URKUNDENBUCH ZUR GESCHICHTE DER DEUTSCHEN IN SIEBENBQRGEN SECHSTER BANl) 1458-1473 EDITURA ACADEMIEI «EPUBLICII SOCIALISTE ROMAMA Digitized by tiie Internet Arciiive in 2009 witii funding from Ontario Council of University Libraries http://www.archive.org/details/urkundenbuchzurg06gn lIIlKlJNDEiMJUClI ZLR (iESCIIICIHE DKR DEITSCIIEN IN SIEREiXRURGEX bECllMKR HAXl) 1458-1473 URKUNDENBUCH ZUR GESCHICHTE DER DEUTSCHEN IN SIEBENBilRGEN FONDATOR FRANZ ZIMMERMANN VOLUlVnJL \ I 1458 - 1473 DOCUMENTELE NR. 3 090 - 3 »7» CU 8 FACSIMILE PUBLICATE DE GUSTAV GUNDISCH IN COLABORARE CU HERTA GiJNDISCH, GERNOT NUSSRACHER SI KONRAD G. GUNDISCH EDITURA ACADE.MIEI REPUBLICII SOCIALISTE ROMAVIA BUCURE§TI, 1981 URKUNDENBUCH ZUR GESCHICHTE DER DEUTSCHEN IN SIEBENBURGEN BEGRtXDET VON FRANZ ZIMMERMANN SECHSTER BAND 1458-1473 NmiMER 3 099 - 3 979 AIIT 8 TAFELIV HERAUSGKGEBEN VOi\ GUSTAV GilNDISCH UAITER AIITARBEIT VON HERTA GtlXDISCH. GERXOT NUSSBICHER UND KONRAD G. GUNDISCH VERLAG DER AKADEMIE DER SOZIALISTISCHEN REPUBLIK RUMANIEN BUKAREST, 1981 Cuprins Introducere XIII Rezumatele in limba romana aledocu- mentelor XIX Texte §i regeste 1 Bibliografie 569 Lista arhivelor si a fondurilor consul- tate 575 Lista plan§elor (documente) 577 Lista planselor (sigilii §i semne notaria- le) 580 Documente lalse 583 Indice de localitati si persoane 584 J)£ Inhalt Einleitung VII Rumanisches Regestenverzeichnis XIX Urkundentexte und Regesten 1 Literaturverzeichnis 569 Verzeichnis der beniitzten Archive 574 Verzeichnis der Url^unden-Abbildun- gen 576 Verzeichnis der Siegel- und Notariats- zeichen-Abbildungen 578 Verzeichnis gefalschter Url^unden 582 Namenweiser 584 / EDITURA ACADEMIEI REPUBLICII SOCIALISTE ROMANIA R-79717, Bucuresti, Calea Victoriei 125 Einleitung Es darf als ein gliickhafter Unistand gcwertet werden, dass dem ini Jahre 1975 unter dem Schirm der Akadcmic fiir Soziale und Politische Wissenscliaften der Sozialistischeu Republik Rumanien erschienenen V. Band des Urkunden- biichcs :ur Geschichle dcr Deuischen in Siebenbiirgen schon in verhaltnismassig kurzer Zeit ein weiterer Band folgt. Voraussetzung dafiir war, dass ein Mitarbei- terstab gewonnen werden konnle, dcr in seiner Zusammensctzung die Gewahr gibt. dass dieses Grossunternehmen dcr Mediavistik unseres Landes fortgefiihrt und zu einera guten Ende gebracht wird. Neben Frau Herta Giindisch, deren Arbeitsfreudigkeit schon den Banden IV und V zugute gekommen war, haben sich fur diese Aufgabe in dankensT werter Weise mit Gcrnol Nussbdcher, Hauptarchivar am Staatsarchiv in Brasov, und Konrad G. Gundisch, Forscher am Institut fiir Geschichte und Archaologie der Universitat Cluj-Napoca, junge, aber auf diesem Gebiet schon bewahrte Krafte zur Verfiigung gestellt. Die Arbeitsteilung hat sich aus dem jeweiligen Standort der Mitarbeiter zwanglos ergeben. So ist Gustav und Herta Giindisch die Bearbeitung der sehr reichhaltigen, fur diesen Band besonders ergiebigen Bestande des Staatsarchivs in Sibiu zugefallen; GernotNussbacher hat das Mate- rialdes Staatsarchivs in Brasov, des Archivs der dortigen evangelischen Kirchen- gemeinde A.B. und des Staatsarchivs in Sfintu Gheorghe, Konrad G. Giindisch das des Staatsarchivs in Cluj-Napoca aufgearbeitet, das auch das reiche Archiv von Bistrita, wie die Urkunden von Dej birgt, wobei Gustav und Herta Giindisch gelegentlich mitgeholfen haben. Weiterhin hat Gustav Giindisch die Archiv- bcstiinde des Balthyaneums in Alba lulia, der evangelischen Kirchengemeinde A.B. in Aledias, der Bibliothek der Akademie der Sozialistischen Republik Rumanien in Bucure.sti, des Staatsarchivs in Wien, des Archivs der Stadt Wien, der Stiftsbibliothek in Klosterneuburg u.a. durchgesehen und einige Urkunden aufgcnommen. Schliesslich haben er und Konrad G. Giindisch das so uberaus inhaitsreiche Ungarische Landesarchiv (Orszagos Leveltar) in Budapest fiir den vorliegenden Band auszuschopfen gesuchl. Auch im Primatialarchiv in Esztergom (Gran) konnten einige Urkunden eingesehen werden. Die Zusammen- slellung des infolge der Stoffiille diesmal besondere Muhe verursachenden Na- menweisers hat wiederum Frau Herta Giindisch besorgt. Die Gesamtredaktion des Bandes hat Gustav Giindisch innegehabt. Doch ist das fiir den Druck vorbcreitele Manuskript auch den iibrigen Milarbeitern vorgclegen, die mit wertvollen Hinweiscn und Vorschlagen an seiner Verbos- VII serung mitgearbeilet habeii. In Zweifelsfallen oblag die Entscheidung dem Un- terzeichneten. Um die Ausurbeitung der rumanischen Kurzregesten haben sich Konrad G. Giindisch und Gernot Nussbacher bemiiht. Fiir die textkritische Bearbeitung waren die Editionsgrundsatze maBge- bend, wie sie in der Einleitung zu Band V dargelegt sind. Davon abweichend sind diesmal. praktischen Erwagungcn folgend, die MaBc der Siegelstempel und der Textliickcn in Miliimctern angegeben. Das Ergebnis der mehrjahrigen Arbeit liegt in den 880 Urkunden und Re- gestcn aus dem Zeitabschnitt von 1458— 1473 vor, die untcr \ummer 3 099 — 3 979 erfaBt sind. 595 Urkunden sind in vollem Wortlaut wicdergegebcn, 285 in mehr-wenigcr ausfuhrJichen Regesten. 404 Urkunden gelangen hier erstmals zur Veroffentlichung, davon 253 "in extenso" und 151 in Regestenforni, wobei aber der dispositive Teil der Urkunde in der Regel sorgfallig hervorgehobcn ist. Von den 595 im Wortlaut mitgeteilten Urkunden waren — auBer den 253 bisher unveroffentlichten Stitcken — 148 nur als Kurzrcgesten bekannt, unter ihnen in crster Reiiie die brsonders aussagekriiftigcn Urkundcn aus dcm Archiv von Bistrita. die nun hier mit wcnigen .Vusnahnicn crstmals im Druck hcrauskom- men: 194 diescr Lrkunden warcn aus meist alteren Drucken bekannt. Von den in diesem Band vereinigten Urkunden sind 7()9 Texte den Originalen oder fast gleichzeitigen Ubcrlieferungen cntnommen, 85 gehen auf spatere Uberlieferung zuriick, darunter eine betrachtliche Zahl auf das von Franz Zimmermann noch in den .Xchtzigerjahren des vorigen .lahrhunderts vorbereitete Manuskript des Uikundrnburhs, u.zw. in den nichl seltenen P"allen. wo die Originale mittler- weile verschollen oder zugrunde gcgangen sind. 2(j Urkundennummern sind aus Drucken geschopft. Die in dicsem Band zusammengetragenen Urkunden sind nicht allcin fur dic Gcschichte der Siebenbiirger Sachsen in dem Zeitraum von 1458—1473, den sic umgrenzen. wichtig. Sie wcrfen aucii auf die Interessen- und Schick- saisgemeinschaft Siebcnbiirgens mit der .Moldau und dcr Walaclici in ihrcm historischen Kampf gcgen die Tiirken cin hclles Licht und sind somit aucli fiir die Geschichte des gesamten Donau-Karpatenraumes im spateren 15. .Jahrhun- dert von Belang (Vgl. G. Giindisch, Das gcnjeinsame Schicksal Siehenburgcns. (ler Moldau und der Walachei ini Kampf gegen die Tiirkcn, in ..Forschungen zur Volks- und Landeskunde", 21, 1978, S. 34-39). Die Erkenntnis. dass man sich des furchtbaren, die cigene Freiheit bedro- henden Gegncrs nur durch Zusammcnfassuug allcr Kiiiftc und in gcmcinsanicm Ilandcin wcrdc crwchren konnen, war mittlerwcilc Gcmeingut dcr betroffcncn Volker und Xaclil)armachte geworden. Dieser Konzeption lag die Anschauung zugruiulc, dass die in der vorderslcn .\bwehrfront stchcndcn rumanischen Mir- stentiimer fiir ihre antiosmanische Ilaltung der AnlehiuHig an Sicbcnbiirgen und des.scn Hilfe bedurften. Auf diesein Hintergrund wird im .lahr 1467 der Beschluss gefasst, in Zukunft die Herrschaften von .\mna.s und Fagara?— friiher Lchen der Walachei — sowie das Gebiet vou Rf)dna niclit mehr zu vcrgabcn. sondern sie fiir die Herrscher der .Moldau und der Walachei pro dcscensu beicit VIII zu luilten, falls sie vnr den Tiirken weielien miissten. In diesen Zusammenhang gehoit aueli das von uiis liekauiit gemachte Anerbieten des Fiirsten Vlad T^pe? an die siiehsischen .Selbstver\valtuuf,'s_i,'ehiete der Sieben und Zwei Stiihle und von Kronstadt sowie au die Szekler zu eiiiein neineinsanien Vorgchen gegeii die Tiirken, die ihm eine Ililfstruppe \(»ii 1 000 Bewaffneten zur Verfiigung stellen sollten. Dann wollte der Fiirst sich (nln suo jwsse dem gemeiusamen Feind in seinem Weg auf Siebenbiirgen entgegenstcllen (vgl. G. Giindisch, Vlad Tepe? und die siichsischcn Sclhslrciwaltuniisfjcbiclc Siebenhiiigens, in „Revue roumaine d'histoire", 8, 19(39. S. 981-992). In der heftigen Auscinaudcrsel/.ung um die Nachfolge Kdnig Ladislaus V. ergriffen die Sacliscn gcgcn dic mit \'lad repes verbiindetc Fiaktion der Hunya- dis Partei. Doch sohnten sie sieli spiitcr, wie wir gcsehcn iiabcu, mit dcm wala- chischen Ilerrscher aus, und es findet sich in dem vorliegenden Urkundenstoff kein Hinweis, dass seine Gefangensetzung im November 1462 auf Befelil des Matthias Corvinus, etw-a \on den Stadtriiten aus Sibiu oder Bra.^ov.in die Wege geleitet worden sei, wie oft behauptet wird. Es sprechen sogar triftige Griinde gegen dicse .\nnahme. Der Zusammenschliiss der autouomen sachsischen Gebietskorperschaften auf freiem Konigsboden macht in dicser Zeit weitere Fortschritte. Wie die mitgeteilteu Urkunden ausweisen, treten diese Verbande jetzt in den Scheitel- punkt ihrer Entwicklung. Der im Entstehen begriffene, die vier Verwaltungs- gebiete der Sieben und der Zwei Stlihle, des Burzenlandes und des Nosner Distrikts umfassende Verband der "Siichsischen Nationsuniversitat" erhalt erste festere Konturen, die ihn tragende Gesellschaftsschicht Farbe und Leben. Nach einer ersten Periodc der Rechtsiinsiclierheit, bedingt auch durch die Ernennung volksfremder Grafen, erkiimpft sich Sibiu- 1464 das Recht, seinen Konigsrichter oder Komes, der, wie cs in der Urkuude heisst, „unter den anderen Konigsrichtern bzw. Konigsgrafen der Siebeu Stiihle den Vorrang halt", selber zu wahlen. Dieses Recht verleiht Matthias 1469 auch den iibrigen Stiihlen der „Hermannstadter Provinz", sowie den Zwei Stiihlen. Mit der Wen- dung, daB die Wahl Manner „de eorum medio et ipsorum idiomate" ins .\uge fassen solle, wird bewusst an die durch das Andreanum von 1224 eingeleitete Verfassungsentwicklung angekniipft. In dieser Zeit losen sich auch Bistrita und Brasov endgiiltig aus ihrer friiheren Bindiing an den Szeklergrafen. So kann der Rat von Sibiu am 14. ■\Iarz 147.3 die Veitreter aller autonomen Verbiinde der Sachsen, also auch die von Bistrita. Brasov und aus den Zwei Stiihlen, zu ge- meinsamer Beratung anstehender Fragen zusaminenrufen und damit ihren Zusammenschluss in die Wegc leiten. Das crstarkte Selbstbewusstsein liisst diese Verbande zu fintscheidungen grosserer Trag^veite schreiten, die sicli in diesen Urkunden deutlich spiegeln. Hatten sch(ui dic der Tlironerliebuug des iuugen Matthias unmittelbar vorher- gehenden Vorgange die stadtfiihrende Schiclit besonders in Sibiu und Brasov im gegnerischen Lager gesehen, so ist es 1457—1458 die den Hunyadis vergabte Stadt Bistrita, die sich in einem verzweifelten .\ufstand gegen ihre Burggrafen Luft zu machen sucht. Ein Jahr spiiler treten die Sachsen der Sieben und Zwei IX Stiihle und von Brasov (natiirlich ohne Bistrita) mit dem Adel und den Szeklern zu jener zweiten ..Union" zusammen. deren Spitze diesmal deutlich gegen den Konig gerichtet ist. Im Jahre 1467 beteiligen sich fiihrende sachsische Kreise, darunter insbesondere Vertreter der im Niedergang begriffenen Schicht der Grafen, an dem grossen Aufstandsversuch, der die Losung Siebenbiirgens aus dem ungarischen Staatsverband auf seine Fahne geschrieben hatte, von dem energisch zupackenden Konig aber im Bkitgericht von Sibiu im I^ieim erstickt werden konnte (vgl. Konrad G. Giindisch. Pai Ikipaica safilor la razvratbea din aniil 1467 a Iransilvdnenilor Impoiriva lui Malia Corvinul (Die Teilnahme der Sachsen an dem Aufstand von 1467 gegen Konig Matthias), in „Studia Universitatis Babes-Bolyai", series Historica, 1972, fasc. 2, S. 21 —30). Wie die vorliegenden Urkunden ausweisen, wird das Geschehen in den von Sachsen bewohnten Stiidten weithin von einer reichen Unternehmerschicht bestimmt. Ihre Vertreter sitzen im Stadtrat und ordnen die Handelspolitik der Stadte ihren eigcnen Intercssen unter. Um das Volumen und den Radius ihrcr Handelsgeschjifte zu steigern, schliessen sie sich zu Handelsgesellschaften zu- sammen. Dadurch suchen sie auch ihre Warenziige, die haufigen Uberfallen ausgesetzt sind, starker zu sichern. Die wagemutigsten untcr diesen Unterneli- mern greifen nach den Regalien: dem JMiinz- und Bergwesen, den Salzkammern wie den Zollen, die sie pachtwcise iibernehmen und davon grosse Gewinne ab- schopfen. Soweit der Handel westwarts gerichtet ist, scheint Wien noch eine grosse RoIIe zu spielen. Aber Niirnberg und die iibrigen oberdeutschen Stadte schalten sich ein. Im Vordergrund steht indes der Handel, und dabei in erster Reihe der Transithandel, mit der Moldau und der Walachei. Zu diesem Zweck lasst Sibiu, trotz der latenlen Tiirkengefahr, den bisherigen Saumpfad durch den Pass von Turnu Rosu ausbauen. Engere Handelsbeziehungen zur Moldau Stephans des Grossen werden nach 1470 angebahnt, die auf das Prinzip des gegenseitigen Vorteils gegriindet sind. Die Kaufleute aus Brasov erhalten das Recht freien Handels in die Moldau, wiihrend fur den Handel dcr Moldauer nach Siebenbiirgen das gleichc Recht ausgehandelt wird. Uberhaupt sind cs die handelspolitischen Belange Siebenbiirgens und besonders der stadtischen Fiihrungsschichten der Sachsen, die das Verhaltnis zu den rumanischen Fiir- stentiimern jenseits derKarpaten \'orwiegend bestimmcn. Nur aus sokher Sicht lasst sich z.B. das Auf und .\b iu den Bcziehungen \on BrasoN' und Sibiu zum Woiwoden der Walachei Vlad Tepes einigermassen erklarcn. Kennzeichnend fiir die Zeit ist das Streben der grosseren stadtischen Zentren nach Domanialbesitz. Brasov erwirbt in diesen .lahren eine ganze Reihe grund- herrlicher Ortschaften. Schon vor der .\ufhebung der .\btei von Cirta zieht Sibiu deren Bej^tzungen Cisnadioara, Cirta, Cloasterf, Cril und Mescndorf niilicr an sich. .\uch zeigt sicli die Stadt emsig bemiiht, dic tland auf die in cin unsi- cheres Rechtsverhiiltnis geiatenen, einst zur Walachei gehorenden Ilcrrschafts- gebiete von F"agaras und .\mnas zu legen. Bei Fagara.s miissen die durch Sibiu vertretenen Sieben Stiihle schliesslich vor den miichtigen Adligen Gercb de Vingard zuriicksLecken, wiihrend ihncn Amiias zuletzl zufiillt. Die Stadt Bis- tri^a liisst sich voa Konig Mallhias dic HerrschafL iiber das Rodnaer Tal ver- schreiben, dessen lumanisclie BevoltciTuni^ nunnielir im Verband der Stadt zu steucrn hat, dortiiin auch den Wein- ui\d Kirclienzehnten entrichten und im Heeresaufgebot von Bistrita ins Feld riUken muss. Von der Leistung des Schaf- fiinfzigslen sind die Rumiinen befieil, sobald sie den kanonischen Zehnten abfiiluen. Neben dem kaufmanniscluMi l iitci nelimertum treten die Gewerbetreiben- den starker liervor. Mehrere Ziinflc wie die Goldsclimiede von Cluj, die dorti- gen Eisenschmiede. die Schlosser und Sporer von Sighisoara, die Weber von Sibiu wie die Bruderschaften der Kiirschner und Schuster von Bra.sov erhalten Satzungen. Von allcn Seiten werden sachsische Handwerker angefordert: fur Baia Mare, Hunedoara, Cetatea de Balta, Alba Inlia und Sarospatak, von Ko- nig Matthias wie vom Gubernator Michael Szilagyi, vom Fiirsten der Walachei Vlad Tepe.s wie vom ^\'oiwoden .lohanncs Pongracz u.a.m. .Vus zahlrcichcn Urkunden wird die vom Kiinig seiir selbstherrlich und willkiirlich gehandhabtc Steucr- und Mnanzpolitik ersichilich. 1462 wird einc aussergewQhnliche Abgabc von 1 Goldgulden je Porte ausgeschricben. Im Jahr 1467 wird eine neue Steucrordnung eingcfiihrt, doch 1468, 1470, 1471 ist erneut von ausserordentlichen Steuern die Rcde, die 1473 fiir die Sachsen aller auto- nomen Gebietskorperschaften die ungewohnliche Hohe von 22 000 Goldgulden erreichen — niit ein Zeichen fiir das starke Wirtschaftspotential dieser Ver- bande. Ab 1459 werden wiedcrholt Geldumwechslungen vorgenommen. .\ls Pachter der Miinzkammer von Sibiu wird der Stadtrat angewiesen, die beiden neueingefiihrten Miinzeinheiten nach Form und Legierung der Ofener Kammer herauszubringen. .\uch soU der neuen Miinze dadurch mehr LTmlauf gegeben werden, dass die Steuern in der neuen Wahrung zu entrichten sind. Die Tiirkengefahr liegt weiterhin wie eine drohende Wolke iiber dem Land. Jahr um Jahr ergehen an die sachsischen Verwaltungsorgane Befehle, sich be- reitzuhalten bzw. mit dem Aufgebot ins Feld zu riicken. Im Zusammenwirken mit Vertrauensleuten in der Walachei werden die Nachrichten iiber Bewegungen der Tijrken gcsammclt und weitergegeben. Im Inncrn wird das System der Kir- chenburgeu weiter ausgebaut. Uni einzelncn Gcmeinden mit machtigen Vertei- digungsanlagen die Moglichkeit zu geben, dicse wirkungsvoll zu schiitzen, wer- den z.B. Agnita, .\tel,|Biertan u.a. ihrer Verpflichtung zum Heeresaufgebot bei Tiirkeneinfallen teihveise enthoben. Konig Matthias sucht die untertanigcn Bauern in ihreni Recht auf F^rei- ziigigkeit zu schutzen; sie sollen sich nach Entrichtung des Grundzinses auch in den siichsischen Selbstverwaltungsgebieten niederlassen diiifen. Auch setzt er sich dafiir ein, dass Bauern voin Konigsboden, die in wirrvoUen Zeiten auf die (iiiter des .\dels gefliichtet waren, dort niclit zuriickgehalten werden diirfen. Zahlrcich sind die Dokumcntc, dic sich init Problemen des Klerus be- schiiftigen. Es gibl tiefgehende Gegensatze: Der Bischof von Alba lulia steht mit seinem Domkapitel in heftiger Fehde; die Pfarrer und die niedere Geistlich- keit einiger sachsischer Landkapitel sind ihren Dechanten aufsassig; in Cluj streitet der Stadtpfarrer mit den Dominikanern, die sich das Recht nicht vor- enthaltcn lassen wollen, auch in ihrcr Kirchc Beisetzungen vornehmcn zu diir- XI fen. und die Sache zuletzt bis vor den Papst bringen; dcr Konvcnt von Cluj- Mana.^jtur erhebt sich gegen seinen Abt u.s.w. Eine ganze Reihe von Testa- mentsbeglaubigungen gewahren wertvolle und interessante Einblicke in die Privatsphare menschlichen Lebens, Hinweise auf Kleidung, .Schmuck und den Hausrat der Zeit. ^lehrere dieser Erblasser setzen Stiftungen aus fiir Pilger- fahrten ins Heilige Land, zu den Apostelgrabern in Rom oder zu den Reliquien der HL Jungfrau !\Iaria in Aaclien. Auf die Gebiete von Kultur und Kunst fallen einige Lichter u.a. durch eine reiche Biicherstiftung fiir den Dominikanerkonvent in Brasov sowie iiber cinen Arbeitsvertrag zwischen deni Konvent von Cluj — !SIanastur und dem .Meister Laurentius Lapicida von Cluj. Unser Dank gilt ^ on ncucni der .\kademic fiir Sozialc und Politische Wis- senschaften, die ihre schiitzende Hand auch weiterhin iiber diesem Unternehmen gehalten hat. Dank schulden wir auch der Directia Generala a Arhivelor Sta- tului in Bucuresti fiir erwiesenes WohlwoUen und Entgcgenkommen, insbe- sondere ihrem Generaldirektor loncl Gal. Fiir freundliche Forderung haben wir weiters zu danken dem .\kadfmieniitglied Prof. Dr. §tefan Pascu, Leiter der Sektion fiJr Geschichte der .\kademie der Sozialistischen Republik Rumanien und des Instituts fiir Geschichte und .\rchaologie in CIuj-Napoca, Prof. Dr. $tefan Stefanescu, Leiter der Sektion Geschichte und .\rchaologie der .\kademie fiir Soziale und Politische Wissenschaften der Sozialistischen Republik Ruma- nien und des Instituts fiir Geschichte „Nicolae lorga" in Bucure§ti, Dr. Demeny Lajos von diesem Institut sowie Prof. Dr. Jako Zsigmond von der Universitat Babe^-Bolyai in Cluj-Napoca. .\uch diesmal haben die Leitungen der von uns beniitzten .\rchive und Bibliotheken vicl Entgegenkommen gezeigl und unscre .\rbcit durch mannig- fache Hinweise gefordert. In erster Reihe das Slaatsarchiv und dic Bibliothek des Brukenthalmuseums in Sibiu, dic Staatsarchive in Bra^ov und Cluj-Napoca, das Batthyaneum in Alba lulia und nicht zuletzt das Ungarischc Landesarchiv in Budapest. Wir wollen es nicht unterlassen, in unscren Dank auch die vielen Angestellten diescr Institutioncn einzuschliessen. die mit dem Bercitstcllen der erbetcnen .Materialien viele Miihe hatten. Verpflichtet fiihlen wir uns aiich dem Verlag der Akadcmic dcr Sozialisti- schcn Republik Runiiinien mit seincn fiir dic Ausgestaltung dieses Bandes verantwortlichen .\ngestclltcn. (iiistav Giindisch Introducere Putem aprecia diept o imprejurare fericita faptul ca volumului al V-lea din colectia de documente Urkiindenbiich :iir Gcschichle der Deutschen in Siebenbiirgen, aparut in anul 1975 sub egida Academiei de Stiinte Sociale si Politice a Republicii Socialistc Romania, ii urmeaza intr-un rastimp re- lativ scurt un tom nou. Premisa a constituit-o ajutorul unui grup de colabo- ratori. care, prin componenla sa. ofera garantia ca aceasta opera monumen^ tala a medievlsticii din tara noastra va fi continuata si dusa la bun sfirsit. Pe linga Herta Giindisch. de al carei elan de munca au bcneficiat si volu- mele IV si V ale colectiei. si-au asumat sarcina definitivarii lucrarii Gernot Nussbdcher, arhivist principal la Arhivele Statului din Brasov, si Konrad G. Giindisch, cercetator la Institutul de istorie si arheologie din Cluj-Napoca, forte tinere, dar cu experienta in acest domeniu de cercetare. Repartizarea sarci- nilor a rezultat si din locul de munca al colaboratorilor. Astfel Gustav si Herta Giindisch au prelucrat fondurile importante si foarte bogate in stiri pentru acest volum ale Arhivelor Statului din Sibiu. Gernot Nussbiicher a cercetat materialele din Arhivele Stalalui din Brasov. .\riuva comunitatii evanghelice C. A. din localitate si .\rhivele Statului din Sfinlu Gheorghe. Konrad G. Gun- disch — pe alocuri colaboiind cu Gustav si Herta Giindisch — a valorificat documentatia pastrata la Arhivele Statului Cluj-Napoca unde se afla si bo- gata arhiva a orasului Bistrita si cea a Dejului. Gustav Giindisch a mai par- curs arhivele: Bibliotecii documenlare Batthyaneum din Alba lulia, a Comu- nitatii evanghelice C. A. din Medias, a Bibliotecii Academiei din Bucuresti, Arhivele Statului din Viena, Arhiva orasului Viena, Biblioteca manas- tirii Klosterneuburg s. a., pentru depistarea unor documente. In sfirsit, impreuna cu Konrad G. Giindisch. a cautat sa valorifice pentru volumul de fata bogata .Arhiva Nationala Maghiara (Orszagos Leveltar) din Budapesta; au fost cercetate si unele documente din Arhiva episcopiei primatiale din Esz- tergom. .Alcatuirea indicelui, de aceasta data foarte grea datorita- bogatiei materialului cuprins in volum, a asigurat-o Herta Giindisch, ca si la volumul precedent dealtfel. Redactia .si ingrijirea generala a intregului volum i-au revenit lui Gus- tav Giindisch; dar manuscrisul pregatit pentru tipar a stat la dispozitia cola- boratorilor sai care au contribuit cu observatii .si sugestii valoroase la imbuna- tatirea .si finisarea sa. In cazul unor pareri diferite, decizia i-a revenit sub- semnatului. De redactarea rezumatelor in limba romana s-au ingrijit Kon- rad G. Gundisch (care a tradus si introducerea) si Gernot Nussbacher. XIII La baza prelucrarii critice a textelor au stat principiile dc editare eniin- tate in introducerea volumului al V-lea al colectiei. Spre deosebire de aces- tea, dimensiunile pecetilor si lacunelor din original au fost indicatc, din con- sideratii practice, in milimetri. Rezultatul acestei munci de mai multi ani s-a concretizat in culegerea de fata, in cele 880 de documente si regeste, cuprinse sub nr. 3099-3 979. 595 de documente sint redate integral, 285 sub forma de rezumatc mai scurte sau mai lungi. 404 documente siut publicate aici pentru prima oara. din care 253 in extenso si 151 in rezumat, evidentiindu-se insa, de obicei, cu grija, partea dispozitiva a actelor respective. Din cele 595 de documente al caror text a fost redat integral fac parte, in afara celor 253 de piese inedite, si 148 de acte cunoscute pina in prezent doar din rezumate sumare; este vorba in primul rind de documentele dcosebit de semnificative de la Bistrita, ale caror texte slnt publicate cu mici exceptii pentru prima oara in acest volum. 194 de do- cumente sint cunoscute din editii mai vechi. Dintre documentele cuprinse in acest volum, 7G9 de texte sint redatc dupa original sau copii contempo- rane, aite 85 dupa copii mai tirzii, dintre care un numar insemnat se bazeaza pe materialul strins inca in deceniul al optulea al secolului trecut de Franz Zimmermann pentru culegerea de izvoare Urkundenbiich; este vorba de nu rarele cazuri in care originalele s-au distrus sau au disparut intre timp. 26 de piese provin din alte editii. * Documentele adunate in acest volum, care privesc pe sasii transilvaneni in perioada de la 1458 pina la 1473. ihistreaza, totodata,comunitatea de inte- rese si destin ale Transilvaniei cu Moldova si Tara Romaneasca in lupta lor eroica impotriva agresiunii Imperiului otoman, referindu-se astfel la istoria intregului spatiu carpato-dunarean (vezi G. Giindisch. Das fjemcinsame Schicl<- sal Siebenbiirgens, deiMnldan und der Waktchei im Kampf gegen die Tiirken, in „Forschungen zur Volks- und Landeskunde", 21, 1978, S. 34-39). Ideea ca impo- triva dusmanului, care ameninta libertatea fiecaruia in parte, nu se va pu- tea lupta decit prin stringerea tuturor fortelor in actiuni comune, a devenit intre timp un fel de commiinis opinio a popoarelor si a puterilor invecinate. La baza acestei conceptii a stat si faptul ca Principatele Dunarene, aflate pe frontul cel mai expus al luptei de aparare impotriva turcilor, apeleaza la co- laborare, la sprijin si ajutor, mai cu seama din partea Tiansilvaniei. In con- textul amintit se plaseaza hotarirea din 1467 de a nu mai atribui, pe vii- tor, domeniile Amlas si Fagara.s,— vechi feude ale Tarii Romanesti — pre- cum $i tinutul Rodnei, unor particulari, ele trebuind sa fie rezervate pro des- censii domnilor din Moldova si Tara Romaneasca, pentru cazuri de mare pri- mejdie. In aceasta ordine de idei se inscrie propunerea lui Vlad Tepes— sem- nalata de noi — facuta celor vSapte si celor Doua Scaune, Brasovului -si secu- ilor, de a actiona in comun impotriva Imperiului otoman, si de a i se pune la dispozi(ie un delasamenl bine inarmat de 4 000 de ostasi dropt ajulor. fn acest caz, arala Vlad Tepcs, el ar fi gala sa sc opuna toto siio posse inainta- rii turceijti spre Transilvania (vezi G. Giindisch, Vlad 'fepes iind die sdchsi- XIV schen Selbstverwalliingagehicli' Siehenlnirgens. in ^Revuc ro>iniaiiu> (riiistoire", 8. 1909. p. 981-992). tii diferendele aprige legate de succesiunea regelui ungar, Ladislau al V-lea, sasii se coalizeaza cu dusmanii fracliunii huniazilor, deci sint .si impo- triva aliatului acesteia, domnul Tarii Romanesli, WaA Tepe.s. Mai tirziu insa, cuni am aratal, se Impaca cu el. Astfel in materialul documentar de fata nu se gasesle nici o aluzie referitoare la faptul ca luarea acestuia in capti- vitate. ordonala in noiembrie 14112 de regele Matia Corvin, ar fi fost pusa la cale la indemniil coiuiucerilor oraseiicsli din Sibiu sau Brasov, cum se sustine adeseori. Motive demne de crezarc se opun chiar unei asemenea interpretari. Intre timp inchegarea comunitatilor autonome ale sajilor de pe pamin- tul liber craiesc a facut progrese. Dupa cum arata documentele, pe care le publicam aici, aceste comunitati evolueaza spre un moment cheie al ex> stentei lor istorice. Se contureaza lot mai clar procesul de unificare al celor patru tiiuituri administrative sasesti, cele Sapte .si cele Doua Scaune, districtul Brasovului si cel al Bistritei, in „Universitatea saseasca", iar patura sociala privilegiata interesata in acest proces prinde viata .si rcon- sistenta. Dupa o scurta perioada de nesiguranta, determinata de numirea unor comiti straini, Sibiul obtine in 1464 dreptul de a-si alege singur judele regal, comitele, care, dupa cum se precizeaza in document, „detine intiieta- tea printre ceilalti juzi sau comiti regali din cele Sapte Scaune". Acelasi drept il confera regele Matia Corvin si celorlalte scaune ale „provinciei Sibiu", pre- cum si celor Doua Scaune. Subliniindu-se ca alegerea trebuie sa cada asu- pra unor oameni de eoriini inedio el ipsoriiiu idinmale, se stabileste in mod con- .stient o legatura cu evolutia constitulionala inaugurata de Andieanum-u\ din 1224. In acest tiinp Bistrita si Bra.sovul s-au desprins definitiv din depen- denta fata de comitele secuilor. Astfel magistratul Sibiului .si al celor Sapte Scaune poate sa invite, la 14 martie 1473, toate comunitatile autonome ale sasilor, deci si cele ale Bistritei, Brasovului .si ale celor Doiia Scaune, la o consfatuire si sa puna la cale unificarea lor. Tot mai con.stiente de importanta lor, aceste comunitati iau decizii po- litice cu implicatii mai largi, decizii cuprinse in documentele culegerii noas- tre.Daca inca din timpul evenimentelor premergatoare urcarii pe tron a tina- rului Matia Corvin patriciatul de la conducerea oraselor, mai ales din Sibiu si Bra^ov, s-a aflat, cum am aratat, in tabara adversa, in 1457—1458 nemultumi- rea orasului Bistri^a, donat in 1453 lui lancu de Hunedoara, izbucneste intr-o rascoala impotriva castelanilor asupritori. Peste un an, sasii din cele $apte si din cele Doua Scaune, precum si din Brasov (desigur fara Bistrita), incheie cu nobilimea transilvaneana si cu secuii a doua „uniune", indreptata acum evident si impotriva regelui. In anul 1467 nemultumirea unor cercuri condu- catoare sasesti, mai ales a reprezentantilor paturii greavilor aflata in declin, determina participarea la marea incercare de razvratire care-si propusese desprinderea Transilvaniei de statul feudal maghiar, incercare inabusita in germene prin interventia energica a regelui, odata cu instituirea tribunalului de singe la Sibiu (cf. Konrad G. Gundisch, Parliciparea sasilor la rdzvratirea XV din anul 1467 a transilvanenllor tmpoiriva liii Matia CorviniiL in ,.Stiidia Universitatis Babes-Bolyai", series Ilislorica, 1972 fasc. 2, p. 21-30). Dupa CLim rezulta din documente viata din oraseleTransilvaniei locuite de sasi este dominata in buna parte de o patura de negustori instariti. Repre- zentantii acesteia fac parte din magistratul orasenesc si subordoneaza politica comerciala a uibei intereselor proprii. Pentru a mari volumul si aria de cu- prindere a afacerilor lor comerciale. ei se unesc in societati comerciale. Ast- fel incearca sa asigure si caravanelor comerciale, expuse unor frecvente ata- curi, osecuritate mai mare. Cei mai indrazneli dintre acesti mari negustori tind spre urmatoarele regalii: monetarie si minerit, camari de sare §i vami, cautind sa le preiaprin arenda, obtinindastfel venituri insemnate. In masura in care co- mertul este orientat spre Occident, se pare ca Viena mai joaca un rol de frunte. Se intercaleaza insa in mod crescind Nurnberg si celelalte orase din Germa- nia de sud-est. In prim plan se afla insa, evident, comertul si indeosebi co- mertul de tranzit cu Moldova si Tara Romaneasca. In acest scop, in ciuda latentului pericol turcesc, Sibiul largeste drumul ingust prin trecatoarea Turnu Rosu. Relatii comerciale mai strinse cu !\Ioldova lui Stefan cel Mare se stabilesc dupa 1470, avind la baza principiul avantajului reciproc. Astfel brasovenii primesc dreptul de a face liber comert in Moldova, acordindu-se in schimb acelasi drept negustorilor moldoveni pentru comertul lor in Tran- silvania. In general, mai ales considerentele de politica comerciala a acestei paturi negustoresti conducatoare inf luenteaza relatiile cu Principatele Dunarene. Numai astfelsepoate explica de pilda caracterul alternant ai relatiilor voievodului VladTepescu orasele sase.stidiuTransiivania, inaintede loate cu BrasovuI.siSibiul. Aceasta perioada este caracterizata si prin stradania oraselor mai niari de a avea posesiuni domeniale. Bra.sovul obtine in acesli ani o serie intreaga de proprietati feudale. Inca inainlc de desfiintarea abatiei din Cirta, Sibiul atrage posesiunile ei: Cisnadioara, Cirla, Cloa.sterf, Cril si Mesendorf in sfera lui. Pe deasupra se straduieste din rasputeri sa puna mina pe domeniile Faga- ra.sului .si .\mnasului care aparliinisera Tarii Romanesti si ajunsesera intr-o situatie juridicii neclara. In cazul Fagarasului, ccle Sapte Scaune reprezen- tate de Sibiu trebuie, in cele din urma, sa dea inapoi in fata nobililor Gereb de Vingard, pe cind Amnasul le revine. Orasul Bistrita dobinde.ste de la Ma- tia Corvin stapinirea asupra vaii Rodnei, unde populatia romaneasca par- ticipa la impozitul platit de oras .si da dijma bisericeasca .si din vin orasului; cind este chemata la lupta, ea face parte din corpul de oaste a Bistritei. Daca romanii platesc dijma canonica, ei sint scutiti de datul oilor. Pe linga negustorii instariti se remarca tot mai mult me.stesugarii. Mai raulte bresle, cum ar fi cea a aurarilor .si faurarilor din Cluj, a lacatusilor si pintenarilor din Sighi.soara, a tesatorilor din Sibiu, precum si fratiile cal- felor de cojocari .si de cizmari din Brasov, obtin acum statute. Din toate par- tile sint solicitati mestesugari sasi: pentru Baia Mare, Hunedoara, Cetatea de Balta, Alba lulia, Sarospatak, atit de regele Matia Corvin, guvernatorul Miliail Szilagyi, cit si de voievodul muntean Vlad TepP'!' ^i t'*" voievodul tran- silvanean loan Pongracz etc. XVI Munipro.Mse (IdrmiuMite ilustip.nzn pnliticn fiscalfi si financiara dcstul de arbiliara a retjvlui Matia ("orviri. In 1 l(i2 se anunta iinpunerea uiiei tlari ex- traordinare de l florin de poarta; in aiuil 14()7 se einite o regleinentare noua a inipozitelor. dar iii 1 1()8. 1470 si 1471 este sorba din nou de dari extraor- dinare. care atiii" in 1473 sunia neobisnuila de 22 000 de florini aur, impusa sasilor din toate coinunitalile teritoriale autononie, dovada totodata a puter- iiicului ])otenlial econoinic al accstora. Incepiud cu anul 1459 se efeclueaza repetate presciiiinbari de inoneda. Ca arendas al camarii monetare din .Sibiu, inagistratul priineste dispozilii sa bata doua uiiitali inonetare noi dupa for- ina -si aliajul celor facute dc caniara din Biida. I)c aseinenea se porunceste ca noile inoncde sa fie puse iu circulalie. iar daiile sa fie percepute in acesti bani noi. Pericolul turcesc planeaza in continuare asupra Transiivaniei. .\ii de an institutiilor administrative sasesti le sint adresate porunci de a se pre- gati sau de a se prezenta cu corpul de oaste pe cimpul de lupta. In colabo- rare cu oameni de incredere din Tara Roinaneasca sint strinse .si transmise mal departe stiri despre miscarile turcilor. Pe plan intern se extinde inai depar- te sistemul bisericilor-cetati. Pentru a da unor comune posibilitatea de a-si apara cu succes marile lor constructii defensive. .\gnita. Atel, Biertan s. a. sint scutite partial de obligalia de a face parte din oastea antiotf)mana. Regele Matia C.orvin cauta sa apere taranimea aservita in dreptul ei de stramutare: dupa plala darii fnnciare (/c/TOf/ii/m) sa i se permita intre altele si stabilirea pe teritoriile autonome sasesti. Dc asemenea el se straduieste ca laranii de pe Piimintul craiesc. care se refugiasera in timpurile tulburi pe mosiile nobililor, sa nu poata fi retinuli acolo. Numeroase sint documentele care se refera la problemele clerului. Exi- sta contradiclii profunde: episcopul de .Vlba lulia se confrunta violent cu capitlul bisericii sale: preotii si clerul inferior din unele capilluri sasesti se razvratesc impotriva decanilor; la Cluj paroliul orasului liipta cu domi- nicanii care nu vor sa renunle la dreptul de a efectua inmormintari in bi- serica lor si. in cele diu urina. aduc pricina in fata papei; conventul din Cluj- Manastur se ridica impotriva abatelui sau etc. O serie intreaga de adeveriri de testaniente ingaduie constatari valoroase si interesante din viata privata a oamenilor, se refera la imbracamintea, bijuteriile si menajul vreinii. Mai inulli testatori instituiesc sume considerabile penlru pelerinaje la locu- rile sfiute. la mormintele apostolilor din Roma sau la moastele (racla) Sf. Fecioare .Maria din .\achen. Asupra domeniului cuiturii si artei cad unele lumini. intre altele printr-o donalie bogata de carti facuta pentru conventul dominican din Brasov, precum si printr-un contract de munca incheiat intre conventul din Cluj- Manastur si mesterul clujean Laurentius Lapicida. Multumirilc noastre se cuvin din nou Academiei de Stiinte Sociale si Politice, sub auspiciile careia apare acest corpus de documente. Multumiri datoram si Directiei Generale a .\rhivelor Statului, inai ales directorului XVII general lonel Gal, pentrn bnnavointa si amabilitatea de care a dat dovada. Pentru spijin binevoitor sintem indatorati acad. prof. Stefan Pascu, prese- dintele Secliei de stiinte istorice a Academiei Republicii Socialiste Romania, directorul Institutului de istorie si arheologie din Cluj-Napoca; prof. dr. doc. Stefan Stefanescn, presedintele Sectiei de istorie si arheologie a Academiei de Stiinte Sociale si Politice a Republicii Socialiste Romania, directorul In- stitutului de istorie „Nicolae lorga" din Bucnresti, dr. Demenj' Lajos de la acelasi institut, si prof. dr. doc. Jako Zsigmond de la Universitatea Babes- Bolyai din Cluj-Napoca. Si de aceasta data conducerile arhivelor si bibliotecilor consultate au dat dovada de multa bunavointa si ne-au usurat munca prin diferite suges- tii: in primul rind Arhivele Statului si Biblioteca Muzeului Brukentha! din Sibiu, Arhivele Statului din Brasov .si Cluj-Napoca, Biblioteca documentara Batthyaneum din Alba lulia si, in sfirsit, dar nu in ultimul rind, Arhiva Nationala Maghiara din Budapesta. Dorim sa adresam mullumirile noastre si numerosilor iucratori ai acestor institutii, care s-au ostenit pnnindu-ne la dispozitie materialul solicitat. Sintem indatorati Editurii Academiei Republicii Socialiste Romania si celor insarcinati sa urmareasca cartea pina la aparitia acesteia in bune conditii. Gustav Gundisch Rezumafele m limba romana ale documentelor 3 099 — 145S ianuarie 5, Vingard. Capitamil geiieral loan Gcreb de Vingard cere camararilor din Abrud si Baia de Aries s5 nii-1 inai urmarcasca pe Simon Giildcnmunzer pentru faptele savirsite. 3 100 — J45S ianuarie 10, Brasov. Castelanul de Bran, Mihail Masa de Kasimir, promite co- mereiamilor brasovcni o reducerc a vamilor. 3 101 — 14SS ianuarie 17. Capitlul diii .\lba lulia confirma zalogirea dijmei localitatii Vinf catre canonicul Blasiu de §eica. 3 102 — 145S ianuarie 31. Buda. Mihail Szilagyi, guvernatorul Ungariei, confirma in^elegerea dintre sasii ?i ungurii din Cluj cu privire la alcatuirea magistratului. 3 103 — 14.5S februarie 3. Slrigoniu. Guvernatorul Mihail Szilagyi scrie magistratului din Bra^ov sa rctina o suma de bani de la Oswald dc Rozgony, comitele secuilor, pliitita lui anterior. 3 104 — 145S februarie 7, Buda. Guvernatorul Mihail Szilagyi ccrc magistraluhii din Brasov sa achite darea datorata pentru anul 1457 lui Nicolae Pogan si Cristofor Italicus. 3 105 — 145S februarie 9, Buda. Guvcrnatorul Mihail SziUigyi confcra grcbiatul de Rupca lui Gheorghc de Valca Lunga. 3 lOG — 145S februarie IS. Cluj. Comitii camarii regalc. Xicolae Pogan si Crislofor. solicita magistraliil din Bra^ov sa achitc censul Sf. Martin. 3 107 — 14.5S marlie 3, Brasov. nmeric de Panticcu si Pctru dc Iluncdoara. familiarii comitilor camariide sarc, Nicolae Pogau si Cristofor Italicus, confirma primirea censului Sf. Martin de la reprezentantii Bra§ovului si Jarii Birsei. 3 108 — 14.5S martie 3. Buda. Matia Corvin, regcle Ungarici, ccrc sibicnilor sa pastrcze pacea cu Vlad Tcpcs, domnul Tarii Romancsti. 3 10!) — 145S marlie 6, Buda. Guvcrnatorul Mihail Szilagyi cerc sibicnilor sa pastreze bune rclatii cu Vlad Tcpcs, doinnul Tai'ii Romancsti. 3 110 — 14.JS marlie 9, Buda. Matia Corvin ii doneaza lui Mihail Szilagyi. guvcrnatorul rcga- tului, orasul si districtul Bistrita, Valea Rodnei ji alte localitati. 3 111 — IHS marlie 10, Buda. Matia Corvin porunccste conventului de Cluj-Maniijtur sa-1 introduca pe loan Gereb dc Vingard, viccguvcrnatorul Transilvanici, in stapinirea unor sate din domeniul cctatii Unguras. 3 112 — 145S marlie 11, Buda. Matia Corvin confirma acordarea grebialulni dc Rupca lui Glieorghe de Valea Lunga. 3 113 — 145S inainle de marlie 12. Matia Corvin il confirma pc Bcnedict Veres in stapinirca posesiunilor Filpisu Marc, Filpisn Mic si Onuea. 3 114 — Ko* /nar/ie 22, iJuda. Oswald de Rozgony, comitele secuilor, se plinge magistratului din Brasov de ocuparea fortata a locului sau de vama. 3 115 — 145S marlie 13. Suceava. Stefan cel -Marc, domnul Moldovei, rcinnoiestc locuitorilor Brasovului si ai TSrii Birsei privilegiile comerciale acordatc de .\Iexandru ccl Bun. 3 116 — 145S martie 20, Lipoua. Guvernatorul Mihail Szilagyi ii invita pc sibieni sa participe la solemnitatea reinhumarii lui Ladislau dc Hunedoara. XIX 3 117 — l4oS marlie 2S, Lipova. Guvernatonil Mihail Szilagyi cere sasilor din Sibiii si Brasov, secuilor ji nobiliniii transilvane, sa-i primeasca bine pe nioldovenii si muntenii care vin la ei. 3 118 — 145S aprilie IS, Bislrifa. Stetan de Hederfa si Mihail Zekel, vicecomiti de Bistriia, ii iarta pe participantii la razvratirea impotriva lui Mihail Szildgyi. 3 119 _ i4oS aprilie 24, Sintioana. Viceguvernatorul loun Gereb de Vingard cere sasilor din cele §apte Scaune sa-ji achite censul datorat. 3 120 — 145S mai IS. Gherghila. Vlad Tcpes, domnul Tiiril Romanesti, il roaga pe Gaspar, vilicul de Brasov, sa-i trimita niste mestesugari. 3 121 — 145S mai 26, Buda. Matia Corvin doneaza capitluhii de la .\lba lulia quinquagesima oilor din satele romanesti ale capitlului. 3 122 — 145S mai 31, Pees. Sigismund, fiul hii Nilcolaus I.oene din Brasov, lonfirma ca a imprumutat 20 fl de la episcopul sufragan de Vidin. 3 123 — 145S iunie 7, Buda. Matia Corvin cere magistratului din Sibiu si Brasov sa-1 oblige pe un mestesugar la restituirea unei pla^i anticipate, dcoarece nu si-a terminat lucrarea la manSstirea eremHilor paulini din Hunedoara. 3 124 — 145S iunie S, Buda. Matia Corvin asigura clujenilor rcspectarea tuturor libertatilor> privilegiilor si obiceiurilor de care se bucurS. 3 125 — 145S iunle S, Buda. Matia Corvin acorda orasului Cluj dreptul dc judecata in pro- cesele civile ^i penale ale tuturor persoanelor, cu exceptia noliililor. 3 12G — 145S iunie S, Buda. Matia Corvin scuteste Clujul timp de trei ani de toate diirile or- dinare si extraordinare. 3 127 — 145S iunie 13, lingd Dimbovifa. Vlad Tepcs. domnul Tarii Romanesti, il recomanda magistratului din Brasov pe solul sau Petrus Sor. 3 128 — 145S iulie 4, Buda. Matia Corvin cere magistratulu i din Brasov sa predea trimisilor sai bunurile lui Mihail Logofat, ucis de Vlad Tepes. 3 129 — 145S ialie 5, Buda. Matia Corvin confirmfi brasovenilor drepturile si privilegiile orasului. 3 130 — 145S iutie 21, Szigetfb. Guvernatorul Mihail Szilagyi cere magistratului din Sibiu sa restituie fralelui lui loan de Nadabor, care a fost decapitat, bunurile acestuia. 3 131 — 145S iulie 24, CluJ. Magistratul din Cluj inainteaza magistratului din Bistrija, spre apel, procesul dintre Mihail Hawnschyld ^i Cristian Rawas. 3 132 — 145S iulie 24 — 14C3 noiembrie 24. Notarul public loan Zaaz, fiul lui Laurentiu Han din Cluj, cmite in aceastS perioadS 15 documente privitoare la problemele bisericii si capitlului din Strigoniu. 3 133 — 145S augusl 4, Bistrila. Magistratul din Bistrita, ca for de apcl, judeca cauza dintre clujenii Mihail Hawnschyld si Cristian Rawas. 3 134 — 145S augusl 15, Buia. Gheorghe si §tefan, vicevoicvozii Transilvaniei, adeveresc ho- tSrnicirea intre localitatile Vurp3r ^i Buia de Sus. 3 135 — 145S august 20, Buda. .Matia Corvin acorda sasilor din cele .Sapte .si Doua Scaune amnistie penlru violentele savirsite in prccedenta perioada de anarhic. 3 136 — 145S augusl 20, Buda. Matia Corvin porunceste nobililor din Transilvania sS permit& libera plccare de pe mojiile lor a sasilor stabiliti acolo in limpul recentelor tulburiri. 3 1.37 — 145S augusl 20, Buda. Matia Corvin cere tuturor locuitorilor ^i denmitarilor (iirii sa nu incalce privilegiul sasilor privind scutirea de obligatia de gazduire. 3 138 — 14 5S augusl 20, Buda. Matia Corvin ccre comilelui camarii de sare din Dej sa apere orajul Dej in stiipinirea posesiunii S&mcutu Mic, impolriva pretcntiilor nobililor dc I.ucetiec. 3 139 — 145S august 24, Buda. Matia Corvin cere comitelui Cilnulrilor din Dej si Sic .sa apere orajul Dej in stiipinirea mo^iei Zenthbenedekreth. 3 140 — 145S septemhrie 1. Seghedin. Matia Corvin cerc nol)ililoi- din faniilia Dezsii de I.ucenec sfi nu-i opreascii pe locuitorii din Dej de la folosirea lenuiului din padurile lor. 3 141 — 145S seplembrie 10, Seghedin. .Matia Corvin ccre magistratului din Brajov s3-i predea solului sSu la Vlad Tcpcj 48 fl din censul Sf. Martin datorat de comuna Ilarman. XX 3 142 — 14 JS seplembrie 11, Zenla. Matia Coivin inlcrzice secuUor sa-i inai molcsteze pe bra- soveni pentru violcnte savirjite. 3 143 — 145Sse[)lembric 11. Zenla. Matia Corvin intcrzice comitilor secuilor sa-i mai molesteze pe bra^oveni pentru achitarca uiici suiiie dc baui pc care accjtia au rctinut-o de la Oswald de Hozgony. 3 144 _ 14iS oetombrie 1, Pelmvaradin. Matia Corviii ccre magislralului din Sibiu sa-lreinsta- lcze pe loan de Merghindeal in grebiatul scaunului Cincu. 3 H."i — 145S oclombrie S. Belgrad. Matia Corvin ii anunja pe sajii celor $apte •ji Uoua Scaune ca I-a arestat pe comitelc Bistritei, Mihail Szil.igyi. 3 146 — 145S oclombrie 24, Belgrad. Matia Corvin poruncejle magistratului din Bra?ov sa achitc comijilor sccuilor censul Sf. Martin. 3 147 — 145S, dupa octombrie 25. Valentin, episcop de Daria ji sufiagan al episcopului de .\lba lulia, ii permite prcotului loan din Slimnic sa aiba un altar portativ. 3 148 " i^d«noiemftn"e 15. GheorgheThabiaschideAtelconfirmacaaprimitdela magistratul diii Brajov censul Sf. Martin. 3 149 — 14oS noiembrie 20, rimijoar". Matia Corviu poruncc^te lui Emeric Literatus, comitele camarilor de sarc, sa-i aperc pc sasii celor .^apte Scaunc in dreptul lor de a ridica sare marunta de la Ocna Sibiului. 3 130 — 145S noicmbrie 24, reiuj. Emcric Zapolya, comitelc camarilor regale, cere celor $apte Scaune sa achite censul Sf. Martin, necesar urgcnt pentru muncile de cxploatare a sarii. 3 151 — J45S noiembrie 29, Timifoara. Matia Corvin cere sajilor din cele §apte ji DouS Scaune sa-ji trimita rcprezentan(ii la dieta convocata la Scghedin. 3 152 — 14oS noiembric 30, Timisoara. Matia Corvin apiira clerul Transilvaniei impotriva abuzurilor cpiscopului de Alba lulia in cc prive^te gazduirea ^i darile. 3 153 — 145S noiembrie 30, Timifoara. Matia Corvin interzice luturor demnitarilor laici din Transilvania sa se amestece in jurisdictia bisericeasca. 3 134 — 145S decembrle 6, Timisoara. Matia Corvin confirma vechiul privilegiu al Clujului, privind inlcrdictia de a se aduce vin din alla parte in oraj. 3 155 — J^oS dcccmfcric fi. Conveiituldin CIuj-.Maua^tur adcvere^te testamentul luiLaurentiu Wermeser din Cluj si al sotiei sale Agneta. 3 15G — 145S, Ghimbau. Petru, decan al capitlului Tarii Birsei, emite o scrisoare de recoman- dare pcntru un cleric din dicceza de Strigoniu. 3 157 — 1459 ianuaric 1, Seghcdin. Matia Corviu confera lui Pelru, pleban de Meti?, ^i fratilor sai mojia Galtiu. 3 158 — 1459 ianuarie 5, Scghedin. .Matia Corvin publica hotaririlc dietei de la Seghedin care cuprind ji unele dispozitii privind obligatiilc mililare alc sa^ilor. 3 159 — 1459 ianuarie 19, Seghedin. Matia Corvin ii porunccste lui loan Gcreb de Vingard sa I obligc pe Mihail de Gereiid sa-i despagubcasca pe negustorii sasi pradati de el. 3 IGO — 1459 iamiarie 19, Scghcdin. Matia Corvin poruncejte camarajilor dc sare sa permita sa^ilor din celc Sapte Scaunc sa scoatS, dc Irei ori pc an, sare marunta dc la Ocna Si- biului. 3 161 — iiJ9ianuan'e iS, Seff/iedi;!. Matia Corviii porunccjtc vamejilor din Ungaria sa respecte privilegiile vamale ale sa^ilor. 3 162 — 1 159 ianuarie 19, Seghcdin. Matia Corviii intcrzicc gazduirca gratuita a demnitarilor dc catrc sasi fara porunca sa. 3 163 — 1459 iannarie 19, Seghedin. Matia Corviii inlcrzice demnitarilor sai sa pretinda gaz- diiirc, alimciitc ji nutrcturi gratuitc de la sasii din Feldioara. 3 164 — 1459 ianuaric 19, Scghcdin. Matia Corvin confirma scoaterea ncgustorilor saji de sub jurisdictia voicvodala $i trcccrea lor sub jurisdictia cclor Sapte ji Doua Scaunc. 3 165 — 1459 ianuarie 19, Seghedin. Matia Corvin trece Ora^tie din nou sub jurisdictia celor Sapte Scaune ^i, in special, a comitelui de Sibiu. 3 166 — 1459 ianuarie 19, Seghedin. .Malia Corvin iiitcrzice voievozilor $i vicevoievozilor Transilvanici dc a ccrc gazduire gratuita la Brajov .^i in Tara Birsei. XXI 3 1G7 — 1459 ianiiarie 19, Seghcdin. Matia Corvin coiifirma vccliilc privilcgii privind comer(ul negustorilor straini la Sibiii ji sprejara Rom4neasca. 3 1S8 — (1459) iannarie 21, lingci Sighifoara. Basarab, pretcndcnt la tronuljarii Romanesti, fagaduicjte sprijin magistratului din Brasov. 3 169 — 1459 fchntarie 24, Ruda. Matia Corvin adcvcrcstc privilcgiul din 14.53 acordat de catrc lancu de Hunedoara orajului si districlului Bistrita. 3 170 — Dupa 1459 marlie 4. lon Dan. fiul lui Dan al Il-lea, prctcndent la tronulTarii Ro- mane^ti, cere brasovenilor un ajutor financiar ca sa poata trimitc un sol la impiirat. 3 171 — 1459 mariie 7, Buda. Matia Corvin porunce^te volevozilor si vicevoievozilor Tran- silvaniei sa faca dreptate sa^ilor din scaunul Rupea molestati de sccuiul Sixtus de Raco?. 3 172 — 1459 marlie 9, Buda. Matia Corvin porunce$te lui Simon Guldenmiinzer din Sibiu sa trimita imcdiat doi mesteri monetari la Baia Mare. 3 173 — 1459 martie 16. Capitlul din Alba lulia raportcaza rcgclui Matia Corvin dcspre asc- zarca lui Petru, preot din Meti?, In stapinirea mojiei Galtiu. 3 17-! — Cca 1459 martie 20, Baia Mare. lacob din Cisnadic il anun^a pe Nicolaus Aurifaber din Sibiu despre Introducerea unei monede noi si despre conflictul dintrc rege ji guver- nator. 3 175 — (1459 inainlc dc apritic 2). Dan, prctcndent la Ironul Jarii Romancsti. anunta magis- tratul din Bra^ov ca a fost insarcinat dc rcgclc Matia Corvin sa ocupcTara Romancasca ji ii cere sprijin. 3 17S — 1459 aprilie 2, Feldicara. Dan, pretendent la tronul Jarii Romanesti, doneaza ma- gistratului din Brasov bunurilc ncgustorilor muntcni, dcpusc aici, ca despagubirc pcnlru pierderilc pricinuile brasovcnilor de Vlad Tepej. 3 177 — 1459 aprilie 3, Buda. Matia Corvin porunce^te magistratului din Bra^ov sa opreasca exporlul de arme spre 'X^va Rom4ncasca. 3 178 — (1459) aprilie 5. Dan, pretendenl la tronul Tarii Romancsti, acorda magistratului din Bra$ov dreplul dc a dispune asupra bunurilor negustorilor muntcni. depusc in ora^. 3 179 — 1459aprilie 23, Buda. }^\al\a Corvin porunccste magistratului din Brasov sa predca comitelui sccuilor bunurile confiscate dc la locuitorii Tarii Roniancsti. 3 180 — 1459 aprilie 29. Conventul din Cluj-Mana^tur adeverejte testamentul Margaretei, vaduva cetateanului clujean loan Schleffer. 3 181 — 1459 mai 9. Vicevoievozii Transilvaniei adevercsc, la cererea lui loan, pleban de .Saschiz. dispozitii privind jurisdictia bisericcasca. 3 182 — 1459 mai 15, Saschiz. loan Gcrcl) dc Vingard, capitan gcneral al Transilvanici, eere castclanilor cctatilor Bran ^i Halchiu sa impuna respectarca scaunului de judccata Mi- clo^oara. 3 183 — 1459 ccamai 24, Biirfa. Matia Corvin doneaza lui Mihail Zekcl $i Stcfan de Hcdcrfaya unele parti de nio^ii din comltatul Tirnava, printre care si Blajel. 3 184 — 7^5,9 mai 2S. Capilna. Vicevoievozii Transilvanici cer conventului din Cluj-Ma- na^tur sa ia parte la repunerca capitlului dc Alba lulia in stapinirca mosiilor I.up^a, .\brud s.a. 3 185 — 1459 mai 31, Buda. Matia Corvin confirma dania curtii Bcclic din Bislrila castdanilor cetatii Histrita. 3 I8fi — 1459 iunie 3, Buda. .\Iatia Corvin invalideaza loalc docuuicnlclc carc coulrazic pri- vilcgiilc Clujului. 3 187 — 1459 iunie 20, Buda. Matia Corvin acorda lui Miliail iji Nicolac dc Gcrcnd lillul de juzi regali creditari al scaunului Nocricli. 3 188 — 1459 iulie 10, Turda. Viccvoicvozii rrausilvanici adcvcresc dcclaratia lui Nicolac de Ocna Sibiului privind rcstituirea unui imprumut acordat dc el lui $tcfan ICrdeli. 3 189 — 1459 iulic 13, Buda. Matia Corvin rcvoca dania mosiilor I'ilpisu Marc. I'ilpisu Mic :ji Onuca calrc domcniul cctatii Bistrita. 3 190 — 1459 iulic 17, Buda. Matia Corvin amina proccsul dinirc nijtc orajcui din Cluj ji cerc tuturor clujcnilor sa dca ascultarc magistratului. XXII 3 191 — 1459 ialie 23,Ciirciu. Yicevoievo/.ii Tiansilvaiiici atesta vinzarca unei parti din mosia l^aviijcl catre Petru de Ro^ia. 3 192 — 14S9 seplembrie l.S. Buda. Matia Corvin interzice castelanilor de Bistrita s3 perceapa noua danie impusa orasului. 3 193 — 1459 oclombrie 11, Manlova. Papa Pius al Il-Ica ccre episcopului de Oradea sa cer- cetezc ?! sii judece excesele savirsitc dc sibieni impotriva fostului vicecancelar Albert, actualul episcop de Cenad. 3 194 — 1459 octombrie 29 (Turda). Comitele sccuilor si castclanii cctatii Bistrita, in calitatea lor de juzi spcciali dclegati de starile transilviincnc, cmit un document. 3 19r> — /^-59 noiembrie 1 (Turda). Comitele secuilor ^i castelanii cetatii Bistrita, In calitatea lor de juzi speciali delegati de starilc Iransilvanene, emit un document. 3 196 — 1459 noiembrie 7 (Lunca Murefului). Comitele secuilor $i castelanii de Bistrita, care au participat la congregatia nobililor de la Turda, emit un document. 3 197 — 1459 noiembrie 26, Medias. Comitcle secuilor $i de Timi? cere castelanilor cetatilor Bran, Hiilchiu si Piatra Craiului siS apere libertatile locuitorilor scaunului Miclojoara. 3 198 — 1459 decembrie 3. Capitlul din Alba lulia confirma hotaririle luate in adunarea ge- nerala a starilor de la Mediaj. 3 199 — 1459 decembrie 7. loan zis Kwrmasser din Cluj declara in fata conventului din Cluj — .Manastur ca loan Mathiac din Cluj i-a achitat toate datoriile. 3 206 — 1459 decembrie 17, Gilau. Matei, episcopul Transilvaniei, cere decanului de Bistrita sa arcstezc preotii nesupuji. 3 201 — 1460 ianuarie 1, Bislrila. Judelc si juratii Bistritei judeca un proces dintre doi ceta- teni din Reghin. 3 202 — (dupa 1460 ianuarie 1 — sfirfitul lui 1479). Stefan Bertram, cetatean din CIuj, ii '"■rie lui Georg Eyben, judele Bistritei, despre achitarea unei datorii. 3 203 — (1460 ianuarie 1 — sfir.^lul lui 1479). loan Biro ii scrie lui Georg Eyben, judele Bistritei, despre nijte afaceri comerciale. 3 204 — 1460 februarie 9. Veronica, fiica lui Gaspar Herman din Aiud, revoca in fata con- ventului din CIuj-Mana$tur dania facuta lui loan de Cimpulung. 3 205 — 1460 februarie 11. Conventul din CIuj-Mana$tur adeverejte ca nobilii de Co^eiu s-au impotrivit donatiei cetatii Rodna catre nobilii de Pongracz. 3 206 — 1460 martie 1. Dan, pretendent la tronul farii Romanejti, interzice demnitarilor din tara sa sa-i urmareasca pe negustorii bra^oveni. 3 207 — 1460 martie 9. Conventul din Cluj-Mana^tur adevcreste dispozitiile testamentare ale lui loan Herman din CIuj. 3 208 — 1460 martie 10 — 1469 marlie 3. Matia Corvin doneaza lui Gotthard, arhidiacon de Alba lulia, mosiile Jidvei si Balcaciu. 3 209 — iiiJO ap/-iiie 9, Ceta/ea S/rem(. Mihail Szilagyi, guvernatorul Transilvaniei, cere nobi- lilor din Razboieni-Cetate sS-i despagubeasciS pe negustorii sibieni carora le-au pricinuit daune. 3 210 — 1460 aprilie :.'2, Pesta. Un anume Blasiu in^tiinteaza sfatul din Bardijov despre unele fapte savir^ite de Vlad Tepes. 3 211 — 1460 aprilie 28, Vingard. loan Gereb de Vingard cere magistratului din Bra^ov sa-i dca 5tiri despre intentiile lui Vlad Tepe?. 3 212— Ji«0 ;nai 5. Conventul din CIuj-Miina^tur adcvere$te zalogirea mosiilor Peti? ^i Repa- falwa catre Pctru dc Rosia. judclc rcgal dc Sibiu. 3 213 — 1460 mai 16. Convcntul din CIuj-Manajtur adevere^te ca loan, preotul din Cricau, s-a impotrivit acordarii parohiei salc lui Petru, abatele de Cirta. 3 214 — 1460 mai 20, Abcid. Mihail Szilagyi, comite perpetuu de Bistrita ^i guvernator al Trausilvaniei, cere magistratului din Bistrita sa-i procure patru palarii. 3 215 — JifiO mai 2fi, Cis/ei. Nicolae de Ocna Sibiuluianunta magistratul din Brajov ca regele .Matia Corvin vrea sa inchcic un tratat cu Bocmia, $i ii ccrc sa nu fie molestati cala- torii din '('ara Romancasca. XXIII 3 2IB - 1460 mai 27. Magistraliil din Brasov cere sfatului din Vaslui sa-i reslituie bunurile lui Stefan Albus din Prejtner. 3 217 — 14S0 iunie 3. Agria. Matia Corvincere niagistratului din Brajov sa furnizeze aliinente cetatilor Bran. Halchiu ^i Piatra CraiuUii. 3 218 — 1460 iiinic 4. Celalea DimboDilei. Vlad J epej, domnul Tarii Homane^ti, cere inagis- tratului din Brasov sa alunge pe ni^te boieri fugari. 3 219 — 1400 iunie S, Pecs. Sigismund f.oene din Brajov confirma ca a imprumutat 20 fl de aur de la episcopul de Vidin. 3 220 — 1460 iunie 11, Balcaciu. Vilicul ^i jiiratii din .lidvei inainteaza !n apel tnagistratului din Sihiu sentinja lor intr-un proces. 3 221 — 1460 iunie 13, Sibiu. .Judele ^i juratii celor ^apte Scaunr confirma sentinta pronun- tatS de vilicul si .juratii din Jidvei. 3 222 — 14^0 iulie S. .\batele si conventul din Cliij-Mana^tur ii scutesc pe posesorii de vii de pe domeniu! abatiei de uncle dari. 3 2S3 — 1460 iulie 13, Gurghiu. Comitele secuilor si vicevoievozii Transilvaniei ccr magistra- tului din Bra^ov sa restiluie castelanilor din Bran morile ocupate in Jara Birsci. 3 224 — 1460 iulie 26. Vlad Tcpcs, domnul Tarii Ffoniane^ti, ii anunta pe bra^oveni ca va pastra pacca cu ei, daca nu-1 sprijina pe cci din Fagara^. 3 225 — J<60 lu/ic 2fi. Conventuldin Cluj-Manajtur adeverejte protestul utior cliijeni impotri- va interdictiei proinmtate de parohul biscricii Sf. Mihai dc a se inmorminta membrii confraternitatii doiuinicanc in biserica dominicanilor. 3 226 — 1460 augusl 7. Convcntul din Cluj-.Mana^tur adeverejle ca lacob Meiisaros a cerul sa fic ininormintat in biscrica dominicanilor. 3 227 — 1460 augusl 10, Celalea Dimbovifei. Vlad Jepes. doiunu! farii Bomanesti. scrie magis- tralului din Bra^ov cu privire la rezolvarea unor probleme juridice. 3 228 — 7<«0 «uji/j/ i.5, ZJtosjydr. Matia Corvinconfiriua nobililor de Belin si Sfintu Cheorghc dania mosiilor Baciu, Cernatu, Turche^, Satulung si Apata din Tara Birsci. 3 229 — 1460 augusl 10, rurda. Viceguvernatorul loan Gercb de Vingard adevcrcste ca hotar- nicirea dintre localitatea Chinteni ji Cluj s-a efectuat in favoarea convcntului din CIuj-Mana^tur. 3 230 — JiffO.^fp/emftnc 9. C/iij. Viceguvernatorul loan Cicreb de Vingard ccre capitlului din .\lba Iiilia sa efectuczc hotarnicirea dintre (^hinteni si CIuj. 3 231 — 1460 seplembrie 11. (^apitlul din .\Iba lulia adcvercstc ca conventul din Cluj-Mana- ftur se impotrivestc hotarnicirii dintrc Chinteni ^i CIuj. aja cutn a fost facuta cu acordul abatelui accslci manasliri. 3 232 — 1460 seplembric 13, Pecs. Veit Huendler, episcop sufragan dc Vidin, cla lui .\nton Pcllificis din Brajov tin ccrtificat de buna purtare. 3 233 — 1460 seplembric 14. Siinion, prcot la Pccs, il roaga pc loan, plcban la Brajov, sa cauteun inlocuitor potrivit peiitru Vcit Huendler, episcop sufra.gan de Vidin. 3 234 — 1460 oclombrie 2. \otaruI public Urbanus Pctri din Steinau confirtna fratici Corpus (^hristi din Sibiu trci docutnetite privind inslituirea $i privilegiile ci. 3 235 — 1460 oclombric 2. Capitlul din .\lba lulia raporteaza lui loan Gcrcb dc Vingard ca a hotarnicit din noii iiiosia (ihinteni ji ca s-a itnpotrivit custodclc convetUului diti (^Iuj- -Manajtur. 3 236 — 1460 nclombric 11, Celalca Dimbovijci. Vlad TfP*"? s"" pli",ae magislraliilui diii Brajov cii nu rcspccta o iiitelcgcrc iiicheiata. 3 337 — 1460, dupa oclombrie 11. Insctntiari dcspic propuiicrilc lui Vlad T'P<':j iiriviiid uu tratat dc alianta cii cclc .Saptc si Doiia Scaiiiic, cu Bra.sovul ;^i cii scciiii, iiulrcplat impotriva turcilor. 3 238 — 1460 oclombric 14. Cotivcntul din CIuj-Manajliir coiifirma ca clujcanul Bartolomcu Aurifabcr a imprumutul o suma de bani dc la nobilul Stefan Kcmen de .Manaslircni. 3 239 — 1460 oclombrie 17, Turda. Viccguvernatorul loan Gcrcb dc Vingard confirma hotar- nicirea fScutd intre Valea Viilor ^i Motij. XXIV 3 240 — 14S0 nniembrie :. r/r;i(5i'fni. Vicpvoievo/.ii Transilvaniei cer capitluhii din Alba Inlia sa-1 introdiica pc Pctru de Rosia in .stiipinirea pdsesinnil F'pti>i ji a niosiei Repafalva. 3 241 — 1460 iwiembric 23. (",;ipillul din Rnila tnniscrie ni^jle dociimente papale cu privire la franciscani. 3 242 — 1460 noiembrie -o. Capitlul di" AHki lulia raporteazfl desprc puncrea lui Petru de Rofla in stapinirea poscsiunli Peti.s ,si a mo^ilcl Repafalva. 3 243 — 1460 decembrie 37, Roma. C.ardinalii Isidor, tiuillerin\is s. a. acorda o indulgenta biscrlcii din Velt. 3 244 — 14S1 ianuaric l. Hnma. (;ardinaliil prcAliilcr lilip II acorda lui Nlcolae Petri. preot la Noistat, dreptul dc a-ji alege un confcsor. 3 245 — 1461 ianuarie S, Gildu. Malci, cpiscopul Tiansilvaniel, poruncejte dccanulul capltlu- lul Kiralia s3 dea ascultarcdccanului capitlului Bistrita. 3 21« — 1461 ianuarie 31, Roma. .\udlloruI Heneral papal lacol) dc Muciarellls adevere^le unele docunicntc papale prlvind privllegillc doniinlcanllor. 3 247 — 1461 februarie S, Sibiu. Anton de Poziia. rcglstrator al arhlepiscopuhil de Strlgonlu, recunoaijte priinlrea unci ta\e de confirniare pcntru decanul de Slbiu, Mihall, pleban la ('.ristlan. 3 248 — 1461 februarie 21. Convcntul dln Cluj-Manajtur coiiflrtna Intclegerea dintre Agneta Irhagyarto ^i Margareta Czikker din Cluj. 3 249 — 1461 fcbruarie 24, MnvHe. Stefan, decan dc Kozd, coufirma o danle pentru biserica din Selistal. 3 250 — 1461 martie 3. Buda. Matia Corvln apara pe chijenl Impolrlva unor actc emlse de el, care contravln libertatilor orajului. 3 251 — 1461 martic 6, Buda. Matia Corvln acorda maglstratuhil din Brajov dreptul de a folosl ccara rcslc la sigilarea docunientclor emlsc. 3 252 — 1461 marlie 17. .Sihiu. Nolarul publlc Lrbanus Pctrl confirma o intelegere mijlocita de caplthil dc la Siblu. 3 253 — 1461 martie 19. Convcnlul din Cluj-Mana^tur cunsemncaza prlniirea dispozitiel lu Matia Corvin privind punerea nobililor dc Sfara^ in stapinirea unor mosii. 3 254 — I46I apritie IS, Ctuj. Maglstratul dln Chij trlinitc In apcl maglstratului din BistrHa un proces dlntrc dol clujcni. 3 255 — 1461 mai IS. Convcntul dln (;iiij-Mana^tur adcvereste vinzarea unor poscsiunl prlntre care Ideclu dc Jos ^i Idcciu dc Sus, Susenl, Slcu .s. a. 3 236 — 1461 iunie 15, Viena. Thomas Siculus, priorul conventuhii domlnican diii Brajov, adcvcrcjle primirea unci danli dc carti. 3 257 — 1461 iunie 15. Conventul din Chij-Manajtur conflrma acordarea unul imprumut pentru chijcanul Bartholonieus Aurifabcr. 3 258 — 1461 iunie 23, Teiu.f. Voievodul Transilvanlei. Sebastian de Rozgony. anunta ca a poruncit conveiituhii dlii Chij-Manajtur sa ccrcctczc confllclul dinlrccapitlul iji locuitorii din Alba lulia. 3 239 — 1461 iulie 15. (^onvciiliil dln (.lui-Maiiastur raportcaza voievodului Scbastian de Roz- gony desprc hotarnlcirea uniii tcrltoriu lii litigiu la .\lba liilia. 3 2S0 — 1461 iutic 20. .Szikszo. Matia Corvin poriiiicc^te coinitclui camarii nuinctarc din Siblu sa-i predca lunar volevodului Sebastian dc Rozgony suma de 100 fl. 3 261 — 1461 iulie 20, Szikszo. Malia Corvin conflrina drcpturile ji privilcgiile orajului Bls- trlla. 3 262 — 1401 iulie 20, Szikszo. Matia Corvln coiifiriiia docuincntul hil lancu dc Hunedoara dln 1 15.'i privind unirea coinunclor nuinltrlta 5I Hagla. 3 263 — 1461 auyust 23, (iuflerila. Preoliil Petru dln (iii^terHa ii cere capelanului Matei sa-^i la in primlrc postul de capclaii al accstei coiniinc. 3 264 — 1461 august 29, Diosgi/or. Matia Corvin cerc voievodului Transilvaniei sa aplaneze conflictul dintrc nobiliidc Prunenl 5I Sfaras pentru inoslileFilpisu Mare ^i Filpi^u Mic. 3 265 — 1461 seplembrie 6, Agria. Matia Corviii cerc saijilor din ccle $apte §i Doua Scaune su se prezinte la solicitarea voievodului cu un corp de oaste. x.w 3 26S — Dupa 1461 seplembrie 6. Vicevoievozii Transilvaniei adeveresc documentul regelui Matia Corvin privind aplanarea conflictului pentru mo?ille Filpi^u Mare si Filpisu Mic. 3 267 — Itei noiembrie 11, Bistrila. Judele si juratii Bistritei triinit in apcl catre magistratul ora^ului Sibiu procesul dintre doi clujeni. 3 268 — 1461 noicmbrie 25, Bada. Matia Corvin confirma o donajie a lui lancu de Ilune- doara pentru nianastirea dominicana din Bra^ov. 3 269 — 1461 decembrie 23. Convcntul din CIuj-Manajtur confirma acordarea unui imprumut pcntru clujcanul Cleorg Theges. 3 270 — 1461 dccembrie 29. Ladislau Pongracz. abatele, si conventul din Cluj-Mana^tnr daruiesc familiarului lor Dumitru un lcc dc curte. 3 271 — 1461 dccembric 31, lluda. Matia Corvin ccre voievo/.ilor Trausilvanici si comHilor secuilor sa urmareasca samavolniciilc savirsite in fara. 3 272 — 1461. Sebastian de Rozgony, voicvodul Transilvaniei, interzice judelui $i jiiratilor din Aiud sa urmareasca si sa judece ceta^eni ai Brasovului. 3 273 — 1461. Vicevoievozii Transilvaniei anun^a convcntul din (^Iuj-.Manaslur ca la lernut a avut loc adunarea nobililor, sasilor si secuilor din Transilvania. 3 274 — 1462 februarie 14. Magistratul din Sibiu anunta toate jurisdictiile din (ara ca incer- carea de a stabili o intelegere intre pietrarul Martin ji unii sibieni a e^uat. 3 275 — 1462 februarie IS. Magistratul din Sibiu adeverejte ca pietrarul Martin din Austria s-a in^eles cu unii sibieni in pricina avuta cu ei. 3 276 — 1462 marlie 13. Buda. Matia Corvin adevere^te o danie a lui lancu de Hunedoara pentru manastirea dominicanilor din CIuj. 3 277 — 1462 marlic 17. Magistratul din Cluj adeverejte statutcle brcslei lacatujilor din localitate. 3 278 — 1462 mai 3, Vac. Matia Corvin poruncejte magistratului din Bra^ov sa se adreseze in pricina cu Mihail Hydvegy din Ilieni scaunului de judecata din Sepsi. 3 279 — 1462 iunie 2, Buda. Matia Corvin confirma o danie a lui lancu de Hunedoara catre biserica din Feldioara. 3 280 — 1462 iunie 11, Buda. Matia Corvin interzice nobilimii transilvane sa foloseasca pose- siunea Aiud a capitlului din Alba lulia drept sedes iudiciaria. 3 281 — 1462 iunie 15, Vilerbo. Papa Pius al Il-Iea acorda indulgente tuturor vizitatorilor bisericii din Alba lulia care fac danii pentru razboiul impotriva turcilor. 3 282 — 1462 augusl 6. Chiasi. Papa Pius al Il-Iea cerc episcopului de Alba lulia sa cerce- tezc samavolniciile lui Gheorghe Thabiaschi s. a. indrcptale impolriva plebanului Sigismund din Atcl. 3 283 — 1462 august 10, Tirgu Marc^. Vicevoicvozii 'l"ransilvaniei adcvcresc plingerea facutiS de capitlul de Alba lulia in adunarea gcncrala a (arii privind samavolniciilc savirsite de oamenii castelanului din Stremt impotriva unor snpu.^i din Aiud. 3 284 — 1462 august 12, Segliedin. Matia Corvin anun5a ccle Sapte Scaunc despre instituirca unel nol darl extraordinare. 3 285 — 1482 august 15, Cluj. Vicccomitcle secuilor roaga raagislralul diu Brasov sa rcspecte pacea incheiata cu Radu al Ill-Ica, domnul Tiirii Romanesti. 3 286 — 1462augusl 15— 1463 noiembrie 12. Radu al Ill-lca, domnuITarii liomanejti. anunja magistratul diri Bra^ov ca niste boieri refugiati sc pot intoarcc linistiti in tara sa. 3 287 — Dupa 1462 ciugusl 15. Radu al Ill-Iea, domnul Tarii Romanc^ti, anunta magistratul din Sibiu ca ji-a itifrint dujmanii ^i ca i-a iertat pe unii dintre ci, ccrindu-le sa sc intoarca. 3 288 - 1462 augusl 15—1472 iunic 1. Hadu al lU-lea, domnul Tarli Romanc;.ti. cere magis- tratului din Sibiu sa-1 dctcrminc pe Martin Remser sa-ji plateasca datoriile. 3 289 - Dupa 1462 august 15. Radn al Ill-lea, domnul Tarii Romanesti. cere magistratului -^i vamejilor diu Brajov sa nu-1 vanuiiasca pe slujitorul sau Frincu. 3 290 — (1462—1473) septembric 13. Radu al Ill-lea, domnul Jarii Romaucsti, invita pe primarul ^i magistratul din Sibiu la nuula sa. XXVI 3 2»! - 7^«:; scp/eni6ric 2«, .SiftiK. Matiii C.orvin nc-ordii biscricii Sf, Mihail diii Cluj drcptul de folosire a unei mori. 3 292 — 1462 seplembrie 30, Sibiti. Matia Corvin acorda tiinzatorilor dc postav din Sibiu droplul de a cunipara, tundc si vitulp postav. 3 293 — 1462 oclomhrie 31. Capitlul din .\lba lulia ccrc magistralului din Sibiu sa prcdca cuprul in valoarc de 300 fl, dcpozital la Sibiu din timpul rascoalci taranilor, celor in drcpt. 3 291 — 1462 nniembric 3. Masislratul dln Sibiu adcvcrcstc ca .\ndrci Roscnpeck din Vicna i-a riimas datorunui jurat din Sibiu 51 fl aur. 3 295 — 1462 neiicmbrie 4. Bra^oo. Matia Corvin facc o donalic manastirii doininicanc din Brajov. 3 296 — I4S2 noiembrie o. Bra^mv. Matia Corvin coufirma dania poscsiunilor Salu Nou ^i Hop- sifen catre orajul Bra^ov. 3 297 — J462 noiembrie 5, Brasov. Malia C.orviu cerc capithiliii diii Alha lulia sa introduca orasul Brasov in stapinirca mosiilor Satu Nou si Hopsifen. 3 298 — 1462 noiembrie 5. Bra.^ov. Malia Corvin contirum o dauic a regelui Ladislau al V lea catre Gonradus Lapicida din Bra^ov. 3 299 — 1462 noiembrie 7, Brasou. Matia Corviu inlerzice voicvodului Transilvaniei si coini- telui secuilor sa opreasca pc fiica lui Conradus Lapicida din Brasov de la folosirea unei mori aflata la Harman. 3 300 — 1462 noicmbrie 21, linr/a Titria. luzii rcf?ali spcciali Nicolae de Bodo s. a. adeveresc cil ncguslorii brasoveni au drcptiil dc a Irecc prin scaunul Kizdi si prin Turia pentru a face negoj in .Moldova. 3 301 — 1462 noiembrte 25, Brasov. Matia Corvin adevercste dania unor parti din mo$ia Chichi^ catre Willibald Theel si fiii sai. 3 302 — 1462 noiembrie 2 5. Bra^ov. Matia Corvin ccrc conventului din CIuj-Mana^tur sa-i introduca pe castelanii cetatii Bistrita in stapinirea unor posesiuni. 3 303 — 1462 noiembrie 30, Brafov. Matia Corvin slabileste darea anuala pc care trebuic s-o plateasca fratia Corpus Christi din Brasov castelanilor din Bran pentru posesiunile Z5rne$ti si Tohan. 3 304 — 7<52 deccm*/-ic ,3, Brajoy. Matia Corvin confirma noilor colonijti din §ercaia ji Parau vechilc privilegii ale localitatilor. 3 30.") — 1462 deccmbric 12, Media^. Matia Corvin cerc castelanilor din Bistrita sa-i rcstituie liii Bcnedicl Vcrcs din Sfiira.s poscsiuuile Filpisu Mare, Filpisu Mic si Onuca. 3 306 — 1462 decembrie 13, Cenade. Matia Corvin cerc magistratiilui din Bistrita sa predca censul Sf. Martin. 3 307 — 1462 deccmbrie 13, .Sebes. Matia Corvin poruncc$tc magistratuliii din Sibiu sii pla- tcascii dcspa.gubire pentru cuprul dcpus iu ora$ iii iinprcjurarile rascoalci taranesti ^i vindut ulterior. 3 3011 — 1462 decembric 14, Miercarea .Sibiuliti. Nolarul public Luca Lewthener confirma o intelegcre intre comuncle Apoldu de Sus si Dolnrca. 3 309 — 1462 decembrie 75, Clitj. Magistratul diu Cluj inainteaza iu apel o pricina intre doi cliijcni magistralnlui din Bistrita. 3 310 — 11/12 dccembric l'>, Cenade. Albcrt, cpiscop de Cenad, confirmii primirea unei despa- gubiri din partca magistratuliii din Sibiu. 3 311 — 2^62 decemftnc 76, A;/)« /o/if/. Mihail Zekel ^i §tefan de Idrifaia, capitani de Bistrita .?i Sibiu, ammta ca au rcstiliiit liii i3encdicl Vcres dc Sfaras mo$iile Filpi.^u Mare, I-'ilpisu Mic si Ouuca. 3 312 — 1462 decembrie 77, Bistrija. Magistratul diii Bislrita comunica magistratului din Cluj sentinta in pricina dintre doi clujeni. 3 313 — 1462 decembrie IS, Biida. Matia Corvin porunccstc convcntului din Cluj-Mana$tur sa ia parte la iulroducerca lui loan Pongracz in slapinirca Cctatii de Balta. XXVII 3 314 — 1463 ianuaric 10. Capitlul din Alba Iiilia raportcaza voievodului Traiisilvanici ca la punerea posesiunilor Satu Nou ji Hopsifcn iii stapinirea ora^ului Bra^ov s-au i\ it impolriviri. 3 315 — 1463 ianmrie 2S. Capitlul din Alba lulia arata ca orasul Bra^ov a fosl pus in sta- pinirca posesiunilor Satu Nou §1 Hopsifen. 3 318 — 1463 ianiiaric 30. Conventul din Chij-.Mana^tur raportcaza ca Mihail Zckel ^i Stcfan licderfa au fost introdusi in stapinirca unor poscsiuni, printre care ji Logig. 3 317 — 1463 fcbruarie 17, Duda. Regina niama, lilisabcla, il acredileaza pe trimisul ci loan Gereb de Vingard pc linga magistratul din Sibiu. 3 318 — 1463 marlie 4, Cluj. Voievodul Transilvaniei, loan Pongracz, cere magistratulu i din Brajov 5t'ri desprc mi.5carile turcilor. 3 319 — 1463 rnartie 5, Buda. Rcgina mama, lUisabcta, doneaza castelanilor dc Bistrita mofiile (jlodeni. Poarta, I.ogig s. a. 3 320 — 1463 aprilie 1, Tnlna. Ladislau dc Palocz, judclc cur^ii regalc, confirma ca nobilii dc Lucencc i-au daruit arhicpiscopului de Calocca jumatatea domeniului Ungura^. 3 321 — 1463 aprilie 24, Buda. Matia Corvin scrie magistratului din Bistrija dcspre intro- ducerea noilor moncde ^i ordona folosirca lor ncmijlocita. 3 322 — 1463 aprilic 30, Roma. Papa Pius al Il-Ica limiteaza subsidiile platite dc preojii decanatelor sasesti episcopului Transilvanici. 3 323 — 1463 mai 13. .Magistratul din Cluj inainteaza magislratului din Bistrifa in apel o pricina dintre nijte clujeni ji sibieni privind marfuri instrainale. 3 324 — 1463 mai 31. Conventul din CIuj-Mana5.lur adevercste vinzarea unor predii aflale in Galatii BistrHei :>i Zoreni. 3 325 — i.f6'.j HJ/He ;, ZJrasow, Dispozitiile tcstamentare ale lui Petru Greb din Brasov. 3 32S — 1463 iunic 23. Vicevoievozii Transilvaniei adeveresc unele documente privind juris- dictia bisericeasca. 3 327 — 7^6.3 lu/ie Jo, Fu/oj. Matia Corvin comunica magistralului din Brasov ca nu-i poate acorda scutirea de impozit solicitata si urgenteaza plata. 3 328 — 1163 iulie 19, Bis/ri/a. Mihail Zekel, capitan de Bistrita si comite de Sibiu, ii incre- dinteaza lui .Nicolae de Ocna Sibiului stringerea darilor din cele Sapte Scaunc. 3 329 — 1463 iulie 2-5, Sopron. .Arhiepiscopul de Calocca 5. a. in^tiinteaza cele Saptc Scaune despre restituirea coroanei ungarc. 3 330 — 1463 seplembrie 27, Buda. .Matia (^orvin aproba reguli slabilite de stari privind organizarea militara a Transilvaniei. 3 331 — 1463 scplcmbric 27, Miercurca Ciuc. Mihail Siculus. vicarul .Seneral al ordinuUii franciscanilor in Ungaria, primc^tc fratia croilorilor din (,luj in confraternitatea ordi- nului franciscan. 3 332 — 1463 octombrie 15, Turda. Nobilii Transilvanici in\ ita niagislratul Bra.sovului sa trimita delegati la congrcgatia lor gencrala. 3 333 — 14S3 octombric IJ, Bra.^ov. Pclru, dccan al Tarii Birsci, adeverc^lc tcslanicnliil l\i i Pelru Grcb din Brajov. 3 334 — 14S3 oclombric 22, Rnmu. Papa Piusal 1 1-lca chcama pc loti crc!jtinii Ui lupla iuipo- triva turcilor. 3 335 — 1463 (iclomhric 2'K Magislratul CUijuIui scric magislraliiliu diii Sibiu dcsprc ucidcrca abalehii manastirii Cliij — .Maniiijtur dc catre ni^te clujcui. 3 336 — 1463 noicmbrie 9, Buda. Rcgina niama, Klisabcla, scrie niagistratuUi i din Sibiu ca va intervcni pe linga rege in favoarea ,sa. 3 337 — 1463 noicmhrie 11, ,Iajce. Matia Corvin il nunicstc pc Pctiu dc Pccsviirad aUatc al manastirii Cluj-MaUa^Uir. 3 338 - Ihipa 1463 nnicmbric 12. Radu al Ill-lca. doinuul T"iii Romauc?jti, cere magislra- lului din Brajov sa-i predea jupinilei Preia bunurilc ei dcpuse la Bra.sov. 3 339 — 1463 noicmbrie 26, Cisnadioara. Rainiiind, cpiscop de Arge? $i abate de ('AT\a, cerc primarului din Sibiu s5-i dctcrniinc pc locuitorii din Cisrildioara su-^i plillcasca darilc. XXVIII 3 3t0 - U(I3 derembrie 17. Cnp^a Mica. Vdicvddnl rraiisilvnniei poniiiccste niasislratiiliii (iiii Sibiii su trimita 1 000 de Cillareti peiitrii ascfliiil (.lujiilui. 3 341 — N0.> decemhrie '20. Sibiii. C.ele Saple Scaiine dau dispdzijii privind coincrjul pe tcri- toriul lor. 3 312 — 14G3 decembrie 24. lingii Cluj. Voicvodul rran.silvaiilci eere tnagistratuln i diii Sibiu sa triniitS corpul de oastc si piesele de asediu la ('.liij. 3 343 — 1403. BrafoD. Stalntele fratici calfclor de ci/.mari din Brasov. 3 344 " 1404 ianuarie 0, Brasui'. C.onduceica ordinului doniinican din Transilvaiiia si con- vcntiil dominicanilor locali adeveresc o danie pentru inanastirca Sf. Petru si Pavel din Brasov. 3 345 - 1404 ianuarie 10. .Iiidcle si juratii diii subiirbia Wadkertli a Oradici adevcrcsc cS nobilul loan Zebcny s-a angajat sa pliStcasca toate dannele pricinnilc de sibiciii rudclor sale. 3 346 — 1404 febrnarie 1. Rnma. Cardinalii „dc indulgentiis" acordii bisericii dominicane diu Brasov o indulgenta. 3 347 — J:/6:/ /'eftruorie 2, A/ia /ii/ia. Notarul capitliiliii din .\lba Iiilia adcverestc ca a pri- mit ca retributie anuaia din partea capitlului 20 fl de aur. 3 348 — 1464 februarie IS. Ocna Sibiului. C.ei doi Nicolae de Ocna Sibiului cer de la magistra- tul din Sibiu o scutirc dc inipozit pcnlru sirbii refugiaji in imprcjurimilc Scbcsului. 3 349 — (1404—1470) februarie 19. Radu al Ill-Ica, domnul Tarii RomSnesti. scrie maglstra- tului din Brasov ca conditioneaza acordarca unor privilegii comerciale de restituirea unor sume de bani. 3 330 — 1404 februarie 24, Brasov. loan Rcwdcl, parohul Brasovului. adevereste donatia unei mori pcntru capela Sf. Laurentiu. 3 351 — Dupd 1464 februarie 24 (Sibiu). Vn negustor numtean scrie lui Petru Rcwel din Bra- sov in legfituriS cu afaceri comeiciale. 3 35S — 1464 februarie 29, Sibiu. Raimund Biirenfuss, abate de Cirta, se angajeazS in faja celor Sapte Scaune sa respcctc vechile libertSti ale iobagilor manSstirii Cirta. 3 333 " 1464 marlie 2, Fiiyaras. C.ei doi Nicolae de Ocna Sibiului. comiti de Sibiu, aproba lui Georgius Greb din Brasov sa darimc iiistc case construite in mod ilegal pe hotarul pose- siunii sale Sercaia. 3 354 — 1464 martie 3. Bra.wv. Petru, dccanul Tflrii Birsei, adevereste documentul parohului din Brasov loan Rewdel, privind dona(ia unei mori capelei Sf. Laurcntiu din localitate. 3 353 — 1464 marlie 30, UJlak. Matia Corvin interzicc cclor Sapte .Scaune sa stringa de la sasii celor Doua Scaune o treime din darea coniuna. 3 356 — 1464 aprilie 3. Brafov. Decanul Tilrii Birsei adcvcreste documentul priorului si con- ventului dominican din Brasov privilor la o danie. 3 3.">7 — Inainte de 1464 aprilie 6. Fragmentul unui statut orasenesc pentru Sibiu. 3 338 — 1464 aprilie 6, Alba RegalCt. Alatia Corvin acorda locuitorilor din Sibiu riieptul de a-si alcge judele regal. 3 339 — 1464 aprilie 6. Alba Regalii. Matia Corvin interzice stringatorilor de impozite din cele Doua Scaunc sa perceapa altc dSri dccit censul Sf. Martin. 3 360 — 1404 aprilie 7, Alba Regala. Matia Corvin porunceste conventului din CIuj-Mana- §tur sil-I introduciS pe Petru de Zob, caslelanul cct5t'i Bistrita, in stapinirea unor pose- siiini. 3 361 ~ 1464 aprilie 10, Buda. Matia Corvin ordonii capitluliii din ,\lba lulia s5 participe la impiirtirea inosiilor, apartinind unor feniei nobile. 3 362 — 1464 aprilie 13, Buda. Matia Corvin porunceste magistralului din Sibiu sS nu-i tul- bure pe negustorii brasoveni in folosirea privilegiilor lor comerciale. 3 363 — 1464 aprilie 13, Buda. Matia Corviii interzice seciiilor sii-i impiedicc pe negustorii brasovcni in coracrtul cu Moldova. 3 364 — 1464 aprilie 14, Bnda. Matia Corvin confirmii scutirca de dari acordata de lancu de Hunedoara locuitorilor din Ocna .Sibiului. XXIX 3 385 — 146i aprilie 14. Buda. Matia Corvin porunceste administratorilor camarilor de sarc dln Ocna Sibiului sa dea paroliului si vilicului salariul iar taietorilcr de sare din locali- tate postavul ce li se cuvine. 3 366 — 1464 aprilie 14, Buda. Judele si jurafii din Buda cer magistratului din Sibiu sa-I determine pe un locuitor din Buda, rcfugiat la ei, sa-si plateasca datoriile. 3 367 — 1464 aprilie 15, Buda. Matia Corvin porunceste celor Sapte Scaune sa cerceteze si sa decida pricina de hotar dintre Slimnic si Sura Mare. 3 3G8 — 14C4 aprilie IS, Buda. Vicelezaurierul Laurentiu dc Bayou dcclara aplanat conflictul sau cu locuitorii Sibiului. 3 369 — 1464 aprilie 20. Matia Corvin intarcste cu pecetca sa dubla documentul sau din 1461 privind liberta{ile si indatoririle Bistritei. 3 370 — 1464 aprilie 23, Buda. Matia Corvin porunceste nobililor ^i demnitarilor din Transil- _ vaniasapermitareintoarcereaclujenilorrefugiatilaei. 3 371 — 1464aprilie 24, Biida. Matia Corvin confirma ca partile de susalc districtului Bistrita au platit censul Sf. loan. 3 372 — 1464 aprilie 25, Buda. Matia Corvin porunccstc conventului din CIuj-Manastur sa-i introduca pe frafii Pongracz in stapinirea domeniului si cetatii Unguras. 3 373 — 1464 aprilie 30. Conventul din CIuj-Manastur adevereste ca nobilul Ladislau de Lu- cenec a zalogit partilc sale din posesiunile Bahnea. Soimus, Ormcnis 5.3. 3 374 — 1464 mai 1, Buda. Matia Corvin solicita capillul din Alba lulia sa-i introduca pe Mihail Zekel si Stefan de Idrifaia in stapinirea .\mlasului. 3 373 — 1464 mai 11, Buda. Matia Corvin porunceste magistratului din Sibiu sa trimita arnie de asediu la Turda. 3 376 — 1464 mai 11, Cluj. Laurentiu dc Bayon, comitele camarii din Sibiu, cere magistra- tului din Sibiu sa pregateasca argint pentru baterea monedci noi. 3 377 — 1464 mai 19, CluJ. Stefan Erdeli, vicevoievodul Transilvanici, cere magistratului din Bistrita sa nu-i superc pe supusii sai. 3 378 — 1464 iunie 4. Matia Corvin preda cetatea Bislritci magistratului orasului pentru 6 000 fl aur. 3 379 — 1464 iunie 4. Capitlul din Alba lulia adevereste impotrivirca lui Caspar Door fata de instapinirea unei nobilc cu parti dc posesiuni disputatc. 3 380 — 1464 iunie 5, Turda. Nicolae Pogan ccrc magistratului din Sibiu sa-i trimita masina de asediu la Debretin. 3 381 — 1464 iunie S, Cluj. Comitele camarii dc sarc din Turda scric primarului din Sibiu in legatura cu praful de pujca cerut de rege. 3 382 — 1464 iunie 11, Buda. Matia Corvin cere magistralului din Bistrita sa predea lui loan Giskra cci 6 000 fl aur pentru cetatea orasului. 3 383 — 1464 ianie 12, Buda. Malia Corvin porunceste comilclui camarii din Baia Marc sa-i permita lui Simon Guldenmiinzer sa-si vinda plumbul cumparat. 3 384 — 14S4iunie27, Buda. Matia Corvin cere magistratului din Sibiu saurgenteze trimitcrca armelor cerutc. 3 385 — 1464 iulie 1, Sibiu. Cde Sapte Scaune adeveresc holarele in litigiu diutre Sura Mare 5i Slimnic. 3 386 — 1464 iulie 3, Oraslie. Sfatul orasului $i scaunului Orastic ccre magistratului din Sibiu confirmarea judelui regal ales. 3 387 — 1464 iulie 3, Bra^ov. DecanuITarii Birsei confirma uu arbitraj intr-un proccs dc mos- tenire. 3 388 — 1464 ialie 5, Td^nad. Nicolac, cpiscopul Transilvaniei, cere primarului Sibiului sa-i dea trimisului sau un pahar destinat guvernatorului Bosniei. 3 389 — 1464 iulie 6, Lipova. Francisc Literalus solicita de la magistratul din Sibiu rcstituirea unui imprumut datorat de un sibian. 3 390 — 1464 iulie 17, Bra^ov. Dccanul Tarii Birsei hotarustc inlr un proces iscat pcutru o danie in favoarea bisericii parohiale din Brajov. XXX 3 391 — 14S4 itilie Jf. Ihida. M:it i:i Corviii :icor(l;'i loralilnlii l''arl;nslclk(' o sctilirc iK' ini|ioz ilc pentru 10 ani. 3 392 — 1464 inlicSn, [iuda. M;ili:i ('.or\ in (lonc;iz;'i lui Io;iii Gcrcb dc Viii.L,';ir(l (lislricliil Fa- 3 393 — 1464 iillie 30. liiida. Matia ('.(irviii ccrc capilliilui din .Mlia lulia s;"i-l introdiica pc loaii ("icrch dc Vingard in stripiiiirca dislrictului Fagaras. 3 394 • 1404 augiisl 14. Ziind. Mal ia Corvin poruiiccstc lu i Pctrn dc Zol) s;'i prcdoa bristrilcnilor cctatea Bistrita. 3 393 — 1464 aitgusl Jl. l.ipova. loan Giskra dc Brandcis coiifirnia priniirca. din partca magis- tratului din Bislrita. a sumei de 6 000 fl aur peiitru ccdarea cctutii. 3 39(i — 1464 septcmbrie 1, lafi. Pctnis Zedrich scrie magistratiilui din Sibiu in legiitura cu o datoiie care nu i s-a achitat. 3 397 — 1464 sepiembrie 4. Matia Corvin, la ceicrca lui Gaspar Door din iMedias, confirma privilegiul rcgelui Sigisniuud din 1 102 privind scoaterea oelor Doua Scaune de sub juris- dictia comitclui secuilor. 3 3!)8 — 1464 septembrie 5. C.onventul din Cluj-Manastur adevercstc ca orasul si districtul BistrHa au platit familiarului lui loan Giskra suma de 6 000 fl. 3 399 — 1464 seplembrie S. Aiud. Laurenjiu de Bayon, comitele camarii din Sibiu, cere magis- tratului din Sibiu saconvoaceadunarca celor Sapte si Doua Scaune in carc lc va comunica 0 dispozitie regala. 3 400 — 1464 oclombrie S. Delenii. Stcfan de Idrifaia permite locuitorilor din seaunul Miercu- rea sa-si pascii porcii iu p^^idurilc aparjiniitoare districtului .Vnilas. 3 401 — 1464 oclombrie S. linga riul Sava. Matia Corvin ridic;! tirgul Teius la rangul uiuii oras liber regcsc. 3 402 — 1464 octombrie 13. Convcutul diii CIuj-Manastur confiriii;'i hotarnicirca diiitre Dum- bravioara $i Ernei. 3 403 — 1464 oclombrie IS, Gltimbav. Decanul Ti^irii Birsei cere credinciosilor din decanat sa faca donatii pentru constrnirea unei biserici la Satu Nou. 3 404 — 1464 oclombrie 26, T^P"- Abatele Rainnind din Cirta, episcop de Arges, cere celor Sapte Scaune s5-i apere pe supusi. 3 405 — 1464 octombrie 2S, Brasov. Magistratul din Brasov confirniii pentru niiinastirea do- minicana din oras dania unei curti. 3 40G — 1464 noiembrie 5, sub cetalea Zwaijnik. Matia Corvin cere conventului din CIuj-Mana- 5tur sa-I puna pe Petru de Zob in stapinirea posesiunilor Archid, Teaca, Pinticu §.a. 3 407 — 1464 noiembrie 11, Ghimbav. Decanul X'>rii Birsei convoaca raembrii capitlului In vederea alegerii unui nou decan. 3 408 — 1464 noiembrie 22, Ujlak. Matia Corvin interzicc cclor Sapte Scaune sii perceapa de la sasii celor Doua Scaune inai mult dccit un sfert din impozitelc coniune. 3 409 — 1464 noiembrie 20, Bdcs. Matia (^orvin daruieste fratilor Pongracz ora^ul si scaunul Sebej. 3 410 — 1464 noiembrie 26, Bdcs. Matia Corvin cere conventului din CIuj-MSna^tur s3-i puna pe fratii Pongracz in stapinirea orasului Sebes si a satelor din jur. 3 411 — 1464 decembrie S, Gilau. Nicolae, episcopiil Transilvaniei, cere primarului Sibiului, Ladislau, sa-i triinita un tablou restaurat pentru biserica din Alba lulia. 3 412 — 1404 decembrie 10. Conventul din CIuj-Manastur adeverejte documente ale lui lancu de Hunedoara din 1153 si Matia Corvin din 1461 ji 1464 privind libertatile Bistritei. 3 413 — 1465 ianuarie 4, Alba lulia. Nicolae, episcopul Transilvaniei, cere tuturor preotilor din capillul Bistrita sa-i urinareascii pe clericii inferiori indanltnici. 3 414 — 146.') ianuarie S, Alba lulia. Episcopul Transilvaniei poruncejte decanului capitlului Kiralia sii respecte dispozitiile decanului de Bistrita. 3 413 — 1465 ianuarie 27. iMatia Corvin adeverejte documentul regelui Ladislau din 1456 pri- vind scutirea supu^ilor lui loan Gereb de Vingard de plata cincizecimii oilor. 3 416 — 1465 februarie 6. Xotanil public .\lbert de Paaztoh adevere?le marturia lui Melchior Sleyffer din Gilau in proccsul lui Antoniu Aurifaber. XXXI 3 417 — 146.^ februarle 11, CluJ. lonn Pongracz. voievodnl Transilvanioi, core ronventnlui din Cluj-Mana^tiir sa-l puna pe Petru de Ro?ia in stapinirca localitat" Dimbau. 3 418 — 1465 februarie 13 (Bra.^ov). loan Reudel, plebanul Bra§ovului, inscrie o donalie a plebanului din Sinpetru. 3 419 — 1465 marlie IS, .Sebef. loan Pongracz, voievodul Trausilvaniei, hotarastc ca procesnl purtat de doi locuitori din .^iud cn orasnl Sibiu priviud cuprul dopus sa fie judecat de cele Sapte Scaunc. 3 420 — 7^55 mar/ie ^O, C/uj. Noiarulpublic $tcfan Grawsadevereste impotrivirea magistra- tuluidin CIuj fa^a c:e marturia dopusa dedoicctatenidin Turda in procesul lorcu Marga- reta Sleyffcr. 3 421 — 1465 opiilie 3, Gilau. Xotarul public Albert Michaelis adevercsto marluria lui Silve- stru din Turda in procosul intrc Margarela Sloyffer si ora$ul Cluj. 3 422 — 14S5 aprilie 5. Conventul din CIuj-Manastur adevereste puncroa fratilor Pongracz in stapinirea orasului Sebes si a unor sate din jur. 3 423 — 1465 aprilie IS. Laslau Mic. Voievodul loan Pongracz porunceste vicevoievodnlui sau sS arcndeze dijma bisericcasca din Potolea si Petrilaca spre folosul cetatii Gurghiu. 3 424 — 1465 aprilie 26. Matia Corvin adevereste vechile privilegii ale Brasovului ?i XSrii Birsei. 3 423 — 1465 aprilie 27, Buda. Matia Corvin permitc magistratului din Bistri^a sa darlme cetatca lui lancu de Hunedoara si sa-?i intareasca ora^ul. 3 426 — 1465 aprilie 27, Bistrifa. Vicecomitele de Bistrita core niagistratului orasenesc sa plateasca darea Sf. loan. 3 427 — 1465 aprilie 29, Cluj. Voievodul loan Pongracz cero magistratului din Bistrifa si tirgului Tarpiu s^ nu-i supere pe supusii vicevoievodului. 3 428 — 1465 iulie 1. Matia Corvin confirnia documentul sfiu din 1462 privind o danie pontru manSstirea dominicanilor din Brasov. 3 429 — 1465 iulie S, Buda. .Matia Corvin porunccste episcopului Transilvaniei sa respecte vechile obiceiuri privind stringoroa dijniolor diu cele Doua Scauno. 3 430 — 1465 iulie 9, Sibiu. Capitlul Sil)iului adevereste intelegorea dintro Melchior I.iteratus din Aiud j.a. cu magistratul din Sibiu privind cuprul depus. 3 431 — 1465 iulie i3, A/ia /ii/ia. Nicolae, episcopul Transilvaniei, citeaza mai mulji preoti din imprejurimile Clujului si Bistrijei la un proces pe care il poarta cu vicevoievodul Stefan Erdeli. 3 432 — 1465 augusl 7, Ucna Sibiului. restamoiUiil lui Nicolno soiiior din Ocna Sibiului. 3 433 — 1465 augusl 9. Preotii Grigore din CIuj, Emeric din Turda s.a. consimt la procesul intentat de cpiscopnl Transilvaniei impotriva vicevoievodului Stefan Krdeli. 3 434 — 1465 augusl 20. Matia Corvin intareste cu noua pecete dubla docnmentul s3u din 1459 privitor la privilegiile orasnlui Cluj. 3 433 — 1465 augusl 28, Buda. Matia Corviu interzico fiilor lu i Stefnn do l.ucouoc sii-i mai supere pe clujeiii. 3 436 — 1465 augusl 30, Buda. Matia Corvin apara pe locuilorii din Duuiilrita, Sintioana ?i Mirijelu impolriva samavolniciilor lui loan Farkas. 3 437 — 1465 augusl 30. Buda. Matia Corvin interzice abntelui din Chij-Manasliir sa-i oproasca pe iobagii miinastirii do la stramutarea lor, in ora^jul Cluj, dncii au nchitat obliga- tiile lor. 3 438 — 1465 sepleinbrie 4, Budu. Matia C(uvin acordii fratiei Sf. Marin din Cluj dreptul sS-i opreascfi pc pielarii care nn sint menibrii fr3t'C' de la coinertul cii pici. 3 439 — 14S5 seplembrie 4. Cnpillnl din ,\lba lulia adovcrcste pcntiu Ladislau de TrascSu documontul din l.i9.j privind inlroducoron liii lonii llonol de .\lbeijti in par(i din mo^ia Cund. 3 440 — 1465 seplembrie 10, Telenij. Mnlin Corvin iiUorzico inngistrnliilu i din Brasov sa-i opreascS pc negustorii din cele §apte .Scaune do la comortiil cu nnii5min|ul. 3 441 — 1465 seplembrie 10, Telenu. Matia Corvin poriinco>itc cnslolniuilu i do Ilunodoara sa prcdea camarajului Anlon Magyar iinpozitul e.vlraordinar pcrcopul do In orajiil Bisti ita. XXXII 3 442 — U65 nclnnibrie /-. r.oiUiMUiiI (liii ('.liij-Maiiastiir ailcvcreste ilnfiiiiieiUul \ i)ii'V(iiliilui lonn Poiigraczdin 1 16.'^ privind .sainavolniclilc cnslclaiiuhii cclalii .Strciiil savirsitc. intrc altcle, iinpotriva luuii locuitor ciin Sclicj. S H'.\ — 1465 octombrie 16. DeJ. Comitcle cumilrilur diii Dcj si .Sic si juratii tlin Dcj aproba cizmarilor din Dcj un loc dc vin/.arc iu piata orasulul. 3 444 — U6>(lecemhrte 7. Sibin. C.clc .Siptc Scaunc adcvcrcsc scntinta lordin 1 llTprlviiid u ii clcstcu ^i o inoara din .\lma. 3 \i't — 1463 decembrie IS, Rnina. l'apa l'aul al II Ica ccrc cpiscopului Transilvanici .sii ccr- ccteze plingerea preotului din Cluj impotriva ciilugarilor cersctori din oras. 3 446 — 1466 ianiiiirie 1, !poar.^. loan, cpiscopiil Moldovci .si sufragan al cpiscopului Tiansil- vanici, prelungcste indulgcnta acordata biscricii din Soar.s. 3 447 — 1466 ianiiarie 6, Drasov. loan. cpiscopiil Moldovci si sufragan al cpiscopului Traiisil- vanici. acordii altarului Corpus Christi dln hiscrica Sf. Maria din Brasov o iiidulgcn(a de -10 de zilc. 3 448 — 1486 ianiiarie iJ COradeaJ. .Magistralul din Oradea adeverestc marturia lui Simion Sartor din Prejmer privind vinzarca unor piirti din Zarnesli si Tohan catre orasul Brasov. 3 44!) — 1466 ianuarie 17, ClujMdrui^tur. .\batclc si conventiil din CIuj-Mauastur adevcresc documcntcle papalc din 1374 s.a. priviiid libcrtatUc si drepturilc dominicanilor. 3 43(1 — 1466 ianuarie IS — august IS, Crit. Notarul piiblic Michael Snel confirma ca dogarul Wnfogcl din Rupea si-a nuinit doi procuratori. 3 431 — 1466 ianuarie 20. Zabala. loan Szentgytirgyi, voievodul Transilvaniei, da diferite dispozitll statutare privitoare la secuii dln Trci Scaunc. 3 45S — 1466 ianuarie -7, Brasou. Voievodul loan Szentgyiirgyi adeveresle o intclcgere intre nobilii de Tcliu si Biidila si rcprczentamii tirguhil Prcjmcr. 3 453 — 1460 ianuarie 31 — decembrie 5, GiUiu. Xlcolac. cpiscopul Transilvaniei. cere magi- stratului din Sibin sa-1 apere pe priorul iiou nuniit al spitahiliii Sf. Duh din oras impo- triva altui pretendent. 3 434 — 1466 ftbruarie 11. Brasou. Voicvodul Iiiaii Szciitgyiirgyi judccii la Brasov un proces dc moslcnirc. 3 433 — 1466 februarie II. Alba lulia. Xicolac, cpiscopiil Trnnsilvaniei, incrcdin^caza Iii i loan de Dobocz si lui Glicorglic, plebaii hi Sebcs, contimiarea proccsului impotriva lui Stcfan F.rdcli. 3 436 — 1466 martie 14. .Sifcin. Magistratiil diii Sibiii pcrmite breslci cizmarllor din oras sa-si construiascii o dugheanii pcnlru viiiziiri in Pinta -Mica. 3 437 — 1466 inarlie 14. Sihiu. Traduccrca gcrmana contcmporana a dociimcntiiliii aiiterior. 3 458 — 1466 inarHe 17. Alha lulia. loan dc Dobocz. arhidiacon la Allia lulia, si Gheorghe. plcban la Scbes. il citeaza pe Stefan lCrdcli in fa^a scannului lor de judccalii. 3 43a — 1466 martie 30, Sighisoara. Magistratul din Sighisoara adevcrcstc ca Ghcorghe de Harunglab s-a prezentat la timp in fafa arbitrajului institnit de magistrat. 3 460 — 1466 marlie 29, Alba lulia. loan dc Doboz si Ghcorghc, pleban la Sebcs, promnHa anatcma impotriva lui Stcfan Erdeli. 3 461 — 1466 aprilie 1, Homa. Papa Paul al Il-Ica porunccste prepozitului ^i arhidiaconuhii biscricii Transllvaniei sS cercetcze plingerea parohului clujean Ghcorghe impotriva dominicanilor diii oras. 3 462 — 1466 aprilie 21, Roma. Papa Paul al ll-lea conflrma pe Raimund, abate dc Cirtu, in functia de episcop dc .\rge.s. 3 463 — 1466 aprilie 21, Buda. Judele curtii regale cere capitluhii din Alba lulia sa asiste la schiinbul dc posesiuni dintre loan Gereb de Vingard ^i Petru dc Rosia. 3 464 — 1466 aprilie 22, Buda. Matia Corvin intcrzice cxportul pieilor netabacite din Tran- silvania in Ungaria, Moldova ji Jara Romancasca. 3 463 — 1466 mai 1. Roma. Papa Paul al Il-Iea dispuiic introducerea lui Rainuind, episcop dc .\rge5, in abatia de Cirta. 3 466 — 1466 niai 20, Sibiu. Zelene, capitan in armata voievodului Transilvanici, confirma un imprumut de 100 fl aur luat de la Petru de Rosia, primarul Sibiuhii. XXXIII 3 4B7 — 14BS iunie 3. Notarul public Stefan Graws adevercste ca parohul din rioresti refuza s-o afuriseasca pe Margareta Sleyffer pentrn neplata unor datorii. 3 468 — 14S6 iunie 20, Cluj. Magistratu! din Cluj inainteaza magistratulni din Bistrita in apel procesul dintre doi clujeni. 3 469 — 1406 iulie 7, Buda. Matia Corvin cere magistratului din Sibiu sa bata monezile noi dupa modelul celor facute de monetaria din Buda. 3 470 — 7:/fl« iu/ie 7:/, ZJrfjrfeni. loan, episcop sufragan al Moldovei, prelungeste o indulgenfa acordata bisericii din Bradeni. 3 471 — 1466 iulie 17, Alba Regala. Matia Corvin poruuceste abatelui din Cluj-Manastur sS distruga intariturile manastirii. 3 472 — 1466 iiilie 17, Alba Regala. Matia Corvin cere voievodului Transilvaniei sa apere pe locuitorii din Cluj impotriva unor nobili. 3 473 — 1406 iulie 22, Dej. Comitele camarilor din Sic si Dej si magistrrtul din Dej il con- firma pe loau Sombori !n stapinirea unui teren linga Somes. 3 474 — 1466 august 6, Alba lulia. loan de Doboz, arhidiacon al bisericii Transilvaniei, il recomanda pe magistrul Petru lui Ladislau Henlini, fost primar al Sibiului. 3 473 — 1460 august 9, Sibiu. Voievodul loan Szentgyorgyi cere magistratului din Brasov sa justitice la proxima dieta de la Turda o samavolnicie savirsita de locuitorul Lucas Siculus impotriva unui nobil. 3 47G — 1400 august 13, GitCiu. Notarul public Stefan Graws adevere§te ca pricina dintre Margareta Sleyffer ji citiva jurati din CIuj va fi iudecata in fa^a iinui scaun bisericesc. 3 477 — 1466 august 13, Sibiu. Voievodul loan Szentgyorgyi cere capitlului din Alba lulia sa ia parte la punerea lui Petru de Rosia, primarul Sibiului, in stapinirea unei parfi de mosie la Cornatel. 3 478 — ii66 a!i(/us/ i,*, Ocna Sifciij/ui. .Judele si juratii din Ocna Sibiului adeveresc ca fiica lui Nicolae senior dc Ocna Sibiului a donat lui Nicolae junior partea ei a casei grea- vului. 3 479 — 1466 august 20, Turda. Voievodul loan Szentgyorgyi invita cele Sapte Seaune la dieta de la Turda. 3 480 — 14G6 august 20, Turda. Voievodul loan Szcnlgyorg\-i ccre magistratului din Sibiu sa coutroleze camara de sare din Ocna Sibiului. 3 481 — 1466 septembrie 2, Bistri(a. Magistratul din Bistrifa inainteaza magistratului din Sibiu in apel procesul dintre doi clujeni. 3 482 — 1466 septembrie 2, Mediaf. Gheorghe Thabiassy, judele regal al celor Doua Scaune, cere magistratului din Sibiu material de construc{ie pentru refacerea castelului din Cetatea de Balta. 3 483 — 1466 septembiie 4, Cluj. Voievodul loan Szentgyorgyi invita cele Sapte si Doua Scaune sa trimila reprezentanjii lor la dieta din Turda. 3 484 — 1466 septembrie 5, Cluj. Voievodul loan Szentgyorgyi cere celor Sapte Scaune sa fie pregatite pcntru o expedHie impotriva turcilor. 3 48.5 — 1466 septembrie 6. Gapitlul din Alba lulia raporteaza voievodului Transilvaniei punerea lui Petru de Rosia, primarul Sibiului, in stapinirea unei parti din posesiunea Cornatel. 3 486 — 1400 septembrie 12, Buda. Matia Corvin permite locuitorilor din Dej sa duca sarea scoasii din ocnele Dejului la tlrgul Csetnek. 3 487 — 1400 septembrie 17, Turda. Voievodul loan Szentgyorgyi cere Sibienilor sil puna in circulatie noua moneda. 3 488 — 7:/6'<; sepiemfrrie 23, C/uj. Ladislau Henlin cere primarului ^i judelni regal din Sibiu s3 convoaceoadunarea celor §apte Scaune pentru a le comunica o poruncS regala. 3 489 — 1466 septembrie 23, Aiud. Gotthard, prepozit al biscricii Transilvaniei, convoac5 oamenii de vaza din cele §apte 51 Douii Scaune la o intrunire la Sibiu. 3 490 — J^fffisep/emfir/e 25, C/uJ. Voievodul loan Szentgyorgyiporuncejte celor §apte Scaune sii-ji IrimitS corpul lor de oaste la Hateg, deoarece exista pericolul unei invazii lurce^ti. XXXIV 3 *»I — HS6 septembric 38, Ordstie. Magisliatiil din Oiyjtie scric raagistnitiiliii diii Si))iii (losprc pericolul unei invazii turcejti. 3 492 — HSS octombrie 1, KaUd. Sebastian Orszag de Guth cere magistratului din Sibiu sii-i facii drcptate in ccea ce prive^te testamcntul lui Nicolac senior de Ocna Sibiului. 3 493 — (USii) oclombrie 27. Couvciilul din Cluj-Mauaslur adcvercste pentru brcasla croito- rilor din Gluj un act al magistnitului orascucsc. 3 494 — H6S noiembiie 2, Cluj. Notarul public Stcfau diii C.luj adcvercste plingerca unor clujeni impotriva plebanului Gheorghc. 3 495 — NSa noiembrie S, Komdrom. Matia Corvin counrnia fralia Corpus Christi din Biasov in stapinirea posesiunilor Zarnejti si Tohau. 3 49U — 14SS noiembrie S, Komurom. Matia Corviu intcrzice nobililor de Budila si Tcliu sii-i opreasea pe locuitorii din Prcjnicr de la folosirca uiui pilduri. 3 497 — 1466 noiembrie S, Komdrom. Matia Corvin anunja pe Gotthard, prepozit dc .\lba lulia, cil i-a scutit pe sa§ii dln cele Sapte si Doua Scaune de plata unei dari. 3 498 — 1466 noiembrie S, Komdrom. Malia Corvin scutcste pc arendasii salinclor din Dcj si Ocna Dejului de prcstarea serviciului militar, 3 499 — 1466 noiembrie S, Komdrom. Matia (^orvin cere capitlului din .Mba lulia sa ia parte la puncrea friitici Corpus Cliristi din Bra§ov in stiipinirea mo^iilor Zarne^ti ?i Tohan. 3 500 — 1466 noiembrie 6, Komdrom. — Matia Corvin interzice lui loan Gercb de Vingard sa irapiedice fra^ia Corpus Christi din Brasov in stapinirca posesiunilor Ziirncsti si Tohaii. 3 501 — 146S nolembrie S, Buda. Oswald, cpiscop de Zagreb, instiiiHeaza pc prcpozitul Got- hard de reducerca diirii cclor Sapte si Douii Scaune. 3 502 — 1466 noiembrie 12, CliiJ. Raimund, cpiscop dc .\rgcs ji abate dc Cirta, isi rccoinandii soliil la primarul Sibiului. 3 503 — 1466 noiembrie 16, Bratislaua. Malia Corvin cere magistratului din Sibiu sii dispuna predarca de catre plebanul din Sibiu a mostenirii dupa vaduva lui Nicolae senior de Ocna Sibiului. 3 504 — 1466 noiembrie 19, riralislava. Matia Corvin acorda comunei .\tcl dreptul dc juris- dictie capitala. 3 505 — 1466 noiembrie 19, CT-a/is/ura. Alalia Corvin acorda comunci Atcl dreptul dc tirgsiip- tiiminal si anual. 3 50G — 1460 noiembrie 19, Bralislava. Malia Corviii acorda tirgului Agnita dreptul de juris- dictic capilalii. 3 507 — 1466 noiembrie 19. Bralislava. Malia Corvin acordii tirgului .\gnita drcptul dc a rc(ine jumiitatc din oamenii capabili de luptii pcntru apiirarea cetatii lor. 3 508 — 1466 noiembrie 26. Conventul din CIuj-Mana^tur adevereste vinzarca unor ino^ii ^i piirti de mosii de pe Secas lui loaii Gereb de Vingard. 3 509 — 1466 decembrie 12, Ordslie. Voievodul loan Szentgyorgyi cere convcntului din CIuj- Miinastur sii ia parte la ccrcctarea pricinii dintrc .\nton de Bcclcan §i Stefan de Idri- fa ia , fost castelan de Bistrita . 3 510 — 1401 ianuarie 7. Convcntul din (Uuj-Miiniistur raporteaza voievodului Transilvaniei despre cercetarea pricinii dintre .\nton de Beclean si Stefan de Idrifaia privind unele atrocitati. 3 511 — 1467 ianuarie 9. Capitlul din Alba lulia raporteaza lui Matia Corvin despre puncrea friitiei Corpus Christi din Brasov in .stapinirea mosiilor Zarnejti ?i Tohan. 3 512 — Ififl? ia/iuarie 70, Sic. Sofia, sotia lui loan Gereb de Vingard, cere magistratului din Bistrita sii stringa si sa predea cit mai repede o dare regala. 3 513 — 1467 ianuarie20, Kosztoldnij. Matia Gorvincere magistratului din Bistrita sii plateasca censul Sf. Martin lui Benedict Bornemisza. 3 514 — 1467 ianuarie 25, Cluj. Magistratul din Cluj scuzii pe clujcanul Egidiu Zabo pcntru neprezentarea in fata magistratului din Sibiu. 3 515 — 1467 ianuarie 28, Cluj. Voicvodul loan Szentgyorgyi confirmii primirca unui impru- mut de 250 fl aur de la judele regal sibian Petru de Ro^ia. XXXV 3 516 — H67 ianimrie 30. Sibiii. .Magistratul din Sibiii inainteaz3 celor Sapte Scaiine in apel procesul dintre doi clujeni cu documentele magistratelor din Bistrita si Cluj din 1466. 3 517 — 14S7 februarie 17, Buda. Matia Corvin cere magistratului din Sibiu sa dispuna pre- darea mo^tenirii lui Nicolae senior de Ocna Sibiului. 3 518 — 1467 februarie 17, Cluj. Vicevoievozii Transilvaniei cer conventului din Cluj-M5nas- tur s3 cerceteze plingerea lui Nicolae de Ocna Sibiului privind silniciile savirsite de loan Lewkus de Idrifaia pe unele mo^ii ale sale. 3 519 — 1467 februarie 23, Celalea de Balla. Castelanul Cetatii de BaltiS si a Branului cere magistralului din Sibiu sa-i puna la dispozitie un pescar. 3 520 — 1467 marlie 1, Buda. Matia Corvin cere capitluhii din Alba lulia sa ia parte la punerea !n stapinirea unor posesiuni printre care Lcamnes, Vingard, Cunfa, Blajel s. a. a lui Thomas ji Bernaldus Lepes. 3 521 — (1467 mariie 1 — marlie 27). Conventul din Chij-Manastur adeverejte o plingere privind faptul ca nu a fost inaintata in apel, la Sibiu, o pricina judecata de magistra- tul din CIuj. 3 522 — 1467 marlie 21, Buda. Matia Corvin interzice locuilorilor din Ragla sa-i opreascS pe cei din Dumitrifa de la folosirea pasunilor lor. 3 523 — 1467 marlie 21, Buda. Matia Corvin cere comitelui setuilor sa stringa dSrile anuale dupa noul curs monetar. 3 524 — 1467 martie 24, Buda. .Matia Corvin poruncestc tuturor vamuitorilor L'ngariei sS se respecte privilegiile vamale ale Clujului. 3 525 — 1467 marlie 27, Aiud. Judele si juratii din Aiud raporteaza vicevoicvozilor Transil- vaniei despre masurile luate intr-o pricina de adulter. 3 526 — 1467 marlie 31, Roma. Cardinalul Bissarion s. a. acorda frStiei prezbiterilor si laici- lor din decanatele Bistrita $i Kiralia o indulgenta. 3 327 ^ 1467 aprilie 10. Capitlul din Alba lulia adevere.stc zalogirca unei cur(i din Rava? catre Petru de Rosia. 3 528 — 1467 aprilie 21, Buda. Comitele de Tiniis cere lui Petru de Rosia si magistratului din Sibiu sa intervina pe linga voievodul Transilvaniei in favoarea supusilor din Tran- silvania a abatiei din Igris. 3 529 — 1467 mai 1, Buda. Matia Corvin cere voievodulni Transilvanjei sa cerceteze pretentiile orasuhii Dej asupra unei paduri. 3 530 — 1461 mai 11, Buda. Matia Corvin adevereste documenle privind dreptul manastirii dominicane din Chij asupra unei cantitati anuale de sare. 3 531 — 1467 mai IS, Buda. Matia Corvin cere celor Sapte §i Doua Scaune sS fie pregStite pentru a face fata unei eventuale invazii turcejti. 3 532 — 1467 mai 18, Buda. Matia Corvin cere magistratului din Sibiu sa fie preg3tit sa faca faja unei eventuale invazii turce^ti. 3 533 — 1467 mai 29, Sdrospalak. Judele curiei regale cere magistratuhii din Sibiu sa-i tri- niita niste mejte^ugari. 3 534 — 1467 mai 30, Buda. Matia Corvin interzice administratorului vSmilor rcgale sS per- ceapa de la .sasi vami interne, exceptindu-se marfurile de import. 3 535 — 1467 iunie 2, LaslCiu Mic. loan Gereb de Vingard rcstituie bisericii parohiale din Brasov posesiunile Zarne^ti si Tohan. 3 536 — 1467 iunie 5, Cipilna de Jos. Voievodul loan Szcnt.gyiirgyi porunceste capitlului din Alba lulia s5cercetezesilniciiles5vir.site detrupele celor DouS Scaune ji ale Sighi- §oarci pe mo?iile nobililor de Bethlen, in partile hunedorene. 3 537 - 1467 iunie 11, Bucurefli. Radu al Ill-lea, voievodul JJirii Romanesti, cere magis- tralului din Sibiu sS-l sculeascu pe boierul Mancha de plata vamii, acesta intorcindu-se in Jara RomaneascJi. 3 338 — 1467 iunie 16. Capitlul din Alba lulia raporteaza voievodului Transilvanici ca pUn- gerea nobililor de Bethlen privind silniciile trupelor celor Doua Scaune ?i ale Sighi- ^oarei este intemeiatJi. XXXVI 3 539 — 1467 iulic 14. $lcfan Gcicb dc Viiigaid roiifinna rcstituirea iiiiei dalorii, chczajita dc cl, de catrc sa^ii din cdc $apte ji Doua Scaunc, precum ji din districtelc Bistrita 51 Brafov. 3 540 — 1467 iulie 14. Sibiu. Voievodul loan Szentgyorgyi ccre capillului din Alba lulia s5 predea clujcnilor documcntul privind hotarnicia dintre Chintcni ?! Cluj efcctuata dc loan Gcrcb de Vingard. 3 541 — 1467 iulie 16. Capitlul din .Mba lulia adcvcrc^tc ni^tc documcntc privind hotarele dintre Chinteni ^i Cluj. 3 542 — 1467 iulie 20. .Magistratul din Cluj aprob;! statutelc brcslei faurarilor diii ora?. 3 543 - 1467 august 4, Cdpilna de Jos. Voicvodul loan Szentgyorgyi adeverejte intelegerea dintrc Ecaterina, vaduva lui loan Doren din Media?, 51 vaduva lui Toma Balad de Chendu privind unclc inojii. 3 544 — 1467 augusl IS. Convcntul din Cluj-Manajtur adevercste in{elcgcrea dinlre reprezen- tan^ii starilor transilvancnc, indrcplata impotriva lui Matia Corvin. 3 545 — 1467 augusl 23, Kccskcmct. Matia Corvin ii previnc pe sibieni sa nu colaborezc cu Iradalorii. 3 548 — 1467 (dupa august 30. respeciiv septembrie 16), Roma. Papa Paul al Il-Iea acordS preotului Siinion din Jclna dreptul dc a folosi un altar portativ. 3 547 — 1467 seplcmbrie 2-', Scbcf. loan Gereb de Vingard rccomanda magistratului din Sibiu pe preotul din Sebc§ drepl triiiiis al sau. 3 548 — 1467 septembrie 22. Cluj. Matia Corvin confera lui Gheorghe Thabiassy din Atel functia de jude regal al scaunului Cincu. 3 549 — 1467 septembrie 22, CluJ. Matia Corvin confera lui Ghcorghe Thabiassy din Atel posesiunile Piacovita, Valeni ^i Covej. 3 550 — 1467 septcmbric 2S, Cluj. Matia Corvin sculejte pe §tefan Kolb de toate darile pentru casa sa de pialra din Cluj. 3 551 — 1467 scptembrie 2S, CluJ. Matia Corvin cere magistratului din Sibiu sa aresteze pe niste instigatori. 3 532 — 146 7 oclombrie 3, Turda. Matia Corvin iarta pe toti participantii la razvratirea din comitatul Cluj. 3 353 — ii«7 oc/omftne 79, SifiiU. Matia Corvin ii iarta pesajii din cele Doua Scaunepentru participarea la razvratire. 3 554 — 1467 octombrie 19, Sibiu. Matia Corvin confiima drepturile ji libertatile locuitorilor din Ocna Sibiului. 3 535 — 1467 octombrie 21, Sibiu. Matia Corviii scutejte locuitorii din Dej $i Ocna Dejului de toate darilc, rasplatind astfcl fidclitatca de care au dat dovada in timpul recentelor tulburari. 3 336 — ii67 oc^omJrie 25, Sifcju. Matia Corvin rcstiluic ora^ului Sibiu, posesiunca Rajinari primind 240 fl aur. 3 557 — 1467 octombrie 2S. Sibiu. .Malia Corvin doncaza lui Ghcorghe Thabiassy de Atel o casa din Sibiu, ce fusese zalogita lui Petru dc Rojia. 3 358 — i^ff 7 oc/om6nc 25, Siiiu. Matia Corvinconfcraunelc bunuri din Sibiu ji mojia Corna- tcl, confiscate de la Petiu de Rojia, sotiei ji fiului acestuia. 3 339 1167 octombrie 30. Mediaf. Matia Corvin intcrzice vame$ilor rcgali sa perceapa dari iii limpul tirgului auual tinut in „Ziua luturor sfintilor" la Brajov. 3 560 — 1467 noiembrie 3, Sighisoara. Malia Corvin doneaza posesiunile confiscate de la Nicoliic de Ociia Sibiului pcutni participarca sa la razvratirc lui loan Ernst. 3 561 — 1467 noiembrie i, Saschiz. .Matia Corvin poruncc^te nobilimii transilvanene sa nu-i opreasca pe supusii ci de la stramutarca acestora la Bistrita. 3 562 — 1167 noiembrie 9. Feldioara. Matia Corvin confirina donatia unor venituri din mora- rit bisericii din Feldioara. 3 563 — 1467 noiembrie 11, Brafov. .Matia Corviii cerc judelui regal §i primarului diii Sibi" sa predea ccnsul Sf. Martin. XXXVII 3 5Gi — li61 noiembric 11, Brasov. Matia Corvin confirma privilegiilc orasului Brasov pri- vind scutirca de vama, obligatiile militarc si comcr^ul cu amanuntul. 3 5G5 — 1461 noiembrie 11, Brasov. Matia Corvin interzice castclamilui si vamcsilor din Bran sa perceapa vami de la negustorii din Brasov sj Xara Birsci. 3 56fi — 1467 noiembrie 11, Brasov. Matia Corvin rcinnoiejte vecliilc privilegii alc Brasovu- lui privind prestarea serviciului militar. 3 567 — 1467 noiembrie 11, Brasov. Matia Corvin rcinnoieste drcptul ncgustorilor bra.sovcni dc a face negof cu amanunlul in toata Transilvania. 3 5G8 — 1467 noiembrie 11, Bra^ou. Matia Corvin adevcre§te dania unei parti din doua mori pentru mojtenitorii lui Conrad Lapicida din Bra§ov. 3 569 — 1467 noiembrie 12, Bra?ov. Matia Corvin interzice castclanilor cetS^ilor Bran 51 Halchiu sa tulbure pe locuitorii din Feldioara in cxercitarea drcpluhii lor de folosire a unei apc. 3 570 — 7^67 noiembrie 12, Brafov. Matia Corvin coniunica auloritatilor transilvane ca a acordat brasovenilor, pcntru fidclitatea dc carc au dat dovada in tinipul razvratirii nobiliarc, un privilegiu pentru comeriul cu amanuntul. 3 571 — 1467 noiembrie 21, Bislrila. Magistratul din Bistrita adcvereste vinzarea unei mori. 3 572 — 1467 noiembrie 22, Trotii?. Matia Corvin iarta pe Mihail Apafi dc Malincrav pentru participarea sa la razvratire. 3 573 — 1467 decembrie 9. Conventul din Cluj-Manastur raportcaza hi i Matia C.orvin dcspre punerea lui loan Ernus/.l in stapinirea unor posesiuni din Transilvania si dcsprc impotri- virca dominicanilor din Sighisoara fata de dania proprietatii Albcsti. 3 574 — 1467 deccmbrie 30. Capitlul din Alba lulia raporteaza lui Matia Corvin despre punerea iui Gheorghe Thabiassy de Atel in .stapinirca poscsiunilor Racovita, Valcni si Cove?. 3 575 — 1467 decembrie 31, Bra^ov. Matia (^orvin doneaza cpiscopului dc Oradea jumatate din poscsiunile apartinatoare cctatii Cngura?. 3 576 — 7^57. Matia Corvin anunta ca la ultima dieta s-a hotarit printrc altele ca districtcle ragara^.Amlas ?i Rodna sa nu mai poata fi instrainate din mina regelui pentru a sluji, la ncvoie, drcpt rcfugiu, voievozilor Moldovci si Tarii Romancjti. 3 577 — 146S ianuarie 1, Brasov. Matia Corvin doneaza lui Gcorgius Birodin Brasov posesiunile Sercaia si Parau. 3 578 — 146S ianuaric 3, Bra^ov. i\Ialia Corvin ii scutestc pc locuitorii Brasovului ^i Tarii Birsei de vami. 3 579 — 146S ianuarie 3, Brasov. Matia Corvin interzice pastorilor rcgali sa-^i pasca vitele pe teritoriul orasului ^i districtului Bistritei. 3 580 — 146S ianuarie 3, Brafov. Matia Corvin prclungcjtc bistritcnilor tcrmcnul dc iiredare a censului Sf. Martin. 3 581 — 146S ianuarie 4, Bra.sov. Matia Corvin interzice percepcrea darii dc 2 fl dc la locuitorii din Satu Xou. 3 582 — 146S ianuarie 4, Bra^ov. Matia Corvin porunccste voievodului Tiausilvanici sa-i apcrc pc locuitorii din Bra^ov si Rotbav in liotarele dc-a lungul Oltului iuipotiiva nobi- lilor ^i secuilor. 3 583 — li6S ianuarte 4, Bra.?ov. Matia Corvin intarejte libertatile orasului Bistrita. 3 584 — 146S lanuarie 4, Brason. Matia Corvin ii iarta pc bistritcni pcntru participarca lor la razvratire. 3 585 — 146S ianuuric 12, C.luj. Malia (lorvin ccrc cunvcntului din CIuj-Manajtur s;Vi puna pc locuilorii din Dej in stapinirea poscsiunilor Beichaz .'^i Somcula. 3 586 — 1468 tanuarie 17, Cluj. Malia (^orvin adevcrejte docunicutul lui Mihail Szil^gj i diu 1458 privind relatiilc dintre unguTii ji sajii din CIuj. 3 587 — 146S ianuarie 18, Cluj. Matia Corvin interzice de a se ridica vaiiii dc la locuitorii din CIuj. 3 588 — 1468 tanuarte 19, Cluj. Matia Corvin adcverejte drcpturilc ji libertatilc orasului (.luj. 3 589 — 1468 tanuarie 19, Cluj. Matia Corvin ccre nobililor dc Lucenec sa-ji dovedcascS pre- tcntiilc asupra vamilor pcrccpute de la chijeni la Iluedin. XXXVIII 3 5S0 146S ianuarie 19, Cliij. Matia ('.orvinintcr/.icc tuliiro]- vaiiicsilor (iin Traiisilvania sa pcrccapa vaini dc la clujcni. 3 591 — U6S ianiiarie 19. Clnj. Malia C^orvin adcvercstc docuincntclc privind liotarnicirca dintrc Chintcni. Thihoriz ji Chij. 3 592 — 14SS ianuaric 19, Clnj. .Matia C.orvin adevcre?tc docuincnlul regelui Sigisnuind din 1421 privind limilarca jurisdictici bisericcsti la Cluj. 3 593 — UGS iannaric 22. Convcntul din Cluj-Manastur adcvcrc^tc slatutclc brcslei faurarilor din CIuj. 3 594 — 140S ianiiaric -». Matia (^orviu confirnia donatia poseshuiilor Zaruc^li si Tolian catre fratia (iorpus Christi din Brasov. 3 595 — 146S ianuarie 30, Oradea. Matia (^orvin ii iarta pc participantii din ditcrite coinitate transilvanenc la recenta razvratirc. 3 596 — 146S fcbruaric 20, 1.a^ilau Mic. loan Pongracz, voievodul Transilvanici, cerc oficialului sau din Fagara»! si Amua§ sa rcstituie bunurile confiscate unor sibieni. 3 597 — 146S februaric 27. Conventul din CIuj-Mana^tur adcvcrejtc ca judclc din Dcj s-a im- potrivit introduccrii lui Parvus dc Zcrdahel in stapinirca localitatii §omcutu Mic. 3 59B — 146S marlic 7, Agria. Matia Corviu acorda bistritcnilor drcptul sa stringa singuri ccnsul Sf. Martin. 3 599 — 146S niarlie 12. Convcntul din Cluj-Manajtur adcvere^te c5 Melchior Sleyffer ^i sotia sa considcra inchciala pricina avuta cu magistratul din Cluj. 3 600 — 146S marlie :'?, Roma. Papa Paul al Il-Ica porunccjte episcopilor dc Alba Rcgala ji Pecs sa aplaneze conflictul dintrc provincia dominicana din Ungaria si clerul mirean. 3 601 — /J65apri7ie J, /,udu5. Voievodul loan Pongraczcere magistratului din Sibiu sa trimita la cl, la Medias, doi reprezentanti. 3 602 — 146S aprilie 1, Roma. Papa Paul al Il-lea anunta pe episcopul Transilvaniei ca le-a permis dominicanilor din Sighi^oara sa acccpte dania testamentara facuta. 3 603 — 146S aprilic 4, Mediaf. Voievodul loan Pongracz porunccste nobilului lon Kereky sa-i puna in libertate pe nijte supu^ii ai regelui. 3 604 — 146S aprilie 5, Teiuf, Judcle ^i juratii din Teiu? il recomanda pe concetateanul lor lacob ca trimis la magistratul din Sibiu. 3 605 — 146S aprilie 11, Ocna Sibiului. Arhidiaconul de Tirnava iji recomanda trimisul la comitele monetarici din Sibiu. 3 606 — 146S aprilie 24, Reghin. Voicvodul loan Pongracz ccre magistratului din Sibiu sa urmareasca actiunile turcilor si sa fie gata la chemare. 3 607 — 14SS aprilie 24, in iabara linga Laa. Matia Corvin porunccste tuturor stringatorilor dc dari din rcgat sa apcrc satul Fcleac in dreplurile sale dalc dc rcgii Ludovic I ^i Sigis- mund. 3 608 — 146S apritie 24, in labdra de linga Laa. Matia Corvin ccrc convcntului din CIuj-Ma- nastur sa-I repunii pc Mihail ."Vpafi inposcsiunile salc, deoarece a fost icrtat pentru parti- ciparea sa la razvratire. 3 609 — 146S aprilie 25, Reghin. Voievodul loan Pongracz cere magistratului din Bistrita sa trimita corpul de oaste la Orastie pcntru preintimpinarca unei invazii turce^ti. 3 610 — 14SS aprilie 26, in labdra de lingd Laa. Matia Corvin cere capitlului din Alba lulia sa-I puna in stapinirca posesiunilor Malincrav, Roandola ,?.a. pc Nicolae Csupor, voie- vodul Transilvaniei. 3 611 - 140S aprllie 30. Convcntul diii (.lujMaua.stur adeverestc tcstamentul Margaretei Slcyffer din Chij. 3 612 — 146S mai 1, in labdra dc Ungd Luu. Matia C.orvin poruncc^tc voievozilor ^i viccvoicvo- zilor Transilvanici sa-i silcasca pc supu.sii lui Mihai Apafi dc Malincrav, care au fugit, sa se intoarca. 3 613 — 146S mai 3, in labdra de lingu Laa. Matia Corvin ccre voievozilor Transilvaniei sa-i sileasca pc locuitorii fugiti din cele Sapte Scaune s.a. siS se intoarca. 3 614 — 146S mui 3, Celalca .Slicinl. \'oicvo(hil loaii I-Tingracz ccrc magistraluhii din Bistrita sa-i triniita ni^tc la^uri. XXXIX 3 8!o — 14 S/i mai 3, tabaia de linga Laa. Matia Corvin insarcincaza din nou pc slringatorii de impozite sa perceapa darile la Bistrita. 3 61G — nes mai 4, Archiiid. Ladislau Magnus anunta magistralul din Bistrita ca i-a rcstituit lui Lconardus Currifcx lucrurile lasate ca zalog. 3 617 — 146S mai f>. Alba Iiilia. Nicolac, cpiscopul Transilvanici, cere dccanului si preotilor din capitlurile Bistrita ;>i Kiralia sa-i excomunicc pe cei care vor sa rcduca veniturilc sUijba^ilor biscriccjti. 3 61R — 146S mai 14, Celalea Slreml. Voievodul loan Pongracz ccre magistratului din Sibiu sa-i faca dreptate supur,iilui sau Petrns Morc. 3 619 — 146S iiinie 11, Maniirade. Voievodul loan Pongracz cere cclor Saptc Scaunc s* trimita corpnl lor de oaste la Ora§tic pentru a prcintimpina o invazic turceasca. 3 620 — 146S iiinic 11, Mdnarade. Voievodul loan Pongracz confirma, la porunca regclui, pe Mihai .\pafi in stapinirea posesiunii Xou Sasesc. 3 621 — 146S iiinie 13, Boia .Ifarc. Magistratul din Baia Marc aiuinta pc ccl din Sibiu ca Cristo- for Italicns si-a aminat calaloria la Sibiu. 3 622 — Inainlc de 140S iunie 15. Matia Corvin doneaza lui loan LUigcr dc .\'a la§cl parti din mai multc posesiuni printrc carc Sicu, L'ila j.a. 3 G23 — 146S iunie IS. Conventul din Cluj-Manajtur adcvercste ca reprczcnlantul nobililor de Luccncc s-a impotrivit daniei unor parti de posesiuni din localitatilc Batoj, Bahnca j.a. in favoarca allora, cfectuata de Matia Corvin. 3 024 — 146S iunic 23. Capitlul din Alba lulia adeverc§te convenlului din (.luj-ilanajtur un act din 1460 privind zalogirca unor bunuri lui Pctru de Rosia. 3 625 — 146S iunie 23, OrSflic. Voicvodul loan Pongracz il recomanda pe trimisul sau la ma- gistratul din Sibiu. 3 626 — 14SS iulie 2. Convcntul din CIuj-Manastur adevereste marturia clujeanului loan Loh privind datoriile lui loan Kch. 3 627 — 146S iulie 5, CluJ. Voievodul loan Pongracz anunta celc Sapte Scaune ca turcii au trecut Dunarea. 3 62S — 146S iulie 7. Capitlul din .\Iba lulia adcverejte ca .\nton de Beclean ^i-a vindut par- tile din mo§iiIe Sinmiclau? §i Sincel. 3 629 — 146S iulie 10, Suceava. Mai multi demnitari din Moldova ii recomanda pc trimijii lor la magistratul din Bra^ov. 3 630 — 140S iulie 13, Rimnicu Vilcca. Radu «ii ccilalti juzi ai Rimnicului scriu lui Xicolac Russe, primarul Sibiului, in chestiunea datoriilor judelui rcgal Ladislau Hahn." 3 631 — (146S— 1470) iulie 29, Dridu. Radu al Ill-Iea, domnul JaTii Romanesli, scric cclor Sapte Scaunc ca v« interveni in favoarea intoarcerii ..saracilor" lor rcfugiati in Tara Romancasca. 3 632 — 146S iulie 31, Ilroda. Matia Corvin intcrzice voievozilor ^i viccvoic\ ozilor Transil- vanici sa pcrceapa vami de la bra^ovcni. 3 633 — 14as iulic 31. llroda. Matia Corvin eere lui Radu al Ill-Iea, domnul Tarii Romanesli, sa nu ingreuneze comertul brajovenilor in tara sa. 3 634 — iifiS au(/usi l<,0/omouc. Matia Corvin cere celor Saptc Scaunc sa faca drcptatc crc- ditorilor vaduvci lui loan Griin din Sibiu. 3 635 — 146S august 14. Olomouc. Malia Corvin cerc lui Ghcorghc Pogan, stringatorul .sau de dari din Transilvania, sa predca magistratului din Sibiu o pai tc diu varnilc incasalc pcu- tru inlrctinerea cctatii Turnu R05U. 3 636 — 146S atgust 17, Dej. .luzii nobililorcomitatului Solnoc Inlerior adcvercsc documcntul lui Matia Corvin din 1468 privind rcinloarccrca supu^ilor fugiti de pe mo^iilc lui Mihail .^pafi. 3 637 - C.ca 146S augusl 27. Mcmoriul dogarilor saji catre supcriorii lor, cuprinzind proicctul umii statut de breasla. 3 63« — I46S uugust 27, Sighifoara. Magistratwl din Sighi§oara cere maglstratului din Sibiu ta dczbata din nou problcma dogarilor sighi^orcni carc nu pot sa »,1 desfaca marfurilu in unclc scauue sasc^ti. XL 3 63 9 — 146.': augusl 30 — feplcmlnie 10. [toinit. V:\\n\ raul al II lca acorda nnor cetateiii din CIuj ?! Brajov drcptul de a avca un altar portaliv. 3 640 — U6S augusl 30. Matia Corvin arcndcazi ora}ului Baia Marc monetariilc din Baia Mare, Baia dc Aric? si Sibiu peun an pcntru sunia de 13 000 fl. aur. 3 641 — li6S seplembrie 6, Tirgu Murc:?. Voicvodul loan Pongracz intcrzice caslclanilor din Bran sa-i impiedicc pe ncgiistorii niuntcni in dcsfaccrea marfurilor. 3 642 — U6S scplcmbrie 6. Capitlul din .Mba lulia adcvcrcjtc docunicnliil din 1 l.j.3 privitor la hctilrnicia dintre Cisnadic si Cisnadioara. 3 643 — 146S seplembrie 21. Hibiu. Voicvoclul loau Ponuracz intcrzice tuluror dregalorilor tarii sa-i retina pe neguslorii sibieni. ei fiind supuji jurisdicliei sibiene. 3 044 — U6S scplembrie 24, Scbef. Voievodul Ican Pongracz ccrc loctiitorului judelui regal din Sibiu $i altor juzi s^ solicitc. in priciua (lintre Simon Guldcnmiinzcr ^i nijtc mone- tari, dcpunerea unor marturii. 3 (»45 — 146S scplcmbrie 27, Bralislaim. Matia C.orviu inlerzice episcopuhii Transilvaniei ^i luturor vamcjilor transilvaneni sa perceapa vami dc la cUijcni. 3 646 — 146S scplcmbrie 2S, Sibiu. Loctiitorul judclui regal din Sibiu aniinla ca a adus la cuno^tinta par(iIor impricinate documentul din 1468 al voicvodului Transilvanici. 3 647 — 146Sseplcmbrie2S, Bruliskwa. Matia Corvinacorda orajului Brajov dreptul de depozit pentru marfurile adusc diu fara Romancasca ,'ji Moldova. 3 648 — 146S seplembiie 26. Malia Corvin intare5,le documentclc sale din 1467 si 146S privind scutirea brajovenilor de vami. 3 649 — 146Sseplembrie 29, Bialishwa. .Matia Corvin sculcste a treia partc din locuitorii Bicr- tanului dc obligatia serviciului militar pentru apararca propriei biserici-cetati. 3 650 — 146S seplembrie 30, Bralislava. Matia Corvin confirma cclc ^apte $i Doua Scaune in stapinirea cetatii ji domeniului lalmaciu. 3 651 — 146S ocloinbric 1, Bralislava. Matia t^orvin porunceste voievozilor si vicevoievozilor Transilvaniei sa-i aperc pe sasii din cele Sapte ji Doua Scaune impotriva hotilor ji altor raufacatori. 3 652 — 146S oclombrie 1, Bralislava. Malia Corvin interzice tuluror nobililor din Transilva- nia si ronianilor din Fagara? §1 Amna? sa-si pasca animalele pe pamintul craiesc. 3 653 — U6S oclombrie 1, Bralislava. Matia Corvin in'c'zice instrainarea unor teritorii ale celor Sapte ^i Doua Scaune. 3 654 — 146S oclombrie 2. Matia Corvin scule^te pc romanii din scauuele sasejti de la datul oilor. 3 655 — 140S oclombrie 4, Bralisluva. Matia Corvin porunccjtc comitilor monetariilor din Transilvania sa pcrmita brasovenilor sa foloseasca aspri in comertu I cu Tara Roiuaneasca. 3 656 — 14as oclombric 4, Bralislava. loan Parvus de Zcrdaliel poruncc^lc caslelanilor din Ciceu ;i sfalului din Retcag sa nu pcrceapa vami de la bistriteni. 3 657 — 146S oclombrie 7, Bratislava. Matia Corvin cere arhidiaconului de Tirnava sa-i con- scmnezc pe locuitorii sinistrati ai celor Sapte ji Doua Scaunc. 3 638 — 146S oclombrie S, Bralislava. Matia Corvin interzice stringatorilor dc impozite sa pretinda brajovcnilor plata censului Sf. Marlin, ea fiind aminata. 3 639 — 14as oclombrie S, Bralislava. Matia Corvin comunica stringatorilor de impozite cS a aminat bistritenilor plata censului Sf. .Marlin. 3 660 — 146S oclombrie 11, Celaiea Dyvglo. Voievodul loau Pongracz cere capitlului Iransilva- nean sa hotarniceasca posesiunile Manaradc si Lupu. 3 661 — J46S dupa oclombric 11. Capitlul din ,\lba lulia iutcrcaleaza documeutul anterior si adevcrejte hotarnicirea posesiunilor Munarade .^i Lupu. 3 662 — 140S noiembric 10, Mdlincrav. Nicevoievodul loaii de Rede il recomanda pe Slmion Grcb ca trimis al sau la magistratul din Sibiu. 3 663 — 146S decembrie 13, Buda. loan Literatusccre magistratului din Sibiu sa-i faca drcptatc fata de ^tefan Agotha, care ^i-a iususit Iiumuile coiifiscatc ale lui Kyrka din Jara Romancasca. XLI 3 684 — li68 deccmbrie 15. Conventul din Cluj-Manastur adevere$te impotrivirea lui Hmeric Zekcl fata de ocuparea de catre loan Gcrcb dc Viugard a posesiunilor salc Spring, Dra- sov s.a. 3 665 — 146S deccmbric 21, Baia Mare. Frepozitul transilvan Gotthard recomanda magistra- tului din Sibiu sa se adrescze regelui in chestiunea perceperil duble a darilor din Ru§i 51 Cisnadioara. 3 666 — H6S decembrie i6. Bada. Matia Corvin poruncestc comitilor camarilor de sare din Ocna Sibiului sa pcrniita sasilor din ccle Sapte Scaune sa scoata dc trci ori pc an sare marunta. 3 667 — H6S decembrie 27, Bada. Malia Corvin pcrmilc locuitorilor din Dcj sa inslaleze un pod mobil peste Somes. 3 668 — 146S, Brafov. Statulelc fralici calfclor dc blanari din Bra.sov. 3 669 — 146S. Ladislau de Lucenec zaloge^te partilc sale din posesiunea Bato? lui loan Gereb dc Vingard. 3 670 — 1469 ianaarie 11, Cilnic. Matci, canonic dc Alba lulia, .^i Stefan, prcot la Cilnic, ii recomanda magistratului din Sibiu pe prcotul loan pentru functia de „rcctor" al spita- lului. 3 671 — 1469 ianuarie IS, C7uj. Franci,scus Italicus dc Florencia scrie cumnatului sau Nicolae Aurifaber, primarul Sibiului, in problemc particulare. 3 672 — 1469 ianuarie 26, Beleag. .Judele $1 juratii din Fieteag cer magistratului din Bistrita ,sa-i urmareasca pe cei vinovati de ranirea unui concetatean. 3 673 — 1469 februarie 3, Brno. Matia Corvin interzice preotilor bisericii Transilvaniei sa incalce drepturile locuitorilor din CIuj si sa-i chemc la judecata lor. 3 674 — 1469 februarie 4, Buda. Visticrul loan lirnst porunceste vame^ilor din Transilvania sa predea 100 fl din veniturile vamii de la Turnu Ro?u magistratului din Sibiu. 3 675 — 1469 febmaric 4, Brno. Matia Corvin intcrzice voievozilor Transilvaniei sa-^i insta- leze demnitari proprii la Bistrita. 3 676 — 1469 fcbruarie 4, Bucurc.?li. Radu al Ill-lea. domnul Jarii Romanesti. cere magistra- tului din Sibiu sa-I conduca pe trimisul sau Mihail la voicvodul Transilvaniei. 3 677 — Cca. 1469 februarie 4. Radu al Ill-lea, domnul Jarii Romanejti, asigura magistratul din Sibiu ca va pastra credinta lui Matia Corvin. 3 678 — 1469februarie 12, Suceava. Stefan, domnul Moldovei, anunta magistratul din Brajov ca-1 va retine pe un locuitor din Prejmcr pina cc un brasovcan iji va plati datoriile. 3 679 — 1469februarie 13, Cenad. Voievodul loan Pougracz porunceste magistratului diu Sibiu sa-?i pregateasca armamentul pcntru lupta impotriva turcilor. 3 680 — 1469 fcbruarie 14. Capitlul din Alba lulia confirma pentru preotii dinlr-o scric de decanate sase^ti dreptul la testament. 3 681 — 1469 februarie 19. Conventul din Cluj-Manastur adeverejte zalogirca unui clcstcu linga Satu Lung si a unei mori la Someseni pe seama unor clujeni. 3 682 — 1469 februaric 21, Ayria. Matia Corvin confcra orasului Bistrita casa Bcchc si pamiu- tul t^hyger. 3 683 — 1469 februaric 23, Itjrif. Ghcorghe Feyer, administrator al salinclor din Ocua Sibiu- lui, anunta raagistralul din Sibiu despre planurilc turcilor. 3 684 — 1469 februarie 23, Igrif. Gheorghe Feyer, administratorul saliuclor din Ocua Sibiu- lui, comunica lui Nicolae Aurifaber, primarul Sibiului, cii va sosi in curind in oraj. 3 685 — 1469 martie 3, Glodenl. Viccvoievodul loan dc Rcdc ccrc magistralului din Sibiu sa-i trimita voievodului un subsidiu. 3 686 — 1469 marlie 6, Brno. Matia Corvin scutc^tc comuna Ghinibav, distrusa dc iucendiu, dc toate darile timp de doi ani. 3 687 — 1469 marlic 6, Alba lulia. Vicevoicvodul loau dc Rcdc poruuccstc magistralului din Sibiu SiS se prcgatcasca impotriva turcilor. 3 688 — 1469 marlic 7, Strigoniu. Vicarul general al bisericii de Strigoniu porunce^tc unor preoti din jurul Sibiului sa intervina pentru punerea la dispozitic a unor documcntc inlr-un proccs in care cste implical }i Nicolae Aurifaber, primarul Sibiului. XLII :{ (;K!I — 1419 marlie 10. Cenad. Voifvodiil Io:iii Ponsracz ccrc inagistratuliii din Sibiu sS se pregaleasca inipotriva turcilor. 3 G90 — H69 marlic 13. Oradea. lacob Chatar din Oradca cerc magislratului din Sibiu sa resli- tuie postavul confiscat slujilorului sau. 3 (;9l — 14S9 marlie 13, .4/e/. Ghcorghc Thabiassy, judelccelor Doua Scaune, scriecelor Sapte Scaunc in chcstiunca uiuii iaz dc inoara din Hasag. 3 692 — 1469 marlie 2S, Cliij. Nicolac ISuda. arhidiacon dc lirnava, ccrc cclor Saptc Scanne sa predca neuiijlocil ccnsul Sf. Marlin. 3 G93 — 1469 marlie, Boma. Doi cardinali-prczbitcri, acorda altaruhii Sf. loan din biserica din Sibiu o indulgcnta. 3 694 — 1469 aprilie 2, Cluj. Nicolac Biida, arhidiacon dc Tirnava, cere cclor Saple Scaune sa platcasca censul Sf. Marliii. 3 693 — 1469 aprilie 2. Cliij. Arhidiacoiml Nicolac Bnda ccrc cclor Doua Scaune sa plateasca censul St. Martin. 3 G9G — 1469 aprilie 3—S, Hiiiiedoara. Vicecaslclanul de Hiinedoara cere niagistratuUii din Sibiu sa-1 ajulc la rccuperarea unor acte instrainate fratelui sau ucis. 3 697 — 1469 aprilie 7, C.enad. loan, episcop dc Cenad, ccrc inagistratului din Sibiu sa apcre posesiunile din Transilvania alc abatici din Igris. 3 698 — it/fi.9 apn7ic 2,3, .Spics. .Jiidelc rcgal ^i judelc scannal din Scbcj ccr magistratului din Sibiu lamuriri in chestiuni dc stringerea darilor. 3 699 — 1469 aprilie 16, Olomouc. Matia Corvin cerc sajilor din cele §apte si Doua Scaune sa prcdca censul Sf. Martin al anului trccut arhidiaconuUii Nicolae. 3 700 — 1469 aprilic Itj, Olomouc. Matia Corvin cere magistratului din Bistrita sa predea censul Sf. Martin arhidiaconuliii Nicolac. 3 701 — 1469 aprilie 21, C'rla. Raimnnd, cpiscop dc Arge^ si abate de Cir^a, cere ajutor de la Nicolae, primarul Sibiului, impotriva juzilor din Fagaras. 3 702 — 1469 aprilie 22, Bistrila. Arhidiaconul Nicolae cere inagistratulni din Brajov sa-i predea ccnsul Sf. Martin. 3 703 — 1469 aprilie 22. CapitUil din Alba lulia adcvere§te actul lui Malia Corvin din 1467 privind prcdarea posesiunilor din Sibiu si Cornajel ale Uii Pctru dc Rosia catre sotia si fiul accstuia. 3 704 — 1469 aprilie 24, Jimbor. Viccvoievodul loan de Rcde ccrc magistratuUii din Sibiu s-o ajute pe vaduva lui Mihail Gereb. 3 705 — 1469 aprilie 25, Olomouc. Malia Corvin confirina dispozitiile luatc de cele §apte Scaunc pentru curmarea unor neajunsuri in timiturile Fagaras ?i Ainnaj. 3 706 — 1469 aprilie 2o, Olomouc. Matia Corvin scute^te pe sasii din Sibin si cele Sapte Scaune de o treiine din censul Sf. Martin datorat pentru anul precedent. 3 707 — 1469 aprilie 25. Olomouc. Matia Corvin dispune ca locuitorii posesiunilor apartina- loarc abatiei Cirta, prccum ^i posesiunile bisericii din Sibiu din Pro§tea, Ru$i, Balcaciu ^i Jidvei sa-si achitc obligatiile fiscale si mililarc imprcuna cn cele Saptc Scaune. 3 708 — JJflff apn/ie 3(), Sifciu. (jcle Sapte Scaune judcca pricina diiitre Slimnic 51 Sura Mare privind folosirca unei pajuni. 3 709 — 1469 mai 3. Capitlul din Alba lulia raporlcaza Uii Matia (lorvin dcsprc hotarnicirea comunelor Cisnadie $i Cisnadioara. 3 710 — 1469 mai 3, Olomouc. Matia (lorvin anunta magistratul din Sibiii ca a fost alcs rege al Bocmiei. 3 711 — 1469 inai 6, Sibiu. Arhidiaconul Nicolae Buda confirma priinirca ccnsului Sf. Marlin din partca orasuUii Sibiu .si a cclor Sapte Scaune sase^ti. 3 712 — 1469maill, T/Vnara. loan, prcot la Pro§tea Marc ?i decan, se juslifica in fata pri- marului din Sibiu pentru acuzatia dc a se fi ainestecat in jurisdictia laica. 3 713 — 1469 mai 16, Roma. Patru cardinali acorda altarului Sf. loan din biserica din Sibiu o indiilgcnta. 3 714 — 1469 mai 17, liuda. Monetanil Conrad raportcaza magistralului din Sibiu despre reznllatcle niisiunii sale la regc. XLIII 3 715 — 1460 mai l^. Cluj. Arhidiaconul Xicolae scric magistratuliii rlin Bistritn in lcsatura cu perceperea darilor. 3 716 — 1469 mai 29, Vicna. Judcle orajului Viena dispunc in pricina dintre vaduva unui vienez si Ana. sotia lui Erasm din Cluj. 3 717 — 1469 iunie 2. Buda. .Judelc curiei regale decidc in procesul de iiolar dintre Cisnadie ?! Cisnadioara. 3 718 — liS9 iunie 6. Capitlul din Alba lulia adcvere$tc protestul magistratului din Sibiu impotriva extindcrii holarelor comunci Cisnadioara pe seama ora^ului. 3 719 — 1469 iunie 7. Capitlul din Alba lulia adeverejte ca Elias Parvus s-a impotrivil in numcle nobililor din Vingard vinzarii de catre vaduva lui Mihail Zekcl a unci par^i din posesiunea Rojia de Seca?. 3 720 — 1469 iunie 13, Wroclaw. .Matia Corvin scutestc ..bulgarii" din Brasov si Jara Birsei de plata quinquagesimei oilor. 3 721 — 1469 iunie 10. Pctru, abale dc CIuj-.Manastur, adcvcrcstc ca i-a ziilogit lui Nicolae Fcyer diu CIuj o moara la Apahida. 3 722 — 1469 iunie 29, Glodeni. loan de Rede, vicevoievodul Transilvaniei, cerc capitluhii din Alba lulia sa-i dea lui loan Gereb dc Vingard parj^i ale posesiunii Mihalt. 3 723 — 1469 iunie 29, Cluj. Dominic de Bethlen, vicevoievodul Transilvaniei, ccre magistra- tului din Bistrita sa trimita corpul de oaste la Borsa. 3 724 — 1469 iulie IS, Lasldu .1/ic. Voievodul loan Pongracz poruncc^te niagistratului din Sibiu sa-I aresteze pe Nicolae Racz. 3 725 — 1469 iulie IS, Lasldu Mic. Voievodul loan Pougracz solicita magistratului din Sibiu 5i celor §apte Scaune banii fagaduifi. 3 720 — 1469 iulie 21. Primarul Nicolae Aurifaber si magistratul din Sibiu adeveresc o marturie privitoare la vinzarca unci mojteniri a lui Simon Guldenmiinzer. 3 727 — 1469 iulie 26. .Sigliifoara. Magistratul din Sighijoara solicita pe magistratul din Sibiu sa scuteasca localitatile inccndiatc Roandola si Mejendorf de impozitul impus. 3 728 — 1469 iulie 27, Cetalea Stremj. Voievodul loan Pongracz anunja cele Sapte Scaune ca va judeca personal pricina dintre Cisnadie si Cisnadioara pentru folosirea unor pajuni. 3 729 — 1469 iulie 28, sub cetatea Veszele. Matia Corvin anunfa magistratul din Bistrita ca I-a capturat pe fiul regclui Ghcorghe Pobicdrad. 3 730 — 1469 iulie 30, Cluj. Voievodul loan Pongracz confirma magistratului din Sibiu prc- luarea mo^tenirii lui Sebastian Zalay, oficialul sau din Fagaraj. 3 731 — J^59 iu/ie JO, C/uJ. Voievodul loan Pongracz confirma magistratului din Sibiu resti- tuirea unei datorii. 3 732 — 1469 augusl 3, Boniida. Gheorghc de Luccncc cerc judclui Bistritci sa nu-I pedcpscasca pe familiarul sau Barnabas. 3 73.1 — 1469 august 2S, Sibiu. Brcasla lesatorilor din Sibiu comunica statutele ei. 3 735 — 1469 septcmbrie 1, Cctatea de Baltd. Voicvodul loan Pongracz porunccsle magislra- tului din Brajov sa-i apcre un iobag. 3 733 — 1469 seplembric 7. Convcntul din Cluj Mauastur adcvercstc vinzarca unor parfi din mosiilc Vingard, Ghirbom, Dumilra, Rojia dc Scca?, Bintint ^. a. 3 73S — 1469 seplcmbric 7. Conventul din CIuj-.MaiiiS^tur adevcrcstc cii viiduva lu i Miliail Apafy a ziilogit poscsiunile ci din Sona. 3 737 — 1469 seplembrie 10, Cetatca Strcmj. Voicvodul loau Pongracz cere magistratului din Sibiu sa-1 sprijinc pc cpiscopul Macaric al Galitici la slringerea diirilor de la prcotii romani. 3 738 — 1469 scplcmhrir II, Cclatca Stremj. Voicvodul loan Pongracz ccrc magislratului din Siblu sa-I dcspii.gubeasca pc fauiiliarul siiu Mihai Magnus penlru pierderilc suferite din cauza primarului lor. 3 739 — 1469 septembrie 22, Celalea Strcml. Voievodul loan Pongracz cere magistratului din Sibiu sii ajtepte cu Irimiterea unui sol la rcge pina la intoarccrca solului sau. 3 7-10 — 1469 septembric 2S. Buda. Matia Corvin acordii .sajilor diu cclc Saptc ^i Doua Scaune dreptul sa-ji alcagii liber juzii rcgali. XLIV ^741 -- HS9 seplembrie ^S, niid». M;it in (".orvin cori' ('cldi' SaiUi' Scaiino sa predcii nihiiliaco- niiliii Nicolae censul Sf. Mnrtin. 3 742 — 1469 seplembrie 2S. Bitda. Matia Corvin corc magislralului din Bistrila sfl prcdca censul Sf. Martin arhidiaconului Nicohic. 3 743 — ua9 seplembrie 30, Huda. .^huia (lorvin aniinta lociiitorii districtuUii Hodna ca a incorporat tiniitul lor orasuUii Bistrita. 3 744 — 1469 oclombrie 4. C.ouvcntul din (;iuj-Xh"in5!jlur adcvcrcslc \ inzarca uiior piirji din niosiile Vingard, Ghirboni. Dutnitra, Hosia de Scca§, Bintinf s. a. 3 745 — 1469 oclombrie 7, Oradca. Nicolac. arhidiacon de Tirnava, anuntil capitlnl din .Mba lulia cS rcgelc a dispus darimarca cctiltii .\Iba lulia. 3 746 — 1469 oclombric '20, Bralisluva. Malia C.orvin porunccste lui Raimund. episcop de .\rgc$ ji abatc dc C.irta, s3 respectc dispozitiile datc de cele Sapto Scauno. 3 747 — 14B9oclombrie 20. Matia Corvinconfirnia celor Sapte si Dou5 Scaune drcptul de libera alegere a juzilor regali. 3 748 — 1469 oclombrie 20. Matia Corvin adeverc^lo donarca poscsiunilor Racovita, Valeni si C.oves catrc Cilieorghe Thabiassy do .\tel. 3 749 — 1469 oclombrie 22, Bratislava. Matia Corvin porunccste celor Sapte si Douii Scaune sS decida in proeesul dc hotar dinlre localitat"'^ Slimnic si Ocna Sibiului printr-o hotSrni- cire. S 750 — 1469 oclombrie 27, Broda. Matia Corvin porunceste locuitorilor din Sibiu si din scaunele Sibiu, Miercurea .si Altina sS-i ajute pe sibienii pagubiti de incendiu cu mate- riale de constructie. 3 751 — 1469 noiembrie 3. Biida. Comitelo camarilor din .\lba Iiilia cere magistratului din Sibiu sa-I despagubeasca pentru o picrdere de 140 fl. 3 752 — 1469 noiembrie S. Buda. Matia Corvin poruncejte primarilor si juzilor din Sibiu, CIuj si alte orase sa predea mostenirea unui predicator din Sighisoara, decedat, arhi- diacomilui Nicolae. 3 753 — 1469 noiembric S. Celalea Bnciiresli. Xagh, vornicul Tarii Roinanesli, comunica magistratuliii din Sibiu ro/Ailtatclo corcotiirilor privind comertul cu pipor al uniii bra- sovean. 3 754 — 1469 noiembrie 11, Buda. .Matia Corvin ccre capitluUii din .\lba lulia sii ia parle la trecerea iinor p;irti din mo^jia Bobohalma in sti'ipiuiroa Uii Gheorghe Thabiassy din .\tel. 3 755 — 1469 noiembrie 13, Buda. Matia (^orvin coroconvcnluliii din CUij-Milniistur siS ia parte la punerea unui ok"jlou in stilpiniroa Iiii Ghoorghe, arhidiacon de ('.luj. 3 756 — 1469 noiembrie 16, Celatea de Bultj. Vicevoievodul Dominic amintii magistratul din Sibiu despre miscilrile turcilor. 3 757 — 1469 noiembrie 17, Buda. Magislrul Grigore, notar al voievodului Transilvaniei, comunica magistratului din Sibiu cii a cxpcdiat docuinentul privind prcdarea districte- lor Fiigiira? ji Amlas si solicitii rcstituirca chcltuielilor. 3 758 — 1469 noiembrie 19, Media.?. Judele .^i juratii celor Doua Scaune recomanda pe dele- gatul lor, Petru Greb din §eica, magistratului din Sibiu. 3 759 — 1469 noiembrie 21, Sibiu. Gheorghe Magnus de la cSinara din Ocna Sibiului adeve- reste primirea censului Sf. Martin do la ora.sul Sibiu $i cele Sapte Scaune. 3 760 — 1469 noiembrie 22. .Mba lulia. .\rhidiaconuI Nicolao cere primarului si judelui regal din Sibiu sii plSteascS urgent darea obi^nuita de 500 mSrci argint. 3 761 — 1469 noiembrie 23, Buda. Matia (iorvin porunce^te tirgului Oriistie sJ-i puniS la dis- pozitie o caruta cu personal de deservire ji unelte. 3 762 — 1469 noiembrie 25, ^oroiftin. Vicevoievodul Dominicrocomandacelor .Sapte Scaune pe trimisul siiu Petru Kerekes din Sorojtin. 3 763 — 14G9 noiembrie 2S. Vingard. loan Gereb de Vingard cere celor Sapte Scaune sa ISmu- reasca problema saracilor din districtolo Fagara^ iji .\mlas, primite de la rege. 3 764 — 1469 noiembrie 29, .ilba lulia. .\rhidiaconul Nicolae scrie magistratuUii din Bistrita in probleina diirilor cuvenite din Valea Rodnei. XLV 3 765 — liG9 decembrie 5, Oradea. ComitPle camurilor fle sare din Turda si Ocna Sibiulni scrie primaruUii Sibiulni cu privire la paharul confecjionat flc aurarul Clemens. 3 76S — 1469 decembrie 7. Capitlul din Alba lulia adeverc$te ca nobilii Gereb de Vingard au protestat impotriva introducerii districlului Fagara? si a unor posesiuni din coniita- tul Alba in stapinirea celor Sapte Scaune. 3 767 — 1469 decem Jrie S, Si6i"!i. Cele Sapte Scaune adeveresc unele documente si raporloaza dcspre hotarnicirea efccluata dintre Slimnic si Ocna Sibiului. 3 768 — it/flS f/fcenTirie .■?. Ce/fi/en rfe /?a/(d. Vicevoievodul Dominic anunta cclc Sapte Scaune ca a trimis un reprczentant pentru introducerea lor in stapinirea districtclor P"agaras si Amnaj. 3 769 — 1469 decembrie 10, Celatea de Balla. Vicevoievodul Dominic recomanda pe loan Borne- misza ca reprezentant al sau la introducerea Fagarasului si Anmasului in stapinirea celor Sapte Scaune. 3 770 — 1469 decembrie 30. Capitlul din Alba lulia adevereste impotrivirea nobilului Fran- cisc Mikola cu privire la instrainarea unor bunuri ale sale de catre un alt nobil, intre cumparatori fiind si trei clujeni. 3 771 — 1469 decembrie 21. Alba lulia. .\rhidiaconul Nicolae se plinge magistratului din Sibiu ca satele CTi\, Me.sendorf si Cloasterf inca n-au platit darea extraordinara catre rege. 3 772 — 1469 decembrie 2S, Buda. Matia Corvin doneaza faniiliei Thabiassy posesiunile din comitatul .\lba ale unui nobil mort far.a mostenitori. 3 773 — 1469. loan Gereb de Vingard protesteaza in fafa capitlului din Alba lulia impotriva vlnzarii unei parti din mosia Rosia de Secas de catre vaduva lui Mihail Zekel de Sintioana. 3 774 — 1470 ianuarie 2, Buda. Matia Corvin porunceste prcotiior de pe teritoriul celor Sapte Scaune sa nu se amestecc in jurisdictia laica. 3 775 — 1470 ianuarie 6, Buda. Voievodul loan Pongracz recomanda magistratului din Sibiu pe trimisul sau Nicolae Sykesd, vicecomite al secuilor. 3 776 — 1470 ianuarie 12. Conventul din Cluj-Manastur adevercste ca Nicolae Frdeli si-a vindut po.sesiunile din Vingard, Ghirbom, Dumitra, Bintint 9. a. lui loan Gereb de Vingard. 3 777 — 1470 ianuarie 14. Nazna. Xicolae Sykcsd, vicecomitclc secuilor. recomamla magis- tratului din Sibiu pe trimisul sau Gheorglie Magnus. 3 778 — 1470 ianuarie 26, Buda. Matia Corvin porunceste nobililor si luturor oamenilor din Transilvania sS respecte privilegiile comerciale ale Brasovului. 3 779 — 1470 ianuarie 29, Buda. Matia Corvin scutestc ccle Sapte Scaune de prestarea unor care de razboi. 3 780 — 1470 ianuarie 29. Buda. Matia Corvin scutcsle cclc Doua Scaune de prestarea unor carc de razboi. 3 781 — 1470 febtuarie S, Bruck pe I.cilha. Ladislau Thabiassy, notar al cancelariei regale, cere celor Sapte Scaunc sa trimita cancelarului o recompensa pentru scutirea de presta- rea carelor dc razboi. 3 782 — 1470 (ebruarie S, Bruck pe I.eilha. Matia Corvin intcrzice exportul de grine sprc Tara Romaneasca. 3 783 — 1470 (februarie 15 — martie S), Viena. Matia Corvin cere capitlului din .\lba lulia sa participe la noua hotarnicire dintre Slimnic si Ocna Sibiului. 3 784 — 1470 februarie 17, Bra^ov. Magistratul din Bra.sov roaga magistratul din Sibiu sa stabileasca data unci intilniri in care sa discufe unele problemc importante. 3 785 — 1470 februarie 21, Viena. Matia Corvin interzice slringatorilor dc dari sa pcrccapa de la bislritcni dari excesive. 3 786 — 1470 februarie 21, Viena. Matia Corvin interzicc stringiilorilor s;"ii dc diSri sa le pcr- ceapu de la bistriteni inainte de ternicn. 3 787 — ;j 70 /"eftruarie 21, V/ena. Matia Corvin poruncejte stringatorilor srd de dari sa nu le perceapa timp dc opt ani de la bistritenii careconstruiesc case pc locuri de casa parasitc. XLVI 3 781! — Urn fehruarie 21, Vienit. Maliu C.nrvin poriinoeslc voicvo/ilor si vioevoicvozilor Tran- silvaniei sii rcspccte libert;"i(ilc bistritenilor. 3 78!) — 1470 februarie 21, Viena. Matia ('.orvin poruncfiile voievozilor .si vicevoicvozilor rransilvaniei sii-i aperc pc tnstritcni impotriva iinor fiiradelegi. 3 790 — inn nuulie C Bncnrefli. Hadu al Ill-lea, cloninul Tai" Ronianesti, scrie magi.stra- tului din Urasov desprc intelcgerea la carc a ajiins cu Malia Corvin privind rclatiile co- nuTciale. 3 791 -' Cca. 14 70 marlie 6. Hadu al Ill-Iea, domnuITarii Homanesti, comunica magistratului din Sibiu cii a ajuns cu rcgclc Matia Corvin la intelegere. 3 792 — 1470 nuirlie 16, Media^. .hidclc si juratii celor Doua Scaune adeveresc intelcgerca din- tre magistratul din Mcdias .si Cihcorglic Tliabiaschi din Atcl privind construirea unei case in cras. 3 793 — 1470 marlie IS. Pe^ila. Gheorghe Feyer din Pesta cere magistratului din Sibiu sa va- lideze darea de seama a vamesului Pelru Phibes. 3 794 — 1470 martie 2C, Bnda. Matiu Corvin contera orasului CIuj tirgul Cojocna si posesiunea Feiurdeni. 3 795 — 1470 marlie 26. Duda. Malia Corvin cere capitlului din Alba lulia sa ia parte la pune- rea Cojocnei si Feiurdciuilui in stiipinirea orasului Cluj. 3 796 — 1470 aprilie j, Buda. .Matia Corvin porunceste magistratului din Sibiu sa achite arhi- diaconului Nicolae o dare dupa vinul importat. 3 797 — 1470 aprilie 5, Buda. IMatia Corvin solicita magistratul din Bistrita sa plateasca in locul censnlui Sf. Martin din acest an o dare dc o jumiitate florin de poarta. 3 798 — 1470 aprilie 11, Buda. Gheorghe Feyer, colectordc impozit in Transilvania, transmite magistratuliii din Sibiu .stiri despre rege. 3 799 — 1470 aprilie 10, Buda. Matia Corvin injtiinteaza ccle Sapte si cele Doua Scaune ca a delegal in inijlocul lor pe voicvodul loan Pongracz, poruncindu-Ie sa asculte dispozitiile sale. 3 800 — ;J70 mai 7. Capitlul din .\lba lulia raporteaza rcgclui Matia Corvin despre puncrea Cojocnci si a unci jumiitiiti din inosia Feiurdcni iu stiipinirea orasului Cluj. 3 801 — 1470 mai .«. Parohul Sigismund din Ocna Sibiului, decan alcapitlului Sibin, adevereste pcntru vaduva si fiul lui Pctru de Hosia unclc docuincntc din 1460 privind drcplurile lor de mostcnire. 3 802 — 1470 mai 14, Cenad. Voicvodul loan Pongracz anunta magistralul diu Sibiii ca turcii au trecut Dunarea. 3 803 — 1470 mai 2S. Contract de munca intre convenful din Cluj-Miinastur si mcstcrul I.au- rentiu Lapicida. 3 804 — 1470 iunie S, Sibiu. Magistratul din Sibiu comunica magistratului din Bistrita nu- mclc cclor insarcinati cu stringerea darilor. 3 SO.i — 1470 iunie 12, Alba lulia. Capitlnl din Alba lulia confirma pentru Valentin Gereb din Daia un document din 1428 privind impilrtirea unor elestee din Grinari. 3 806 — 1470 iunie 19. (^onventul din Cluj-Manastur confirma cii Jereslaus de Ruzkowycz, procurator al episcopiei de .\lba lulia, a preluat de la arhidiaconul Nicolae toate pose- siunile episcopiel cu exceptia cetatilor de la Tauti si Gilau si a comunei ITorcsti. 3 807 — 1470 iunie 29, Sooata. Voievodul loan Pongracz porunceste locuitorilor din .lidvei si Biilcaciu si din alte posesiuni apartiniitoare bisericii parohiale din Sibiu, sil nu se opuna reprczentantilor celor doi vice\oicvozi care prciau aceste mosii. 3 808 — 1470 iunie 29. Alba lulia. Arhidiaconul Nicolae confirma primirea unei diiri extra- ordinare din Brasov si X^ra Birsei. 3 809 — 7^70 iulie .3. .Martin, pleban la Medias, confirmii primirea unei sumc de bani destinata arhidiaconului Nicolae. 3 810 — 1470 iulie 3, Tirgu Mure?. Voievodul loan Pongracz confirma primirca unei sume de bani de la magistratul din Bistrita. XLVII 3 811 — 1^70 iiilie 6, Celaica de Ballci. Voievodul loan Pongracz corc magislratnlui din Sibin sa-i trimita cu delegatii solicitati nijte argintarie. 3 812 — HIO iulie 6, Celalea de Balld. Voievodul loan Pongracz cere capitlului din Alba lulia s5 ia parte la punerea unor parti din posesiunile Bord si Cucerdea In stapinirea lui Gheorghe Tabiassy de Afel. 3 813 — U70 iulie 7, Celalea de Balla. Voicvodul loan Pongracz anunta magistratul din Bis- trita dcspre victoria obtinutS de Matia Corvin asupra lui Gheorghe Podicbrad. 3 814 — 1470 iulie 22, Buda. Gheorghe Feyer c;;:i Pesta roaga pe magistralul din Bistrita s3-l determine pe vamesul Dumitru Kys din Bistrita sa-i trimita taxele vamale incasate in valoare de 50 fl. 3 815 — 1470 iulie 25, Sfinlu Gheorghe. Nicolae. arhidiacon de Tirnava, cere magistratului din Sibiu s5 predea darea de o jumState de florin de poarta din posesiunile Tapu, Ce- nade s.a. 3 816 — 1470 iulie 26, Hoghilag. Vicevoievodul Dominic Bethlen recomanda pe trimisul sSu, Vassa, la magistratul din Sibiu. 3 817 — 1470 iulie 27, Tapu. Vicevoievodul Dominic Bethlen cere magistratului din Sibiu s5-i trimita un imputernicit la Sorostin. 3 818 — 1470 iulie 31, Cetalea de Balla. Vicevoievodul Dominic Bethlen roagS magistratul din Sibiu s5-l aleaga pe magistrul Martin Gercb din Boian notar al orasului. 3 819 — 1470 august 26, Simand. Voievodul loan Pongracz invita magistratul din Sibiu si cele Sapte Scaune la dieta de la Turda. 3 820 — 1470 septembrie 1, Znojmo. .Matia Corvin cere voievozilor si vicevoievozilor Transil- vaniei sa ia parte la punerea din nou in stapinirea unor posesiiini a lui loan de Merghin- deal. 3 821 — 1470 septembrle 4, Turda. Albert, notarul lui loan Ernust, cere magistratului din Bistrita sa-i prcdea darea extraordinara din partea orajului. 3 822 — 1470 oclombrie 11, Buzau. Radu al Ill-lea, domnul Tarii Romanesti se plinge ca ma- gistratul din Brasov il sprijina pe Stefan cel Mare. 3 823 — 1470 octombrie IS, Dumhrnvioara. Voievodul loan Pongracz cere magistratului din Bistrita sa cerceteze o plingere impotriva plebanuliii din Bistrita. 3 824 — 1470 oetombric IS, Buda. Malia Corvin confirma posesiunik- Bud;icul de Sus, Budila ?! altele in stapinirea nobililor din familiile Forro si Zekel. 3 825 — 1470 octombrie 26, Saschi:. Voievodul loan Pongracz permite tirgului Saschiz ca in timp derazboi sa pastreze jum5tate din barbatii apli de lupta pentru apararea cetatii lor. 3 826 — 1470 oclombrie 27, Saschiz. Voievodul loan Pougracz cere magistratului din Sibiu si fie pregatit in cazul unui eventual atac turcesc. 3 827 — 1470 oclombrie 31, Aiud. Stringatorul de dari .Nicolac Piry cere magistralului din Sibiu sa-i puna la dispozitie oameni potriviti pentru striugerea noii dari extraordinare de 1 fl din districtul Fagaras. 3 828 — 1470 noiembrie 1, Sinmarijhila. loan Dezso de Lucenec cere magistratului din Bis- trita sa restituie iobagilor sai niste boi confiscati. 3 829 — 1470 noiembrie 14, Buza. \oievodul loan Pongracz confirma primirca censului Sf. Martin de la magistratul din Bistrita. 3 830 — 1470 noiembrie 27. Matia Corvin confirmS donatia fostelor posesiuni ale lui Nicolae de Ocna Sibiului pentru loan I-Irnst. 3 831 — (1470 noiembrie 27 — decembrie IS), Buda. .Matia (lorvin interzicc celor Sapte Scaune sS-1 impicdice pc bra^oveanul Gheorghe Biro in stapinirea posesiunilor sale Sercaia ^.a. 3 832 — 7^70 noiembrie 29. Buda. Matia Corvin porunce^le lui Gheorghe Feyer si restiluie magistratului din Sibiu Ijunurile hii Simon Guldenniiinzer. mort fara mojtenitori. 3 833 — 1470 decembrie 6, /iiida. Matia (^orvin porunce^te voievozilor si vicevoievozilor Tran- silvaniei sa-i apere pe nobilii Thabiassy din .Xtel In posesiunea bunurilor priniite dupa razvriltirea transilvSnenilor. impotriva prctentiilor lui loan de Merghindeal. XLVIII 3 834 — 1470 decembric 20, Buda. Matia Corvin (.-ere conventului din Cluj-Mana?tur sii ia parte la punerea posesiunilor Veseud, Uuia ^.a. in stSpinirca vSduvei lui loan de Miliaileni. 3 833 — HTO decembrie 25. Turda. Vicevoievozii loan de Rede si Dominic Betlilen poruncesc lui .Martin de Iclod sa i restituie lui Francisc Mykola bunurile zalogite. 3 83S — U70 decemhrie 29, Sibiu. Magistratul din Sibiu roagS pe toti demnltarii tarii sS-i apere pe locuitorii din Sibiu aflati la druni. 3 837 — 1^70 decembrie 29. Sibiu. Primarul si magistratul din Sibiu roaga pc casteUuuil do Gihlu sa nu-I mai urniiireascS pe concetateanul lor loan Pryden pentru niste pretinse datorii. 3 838 — 1470 decembrie 30, Bnda. Matia Corvin confirnia scuLlrea sasilor dc obligalia cSrausiei ji a gazduirii gratuite. 3 839 — 1^70 decembrie 30, Buda. Malia Corvin inlerzice tuturor nobililor sa-i opreasca pe iobagii carc vor sa se stramute in cele Sapte ji Doua Scaune, dupa achitarea obligatiilor si daloriilor. 3 840 — 7^70, Ghimbav. Marturla v5duvci Rlisabeta din Brasov despre Joerg Hoen din Sin- petru. care a fost captiv la Adrianopol. 3 841 — 7^77 (ianuarie 1 — martie 24). Buda. Matia Corvin cere voievozilor si viccvoievozilor Transilvaniei sa judece pricina dintrc Bistrita si unii nobili privind posesiunea Ragla. 3 842 — 7^77 ianuarie 6, Buda. Matia Corvin cere magistratului din Medias sa-i apere pe ciz- marii si tabacarii din oras, care se bucura de aceleasi drepturi cu colegii lor din Sibiu, impotriva concurentei unor straini. 3 843 — 7777 ianuarie 7, Sibiu. Magistratul din Sil)iu cere scaunului Cincu sa se pregateasea impotriva unui eventual atac al turcilor. 3 844 — 7777 ianuarie 9, Buda. Matia Corvin cere magistratului din CIuj sa predea lui Nicolae Batbori piirtile din posesiunea Feiurdeni primite de ora^ dupa confiscarea lor de la Ste- fan de Feiurdeni. 3 843 — 1471 ianuarie 22. Sibiu. Magistratul djn Sibiu si cele Sapte Scaune invita judele si juratii scaunului Miercurea la o cnnsfatuire. 3 B4G — 77 77 martie 10, Buda. Malia Corvin permitc comunei Atel .sa pastreze in caz de riizboi o treime din oamenii apti de lupta pcntru apararea bisericii-cetate. 3 847 — 1471 martic 10, Buda. Malia C.orvin ii scutcste pe brasoveni de plata vamii la Tu rda . 3 848 — 7777 martie 10, Buda. Matia Corvin doneaza din nou tirgului Prejmcr „insula Bosau". 3 849 — 7777 martie 11, Buda. Matia Corvin confirma documcntul sau din 14G2 prin care Petru Gereb doneaza proprictatile sale Satu Nou si „Komlos" ora^ului Brasov. 3 850 — 7^77 martie 12, Buda. Matia Corvin poruncejte voievodului si vicevolevodului Tran- silvaniei sa-i faca dreptate lui Stcfan Toth, judele din Dej. 3 831 — 77 77 martie 12, Buda. Matia Corvin poruncejte tuturor demnitarilor tarii sS apere privilegiile vamale ale locuitorilor din Dej si Ocna Dejului. 3 832 — 7777 marlie 14, Buda. Matia (^orvin porunceste capitlului din Alba lulia sa dea lo- calitatea Pauca in stapinirea lui loan Flasner din Sibiu si a lui Toma de Galtiu. 3 853 — 7777 martie 75, Buda. Matia Corvin porunceste castelanilor de Cetatea de Balta ca in pricinile cu locuitori din cele Doua Scaune sa accepte judecata celor Doua Scaune. 3 854 — 7777 martie 15, Buda. Matia Corvin confera comunei Velt o vie afiatoare pe hotarul Cetatii de Balta. 3 853 — 7777 martie IB, Buda. Matia Corvin cere capitlului din Alba lulia sa ia parte la pu- nerea proprietatilor Satu Nou si ..Konilos", donate de Petru Gereb, in stapinirea orasului Brasov. 3 856 — 7777 martie IS, Buda. Matia Corvin doneazii orasului Bra^ov posesiunile Sercaia si Parau. XLIX 3 857 — 1471 marlie IS, Bitda. Matia Corvin ceie capitlului din Alba lulia sa ia parte la in- trarea posesiunilor Sercaia §i Parau in stapinirea orasului Brajov. 3 858 — 1471 marlie 19, Biida. Matia Corvin interzice tuturor nobililor sa-si opreascil supusii de la stramutarea peteritoriul celor Sapte si Doua Scaune. 3 859 — 1471 martie 19, Buda. Matia Corvin permite sasilor din cele Sapte Scaune sa spele si sa prescliimbe aur, precum si sa fiarba salpetru. in posesiunilc celatii Hunedoara si in intreaga Transilvanie. 3 8G0 — 1471 martie 20, Buda. Matia Corvin interzice magistratului din Brasov sa-i opreasca pe sajii din cele Sapte 51 Dou3 Scaune sa faca comert cu negustorii din Moldova si Tara Romaneasca, obligindu-i sa depoziteze mSrfurile. 3 8G1 — 1471 cca aprilie 34, Cetalea Sttemj. Fragmeniulunvi scrisori a castelanilor de Strem^ catre magistratul din Sibiu. 3 8G2 — 2^7; maiJ. Capitlul din Alba lulia permitc decanilor capitlurilor Bistrita ji Kiralia sa judece procese pina la valoarea de 2 marci argint. 3 863 — 1471 mai 6. Capitlul din .\Iba lulia raporteaza lui Matia Corvin intrarea posesiunilor Satu Nou si „KomIos" sub stapinirea orasului Brajov. 3 864 — i:<7i mai 7. Capitlul din Alba lulia raporteaza lui Matia Corvin intrarea posesiunilor Sercaia si Parau sub stapinirea ora?ului Brasov. 3 865 — 1471 mai 7, Slbiu. Decanul capitlului Sibiu judeca prieina dintre preo^ii din Cisnadie si Cisnadioara privind dreptul asupra bisericii de pe deal. 3 866 — 1471 mai 7 — 1490 mai 7. Calugarii manastirii Cotmeana recomanda magistratului din Sibiu pe solul lor. 3 867 — 14 71 mai 12, Cluj. Matia Corvin intareste locuitorilor din orasul si districtul Bistrija dreptul de a folosi sarea scoasa pe teritoriul lor. 3 868 — 1471 mai 12, CluJ. Matia Corvin scute^te orasul si districtul Bistrita pe timp de doi ani de jumatatea din impozit si din d3ri. 3 869 — 1471 mai 12, Cluj. Matia Corvin porunceste locuitorilor din Brasov si Jara Birsei sa plateasca urgent partea lor din darea extraordinara impusa sasilor. 3 870 — 1471 mai 12, Cluj. Matia Corvin da dispozitii privind plata carausilor de sare din Dej. 3 871 — 1471 mai 14, Balcaciu. Magistratul din Sibiu scrie judelui primar .lorg Eyben din Bistrita in legatura cu arendarea vigesimei. 3 872 — 1471 mai 19. Capitlul din Alba lulia comunic5 vcievodului Traiisilvaniei ca locali- tatea Piluca a fost data in stapinirea lui loan Flasner si sotiei. nol)ilul ("iheorghe Kerekes impotrivindu-se. 3 873 — 1471 mai 19. Capitlul din .\Iba lulia confirma ca localitaUa Pauca a fosl data in stapinirea lui loan Flasner, nobilul Gheorghe Kerekes iinpotrivinduse. 3 874 — 1471 mai 21, Cluj. Matia Corvin porunceste comitelui ^i juzilor nobililor din comi- tatul .\Iba sa cerceteze litigiul dintre gubernatorul episcopiei si capitlul din Alba lulia. 3 875 — 1471 iunie 1. Conventul din Cluj-Man3stur confirmi intelegerea dintre parohul din Lechinta si nobilii de LuCenec, privind despagubirea parohului pentru daunele suferite. 3 876 — 1471 iunie 2, Cluj. .\Ibertus de Naghwath, comitele cam5rilor de sare, cere magistra- tului din Bistrita sa-i trimita urgent sumele de bani scadcnte. 3 877 — 1471 ianie 14, DeJ. Albert Fodor ji Stefan Irik, comiti ai cSmarilor de sare, anunt& magistratul din Bistrita ca ii Incredinteaza in continuare administrarea cSmirii de sare de la Albejtii Bistritei. 3 878 — 1471 iunie IS. Conventul din Cluj-Manastur adevereste testamcntul Ecaterinei Lu- kachy din Cluj. 3 879 — 1471 iutiie 26, Buda. Matia Corvin scuteste pe sa^ii din Brajov jlTara Birsei de parti- ciparea la expedilia impotriva turcilor, dcoarece i-au f3g3duit sprijin financiar. 3 880 - 1471 itilie 2. Cluj. Albcrlus (tc Wath ccic maffistiatiihii «lin Bistrita sa-i platcasca $i restul impozilului scadcnt. 3 881 — 1471 iulie 29, Daia Mare. Judcle din Baia Marc rccomanda magistratuhii din Bistrita sii-1 aleaga pc magistrul Andrci Hanko paroh al ora$ului. 3 882 — 1471 august S. Gilau. Clrcgorius I.itcratus, shijbas al lui Stcfan, domnul Moldovei, U rccomanda stapinului sau pc Albcrt. comitc al camarilor dc sare. 3 883 — ;^l juratii din Suceava adeveresc o marturie privind negotul cu pe^ti al unui concetatean. 3 959 — 1473 iunie 20, Cluj. Voievodul Blaslu Magyar cere conventului din CIuj-Manastur sa ia parte la hot3rnicirea coniunei lacobeni. 3 960 — 1473 iunie 2.j. Capitlul din .\lba lulia adevere$te ca abatele 5I conventul din Cluj- .Mana^tur s-au impotrivit hotarnicirii dintre Cluj ji Chinteni facuta de voievodul Blasiu Magyar. 3 961 — 1473 iunie 29, Buda. Matia Corvin porunce^te tuturor demnitarilor din Transilvania .sa permita calugarilor manastirii Cozla sa-si procure lucrurile de care au nevoie. 3 962 — 1473 iulie 15, Cluj. Voicvodul Blasiu Magyar pune in vedere maglstratului din Bra- 50V sa construiasca o casS noua pentru gazduirea regelui. 3 963 — 1473 august 10, Sibiu. Magistratul din Sibiu cere magistratului din Bistrita sa intcr- vina ?i el la curtc in chcstiunea vigesimei. 3 964 — 1473 augusl 10. Buda. Matia Corvin dii nol dispozltli privind remuncrarca carau^ilor dc sare din Dcj. 3 965 — 1473 august 17, Dej. Voievodul Blasiu Magyar confirmii rezultatul unci ccrcetari privind atacul tilharesc din anul 1472 asupra primarilor din Sibiu ji Bra^ov 5. a. de pe valca Crijului. 3 966 — 1473 august 31. .Matia Corvin pcrmllc Sibiului si cclor ijaptc Scaunc sa largeasca pc socotcala lor druuuil prin trccatoarca Turnu Poju. 3 967 — 1473 seplembric 1, Cluj. \'oievodul Blaslu Magyar judcca procesul dintrc orajul CIuj <;i abatia din CIuj-Mauii^tur prlviud un painint do aratura al coiiiuncl C.hintcnl. 3 968 — 1473 seplembrie 9, Buda. .Matia Coivin scoate orajul (^liij dc sub oricc jurlsdictic straina. 3 969 — 1473 scplcnihric .9, Ihida. Matia Corvin acorda ora^uliii (,luj drcptiil dc .jurisdictie proprie. 3 970 — 1173 seplcmbric 9, Buda. .\Iatia C(ir\ in poruncc^lc voicvodiilui Blasiu .Magyar sa faca drcptatc (^liijiilui iu proccsiil privind hotarul posesliinll (.hintcni. 3 971 — 1473 septembrie 10, Bnda. Matia Corvin confirmS documcnlul s"iu privind scoaterca tirgului Cojocna dc sub jiirisdictia orasiilui (^liij. 3 972 -- 1473 oelombric 0, Buda. .Matia Corvln coinunica magislratiiliii diu Hlstrlta ciS a fost impusa o darc cxtraordinara carc va fi incasata prin prcpozitul Dominic. LIV 3 973 — 1473 oclombrie 11. Gorne^li. (■,asti'hiniil din (loniosU (•oro dc la I.aiirciitiii ranc/.cl diii Bistrita o dcspigubire pcnlrii finul inslriiinal slapimiliii suii. 3 974 — ( Inainte de 1473 oclombrie Hoj. Dispozitii iulornc ale breslci aurarilor din CIiij. 3 975 — 1473 oclombrie 25, Cluj. Judclc $i juratii din Cluj acorda breslei aurnrilor din oras un statut. 3 976 — 1473 diipa decembrie 23. Dra.aomir \Iancva scric masiistratului din Brasov s.l trimitfl un sol la Radii al Ill-lca. dommilT;»rii Koiiuiucsli. pciitrii a dovcdi tiircilor ca sint in rclatii bunc. 3 977 — 1473 decembrie 28, Sighi.soani. Magistratul din .Sighisoara confirma .statutclc breslci strunjjarilor din ora?. 3 978 — 1473 decembrie 2S. Kosice. Matia Corvin porunccstc voicvodului Blasiu Magyar .sS-i prcdea lui Gheorghe Thabiassy din .\\v\ toalc poscsiunile care i-au apartinut lui loan de Merghindeal. 3 979 — 1473 decembrie 30. Matia Corvin cere tuturor sasilor sa se adreseze voievodului Tran- silvaniei pentru curmarea ncajunsurilor pricinuite de Matia Gereb. URKUNDENTEXTE UND REGESTEN 3099 Weingartskirchen 1458 Januar 5. Der Generalkapitdn Johannes Gereb von VVein- gartskirchen tragt den Kanimergrafen iind ihren Stellvertretern in Grosschlatten iind Offenbiirg auf, den Simon Guldenmunzer von Hermannstadt unbehelligt zu lassen, da ihm sein Vergehen nachgesehen wurde. Oiig. Pap. Arh. St. Sibiu U III 8. Siegel, rund, Dm. 25 mra, in griines Wachs vorne aufgedriickt. Im Siegelbild Wappenscliild mit nach linlcs steigendem Lowen, Umschrift auf Spruchband in gotischer Minuskel: S. lohann [ ] de Wyn [ ]. Nos Johaniics Gereb de Wyngarth, partium Transsilvanarum capitaneus gene- ralis, nobilibus viris camerariis et vicecamerariis in Abrugbanya et Offonbanya commorantibus et existentibus salutem cum honore. Exponit nobis in persona domini nostri providus et circumspecfus vir Symon auricusor de Chybinio, quomodo ibi quosdam debitores haberet, quos vos impediretis^ et^exigi velletis. Ideo in persona dicti domini nostri committimus vobis nihilominusque re- quirimus diligenter, quatenus ipsum Symonem cum suis debitoribus inibi exis- tentibus libere, secure et pacifice exigique permittatis, cum dominus noster ipsi gratiam indulsit conferendam. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum in Wyngarth in profesto Epiphaniarum domini, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo octavo. ' Hierauf gestrichen: exigerelis. * Ober der Zeile. 3100 Kronstadt 1-558 Januar 16. Michael Masa de Kasimir, Vizegraf der Szekler und Kastellan von Turzburg, verpflichtet sich, den Kronstddter Fernhdndlern bei Warenmengen iiber 1 000 Gulden den halben Zoll zu erlassen. Orig. Pap. Arh. St. Bra^ov, Priv. 165. Siegel, sechseckig, 16x12 mm, in griines Wachs vorne aufgedriickt. Im Siegelbild Wappenschild mit Ochsenkopf. Druck: Szab6, Szdk. oklev61tar 3, 69 Nr. 460. Nos Michael Masa de Kasimir, vicecomes Sycuiorum necnoncastellanuscastro- rum Terch, Heltwin et similiter Kyralku, tenore praesentium duximus mani- festandum, quatenus quicumque essent mercatores de medio vestri inTergouis- ta aut ubivis locorum vellent mittere et ducere bona sua et mercancias suas ad nostram civitatem Brassouiam pro utililate ipsorum scilicet quae bona vel mercanciae valoris essent mille florenorum aut duorum. Propterea praestemus vobis fidem nostram christianam et sub iuraniento et sigillo nostro manibus nostris propriis anexo, quicumque tales de mcdio vestri vel huiusmodi mer- catores cum bonis suis et mercanciis apud nos venirent, ipsis omnibus huius- modi de bonis et mercanciis suis mediam partem remittimus et relaxamus, ut tunc iuramentum praestavimus. Scriptum Brassouiae in vigilia sancti Antlio- nii, anno domini millesimo CCCCL VIIF, Licet praesens scriptum sit tenor literae et copia Miciiaelis Masa tamen ad ma- iorem evidentiam eiusdem copiae, nobilis vir Stephanus vicecastellanus dicli Michaelis Masa castellani sigillum suum praesentibus impressit feria secunda proxima post dominicam qua canitur in ecclesia Reminiscere miserationum, an- no domini praescripto^. Auf der Riickseite von gleicher Hand: Copia literae Michaelis Masa super rcla- xatione dimidii tributi de magnis rebus. 1 Februar 27. 3101 1458 Januar 17. Das Weissenbiuger Kapitel bestdtigt die Verpfdndung des Zehn- ten von Winz an den Kanoniker Blasius von Schelk. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U IV 143. Siegel, rund, Dm. 27 mm, in wcisses Wachs voine aufgedriiclct. Im Siegelfeld Erzengel Michael die Umsclirift nach oben unterbrechend, Bruchstiick. Vgl. die Siegelbeschreibung zu Nr. 216. Nos capitulum ecclesiae Transsilvanae memoriae commendamus tenore prae- sentium significantes universis quibus incumbit, quod nos universas decimas nostras tam frugum quam bladorum ac ceterorum leguminum decimari soli- tarum anno in praesenti nobis de oppido Alwyncz provenientes et provenire debentes honorabili viro magistro Blasio de Selk, socio et concanonico nostro et cetera pro quibusdam certis nostris debitis dedimus, deputavimus et aren- davimus immo damus, deputamus et pro isto anno dumtaxat locamus et aren- damus harum nostrarum testimonio literarum. Datum in festo beati Anthonii confessoris, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo octavo. Praesentes quoque sigillo nostri decanatus duximus consignandas. 3102 Ofen 1458 Januar 31. Michael Szildgyi, Gubernator von Ungarn, beglaubigt eine Vereinbarung zwischen den Sachsen und Ungarn von Klausenburg iiber die \Va/i/ des Stadtrichters und der Ratsgescluvorenen. Orig. Perg. Arli. St. Cluj-Napoca, Archiv der Stadt CIuj-Napoca I, 17. Siegel, rund, Dm. 33 mm, rotes Wachs in weisser Wachsschussel, an rot-violetter Scidcnschnur ange- hiingt. Im Sicgclfeld Wappenschild niit aus einer Krone wachsendem, steigendcm Stein- bock. Uber dem Wappenschild Engelsfigur mit ausgebreiteten Fliigeln. Umschrift in gotischer Minuskel: S. Michael. de. ... Eine zweite Ausfertigung Orig. Perg. niit dem glcichen an weiss-violetter Seidenschnur angeliangtem Siegel, ebenda I, 16. Eingcschaltet von Konig Matthias 1468 und von Johann II. Zdpolya 1568, Orig. cbcnda. Druck: Eder, Scriptores I, 221. Jakab, Oklev61tdr 1, 192 Nr. 115. Nos Michael Zylagy^ de Horogzeg^ nomine et in persona serenissimi principis domini Mathiae dei gratia Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera electi regis eiusdem gubernator et cetera memoriae commendamus tenore praesentium significantes qnibus expedit universis, quod circumspectis viris Egidio Zabo iudicc ct Ambrosio litcrato iurato Hungaris civibus dc Koloswar ab una ac Stephano Bertram et altero Stephano dicto Hon Saxonibus civibus de eadem Koloswar ab altera partibus, personaliter coram nobis constitutis in ipsorum ac universorum civium Hungarorum scilicet et Saxonum dictae civitatis Kolos- wariensis personis sponte et libere confessi sunt in hunc modum. Quod quam- quam* a dudum ct a certis retrolapsis teinporibus inter ipsos cives Saxones scilicet et Hungaros singulis praecedentibus temporibus usque nunc in facto elcctionis et praefectionis iudicis et iuratorum e medio eorum maxime contro- versiones, dissensiones, rixae et ruraores inter utrasque partes motae et exortae fecissent tamen ipsi matura inter se deliberatione praehabita, ut ipsi eorun- demque posteritates et successores universi singulis temporibus et in aevum firmiler quiete et inviolabiliter permanere possint, mediante nostra praela- torumque baronum et nobilium regni dispositione et ordinatione talem ini- vissent pacis unionem perpetue duraturam. Item videlicet, quod a modo et in posterum omnis rancor, fomes et odium dissensionesque, rixae et rumores qualitercumque et quavis ratione inter ipsos cives Hungaros utputa et Saxo- nes suscitatae penitus et per omnia sopiri, sedari et condescendi ac de eorum cordibus excidi debeant. Tandem vero singulis annis et temporibus perpetuis pro tempore constitutionis et praefectionis iudicis et iuratorum centum perso- nae fidedignae ct bonae famae per iuratos cives et iudicem ambarum partium pro tempore constitutos quorum quinquaginta Hungari et totidem Saxones eligautur eaedemque centum personae electac uno anno Hungarum alio vero Saxonem pro iudice ex Hungaris etiam sex personae ex Saxonibus tantundem personae benemeritae pro eorum iuratis concorditer sine aliquo rumore et periculo personarum eligere et praeficere debeant et valeant, hoc specialiter de- clarato, quod praefati cives et hospites Hungari ut praefertur et Saxones praedictae civitatis Koloswariensis* universos proventus, redditus et emoli- menta quomodolibet vocitatos dictae civltati eorum iuridice provenientes ipsi cives Hungari similimodo possidere et habere possint et valeant sicuti et quemadmodum praefati cives Saxones. Praeterea universas literas et quae- libet literalia instrumenta, quas et quae iidem cives Koloswarienses* Hungari scilicet et Saxones contra sese in praedicto facto electionis et praefectionis iu- dicis et iuratorura pro ipsorum parte sub quacuraque forraa verborum emana- tas vel in futurum in contrarium harura emanandas cassas, vanas, frivolas et viribus carituras exhibitoribus earum nocituras reliquissent et commisissent, hoc adiecto et tali vinculo interserto, quod si quispiam ex praedictis civibus dictae civitatis Koloswariensis* temporum in eventu praescriptam nostram praelatoruraque et baronum compositionem retractaverit et violaverit ex tunc ipse, qui hoc praesuratuose facere attentaverit in facto perditionis suihonoris amissioneque actionis et acquisitionis causae praetactae convinci et aggravari debeat eo facto. Ad quae praemissa firmiter observanda se partes praedictae in ipsorum ac omnium aliorum civiura et hospitum Hungarorum videlicet et Saxonum praelibatae civitatis Koloswariensis* nominibus et in personis sponte obligarunt coram nobis. Haruni nostrarura quibus sigillura nostrura, quo uti gubernator regni utiraur, est appensura vigore et testiraonio literarum raedi- ante. Datum Budae feria tertia proxiraa ante festura purificationis beatae Mariae virginis, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo octavo . Von der Kainlei: Comissio propria doinini gubernatoris. Unter der Plica: Sary. 1 Zweite Orig. Ausfertigung: Zglagi. ' Zweite Orig. Ausfertigung: quamvis. * Zweite Orig. Ausfertigung: Horogzegh. * Zweite Orig. Ausfertigung: Clwsw... 3103 Gran 1458 Februar 3, Der Gubcrnator Michael Szilugiji schreibt an Richtcr und Rat von Kronsladt wegen einer vom Szeklergrafen Oswald von Rozgony an sie ah- gefiihrten Geldsumme. Orig. Pap. Aih. St. Bra§ov, Stenner I, 13. Siegel, rund, Dm. 24 nim, in rotes Wachs, papierbcdcckt, vorne aufgedriiekt. Im Siegelfeld Wappenschild mit steigendem, nach links gewendetera Steinbock, Umsclirift oben, unleserlich, vgl. dazu die Siegelbeschrei- bung unter Nr. 3 lti2. Nos Michael Zylag)^ de Horogzeg nomine et in persona incliti domini Mathiae electi regis Hungariae eiusdem regni gubernator, vobis prudentibus et circum- spectis viris iudicibus, senioribus et iuratis civibus in civitate Brassowiensi et in earum pertinentiis constitutis et existentibus, praesentes visuris. Dicit nobis prudens et circumspectus vir Christoferus concivis vester, quomodo hiis temporibus transactis magnificus Oswaldus de Rozgon, comes Siculorum, per vos quadraginta marcas argenti recipere fuisset ad rationem serenissimi prin- cipis domini et domini Ladislai dei gratia Hungariae et cetera regis. Ideo com- mittimus vestris dilectionibus auctoritateque nostrae gubernationis firmissime praecipiendo mandamus, quatenus receptis praesentibus tributum magnifici Oswaldi de Rozgon in civitate liabitum occupetis occuparique facere^ et tanidiu servare velitis, quousque vobis de praemissis quadraginta- marcis argenti plenam impendet satisfactionem sine defectu. Aliud non facturi in praemissis praesentibus vobis in hac parte attributa. Datum Strigonii feria sexta proxima post festum purificationis beatae Mariae virginis, anno domni millesimo qua- dringentesimo quinquagesimo octavo. 1 Auf Rasur. ^ Aus quadragintis gebessert. 3104 Ofen 1458 Februar 7. Der Gabernator Micliael Szildgyi trdgt Richter und Rat von Kronstadt anf, die vorjahrigc Steuer an Nikolaus Pogan oder Christophorus Italicus auszufolgen. Orig. Pap. Arh. St. Bra^ov, Fronius I, 25. Siegel, rund, Dni. 31 rani, war in rotes \Yachs vorne aufgedriickt. Michael Zylagi de Horogzeg nomine et in persona serenissimi principis et domini domini Mathiae dei gratia Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera regis gu- bernator prudentibus et circumspectis viris iudici, iuratis senioribus ac toto consulatui civitatis regalis Brassoviensis, fidelibus nobis sincere gratis, salu- tem cum dilectione. Quia nos nobiles viros Nicolaum Pagan dictum de Thorda ac Cristophorum Italicum de Florencia ad maxima negotia domini regis perfi- cienda in ipsis partibus Transsilvanis deputavimus, quare auctoritate regia vestris fidelitatibus firmiter praecipientes committimus et mandamns. quate- nus mox habita praesentium notitia censum argenteum de vestri medio anno proxinie elapso regiae maiestati provenire debentem et adhuc apud manus vestras liabitum ad manus praedictorum Nicolai Pagan aut ipsorum hominum praesentium scilicet ostensorum ad facta dicti domini regis perficienda assignare teneamini effective. Alioquin si quod dampnum per vestram negligentiam et retardationeni in factis camerarum et praesertim salium evenire contingerit irreinisibilitor per vos extorqucre volumus. Secus igitur in praemissis facere non ausuri; praesentes vero facta assi«natione et restitulione praemissi census argentei pro vestri expeditione erga vos reservetis. Datum Budae feria tertia proxima post festum beatae Oorotheae virginis, anno domini millesimo quadrin- gentesimo quinquagesimo octavo. Aitf (icr Uuckscitc von gleicher Hand: Brasso. \on andercr glcichzeitiger Hand: y[ el VIc XL\" Brasso (?). Super solutione census regalis. 3105 Ofen Ii58 Feliruar !>. Der Gubcmalor Michael Szilcigyi vergiht das GrdfenanU vnn Rcps, das Jakol) von Hothbcrg wcgcn Unlreiie abgenommen unirde, an Georg, den Sohn dcs Dionys von I.angcnthal. Eingeschaltet von Kcinig Matthias 1158 Abschrift des 18. .lahrhiinderts Arh. St. Cluj- Napoca, Archiv der Filiale Cluj-Napoca der Akademie der R. S. Ruinanien Sammlung .\i'anlva Gyorgy, Mappe V, f. 49 f. Nos Micliael Ziiagy de Horogzeg nomine et in persona serenissimi principis domini Matliiae dei gratia Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera electi regis eiusdem regni gubernator tenore praesentium significamus qiiibus incum- bit universis, quod nos consideratis fidelitatibus et fidelium servitiorum gra- tuitis meritis ac meritoriis virtutibus dilecti nostri Georgii filii Dionysii de Hozzuazo, quibus ipse a multis retrolapsis temporibus primuin quidem domino ,Johanni gubernatori ac tandem quondam I.adislao maiori et praefato domino Mathiae regi electo summi filio praefati domini Joannis guberuatoris et ex post nobis sub diversis locis et temporibus opportunis [ Y studuit com- placere respectu quorum volentis ipsius aliquantis per praemissis dono prosequi favoroso, ut et alii ab eo exemplati ad similia servitiorum genera exhibenda eo magis inniteretur honore officiolatum gereb dictum in Keohalom et suis pertinentiis habitum, quein alias praecedenter Jacobus de Veresmarth hactenus tenuisse ac possedisse dinoscitur, perpetuo habendo excessus et notam infide- litatis. quam ipse contra dominum nostrum regein et etiam nos in proxime praeteritis disturbiorum temporibus incurrisse perhibetur eidem Georgio, filio Dionisii de Hozzuazo in perpetuo duximus conferendum, immo conferimus praesentium per vigorem. Quocirca vobis universis et singulis iobbagionibus in et sub dicto honore et officiolatu gereb dicto in Iveohalom aliisque villis et possessionibus ad eandem Keohalom pertinentibus et commoiantibus, praesen- tibus ac futuris praesentium notitiam habituris in persona praefati domini nostri regis ex dignitate nostra, qua fungimur, firmiter praecipiendo mandamus et committimus a modo deinceps ac futuris semper temporibus praefatum Geor- gium, filium Dionisii de Hozzuazo, tamque verum et legitimum nostrum offi- ciolatum gereb dictum in eundem modum benigne et favorabiliter acceptare eidemque in omnibus licitis et consuetis more alias consueto obedire et obtem- perare, de universisque proventibus et reditibus ad huiusmodi officiolatum gereb nuncupatum provenire debent respondere et per hos, quorum interest vel intererit, corresponderi facere modis omnibus debeatis contradictione prae- fati Jacobi de Veresmarth, alias officialis vestri, nostri infidelis non obstante. Et aliud in praemissis non facturi, praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Budae feria quinta proxima post festum beatae Dorotheae virginis et martiris, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo octavo. 1 LCcke in der Vorlage. 3106 Klausenburg 1458 Februar 19. Die koniglichen Kammergrafen Nikolaus Pogan und Christophorus ersuchen Richler und Rat von Kronstadl, ihnen den l\Iartinszins auszuzahlen. Orig. Pap. Arh. St. Bra^ov, Stcnne.- I, 12. Siegel war in griines Wachs auf der Riick- seite zura Verschluss aufgedriickt. Prudentes viri amici et fautores sincere dilecti. Ecce mittimus vestris providen- tiis literas domini gubernatoris, in quibus committit et mandat in persona regia ut censum sancti Martini de vestri mcdio regiae maiestati provenire de- bentem propter certa ac ardua facta camerae^ expedienda manibus nostris aut hominibus nostris proinde missis dare et assignare debeatis. Idcirco requirimus vestras providentias, quatenus quanto citius ac celerius poteritis ipsum censum in argentho fino et puro vestro tamen sub sigillo nobis effective assignetis, ne per vestram dilationem ac retardationem caraerae^ aliquid dampni videatur resultare, pro quo vestrae providentiae tandem haberent responderc. Datum ex Coluswar dominico die Invocavit, anno domini M" et cetera L"° octavo. Nicolaus Pogan deTorda necnon Christoforus, camerarii- regalium camerarum*. Auf der Riickseife Adresse: Prudentibus et circumspectis viris iudici et iuratis civibus civitatis Braschowiensis amicis ipsorum grate dilectis ac honorandis. 1 Vorlage camare. ' Vorlage camararum. ^ Vorlage camararii. 3107 Kronstadt 1458 Marz 3. Emericus dc Czetsch und Petrus dcHunyad, Familiaren der Kammergrafen Nikolaus Pogan und Christophorus Italicus, besldtigen, den Martinszins fiir 1457 in der Hohe von 125 Mark Feinsill)er von Richter und Rat von Kronstadt und dem Burzenland erhalten zu haben. Orig. Pap. Arh. St. Brasov, Priv. 148, Beilage 1. Zwei vorne in gelbes Wachs aufge- driickte Siegcl. 1. rund, Dm. 12 mm, im Perlenkreis ein Wappenschild mit einem nach rechts gewendeten Vogel (?) 2. achteckig, Hohe 15 mm, Breife 13 mni, der Rand Perlen im Feld Anjouer Lilie, links eine zur Mitte offene Mondsichcl, rechts ein Stern (?), oben zwei kleine Sterne. Schrift des Kronstadter Notars. Nos Emericus de Czetsch et Petrus de Hwnyad, familiares nobilium virorum Nicolai Pagan de Torda ac Cristofori Ytalici de Florencia, camerarum regalium camerarii, tenore praesentium significamus quibus expedit universis, quod a providis et honestis viris iudicibus, villicis, senioribus et iuratis civitatis Bras- souiensis et terrae Barcensis iuxta literatoria mandata spcctabilis et magnifici domini Michaelis Zylagy de Horogczech, regni Hungariae gubcrnatoris, eis lo- quentia et per nos eis praescntata de censu festi sancti Martini confessoris pro- xime elapsi phisco regio de ipsorum mcdio provenire debentc, cenlum et viginti quinque marcas fini argenti ponderis incliti regis Belae nomine dominorum nostrorum recepimus et cum cffectu tulimus de eisdem, eosdem iudices quittos reddimus et expcditos praesentium literarum nostrarum fide et tcstimonio me- diante. Datis feria sexta proxima ante dominicam qua canitur Oculi mei, anno domini millesimo CCCC° quinquagesimo octavo. 3108 Ofen l'«58 ^Jarz .1. Konif] Mdtthias tragl drrn Rat iind der Biirgerschaft von Her- inannsladt aaf, sich niit Vlad, dcm Woiimden der ^Yalachei. den cr zu Riihe und Frieden aiifgefordert habe, auszugleichcn und luit ihin in Fricden :u lebcn. Oiig. Pap. Arli. Sl. Sibiii U II 184. Ringsiegel, Din. 10 mm, in lotes Wachs vornc auf- gcclriickt. Sicgelbild vdllig vcrwischt. Driick: Hurinuzaki. Documente XV, 1, 48 Nr. 84. Rcgesl: Kemi^ny, Notitia 177. Transilvania 1873, 163 = Hurmuzaki, Documente II, 2, 110 Nr. 91. Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis. Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera fidelibus nos- tris circumspectis iudici, iuratis ceterisque civibus et toti communitati civi- tatis nostrae Scibiniensis salutem et gratiam. Intelleximus, quomodo vos plu- ribus iam incitationibus causam movendi iniuriam contra vos fidcli nostro sin- cere diiecto illustri principi Wlad waywodae partium nostrarum Transalpina- rum dedissetis, unde vobis plurima mala et damna evenissent, de quibus vobis non mediocriter imputamus. Sed quia nos et ipsi waywodae per alias literas nostras superinde scripsimus, ut ipsc vos quiete et pace permittat, ideo et fideli- tatibus vestris harum serie firmiter committimus ct mandamus, quatenus si quae iniuriae et nocumenti hominibus aut subditis suis intulistis, reformare et eum reconciliare ac deinceps cum eodem waywoda et ad eum pertinentibus pace et bona tranquillitate uti et frui debeatis. Quoniam sciatis, quod si quid novitatis contra cum attemptaveritis, vos non iuvabimus et nec eius rei seda- tioni et vestrae in hac parte tutationi partes nostras interponemus. Datum Budae feria sexta proxima ante dominicam Oculi, anno domini raillesimo quadrin- gentesimo quinquagesimo octavo. 3109 Ofen 1458 ■\Iarz 6. Der Gubernator Michael Szildgyi fordert den Rat und die ge- samte Burgerschaft von Hcrmannstadt auf, init Vlad, dem ^Voiwoden der Wala- chei, der zu Ruhe und Frieden aufgerufen wurde, sich auszugleichen und zu ihm freundschaftliche Beziehungen zu untcihalten. Datuin Budae feria secunda proxima post dominicam Oculi, anno domini mille- simo quadringentesimo quinquagesimo octavo. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 185. Siegel, rund Dm. 30 mm, war in rotes Wachs vorne aufgedriickt. Fur den Text dieser Urkunde hat die voranstehende Nr. 3 108 als Vorur- k-unde gedient. Sie stimmt mit ihr bis auf den Namen des Ausstellersund davon abhan- gige Forniulierungen (statt fidelilalibus veslris hier vobis u.a.) wortwortlich iiberein. Druck: Engel, Geschichte der Moldau und Walachey I, 174. Teleki, Hunyadiak kora 10, 582 Nr. 282. Hurmuzaki, Documente II, 2, 110 Nr. 92. Regest: Kemeny, Notitia I, 177. Transilvania 1873, 164. Hurmuzaki, Documentc, XV, 1, 49 Nr. 85. 3110 Ofen 1458 Marz 9. Konig Maithias vergabt dem Gubernator Michael Szildgyi castrum nostrum Bistriciensem in comitatu de Doboka existens simul cum civitate similiter Bistricieuse ac perpetuo comitatu eiusdem, item districtibus^ Bystrycza, Radnawelgye in dicto de Doboka acTheke et Sayo in de Kolos nec- non Sarpathak in Thordensi comitatibus... habitis ad idem castrum et comi- tatum pertinentibus mit allen Nutziingen und ersucht das Weissenburger Kapi- tel, die Einfuhrung vorzunehnien. Datum Budae feria quinta proxima ante festum beati Gregorii papae, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo octavo. Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapcst DI. 30 839. Siegel, rund, Dm. 70 mm, war auf der Ruckseite in rotes Wachs zum Verschluss aufgedriiclu. Druck: Eder, Scriptores I, 242 Anm. 21. Unvollstandig: Hurmuzaki, Documente II, 2, 115 Nr. 97. Regest: Archiv 6, 1863, 68 Anm. 11. Transilvania 1873, 164. ' Ober der Zeile. 3 111 Ofen 1458 Marz 10. Konig Matthias triigt detn Konvent von Kolozsmonostor auf, den siebenbiirgischen Vizegubernator Johannes Gereb de Vingard in den Besitz der "ur Burg Unguras gehorenden Ortschaften, die durch den Tod Georgs, des Soli- nes des Bans de Nemethg, an die Krone gefallen sind, einzufiihren, darunter in die Orte Varallya, Nemethy, Zaznyres in der Innerszolnokcr, Kerelis, Zenthjakab, Kentheleke, Arakalya, Sofalwa et Sereth in der Dobokaer Gespanschaft. Datum Budae feria sexta proxima ante dominicamLaetare, anno domini mille- simo quadringentesimo quinquagesimo octavo. Orig. Pap. Ungar. I.andesarchiv Budapest Dl. 27 317. Siegel, rund. Dm. 67 mm, in rotes Wachs, papierbedcckt, auf der Riickseite zum Verschluss aufgedriickt. Im Siegel- feld unter fiinfzackiger Krone gevierter Wappenscliild, lialbrund, mit Herzschild. 1. vier Querbalken, 2. drei gekronte Leopardenlcdpfe, 3. Doppelkreuz, 4. nach rechts gewen- deter steigender Lowe. Herzschild mit nach links gewendetem Raben. Umschrift in gotischer Minuskel: SigiIIum*mathie*dei * gracia*regis * hungarie * dalmacie » croacie*. 3112 Ofen 1458 Marz 11. Konig Malthias, rfenfidelis noster Georgius, filius Dionysiide Hozzuazo personlich daruni ersucht, beglaubigt die Urkunde des Gubernators Michael Szilagyi von 145S Nr. 3 105 iiber die Neuverleihung des Grafenamtes von Reps, und bcstdtigt Georg consideratis fidelibus servitiis... nostrae maiestati constanter exhibitis et impensis sowie seine Erben und Nachkommen in honore grebonatus dicti oppidi Keolialom et suarum pertinentiarum per notam infide- litatis praefati Jacobi de Vcresmarth, quam idem ex eo, quod maiestaii nostrae rebellando incurrisset, ad nostram maiestatem devolutus perhibctur, simulcum cunctis utilitatibus et iurisdictionibus eiusdem grebonatus. Datum Budae sabbatho proximo ante festum beati Gregorii papae, anno do- mini millesimo quadringcntesimo quinquagesimo octavo. Abschrift dcs 18. Jahrhunderts -^rh. St. CIuj-Napoca, Arcliiv der Filiale Cluj-Napoca der Akadcmie der S. T\. Runianien, Sammlung Aranka Gyiirgy, Mappe V, f. 49/50. 3115 1458 vor Miirz 12. Konig Malthias bestuUgt Bencdild Weres ini Besilz von Ma«yar- phylpes, Zaazphylpcs et Unuka iii comitatii Thoidensi iind heauftiagt den Kon- vent von Kolozsmonostor bei dcr Einfiihrung mit:iuvirl;en. Datum [ ]i te festum beati Grcgorii papae, anno doniiui milh-simo qua- dringentcsimo quinquagesimo octavo. Orig. Pap. Ungar. Landcsarchiv Budapcst Dl. 28 510. Sic.ael, rund, Dm. 70 min, war in rotcs Wachs auf dcr Ruclvscite zum Vcrschhiss aufgcdrtickt. Die EinfiUirung hat laut Ruckvermerk am 28. April stattgefunden. ' Lucke 63 mm. 3114 Ofen 1458 Miirz 12. Oswald von Roigony, Graf der Szekler, beschwert sich beim Kronstddter Rat tiber die Bcsetzung seiner Zollstclle. Orig. Pap. Arh. St. Brajov, Fronius I, 27. Sicgel, rund, Dm. 28 mm, war in griines Wachs zum Verschluss aufgcdriickt. Osualdus de Rozgon, Siculorum comes. Providi et circumspecti amici nobis dilecti sciatis a certo quod non credidisse- mus et nec e.xspcctassemus a vobis, quae nobis ct fratribus nostris iniuria intu- listis et perpetrastis, ut thcoloniuni nostrum a nobis occultantcs occupastis ct tamen scribebatis nobis, quod ex scitu nostro illa non facietis. Scitis tamen ut nos summus^ unus principalior de regno et nos iuridice invenire potuissetis non taliter nobiscum proccdentes uti nunc. Ideo sciatis, ut vobis una cum fratribus nostris nos non amicabimur si talitcr nobiscum procedetis, sicuti clarius vobis praesens Johannes presbyter dicet, cui in hac parte fidem adhibere velitis pro hac vice. Datis Budae in dominica Laetare, anno domini et cetera LVIII°. Auf der Ruckseitc Adresse: Providis et circumspectis iudici, iuratis ceterisque consulibus civitatis Brasso nobis dilectis. 1 So Vorlage. 3115 Suceava 1458 Marz 13. Stefan der Grosse, Woiwode der Moldau, erncuert fiir die Bewohner von Kronstadt und des Burzenlandes die Handelsvorrechte, die ihnen der Woiwode Alexander I . verlichen hatte, mit Bestimmungen (iber die gellenden Zoll- satze sowie iibcr Rechtsfragen. „Und zu mehrerer Kraft alles Obengeschricbenen haben wir unserem treuen Pan Vulpa.s, deni Vizekanzler, befohlcn, dicses zu schrciben und unser Siegel dieser unserer Urkunde anzuhangen. Es schrieb Ilia? in Suceava im Jahre 6966 (=1458), im Marz, den 13". Auf der Riickseite in gleichzeitiger Schrift: Stcphani waywodae 1459 fuit unius (?) anni. Orig. Perg. Arh. St. Brajov, Priv. 777. Siegel, rund, Dm. ^.j mm, rotes Wachs in Bienenwachshalbkugcl, an blauer Seidenschnur angehangt. Ira Siegelfeld Wappenschild mit .-Vuerochsenkopf, rechts Stern, links .Mondsichcl nach aussen offen. Umschrift: neqatb cxe^aHa BoeBO^H. Die Urkunde stimmt in ihrem rcchtsctzcndcn Teil wortwnrtlich rait den Urkundcn des Woiwodcn Alcxandrcl von 1449 Nr. 2 683 und von 1452 N'r. 2 793 iiberein, die als Vorur- kunde gedienL haben. Druck und rum. (jbersetzung: Bogdan, Doc. mold. 36 Nr. 13 = Convorbiri literare XXXIX, Juli-Sept. 1905. Nicolacscu, Documente slavo-rora. 116 Nr. 46. Tocilescu, 534 Documente 504 Nr. 486. Bogdan, Documcntele lui Stcfan II, 261 Nr. 125. Rum. Obersctzung: St. Pascu — L. Maior, Culegerc de te.xte pcntru istoria Romaniei. Bd. 1, Bucurejti 1977, S. 68. Regest: Moisuc, Industria te.xtila 45 Nr. 18. 3116 Lippa l-iSS Jlarz 20, Der Giibernator Michael Szildgyl ladl den Rat und die Biir- gerschaft vnn Ilermannstadt ein, an den Feierlichkeiten anldsslich der Beisetzung des nach Weissenbiug iiberftihrten Lcichnams seincs Neffcn Ladislaiis vnn Hiinyad tcihunehmen . Orig. Pap. .\rh. St. Sibiu U III 6. Sicgcl, rund, Dra. 24 mm, war auf der RUckseitc in rotcs Wachs zura Vcrschluss aufgedriickt, Reste mit Wappenschild. Druck und Facsimile: Teleki, Hunyadiak kora 10, 583 Nr. 283. Prudentes et circumspecti viri amici nobis dilecti salutem cum favore. Casus inopinabilis qui dudum domini nostri acciderat, bene vestris amicitiis patent clare. Nunc autem corpus seu funus fratris nostri spectabilis et magnifici do- mini Ladislai de Hwnyad comitis Bystriciensis et cetera versus Albam fertur ad sepeliendum. Ideo requirimus et rogamus vestras amicitias diligenter, qua- tenus ad commeniorationem celebrationis fratris nostri ex^ vobisi certos homi- ncs speciales versus praedictam civitatem .\Ibensem dirigere et transmittere velitis. .\Iiud petimus non facturi. .\bsentia sigilli nostri maioris sigillo minori fecimus consignari. Datum Lyppae feria secunda proxima post dominicam lu- dica, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo octavo. Michael Zylagy de Horogzeg, regni Hungariae gubernator et cetera. Auf der Buckseite Adresse: Prudentibus et circumspectis viris iudici. senioribus iuratisque civibus et hospitibus in civitate Cibiniensi commorantibus amicis dilectis. * Mit anderer gleichzeitiger Hand und anderer Tinle nachgetragen. 3117 Lippa 1458 .Marz 28. Der Gubernator Michael Szildgyi Iragt den Sachsen von Herrnannstadt und Kronstadt. den Szeklern und dem Adel Siebenbiirgens auf, di e Rumdnen der Mnldau und dcr Walachei, die zu ihnen kommen, gut aufzunehmen . Zeitgcnossische Kopie Pap. .Arh. St. Sibiu, Nova Coll. post. 1850 v. Druck: Studii 16, 1963, 694 Nr. II. 10 Nos Michacl Zylagj' dc Hoiogczech rcgui Ilungariac gubernator et cetcra vobis universis Saxonibus, Syculis, nobilibus et alterius cuiusvis status et conditionis hominibus in civitatibus Cybiniensi et Brassoviensi et carum pertinentiis alias etiam iu partibus Transilvanis ubivis constitutis et commorantibus serie prae- sentiuni firmiter praecipiendo conimittimus et mandamus, quatenus rcceptis praesentibus mngnificos Michaelem et Lugefcth waywodas eorumquc uxores ct fiiios ac homines et famulos quosiibct ctiam alios Walachos, qui de partibus Moldaviae velTransalpinae ad partes illas sub nostro nomiue vcnirent, eiusdem in persona rebusque et bonis eorum univcrsis in vestris tenutis, possessionibus, honoribus ac vestri in medio impedirc, molcstare vel quoquomodo dampnifi- care uullatenus praesumatis. Scd ipsos ct semper ct ubique pacifice et siue impe- diniento venirc, morari et pausare permittatis cl permitti faciatis. Aliudfacere non ausuri. Praesentcs post corum lecturam reddi volumus praeseutanti. Da- tum in Lippa feria tertia*pi"oxima post dominicam Ramispalmarum, anno do- mini M° CCCC° LVIIF. Unien rechls imn der Kanzlei: Commissio propria domini gubcrnatoris. 3118 Bistritz 1458 April 18. Stephan de Hedcrfa und Michacl Zckel, Vizcgrafen von Bistritz, bcgnadigcn allc Biirycr dcr Stadt, die an dcr Erhebung gcgen Michacl Szildgyi beteiligt waren. Orig. Pap. Arh. St. CIuj-Napoca, .\rchiv der Stadt Bistrita Nr. 12. Siegel, riind. Dm. 20 mm, war in griines Wachsauf der Riicliseite zum Verschluss aufgedriiclit. Nach G.D. Teutsch in Archiv 4, 1859, S. 274 soll Kunig Matthias vom gleichen Ort und am glei- chen Tag eine gleichlautende Urllscbolia, item nobilibus Thoma de Alsobolya et Lau- rencio dc Wezzewd illac accersiri debere anionitis ipsisque nonvenientibus sed huiusmodi metarum reamliukitionibus contradicere nolle intimantibus, sane licet prius egrei^ins Johannes Gereb de Vyngarth, viccgubernator par- fium Transsilvanarum una cum eodem magistro Nicolao prothonotario ac quam phiribus nobilibus et probis viris nobilibus itaque de Hydegwyz et Bolva praediclis adhaercntil)us ccrtas metarum consignationes terris in prae- scriptis fecerint et consecuti extilerint. Tamen cives ct iurati seniores dictae civitatis C.zibinicnsis et pracscripti nobiles de Hjdegwiz et dc Bolya ex parili voluntate dictorum Saxonum de dicta Hyhalom praescriptas metarum con- signationcs aboliri et annihilari permittcndo de novo certas metarum fecissent consignationes. Supcr quibusquidem metarum consignationibus apparentes metas' in altum sublevantes erexissent* hoc modo: Quod primo incepissent in angulo inter duo fossata fluviorum aquarum quorum unum a parte aqui- lonariis in Saxonicali lingua Esch^-engraben, in Hungaricali vero eulogio Kewarok, aliud vero a parte orientali Saxonicum Bwrchgraben, Hungaricum autem Wararok appellarentur, ubi unam metam terream praescriptae villae Hyhalom separantem sublevassent. Inde eundo inter meridionalem et orien- talem plagas penes ideni fossatum aquae Wararok ct idem fossatum pro meta reliquendo qucndam fluvium aquae Kwnnengrwgh vocatum transaliendo in angulo inter eundem fluviuni aquae Kwnnengrwgh et dictum fossatum Wa- rarok ad unam arborem salicis unam metam terream cumulassent praedictae villae Hyhalom distinguentem. Inde modic[um d]^ eclinando versus orien- tem pcnes dictum fluvium aquae Wararok cis eundeni penes unam arborem salicis ex opposito cuiusdam alti mdntis Warhegh dicti unam metam terream eidem villae Hyhalom seperantem erexissenf. Ab hinc per longum spatium penes eundem fluvium aquae Wararok ad unam^ bifurcatam arborem salicis consimiliter unam metam terream aggregassent. Deinde plagam ad eandem penes quoddam stagnum arondinosum et viminosum a parte meridiei per longum spatium proficiscendo ad unam arborem kwercei^ penes nnam arbo- rem vulgo Nyrfa vocatam unam metam terream circumfodissent. Ab hinc penes' idem stagnum subtus silvam per longum spatium eundo et eodem stagno derelicto iuxta quasdam terras arabiles ante faucem cuiusdam vallis vulgo Feyerwelgh vocatae unam metam terream praescriptae villae Hyhom^ dis- tinguentem sublevassent. Inde subtus eandem silvam per bonum spatiumpro- ficiscendo ex opposito cuiusdam fontis Lapuhkwth dicti sub et prope arbores stiliarum alio nomine suberum unam metam terream dictae villae Hyhalom distinguendem aggregassent. Deinde declinando directe, versus pla- gam orientalem quoddam fenile transmeando in margine alterius silvae ex opposito existentis ad unam arborem querci unam metam terream praescrip- tae villae Hyhalom seperantem circumfodissent. Ab hinc penes idem fenile inter meridioualem et orientalem plagas semper subtus et penes eandem sil- vam transeundo et modicum ad iamdictam orientalem plagam girando per bonum spatium et rursus modicum regirando ad dictam plagam inter meri- diem et orientem existentem, unam arborem querci meta terrea eidem villae Hyhalom separante circumdedissent, ita tamen quod idem fenile eisdem vil- 23 lae Hyhalom et dictam silvam cum monte nobilibus de Bolya et de Hydeg- wyz reliquendo. Deinde egrediendo in quandam semitam incidissent et per fossatum vallosum supraproficiscendo et de eodem fossato ad partem orien- talem modicum declinando ad unam magnam arborem querci unam metam terream praedictae villae Hj'halom penes^ erexissent. Ab hinc inter silvas directe versus partem orientalem per longum spatium tendendo silvam a parte meridiei eidem villae Hyhalom et a parte aquilonariis possessionis Fel- sebolya separautes incidissent in quandam viam publicam per eandem ascen- dendo et modicum de eadem versus meridiem declinando attigissent quendam locum seu foveam Wadwerem nuncupatum in angulo duarum viarum existen- tem ubi unam arborem querci prope eandem foveam meta terrea saepe nomi- natae villae Hyhalom pertinente circumfodissent. Et sic ibi metas terrarum eiusdem terrae villae Hyhalom a parte dictae possessionis Felsebolya termi- nassent nemine contradictore apparente. In cuius rei memoriam firmitatemque perpetuam praesentes literas nostras privilegiales duximus concendendum. Datum in Felse-Bolya praedicta secundo termini praenotati, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo octavo. 1 tJber der Zeile. * Liicke 16 mm. 2 Vorlage homani. ' So Vorlage. ' August 14. ' Hierauf arb gestiichen. * Vorlage he... 3 135 Ofcn H58 August 20, Konig Malthias spricht die Sachsen der Sieben und Zwei Stiihle genmss dem Beschhiss dcr Pester Reichsuersammlung von der Verantwort- lichkeit fiir alle Gewalttatigkeiten frci, die sie in den vergangenen ^Virren begangen haben. Orig. Pap. Arli. St. Sibiu U II 18S. Siegel, rund, Dm. 69 mm, in rotcs Wachs, papier- bedeckt, vorne aufgedriickt. Dersclbe Stetiipel wie Nr. 3 111. Bruchstiick: Eder, Observationes 134. Regest: Kem^ny, Notitia I, 177. Transilvania 1873, 164. Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis. Nos Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera signifi- camus tenore praesentium quibus expedit universis, quod quia in proxime praeterita congregatione universorum praelatorum, baronum et regnicola- rum nostrorum in civitate nostra Pestiensi celebrata, universae iniuriae, dampna et nocumenta, quae post obitum condam serenissimi principis domini Ladislai regis Hungariae et cetera praedecessoris nostri usque ad tempus electionis nostrae in regem Hungariae per quoscumque regnicolas nostros in alterutrum commissa et patrata sunt, ex generali eorundem praelatorum, baronum et regnicolarum nostrorum decreto condescenderunt. Ideo nos uni- versos et singulos Saxones nostros septem ct duarum scdium Saxonicalium partium nostrarum Transsilvanarum super omnibus iniuriis, dampnis et nocu- mentis ac aliis malorum generibus, quas et quae ipsi proxime praeteritis dis- turbiorum et seditionum temporibus usque ad ipsius dictae elcctionis nostrae, vel in defensione eorum propria, vel alias qualitercumque quibuscumque commiserunt et intulerunt quittos et cxpeditos commisimns, decernentes, ut nullus unquam hominum cuiuscumque status ipsos praemissoruni occa- sione intra et extra iudicium impedire, turbare valeat atque possil aut prae- 24 suinat qiiovisniodo, harum nostrarum vigorc ct testimonio literaruin medi- ante. Datum Budac in festo beati Stephani regis, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo octavo. Unten von der Kanzlci: Lecta. Aiif der liiickseile von (jleichzeiligci Hand: Quitlancia super omnibus iniuriis, dampnis et nocumentis manu propria usque ad tempus elcctionis regis illatis. 3136 Ofcn l'i58 Aujiust 20. Kdni() Mafthias tiagl dcn Adligcn nnd Gnmdbcsitzern Siehenbiirgens aiif, dcn Sachscn dcr Sicbcn und Zwci Sliihle, die sich in den ver- gangencn Wirren auf ihre Bcsitzungen gcfliichtet hahen, die Riickkehr in ihre friiheren Wohnorfe zu gesiailcn. Orig. Pap. Arli. St. Sibiu U II 189. Siegcl, rund, Dm. 69 mra, war in rotcs Wachs vorne aufgcdriickt, Rcstc. Bruciistiick: Eder, Obscrvationcs 101. Arcliiv 11, 187.1, 63 Aum. 1 nach ciner Orig. Aus- fertigung im Stadtarchiv .Mcdia?. Regest: Kem^ny, Notitia I, 177. Won der Kanzlei: Commissio propria domini regis. Mathias dei gratia rex Hungariac, Dalmaciae, Croaciae et cetera fidelibus nostris universis et singulis praelatis, baronibus, nobilibus et alterius cuiusvis status possessionatis hominibus partium nostrarum Transsilvanarum salu- tem et gratiam. Intelleximus, quomodo mortuo nuper condam serenissimo principe domino Ladislao rege Hungariae praedecessore nostro exorta in par- tibus nostris Transsilvanis quadam seditionc. quam plurimi ex Saxonibus nostris septem et^ duarum^ scdium Saxonicalium partium nostrarum Trans- silvanarum ex causa seditionis huiusinodi ad vestras possessiones, tenutas et dominia aufugissent et segregati fuissent in grave damnum maiestatis nostrae. Unde nos, qui subditorum nostrorum commoda optamus, nostram etiam utilitatem servare [volentes]-, fidelitati vestrae et cuiuslibet vestrum praesentibus firmiter committimus omnino ita habere volentes, quatenus visis praesentibus, omnes illos Saxones nostros, qui de sedibus praedictis tempore in praedicto ad vestras possessiones, tenutas et dominia dispersi sunt, secundum quod iudices nostri scdibus in praedictis constituti vos supe- rinde requisitos habuerint, cum omnibus eorum rebus et bonis ad eorum pris- tina habitacula rcmittere debeatis. Alioquin praesentium serie firmiter com- mittimus fidelibus nostris magnifico Johanni Gereb de Wyngarth viceguber- natori nec non waywodis vel vicewaywodis partium nostrarum Transsilvana- rum, ut ipsi vos et quemlibet vestrum ad Iioc faciendum per omnia grava- mina opportuna, arcius compellant et astringant, auctoritate nostra regia praesentibus ipsis in hac parte attributa et concessa mediante. Secus igitur facere non ausuri. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Budae in festo sancti Stephani regis, anno domini millesirao quadringentesimo quin- quagesimo octavo. Unten rechts von der Kanzlei: Lecta. ' Mit anderer Tinte iiber der Zeile nachge- ^ Liicke 12 mm. tragen. 25 3 137 Ofen 1458 August 20. Konig Matihias unteisugt jedeimann. die Sachsen der Sieben iind Zwei Stiihle entgegen ihien Fieiheiten niit Einlagenmgen zu bclasti- gen, und siellt sie unter den Schntz dcs sicbcnburgischen Vizegubernatorcs Johan- nes Gereb von Weingartskirchen. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 190. Siegc!, rund, Dm. 69 mni, war in rotcs Wachs vornc aufgedruckt. Druclc: Teleki, Hunyadiak kora 10, 598 Nr. 292. Regest: Kemeny, Notitia I, 177. Von der Kanzlei: Cominissio propria domini regis. Mathias dei gratia rex Hnngariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera fideiibus nostris universis et singulis praelalis, baroniJius, nobilibus, comitibus, cas- tcllanis, officialibus et generaliter cuiusvis status et conditionis hominibus tam in partibus nostris Transsilvanis, quam alias per regnum Hungariae ubi- llbet commorantibus salutem et gratiam. In personis fidelium nostrorum universorum universorum et singulorum Saxonum septem et duarum sedium nostrarum Saxonicalium partium nostrarum Transsilvanarum maiestati uos- trae expositum fuit querulose iu hunc modum. Qiujd licet ipsi per praede- cessores nostros divos reges Hungariae in eo maxime libertati et privilegiati fuerint, ut nullus Siculorum scilicet et Wolachorum ac alterius cuiuscumque dignitalis, status et conditionis hominum conlra eorum voluntatem in eorum medio ac super eos descendcre posset aut praesumeret quovismodo. Tamen phirimi fuissent ct essent ex vobis, qui contra huiusmodi eorum libertatem a certis temporibus retroactis cum suis gentibus super eos praeter eorum volun- tatem desccndentes non solum ipsis invitis eos multipliciter impedivissent^, verum etiam omnia eorum bona usui hominum, equorumque pertinentia sine omni pretio abstulissent descenderentque ct aufferrent etiam de praesenti in praeiudicium libertatis eorum memoratae. Supplicatumque extitit per nos ipsis- superinde de opportuno remedio provideri. Et quia nos eosdem Saxo- nes nostros in omnibus eorum libertatibus per divos reges Hungariae prae- decessores nostros, ipsis gratiose conccssis, conservare decrevimus, ideo fide- litati vestrae pracsentium serie firmiter committimus, quatenus a modo im- posterum super praefatos Saxones nostros contra eorum libertates mcmoratas praeter eorura voluntatem, vel cum gentibus vestris vel alias quomodocumque descendere, bonaque eorum auffcre non praesumatis nec sitis ausi, aut sit ausus modo aliquali. Alioquin praesentium serie firmiter committimus fideli nostro magnifico Johanni Gereb de Wyngarth, \ iccgubernatori dictarum partium nostrarum Transsilvanarum, ut ipse eosdem Saxones nostros in eorum libertatibus conservando ab huiusmodi impedimentis vestris eos protegat, defendat auctoritate nostra mediante. Secus ergo facere non ausuri. Praesenti- bus perlectis exhibenti restitutis. Datum Budae in festo beati regis Stephani, anno domini millcsimo quadringentesimo quinquagesimo octavo. Unten rcchts ixm der Kanzlei: Lecta. Auf der Rnckseite unten vnn gleichzcitigcr Hand: Ut luinus liomiuum in nostri medio desccndat. 1 Aul Rasur. > Ober der Zeile. 26 3I3S Ofen 1 i58 August 20. Kuiiig Matthias tiilgt seinctn Sahluiinmeigrafen in Drscb auf. die Stadt Descli ini Bcsilz ron Soincuhi Mic (jcgcn Anspiiiclic der Familic Dezso uon Losoncz zn scluitzen. Orig. Pap. .\ili. Sl. C.luj-Xapoca, Archiv ilor Stiult Dcj Nr. 38. Siegel, rund, Dm. 69 mni, in rotes Waclis, papierbcdockt, vornc aufgcdriickt. Rcstc mit demselben Stempcl wio Nr. 3 111. Von dcr Kanzlci: Commissio propria (ioniini regis. Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciac et cetera fidelibus nostris comitibus camararum salium nostrarum in civitate nostra Dees con- stitutis praesentibus et futuris salutem ct gratiam. Quia nos fideles nostros universos cives et inhabitatorcs civilatis nostrae Decs simulcum omnibus eorum rebus et bonis ac possessione Somkwtli vocata iii comitatu de Zolnok existente habita et tributo in eadem Somkwth exigi solito necnon vado in dicta Dees sito cunctis etiam aliis iuribus iustis scilicet et legitimis in nos- tram receperimus protectionem et tutelam specialem viceque uostrae maies- tatis personae vestrae commiscramus protectioni et tutelae speciali. Ideo fidelitatibus vestris firmiter praecipienclo mandamus, quatenus eosdem uni- versos cives et inhabitatores dictae civitatis nostrae Dees in cunctis eorum rebus et bonis ac possessioue Somkwth tributoque inibi exigi solito sed et vado in cadem Dees sito ac aliis iuribus eorum quibusvis iustis, ut praefer- tur, et legitimis contra quoslibet illegitimos impetitores et signanter contra et adversus egrcgios I.adislaum, Sigismundiini, Stephanum et Ladislaum filios Desew de Losoncli protegere tueri ct defcnsare modis omnibus debeatis auctoritate nostra praesentibus vobis in hac parte attributa et iustitia medi- ante. Secus non facturi. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Budae in festo beati regis Stephani, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo octavo. Unten von der Kanzlci: Lecta. 3139 Ofcn H58 August 24. Konig Matthias hefichlt seinen Salzkammergrafen in Desch und Sic, die Biirger von Desch im Besitz der „terra Zcnthbenedekreth" am Somes zu schutzen. Orig. Pap. Arh. St. Cluj-Napoca, Archiv der Stadt Dcj Nr. 39. Siegcl rund, Dm. 69 mm, war in rotes Wachs vorne aufgedriickt. Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis. Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera fidelibus nostris egregiis Emerico literato de Zapulya ac Angelloni Italico de Florincia camarariis salium nostrorum de Dees et Zeck salutem et gratiam. Quia nos illam particulam terrae Zenthbenedekreth vocatam in pertiuentiis Zamus adiacentem, quam alias ad castrum Baluanus condam David bantis de prae- fato oppido nostro Dees occupasset, iterum ad praescriptuni oppidum nos- trum anneximus ac ipsos nostros cives cum universis ipsorum rebus et bonis ubilibet habitis et existentibus iustis ut puta et legitimis in nostram recepi- 27 mus protectionem ct tutelam specialem viceque nostrae maiestatis personae vestris commiserimus tuitionibus. fidelitati igitur vestrae harum serie firmi- ter praecipientes committ[imus, quatenus]i praefatos nostros cives in uni- versis ipsorum rebus et bonis iustis, ut praefertur, et legitimis ubilibet habi- tis et existentibus contra quoslibet impetitftres illegitimos protegere, tueri et defensare de[be]-atis nostra in pcrsona et auctoritatc praesentibus vobis in hac parte attributa et iustitia mediante. Sccus facere non ausuri. Praesen- tibus perlectis exhibenti rcstitutis. Datum Budae in festo beati Bartholomei apostoli, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo octavo. Unlen von dcr Kanzlei: Lecta. 1 Lucke 25 mm. * Liicke 4 mm. 3 140 Sogpdin 1458 September 1. Konig Matlhias tidgt utrisque Ladislao Desew de Losoncz auf. cellereronibus de Dees lingna pro rcformatione navium et aedificatione domorum ipsorum aiis ihren Wiildern nicht 'u verwehrcn. da ihnen diescs Recht schon der Kaiser iind Konig Sigismund soivie der Bistritzer Graf und fruhere Gubernator Johannes von Hunyad, sein Vater, zugeslanden habe. Datum Zegedini in festo beati Egidii abbatis et confessoris, anno domini mil- lesimo quadringentesimo quinquagesimo octavo. Orig. Pap. Arh. St. Cluj-Napoca, Archiv der Stadt Dej Nr. 40. Siegcl, rund, Dm. 70 ram, war in rotes Wachs vorne aufgedriickt. 3 141 Segcdin 1458 September 10. Konig Malthias befiehlt Richter und Rat von Kron- stadt, dS Gulden aus dem Mariinszins von Honigberg seinem Boten Benedictus de Boythor aiiszuzalilen, der zu Vlad Tepes, Woiwodcn der Walachei, reist. Orig. Pap. .\rh. St. Bra§ov, Priv. 152. Siegel, rund, Dm. 70 mm, papicrbedeckt, in rotes Wachs vorne aufgedruckt. Derselbe Stempel wie Nr. 3 111. Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis. Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera fidelibus nostris circumspectis iudici et iuratis civibus civitatis nostrae Brassouiensis, salutem et gratiam. Quia nos in certis factis nostris et magnae importantiae rebus misimus hunc fidelem nostrum egregium Benedictum de Boythor ad spec- tabilem et magnificum Wlad waywodam Transalpinum. pro quarum quidem rerum expeditione ad continuandiun iter suum per vos quadraginta octo flore- nos auri de proventibus nostris argenteis circa festum beati Martini episcopi et confessoris nunc venturum provenientibus^ de possessione Herman dare deputavimus, fidelitati igitur vestrae harum serie firmiter committimus et mandamus, aliud habere nolentcs, quatenus statim receptis praesentibus absque omni mora praefatos quadraginta octo florenos auri pro continuatione itineris sui ad expensas nostrae maiestatis ad rationem dare et omnino assig- nare debeatis et aliud facere non praesumatis, pracsentes tandem facta resti- tutione huiusmodi florenorum auri summae pro vestri erga vos reservantes expeditione. Datum Zegedini die dominico proximo post festum nativitatis 28 beatae Mariae viiijinis, aniio doiniiii iiiillc.siino quadiingentesiino quinqiia- gesimo octavo. 1 Ober der Zeile nachgetragen. 3 142 Zeu(a liSS Scpteniber 11. KdiiUi Mciilhias uerbietet den Szckleni auf Biticn von Richlei und Ral von Kionsladt. dic Kionstddter Biirger zu bcdrol^en und zu belas- tigen . Orig. Pap. Arh. St. Brasov. Priv. 145. Siegi-I, ruiul, Dm. 70 mni, in rotos Wachs, papierbedcckt, vorne aufgedriickt, verwischt. Druck: Szabfi, Szek. oklevcltdr 3, 70 Nr. 461 zum 21. Septembcr. Yon der Kanzlei: Commissio propria domini legis. Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera fidclibus nostris agilibus viris nniversis Sicnlis nostris, ubilibet^ et^ in^ qnibuscumque^ locis commorantibus, salutem et gratiam. Exponitur maiestati nostrae in personis fidclium nostronimi circnmspectorum indicis, iuratorum ceterorum- que civium ot totius communitatis civitatis nostrac Brassouiensis. quomodo hiis novissime praeteritis disturbiorum tcmporibus vos contra eosdem cives nostros Brassouienses et e converso, ipsi contra vos aliquem conflictum habuis- setis seu habuissent, in quo scilicct conflictu nonnulli tam ex vobis quam etiam ex ipsis civibus interfecti essent, alii vero diris vulneribus sanciati. Nunc autein, uti nostrac maiestati declaratur, vos ratione vestrorum inter- fectorum et vulncratorum eisdem minas imposuissctis, ipsos cives in eorum bonis et rebus dampnificare et spoliare praetendentes. Et quia talismodi pa- trationes et vulnerationes et oinncs alii actus potentiarii temporibus prae- teritis usque hoc quoquomodo- ct per quempiam commissi, iuxta vim et for- main generalis novi decreti in civitate nostra Pcsticnsi per universos praela- tos, barones, proceres et nobilcs legni nostri Hungariae editi, sopiti sunt et penitus condescensi, ideo fidclitati universitatis vcstrae * uslibet ves- trum harum serie firmiter praecipientes mandamus, quatenus visis praesenti- bus amodo imposterum se ab impositionibus talismodi dictarum minarum penilus et omnino dcsistetis ipsosque cives et hospitcs nostros praefatae civi- tatis Brassouiensis in personis, possessionibus, rebusque et bonis ipsorum quibusvis impediie, molestare seu quovismodo dampnificare nusquam et nequaquam pracsumatis et nec sitis ausi modo aliquali, gratiae nostrae sub optentu, praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datuin in villa Zentha feria secunda proxima post festum nativitatis beatae Mariae virginis, anno domini millesimo quadringentesimo quinquamsigeo octavo. ' Auf Rasur. * Liicke 1 cm. - Hierauf commissi gcstrichen. 3143 Zenta 1458 Spptember 11. Konig Matihias verbielet den Szcklergrafcn, die Bewohner von Kronstadt wcijrn der 7-5 Goldgulden, die sie zur Tilgung eines von 29 ihnen durch den Szeklergrafen Oswald von Rozgony eingehobenenGeldbetiages aus Zolleinkiinften eingehalten hab, weienter zn beldstigen. Orig. Perg. Arh. St. Brasov, Priv. 147. Siegel, rund, Dm. 70 mm, in rotcs Wachs vorne aufgedriickt. Reste mit demselben Stempel wie Nr. 3 111. Von der Kanzlei: Comissio propria domini regis. Nos Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae, et cetera memoriae commendamus per praesentes, quod nos fideles nostros circumspectos iudicem iuratos ceterosque cives et inhabitatores ac totam communitatem civitatis nostrae Brassouiensis super illos septuaginta quinque florenos auri, quos ipsi cives nostri de tributo in ipsa civitate nostra exigi solito ad mandata spec- tabilis et magnifici IMichaelis Zylaghi comitis Bistriciensis perpetui, tunc gubernatoris regni nostri, fratris et avunculi nostri carissimi, exegissent prop- ter debita illa, quae fidelis noster magnificus Oswaldus de Rozgon tunc comes Siculorum ab eisdem civibus nostris contraxerat, quittos et per omnia abso- lutos reddidimus et committimus per praesentes. Quocirca vobis fideli nostro magnifico Oswaldo de Rozgon ac aliis comitibus Siculorum pro tempore con- stitutis, praesentibus firmissime praecipientes mandamus et omnino ita habere volcntes, quatenus agnita praesentium notitia a modo in posterum praefatos cives et inhabitatores dictae civitatis nostrae Brassouiensis ratione praevia in personis rebusque et bonis eorundem aut alias qualitercumque impedire, molestare aut dampnificare nusquam et nequaquam praesumatis, nostrae gra- tiae sub obtentu. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum in Zentha feria secunda proxima post festum nativitatis beatae Mariae virginis, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo octavo. Unten rechts: Lecta. 3 144 Petorwardein li58 Oktobor 1. Konig Matthias tiiigt Biirgermeister und Rat von Herinannstadt auf. dem Johannes von Mergdn das Gidfenamt des Schenker Stuhls zuriickzugeben uiid ihn gegen Anfechtungen des Georg Thabiasy, dein es voriiber- gehend veiliehen worden war, in Schutz zu nehmen. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 191. Siegel, rund, Dm. 69 mm, war in rotcs Wachs auf der Riickseite zum Verschhiss aufgedriickt. Druck: Teleki, Hunyadiak kora 10, 602 Nr. 294. Regest: Kemeny, Notitia I, 178. Transilvania 1873, 164. Von drr Kanzlei: Commissio propria domini regis. Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera. Providi, cir- cumspectique viri fideles nobis sincere dilecti. Et si superiori tcnipore ob mo- lestiam animi nostri, quam contra nobilem Johannem de Margendal propter patrata per ipsum novissimorum contra nos disturbiorum tempore gerebatum sedis Senk ab eodem abslulissemus, tamen cum in novissima Pcstiensi con- gregalione vigore decreti iu eadem editi, hinc inde proximi superioris distur- bii tcinpore iUatae iuiuriae remissae fuerint. Ob hoc nos gerebatum praedicli Johannis de Margendal sedis scilicet Senk, quem nobili Georgio Thabiasy con- tuleramus, ab eodem viceversa aufferentes ratione praevia gerebatum eun- dem sedis Senk ipsi Johanni de Margendal aliarum literarum nostrarum vigore 30 eidein restituimus et reintegravimus :i praememornto Georgio Thabiasy in toto aufferendo. Quare vobis districtissime praecipiendo mandamus, quatenus mox rcceptis praesentibus excluso praenominato Georgio Thabiasy de gere- batu sedis Senkh, hunc Joliannem de Margendal in gerebatum eiusdem sedis auctoritate nostra regia restituatis et reintegretis ac eundem Johannem contra quoslibet et signanter contra dictum Georgium Thabiasy gerebatu in prae- misso conservetis et per vestras defendere, protegere ac tutare debeatis. Aliud non facturi. Datum in Waradino Petri die dominico proximo post festum beati Miciiaelis archangcli. anno domini millesimo quadringentesimo quinquage- simo octavo. Aiif der Ruckseite Adrcsse: Providis circumspectisque viris magistri civium, iuratisque civibus ac toti communitati civitatis nostrae Cibiniensis fidelibus nobis sincere dilectis. Ebenda von gleichzeitiger Hand: Litera Joliannis de^ Merg}'endal super gratia sibi facta. ' Ober der Zeile. 3 145 Grieehiseh Weissenburg / Belgrad l^iSS Oktoher 8. Kvnig Matthias gibt den Sachsen der Sieben iindZwei Stiihle bekannt, dass er den Bistritzer Grafen Michael Szildgyi gefangen gesetzt habe. Orig. Pap. Arli. St. Sibiu U II 192. Siegel, riiiKi, \)m. 69 mm, war in rotes Wachs auf der Riickseite zum Verschluss aufgedriickt. Bruclistiick: Katona, Hist. crit. 14, 161. Regest: Kumeny, Notitia I. 178. Transilvania 1873, 165. Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis. Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera. Circumspccti et prudentes viri fideles nobis sincere dilecti. Quumi nos propter certas et rationabiles causas, quas tempore suo fidelitati vestrae manifestabimus, spec- tabilem ct magnificum Michaelem Zylagy, comitem Bistriciensem fratrem nostrum, captivitati- mancipaverimus, fidelitas vestra bona et iusta ex causa omnia facta fuisse agnoscat. Nos vero deo duce iam haec confinia regni nostri dLsposituri sumus. Vos autem interim tutam custodiam civitatum nostrarum tenere debeatis. Datum Nandoralba die dominico proximo post festum beati Francisci confessoris, anno domini millesimo quadringentesimo quinquage- simo octavo. Auf der Riickseite Adressc: Universis et singulis Saxonibus septem et duarum sedium Saxonicalium partium nostrarum Transsilvanarum Scelk et Meggyes fidelibus nobis sincere dilectis. 1 So Vorlage. ' Vorlage captiviatimus mit gestrichener Endsilbe. 31 3 146 Griechiseh Weissenburg / Belgrad 1458 Oktobcr 24, Konig Matthias trdgt Richter iind Rat von Kronstadt aiif, den Marlinszins an die Szeklergrafen abzu- fiihren . Orig. Pap. Arh. St. Bra^ov, Priv. 148. Siegel, rund, Dm. 70 mni, war in rotes Wachs, papierbedeckt, vorne aufgedruckt. Von der Kanzlei: Coinmissio propila doraini regis. Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalraaciae, Croaciae et cetera vobis fideli- bus nostris circuinspectis et providis viris, iudici iuratis^ ceterisque^ civibus^ ac toti comraunitati civitatis nostrae Brassouiensis et Barsa ac eius pertinen- tiarum comraorantium'-, harum serie firmiter praecipientes mandamus, qua- tenus receptis praesentibus censum sancti Martini anni praesentis comitibus Siculorum nostrorura ab antiquo de medio vestri provenire debentem fidelibus nostris raagnificis Johanni de Labathlan et Ladislao de Pakos coraitibus ves- tris vel eorura hominibus per eos ad id deputandis praesentiura scilicet osten- soribus, persolvere debeatis, recusa sine orani. Et aliud facere non ausuri. Praesentes autem facta huiusmodi censuum solutione apud vos pro vestri reser- vantes expeditione. Datura in castro nostro Nandor Albensi feria tertia pro- xima post festum undecim miliura virginura, anno doraini inillesirao quadrin- gentesimo quinquagesimo octavo. ^ Auf Rasur. ' Vorlage: commoran. 3 147 1458 naeh Oktober 25. Yalrntin, Bischof von Darien iind Siiffragan des Weissen- biirger Bischofs, gestattet dem Pfarrer Johanncs von Stolzenburg, einen eigenen Tragaltar zu halten. Orig. Perg. Arli. St. Sibiu, Handschriftensammlung des Brukentlialmuseums Nr. 527 R 1 — 10, Nr. 'JO. Siegel war angehiingt. Nos Valentinus dei [ J^ apostolicae sedis gratia episcopus Daryensis reve- rendique in Christo patris et doniini doinini Mathei episcopi eadem dei gratia in pontificalibus suffraganeus generalis in Christo nobis dilecto honorabili viro domino Johanni, plebano de Naag Sevlednek salutem in domino Jesu sempiternam. Quamvis ex caritatis debito oranibus teneraur illis tainen longe ainplius oliliganiur, quod dilectionem certis beneficiorum iudiciis frequentius experimur. Prout nos propria comperiinus experientia devolionem tuara lau- dabilein et affectum celibe gratuiter acceptantes in omni salvatore non in merito acceptabilem fore credentem piis eandem devotionem tuam et reverentiam nobis sincere exhibitara et beneficiorura spiritualiura vicissitudinis recompen- sare cupimus, tibi unam altare portabilia- seu viaticuin in honore sanctae Ka- thcrinae virginis et martyris feria cjuarta proxiraa ante festuin apostolorum Siraonis et Judae anno subscripto^ consecrata in ecclesia leprosorum extra civitatem Cibiniensem fore situatam*, quarum dilectionis* tuae* munere pro magno damus. Igitur ad venerationera reliquarum in haec existente, ut magis rnemoria artius teneatur donis spiritualibus tumulavimus presbyteris, rite ordinantibus vel religiosis, qui super viaticum praenotatuui divinuin officium 32 celebravcrint'' atque omnibus et singulis Christi fidelibus qui iuter essent missam audituris contritis et confessis. Qui in nativitatis, circumcisionis, opliifaniae', parasccven, ressurectionis, ascensionis, penthecostes, trinitatis, corporis domini nostri Jesu Christi nativitatis, conceptionis, purificationis, annunciationis, visitationis et assumptionis et de nive antemeratae' et glori- osissiniae virginis Mariae inventionis ct cxaltationis sanctae crucis.sanctorum Petri ct Pauli, sancti Johannis evangelistae, duodecim apostolorum et aliorum apostolorum ac evangelistarum Stephani, Ladislai, Emerici, Laurencii, Geor- gii, Leonardi, Martini, Nicolai confessoris, sanctarum Maria Magdalenae, Katherinac, Margarethae, Elenae, Dorotheae, Elizabeth et Luciae celebratis, omniuni sanctorum nec non commemorationis animarum consecrationis huius viaticae et per octavas festivitatum, octavas habentium singulis diebus domini- cisque super dictam tabulam reconditam et consecratam celebraverint et inti- mae cordis devotionis totiens quotiens osculaverint de omnipotentis dei mi- sericordia ac beatorum apostolorum cuius Pctri et Pauli autoritate concessi quadraginta dies indulgentiarum in domiuo misericorditer* impartimur. Prae- sentibus vero perpetuis^ et temporibus duraturis. In quorum omnium et sin- gulorum fidem et tcstimonium praemissorum literas nostras indeque nostri sigilli quo ex pontificali utimur fecimus appensione muniri. Anno domini M° quadragentesimo quinquagesimo octavo. ' 8 mm aiif Rasur. ' Vorlage celelebiaveverint. - Voilage porrtatia. ' So Vorlage. ' Oktobcr 25. ' Vorlage ... codiler. ' Vorlage scituatam. • Vorlage perpeluuis. - Auf Rasur. 3 148 li58 Xovembcr 15. Georg Thabiaschi von Jletzeldorf bezeugi, von Richter und Hat von Kronsladt fiir den Szeklergrafen Ladislaus de Pachos 115 Mark Feinsilber als Martinszins Ubernommen zu haben. Orig. Pap. Arh. St. Brasov, Priv. 167. Sclirift des Ivionstadter iXotars Lconliardus. Siegel in gelbem Wachs oval 16x13 nim mit Perlenrand, im Siegelbild Turm mit 4 Zinnen und einem Fenster auf einem Ilalbmond (?). Nos Georgius Thabiaschsi de Etczel memoriae commendamus significantes tcnore praesentium quibus expedit universis, quod quia providi et honesti viri iudex, iurati tam civitatis Brassoviensis, quam terrae Burcensis, iuxta literatoria mandata serenissimi principis et domini domini Mathiae Hun- gariae, Dalmaciae et cetera regis, domini nostri gratiosissimi, eis loquentia, de solutione censuum suae maiestati de medio ipsorum annis singulis circa festum sancti Martini confessoris in argento fino ponderis incliti regis Belae provenientium, et per magnificum virum dominum Ladislaum de Pachos comitem Syculorum exegi deputatorum, nobis nomine dicti domini nostri co- mitis Syculorum centum et quindecim marcas de anno praesenti ponderis prac- dicti, dedeiunt realiter et effective assignaverunt, pro quibus nomine domini nostri, ipsos reddimus quittos pariter et expeditos, praesentium literarum vigore et testimonio mediante. I^atis feria quarta proxima post festum sancti Martini confessoris, anno domini millesimo CCCC° LVIIP. Auf der Riickseilc von gleicher Iland: Q)uittanciae de solutione censuum rega- iium. 33 5 149 Temeswar 1458 November 20. Konig Matthias trdgt dem Salzkamtnergrafen Emmerich Literatus auf,die Sachsen der Sieben Sttihle in ihrem Recht auf den Bezug von Kleinsalz aus der Salzburger Kamnier, das sie auf der demnaclist in Segedin abzuhaltenden Reichsversammlung nachzuweisen haben werden, zu schut- zen. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U IV 142. Siegel, rund, Dm. 69 nim, war in neisses Wachs, vorne aufgedriickt. Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis. Nos Mathias dei gratia lex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera vobis iideli nostro Emerico literato comiti camerarum saiium nostrorum regalium aut suis vicecamerariis in Wyzakna nunc constitutis et in futurum constituen- dis firinissime praecipimus et omnino volentes mandamus, quatenus iuxta fidelium Saxonom nostrorum septem sedium Saxonicaiium partium nostra- rum Transsiivanarura antiqua iura et privilegia atque libertatis quibus ipsi a tempore serenissimorum Karoli, Lodovici ac aliorum divorum regum Hun- gariae nostrorum scilicet praedecessorum usque ad haec tempora uti dicitur usi extiterunt sales miliatos in praedicta camera de Wyzalon dei Kanzlei: Lecla. 3 161 Segedir. l-i59 Januar 19. Konig Matlhias bcfichlt allen Zollinhabeni von Ungarn, die Zollfreiheit der Sachsen der Sieben Stiihle zii achten. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 198. Sicgel, nind, Dm. 60 mm, in rotes Waclis, papier- bcdeclil, vorne aufgcdriickt. Dcrsclbc Stempcl wic Nr. 3 111. Regcst: Kcmeny, Notitia I, 179. Von der Kanzlei: Coinmissio propria domini regis. Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera fidelibus nos- tris unlvcrsis et singulis praelatis, baronibus, comitibus, castellanis, nobili- bus eoruinque oficialibus item civitatibus et liberis villis ipsarumque rectori- bus, iudieibus et villicis nccnon tributariis, tricesiinatoribus tam nuslris quam aliorum quorumlibet inlra ambitum regni nostri tain in terris quain in aquis ubilibet constitutis et constituendis praesentium notitiam habituris salutem et gratiam. Ex querulosa significatione fidelium nostrorum providorum et cir- cumspectorum virorum Nicolai de Wiszakna et Ladislai Kakas, civium civi- tatis nostrae Cibiniensis per eosdem in ipsorum ac universorum civium et hos- pitum eiusdem civitatis Cibiniensis necnon singulorum Saxonum scptem se- dium partium nostrarum Transsilvanarum personis nobis facta nostra valde displicentcr intellexit maiestas, quodlicet ipsi universi Saxones moderni scili- cet et praedecessores eorum per divos reges nostros scilicet praedecessores mediante ipsorum efficacissimis literis et literalibus instrumentis ab omni tributaria solutione ubilibet intra ambitum huius regni nostri gratiose exempti sint et supportati. lidemque cives et hospites ac Saxoncs de rebus et bonis ipsorum propriis a termino ipso hucusque in nuUis tributariis locis tributum solverint, sed ipsi et earum quilibet praemissa libertate et exemtione semper et ab oinni tempore fieri fuissent et gavisi. Tainen vos contra huiusmodi ipso- rum iura et libertates ac gratiaruin praerogativas ab ipsis et eorum rebus et bo- nis in dictis tributorum locis tributuin recepissetis et recipcre facere praeten- deretis etiam in futurum in eoruin praeiudicium atquc libertatum huitisinodi praevaricationem manifestum. Supplicarunt itaque praefati Nicolaus dc Wissak- na et Ladislaus Kakas ipsorum ac aliorum quoruin supra nominibus et in per- sonis nostrae maiestati, ut ipsis superinde dc condigno reinedio providerc dig- naremur opportuno. Verum cum nus dictum tributum a praefatis civibus, hos- pitibus [et Sa]'xonibus nostris contra praescriptas eorum libertates per vos re- cipere non velimus, ideo fidelitati vestrae firmiter praecipiendo maudamus, quatenus a modo in posteruin contra libertates et gratiaruin praerogativas dic- torum civium et hospitum necnon ceteroruin Saxonuin super eosdem vel alterum ipsorum rebusque et bonis eorundem quibusvis nuUum tributum nullamve tri- 41 butariam exactionem erigerc ct recipi faccre ullatcmis praesumatis nec sitis ausi modo aliquali. Secus nou facturi alioquin commisimus et serie praesentium committimus comitibus illorum comitatuum in quibus fortassis huiusmodi mandatorum nostrorum transgressores reperirentur, ut ipsi eos rebus sic se habentibus ad praemissa facientes, visis libcrtatibus et gratiarum praerogativis eorundem civium et Saxonum compellant et astringant aequitate suadente. Praesentes perlectas reddi iubemus praescntanti. Datum Zcgcdini feria sexta proxima post festum beatae Priscae virginis, anno domini millesimo quadrin- gentesimo quinquagesimo nono. Voii der Kanzlel anlen rechis: Lecta. Aiif der Riickseile gleichzeitig : Super exemtione tributi. ' Liicke 7 mm. 3 162 Segedin 145J> Januar 19. Konig Matthias ordncl aiif Bitten aller Sachsen Sieben- biirgens an, dass kein rcisendei Hofbediensteler uncntgclllich Lcbensmiitcl und Futter beansprachen darf, ausser wcnn er dafiir eine konigliche Vollmachl besitzt. Orig. Pap. .Vih. Sl. Sibiu U II l'J9. Sit-gel, rund, Dm. 69 mm, in roi.es Wachs vorne nufgedruckt, Reste mit dcmselbcn Stempel wie Nr. 3 111. Ein zweiles Orig, Pap. cbcnda U H Nr. 195. Druek: Teleki, Hunyadiak kora 10, 612 Nr. 300. Regesl: Kcmcnj', Notitia I, 178. Nos Mathias dei gratia rex Huugariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera memoriae commendamus per praesentes quibus expedit universis, quod nos ad humillimae supplicationis instantiam nostrae maiestati pro parte et in personis universo- rum Saxonum partium nostrarum Traussilvanarum ubilibet commorantium porrectam, eisdem id ex gratia nostra speciali et animo deliberato duximus annuendum et concedendum immo annuimus et concedimus per praescntes. ut a modo in posterum nullus oranino aulicorum etclieiitum vel nobis famulantium ad quascumque partes de commissione vel sine commissionc nostra, sine propriis literis nostris deambulans pro sui vel cquorum suorum usu xictualia sine pretio et solutionc habere et recipere, exceptis ut praeferlur Iiis, qui dc propria nostra commissione cum literis propriis missi fuerint et destinati valeant et nec pos- sint vigore et testimonio praesentium nostrarum literarum mediante. Datum Zegedini feria sexta proxima post festum beatae Priscae virginis et martiris, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo nono. Unien rechls von dcr Kanzlri: T.ccta. 3 163 Scgediii l-i.^i) Jamiar Ift. KiJniij Matthias verbictct iiber Ersuchen uni\ersorum Saxonum in posscssionc bcldwai commorantium allen reisenden llofbediensieien, i>on den Bewohnern des Orics zwangswcise dic Lieferung von Lcbensmiiicln und Pfcrdcfuitcr zu beanspniclirn. A2 Datuni Zegedini feria sexla proxinia posl festuni boalae Priscao \ irginis ol nuu- tiris. anno domini millesinio quadringentesimo cpiinquagesimo nono. Orii;. Pap. Arli. Sl. Hra^ov, Arcliiv dcr Evaiif;. Kirchengeiiieiiidc A. B. Bra?ov lV.IC.iS5. Sic.ael, rund, Dm. 71 mni, war in rotcs Waclis vornc aiifgedruckt, Rcslc. Dicsc Urkuiide slitnmt init dcr voriinslchcndcn Xr. 3 162 bis auf dcn Namen des Adrcssatcn wortlich ubcrcin. 3 164 Spr|odin 1 '•-'>!) .lanuar 10. Konig Matthias bes(atif)t den sachsischen Kmifli iilen Siebcnbtirgcns die Befrciung i>on der woiwndalen Gerichlsbarkeit iind unlerstelll sie der Gerichtsbarkeit der Hichter in den Siebcn und Zwei Stidilen. Orig. Pap. .\rh. St. Sibiu U II 201. Siegel, rund, Dm. 69 mm, in rotcs Wachs vorue aufgedruckl, Restc niit dcmselben Stempcl wie Nr. 3 111. Druck: Teleki, Ilunyadiak kora 10, 614 Nr. 302. Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis. Nos Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciao. Croaciae et cetera memoriae commendamus per praesentes quibus expedit universis, quod uostrao maiestatis venientes in conspectum fideles nostri Nicolaus de Wyzakna et Ladislaus Kakas de Cibinio ipsorum ac aliorum universorum mcrcatorum Saxonum parlium nostrarum Transsilvauarum uominibus et in personis. nostrae humiliter suppli- carunt maiostati, ut nos eosdom mercatores ac oorum successoros in ipsorum antiquis libertatibus conservare dignaremur. Nos itaque humilimis supplica- tionibus antefatorum Nicohii et Ladislai per ipsos modo antelato in personis dictorum mercatorum nostrae porrectis niaiestati benigniter exauditis, eosdem mercatores Saxones praedictarum partium nostrarum Transsiivanarum eorum- que successores universos in praescriptis ipsorum antiquis libertatibus, gratiis, praerogativis et indultis consuetudinibus ipsis, ut praefertur, per dominosi reges nostros ut puta praedecessores gratiose concessis irrefragabiliter tenere volumus et conservare ac eosdem a iudicio et iudicatu vaivodarum et vicevai- vodarum partium nostrarum Transsilvanensium praedictarum praesentium et futurorum penitus et in totum eximentes et supportantes. iudicio et iudicatui ac tutelae et protectioni iudicum et iustitiariorum septem et duarum sedium Saxonicalium constitutorum vel constituendorum submisimus et anneximus, imo eximimus et supportamus submittimusquc et annectimus vigore et testi- monio praesentium literarum nostrarum mediante. Datum Zegedini feria sexta proxima post fostum beatae Priscae virginis et martyris, anno domini millesimo qiuidringonlesimo (]uin(iuagosimo nono. ' Vorlage dnos ohne Kiirzungszcichen. 3 165 Segedin 1 i.j!) Januarl!). Konig Matlhias untcrstellt Broos sauil Pertinentien non neucni der Gerichlsbarkeit der Sieben Stiihle und insbesonders dcs Grafen ron Herinannsladl. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu, Nova GoU. post. 1852. Siegel, rund, Dm. (59 luin. in rolcs Wachs vornc aulgedruckt. Hcste mit dcmselben Stcmpel wie .Nr. 3 111. 43 Druck: Archiv 15, 1880, 192 Nr. 34 = Hurmuzaki, Documentc II, 2, 119 Nr. 101. Bruclistiick; Haner, Siebenbiirgen 211. Kaprinai, Hung. dipl. 2, 371. Eder, Observa- tionos 247. Ungr. Magazin II, 227, 292. Katona, Hist. crit. 14, 188. Transilvania I, 294. Denkwiirdigkeiten aus dem alten Varos 11. Regest: Transilvaiiia 1873, 175. Von der Kanzlei: Commi.ssio propria doinini regis. NosMathias deigratia rexHiingariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera memoriae commendamns per praesentes, quod quia nos circumspectos et providos iudicem, iuratos ceterosque cives et hospites nostros in Zazwaras et eius pertinentiis commorantes ex certis literis condam iUustris domini Johannis de Hwnj^ad, gubernatoris, genitoris nostri carissimi coram nobis in specie exhibitis in omni- bus iurisdictionibus septem sedium Saxonicalium et praesertim iudicio et iu- dicatui comitis Cibiniensis subiacere agnovimus per expresse. Pro eo nos eos- dem cives et hospites a servitio quorumlibet castrorum nostrorum, quibus ipsi forsitan anteccdentes indebite compulsi et artati fuerunt penitus seques- trando pristinae eorum iurisdictioni duximus committendos et annectendos. Quocirca vobis fidelibus nostris castellanis huiusmodi castrorum nostrorum praesentibus et futuris praesentium notitiam habituris firmiter committimus et mandamus. quatenus visis praesentibus a modo inposterum nntefatos iudi- cem et [iuratos]^ ceterosque cives nostros de Zazwaras et eius pertiuentiis com- morantes ad nuUa servitia circa praedicLa castra nostra facienda artare et com- pellere ipsosque ratione praevia in personis rebusque et bonis eorundem qui- busvis impedire, molestare seu quolibet dampnificare praesumatis nec sitis ausi modo aliquali. Praesentibus perlecLis exliibenti restitutis. Datum Zegedini feria sexta proxima post festum beatae Priscae virgini.«; et martyris. anno do- mini millesimo quadringentesimo quinquagesimo nono. 1 Liicke 8 mm. 3 166 Scgedin 1459 Januar 19. Konig Matthias verbietet dcn siebenbiirgischen Woiwo- den, Vizewoiwoden sowie anderen koniglichen Richtern von den Kronstadtern und Bmzenlandern mit Gewalt iibermassige Bewirtnngen zii beanspruchen. Orig. Pap. Arli. St. Brajov, Priv. 149. Sicgcl, rund, Dm. 70 mni, war in rotcs Waclis vornc aufgedruckt. Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis. Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae at cetera fidelibus nos- tris egregio Johanni Gereb de Wingarth necnon universis iudicibus et iustitia- riis nostris regalibus praesenLes % isuris, salutem et^ gratiam. Gravem querelam in personis universorum Snxonum Brassoviensium necnon terrae Barcza vocatae nostrae allatam maiestati accepimus continentem, quomodo pleri forent ex waywodis vel viccwaywodis partium nostrarum Transsilvanarum, necnon co- mitibus vcl vicecomitibus eorumque familiaribus et ad eos pertinentibus, qui in medio eorum deambuhintcs ac in domibus eorundem condescententes vi ct per potentiam- plura victualia pro ipsis et eorum equis ultra antiquam con- suetudinem sinc pretio et solutionc super eosdem vel eorum alterum recipere et extorquere a.ssueti sunt, ita quod idem Saxones propterea ad magnam deve- nissent egestatis paupertatem. Unde cum nos sicuti alios regnicolarum nostro- 44 riini sic nou niinus eosdcni expouontes minus iusle oppriini volumus el danipni- ficari, ideo fidelitali vestrae firmiter committimus et mandamus, qualenus receptis praesentibus a modo in posterum omnes tales violentes raptores ac vic- tualium dircptores a taiismodi eorum ultra modum fiendis rapinis restringere et refrenare ac modis omnibus eompcscere debeatis eosdemque Saxones et eorum quemlibet contra universos talismodi raptores protegere tueri et defensare ac indempniter manutenere debeatis nostrae maiestatis in persona auctoritateque vobis praesentibus in hac parte attributa mediante. Volumus enim, ut ipsi waywodae vel vicewaywodae, comites vel vicecomites ac eorum homines cum consuetis proventibus et muneribus uti teneantur; et aliud non facturi. Praesen- tibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Zegedino feria sexta proxima post festum beatae Priscae virginis, anno domini millesimo quadringentesimo quin- quagesimo nono. Unten icchts von der Kanzlei: Lecta. Auf der Ruckseite von einer Hand des 15. Jahrhunderts: Littera de inconsueto descensu castellanorum ct muneralibus waywodarum. 1 Hierauf ein Buchstabe gcstrichen. 2 Vorlage potenter. 3 167 Scgediu liSD Jaminr !!>. Kunig Matthias bestiitigt die Urkunde Kbnig Sigis- munds von 14:12 Nr. 1070, enthaltend die Urkunde der Konigin Elisabeth von 13Si Nr. 1190 mit dem Verbot fiir fremde Kaufleute (mercatorcs forenses) ihre \Varen (mercancias eorum) in Hermannstadt feilzubieten b:w. sie iiber Hermann- stadt nach der Walachei auszufiihren. Das Ansuchen siellen fideles nostri Nico- laus de Wyzakna et Ladislaus Kakas, cives civitatis nostrae Cibiniensis ipso- rum ac universorum civium et hospitum nostrorum de eadem nominibus et in personis, nostrae maiestati adientes conspectum. Datum Zegedini feria sexta proxima post festum beatae Priscae virginis et martyris, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo nono. Oben von der Kan:lei: Commissio propria domini regis Osvaldo de Rozgon referente. Unlen von der Kanzlei: Lecta et correcta. Auf der liUckseile von der Kanzlei: Regestrata AI. Pli. Orig. Perg. Arh. St. Sibiu U II 200. Siegel, rund, Dm. 69 inm, war in rotes Wachs vorne aufgedrijclit, Reste. Druck: Telelii, ilunyadiak kora 10, 608 Nr. 298. 3 168 Bei Sehassburg [H59] Januar 21. Der muntenische Thronprdtendent Basarab verspricht Richter und Rat von Kronstadt Hilfe gegen die Bedranger der Stadl. Orig. Pap. Arh. St. Brasov, Schnell I, 27. Siegel, nind, Dm. 32 mm, war auf der Ruckseite in rotes Wachs zum Verschluss aufgedriickt. Druck: Bogdan, Documente I, 330 Nr. 274 = Iliirmuzaki, Documente XV, 1, 50 Nr. 88. Die Urkunde wurde zum Jahre 1459 angesetzt, da in diesem Jahr dcr Agncthentag auf einen Sonntag („feria vna" = prima) fallt. Salutationem debito cum honore, domini et amici nobis honorandi. Noveritis me in sanitate, quam sanitatem audivi et valeo audire semper et in omni 45 tempore de vestiis dominationibus et amicitiis. Nos percepimus et audivi- mus quid vestra dominatio et amicitia nobis intimastis per Cresta iudicem et per alios vestros consocios et intimationes libenter recepimus et salutavi- mus et nos libenter venissemus inter vestras amicitias. scd bcne scimus quod cstis pradati et percruciati et crgo non \enimus. Ideo petimus vestras dilec- tioncs, quod si abueritis talem timorem de Transalpinarum vel de alia parte, unde esset vobis grave debetis, in brevi^ intimare nos volumus adiutorem in persona domini regis vel quinque centum vel sex vel autem plures homines dare, quantos videtis quod possitis tenere. Si autem timorem proprium mag- num abueritis vos debetis intimare. Nos in persona nostra erinius ibi inter vestras dilectiones et nobis apparet, quod post deum omnipotentem vel morio autem vestros malefactores et interdictos vestros recipere de vos. Manete cum deo omnipotenti ct rogati deum quia dabit vos vultis. Datum in una villa- penes Segeswar feria^ in festo sanctae .\gnetis. Et* quid vobis dicet Zlaw de Fogaras cx parte nostra fidem et fabulam eius credere debeatis tamquam a nostro proprio ore etcetera. Bazarab way woda Transsalpinensis amicus et minor vester in omnibus. Auf cler Riickscile Adiesse: Circumspectis viris iudici, iuratis ceterisque civi- bus de Brasso dominis et amicis noslris plurimum lionorandis. ' Vorlage brev. ^ Hierauf una gestrichen. * Vorlage vila. * Von hier bis el celera nachgetragen. 3 169 Ofon 1459 rebruar 2'i. Konig Matthias heglaiibigt iiber Eisiichen des Demetrius Wasuarij. civis civilatis Bistriciensis cl Gaspar de Therpen in pertinentiis eiusdem Bestricze^ commorans, nostrae maiestatis venientes in conspectum in ipsorum ac universorum civium, hospitum et incolarum eiusdera civitatis et pertinentiarum suarum nominibus die Urkunde des Konvents von Kolozs- monostor von 1J:57 Nr. 3060 mit der Urkunde des Johannes von Hunyad von 14-j-j i\r. 2SI)~ iiber die Freiheiten und Pflichlen der Bistritzer. Datum Budae in festo beati Mathiae apostoli. anuo domini millesimo qua- dringentesimo quinquagesimo nono. Oiig. Perg. Arli. St. Cluj-Napoc;i, Archiv der Stadt Bislrita Nr. 44. Sicgel war ange- hangt. Rcgest: Archiv. Zeitschrift 12, 82. Berger, Urkundcn-Regesten 30 Nr. 145. ^ Aus Bezlricze gebessert. 3 170 Nach 1459 .Uar/. i. Der nuintcnische Thronpidtendent lon Dan, "Sohn des gros- sen \Voiwodcn Dan", crsucht den " Schultheiss und alle Biirgei" von Kronstadt angcsiclits der Verdiensle seines Vateis um die C.luislenheit, um Hilfe in Geld, damit er Boten an den " Kaiser-Konig"^ schicken konnc. Orig. Pap. Arh. St. lir.T^ov, Slcnncr II, 12. Sicficl rund. i)m. 20 nnn, war in rotes Wachs zum Verschluss .aufgcdriickt. Druck: Miletic, Novi vlacho-bulgarski gramoti 69 Nr. 53 (zu 1439 — 1452). 46 Druck uiid luni. Obersctzung: Uogd.in, noiiiincntc 100 Nr. 78; Tocilcscu, 531 Docu- mentc 70 Nr. 74. Rum. Obcrsctzung: Bogdan, Docunicntc si rcgeste 67 Nr. 70 (zu 1-156 — 1459). Regest: Andronescu, Repertoriiil 85 Nr. 282. ' Es handdt sich wahischcinlich uni cinc Huldigungsabordnung an den am 4. Marz 1459 zum Konig von Ungarn gekrontcn deulschen Kaiser Friedrich III. 3 171 Oieu 1459 Marz 7. Konig Matlhias tragt den Woiwoden iind Y izewoiwoden von Siebenbiirgen sowic Johann Gereb iion Weingartskirchen tibcr Ersuchen der Sie- ben Stiihle aiif, den Szekler Sixtus von Racns, der mehrerc :ii Rcps gehorendc Gebietstcile bcsctzt hat, vorzuladen und dcn Klagcrn Gerechtigkeit widerfahren :u lassen. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu (J 11 203. Siegel, rund, Dni. 69 nim, in rolcs Wachs, papier- bedcckt, vorne aufgedriickt. Dersclbe Stempel wie Nr. 3 111. Druck: Archiv 13, 1S76, 169. Anm. 3. Szab6, Szek. oklcveltar 3, 71 Nr. 462. Regest: Kemfeny, Notitia I, 179. Von der Kanzlei: Commissio piopria domini regis. Matliias dei gratia rex Hungariae, Dalmaeiae, Croaciae et cetcra fidclibus nostris magnificis vaiuodis vel vicevaiuodis partium nostrarum Transsiiva- narum ac egregio Johanni de Gereb de Wyngarth saliitcm et gratiam. Accepi- mus querimoniam pro parte universorum Saxonum septem sedium Saxoni- calium earundem partium Transsilvanarum maiestati nostrae factam, quo- modo quidam Sixtus Siculus de Rakosd hiis praeteritis temporibus nonnullas quantitates terrarum arabilium et fenetorum intra metas opidi nostri Kew- halom adiacentes semperque ad idem pertinentes, ab eodem opido nostro sequestrando pro se occupasset et occupatas conservaret etiam de praesenti potentia mediante in praeiudicium eorundem Saxonum commorantium^ in dicto opido nostro Kewhalom et aliorum non modicum. Unde nos nolentcs ipsos Saxones huiusmodi iuribus eorum per quempiam ita indebite privari, fidelitati vestrae harum serie firmiter committimus et mandamus, aliud habere nolentes, quatenus receptis praesentibus vocatis utrisque partibus videlicet tam dicto Sixto quam praefatis Saxonibus nostris vel eorum legitimis procu- ratoribus ad terminum brevem vestri in praesentiam, auditisque ambarum partium propositionibus visisque et examinatis iuribus et literalibus instru- mentis earundem partium in facto dictarum terrarum arabilium et fenetorum, iudicium et iustitiae complementum facere, ac easdem terras arabiles et feneta eisdem Saxonibus adeo, auctoritate nostra praesentibus vobis in hac parte concessa et iustitia mediante, ratificare debeatis, ut eisdem Saxonibus supe- rinde de cetero non sit opus nostrae quomodolibet querulari raaiestati. Secus non facturi. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Budae feria quarta proxima post dominicam Laetare, anno domini miliesimo quadringen- tesimo quinquagesimo nono. Unten rcchts von der Kanzlei: Lecta. Auf der Ruckseite von gleichzeitiger Hand: Praeceptoria super violenta occnpa- tione terrarum arabiliura Rupensium. * Am Rande nachgetragen. 47 3 172 Ofen Hofl Miirz ft. Konig Matthias tiagt dcm Sirnon Guldcniniinzer von heimann- stadt aiif, snfort 2 giit ausgebildelc Miinzer nach FraiienliachlBaia Mare :u scliik- ken. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II Nr. 204. Sicgel, rund, Dm. 69 mm, war in rotes Waclis auf der Rucliseite zum Verschluss aufgedriickt, Reste. Druck: Eder, Exercitationes diplomaticae 162. Von der Kanzlci: Commissio propria domini regis. Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera. Circumspecte fidelis nobis dilecte. Harum serie tuae fidelitati firmiter prae- cipiendo mandamus, ita omnino habere volentes, quatenus statim receptis^ praesentibus omni dissimulatione semota duos bonos et scientificos cusores florenorum auri ad R\\vlidominnrum transmittcre dcboas-, ita cjuod ante dominicam Ramispalmarum ibi constituantur. Secus ad caput et oculos tuos facere non facturus. Datum Budae feria sexta proxima post dominicam Lae- tarc, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo nono. Aiif dcr Riickseite Adresse: Circumspecto Symoni cusori florenorum auri de Czibinio fideli nobis sincere dilecto. 1 Hierauf receplis gestrichen. ^ Vorlage: debeatis. 3 173 lA^tii Miirz Ifi. Das Weissenhurger Kapitel schaltet die Urkunde Kiinig Mailhias von li'}9 \'r. 3 l->7 ein und herichtet, dass die Einfuhrung des Pfarreis Peter, plebanus de dicta Martonfalva, in den Besilz der Ortschaft Galtiu in der Weis- senburger Gcspanschaft am 27. Februar 1459 durch Stephan von Thorstadl als Vertreter des Konigs und Clemens de Enyed maiori chori ecclesiae nostrae... prcsbyterum vorgenommen worden sei. Datum decimo octavo die diei intro- ductionis et statutionis praenotatae, anno domini supradicto... Abschrift des spaten 18. Jahrhunderts Batlhyancum Allia lulia X, 7S, Privilegia civi- talis Claudiopolitanae 732. 3 174 Friuicnl)iicli / Hiiia Murv (uolil I '(o!> Miir/. 20). Der Pisetaiius Jakob von Ilcltau teilt dcin flrrmannstddter Biirgcr Nikolaus Aurifabrr Xeuigkeiten im Ziisam- merdiang mit der Einfiihrung einer neuen Miinze und dem Zerwiirfnis zwischen dem Konig und seincm Gubcrnator mit. Orig. Pap. Arli. St. Sibiu U III 174. Ringsiegel, oval, war in griincs Wachs auf dcr Riickseite zum Verschluss aufgcdriickt. Die Urkundc. der dic .lalucsangabe fehlt, geliiirt zu 1 159 Miirz 20 odcr zu 1460 April 8. Konig Matlliias hatte sich niit scinem Onkcl, dem Gubernalor Micliael Szilagji, dcr ihm zum 'rluon vcrliolfcn, ersL im Spiitsommcr 1 l.iS so cntzweit, dass er ilin im Herbst 48 voriibergehend gefangen setzen licss (vgl. Nr. 3 145). Infolgedessen kann unsere Urkunde nicht schon zu 1158 .ingesotzt werdea. Im .Tahre 1459 hall die Gegnerschaft an. Die Ver- siihnung erfolgt im Friihjahr 1460 (vgl. die Urkunden Nr. ,3 209 und Nr. 3 210). Ein An- satz der Urkunde zu 1460 April S ist daher unwahrscheinlich. Druck: .-\rchiv 6, 1863, 186 Nr. 10 zu 1457-1462. Circumspecte vir et domine praeferende. Noveritis me fore sanos hoc idem glesco a vestra doininatione scire libenter vestra dominatio, quod in factis vestris sicut petieritis me fideliter laboravi et ubique interrogavi de famulo vestro in Buda ct etiam alibi, ubi fui, sed non potui nihil de eo audire in brevi spatio bis fui in Buda et in Strigonio. Ergo vester computer^ misit vos maxime salutare ex parte sui et ipse bene tractavit me in domo sua et dili- genter de vestra amicitia interrogavit et ego sibi omnia narravi. Item scire libeat vestra dominatio, quod statim habebimus novam monetam et com- puter^ vester erit camerarius iu Cybinio, quod ipse per se mihi dixit in Buda. Ergo quidquid vestra dominatio potest dispouere cum cambio hoc dispone- tis, quod cambium erit scire et etiam argentum. Et aliud credere non debe- tis, quod ego scio. Et Franciscus ibi veniat, quod ipse debet emere cambium et argentum, quod non diu spectabunt, sed statim post carnis ressurectionis incipiunt. Et ego etiam ibi venio item novitates alias non scio, nisi dominus rex erat in Buda et aliqui barones erant cum eo: Johannes Thuz et dominus archiepiscopus Strigonieusis et computer^ vester et Johannes Orzag. Illi sunt barones huius Ungariae, sed dominus rex et gubernator non sunt amici sed inimici. Et dominus rex mittit iobagiones gubernatoris maxime spoliare in Zcotmar et Niratii. Ibi habet dominus rex plus quam mille homines et illas duas civitates rex sibi e converso recipit. Et postmodum erunt recedere ad Maramoruz et illam provinciam etiam cernit recipere si possint. Sed- timeo* quod non possunt, quia dominus gubernator habet magnum populum. Ibi aiias novitates non scio, sed peto vos illa occultare, quae scripsi vobis et ne- raini dicetis, sed vos bene scitis cui debitis dicere. Valete in Christo. Datiim in Rivolodominarum feria tertia post Ramispalmarum et cetera. Jacobus de Heltha, pisetarius in Rivolodominarum vester in omnibus. Auf der Ruckseite Adresse: Circumspecto viro domino Nicolao Aurifabri, con- civi civitatis Cibiniensis domino mihi honorando. ^ So Vorlage. ' Vorlage timio. ^ Vorlage zet. 3175 (1459 vor .Vpril 2). Der muntenische Thronprdtendenl Dan teilt detn Ral von Kronstadl niit, dass er im Aiiftrag des Konigs (Matthias) komme, die Walachei zu heselzcn, iind ersucht um Hilfe. Orig. Pap. Arh. St. Brajov, Stenncr II, 8. Siegel rund, Dm. 27 mra, in roles Wachs auf der Riickseite zum Verschluss aufgedriickt, heute grosstenteils zerstijrt. Umschrift laut Bogdan: -|- necaTb Ico flana BonBOfla rHi. Druck: iMileti6, Novi vlacho-bulgarski gramoti 68 Nr. 51. Druckund rum. Obersetzung: Bogdan, Documente 102 Nr. 80; Tocilescu, 534 Docuraen- te 72 Nr. 76. Rum. Obersetzung: Bogdan, Documente si regeste 68 Nr. 71. Regest: .\ndronescu, Repertoriul 87 Nr. 291. 49 Die zeitliche Ansctzung dieses Stiickes geht von dei nachfolsendcn Uiknnde Nr. ^ 176 aus. Zur Datierung vgl. ferner die Urkunde von 1160 Marz 1 Nr. 3 206, \vo Dan aus- sagt, dass er quasi per interjTi annl spalium von Kronstadt unterstiitzt worden sei. lo Dan Woiwode, Fiirst^ und Herrscher des ganzen Landes Ungrowlachien, nieine Herrschaft schreibt meine liebende Untertanigkeit und bringt dar nieine ehrenvollen und liebevoUen Griisse, bis zuni Erdboden, dem Richter und den Ratsbiirgern von Kronstadt, als meinen Eltern und guten Freunden. Ihr sollt wissen, dass mich der Konig und alle Adligen gcschickt haben, und mein Herr der Konig gab mir das Land Siebenburgen (Ardel), das Burzen- land (Bicisa) und die Szekler (Saciii), dass sie mit mir ziehen sollen, mein Land zu gewinuen. Ich bitte und verlange von Euren Herrschaften, dass ihr mir Eltern und Freunde seid. Und ihr wisst gut, wie gut mein Vater, der Woi- wode Dan, zu euch war, und, wenn mir Gott helfen wird, werde ich zu euch noch besser sein. Ich ersuche eure Herrschaft, und Gott soll Euch raten, dass ihr mir helft, womit ihr konnt, entweder mit Waffen oder mit Kleidern, denn mein Haufen (Leute) ist leer. Und was ihr von Dracula wisst, sagt es mir. Und Gott soll die .Jahre Eurer Herrschaft vermehren. Hierauf Monogramm in roter Tinte: lo Dan Woiwode, von Gottes Gnaden Herrscher. ' In der Urkuude „Furtesch". 3 176 Marioiiburg 1459 Aprll 2. Der miintenische Thronprdtendent Dan verhiht Rich- tcr iind Eat von Kronstadt die in Kronstadt hinterlegten Giiter muntenischer Kaufleute als Entschiidigung fiir die den KroiKtcidtern durch Vlad Tepes zuge- fugten Verhiste. Orig. Pap. Arh. St. Brasov, Schnell I, 16. Siegel, rotcs Wachs, papierbedeckt, rund, Dni. '26 inni, vorne aufgedriiclit. Im Sicgelfeld nach rcchts gewendetes Brustbild, gekriint. mit Szepter und Apfd, daneben Vogel nach linlcs gewcndet, auf einem Felsen, niit Kreuz (?) im Schnabcl. Umschrift: wie bei Nr. 3175. Eine zweite ungesiegelte Auster- tigung vom gleichen Tage, die dieser Urkundcals Konzept gedicnthat, cbenda, Schncll I, 15. Druck; Bogdan, Documcnte 324 Nr. 268. Hurmuzaki, Documente XV, 1, 50 Nr. 89. Regest: Andronescu, Repertoriul 85 Nr. 283. Nos Dan waywoda et dominus partium Transalpinarum memoriac commen- dantes significamus tenore praesentium quibus expcdit universis, quod cum nos de mandato et ordinatione serenissimi principis et domini domini Mathiae regis Hungariae et cetera domini nostri gratiosissimi de superioribus dicti regni partibus ad terram Burcensem^ pervenissemus, providi viri iudex, iurati tam civitatis Brassouiensis quam totius terrae Burczensis- praetactae^, dolcn- tibus animis et flebilibus vocibus conquercntcs nobis dcclaravcrunt, quo- modo infidelis Dracul waywoda partium Transalpinarum praetactarum a fidt- litate serenissimi principis praefati et eius regno declinasset, subdidissetque se saevissimo domino Turcorum, ut operis per effectum heu manifeste demon- strasset malingno spiritu concepto singulos mercatores de dicta Brascho et terra Burcza* et nunctios de eadem^, qui tempore pacis praefatam tcrram Transalpinam pro'' victtium suorum acquisitione' intrassent, ccpissct diris vinculis mancipando, singula bona et res ipsorum circa se habita et inventas ab eis plene aufercndo rabicm suae infidelitatis crudeliter ostendens in bonis 50 ablatis non contentus scd cosdcm mercatores et nunctios cnideli et misera- bili nece sine suis demeritis et culpis ullis exigentibus interfecisset in palos trahendo; de quo furor suae crudclitatis adhuc maiori ardore accensus, singii- los masculos et iuvenes, qui pro j-deomate adipisccndo in praefata terra Trans- alpina constituti fuissent. numero trecentos vel plures igne combussisset, suos auteni homines in dicta civitate existentes occulte ad propria vocasset. Subiunxcruntque idem cives, quod certae res mercimoniales hominum et mercatorum de dictis Transalpinis partibus in ipsorum medio haberentur per ipsos arrestatae, petentes humiliter eis remedio provideri opportuno. Hiis auditis matura deliberatione unacum baronibus nostris praehabita* ipsos cives easdem res in ipsorum medio dcpositas praevia ratione auctoritate nos- tra iussimus recipere ad refundenda* dampna, quae ipsis tam in bonis quam hominum interemptione^'* sunt illata, nullo umquam tempore easdem res veP^ valorem ipsarum dictis mercatoribus de Transalpinis partibus fore restituen- das. Pro quorum evidentia et testimonio praesentia sigillo nostro dedimus consignata. Datum in F^ewldwar^" feria secunda proxima post dominicam Quasimodogenitii^^ anno domini millesimo quadringentesimo quinquage- simo nono. Monogramin mit roter Tinte: Iw A'""' 8*£8'>A'' a\1!-aoctim ko/Kia rocnoAHHii. 1 2. Ausfertigung Barczensem. ' 2. Ausfertigung hierauf et aactoritate ' 2. Ausfertigung Barczensis. nostra. » Fchlt in der 2. Ausfertigung. ' 2. Ausfertigung rursum denda. * 2. Ausfertigung Barcza. " Hierauf sunt gestrichen. ° 2. Ausfertigung dedie/a Brasc/io et nunc- " Hierauf vel gestrichen. tios de eadem et terra Barcza. '^ 2. Ausfertigung Brassouiae. * 2. Ausfertigung causa. ^^ 2. Ausfertigung post octavas fesii Paschae. ' 2. Ausfertigung acquisilionis. 3 177 Ofen 1459 April 3. KiJnig Matthias befiehlt Richter und Rat von Kronstadt, die Waffenaiisfalir nach der Walachei zu verbieten und Zuividerhandelnde :u bestra- fen. Orig. Pap. Arh. St. Brajov, Priv. 150. Siegel, rund, Dm. 70 mm, in rotes Waclis, papier- bedeckt, vorne aufgedriickt. Derselbe Stempel wie Nr. 3 111. Bruchstiick: Hurmuzaki, Documente XV, 1, 52 Nr. 90 zu April 10. Won der Kanzlei: Commissio propria domini regis. Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera fidelibus nostris circumspectis magistro civium, iudicibus, senioribus ac ceteris civi- bus et toti communitati civitatis nostrae Brassouiensis et terrae Barcza salu- tem et gratiam. Intelleximus, quomodo nonnulli essent e medio vestri, qui faretram, clipeos et alia arma bellica ad partes Transalpinas vel pretio ven- derent vel aliter ministrarent. Unde nos volentes in hiis observare^ modum et consuetudinem qui- tempore^ condam serenissimi principis domini Sigis- mundi imperatoris et regis praedecessoris nostri, observabantur, fidelitati vestrae harum serie firmiter praecipientes mandamus, aliud habere nolentes, quatenus receptis praesentibus, a modo in posterum omnes tales venditores qui ex vobis huiusmodi pharetras, clipeos et alia arma bellica modo praemisso venderent vel alias assignarent taliter coerceatis ut ipsi deinceps dicta arma 51 bellica ad ipsas partes Transalpinas vendere non praesuniant. Si quas autem venditores armorum reperire poteritis, extunc eosdem pena illa, qua tempo- ribus dicti condam Sigismundi regis tales- puniebatur punire debeatis et aliud facere non praesumatis. Datum Budae feria tertia proxima ante festum beati Ambrosii episcopi et confessoris, anno domini millesimo quadringen- tesimo quinquagesimo nono. Unten rechts von der Kanzlei: Lecta. Auf der Riickseite von einer Hand des 15. Jafirhundcrts: Litterae ut non permit- tant arma portare in Valachiam. 1 Gebessert aus observari. 2 j^m anderer Tinte uber der Zelle nachge- tragen. 3 178 (1459) April 5. Der muntenische Thronprdtendent Dan spricht dem Bichter und Rat von Kronsladt das Yerfugungsrecht tiber die in Kronsladt befindlichen Guter von Kaufleuten aus der Walacliei als Entschddigung fiir den von Vlad Tepes vcrursachten Schaden zu. Orig. Pap. Aih. St. Brasov, Stenner II, 11. Siegel rund, Dra. 27 mm, in rotes Wachs, papierbedeckt, vorne aufgedriiclct. Derselbe Stcmpel wie Nr. 3 176. Als Vorurkunfie hat die lateinische Urkunde Nr. 3 176 vom 2. April 1-150 glciclien Inhalts gedient. Druck: Miletic, Novi viacho-bulgarslvi gramoti 68 Nr. 52. Druck und rum. Cbersetzung: Bogdan, Dociimente 101 Nr. 79. Tocilescu, 534 Docu- mente 71 Nr. 75. Rum. Obersetzung; Bogdan, Documenle ?i regeste 68. Regest: .-^ndronescu , l^epcrtoriul 86 Nr. 284. lo Dan Woiwode, Hcrrscher des ganzen Landes Ungrowlachien (gebe bekannt), dass mich Konig Mathias geschickt hat und ich kam in das Burzenland, und es kamen der Richter und die Ratsherren von Kronstadt und die Altesten des Burzenlandes und haben geklagt, und haben uns mit blutendem Herzen geklagt, was der Dracula getan hat, unser Feind, wie er seinen Glauben gegen unseren Herrn Konig nicht gehalten, und sich den Tiirken iibergeben hat. Diese Dinge ist er wahrlich vom Teufel gelehrt worden^. Alle Kaufleute von Kronstadt und aus dem Burzenlande, die in Frieden in die Walachei gezogen sind, die hat er alle gefangen genommen und von diesen Leuten die Giiter weggenommen. Und mit den Giltern dieser Leute hatte er nicht genug, und daher fing er sie und spiesste sie auf Pfahle, 41 (an der Zahl). Und es war ihra nicht genug mit diesen Leuten, sondern er vergiftete sich nocli mehr und sammelte 300 Knaben aus Kronstadt und dem Burzenland, die in Tirgovist.e und in allen Marktflecken der Walachei waren, und sammelte sie; einige liess er auf Pfahle spiessen, andere ins Feuer (werfen). Und seine I^eute, die in Kronstadt waren, rief er heimlich (zuriick). Und die Biirger von Kronstadt kamen und zeigten mir von diesen Leuten, dass die Kaufleute aus der Wala- chei in Kronstadt Giiter haben und die Burger haben diese Giiter beschlag- nahmt und haben mich gebeten, ihnen cinen Rat zu geben. Und naclidem meine Herrschaft gehort und verstanden hat, und sich mit meinen Bojaren gut beraten hat, habe ich den Biirgern mein Wort gesag! , dass sie diese Giiter aufheben sollen, und damit die Giiter der Leute und der Toten bezahlen sol- len und jene Gijter aus der Walachei sollen niemals bczahlt werden. Die Wa- 52 ren, die den Kaufleuten aus der Walaclu-i gehoren sollen nienials von Kron- stadt bezahlt werden. Geschrieben am 5. Tage des Aprils. Monograinrn in rolri Tinle: lo Dan Woiwode, von Gottes Gnaden Herrscher. Am untercn Rande links: Und es schneb loldea. ' Im Original cin Wortspiel, Teufel = Dracul. 3 179 Ofcn li5!) April 23. Konig Matthias bcficlilt Ricliter iind Rat i>on Kionstadt sowie den Gemeinden des Biirzenlandes, die in Kronstadt befindlichen Giiter von Bcwohncrn der Walachei. sowie dcn bcschlagnahintcn Pfcffer den Szeklergrafcn zu uberyeben. Orig. Pap. .\rh. St. Bra^ov, Prlv. 151. Sicgel, rund, Dm. 70 mm, papierbcdockt, in rotes Wachs vorne aiifgcdriickt, derselbe Stempel wie Nr. 3 111. Bruchstiick: Humnizaki, Documcnte XV, 1, 52 Nr. 01. Von dcr Kanzlei: Relatio Aladarii de Varada magistri pincernarum. Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera fidelibus nostris circumspectis civibus et communitati civitatis nostrae Brassouiensis, item universis et singulis iudicibus, villicis ac communitati terrae Barcza salutem ct gratiani. Exposuerunt nobis fideles nostri magnifici Johannes de Labathlan et Ladislaus de Pakws, comites Siculorum nostrorum, qualiter nonnullae res ad septem millia florcnorum auri se extendentes per certos liomines partium Transalpinarum nuper dum videlicet mundi guerra ct tur- bationes per waywodam Trausalpinum suscitatae fuissent, in medio vestri repositae extitissent, ac eaedcm et quacdam aliae res condam Koldra per dic- tum waywodam decollati, ad tria millia florenorum auri se extendentes etiam nunc in medio vestri haberentur, quae res neminem alium nisi nostrnm maies- tatem ac dictos comites Siculorum nostrorum concernerent. cum iam idem waywoda Transalpinus guerram et turbationes contra partes nostras Trans- siluanas suscitaverit et inchoaverit; praeterea quod cum pridem castellani dictorum comitum Siculorum nostrorum in Therch a quibusdam hominibus in falsa et sinistra via proficiscentibus, certam quantitatem piperis ad valo- rem sexingentorum^ florenorum auri se extendentem abstulissent. Tunc iudex et iurati cives dictae civitatis nostrae Brassouiensis necnon villicus in eadem constitutus eosdem castellanos nostros captivassent nec prius dimisissent, donec ab eisdem huiusmodi quantitatem piperis extorsissent, de quo eisdem graviter imputamus et tempore suo rationem ab eisdem superinde exigere intendimus. Quare scripsimus per alias literas nostras eisdem iudici et iura- tis civibus antefatae civitatis nostrae Brassouiensis necnon villico praefato, ut ipsi huiusmodi res ad septem et tria milia florenorum auri necnon dictam quantitatem piperis ad sexingentos f lorenos auri se extendentem hominibus prae- fatorum comitum Siculorum nostrorum, praesentium scilicet ostensoribus, plene et sine aliquo defectu dare et assignare debeant. Igitur fidelitati ves- trae praecipientes mandamus et committimus, ut si praetacti iudex ct iurati cives ac villicus in restitutione huiusmodi rerum ad septem et tria niilia flo- renorum auri necnon quantitatis piperis ad sexingentos florenos auri se exten- dentis negligentes et recusantes fuerint, extunc vos eosdem, ampliori nostro mandato superinde non exspectato, ad integram restitutionem omnium prae- missarum rerum per omnia opportuna remedia arcius compellatis et astringa- 53 tis, auctoritate nostra praesentibus vobis in hac parte attributa et iustitia me- diante; et aliud facere non praesumatis. Praesentes autem facta restitutione poteritis apud vos pro vestra expeditione retinere. Datum Budae in festo Adalberti episcopi el martyris, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo nono. 1 Gebessert aus sexagentorum. 3180 1459 April 29. Der Konvent von Kolozsmonostor bezeugt das Testament der Mar- garethe, Witwe des Klaiisenhurger Biirgers Johannes Schleffer. Arh. St. Sibiu, Manuskript Zimraermann des Urlnindenbuchs nach einer .'kbschritt friiher im Archiv des rom. - katholischen Pfarramtes Chij-Napoca. Vgl. aucli 146S Nr. .3 611. Druck: Jakab, Oklev^ltar I, 197 Nr. 120. Nos conventus monasterii beatae Mariae virginis de Kolosmonostra niemo- riae commendamus, quod provida ac honesta domina Margaretha vocata, relicta loannis Schleffer civis civitatis Kolosvar, nostram personaliter acce- dens in praesentiam ex bono maturoque et deliberato animo in se praehabilo vivae vocis oraculo spontaneaque voluntatc confessa exstitit in hunc modum: Quod ipsa attendens peispicaci, quam caduca sit hominis vita et labilis per- gens nimirum aetas opressaque mens ignorantiae caecitate, nisi divina fuerit illustrata hice neque ad superna anhelare fcrmidans, ne repentinae et inopi- natae mortis articulo superveniente intestata decedat, bona sua mobilia et immobilia inutiliter distraherentur et dilapidarentur, de eisdem bonis et rebus suis mobilibus et immobilibus a deo sibi donata et collata talem egis- set testamentariam dispositionem futuris temporibus post obitum suum per- petue duraturam: Quod primo domum suam in veten castro praedictae civi- tatis Kolosvar penes domum providi viri loannis Herman dicti situatam nec- non tertium dimidium iugerum vineaium in promontorio dictae ecclesiae nostrae Koemal vocato, in vicinitatibus vinearum discreti viri loaiinis sacer- dotis, filii annotati quondam loannis Schleffer ab una, parte siquidem ex altera providi viri Petri Balog dicti de praedicta civitate Kolosvar adiacens, eidem loanni sacerdoti filio scilicet suo noverco necnon discretis viris alteri loanni nostro ac Bartholoraeo sacerdotibus de dicta civitate capellanis, item honestis dominabus Dorothea providi Jacobi Sclilewnyng nec non Catharina vocatis Caspari Herman dictorum civium dictae civitatis Kluswar consorti- bus et puellae Gertrudis vocatae, filiae quondam Stephani inhabitatoris eius- dem civitatis Kolosvar testamentaliter reliquisset et commisisset tali modo: Ut ipsi tamquam executores praemissam domum ac dicta iugera vinearum post obitum suum venumdare seu venditioni tradere pretiumque earundem pro animae suae salute iuxta conscientiam ipsorum modo infra declarando expendere et disponere debeant. Primo missam pro defuncto per duos annos quotidie absque aliquo defectu in ecclesia parochiali beati Michaelis archan- geli in saepefata civitate Kolosvar fundata sollempnitcr decantare faciant et teneantur, itaque numerus praedictorum integrorum duorum plcnarie suple- atur et ad casdem missas unam masam cerae cum media pro candelis, item ad aedificationcm et structuram eiusdem ecclcsiae beati Michaelis archangcli 25 florenos auri, item ad altare sancti corporis Christi mediam masam cerae, item altari beati loannis similiter mediam niasam ccrae, item capellanis dictae ecclesiae parochialis cuilibet seorsim unum florenum auri, item ad coquinam fratrum ordinis pracdicatorum de claustro bcatae Mariae virginis 54 iti saepedicta civilale Kluswar fuiulata 10 florenos auii, item ad aedifica- tionem eiusdcm claustri 23 fiorenos auri, itaque per unum integrum annum ordinarie missam pro defuncta legendam absque aliquo intervallo in eodem claustro celebrari faciant; item monialibus de claustro beati Egidii abbatis extra civitatem praedictam Kolosvar in promontorio vincarum fundato pro vestibus aut alia quavis nccessitate earundem 10 florenos auri, item pauperi- bus in ecclcsia sancti Spiritus modo simili cxtra candem civitatem fundata degeutibus unum vas vini, item fratribus ordinis ercmitarum in claustro beatae Mariae virginis sub castro sancti Michaelis archangeli exstructo exis- tentc 5 fh)rcnos auri, item ad dictum nostrum monasterium coram valoris duoriim fh)rcnorum auri pro caiidelis seu lucernis tempore elevationis incen- dendis, itein annotalo loanni sacerdoti, filio scilicet suo noverco, ad usum suum proprium 25 floreuos auri, itein cidem domino septem coclearia argen- tea, ut de eisdem sibi ipsi calicem construi faciat et pro labore eiusdem calicis 12 florenos auri, item alteri loanni sacerdoti capellano nostro pro nsu suo proj^rio 6 florenos auri, item pro restitutione pauperuin medicamine 16 flo- renos auri, itein quasdam tres domunculas in curia iainfatae domus suae prope magnam ianuam seu portam eiusdem curiae pencs se se condiguo adiacentes, quasquidem domunculas annotata puella Gertrudes filia Stephani nec non honesta puella Anna vocata, filia quondam de Karko^ ex consensu et volun- tate praelibatae Margarethae cum ipsarum sumptibus et expensis construi fecisset, eisdem puellis cum libero egressu per dictam portam usque tempora vitae earundem testamentaliter reliquisset, imo tam easdem domunculas quam omnia alia praemissa et quaevis praemissorum singula, quod iam superius ordinatim posita sunt reliquit et commisit atque testamentalitcr legavit coram nobis. Hoc tamen specificato et adiecto, quod quandocumque temporis in successu Valentinum filium quondam Andreac filii praedictae dominae Mar- garethae de longinquis partibus remeare contingeret ct idem de praescriptis bonis et rebus praefatae dominae Margarethae partem seu portionem habere vellet et conaretur, extunc dictus Valentinus de eisdem demptis quibusdam certis rebus puta duobus iugeris vinearum in promontorio iaradictae civita- tis Kolosvar Tusokmal vocato in vicinitate circumspectorum virorum loannis Herczeg ab occidentali, ab orientali vero partibus praenotati Jacobi Schlew- nyng adiacentium nec non uno lecto cum copertorio et duobus magnis pulvi- naribus ac quatuor cussinis et totidem linteaminibus, item 5 manutergiis et tribus scriptis seu cantaris plumbeis uno eorundem unum octavale, aliis vero duobus quolibet tria quartalia continentibus, item una mensa et una scul- tella stannea praefatum Valentinum iure hereditario concernentibus, nullam partem seu portionem habere queat necque possit praemissamque testamen- tariam dispositionem nec in tot nec in parte nec iudicio nec extra iudicium infringere queat neque possit. In cuius rei testimonium praesentes literas nostras duximus concedendas. Datum die dominico proximo ante festum beatorum Jacobi et Philippi apostolorum, anno domini millesimo quadrin- gentesimo quinquagesimo nono. ' So Vorlage. 3 181 1459 Mai 9. Die siebenburgischen Vizewoiwoden Sigismund de Sarlhwan und Jo- hannes Farkas de Zerdahel bestdligen uber Ersuchen des Johannes, plebanus de Zazkj^zd, in der Adelsversammlung in Thorenburg vom 1. Mai die Urkunde des 55 Weissenburger Kapitels von 139S Nr. H12 enhaltend die Urkunde Konig Sigis- munds von 1395 Nr. 1355 mit der Urkunde Konig Ludwigs I. von 1344 Nr. 604 iiber die Grenien der geistlichen Gerichtsbarkeit. Datum nono die termini praenotati in loco memorato, anno domini millesirao quadringentesimo quinquagesimo nono. Eingeschaltet von den siebenbiirgischen Vizewoiwoden Nikolaus d. Ae. von Salzburg und Stephan Erdeli de Sorakerek 1463, Orig. Batthyaneum Alba lulia III, 28. Regest: Beke, .\z erdelyi k^ptalan 71 Nr. 309. 3 182 Keisd 1459 Mai 15. Johannes Gereb de Wyngarth, Oberkapitan von Siebenbiirgen, trdgt den Kaslellanen der Torzburg und dcr Heldenburg (Helthen) auf, die Bewoh- ner der umliegenden Ortschaften zur Anerkennung ihres Gerichtsstuhles Mikloswara zu verhalten. Datum in oppido Zazkezdy tertio die festi pentliecostes, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo nono. Abschrift Arh. St. Sibiu, Manuskript Zimmermann des Urkundenbuches IX/38 nach dem Orig. Pap. friiher im Stadtarcliiv von Aiud. Druck: Barabas, Szek. oklev^ltar 91 Nr. 52. Diesem Auttrag geht die am gleichen Tag ebenfalls in Keisd erfolgte Bestatigung des Privilegs Konig Sigismunds vom 28. Juli 1404 iiber die Gerichtsbarkeit des Stuhles Mikloswara durch Johannes Gereb voraus, vgl. Szabo, Sz6k. oklev^ltar 3, 73 Nr. 464. 3 183 Ofen 1459 um Mai 24. Konig Malthias schenkt Michael Zekel de Zenthywan und Stephan de Hederfaya, Kastellanen von Bistritz, verschiedene Besitzanteile in Ort- schaften der Kokelburger Gespanschaft, darunter im Kleinblasendorf (BalSiStheke). Datum Budae [ ]i sacratissimi corporis Christi, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo nono. Orig. Pap. sehr beschadigt Ungar. Landesarchiv Budapcst DI. 3 2 319. Siegel, rund Dm. 70 mm, war in rotes Wachs auf der Riickseite zum Verschluss aufgedriickt. ' Liicke 31 mm. 3 184 Capihia 145!) Mai 28. Die siebenbiirgischcn Vizewoiwoden Sigismund dc Sarthwan und Johannes Farkas de Zerdahel ersuchen den Konvcnt von Kolozsmonostor bci der Einfiihrung des Weissenburger Kapitels in den Wiederbesitz der possessio Wola- chalis eorum Lwpsa vocata cum eisdem pertinentiis intra veras metas possessio- num eiusdem capituli Abrwgbanya et Byzere adiaccns in comitatu de Thorda existens nunc apud manus alienas habita mitzuwirkcn. Datum in Kapohia feria secunda proxima post festum sacratissimi corporis Christi, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo nono. Orig. Pap. Batthyaneum Alba lulia II, 129. Siegcl, rund, Dm. 30 mm, war in weisses Wachs auf der Riickseite zum Vcrschhiss aufgedriickt. Regest: Beke, A kolozsmonostori konvent 63 Nr. 191. 56 3 185 Ofcn lioft Mai 31. Konig Matthias hestaligt fiir Michuel Zekel und Stephan de Hedeifaya. Kastellane der Burg Rislrit:. dic Urkundc dcs Johanncs uon Hunyad ttus 1456 \'r. 3 000 uber die Schcnkung des Bcche genanntcn Hofes in Bistritz und fiigl ihr auch terr.im seu pracdium Chij>pr vocalum intra metas dictae civitatis noslrac Bistriciensis liabitum. quac ctiam alias ad dictum fundum seu domum Bechc pcrtinuisse perhibetur hinzu. Datum Budae octavo die fcsti sacratissimi corporis Christi, anno ciusdem mille- simo quadringentesimo quinquagesimo nono. Druck: Teleki, Hiinyadiak kora 10, 618 Nr. 304 nacli dem inzwisclien vcrscliollenen Original im Archiv der Stadt Bistrita. Regest: Archiv 6, 1863, 68 Anm. 11. Archiv. ZcitschriU 12,82. Berger, Urkunden-Rcgc- stcn 30 Xr. 146. 3 186 Ofen H59 Juni 3. Konig Matthias verfiigt, dass alle gcgen die Frciheilcn dcr Stadt Klausenburg verstossenden Uikundcn. die nnssbriiuchlich erwirkt wurden bzw. wcrden, rcchtsunwirksam sein sollen. Orig. Perg. .\rh. St. Cluj-Napoca, .\rchiv der Stadt Cluj-Napoca P. 32. Sicgel, rund, Dm. 69 mm, war in rotes Wachs vornc aufgedruckt. I-".in zweitcs Orig. Pap. ebcnda P. 30. Siegel, rund, Dm. 69 mm, in rotes Wachs. papicrbedeckt, vorne aufgedriickt. Der- selbc Stempel wie Nr. 3 111. liingeschaltet von Konig Matthias 1465, von Ivonig Wla- dislaw II. 1493 und von Johann I. Zapolva 1539, Orig. ebenda. Druck: Jalon Grosswardein und den dortirjen Propsten auf, die Ausschreitungen der Hermannstddler Biirger gegen den friiheren Vizekanzler Albert, jetzt Bischnf von Tschanad, zu untersuchcn und abzuurteilen. 61 Dnick: Theincr, Vctera monumcnta II, 340 Nr. 118 nacli Reg. orig. An. II. secr. lib. IV. fol. 223 im Vatikanischen Archiv. Druck: Batlhyany, Serics episc. Chanad. 101. Archiv 11, 1877, 590 Xr. 18. Bruchstiick: Eder, Observationes 266. Katona, Hist. crit. 13, 1187. Pius episcopus et ceteia venerabili fratri... cpiscopo Varadiensi, et dilectis filiis maioris ac beatae Mariae virginis de castro Varadiensium ecclesiarum praepo- sitis salutem et cetera. lustis et honestis petentium votis libenter annuimus eaque favoribus prosequimur opportunis. Exhibita siquidem nobis nuper pro parte venerabilis fratris nostri Alberti episcopi Chanadiensis petitio continebat, quod ipse tunc praepositus Agriensis et vicecancellarius bonae memoriae La- dislai regis Hungariae cum pro tractanda concordia intcr ipsum regem et dilec- tam filiam illustrem mulierem Elizabeth relictam quondam Johannis de Hu- nyad olim regni Hungariae gubernatoris et alios destinatus ab eodem rege fuis- set, quidam Oswaldus, magister civium, ac Ladislaus Parvus iudex, Melchior Aurifaber, Laurentius Turold, Nicolaus Rewson, Stephanus Agatha, Petrus rvlulnar, Bartholomaus Nyrew, Pctrus Buznar, Bartholomaus Pictor. Johannes Feder, Georgius Gerhard, Antonius Magar, Paulus Clmwner, Stephanus Flazner, Luduregh medicus, Nicolaus Sygler de Megycs, Thomas Aurifaber, Nicolaus Sellipar, Benedictus Brathon et multi alii incolae et habitatores oppidi Cibini- ensis numero sexingenti et ultra nomine communitatis eiusdem oppidi lanceis, ballistis et arcubus in ipsum et cius familiam ct societatem irruerunt et ipsum extra portam repertuni ac eius familiam captivos duxcrunt et distractis ac eorum rebus per vim ablatis quatuordccim diebus captos tenuerunt et quondam Johannem Nadebon praefatae Elizabeth familiarem cum uno famulo eiusdem Johannis, qui pro conductione oratoris dati fuerunt particulatim inutilarunt et interfecerunt necnon unum etiam ex notariis regis tunc cum praefato episcopo existentem in horribiles carceres detruserunt, qui ex fetore carceris infectus octava die expiravit, poenas a iure in talibus promulgatas temerarie incurrendo. Quare pro parte dicti cpiscopi nobis fuit humiliter supplicatum ut ne tot delicta remaneant impunita, super hiis opportune providere de benignitate apostolica dignaremur. Nos igitur praemissa dillgenter animadvertentes ac ne malefactores huiusmodi in eorum malicia glorientur et ut ecclesiastica libertas in suo iure conservetur quantum cum deo possumus providere volentes discretioni vestrae per apostolica scripta committimus et mandamus, quatenus vos vel duo aut unus vestrum summarie, simpliciter et de plano sine strepitu et figura iudicii vocatis omnibus quorum interest ct causa cognita ex officio ac per inquisitio- nem. quatenus publicum interesse ecclesiasticum concernit et per accusationem dicti episcopi quoad iniurias, damna et interesse de praemissis informetis. Et si ea vera esse reppereritis aut alter vestrum reppererit, contra praefatos omnes et singulos sua communiter vel divisim interesse putantes et in executione no- minandos ad declarationem excommunicationis aut eius denuntiationem et ad condemnationem poenarum et punitionem huiusmodi criminum apostolica auctoritate procedatis ac prout iuris fuerit faciendum eadem auctoritate de- cernatis seu alter vestrum procedat et decernat facientes, quod decreveritis aut alter vestrum decreverit per censuram ecclesiasticam firmiter observari. Testes autem, qui fuerint nominati, si se gratia, odio vel timore subtraxerint siniili censura, appellatione cessante, compellatis testimonium veritatis perhibere. Volumus autem, quod si ab aliquo seu aliquibus a sententia vestra aut alicuius vestrum ad nos sedem apostolicam aut alium quemcumque appellari contigerit, quod appellatio huiusmodi ad venerabilem fratrem nostrum Dyonisium tituli sancti Ciriaci in tliermis presbiterum et Johannem sancti Angeli diaconum cardinales in regno llungariae sedis apostolicae legatos seu alterum ipsorum tenore praesentium devolvatur et alter dictorum cardinalium appellatinnis causam huiusmodi cognoscat et unica sententia terminet, a qua nulli partium G2 liceat appellare ac debilo fino decidal el exeqiialur. Nos enim vobis et cuilibel vestrum ac etiam eisdem cardiiialibus, si a senleiitia veslra aut alicuius veslrum appellari contigerit, omnes jjracfalos malefacLores ct iniuriatores corrigendi, puniendi et castigandi ac omnia et singula super praemissis et quolibet piaemis- sorum quae vobis aut alteri vestrum vidcbuntur aut eisdem cardinalibus, si a vobis aut aliquo vcstrum iit praefertur. appellatiim fuerit agendi, faciendi, disponendi et exeqiiendi plenain el liberam auctoritate praefata liarum serie concedimus facultatem. Non obstanlibus tam piae niemoriae Bonifacii papae VIII. praedecesoris nostri, quibus cavetur ne quis extra suam civitatem vel diocesim nisi in certis exceptis casibus et in illi§ ultra unam dietam a fine suae diocesis ad iudicium evocetur, seu ne iudices a sede deputati praedicta aliquos ultra unam dictam a fine diocesis eorundem traliere praesumant, dum- modo ultra duas dietas aliquis auctoritate praesentiiim non trahatur. qiiam aliis apostolicis constitutionibus contrariis quibuscumqiic. Aut si iniuriatoribus praedictis vel quibusvis aliis communitcr vel divisim a dicta sit sede indultum, quod interdici, suspendi vel excommunicari aut cxtra vel ultra certa loca ad iudiciuni evocari non possint per literas apostolicas non facientes plenam et expressam ac de verbo ad vcrbum de indulto huiusmodi mentionem. Datum Mantuae, anno et cetera MCCCCLIX, quinto Idus Octobris, anno secundo. 3 194 Thorenburg 1459 Oktober 29. Ladislam de Labathlan. Giaf dev Szekler iind Ober- kapitiin sou)ie die Bistiitzer Giafen (coinites) Stephan de Hedeifaya iind Michael de Zenthiwan,pev regiam clementiam pro faciendo moderativo iudicio in me- dio nobilium, Siculorum et Saxonum partium Transsilvanarum iudices spe- cialiter deputati iukiinden in einer aiif der siebenbilrgischen Adelskongrcijation in Thorenburg am L Oktober aufgeworfenen Streitsache. Datum vigesimo nono die termini praenotati in loco memorato, anno domini M quadringentisemo quinquagesimo iiono. Orig. Pap. Ungar. Landesarcluv Budappst Dl. 29 318. Siegel, rund, Din. 20 mm, war auf dcr Kuckseile in weisses Wachs aufgedriickt. 3 195 (Thorenburii) li59 Xoveniber 1. Ladislaus de Labathlan Siculorum ac supre- mus capitaneus necnon Stephanus de Hederfaya et Michael Zekel de /enthywan de Bystricia comites, nunc vero per regiam clementiam pro faciendo modera- tivo iudicio in medio nobilium, Siculoriun et Saxonum partium nostranim Transsilva- narum iudices specialiter deputati, urkunden aus Thorcnburg, wo man am 16. Oktober (festum b. Galli confessoris) zusammengekommen ist. Datum decimo septimo die congregationis nostrae antedictae in loco memo- rato, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo nono. Orig. Pap. Ungar. Landcsarcliiv Budapest Dl. 74 147. Siegel, rund, Dm. 30 mm, war auf der Riickseite in weisses Wachs aufgedriickt. Druck: Szabo, Sz^k. okleveltar 3, 74 Nr. 465. Barabas, Codex dipl. Teleki 2, 73 Nr. 55. 63 3 196 (Lunca Muresului) 1459 Xovemlier 7. Ladislaus de Labathlaii, Siculorura co- mes et supremus capitaneus ac Stephanus de Hederfaj-a necnon Michael Zekel de Zentiwan, de Bistricia comites nunc autem per regiam clementiam pro fa- ciendo modeiativo iudicio in medio nobilium, Siculorum et Saxonum partium Transsilvanarum iudices deputati, dic ain 1 . Oklnbcr in villa Kochard... in terra Siculorum sedis Aranyos existenti feria secunda proxima posl festura b. Micha- elis archangeli... an der Generalkongregation des siebenbiirgixchen Adels teilge- nommen haben, nrkunden in einer Aiiseinandersetzung siebenbiirgischer Adligen. Datura tricesimo octavo die congregationis nostrae antedictae in loco memo- rato, anno domini millesimo quadringentcsimo quinquagesimo nono. Druck: Szabo. S/,i5k. okleveltar 1, 180 Xr. 152, nach eincr handschrifllichcn Oberlicfer- ung friiher im reformierten KoUegium in Hnyed, zu Noveraber 10. 3 197 Mediaseh li59 Xovember 28. Johannes de Labathlan, Graf der Szekler und von Temesch, bczeugt, dass dic Generalversammlung universorum nobilium partium ipsarum Transilvanarum, Siculorum et Saxonum in oppido JMeggies vom 25. Noveinber (dominico videlicet in festo b. Catherinae) dic Lostrennung dcs Stuhles Miklosvcir von dcm Sluhl Sepsi ausgcsprochen liat und tidgt den Kastcllanen der Torzburg und dcr Burgen Heltwin und Kiralyk auf, die die zum Stuhl Miklos- wara gehorenden Szekler in ihrcn Freihciten gegen Anfechtungen scitens des Stuli- les Sepsi in Schutz zii nehmcn. Datum in Meggyes praedicta secundo die dictae congregationis generalis, anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo nono. Von der Kanzlei: Ex propria doraini comilis et deliberatione universarum regni- colarum partiimi Transilvananun .\bschrift des IS. Jahrhunderts, .\rh. St. CUij-Xapcca. .\rchiv der Filiale Cluj-Napoca der Akademie der S.R.R., Familienarchiv Beldi aus Mihesu de Cinipie Nr. 13. Einge- schaltet von .Johann Zapolya 1531, Batthyaneum Alba lulia. Druck: Szabo, Sz^k. oklevfeltar I, 181 Nr. 153. Bruchstiick: Eder, Observationes 250. Benko, Milkovia II, 127, Kosa, De publica Trans. administralione 77/8. 3 198 145!) De/.ember :i. Das Weissenburgtr Kapitel bestiitigt die von der Gesamtheit des siebenbiirgischen Adels, den Szeklern und den Saclisen der Sieben und Zwei Sttihle, von Kronstadt und Klausenburg samt Zugehorigkeiten auf dem Gencral- landtag in Mediasch gefassten Beschlusse. Orig. Perg. Arh. St. Brasov, Priv. 153. Siegel, weisses Wachs in Wachsschvissel, an gelber Seidenschnur angehiingt. Derselbe Slempel wie Nr. 21G. Zwei weitere Orig. Perg. .\usfertigungen mil dem gleichcn Siegel .\rh. St. CIuj Napoca, Archiv der Stadt CUij- Napoca El und .\rli. St. Sibiu U II 206. lungeschaltct vom Konvcnt von Kolozsmonostor 1603 .\rh. -St. (^Iuj-Napoca, .\rchiv der Stadt (;iuj-Napoca E 2. Druck: l. SoIIner Statistik des Orosstiirstenthums Sicbenbiirgen. Hermannstadt 1856, 82 Anm. S. Szildgyi, Erdily torttinctc. Klauseuburg 1864, 2111 ff. Jalcab, Oklevfltiir 1. 64 203 Nr. 123. Seiwert, .\kten und Daten 9 Nr. 8. Xransilvania 1873, 175. Ilurmiizaki, Doiuintnte II, 1, 120 Nr. 102. Szadeczky, Szek. oklevtltfir 5. 13 Nr. 907. Bruchstuck: Der Verfassungszustand 58. Hccht itudt 1460 Juni 13. Die Richter iind Geschworenen der Sieben Stiihle bestiitigen den von dem Hanncn iind den geschworenen Biirgern von Seiden gefall- ten Urteilsspruch aus 1460 Nr. 3 220 in dcr Strcitsache zwischen Gallus, dem Gehilfen des Seidener Pfarrers, und einigen Einwohncrn von Bulkesch. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 209. Siugcl, rund, Dm. 35 mm, war in roles Wachs vorne aufgedriickt. Regest: Kemeny, Notitia I, 179. Nos iudices et iurati seniores septem sedium Saxonicalium partium Transsil- vanarum memoriae commendamus per praesentes, quod cum nos more nostro solito in praesenti nostra generali iudiciaria congregatione pro tribunali pari- ter consedissemus, comparuerunt coram nobis nonnulli hospites de Bolgach in suis et certorum hospitum de eadem nominibus et personis ab una et quidam Gallus famulus domini plebani de Zytwa partibus ab altera, in causa per viam appellationis vigore certarum literarum sententionalium et appellationalium villici et iuratorum seniorum ambarum partium possessionis Zytwa ad nos deducta. Quarum literarum tenor per omnia talis est: (folgt die Urkunde des Hannen und der Gcschworenen von Seiden aus 1460 Nr. 3 220). Unde nos visis huiusmodi literis sententionalibus et appellationalibus praeinsertis et clarius intellectis, comperimus diffinitiva nostra sententia mediante, praefatos villi- cum et iuratos seniores de Zytwa iuxta patriae nostrae observatam consuetu- dinem et iura rite et legittime in hac parte iudicasse, ex quo antelatus Gallus praefatis hospitibus de Bolkus vadium pie petentium non dedit, sed se evagi- nato gladio, uti praefertur, ipsis violenter opposuit, dicens ut antequam ab eo vadium reciperent, ex eis decem morirentur, harum nostrarum literarum sigillo nostro minori provinciali consignatarum testimonio mediante. Datum Cibinii secundo die festisacratissimi corporis Christi, anno domini millesimo quadrin- gentesimo sexagesimo. In generali nostra iudiciaria congregatione. 3 222 1460 Juli 8. Der Gubernator Barthnlomdus und der Konvent von Kolozsmonostor erlassen allen Weingarteninhabern auf dcm Gebiet der Abtei die Leistung des Grundzinses in Wachs und Geld sowie den Weinneunten, um dadurch die Reben- kultur im Bereich der Abtei zu heben, verpflichten sie aber zur Abgabe des Zehnten. Orig. Pap. Arh. St. Cluj-Napoca, Archiv der Stadt Cluj-Napoca V, 9. Siegel, rund, Dm. 54 mm, weisses Wachs in Wachsschiissel, an blau-roter Seidenschnur angehangt. Der- selbe Stempel wie Nr. 529. Im amtlichen Auszug von 1781 mit dem Jahresdatum 1470 wiedergegeben ebenda Fasc. 23 Nr. 20. Druclc: Jakab, OkIev61t4r 1, 207 Nr. 124 zu Januar 26. Bartholomeus gubernator et conventus abbatiae monasterii beatae Mariae vir- ginis de Colosmonostra omnibus Christi fidelibus tam praesentibus quam futuris praesentiura notitiam habituris salutem in omnium salvatore. Ad universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod quia prudentes et circumspecti viri Petrus Balog, Melchior Sleffer, Leonardus Bwlchyn, Lucas Kysmesther, Erasmus Engel et Nicolaus dicti^ Zompol concives et inhabitatores civitatis Coloswar, in ipsorum ac universorum hospitum et incolarum dictae civitatis 81 Coloswar, nec non quorumllbet hominum ubicumque locorum cunctantium, ab una parte vero ex altera providi viri Franciscus Jo, Johannes Nag, Andreas Zekel, Johannes Gebarth, alter Johannes Nebleng et Laurencius dicti^ Solar hic in possessione nostra Monosthor residentes, similiter in ipsorum universo- rum iobagionum in dicta Monosthor nec non aliorum ubivis locorum commoran- tium personis, qui videlicet in territorio antefati monasterii vineas haberent nostram accendentes praesentiam, parili voce nol)is retulerunt supplicantes, quod quia ipsi in nostro et praedictae ecclesiae nostrae territorio intra metas eiusdem monasterii nostri nonnulkis vineas haberent et conservarent pro qui- busquidem vineis hactenus pro terragio montis vinearum videlicet pro quolibet iugere vinearum unum talentum cerae nobis et nostris praedecessoribus a phiri- bus retroactis temporibus dedissent et exsolvissent, propter quam cerae cxactio- nem quam phires vineae in iam dicto nostro territorio desolatae forcnt, immo unum integrum promontorium Gorbo appellatum prorsus et omnino incultum et inexcolatum ac desertum et in nihilum redactum reliquentes. Nos itaque attendentes praemissas damnificationes, periclitationes ac diminutiones nos- trorum ac praefatae ecclesiae fructuum et proventuum pati et sufferre nolentes, sed potius ipsos fructus et proventus augmentari ut tenemur et non periri et diminui volentes, non enim solum praelibatum promontorium, sed et promon- toria nostra alia puta Kewmal ultra fluvium Zamos a septemtrionali et Peth- lend appellata, a meridionali'^ partibus et plagis terrae existentia desolata et desertata iam de facto forent inchoacta, saepedictam etiam ceram hactenus exactam, agnovimus magis fuisse maximum in nocumentum nobis nostrisque* praedecessoribus ac praetactae ecclesiae nostrae quam alicuius commodositatis. Ne ideo praelibatarum vinearum promontoria temporibus successivis desolaren- tur et in nihilum redigerentur sed ut ipsa vinearum promontoria magis refor- marentur et in uberiorem fructuositatem devenire possent, nobisque ac memo- ratae ecclesiac nostrae necnon nostris futuris abbatibus in fructuosiorem pro- fectum existerent, ex delilierato animo maturoque consilio in nobis praelibato, hanc gratiam annuimus perpetue duraturam omnibus hiis, qui videlicet in territoriis seu promontoriis praenotati monasterii beatae Mariae virginis vineas liabere dinoscerentur conservarentque et haberent, ipsam saepedictam ceram pro terragio montis vinearum exigi consuetam ac in singulis tribus iugeribus terrarum pro terragio montis unum florenum auri a die datarum praesentium futuris perpetuis temporibus remittimus et remissimus atque relaxamus una- cum nonis vinorum, nisi dumtaxat de vinis ex eisdem vineis nobis et dictae nostrae provenire debentibus veras et iustas decimas exsolvituri existant, uti cultores fidei christianae de suis vinis et frumentis veras et iustas decimas in patrimonium crucifixi dare consueverunt. Nosque etiam universas Hteras nostras privilegiales causalesque et adiudicatorias sub quibusvis formis ver- bornm, in facto dictae cerae ac in singulis tribus iugerihus terrarum pro terra- gio montis unum florenum auri necnon nonae partis vinorum emanatas, cassas, vanas et inanes viribusque carituras exhibitoribusque earundem nocituras, reliquimus et commisimus. Insuper volumus ut nostri successores abbates praemissam dispositionein nulla ratione et cautela nuUiusque iuris etconsuetu- dinis remediis suffragantibus, nec etiam in ultima eorum voluntate huic dispo- sitioni valeant quoquomodo contraire et ipsam in irritum rcvocare. Incuiusrei memoriam firmitatemque perpetuam praesentes literas nostras privilegiales pendentis et autentici sigilli nostri munimine roboratas duximus concedendas. Datum feria tertia proxima ante festum beatae Margarethae virginis et marti- ris, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo. ^ So Vorlage. ^ Hierauf pre am Zeilenschluss. * Vorlage mere... 82 3 223 liuri|hiii 1460 Juli 13. Dcr Szekleigraf Ladislaus und die siebenhurgischen Vize- waiwoden befehlen dein Kronstadter Rat, die besetzten Muhlen im Burzenland den Torzburger Kastellanen zuruckzustellen. Orig. Pap. Arh. St. Brajov, Fronius I, 30. Siegel, rund, Dm. 20 mm, war in grii- nes Wachs auf der RUckseite zum Verschluss autgedriickt. Druck: Szabb, Sz6k. okleveltikr 3, 75 Nr. 466. Ladislaus maior filius Desew de Losoncz comes Siculorum, Nicolaus de Vizakna et Georgius filius Rycalff de Thakew^ vicewaywodae partium Transsiluana- rum- et Siculorum vicecomites. Sapienti ac prudenti viri nobis grate sincere- que dilccti. Significamus vobis in eo, quomodo molendina terrae Barcza, quae scilicet* molendina* alias semper ad castra pertinuissent nunc autem a castris potentia ipsorum mediante ocupassent et tenerent adhuc de praesenti. Bene constat vobis, ut quemadmodum literam domini nostri regiae maiestatis videli- cet praeceptoriam per vos bene vidistis qualiter sonat, aparet nostrae maiestati ut qui* molendina potentia ipsorum tencrent illis in omnibus adiuvamen esse- tis. Pro eo harum serie praesentium committimus vobis in persona regiae maies- tatis aliud habere nolentes, quatenus statim visis praesentibus illa praescripta molendina quas occupassetis ad praedicta castra et ad manus castellanis nostris remittere et resignare debeatis, manus autem vestras de illis extra recipere debeatis. Si feceritis bene quidem, alioquin sciatis firmiter, quod secundum continentiam literarum* domini nostri regiae maiestatis hominibus nostris commisimus, ut iterum ad praedicta castra occupare debeant. Cetera lator praesentium clarius dicet vobis, cui credere velitis tamquam ex nostris prolatis. Ex castro Gergen die dominica videlicet in festo beatae Margarethae virginis, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo. Auf der Riickseile Adresse: Sapientibus ac prudentibus viris iudici, iuratis ceteris- que civibus ac toti communitati civitatis Brassouiensis amicis nostris dilectis. 1 So Vorlage. ^ (Jber der Zeile. * Vorlage Transsituanus. * Vorlage llteram. 3 224 1460 Jull 2Q.VIadTepes, Woiwode der Walachei, teilt Richler und Rat von Kron- stadt mil, dass er Frieden mit ihnen halten will, wenn sie die Fogarascher nicht unterstiitzen. Orig. Pap. Arh. St. Bra^ov, Schnell I, 17. Siegel rund, Dm. 30 mm, in rotes Wachs auf der Ruckseite zum Verschluss aufgedruckt, Papierabdruck verwischt. Derselbe Schreiber wie Nr. 3 218. Druck: Bogdan, Documente 321 Nr. 263 = Hurmuzaki, Documente XV, 1, 56 Nr. 97. Prudentes et circumspecti viri fratres atque amici nostri nobis plurimum ho- norandi. Ex eo quod cum hominibus nostris in nostra possessione districtus Fogorasch aliqua habemus negociari, non terrorem habeatis, quoniam nos om- nia ex parte pacis conclusione et unione eiusdem promissa infringibiliter erga vos et vestros quoslibet nisi per vestras prudentias eadem conclusio pacis vio- lari non videatur volumus observare. Sed et vos legem antiquam et consuetudi- nem anteam^ in eo, quod eisdem districtui Fogorasch adiutoria et subsidia vestra nequaquam dare nec praestare velitis. Insuper quod in vestri medio illorum 83 aliquem si fugam dare contingeret non fovere neque consentire vestra iuxta pro- missa- velitis, sed ipsis malifacere, quoniam nos omnia vobiscum ut permittitur conclusa, nisi per vos violari non videantur, rate et firme tenere volumus in- concusse. Sicut etenim nos homines vestros in ipsorum singulis agendis non molestaraus, sic et vos homines nostros ad dictas nostras possessiones transmis- sos non molestare ncc perturbare velitis modo aliquali. Datum sabbato proximo post festum beati Jacobi apostoli, anno et cetera LX°">. Wlaad vvaywoda partium Transalpinarum. Auf der Rtickseite Adresse: Prudentibus et circumspectis viris iudici et iuratis civibus civitatis Brassouiensis, fratribus atque amicis nostris nobis plurimum honorandis. ' Vorlage antea. - Hieraul fovere nec consentire gestrichen. 3225 1460 Juli 26, Der Konvent von Kolozsmonostor bezeugt, dass providi et circum- specti viri Johannes Serator, Laurencius Fabiani, Michacl Tanczmesther, Sigis- mundus Ferwlich, Petrus Serator, Johannes Sartor et Michael Hawselth, inha- bitatores et incolae civitatis Coloswar uher Ersiiclien des Priors Georg namens der Konfraternitdt des Dominikanerlon 1460 Nr. 3 230 ein und hczeugt, dass die Grenzen 'wischen Chinteni und der Stadt Klausenburg ain 23. September 1460 neu festge- setil wurden. In quaquidem ultima meta iudex et duo iurati cives eiusdem civi- tatis Koloswar iuxta regni consuetudinem coram ipsis deposuissent per ipsum vestrum hominem ipsis datum et explicatum. Gegen die neuen Grenzen habe Do- minik, der Kustos des Konvents von Kolozsmonoslor, Einsprache erhoben. Datum die diei metarum consignationis, renovationis, errectionis et iuramen- talis depositionis praedictarum, anno domini supradicto. Eingeschaltet von den Requisiloren des Weissenburger Kapitels 1577, Arh. St. CIuj- Napoca, Archiv der Stadt Cluj-Napoca M, 19. Abschrift des spaten 18. Jahrhunderts. Batthyaneum Alba lulia X, 78 Privilegia civitatis Claudiopolitanae 240 f. 3 236 Burg Dimbovita 1460 Oktoher 11. Vlad Tepes, Woiwode der Walachei, beklagt sich iiber die Kronstddter, die ein vor mehrercn Wochen geschlossenes Abkommen nicht einhalten. 89 Gleichzeitige Abschrift Pap. Arh. St. Brajov, Archiv der Evatig. Kirchengeineinde A.B. Brajov, I.E. 168 r. Unvollstandig: Revue roumaine d'histoire VIII, 1969, S. 991 f. Egregie vir, amice noster nobis pluiimum honorande. Intimata vestra noveritis nos sane et optimc intellexissc, unde sciatis, quod nos pro parte nostra pacem inter nos videiicct infra spatium scx ebdomadarum conclusam tenere et obser- vare vestra iuxta optata conamur. Sed vobis reducetur in memoriam, quod tempore talis inter nos pacis conclusionem mentio fiebat in clusione, quod homines nostri tam negociatores quain et ceteri in quibuscumque factis et agen- dis esscnt et cxistercnt, quod veslra serenitas in sua persona simulcnm ceteris nunciis et hominibus corundem Brasouien^ sium spopondebat libere et pacifice absque impedimento de medio ipsorum Brassouiensium et partium Burcza dimittere. Sed nos de facto ipsos Brassouienses in pertinentiis nostris et parti- bus existentes tam unius quam alterius actionis viso vestris liberos et pacificos abire una vobiscum et post vos diinisimus^ omni absqiie impedimento inter- mixto. Quod iam cum scitu nostro nullus taliuin hominum in nostra existit et est potentia, quod si aliquem sciremus, etiam iuxta disposita dimittere inten- deremus. Sed prout a veridicis didicimus, homincs nostri ibidem existentes ab ipsis Brassouiensibus arrcstati et non Hbere asscruntur. quod ex istis ipsa pro tunc tcmporis praemissa adimpleri non agnovimus et iam literas nostras iura- mentales habere optatis, quod nobis bonum et congruum videretur unum prius adimplere votuin secundum postmodum votis adoptare. Igitur homines nostros iuxta promissa libere et pacifice abire permittatis. Insuper quod ipsi Brassoui- enses litteras salvus conductus super eo transmittant, quod hominem nostrum ad conspiciendum aemulos nostros e medio Brassouiensium secure possumus transmittere, quod duin sic nostros aemulos ipsorum Brassouiensium e medio expulsarc fore agnovimus hominesque nostri in ipsorum Brassouiensium medio existentes dimitterentur. Ex tunc visis talibus, ipsas nostras littcras iuramen- tales iuxta vestra petita et optata concedemus transmittendas. Sed si homines nostros liberos iuxta promissa non dimiserint, ex tunc tales literas nostras non expectate faciendas, quoniam ea quae ipsi Brassouienses coram vobis promise- runt et spoponderunt et ipsa non adimpleverunt. quomodo tunc vestrum ab ipsis post recessum adimpleverunt vota et promissa. Ex castro Wywar fluvii Dombowicza sabato proximo post Dyonisii, anno LX°. ^ Hierauf gestrichen oi ab. 3 237 Nach 1460 Oktober 11. Aufzeichnung iibcr Vorschldge des Woiwoden der Walachei Vlad Tepes fiir ein Abkommcn mil den Siebcn und Zwei Stiihlen, der Stadt Kron- stadt und dem Burzenland sowie mit den Szeklem. Zeitgenossische Abschrift, vermutlich von der Hand des Kronstadter Stadtnotars Leon- hardus, Pap. Arh. St. Bra§ov, Archiv dcr Evang. Kirchengemeinde A.B. Brajov, I.E. 168 V. Druck: Rcvue roumaine d'histoire, VIII, 1969, S. 992. Datiert im Zusammenhang mit der Urkunde von 1460 Nr. 3 236, vgl. ebcnda, S. 987. Item optat dominus Wh)d waj^da Transalpinarum a nobis, quod pencs literas nostras obligatorias antea sibi concessas alias litcras nostras obligatorias simul cum duarum et septem sedium ac civitatis Brasso et terrae Burcza Saxonibus item articulis infrascriptis adiunclis ipsi domino wayvodae darent. 90 Item primo optat doininus wayda, quod quicumque homincs Walachi sive alii de sua terra ad partes Transsilvanas lurtim vel aliter se transferrent moraturi, dum pcr ipsuni dominum wayvodam requirentur, tales homines captivare et captos ad manus suas vel hominum suorum dare deberctis, et ipse dominus wayda ad consimilia facienda e converso se obligaret. Item 2 optat ipsc dominus wayda a scptem et duarum sedium Saxonibus, itcm civitate Brasso cum terra Burcza ac civitate Cybiniensi quod quicumque ab aliquibus partibus puta Turcorum sew terrae Moldaviae vel quibuscumque aliis hominihus dempto hoc regno Hungariae inimicitias haberent, ex tunc postquam requisiti per ipsum dominum wayvodam fucritis, in sui subsidium quatuor miiia hominum armalorum dare deberetis unacum Syculis; ipse etiam domi- nus wayda ad consimilia facere se promittit. Item 3° dominus wayda promittit, quod dum Turci vei alii inimici per suam terram ad partes Transsilvanas venirc ^ellent vastaturi, ex tunc ipse dominus wayda toto suo posse ipsis aemulis obviare et resistere teneatur. Item dc istis suprascriptis articulis petit dominum comitem ipsc dominus wayda. quod scribat Saxonibus et Syculis, ut superinde eorum literas obliga- torias domino wayvodae dare debeant. Item optat dominus wayda a domino comite, quod ambae partes contra quosli- bet aemulos eorundem in subsidium alterius personaliter venire aut saltem gentes suas raittere debeant et teneantur. Item optat dominus wayda a doraino comite mandare Brassouiensibus, ut ipsi de omnibus rebus et bonis suis tempore treugae pacis ab ipso wayvoda aut ho- minibus suis ablatis effectivam impendant satisfactionem. 3 238 1460 Oktober 14. Der Konvent von Kolozsmonostor bczeugt, dass der Klauscn- burger Burger (civis et inhabitator) Bartholomaus Aurifaber von dem Adli- gen Stephan Kemen dc Gcrewmonoslor funfzig Goldgulden geliehen hat, die cr sich verplfichtet, bis zum kommendcn Michaelstag zuruckzuzahlcn, widrigen- falls sich die Schuldsumme vcrdoppelt. Datum feria tertia proxima ante fes- tum beati Galli confessoris, (anno 14G0). Gleichzeitiges Kopialbuch des Konvcnts Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 36 392, 101 Nr. 3. 3 239 Thorenburg 1460 Oktober 17. Der siebenbiirgische Vizegubernator Johann Gc- reb de Vingard beurkundet die Grenzbegehung zwischen Wurmloch und Morles- dorf. Orig. Perg. Aih. St. Sibiu, K.A. Wurmloch Nr. 1. Siegel, rund, Dm. 28 mm, grunes Wachs in Wachsschiissel an weisser Hanfschnur angeliangt. Im Siegelfeld Wappenschild mit unkenntlicher Figur und Spruchbaud um den Wappcnschild. Eingeschaltet vom Weissenburger Kapitel 1481 und mit dieser Urkunde vom siebcnbiirgischen Fiirsten Johann II. Sigismund 1570, ebenda. Nos Johannes Greb de Wyngarth partium Transsilvanarum vicegubernator et universitas nobilium earundem partium Transsilvanarum memoriae com- mendantes tenore praesentium significamus quibus expedit universis, quod 91 ciim ad legitimae petitionis instantiam Ladislai Linck comitis regalis, An- thonii Murer villici item Mathiae doleatoris, Nicolai sutoris, Petri similiter doleatoris, Casparis fabri et Nicolai Newnaber iuratorum seniorum de villa regali Baromlacka in ipsorum ac totius communitatis eiusdem villae rcga- lis Baromlacka nominibus et personis nobis in hac parte porrectae magis- trum Nicolaum partium Transsilvanarum protonotarium nostrum hominem ad infrascriptam metarum rectificationem specialiter deputatum duxisse- mus transmitendum. Tandem idem exinde ad nos reversus nobis retulit, quod ipse feria secunda proxima ante festum beatae Margarethae virginis et niar- tyrisi ex deductione praelibatorum seniorum de villa Baromlacka ad faciem ter- rae inter candern villamregalem Baromlacka et inter possessionem Mortentelke Nicolai de Gcrend et aliorum nobilium adiacentis accessisset, ubi ipso prae- sente, vidente et audiente a notatis comite regali ac villico et senioribus de dicta villa regali Baromlacka, ut superius narratur in eorum et totius commu- nitatiseiusdem villaepersonisab unaparte,siquidem exalia memoratoNicoIao de Grend personaliter adhaerentibus. item nobilibus et honestis viris Georgio Thabyas de Etczel, Georgio comite de Musna, Andrea Latcz. Laurencio Gep- pcl et Johanne Herman de eadem, item Laurencio comite de Buz, Jacobo comite de Nymps, Johanne iudice de Megyes, Valentino literato, Johanne Rewel. Laurencio aurifabro et Laurencio carnifice de eadem, Ladislao comite de villa Ysopis et Nicolao Gyrger ac Simone Scholer de eadem ceterisque quam- pluribus probis et honestis viris de duabus sedibus Saxonicalibus extunc inibi personaliter constitutis, annotati comes ac villicus et seniores et Nico- laus de Grend ex ordinativa compositione praelibatorum proborum ac nobi- lium virorum modo antelato inibi adhaerentium in infrascriptis metarum demonstrationibus et reambulationibus per omnia concordantes ad talem deveniendo pacis et concordiae unionem, quod praescriptam terram modo praetensato inter eandem villam regalem Baromlacka et possessionem Mor- tentelke adiacentem per suas veras metas et antiquas, novas iuxta veteres erigendo hoc modo reambulassent. Quod prirao incepissent in capite cuius- dem montis Hewasreock vocati ubi penes quondam antiquam metam a parte orientis villae regali Ysopis. alio nomine Ysopfalwa a parte vero meridiei possessioni Mortentelke vocatae et a plaga occidentali similiter villae rega- li Baromlacka separantem et distinguentem de terra novam metam erexis- sent. Abhinc directe ad plagam mcriodionalem inter rubeta descendendo in margine eorundem rubelatorum in planitie similiter penes quandam antiquam metam a parte meridiei praedictae possessioni Mortentelke et a parte oc- cidentali annotatae villae regali Baromlacka distinguentem de terra cumu- lassent. Deinde vero eandem plagam meridionalem tenendo quandam viam forensem per quam a dicta Mortentelke iretur ad Megyes transsaliendo ex opposito praedictae metaesecus quandam viam descendentem de monte Bocholcz- reock vocato ct incidentem dictam viam forensem similiter unam novam metam terream a parte meridiei praescriptae possessionis Mortentelke et a parte occidentali dictae villae regali Baromlacka separantem erexissent. Abhinc deniquc dictum montem ascendendo et modicum girando ad plagam meridionalem et occidentalem plagas eandem viam pro meta inter annota- tam possessionem Mortentelke et dictam villam Baromlacka relinquentes supra in monte inter rubetas secus eandem viam a parte aquilonari consimi- liter novam metam penes antiquam de terra modo antelato separantem ag- gregassent. Inde vero per aciem cuiusdam Byrcz in eadem via proficiscendo- in margine montis cis et prope eandem viam penes quandam antiquam me- tam modo praemisso separantem unam metam terrcam congregassent. Abhinc vero descendendo quasi per iactum unius lapidis similitcr novam nictam praemis- so modo separantem erexissent. Deinde itcrum descendendo modicum et 92 siib nionlc penes tcrras arabiles siniiliter novam metam fecissent. Deinde ve- ro ad eandem plagam meridionalcm proficiscentes in fine terrarum arabilium ad candem villam Baromlacka pertinentium gyrantes et regyrantes certis mctis pencs antiquas mctas modo saepius nominato de terra de novo erec- tis. Quadam etiam particula terrae inculta Puzthahathar vocata inter ter- ras praescriptae possessionis Mortentelke ct villa Baromlacka adiacente com- muni usui rellquendo ad quendam monticulum in fine eiusdem terrac incul- tae existeus pervenissent in vertice cuius penes antiquam metam novam metam de terra modo supra nominato distinguentem ct scparantem cumu- la.sscnt. Abhinc directe plagam ad eandem pergentes quandam viam per quam de dicta Mortentelke ad dictam villam Baronlacka iretur, vel e converso et quandam vallcm transsalientes ad aliam vallcm incidentes, per C(uam in planitie eundo in pcde cuiusdam montis subtus silvam Ardasch- bocliolcz vocatam similiter unam metam modo praetensato distinguentem dc terra fecissent. Et licet cursus metales terrarum praescriptae villae re- galis Baromlacka ulterius et ad longiora loca processum habere debere assertum extiterit tamen ea vice cursus metalis inter eandem villam Baromlacka et inter dictam possessionem Mortentelke omnino praemisso* ibi terminassent. Quibus sic ut praenarratur peragatis et peractis idera magistcr Nicolaus pro- thonotarius unacum mcmoratis probis ac nobilibus et honestis viris modo praeal- legato inibiadhaerentibus terras.silvasetrubetasub inclusionibus praetitulata- rum metarum modo antelato erectarum a parte praescriptae villae rcgalis Barom- lacka situatas et adiacentes eisdem senioribus et toti communitati eiusdcm vil- lae Baromlacka statuissent ct commisissent tenenda, possidenda pariter et habenda nemine pro tunc contradictorc apparente. In cuius rei mcmoriam firmitatemque perpetuam praesentes literas nostras privilegiales sigillo prae- cedentium viccvaivodarum, quo ipsi in exequcndis causis nostri in mcdio utebantur consignatas duximus conccdendas. Datum Thordac duodccimo dic octavaruin fcsti bcati'' Michaelis archangeli, anno domini millesimo quadringentesimo sexagcsimo. > Juli 7. ' Ober der Zeile d. - Vorlage profississcendo. * Unter der Zcile nachgetragcn. 3 240 Tirnavcni 1460 \ovembor 2. Die siebenbiirgischen Vizewoiwoden Sigismund de Sarlhwan iind Nikolaiis d. Ae. von Sahburg eisuchen das Weissenbuiger Ka- pitel, bei der Einfiihrung des Peter von Rothberg in die BesitTung Petersdorf und das Prddium Rependorf mitzuwirken. Eingeschaltet vom Weissenburger Kapitel 1460, Orig. Arh. St. Sibiu U II 210, mit dic- ser Urliunde von Pfarrer Sigismund von Salzburg 1470, Orig. ebenda U II 331. Amicis eoruni reverendis capitulo ecclesiae Transsilvanae Sigismundus de Sarthwan et Nicolaus scnior de Wyzakna vicevaivodae Transsilvani amici- tiam paratam cum honore. Dicitur nobis in persona egregii Petri de Rufo- monte civis civitatis Cybiniensis, quomodo ipse in dominium cuiusdam pos- sessionis Peterfalwa et praedii Repafalwa vocatarum, penes sese in comitatu Albensi existentium habitarum legittime vellet introire. Super quo vcstram amicitiam pracsentibus petimus diligenter, quatenus vcstrum mittatis homi- nem pro testimonio fide dignum, quo praesente Stephanus de Hozywtelk 93 aut Petrus de Wezzewd seu Laurencius de eadem, sive Johannes de Kereky, sin Ladislaus de eadem, aliis absentibus, homo noster ad facies praedicta- rum possessionis Peterfalwa et praedii Repafalwa vicinis et comraentaneis earundem inibi legittime convocatis et praesentibus accedendo introducat eundem Petrum titulo pignoris in dominium earundem statuatque easdem, cum cunctis earundem utilitatibus et pertinentiis quibuslibet eidem prae- misso pignoris titulo sibi incurabentibus possidendas, si non fuerit contra- dictum, contradictores vero si qui fuerint evocet ipsos contra annotatum Petrum nostram in praesentiam ad terminum competentem rationem contra- dictionis eorum reddituros. Et post haec huiusmodi possessionariae intro- ductionis et statutionis seriem cum contradictorum et evocatorum si qui fuerint vicinorumque et commetaneorum, qui ibi intererunt, nominibus ter- minoque assignato nobis amicabiliter rescribatis. Praesentes vero proptcr sigilli nostri carentiam sigillo praecedentium vicevaivodarura, quo ipsi in exerciendis causis nostri in medio utebantur fecimus consignari. Datum in Zenthmarthon secundo die festi omnium sanctorum, anno dnmini millesimo quadringentesimo sexagesimo. 3 241 1460 \ovcmber 23. Das Ofener Kapitel schaltet iiber Ersuchen des Brudeis Fabian von Igal, Ordensmeister der Franziskaner in Ungarn, die Urkunde Papst Calixls III. von U55 Nr. 2 9S7 mil der Urkunde Nikolaus V, von 1455 Nr. 2 950 enthaltend die Verfiigung, dass die Briider von der Franziskaner-Observanz keine Hauser und Kloster, die den Franziskancr-Konventualen oder den Klaris- sinnen gehoren, besetzen diirfen. Datum die dominico proximo ante festum beatae Katherinae virginis et raartiris, anno domini millesimo quadringen- tesimo sexagesimo. Orig. Perg. Arh. St. Sibiu, U II 211. Siegel, spitzoval, Dm. 48 + 32 mm, weisses Wachs in Waehssehussel, an blau-roter Seidenschnur angehangt. Im Siegelfeld Bischof sitzend ; Umschrift in Majuskel: SIGILLVM [CAPITVLjI BVDENSIS. Regest: Kemeny, Notitia I, 179. 3 242 1460 Novembcr 25. Das Weissenburger Kapilel schaltetdenEinfiihrungsauftrag der siebenbiirgischen Vizcwoiwoden Sigismund und Nikolaus mn 1460 Nr. 3 240 ein und berichtet, dass die Einfiihrung des Peter von Rothberg in den Besitz von Petersdorf und des Pradiums Rependorf sabbatho proximo ante festum beati Martini confessoris stattgefunden hat, vicinis ct commetaneis earundem uni- versis inibi legitirae convocatis praesentibus nobilibus Laurencio praedicto de dicta Wezzewd, Thoma de Bolya, Georgio de Thabyas ac iuratis possessio- num Nagsellv et Saly vocatarum in ipsoruni ac totius cominunitatis in eisdem commorantis personis aliisque quam piuribus acccdendo. Datum decirao octavo die diei intrnductionis et statutionis praenotatarum. anno domini supradicto. Orig. Perg. Arh. St. Sibiu U II 210. Siegel war angehangt. lCingcschaltct als 2. Inscrl vom Hermannstadtcr Kapitel 1470, Orig. cbcnda U II 331. Hcgcst: Keminy, Notitia I, 179. 94 3 243 Roin 1 '«GO Dczcinber 27. Die Kardiiiale hidoiiis, GuHlcrrnus u.a. rcrlciheii dcr Allerheiliijenldrchc in Wolz einen Ablass. Orig. Perg. Arcliiv der Kvang. Kirchengcmcindc .\.B. .Media? Nr. 36. Vier Siegel waren an Hanfschniiren angehiingt. Das fiinfte Siegcl. clJcnfalls an Ilanfschnur angehiingt, spitzoval cca 50 + titt nini, rotcs Wachs auf weisscni Wachsuntcrgnind. lui Siegclfeld Reste mil zwei stchcndcu I-^iguren unter Doppelljaldac liin, darunlcr Bischofsfigur, flan- kiert von zwei Wappcn. Die niit der .lahreszahl 1461 veisehene Urkunde nniss dem angegcbenen Pontifikatsjahr zufolge in das Jahr H(3ll riickversetzt werden. Ks wird daraus tleullich. dass in dcr, Kanzlci der Kardiniilc noch der .laliiesanfaug voni 25. Dezenibcr hcrrschlc. Isidonis Sabinensis episcopus. Giiiliermus litiili sancti iVIaiiini in montibiis, Latinus tituli sanctorum .loliannis et Pauli. .lohannes tituli sanctoruni qua- tuor coronatorum, Petrus tituli sancti Marci, .lohannes tiluli sanctae Priscae, Jacobus tiluli sanctae Anastasiae, Nicolaus lituli sanctae Ceciliae, Berardus tituli sanctae Sabinae presbileri, Rodericus tituli sancti Nicolai in carcere, Tuliano diaconus miseratione divina sacrosanctae Romanae ecclesiae car- dinales universis et singulis Christi fidelibus praesentes literas inspectnris, visuris pariter et audituris salutem in domino sempiternam. Splendor pater- nae gloriae, qui sua mundum ineffabili illuminat claritate, pia vota fideliuni de ipsius clementissima maiestatc sperantium tunc praecipue benigno favore prosequitur cum devota ipsorum humilitas sanctorum precibus et meritis adiu- vatur. Cupientes igitur ut parochialis ecclesia omnium sanctorum in Weltz, Transsilvanae diocesis, congruis frcquentetur honoribus fidelesque Christi eo libentius devotionis causa confluant ad eandem, quo ibidem dono coelestis gratiae uberius se noverint fore refectos ct a Christi fidelibus iugiter veneretur de omnipotentis dei misericordia et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius auctoritate confisi, omnibus et singulis vere poenitentibus et confessis, qui dictam ecclesiam in nativitatis, resurrectionis, pentecostes domini nostri Jhesu Christi, purificationis beatae gloriosae virginis Mariae, omnium sanc- torum festivitatibus et celebritate iuiiusmodi devote visitaverint annuatim et ad reparationem et conservationem aedificii, calicum, librorum aliorumque ornamentoium pro divino cultu inibi necessariorum manus quotienscuinque porrexerint adiutrices. Nos cardinales praefati et quilibet nostrum pro quali- bet die ipsarum festivitatum et celebratione huiusmodi centum dies indul- gentiarum de iniunctis eis poenilentiis misericorditer in domino relaxamus ]iraesentibus vero perpetuis futuris temporibus duraturis. In quorum omnium fidem et testimonium praemissorum praesentes nostras literas exinde fieri nostrorumque cardinalatuum sigillorum iussimus et fecimus appensione com- muniri. Datum Romae sub anno a nativitate domini nostri millesimo qua- dringentesimo sexagesimo primo, die vero vigesima septima mensis decembris, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Pii divina providentia papae secundi anno tertio. Auf der Plica vom gleichen Schreiber: Has indulgentias impetrari fecerunt honorabilis et discreti viri Nicolaus Schonenberger presbyter et Gregorius Schonenberger ac Goderbarmet laici ut pro.sequentes ipsas dicant pro anima- bus ipsorum orationem dominicam et .salutationem angelicam ave Maria. 3244 Rom 1461 Januar 1. Der Kardinalpriester Philipp (jewahrt Nicolaus Petri, dem Pfarrer von Neustadt, das Rccht, sich einem Beichtvater zu wahlen. 95 Orig. Perg. Arh. St. Sibiu, K. A. Bradeni Nr. 5. Siegel war angehangt. Philippus miseratione divina tituli sancti Laurencii in Lucina presbiter car- dinalis dilecto in Christo Nicolao Petri presbitero, plebani in Novacivitate Albensis diocesis, salutem in domino. Solet annuere sedes apostolica prius votis et honestis petentium precibus maxime ubi salus requiritur animarum tavorem benivolum impartiri. Cum igitur ex parte tua nobis fuerit humiliter supplicatum ut in animae tuae solatium eligendi confessorem idoneum tibi licentiam concedere dignaremur, nos tuis supplicationibus favorabiliter annuen- tes auctoritate domini papae cuius poenitentiariae curam gerimus et de eius speciali mandato super hoc vivae vocis oraculo nobis facto devotioni tuae concedimus, quatenus liceat tibi idoneum et discretum presbiterum in con- fessorem eligere, qui super peccatis quae sibi confiteberis nisi talia sint propter q [uae]^ merito sit sedes apostolica consulenda tibi auctoritate praedicta pro- videat de absolutionis debitae beneficio et poenitentia salutari quamdiu vixeris, quotiens fuerit opportunum. Vota vero peregrinat ionis et abstinentiae, si qua emisisti, quaecommode servare non potes ultramarino beatarum Petri et Pauli atque Jacobi apostolorum votis dumtaxat exceptis commutet tibi, idem coufessor in alia opera pietatis. Datum Roinae apud sanctum Petrum sub sigillo officii poeni- tentiariae, kalendis Januarii, pontificatus doraini Pii papae anno tertio. Aiif der Euckseite von der Kanzlei: Regestrata gratis, G. de Venrayde, lo. Weythasen. \'on anderer Hand: Vositis Conano. 1 Lucke 5 mm. 3 245 Gilau 1461 Jauuar 8. Der siebenbiirgische Bischof Matthiias trtigt deni Dekan des Kiralyer Kapilels auf, den Anordungen des Dechanlen des Bistritzer Kapi- iels Folge -u leisten. Abschrift Arh. St. Sibiu, Manuslvript Zimmermann des Urlvundeubuches X, 202 nach E. Amicinus, .Monumenta vetera, friiher im Archiv dcs I£vang. Kapitcls A. B. Bistrija. Mattheus dei et apostolicae sedis gratia episcopus Albensis Transsiivanae sincere nobis in Christo dilecto honorabili et discreto decano deKiralia salutem in domino. Ex relatione honorabilium decani Bistritiensis ct ecclesiarum rec- torum sub eodem decanatu commorantium percepimus querulose, qualiter vos cum aliquod mandatum nostrum aut aliquod aliud totum episcopatum con- cernens ad eodem pervenerit simul cum eis stare nolletis et valde tepidi et ne- gligentes essetis in huiusmodi mandati executione. Cum tamen ut ab antiquo didicimus semper mandatis et requisitionibus decani Bistritiensis pro tem- pore constituti parere teneamini, ideo vestram dilectionem paternaliter ac- cusamus et nihilominus in virtute sanctae obedientiae firmiter praecipimus et mandamus per praesentes, quatenus a modo in posterum quemadmodum alias omnibus mandatis et requisitionibus decani Bistritiensis pro tempore consti- tuti vel in futurum constituendi parere debeatis. Alioquin commisimus prae- fato decano Bistriciensi et praesentium serie committimus dantes in hac parte plenam auctoritatem, ut vos si contra praemissa feceritis vel alter fecerit dicta auctoritate nostra per censuras nostras ecclesiasticas et alia iuris remedia ad 96 parendum hiiiusmodi mandalis arctius compeliat et astringat. Secus igitur non facturi; praesentibus perlcctis exhibenti restitutis. Datum in Gyalu tertio die festi epiphaniaruni doniini, anno ciusdem millesimo quadringentesimo sexagesimo prirao. 3 246 Roin liBl Jauuar 31. Dcr papslliclic GcneralaudUoi Jacobus de MuciarelUs beglaubigl tiber Ersuchen des Gencralauditors des Dominikanerordcrjs Crislianus Bonlei die Urkunde Papsl Nikolaus V. i>on 144S Nr. 2 664 mit dcn Urkunden Eugens IV. ron 1440 Nr. 2 314, Marlins V. von 1427 Nr. 2 OOS und Gregors XI. von 1374 Nr. 1 025 iiber die Rcchte und Frciheiten der Dominikaner . Datum et actum Romae in domo habitationis nostrae nobis inibi mane hora audientiae causarum consueta ad iura reddendum et causas audiendum in loco nostro solito et consueto pro tribunali sedentibus, anno a nativitate domini millesimo quadringentesimo sexagesimo primo, indictione nona, die vero tri- cesima prima mensis ianuarii, pontificatus sanctissimi in Chrislo patris et domini Pii divina providentia papae secundi anno tertio. Eingeschallet vom Konvcnl von Kolozsmonostor 1466 nach dem heute verschollenen Orig., friiher im Besitz des Bischofs Gcorg Paul Binder. Druclc: Fabritius, Urkundenbuch 67 ff. Nr. 98. 3 247 Hermaimstadt 1461 Febniar 8. Antonius de Pozna, Registrator des Graner Erzbischofs Dionysius, bestaiigt, vom Hermannstddter Kapitel die Konfirmations- taxe fiir den Dechanten Michael, Plcban von Grossau, erhalten zu haben. Abschrift Josepli Trausch nach einer Abschritt von Johann Seivert, Archiv der Evang. Kirchengemeinde A.B. in Brajov, T.q.80.111. Nr. 463. Antonius de Pozna nomine et in persona reverendissimi in Christo patris et domini D. Dyonisii archiepiscopi Strigoniensis et cetera, registrarius domini mei gloriosissimi, fateor^ recognoscendo me die datarum praesentium a vene- rabilibus dominis Michaele baccalaureo in decretis, decano Cibiniensi de Insu- la Christiana et Valentino artium baccalaureo de Cibinio comm.^ ecclesiae Transilvanae plebanis nominibus et in personis omnium et singulorum do- minorum ecclesiarum parochialium plebanorum capituli Cibiniensis, iuris- dictione Strigoniensis, ratione et praetextu annotati domini Michaelis confir- matione, quam annotatus dominus magister Dionysius archiepiscopus ipsi domino decano mecum transmiserat, ipsamque confirmationem praelibatam dominis praesentibus honorabilibus dominis Caspar de villa Epponis plebano, Matthia de Lautrendorff, Petro de Bros, Alberto Berman de Cibinio, Georgio Textoris similiter de Cibinio inibi capellanis ac magistro Urbano publico notario, ecclesiae parochialis Cibiniensis organistae, in testimonium veritatis ad pecuniam vocatis et rogatis, assignavi XL et unum florenum auri hungari- calis pro notario eiusdem domini mei archiepiscopi ratione sui salarii iuxta antiquam consuetudinem et secundum iterum unum florenum auri eidem no- tario per antea dictos dominos amicabiliter et voluntarie propinatum a prae- dictis dominis recepi. Pro quibus vero florenis auri quadraginta duobus tam 97 pro confirmationc super decanatus, quam notarii iam expressarum, praedictos dominos decanum et capituli Cibiniensis plebanos universos leddo quitos, absolutos et per omnia expeditos harum mearum literarum sigillo meo con- signatarum. Datum Cibinii in festo beatae Helenae cliristianissimae reginae, anno 1461. Urbanus Petri de Stynavia notarius in praemissis. 1 Vorlage frater. 2 So Vorlage. 3 248 1461 Februar 21. Der Konvent von Kolozsmonostor heieugl das Obereinkommen zwischen der puella Agnes vocata filia condam Michaelis Irhag^artlio dicti in civitate Coloswar commorantis iind Margarethe dcr Witwe nach Nikolaus Czik- ker in dicta civitate Coloswar residens, dem zufolge Agnes ihr ganzes bewegliches und unbewegliches Vermogen puta domum in castro fundatum in vicinitatibus domorum Pauli Swarcz a septemtrionali et Nicolao Bader appelatis a meridio- nali plagis existentem sowie Wcingdrten und einen Garten, der zwischen denen des Priesters Paulus und der Dorothea, Witwc nach Stephan Kewthler liegt, der Frau Margarethe veimacht, sich aber die Nutzniessung vorbehdlt. Ipsa enim domina i\Iargaretha consideratis dictae puellae defectibus et infirmitatibus misericor- dia mota volens exercere opera pietatis assumpmens et obligans. Beim Ableben der Margarethe soll diese Verpflichtung auf ihre Erben iibergehen. Datum sabbato proximo ante festuni kathedrae beati Petri apostoli, (anno 1460). Gleichzeitiges Kopialbuch des Konvents Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 36 392, 102 Nr. 2. 3249 Hundertbiicheln 1461 Februar 24. Stephan, Dechant des Kosder Kapitels, bestdtigi, dass \ikiilaus, Graf von Ketersdorf. seine Hofstelle in Seligstadt der dortigen Nikolauskirche vermacht hat. Abschrift Arh. St. Sibiu, Manuskript Ziinmermann des Urkundenbuches XI, 16 nach dem heute verschollenen Orig. Pap. im Archiv der Kirchengemeinde Seli?tat. I^benda, Sammlung G.D. und Fr. Teutsch Nr. 381, S. 1 050/1. Nos Stephanus artium facultatis magister animarumque curae reclor in Cen- tumcumulis decanatus Kosdque dccanus memoriae commendamus tenore prae- sentium significantes quibus incumbit universis, quod coram nobis personali- ter constitutus egregius vir Nicolaus Gereb de Rethen idemque non compulsus nec coactus seu aliquo seductus errore, sed animo praematuro deliberationc quoque praehabita ob praedecessorum suorum animarum ac suae salutem ad eclesiae parochialis beati Nicolai patroni in Felici loco fabricam illam curiam ibidem habitam ad vendendum convertandumque et ad proprios usus dictae ecclesiae per dominum plebanuni, victricum et seniores iuratos, quos in pro- curatores dictae causae constituit, mutandum nulla penitus contradictione omnium suorum consanguineorum dedit contulitquc et assignasit. Acta sunt haec coram viris fidedignis, utjiuta domino Sigismundo plebano de Barkuthen, Dominico plebann de l<"elici loco, nobili Michaele de Rethen, nobili viro Simone 98 de Mukkendorf, JohaniU' Czoltner, Ladislao Deginlh, .lohanne Solman, Nicolao liock inhabitatoribus ac senioribus iuratis eiusdem villae. In cuius rei eviden- tiam praescntes litcras sigillo nostri decanatus duximus elargiendas. Ex Cen- tumcuniulis in die beati iMathiae aposloli, anno domini millesimo quadringen- tesimo sexagesimo primo. 3 250 Ofeu 1 561 Miirz 3. Konig Matthias nimmt iibtr Ersuchen des Richters Johannes de Hozzywmezeiv und des Ralsgeschworenen Egidius Richter, Rat, Biirger und die ganze Gemeinschaft derer uon Klausenburg gegen Briefe in Schutz, die gewisse Leute von ihm gegen die Klausenburger Freiheiten erwirkt haben. Datum Budae feria tertia proxima post dominicam Reminiscere, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo primo. Orig. Pap. .\rh. St. Cluj-Napoca, Fasz. I, 31. Siegel, rund, Dm. 67 min, in rolcs Wachs, papierbedeckt, Qufgedriickt, derselbe Stempel wie Nr. 3 111. Zum Inhalt vgl. die Ur- kunde von 1459 Nr. 3 186. 3 251 Ofen 14G1 ^larz 6. Konig Matthias verleihl dem Ral von Kronsladt das Recht mti rotem Wachs zu siegeln. Orig. Perg. Arh. St. Bra^ov, Priv. 155. Siegel, rotes Wachs in Wachsschiissel, rund, Dm. 67 mm, an rot-weisser Seidenschnur angehangt. Derselbe Stempel wie Nr. 3 111. Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis. Mathias dei gralia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera fidelibus nostris iudici iuratis ceterisque civibus, incolis^ ac inhabitatoribus tt toti com- munitati civitatis nostrae Brassouiensis partium nostrarum Transilvanarum salutem et gratiam nostraeque regiae benevolentiae continuum incrementum. Cum sacri testimonio doceamur eloquii quod iudicium diligit honor regis, regiam decet clementiam sic circa honorificum statum suorum fidelium subdi- torum provide considerationis intuitum dirigere inter meritorum differentias iuste iudicando, ut fidelia obscquiorum merita non solum applicanda censeat praemiis, sed gratiosa etiani et affluenti regiae liberalitatis munificentia prae- mianda arbitretur sitque illis gratiosa quadam specialitate liberalior ad gra- tiam quos sincera fidei devotio prae ceteris reddit clariores, sic enim et regiae dignitatis gloria crescit in sublime et suorum status subditorum optata suscipit incrementa. Proinde et si munificentiae nostrae gratia cunctis fidelibus nostris quorum actus pensamus et merita gencrali quadam affectione communis esse soleat; verum cum cogitationibus nostris se offerunt sincere fidei et fidelitatis vestrae merita, ad ipsius civitatis nostrae Brassouiensis commoda et utilita- tem inter alias civitates regni nostri praerogativa quadam speciali multiplici- ter nos invitant. Inducimur siquidem ex antiquo fidei vestrae zelo qua quondam illustri domino Johanni de Hunyad perpetuo comiti Bistriciensi, gubernatori regni nostri Hungariae, genitori nostro carissimo et tandem etiam nostrae maiestati vosmet ipsos gratos reddidistis et acceptos et quam nec vetustas tem- poris antiquata debilitat nec annorum spatia fastidiata constringunt, sed quanto plus in tempore labitur, tanto semper in fidei huiusmodi devotione re- 99 centior invenitur. Inducimur etiam ex pure devotionis vestrae constantia, quae nec pravorum interdum exemplo nec persecutionibus hostilibus sed nec cladibus nec ferro neque igne, quibus a multis iam retroactis annorum curriculis et praesertim post felicem obitum dicti genitoris nostri usque impraesenliarum pressi exstitistis stupefacti ab huiusmodo vere fidei constantia labefactari potuistis quin immo ipsa sincera fidei vestrae devotio tamquam lux serena semper in nubilo tribulationum eo exstitit ferventior, quo dampna saepe pertu- lit graviora, ut igitur tantam et tam sincere fidei et fid,*litatis vestrae constan- tiam digne preniiando ceteros fideles nostros ad praeclara virtutum opcra vestro provocemus exemplo. I^raeter illam qua vos prosecuti sumus regiae liberalitatis temporalem munificentiam ipsam civitatem nostram Brassouienscm et vos cives suos perpetuis honoribus specialius attollere regia de benignitate volentes vobis et ipsi civitati nostrae id gratiose duximus concedendum et annuendum, annuimusque et concedimus, ut vos et omnes posteri ct successores vestri cives videlicet et in^olae dictae civitatis nostrae Brassouiensis a modo in antea in omuibus literis et literalibus instrumentis, epistolis, missilibus, privilegiali- bus et generaliter quarumcumque generum et sub quacumque forma verboium et in ac super quibuscumque tractatibus, iudiciis, contractilius, pactis, transac- tionibus et rebus aliis sub sigillo praefatae civitatis nostrae cmanandis instar aliarum civitatum nostrarum regalium similis gratiae praerogativa utentium ac fruentium cera rubea, qua nos in signum regiae celsitudinis et alii quidam subditi nostra ex specialis gratiae praerogativa utuntur et fruuntur, in sigil- lando futuris semper perpetuis temporibus uti et frui valeatis et possitis valeant- que et possint omnes posteri et successores vestri, cives et incolae civitatis nostrae Brassouiensis antedictae. Accipite igitur fideles dilecti in signum nostrae regiae bcnevolentiae usum rubeae cerae et ea libere utimini et gaudete, nec immerito exsultetis de tanto et tam excellenti nostrae regiae liberalitatis dono et nobis ac sacro regni nostri diademati inviolabiliter observanda vestrae fidei sincera devotio tanto in antea de bono crescat in melius, quanto maiesta- tem nostram in donis gratiarum novistis affluentiores. In cuius rei memoriam firmitatemque perpetuani praesentes concessimus literas nostras pendentis ct authentici sccreti sigilli nostri quo ut rex Hungariae utimur munimine robora- tas. Datum Budae feria sexta proxima ante dominicam Oculi, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo primo. Auf der Plica: Lecta. Auf der Riickseilc gleichzeitig : Privilegium super rubea cera. 1 Bis hierher in grosserer verlangerter Schrift. 3 252 Herinannstiidt Hfil llar/. 17. Der offenllichr Notar Urhanus Petri i>on Stcinau beglaul)igt die vom Ilermannstddler Kupitel vorgenommene Beileguiig des Sireites zwischen dem Grosscheuerner Kaplan Ladislaus und drm Kronstddter Geistlichen Jakobus wegen angeblicher Geldentwendung. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu, Archiv des Evang. Kapitels .V.B. Sibiu Nr. 33. In nomine domini amen. Anno nativitatis eiusdem millesimo quadringentesimo sexagesimo primo, indictione nona, die vero Martis decima septima mensis martii, hora vesperorum vel quasi, pontificatus sanctissimi in Christo patris 100 et domini nostri tUmiiiii Pii divina providentia pajiac spciuuli anno ciiis tcrt.io in consislorio lionorabiliuni doniinornm ecclcsiaruni parocliialium capiluli, decanatus opidi Cybiniensis Strigoniensis iurisdictionis plcbauorum ubi vene- rabilis vir dominus Michacl baccalarius in decretis decanus Cybiniensis de Insula christiana unacum suis coassessoribus ciusdem dccanatus et capituli plebanis scdebat pro tribunali. lu mei notarii publici lestiuniquc subscripto- rum ad infrascripta vocatorum ct rogatorum praesentia personalitcr constitu- tns honorabilis vir dominus Symon plcbanus dc Insula Gerhardi iamdicti decanatus et capituli Cybiniensis confrater ad debitam requisitionem honorabilis viri domini Ladizlay de opido CastroschesTranssilvanensis dyocesis, capellani in Magni Horreo Strigoniensis iurisdictionis praefatae ut profitebatur citatus pcr dictum dominum l.adizlaum ad dicendum \critatem de et super deperdi- tione suorum florcnorum auri puri Hungaricalium puta triginta duorum ct uionetarum argenteorum pro duobus florenis auri similiter hungaricalis mone- tae, quid sibi constaret fateri ct recognoscere dignaretur. Annotatus vero domi- uus Symon non coactus nec aliqua sinistra iuformatione inductus conscientiose et fidei sua sub puritate confessus est et recognovit modo tali. Quod cum ipse in anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo quarto quidam Jakobus dc Corona presbiter unacum iamdicto domino Ladizlao in villa maiori Kappusch Transsilvanicnsis dyocesis pariter capellani fuissent et ipso domino Symone in opido Berthalom venerabilis viri domini Michaelis bacca- larii in ciecretis pleiiani et decani sedis Megies similiter Transsilvaniensis dyocesis procuratore curiae et capellano existente, ipsi vero domini plebani sedis Megics quasi universi ibidem congregationcm generalem habuissent pariterque constituti etpro tribunali consedentes. In qua quidem congregatione venerandus vir dominus Nicolaus de praedicto Kappusch, archidyacoiius de Kykyllew etiam praesentialiter constitutus coram quibus dominis prae- fatus dominus Ladizlaus contra dominum Jacobum suum collegam capella- natus querulose suam qucrelam iudicialitcr pioposuissct in hunc modum. Quomodo praefatus Jacobus presbiter de Corona sibi in triginta duobus f lorenis auri hungariealis et in moneta argentea pro duobus florenis similiter auri puri ipso Ladizlao presbitero in Megies existente furtive per fenestram commodum suum subintrando ruptis seris dampnum fecisset et abstulisset; ipso vero domino Michaele decano hoc percipiente pracdictum dominum Symonem ad praedictum Kappusch et a Jacobo presbytero de veritate rei praemissae ad inquirendum transmisisset. Qui cum ad ipsum Jacobum presbyterum per- venisset ipsumque de praemisso negotio interogasset. Idem vero Jacobus pres- byter sponte sine omni coactione statim sibi recognovisset se praedictam sum- mam florenorum et monetam argenteam in nummero quibus supra ipsi domino Ladizlao recepisset. Ipso vero domino Symone ad praefatos dominos et deca- num^ revertente relationem praedicto domino decano facientem, quomodo ipse Jacobus presbyter praefatam summam florenorum er [ ]- domino Ladizlao abstulisset. Demum vero idem Jacobus presbyter personaliter citatus coram praefatis dominis Michaele decano, Nicolao archidiacono, magistro Ambrosio de Walthudia et Johanne fratre ipsius domini Nicolai archidiaconi de Kappuscli plebanus constitutus ipsis in praedicta Berthalam in tri- bunali consedentibus, idem tunc Jacobus presbyter saepedicto domino Ladizlao super praedicta per eum ablata summa iudicialiter respon- dere debuisset. Idem dominus dccanus nullam penitus iudicium et iustitiam eidem domino Ladizlao contra dictum suum adversarium impartiri et facere voluisset, sed ipsi domini Nicolaus archidiaconus et magister Ambrosius ipsum Jacobum prcsbyterum in locum seorsum recepissent et inter ipsum Jaco- bum et Ladizlaum concordiam fecissent talem, ut idem Jacobus presbyter domino Ladizlao tantum octo florenos auri pro sua dota dicta summa dare 101 debuisset. Sed cum ipse dominus Ladizlaus parvo intervallo ipsius diei et sta- tim se illusum et deceptum per fraudem et dolum sensisset, ipsam concordiam immediate revocasset et iudiciurn et iustitiam contra suum adversarium sibi impartiri postulasset. Ipsi vero domini sibi iudicium et iustitiam facere dene- gassent eundemque Jacobum presbj'terum pro huiusmodi facinorosis actibus et dampnis saepefato domino Ladizlao illatis liberum abirc permisissent. Super quibus omnibus et singulis memoratus dominus Ladizlans a me notario publico subscripto et literam recognitionis a praelibato domino Michaele, decano Cybiniensi instrumentum seu instrumenta sibi confici et dari petivit. Cuius petitionibus fore iustis et rationi consonis, praesens ideo instrumentum sibi tradidi et assignavi. Acta et data sunt haec anno, indictione, die, mense, hora, loco et pontificatu quibus supra. Praesentibus ibideni honorabilibus viris Gre- gorio de Coloswar et Wenczesslao de Dresdin, Gregorio Transsilvanensis dioce- sis, Wenczesslao Misnensis diocesis presbyteris in Cybinio capellanis et pluri- bus fide dignis presbyteris et literatis personis testibus ad praemissa vocatis pariter et rogatis. Notarzeichen : Et ego Urbanus Petri de Stynawia, clericus Wratislaviensis diocesis, publicus papali ac imperiali auctoritatibus notarius, qui praedictis requisitionibus, fassionibus ct recognitionibus aliisquc omnibus et singulis praemissis dum, sic ut praemittitur, fiercnt et agerentur unacum praescriptis testibus praesens fui, eaque sic vidi fieri et audivi. Ideo praesens publicum recognitionis instrumentum manu meo scriptum exaravi, conscripsi et in hanc publicam formam redegi et publicavi signoque et nomine meis solitis et consuetis roborando consignavi, rogatus et requisitus in fidem et testimonium omnium praemissorum. * Schrift ganz verblasst, hier nach einer ^ Unleserlich 12 mm. Abschrift aus der Zeit um 1800 wieder- gegeben, ebenda. 3 253 1461 Marz 19. Der Konvenl von Kolo:smonostor verzeichnet den Auftrag des K6- nigs Matthias, Bcnedikl, Johannes und Stephan, die Sohne des Dionysius Weres de Farnas in den Besilz von Zaazfylpes, Magyarfylpes et Wnv/ka einzufiihren. Datum feria quinta proxima ante festum beati Benedicti abbatis (anno 1461). Gleichzeitiges Kopialbiich des Konvenls Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 36 392, 102 Nr. 4. 3 254 Klauscnburg 14G1 April 18. Der Rat von Klausenburg leilel die Streitsache zwi- schen seinen Miihurgern Balthasar Craws und Jakob Polkyscher um einen Feuer- schaden an den Bisiritzcr Ral weiter. Eingeschaltet vom Bistritzer Rat 1461 Arli. St. Cluj-Napoca, Archiv dcr Stadt Bislrita Nr. 51. Regest: Berger, Urkunden-Regesten 31 Nr. 151. ludcx et iurati cives civitatis Coluswariensis prudentibus et circumspectis viris iudici et iuratis civibus civitatis Bystriciensis, fratribus et amicis nostris 102 sincerc dilectis. Prudenles viii liatres et aiiiici piaefavendi. In nostram no- straeque universitatis accedentes in praesentiam Barthasar^ Craws dictus nec- non Jacobus Polkyscher concives nostri et per eundem Balthasar contra dictum Jacobuni propositum extitit pariter et relatum, quomodo ipse satis ingens ac intollerabilein dampnum ex parte ignis incendii in horreo ipsius Jacobi exorti ac resuseitati pcicepisset cuius dampni recompensam et salisfactionem ab ipso Jacobo expeteret ordine iuris mediante. Quo audito ipse Jacobus respondit ex adverso, quod ipse non negarct ipsum ignem in suo non vidisse horreo-, sed unde et a quo ipse ignis habuisset initium aut exortum penitus ignoraret, ipse Jacobus pro se et suis nileretur respondere prout ordo iuris exposceret et re- quirit. Praefatus vero Balthasar sua proposita volens affirmare, adduxit fide- dignos liomines videlicet Cristannum sartorem, Andream fabrum, Fabianum similiter fabrum, Lucam clipificem et Paulum Nigrum, qui praestitis iuramen- tis recognoverunt, quomodo ipsum igneni primo in horreo ipsius Jacobi vidis- sent, sed quod ipsum inccndiuni per praemissum Jacobum veraciter foret per- petratum milla iis in hac ]iarte constaret veritatis certitudo. Insuper duae mulie- res fassae extiteiant. quomondo unum luminem in medio curiae ipsius Jacobi iam aurora fere lucente \ idissent. Nos igitur aiiditis partium propositionibus, attestationibus pariler et responsis talem inferre decrevimus sententiam vide- licet, quod ipse Balthasar iuuctis sibi duabus fidedignis personis videlicet met- tertius sacramentum sincerae fidei, quantum dampni dinciscitur percepisse praestare teneatur. Extunc eiusmodi dampni medictatem ipse praelibatus Jacobus eo quod et ipse particeps foret ipsius dampni, praenotato Balthazar recompensare debeat et teneatur. Sed antedictus Jacobus cum de nostra diffini- tiva sententia non staret contentus causam suam vestrae prudentiae ad deli- berationem studuit prorogandam seriem vestrae agnitionis in praemissis nobis tandem petimus favorabiliter transmitti. Datum ex Coluswar sabbato proximo ante festum beati Georgii martyris, anno domini millcsimo quadringentesimo sexagesimo primo. 1 So Vorlage. 2 (Jber der Zeile nachgetragen. 3 255 1461 Mai 18. Der Konvenl von Knlozsmonostor bezcugt, dass Johannes filius Desew de Lossoncz seiner Gattin Adviga, der Tochter des Jacobus de Pastchoh 2 Dorfer und Besitzanteile u.a. in Botsch, Weilau, Ober- und Niedereidisch, Prdnzdorf und Grosschogen fiir 1 500 Goldgulden verkauft hal. Datum feria secunda post festum ascensionis domini (anno 1461). Gleiclizeitiges Kopialbucli des Konvents Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 36 392, 111 Nr. 1. 3 256 Wien 1461 Juni 15. Frater Thomas Siculus, Prior des Kronstddter Dominikaner- konvents, urkundet uber die Biicherstiftung des Jacobus de Roderbach. Gleichzeitige Abschrift Aichiv der Evang. Kirchengemeinde A.B. Brajov I.E. 144 f. 199 V. Ego frater Thomas Siculus ordinis praedicatorum vicarius in Transsiluania ac prior immeritus conventus sancti Petri iamdicti ordinis et fratrum in Corona 103 situaii regni Vngariae recognosco per praesentes me recepisse pariter et transtu- lisse a venerabili domino et patre monasterii sanctae Dorotheae domino Ste- phano iamdicti monasterii praeposito in Wyenna situati quosdam libros liga- tos per dominum Jacobum felicis recordationis de Roderbach olim confessorem monasterii sanctimonialium ecclesiae sancti Laurencii Wyennensis opidi ad Burziam videlicet sermones magistri Nicolai Dynkelspyl de tcmpore et de sanctis, item volumen, quod continet decem praecepta septem vitia octo beati- tudines, tres partes poenitentiae, pater noster aliquos sermones super epistolas magistri Nicolai Dynkelspyl, item primam partem Byblye, item secundam partem Byblye, item novum testamentum cum uno quadrigesimali, item ma- nuale confessorum cum lepra morali, item aliquos sextenos variorum doctorum nondum ligatos, qui ligari debent de pecuniis quas praefatus dominus Jacobus sanctimonialibus ad sanctum Laurentium legavit, item Omelye beati Gregorii cum aliis bonis tractatibus, item super officium missae cum quinque sensibus, item laudes Mariae, item quatuor libros dialogorum beati Gregorii. Quos libros iamtactus idem dominus Jacobus de Roderbach donavit legatoris sub modo fratribus et monasterio regni Vngariae saepedictis tali sub conditione, ut idem fratres saepedicti monasterii regni Vngariae seu eorum priorpro tempore exis- tens cum consensu fratrum suorum unacum dominodecano decanatus Brasscho- uiensis pro tempore existente, eosdem libros bonis et honestis sacerdotibus saecularibus accomodent, hoc addito ut ipsi pro eisdem libris aequivalentes reponant hac clausula dumtaxat semota cum ipsimet saepissimi dicti fratres eisdem libris per se indigerent. Insuper et hoc addito ut nullus priorum seu fratrum vel audeat a saepedicto monasterio quemquam supradictorum librorum alienare quocunque modo sine consensu iamdicti prioris et fratrum necnon do- mini decani Brasschouiensis pro tempore existentis. Et ego praefatus frater Thomas Siculus praefatum dominum Stephanum praepositum et suum conven- tum ex parte traditionis eorundem librorum servare indemnem promitto per quoscumque ipse vel suus conventuus fuerit inpugnatus. In quorum omnium singulorum praemissorum robur et testiinonium praesens scriptum iamdicto domino ac patri Stephano praeposito loci praelibati reliqui et signeto meo usu- ali, quo utor, munivi et signavi. Datum Wyennae in die sanctorum Viti et Modesti martirum, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo primo. Von demselben Schreiber: CoIIationata et correcta per me Stephanum praeposi- tum praefatum iuxta originale. 3 257 1461 Juni 15. Der Konvcnt von Kolozsmonostor bezeugt, dass Slephan Kemen de Gerewmonostra dem Klausenburger Bartholomdus Aurifaber pro quibusdam suis necessitatibus ipsum ad praesens urgenlibiis .'>0 Goldguldcn gcliehcn hat, der sich verpflichtci, sie in eineni Jahr u. zw. his zum 13. Juni zuriickzu-ahlen, widri- genfalls sich die Schuldsumme verdoppell. Datum feria secunda videlicet in festo beatorum Viti et Modesti martyrum (anno 1461). Gleichzeitiges Kopialbuch dcs Konvents Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 36 392, 116 Nr. 3. 104 3 258 Teiu$ 1461 Juni 23. Dcr siebenbitrgische Woiwode Sebastian i>on Rnzgonii triU Johannes Gereb de Vingard und Michael Zekcl alias vicecomiti Bi.striciensi, fra- tris et amicis honoraiulis nii/, dass cr dcn Konrcnt i'on Kolnzsmonostor bcauftragt habe, einen zwischen dcni Wcisscnburgcr Kapitcl und dcr durch Andreas et Grego- rius Soos, Ladislaiis Aiigustini et alter Ladislaus Simoni, Andreas Zerechen, Petrus Literatus, David Biro, Thomas Feyer, den Richter Urbanus, Gregorius Carnifex, Ladislaus Zekel, Michael Haray, Laurcncius Zaz ac alii quam plures hospites et incolae vertrctcnen Stadt Weissenburg (civilas Albensis) ausgebrochenen Hattcrlslreit um Grtindc am Einfluss dcs Ampoi (Ompaicza) in dcn JMiercsch (Marus), den diese mit Wisscn und Willcn dcs liischofs Mutthdus uom Zaun gebrochen haben, :u untersuchen. Datum in Thwys feria tertia proxima antc festum nativitatis beati Johannis baptistae, anno domini millesimo quadringentesimo sexagcsimo primo. Orig. Pap. Batthyaneum Allia lulia III, 2. Sicgcl, rund, Dm. 30 mm, in gruncs Wachs vornc aufgcdriickt, Reste. Regest: Bekc, A kolozsnionostori konvcnl 64 Nr. 199. 3 259 1461 Juli 15. Dcr Konvent von Kolozsmonostor schallct die Urkunde des siebcn- biirgischcn Woiwoden Sebastian von Rozgony von 1461 Nr. 3 258 ein und teilt ihm mil, dass die angeordnctc Grenzbegehung der zwischen dcm Bischof und dem Kapitel strittigcn Hattcrtteilc auf dcrn Gebiet von Weissenburg in Gegcnwart unier andercn dcs Richtcrs Stephan und der Gcschworcnen Thomas, Pctcr und Lconhard von Winz am S. Juli 1461 staltgefundcn hat. Datura octavo die diei restatutionis et rectificationis metarum ac evocationis praenotatarum, auuo domini supradicto. Konzept. gleichzcilig, Batthyancum Alba lulia III, 2. Regest: Beke, A kolozsmonostori konvent 65 Nr. 200 zu Juli 8. 3 260 Szikszo 1461 Juli 20. Konig Matthias bcfichlt dcn Grafen der Hermannstddter Munzkammcr, dcm siebenburgischcn Woiwodcn Scbastian de Rozgonij monatlich 100 Goldgulden auszufolgen. Druck:Kaprinai,Hung. dipl. 2,500 Nr. 20. Unvcllstandig: Katona, Hist. crit. 14, 456. Von der Kanzlei: Commissio propria domlni regis. Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera fidelibus nos- tris egrcgiis Stephano de Mykola et Mclchior camerariis cusionis monctarum nostrarum in camera Cibiniensl constitutis salutem et gratiam. Eidem fidelitati vestrae harum serie firmiter praecipientes mandamus ita omnino habere volen- tes, quatenus acceptis pracsentibus dilatione occasioneque et subterfugio qui- buslibet postpositis, nullis etiam aliis literis et mandatis nostris superinde ex- spectatis monetas ad valorem centum florenorum auri magnifico Sebastiano de 105 Rozgon vaivodae Transsilvano et comiti Siculorum nostrorum aut liominibus suis praesentium ostensoribus ad singulum mensem interim quousque in illis partibus nostris Transsilvanis in servitiis nostris erit occupatus pro mensae suae sustentatione de ipsa camera nostra Cibiniensi nostram ad rationem dare debeatis. Et secus facere non praesumatis. Praesentes vero facta restitutione huiusmodi monetarum pro vestri erga vos expeditione reservetis. Datum in oppido Zikzo feria secunda proxima ante festum beatae Mariae Magdalenae, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo primo. 3 261 Szikszo 1461 Jiili 20. Konifi Matthias brsttitigl aiif Bittcn dcr fideles nostricir- cumspecti Georgius Thiniar iudex, Ladislaus Korlath iuratus civis civitatis nostrae Bistriciensis necnon .\ndreas Brciber de Naghdemeter in ipsorum ac universorum civium, hospitum et incolarum eiusdem civitatis et pertinentia- rum suarum... dic Urkunde dcs Jnhannes vnn Hiinijad van 14')3 Nr. 2 S67 tiber die Freihciten iind Pflichten der Bistritzer. Confirmamus praesentis scripti nostri patrocinio mediante insuper ut omnis ambiguitas tollatur de medio, quae li- bertati et antiquae ac laudabili consuetudini praefatorum civium, hospitum et incolarum praelibatae civitatis nostrae Bistriciensis et pertinentiarum sua- rum posset temporum in processu in aliquo fortasse derogare, praesentis scripti patrocinio declaramus, volumus et decernimus ut census ille centum floreno- rum auri de camera qui singulis annis circa fcstum beati Jacobi apostoli, ca.s- tellanis castri nostri Bistriciensis pro tempore constitutis de medio eorundem civium et hospitum dictae civitatis et pertinentiarum suarum provenire solita est et constitutu ita semper temporibus succesivis exigant^ ct solvant ut pro singulo uno f loreno camerae, singuli centum denarii monetae pro tempore curren- tis et non plures hoc est census centum denarii, qui faciunt centum florenos camerae. ipsi civcs et hospites eisdem castellanis nostris annuatim solvere de- beant et teueantur, nec dicti castellani pro tempore constituti. eosdem cives et hospites ipsorumque heredes et successores ad praedictum censum aliterquam expressum est solvendum cogere valeant neque possint... . Datum in opido Zykzo feria secunda proxima ante festum beatae Mariae Magdalenae, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo primo. Orig. PtTg. Arh. St. CIuj-Napoca, Archiv der Sladt Bistrita 49. Siegel war an blaugrU- ner Seidenschnur angehangt. Eingeschaltet von Konig Matthias 1464 und voin Konvent von Kolozsmonostor 1464, ebenda. Bruchstuclv: Schuler-Libloy, Sieb. Rechtsgeschichlc I, 213. Deulsche tJbersetzung; Schulcr-Libloy, Municipal-Constitutionen 47. Regest: Archiv. Zeitschrift 12, 82. Berger, Urkunden-Regesten 31 Nr. 152. ' Vorlage exiga. 3 262 Szikszo l-lGl Juli 20. Konig Matthias bcstntigt auf Bittcn fidelis nostri cir- cumspecti Georgius Thymar iudex, Ladislaus Korlath, iuratus civis civitatis nostrae Bistriciensis necnon .\ndreas Breibei- de Naghdemeter in personis et uominibus universoium liospitum et incolaruiu posscssiommi uostrarum Kysde- meter et Radla vocatarum in pertinentia civitatis nostrae Bistriciensis exis- 106 tcnliuHi (lie Uikiindc dvs JoIkiiuics ihiii Hiimjad mm J4'j.j Sr. 2 S7(i iihrr dic Vereinigung der beiden Gemeindcn Wallcrsdorf iind Radla. Datuin iii Zykzo feria secunda proxiina ante festum bcatae Mariae Magdalenae, anno doininl inillesimo quadringenlcsimo scxagesimo priino. Orig. Perg. Arh. St. Cluj-Napoca, Archiv der Stadt Bistrifa 50. Siegel, rund. Dm. 67 mm. rotes W.u-hs iiiweisserWachsschiissel an dunkelblau-hcUblau-gruner Seidenschn ur angchangt. Derselbe StcTnpel wie \'r. 3 251. Regesl: .\rchiv. Zcitschrift 12. 82; Berger, Urlvunden-Rcgesten 31 Nr. 153. 3 263 Ilanimersdorf lifil .\uf(iist -Ti. Pfarrcr Pclrus imn Hammcrsdorf crsucht dcn Kaplan Matthiius in Marktschclkcn, dic ihm offcngchaltcnc Stelle eines Kaplans in Hammersdorf anzulretcn. Orig. Pap., unbesiegelt, Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 44 987. Der linke Teil des Schriftstiicks ist abgeschnitten und im unteren Teil noch weiter abgerissen. Eine Ab- schrift des Schriftstiicks von Gabriella Weichhart aus cca 1910 liegt bei. [ Y t*"s ingens amicitia indesinenter cernitur aprobari. Amice et fantor mi praecordialissime. [ ]' .sartis servire et ecclesiae sauctae in- Hummersdorff- in statu capellanatus et co similiter supplicando ac petendo vos [ Y quia vestra fraternitas promiserat venire post autumpnum. Et iste^ terminus videbatur inihi nimis proiixus [ Y scilicct * sabbato infra visitationis Mariac gloriosissimae virginis, quod dominus Anthonius ac [ Y um habitationis m;ae et me allocutus fuerit, ipsum acceptare in capellanum meum et ecclesiae [ Y secundum exigentiam ac facul- tatem eius, quod et factum. Et tandem medio tempore post dcstinationem literae vestrae [ ]' lutifigulum ac mei consodalcm pcrcepi ac intel- lexi. Quod vestra fratcrnitas sit ad me inclinata et [ Y *^^ ^'"§0 ''" centiavi dominum Anthonium in die sancti Stephani regis et immo adhuc [ Y *^c'tis promiseram vestrae fraternitati in Cibinium, quia parro- chiani mei volunt et affectabant me scrvare [ Y causam, quod advenerat dominus Anthonius. Immo amicabiliter peto ac supplico vestram fraternitatem adhuc hodie [ ]^ tanter acceptabo vos in fratrem prop- ter notitiam prius praecognitam ac" contractam" in eadem domo habitam [ ]* mo. Tunc mihi relationem peto rescribere, quia non possum bene carere unius capellanl ac [ ]*, quia aliqui sunt de confratribus, qui et dudum affectabant stare mecum. Ex quoque promisi vobis [ ]^ adhuc affecto vos ne postca iteruin imputaretis inihi non stare in fide vobis. Data [ Y Pt sancti Andrcac, sub anno domini' 1461. Datum feria 3a post Bartholomei in Hummersdorff*. Petrus plcbanus in villa Humperthi, fautor ac frater vester in omnibus. Auf der Riickseite Adresse: Discreto viro domino Matheo pro nunc existente capellano in Schelk maiori*. * LQcke. ' Unter der Zeile nachgetragen. * Uber der Zeile nachgetragen. ' Hierauf a gestrichen. ' Vorlage it«. ' Am rechten Zeilenende unter Barlliolomei * Hierauf post gestrichcn. Die danach fol- in geschrieben. gende Tagesangabe: Juli 4. " Vorlage a'' . ' Grossere Liicke. 107 3 264 Diosgyor HGl August 20. Konig Malthias tiagl dcm sicbenhurqischcn Woiwoden Sehastian uon Kozgony niif. dcn Slrcit zwischcn dcn Adligcn Ladislaus de Kec- zeih und Benedikt iind Johannes Weres de Farnas iim die Bcsiliungen IMagiar Philpcs et Zazphilpcs ri; schlichtcn. Datiim in Dyosgewr iii festo decollationis beati Johannis baplistae, anno do- inini niillesimo quadringentesimo sexagesimo primo. liingeschaltet von den siebenburgisclien Vizewoiwoden (ieorg de Zenlhj wan und Bene- dikt Gebarth de Zilkcrck 1461, Ungar. Landesarchiv Budapest DI. 29 513. 3 265 Krlau H6I Septeiiiber 6. Krjnig Matthias iragt dcn Sachsen der Sichen und zwei Sliililc auf, iiber Anfordcrung des Woiwodcn Scbastian uon Rozgony snfort mit ihrcin Hecresaufgebot ausziiiiickcn. Orig. Pap. Ungar. Landcsarchiv Budnpest Dl. 15 633. Siegel, rund, Dni. 7(i mm, war in rotcs Wachs vorne aufgedriickt. Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis. ]\Iathias dei gratia rex Hungariae, Dalniaciae, Croaciae et cetera fidelibus nos- tris universis et singulis Saxonibus septem et duarum sedium Saxonicalium partium nostrarum Transsilvanarum salutcm ct gratiam. Eidcm fidelitati universitatis vestrae et cuiuslibet vestrum harum seric firmiter committimus et mandamus, quatenus dum et quando ac quotienscumque per fidelem nostrum magnificum Sebastianum de Rozgon waywodam earundem partium nostrarum Transsilvanarum ct comitcm Siculorum nostrorum requisiti fueritis ex tunc statim et in continenti per singula capita simulcum omnibus equitibus et pedi- tibus \estris penes cundem insurgere et illac, quo idcm iusserit, ire et profi- cisci debeatis et reveremini. Alioquincommisimus et praesentibus strictius com- mittimus praefato Sebastiano de Rozgon vvaywodae, ut ipse vos et qucmlibet vestrum ad praemissa facicntes per omnia opportuna remedia ac etiam grava- mina vestra arctius compcllat et astringat auctoritate nostra praesentibus ei- dem in hac parte attributa mediante. Secus ergo facere non praesumatis. Prae- sentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Agriae dic dominico proximo ante festum nativitatis beatae Mariae virginis, anno domini millesimo quadrin- gentesimo sexagesimo primo. 3 266 \aeh \\(i\ Spptpiiiber 6. Die siebenlmrgischcn Vizewoiwoden Georg de Zcnthywan iind Bencdikt Gebharth de Zilkerek besldligen die Urkunde Konig Matthias' von 1461 Nr. 3 264 betreffend die Schlichtung des Streites um die Besitzungen -Magiar Philpes et Zazphilpes. Datum [ Y, anno eiusdem supradiclo. Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest DI. 29 513. Siegel, rund, Dm. 30 nim, in griines Wachs auf der Riickseite aufgedriickt, Reste. 1 Lticke 29 mm. 108 3 267 Bistritz K61 Xovonibcr 11. Rkhter nnd Ral ron lUsliil: srhallen dic Urkunde des Klaiisenbiirger Rales imji 14(!1 \'r. 3 254 ein und legen die Slreilsaehe zwischen den Klatisenbuiyer Bii.gern Balthasar Craws und Jakoh Polkyscher um einen Feuerschaden dem Hermannsladter Rat :ur Entscheidung vor. Orii;. Pap. Arh. St. Chij-Xapoca. Archiv dor Stadt Bistri(a Xr. 51. Siegcl, rund, Dm. 43 mii). war in griincs ^Vnchs aut dcr Hiicl;scite zum Vcrscliluss aufgcdriiclct. Hcgcst: Bcrgcr, liicundcn-Hcgcstcn ;il \r. 154. Prucientes et circum.spccti viii domini et fratrcs nostri lionoiandi. .Vccepimus proximum literas providorum iudicis et iuratonim civium civitatis Coluswar causam seu causas Barthazar^ Craws et Jacobi Polkyscher per singulos articulos el sententiam diffinitivas eo in tenore continentes: (Folgl die Urkunde des Klausenburgcr Rates von 1461 Nr. 3 254). Quibus tandem literis praedictorum iudicis et iuratorum civium de eadem Coiuswar tempore quo supra acceptis et perceptis literis nostris mediantibus eisdem in hunc modum respondere decre- veramus. Quod licet ipse Balthazar intentionem suam probare suscepisset, ita quod ignis in horreo .Jacobi exortus sit et primum visus quamvis probaverit per praescriptos homines fidedignos fulmen ignis pro primo in horrco Jacobi visum fuisse, tamen an si ipsa succensio de culpa Jacobi foret aut non se igna- ros professi sunt. Ideo ipsum testimonium in hac re minus sufficientcr nobis videbatur. Ex adverso autem diximus.si idem Jacobus pro se et familia sua probare poterit, quod ex parte ipsorum ignis in dicto suo horreo non sit exortus, extunc eundem a suo adversario liberum et quittum declaramus. Sed defici- ente probatione ipsius Jacobi, ex tunc ambae partes litigantium discretos eli- gere deberent viros, qni conscientiis eorum mediantibus dampna exustionis ipsius Balthazar pensi haberent. Cuius tandem dampni medietatem ipsum Jacobum solvere debere ac satisfacere nostra deffinitiva sententia pronuntia- vimus. De qua quidem sententia nostra praescriptus Jacobus Polkyscher minime contentus causain suam pro declaratione uberiori ad vestram serenitatem fornia appellationis duxit provocandum. Datum Bystriciae in festo beati Martini con- fessoris, anno domini quo supra. ludex et iiirati cives civitatis Bystriciensis. Auf der Riickseite Adresse: Prudentibus et circumspectis viris magistro civium, iudicibus et iuratis consulibus civitalis Czybiniensis, dominis et fiatribus ip- sorum honurandis. ' So Vorlage. 3 268 Ofcn 1-461 Xovcmber 25. Kunig Matlhias bestdtigt ftir das Kronstadler Domini- kanerkloster die Urkunde des Johannes von Hunyad von 1455 Nr. 2 992. Orig. Perg. Archiv der Evang. Kirchcngemeinde A.B. Brasov, I.E. 156. Siegel, rund, Dm. 67 mm, rotes Wachs in weisser Wachsschiissel, an violett-wciss-griiner Seidenschnur angehangt. Derselbe Stempcl wie Nr. 3 111. Erwahnt und fiir ungiiltig erlvlart von Jo- hann Zapolya 1532, Orig. Arh. St. Brajov, Archiv der Stadt Sighisoara Nr. 29. 109 Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis, comite Ladislao de Palocz iudice curiae referente. Nos Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae etcetera memoriae commendamus tenore praesentium significantes C(Uibus expedit universis, quod venientes nostrae maiestatis in praesentiam religiosi fratres Petrus de Megyes provincialis fratrum praedicatorum ordinis sancti Dominici de observantia nuncupatorum in dicto regno nostro Hungariae et Thomas Siculus, vicarius in partibus nostris Transsilvanis ac prior claustri beatorum Petri et Pauli apos- tolorum eiusdem ordinis in civitate nostra Brassouiensi fundati constituti in ipsorum ac universorum aliorum fratrum de eodem claustro exhibuerunt et praesentaverunt nobis quasdam literas illustris principis condam domini Johan- nis de Hwnyad, comitis Bistriciensis, alias dicti regni nostri Hungariae guber- natoris, genitoris nostri carissimi felicis reminiscentiae, sigillo eiusdem quo tunc ut comes Bistriciensis utebatur im])endenti communitas mediantibus quibus idem condam dominus .lohannes genitor noster de censibus illis, quos circumspecti cives et hospites ac inhabitatores dictae civitatis nostrae Bras- souiensis circa festum beati Martini episcopi in argento annuatim fisco nostro regio solvere habent, decem marcas argenti ad usum ipsorum fratrum praedi- catorum et reformationem praefati claustri eorum eisdem fratribus perpetuis semper successivis temporibus dari deputasse dinoscitur tenoris infrascripti. Supplicantes praefati fratres Petrus de Megyes et Thomas prior in ipsorum ac aliorum praedictorum fratrum personis de dicto claustro maiestati nostrae hu- militer, ut easdem literas praefati condam domini genitoris nostri ratas, gratas et acceptas habentes literisque nostris privilegialibus verbotenus inseri facien- tes praemissae'^ deputationi praetactarum decem marcarum argenti nostrum regium consensum praebere ac easdem pro dicto claustro et fratribus in eodem pro tempore degentibus innovantes perpetue valituras confirmare dignaremur. Quarumquidem literarum tenor talis et: (Folgt die Urkunde dcs Johannes von Hunyad vom 8. November 1455 Nr. 2 992). Nos igitur praemissis supplicationi- bus dictorum fratrum Petri etThomae per eos in ipsorum ac dictorum aliorum fratrum de praefato claustro beatorum Petri et Pauli apostolorum in dicta civi- tate nostra Brassouiensi fundato nominibus nostrae modo quo supra porrectis maiestati regia benignitate exauditis et clementer admissis. praescriptas literas praefati condam genitoris nostri non abrasas, non cancellatas nec in aliqua sui parte suspectas praesentibusque literis nostris privilegialbus de verbo ad verbum insertas quo ad omnes earum continentias, clausulas et articulos, eatenus qua- tenus eaedeni rite et legitime existunt emanatae viribusquc earundem veritas suffragatur, ratas, gratas et acceptas habentes, praemissae deputationi dicta- rum decem marcarum argenti per dictum condam dominum genitorem nostrum praefatis fratribus factae, nostrum regium consensum praebuimus, immo prae- benius benivolum pariter et assensum et nichilominus ob spem et devotionem nostras quas ad praefatos beatos Petrum et Paulum apostolos, in quorum glo- rioso nomine dictum claustrum praenotatorum fratrum in dicta civitate nostra Brassouiensi fundatum existit gerimus et habemus speciales, quorumque pre- cibus nedum in terris verum etiam in coelis pie credimus confoveri, easdem li- teras ipsius condam domini genitoris nostri pro praefato claustro et dictis fra- tribus in eodem pro tempore degenlibus innovantes, pcrpetuo valituras confir- mamus praesentis scripti patrocinio mediante. Quocirca vobis fidelibus nos- tris iudlci, iuratis ceterisque civibus dictae civitatis nostrae Brassouiensis nec- non dicatoribus et exactoribus praetactorum proventuum nostrorum nunc con- stitutis et in futurum constituendis praesentium notitiam habituris, harum serie firmiler praecipimus sic omnino habere volentes, quatenus vos iudex, iu- rati ceterique cives diclae civitatis nostrae dictas decem niarcas argenti ex dic- 110 tis proventibus nobis in argento cle medio vestri provenire debentibus praetac- tis fratribus in dicto claustro pro tenipore degcntibus singulis annis futuris teniporibus universis reddere el assignare. Vos vero dicatorcs et exactorcs prae- scripti huiusmodi proventus nostros singulis annis absque illis decem marcis de dicta civitate nostra exigere debeatis nec propter ipsas decemmarcas anno- tatos iudicem, iuratos ceterosque cives antefatae civitatis nostrae Brassouiensis impedire, molestare aut ad solutionem earundcm compellere pracsumatis. Secus non facturi. Praesentes \ero quas in huius rei memoriam firmitatemque perpetuam pcndentis et autentici secreti sigilli nostri, quo ut rex Hungariae utimur, munimine roboratas concessimus, semper post earum lecturam reddi iubemus praesentanti. Datum Budae in festo beatae Katherine virginis et mar- tiris, anno domini millesimo quadringentesimo sexagcsimo primo. Aitf der Riickseilc i'on dcr Kandci: Regestrata .^lbum minus. Aiif der Riichseite von einer Iland des auscichendcn 15. Jcdirhundcris: Budae. Confirmatio X marcarum donatorum per Johannem M. comitem Bistriciensem gubernatorem 1.4.61. ' Danach: noslrae durch Unterpunktierung gestrichen. 3 26Q 1461 Dezember 23. Der Koiwenl von Kolozsmonostor bezcugt, dass der Klaiisen- burger civis et inhabitator Georgius Theges von dem Adligen Stephan Kemen dc Gerewmonostor 100 Goldguldcn mit der Auflage geborgt hatte, sie am ndchsten Tag zuriickzuzahlen, widrigenfalls sie sich verdoppeln sollen. Da sein Gldubiger mittlerweile verstorhen ist, verpflichtct sich Gcorg Theges, diese 100 Goldgulden denen quibus concerneret zuriickzuzahlen. Datum feria quarta proxima ante festum nativitalis Christi, (anno 1461). ("ileiclizeitiges Kopialbuch des Konvcnts Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 3G 392, 143 Nr. 3. 3 270 1461 Dezember 29. Ladislaus condam Pangaracz de Dengeleg, gubernator, et conventus abbatiae monasterii beatae Mariae virginis de Colosmonostra verleihen ihrcm Familiaren Demetrius hic in Monosthor comorante eine Hofstelle in vicinitatibus providorum \irorum Blasii Ezze a parte orientali, a parte vero occidentali Gregorii Koncz ex oppositoque Georgio similiter Koncz dic- torum hic in dicta Monosthor comorantes in vico Olahwcza vocato... cum om- nibus suis utilitatibus et pertinentiiis eiusdem... videlicet aedificiis octo in facie eiusdem habitis... Datum in domo habitationis nostrae praedictae feria tertia videlicet in festo beati Thomae martyris (anno 1461). Gleichzeitiges Kopialbuch des Konvents Ungar. Landesarchiv Budapest DL 36 392, 144 Nr. 1. 111 3 271 Ofen 1461 Dezomber 31. Konig Matlhias Irdgt ilber Klagen der Adligen, Sachsen und Szekler Siebenburgens den Woiwoden und Szekiergrafen des Landes auf, gegen Besitzstorungen, Grenzverletzungen und gegen jede andere Gewalttat vorzugehen und sie nach dem siebenbiUgischen Gewohnheitsrecht zu ahnden. Orig. Pap. .\rh. St. Sibiu U II 215. Siegel, rund, Dm. 70 min, war in roles Wachs vorne aufgedriickt. Von der Kanzlei: Commissio pDpria domini regis in consilio. Matliias dei gratia rex Hiingariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera fidelibus nostris waywodis partium nostrarum Transsilvanarum necnon comitibus Sicu- lorum nostrorum nunc constitutis et in futurum constituendis eorumque vice- wayuodis et vicecomitibus praeseutium notitiam habituris salutem et gratiam. Expositum est maiestati nostrae in personis fidelium nostrorum universitatis nobilium necnon Saxonum et Siculorum parLium nosLrarum Transsilvanarum, quomodo in cisdem partibus nostris Transsilvanis plerique forent liomines, qui nonnullis e medio ipsarum dampna et iniurias intulissent aliorum quoque metas et possessiones indebite occupassent et item actus potentiarii, interemp- tiones necnon captivationes hominum simiiiter per nonnullos patrati fuissent, ex parte quorum hactenus nec per waywodas nostios scilicet nec per alios iudices terrae illius iustitia vel satisfactio fuisset administrata. Quarum sup- plicatum est maiestati nostrae nominibus eorundem, ut eis circa praemissa de remedio iuris providere dignaremur. Nos autem qui ex debito nostri regi- minis subditis nostris iustitiam administrare tenemur, volentes in praescrip- tis partibus nostris Transsilvanis ex parte omnium tam scilicet ad nos perti- nentium quam aliorum quorumcumque quorum actus regnicolis nostris nocu- mento esset, iuris aequitatem teneri fidelitati vestrae mandamus, quatenus habitis praesentibus dum scilicet per aliquem nobilium necnon Saxonum vel Siculorum dictarum partium nostrarum Transsilvanarum cum praesentibus requisiti fueritis, alio nostro mandato superinde non expectato, tam super occupationibus metarum et possessiouum quam interemptionibus et captiva- tionibus hominum necnon dampnis ac aliis quibuscumque negotiis ex parte quorumcumque hominum, qui praemissae fecisse viderentur vel facerent im- posterum, iuxta legitimas comprobationes contra huiusmodi querulantium servata lege et consuetudine eorundem partium Transsilvanarum, totiens quotiens superinde requisiti fuerilis iudicium et iustitiam ac debitae satis- factionis complementum facere et e.xhibere debeatis et teneamini auctoritate nostra vobis praesentibus in hac parte attributa et iustitia mediante. Secus non facturi; praeseutibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Budae feria quarta proxima ante festum circumcisionis domini, anno eiusdem millesimo quadringentesimo sexagesimo primo. Unten rechts von der Kanzlei: Lecta. Auf der Riickseite von gleichzeitiger Hand: Super iniuriis. dampnis, metarum et possessionum occupationibus, actibus potentiariis, intcremptionibus et hominum captivationibus. 3 272 1461. Der siebenbiirgische Woiwode Sebastian von Rozgony verbietet dem Richter und Ral von Enyed, Kronstddter Biirger gerichtlich zu belangen. 112 Oii.«. Hup. Aih. St. Uiajov. Schnell III. 1. Siegel, nind, Dm. 26 inm, in .orunes Wachs vorne aufgedriiclit. In der Mitte scliiefgestellter Wappcnschild mit Pelikan, aus dem Schild Pelikan hcrauswachsend, Umschrift unleserlich. SebasUanus de Rozgon waywoda Transsiluanus et Siculorum comes providis et circumspectis viris itidici, iuratis ceterisquc civibus opidi Enyed salutem ciini dilectionc. Dicitur nobis in univcrsorum civium et inhabitatorum civi- tatis Brassouiensis, quomodo aliquos cx ipsis Stcphanus Zewres de eadem Enyed nuUis ipsonim culpis exigentibus deineritis vestri in medio arrestasset aut vcsLro iudicio aslare compellisset contra dictorum e ;ponentium libertates ac totius partis Transsilvanae necnon praeiudicium et dampnum valde mag- num. Immo verius dictos exponentes in quadraginta florenorum pactari fecis- setis. Ideo vobis et vestrum cuilibct in persona rcgia firmo damus in man- dato, quatenus de rebus sic stantibus et praemisso modo^ se habentibus- de cetero ratione praevia dictos exponentes aut alterum eorum impedire, moles- tare, dampnificare quovisquaesito colore nusquam et nequaquam praesumatis. Si enim aliquispiam contra dictos actiones aliquid vel questiones habuerit, id iuridice coram nobis prosequatur cx parte quorum omne iudicium et iusti- tiain faccre volumus iustitia inediante, nec etiam ipsos^ ratione pactationis impedire debeatis. Et secus in praemissis non facturi. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Anno domini M°CCCCLX° primo. Unten lechts: Coramissio propria. 1 Hierauf de gestrichen. * Hieraut raiionis gestrichen. 2 Hierauf se gestrichen. 3 273 14*51. Die siebenbuigischen Vizewoiwoden Georgius de Szentivan und Benedictus Gehharth schreiben dem Konvent von Kolnzsmonostor... noveritis, quod nobis una cum harum paitium Transsilvanarum nobilibus necnon certis Siculis et Saxo- nibus pro quibusdam perarduis earundem partium Transsilvanarum negotio- rum expeditionibus... ad possessionem Hadnoth vocatum in unum convenien- tibus... Erwahnt Eder, Observaliones 216 nach einem Orig. Transsumt. Regest: Transilvania 1873, 202. 3 274 HG^ Februar H. Der Rat von Hermannsladt gibl allen Inhabern richterlicher Gewalt ini Lande hekannt, dass der Versuch, in dem Streit zwischen dem Stein- metz Marlin und einigen Hermannstddter Biirgern einen Ausgleich zu treffen, gescheitert sei, und fordert sie auf, diesc Hermannsiddter auf Betreiben dieses Martin nicht weiter zu belastigen. Gleichzeitige ungesiegelte Ausfertigung, Pap. Arh. St. Sibiu Coil. post. V 1 661 r. Das Papierblatt ist auf der Riickseite als Konzept fur eine gleichzeitige Urkunde (N. 3 275) und fUr weitere Eintragungen verwendet worden. Universis et singulis cuiuscumque dignitatis praeeminentiae conditionis sta- tus et gradus hominibus et praesertim officialibus, iudicibus et iustitiariis 113 quorumciimqiie locorum regni tam spiritualibus quam saecularibus praesen- tium notitiam habituris magister civium, iudices et iurati consules civitatis Cibiniensis paratam in singulis fermendi et complacendi voluntatem. Quia cum quidam magister Martinus Lapicida circumspectos viros Johannem Grwen nobis coniuratura ae Martinum Rembser et Mathiam Kolb nostros concives et nonnullos alios concives nostros in diversis locis nunc hic nunc ibi cum curri- bus et eorum mercimoniis et rebus arrestare, prohibere et impedire ac damni- ficare minusiuste et indebite non cessasset allegassetque. Qualiter ipse pro prosecutione sui iuris absque speciali nostri affidantia et assecuratione in nostri medium accedere non auderet, nos ulterioribus dampnis et incommodis concivium nostrorum in tempore consulere volentes ad ipsius magistri Martini Lapicidae requisitionera et instantiam ac literas casteliani de Hwnyad supe- rinde nobis missas eundem magistrum Martinum Lapicidam in eo literis nostris affidatoriis affidavimus et assecuravimus, ut ipse huc veniret et in causa cum dictis nostris concivibus habita se componeret et concordaret. Qui die data- rura praesentium hic in civitate nostra Cibiniensi personaliter constitutis coram raaiori parte consulatus nostri et certis de communitate eiusdera civi- tatis nostrae quos pro componendis et concordandis partibus specialiter de- putaremus proposuit, qualiter ipse praetextu cuiusdam homicidii viginti duos floreuos auri exsolvissel^ et in una balista cum attinentiis valente flore- nos auri decera propter dictos concives nostros dampnificatus extitisset. Et cura ipsi concives nostri praenominati cognovissent, quod idem Martinus in huiusmodi viginti duobus florenis auri et decem florenis auri in una balista cura attinentiis darapnificatus fuisset per diligentem interpositionera et rae- dium dictorum de consulatu nostro et coramunitate civitatis nostrae volebant, ut iidem de consulatu et comraunitate nostris ad id per nos ut praeraittitur deputati ad nos reversi referebant praefato Martino Lapicidae viginti duos florenos auri sic per eura exsolutos^ ac duodecim florenos pro dampnis et ex- pensis in hac causa factis et ultra id pro doloribus suis quinque vel sex flo- renos auri expedire. Qui quidera Martinus hiis non contentus neque aliquam concordiam habere et suscipere volens coram dictis de consulatu et comrauni- tate nostris publice dicere habuit: Ego per araplius nullo iure hanc causam prosequi intendo sed ad talera locura [rae]'- conferre volo ubi pro voluntate mea michi de dampnis, expensis et doloribus meis satisfactio impendetur; et sic e nostrae civitatis medio discessit. Quocirca vos universos et singulos et praesertim iudices et iustitiarios regni tam spirituales quam saeculares atten- tissime rogamus, quatenus a raodo et iraposterura convives et mercatores nos- tros aut alios quoscumque ad instantiam praefati Martini ratione praevia nus- quara arrestare, prohibere et impedire velitis, sed potius eundem Martinura compellere et coartare velitis, ut ipse iuri et iudicio astare debeat et teneatur et causara huiusraodi decernatis et cognoscatis. Nam quidquid in ipsa causa decreveritis, iudicaveritis et cognoveritis praenorainati concives nostri in eo per orania stabunt contenti. Praesentes vero post earum lecturam petimus restitui praesentanti. Datum in festo beati Valentini raartiris, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo secundo. 1 Vorlage exol... .r.\ ^ Lucke 5 ram. 3 275 1462 Fcbriiar 18. Biirgeimeister Jakob uiicl der Hat von Hermannstadt bezeugen, dass sich der Steinmetz Martin aus Osterreiih mit cinigen vergcsellschaftetcn Her- 114 maniistadter Biirgern,mit welchen er im Slrcil ivar, gegen Zahlung von 55 Gold- giilden rerglichen hat. Konzept, Pap. Arh. St. Sibiu CoU. post. V 1 661. Auf derandern Seite des Papierblattes ist dic ungesiegelte Ausfertigung einer gleichzeitigen Urlcunde (Nr. 3 274) in derselben Angclegenheit verzeichnct. Nos Jacobus magister civium, iudices et iurati consules clvitatis Cibiniensis notum facimus pcr praesentes quibus expcdit universis, quod honestus Marti- nus Lapicida de Austria ab una ac circumspecti viri Johannes Grwen et Marti- nus Rembser dicti nobis coniurati ac Matheus Kolb et Egidius Pileator con- cives nostri partibus ab altera die datarum praesentium coram nobis^ suis- et^ totius societatis isporum in hac parte nominibus et in personis personaliter constituti per eundem Martinum Lapicidam sponte et libere fassum fuit, quo- raodo ipse cum dictis Johanne Grwen, Martino Rembser, Matheo Kolb et Egi- dio Pileatore et tota eorura societate per operose interpositionis medium pro- borura horaiuum et praesertira nonnullorum consulatus nostri in factis ratione quorundara homicidiorum et aliarura rerum alias in Feldwar^ qualitercumque gestarum et factarum inter ipsum ac dictos Johannem, Martinum, Matlieura et Egidium et eorura societate subortis et habitis ac dampnis, expensis sibi proinde qualitercumque illatis et interesse ad perfectara devenisset concordiae unionem et se cum eisdera araicabiliter compossuisset yramo* composuit,* uni- vit^ et* concordavit^ etiam^ coram^ nobis^ utputa pro quinquaginta quinque florenis auri Hungaricalibus legalis ponderis sibi etiam ad nostri scitum ple- narie exolutis pronuncians nihilominus eosdem et eorum societatem ab omni ulteriori irapetitione, vexatione et instantia sua et suorum ac aliorum quo- rumcumque in praemissis quittos per omnia et absolutos literis quibuscumque pro utrisque partibus in huiusmodi factis et negotiis sub quibuscumque et quorumcumque sigillis et forma verborum quoraodocumque hactenus con- cessis et eraanatis, cassatis penitus et invalidatis ambarum partium ad id unanimi voluntate concurrente. In cuius fassionis evidentiara praesentes lite- ras nostras sigillo^ civitatis nostrae autentico consignatas, sub una et eadem forma verborura utrique prout seorsura duximus concedendas communi iusti- tia persuadente. Datum feria quinta proxiraa ante festum kathedrae beati Petri apostoli, anno doraini M" CCCCo LX° secundo. 1 Hierauf gestrichen personaliter. * Hierauf gestrichen malt. * Ober der Zeile. Darunter gestrichen ^ Ara Rande nachgetragen. constitutt. ° Hierauf gestrichen nostro. ' Hierauf gestrichen sing. 3 276 Ofen 1462 Marz 13. Konig Matthias bestatigt die Urkunde des Johannes von Hunijad aus 1455 Nr. 2 999 iiher die Schenkung von Sah im Wert von 50 Gold- guldenjahrlich an das Dominikanerkloster der Hl. Maria und des Hl. Antonius in Klausenburg und beauftragt die Verwalter der Sahkammer in Sic, dieses Sah auszufolgen. Datura Budae sabato proximo post festum beati Gregorii papae, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo secundo. Handschrift des 18. Jahrhunderts Batthyaneum Alba lulia, Ex Archivo Capituli Alben- sis Transylvaniae excerpta U, 231. Eingeschaltet von Konig Matthias 1467 und mit dieser Urliunde von Konig Wladislaw II. 1492, ebenda. 115 3 277 1462 Miirz 17. Dci Rat von Klaiisenhiirg verleihlden dortigen Schlossern Satzungen. EingeschaUet vom Rat von Klausenburg 1475, Orig. Aih. St. Cluj-Napoca, Archiv der Stadt C.Iuj-Napoca, Zunfturkunden Nr. 3. Drucl;: Jalcab, Okleveitar I, 238 zum Jahr 1472. Az Erd. Muzeum egylet evkonyvei 5, 1868/70, S. 119 mit Faksimile. Kcgcst: Szabo, Az eidelyi muzeum 70 Nr. 334 zu Juni 23. Nos^ Lvcas^ Kerekesi iudex et iuratorum civium civitatis Coluswariensis uni- versitas raemoriae commendamus per praesentes, quod nostrae universitatis accedentes in praesentiam honesti viri Joliannes et Petrus seratores, con- cives utputa nostri suis ac universsorum magistrorum artis seratorum iu per- sonis debita precum instantia petentes, ut nos ipsos illis praerogativis, statu- tis et ordinationibus quibus alii magistri ipsonim artis in civitatibus Cibi- niensi, Braschowiensi, Segeschwariensi utuntur et fruuntur, uti et frui annue- rimus et faveremus. Praesertim tamen hiis in infrascriptis articulis: Primo, quod quicumque hominum communitatem et consortium videlicet vulgo cech dictorum magistrorum intrare attemptaverit, hic de legitimo thoro et honestis parentibus procreatum ac honorifice se tenuisse et rexisse literis mediantibus debeat affirmare. Item^ quicumque in ipsorum communitatem sive fraterni- tatem intrare affectaverit hic quatuor f lorenos auri in terminis per ipsos magis- tros eidem deputandos exolvere'-, atque unum prandium iuxta^ ipsius magistri possibilitatem praeordinare teneatur. Si quidem magistrorum quisquis aliquem noveUim ad artem specificatam eruditionis causa comendalum habuerit, talis noveius ad confraternitatem magistrorum teneatur exsoivere- florenum unum. Item^ nullusi magistrorum^ penitus extra* cecam seu fraternitatem ma- gistrorum laborcs aliquos exercere valeat. Cum enim in consortium magis- trorum modo praemissose conmiendaverit propriis suis manibus magisterium suae artis demonstrare debeat. Ita ut magisterio sufficiens iiabeatur. Item^ magistrii cech"^ pro' tempore^ constituti eiusdem artis frequenter circumspi- cere habeant ne magistrorum quis falsos exerceat labores. Annuimus^ etiam^ ut mercatorum neuter seras calcaria nec strepas promptas aut paratasapartibus extraneis venditionis causa hanc civitatem importare praesumat et vendere. Qui si attemptaverit praesumptuose magistri artis praefatae iudicis nostri pro tunc constituti auxilio ipsas occupare valeant atque possint. Ilem^ nulius^ magistrorum^ aliquam clavem ad compressionem seu praesignationem in cera factam audeat praeparare vel quovis spiritu ordinare, nisi experta rei veri- tate etiamque magistrorum neuter debet nec famulorum aliquam seram seu clausuram hospite absente aperire praesumat, ne inde aliqualis oriatur fraus aut dolus. Item^ sii quis^ quocumque casu [ immiserit suam aut ab ea nullo iure]^ requirente sequestratus fuerit. Talis liic ultra quindenas laborare nullam mereatur haljere facultatem. Nos^ igilur^ iustis [... dictorum magistrorum inclinati petitionibus annuimus]^ et concedimus, ut ipsi omnibus illis statuis et ordinationibus. quibus ipsi magistri in aliis harum [partium Transsilvanarum civitatibus frui valeant atque possint]'.IIarum nostrorum lite- rarum testimonia mediante. Datum in festo beatae Getrudis virginis, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo* secundo. ^ In vergrosserter Schrift. * 105 mra unlesbar weil iiberstrichen. Text ^ Vorlage: exol... nach Jakab. * Vorlage iuxa. '• 125 mm unlesbar. Text nach Jakab. * Vorlage exla. 8 Jakab liest sepfuajesimo, doch ist der * 90 mm unlesbar weil iiberstrichen. Te.Kt Unterschaft des p nicht zu ersehen. Zu nach Jakab. se.vagesimo stimmt auch der Name cles Stadtrichters, vgl. .Nr. 3398. 116 3 278 Wailzpn HG2 Mai :«. Konig Malthias tiagt fidelibus nostris prudentibus etcii- cumspcctis iudicibus, iuratis cctcris [uc civibus et inhabitatoribus ac toti com- munitati civitatis nostrac Brassoviensis ct tcrrac Barcza aiif, ihre Anspriiche gegemibcr Michacl Ilydvegy Sicuhi de Ilj^efalva und Gcnnsscn, die dcn Anlho- nius Sicalns dc Kylijcen ini 'Wcichhild dcr Stadt gelotct hal>cn, vor dein Gcricht des Szeklcrstnhls Sepsi gcltend :n machcn. Datum Vaciae in festo invcntionis sanctae crucis, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesinio secundo. .\rh. St. Sibiu, Manuskript Zininieiiuann des Urkundenbuchs XIII Nr. 73 nach dcni Orig. Pap. fiiiher im .\rchiv dcr Grafen Kcincny in Ciunibiud. 3 279 Ofrn l'i02 .luni 2. Kiinig Matthias hestdtigt dic Uikunde des Gubernators Johan- ncs von Hungad von 1447 Nr. 2 (!!!) iibcr dic Schenkung dcr ohcren Mtihle ani Homorodbach an dic Marienkuchc zu Maricnburg ob spcm et devotioncm quas ad gloriosissiniam dei gcnitriccin virgincm Mnriam patronam huius incliti regni nostri Ilungariae, in cuius noinine ... dicta ccclesia in ipso oppido Fewldwar fundata existit cuiusque precibus nedum in terris verum etiam in coelestis pic speramus confoveri... habemus. Die Beurkundung erfolgt ubcr Vorsprache dcs Mathias Literatus de Fewldwar terrae Barcza auf Intervcntion dcs Ladislaus dc Dombo magistri camcrae regiae. Datum Budae feria quarta proxima ante festum Penthecostes, anuo domiui millesimo quadringentesimo sexagesimo secundo. Auf der Riickseite von dcr Kanzlci: Regestrata M.R. Orig. Perg. Archiv der Evang. Kirchengemeinde A. B. Brasov, I.E. 169. Siegel.rund Dm. 67 mm, rotes Wachs in weisser Wachsschiissel, an vcrblichener rosa Scidenschnur angehangt. Derselbe Stempel wie Nr. 3 111. Eingeschaltet von Konig Matthias 1467, Orig. ebenda. I.E, 170, 3 280 Ofen \iQ2 Jnni 11. Konig Matthias verbiefet dem siebenburgischen Adel uber Ersuchen des sicbcnburgischen Kapitcls possessionem ipsius capituii Enyed vo- catam,.. pro facienda sede iudiciaria contra libertates praelibati capituli exinde confectas zu benutzen, propter quod eadem possessio in magnam desolationem devenisset, Datum Budac feria sexta proxima ante festum sanctae trinitatis, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo secundo, Orig. Pap. Batthyaneum Alba lulia III, 25. Siegel rund, Dm. 68 mm, in rotes Wachs, papierbedeckt, vorne aufgedriickt. Derselbe Stempcl wie Nr 3 111, Regest: Beke, .\z erdelyi kaptalan 151 Nr. 720. 117 3 281 Viterbo 1462 Juni 15. Papst Pius II. gewdhrt allen Besuchern der Weissenbur- ger Kirche, die in den bereiigestcUten Opferstock i Goldgulden als Beisteuer zum Kampf gegen die Tiirken erlegen, vollstdndige Vergebung ihrer Siinden. Abschrift der Zeit um 1500, Pap. Arh. St. Sibiu U III 171. Pius episcopus servus servorum dei universis Christi fidelibus praesentes lite- ras inspecturis salutem et apostolicam benedictionem. Catholicae fidei devo- tionem et animarum Christi fidelium salutem summo desiderantes affectu ad ea libenter intendimus per quae perfidorum ct crudelissimorum hostium eiusdem fidei nefanda conteratur iniquitas ac corum furiosa compescatur auda- cia. Et ut Christi fideles maxime ipsis hostibus vicini ad exibendum contra eosdem hostes oportunum defensionis auxilium eo fervencius animentur, quo maius ex hoc animarum suarum commodum se speraverint adepturos, non- nunquampro temporalibus suffragiis spiritualia eis munera videlicet remissio- nes et indulgentias elargimur. Cum itaque atrocissima Christiani nominis ini- mica Turcorum barbaries non solum Constantinopolilanam sed plures alias urbes, terras et loca Christianorum suo subiugaverit imperio et passim appro- pinquet ac cotidie magis et magis erigatur in superbiam id suis iuribus praesu- mens ascribere, quod propter peccata populi Christiani noscitur accidisse apertis namque faucibus Christianum sanguinem insatiabiliter siciens et cf- fundens praeter virginum, matronarum et adolescentum miserandam direpti- onem nihil incolumine dimittat, quod ferro aut igne devastari posset novusque allatus sit rumor de incredibili ipsorum Turcorum apparatu et invalidissimis terra marique exercitibus, ex quibus non modo regno Hungariae quod in fau- cibus ipsorum Turcorum et aliorum crucis Christi hostium tamquam murus positur Christianitatis scutum esse censetur, sed etiam ipsi universae Chris- tianitati maximum posset affere detrimentum ad gravem nominis et religionis Christianae confusionem. Nos igitur, qui alto et incomprehensibili deo in cons- pectu totius populi constituimus vota nostra ut Christi fideles indictoregno tute permanere et maiori cum fervore praefatis Turcis resistere valeant, at- tendentes quod rcgnum ipsum mediantibus virtutibus carrissimi in Christo filii nostri Mathiae regis Hungariae illustris aliorumque Christi fidelium in eodem regno commorantium murus fortissimus et inexpugnabilis esse poterit et quod si ille rumperetur et Turcis praedictis illinc pateret aditus procul du- bio gloria Christianae nominis in magno periculo versaretur et propterea cum dei causa agatur regnum praedictum quoad iuvatur ac animarum saluti inco- larum eiusdem regni providere. Et ut fideles Christi^ defensione totius Chris- tianitatis utilitate eo ferventius prosequantur quantum nobis ex dispositione divina conceditur providere volentas de omnipotentis dei misericordia ac bea- torum Petri et Pauli apostolorum eius auctoritate confisi omnibus et singulis utriusque sexus personis tam dicti regni Hungariae quam etiam aliis unde- cumque advenientibus vere penitentibus et confessis, qui in festis beati Micha- elis archangeli et apparitionis eiusdem a primis vesperis usque ad secundas earundem festivitatum ecclesiam Transsilvanensem personaliter ct devote visitaverint ac in certa ad id in dicta ecclesia deputanda capsa summam qua- tuor florenorum Hungarorum seu ducatorum vel monctae in partibus illis currentis in pecunia numerata pro subsidio Christianorum contra Turcos ipsos cum effectu posuerit plenariam verriam et remissionem peccatorum suorum omnium apostolica auctoritate concedimus per praesentes. Volumus autem, quod in eadem ecclesia una capsa cum tribus clausuris pro pecuniis praedictis deponendis deputetur, quarum duas viri duo ecclesiastici 118 per dilectos filios capitulum dlctae ecclesiae deputandi, tertiam vero ordi- narius loci teneant et in praedicta capsa pecuniae ibidem erogandae fideliter et iegaliter conserventur el in suffragium chrislianorum contra dictos impios Turcos de consiliis ordinarii et deputandorum piaedictorum, praesidente ta- men eidem consilio dilecto filio nostro Dyonisio tiluli sancti Ciriaci in termis presbitero cardinali Strigoniensi apostolicae sedis legato et eius ad id acce- dente consensu et non alias exponcntur. Si quis vero deputatorum praedicto- rum vel quaecumque alia persona cuiuscumque dignitatis, status, gradus prae- eminentiae vel conditionis fuerit etiam si regali, reginali, archiepiscopali, episcopali aut quavis alia ecclcsiastica seu mundana dignitate praefulgeat qui- quamexdictispecuniis scientes alios quam in praedictos usus convertendis recipere praesumserit, excommunicalionis sententiam a qua nisi per Romanorum pon- tificem praeterquam in mortis articulo constitutus absolvi non possit incur- rat eo ipso sintque eius successores et heredes ad faciendam sub poena excom- municationis huiusmodi de illis omnibus, quae sic recepta fuerint postquam de cis notitiam habuerint si^ et in quantum illius bona, quae ad ipsos pervene- rint, ad id sufficiunt rcstitutionem efficaciter obligati. Ceterum, ut visitantes et porrigentes praedicti conscientiae pacem et animarum salutem deo propicio- consequi possiut pracfato et pro tempore existenti episcopoTranssilvanensi deputandi in dicta ecclesia praedictis diebus tot confessores idoneos saeculares vel religiosos cuiuscumque ordinis etiam mendicantium et regularis obser- vantiae quot iuxta concursu populi fore noverit opportunus dictisque confes- soribus supradictos Christi fideles utriusque sexus eorum confessionibus dili- genter^ auditis pro commissis in omnibus et singulis casibus etiam sedi apos- tolicae reservatis illis tamen acceptis, qui in cancellaria nostra de mandato nostro expressi suut, videlicet offensae ecclesiasticae libertatis violationis interdicti a sede apostolica impositi terminum haeresis cuiusvis offensae ino- bedientiae seu rebellionis in Romanum pontificem seu sedem apostolicam praebcriandus offensae personalis in episcopum vel alium praelatum inva- dentium, depredantium aut alias devastantium terras ecclesiae Romanae im- merite subiectas propter censuras latas in die coenae domini ac ecclesia inva- dentium romipetas seu quoscumque alios ad Romanam curiam venientes absol- vendi eisque penitentiam salutarem iniungcndi necnon vota quaccumque per ipsos fideles forsan emissa seu imposterum forsan emmittenda religionis ultra marino iiminum apostolorum et beati Jacobi in Compostclla votis dumtaxat acceptis in huiusmodi subsidium et non alias commotandi eosque aL iliorum observantia penitus liberandi etabsolvedi plenam et liberam tenore praesen- tium concedimus facultatem. Propterea omnes et singulos Christi fideles utri- usque sexus in domino praesentibus exhortamur, ut ad recipiendam remissionem huiusmodi toto mentis affectu confessionis et contritionis veris praecedenti- bus se praeparare studeant atque curent ita, quod illis mediantibus per sal- vatoris domini nostri Jesu Christi ac ipsius gloriosae genetricis beatae Mariae virginis apostolorumque pracfatorum ac reliquorum omnium sanctorum et sanctarum dei merita eadem remissione gaudentes ab insidiis et periculis Tur- corum eorundem liberati de illis ob tantam ad laudem et gloriam ipsius Chris- tiani nominis victoriam ac divina aeternae felicitatis praemia consequantur. Praesentibus post duos annos minime valituris. Datum Viterbii, anno incar- nationis dominice millesimo CCCC" LX" secundo, decimo septimo Calendas Julii, pontificatus nostri anno quarto. ' Hierauf ad gestrichen. ^ Hierauf add gestrichen. ^ Hierauf deo gestrichen. 119 3 282 Erloser-Kloster bei Chiusi H62 August 6. Papst Pius II. beauftragt den Bischof von Weissenbnrg, die von Georg Thabiaschi u.a. an Sigismund, Pfarrer vonHetzel- dorf, begangenen Gewalttatigkeitcn ~u untersuchen und zu ahnden. Orig. Perg. Arh. St. Sibiu, Nova coll. post. 1853. Siegel war angeliangt. Die Plica der Urkunde ist abgeschnitten. Druck: Archiv 30, 1901, 448 Nr. 1. Pius episcopus servus servorum dei venerabili fratri episcopo Albensi salutem et apostolicam benedictionem. Conquestus est nobis Sigismundus rector par- rochialis ecclesiae de Etzel, Albcnsis diocesis, quod nobilis vir Georgius Tabi- achi domicellus et quidam alii clerici et laici dictae diocesis ipsum quibusdam mobilibus bonis et rebus suis aliis nequiter spoliarunt ac quasdam alias gra- ves iniurias sibi irrogarunt pariter et iacturas, propter quas expensas fecisse ac damna gravia se asserit incurisse. Ideoque fraternitati tuae per apostolica scripta mandamus, quatenus vocatis qui fucrint evocandi et auditis hincinde propositis, quod iustum fuerit appellationc remota decernas faciens, quod decrevcris per censuram ecclesiasticam firmiter observari. Proviso ne autori- tate praesentium in terram dicti nobilis intcrdicti sententiam proferas nisi a nobis mandatum super hoc receperis speciale. Datum in abbatia sancti Salvatoris Clusiensis diocesis, anno incarnationis dominicae millesimo qua- dringentesimo sexagesimo secundo, octavo idus Augusti, pontificatus nostri anno quarto. Am oberen Rand von der Kanilei: Affigatur valvis pro domino vicario A. Sil- vensis. Affixa Jo. Mil. Auf der Ruckseite oben: Pro d.G. de Od. pro th. lo. Me. Jo. Jacobi Thomas. Unten: M. de Golo. H. de Thiris. 3 283 Neumarkt / Tirgu Mures 1462 August 10. Die siebenbUrgischen Vizewoiwoden Nikolaus Senior von Salzburg und Stephan Erdeli de Somkereck leilen mit, dass auf dem die dominico proximo post festum divisionis apostolorum^ abgehallenen Landtag des Adels, dcr Szckler und der Sachsen in Thorenbvrg zwei Kanoniker des Weissenburger Kapitels dariiber Klage gefiihrt haben, dass dic Burgleute des Kastellans Stephan von Strcmt Unteriancn des dem Kapitel gehorenden Marktes Enyed iiberfallen, gequalt und eingesperri haben, was die angeordnete Unter- suchung Bestdtigt hat. Datum in Zekehvasarhel in alia congregatione dictorum nobilium Siculorumque et Saxonum videlicet in festo beati Laurcncii martyris, anno domini quadrin- gentesimo sexagesimo secundo. Orig. Pap. .'^rh. St. Chij-Napoca, Allgemeinc Urlainden Nr. 114. Siegcl war auf dcr Riick seite ziim Verschluss aufgedriickt. Regest: Szab6, Az erdilyi miizeum 70 Nr. 335. » Juli 18. 120 3 284 Scgedin li62 Aujjust 12. Kiiiiig Matthias tvilt den Sirhrn Stiihlrn mit, dass fiir die Riickgewinniing der heiligcn Krone einr ausserordentlichr Abgalw vun einem Goldguldenjc Mann ausgcworfen undmit deren Einhehung in Siebenbiirgen Johann Gereb von ^Veir.gartskirchen belraut wurde. Orig. Pap. Ungar. L.THdcsarchiv Biidapost DI. l,") 762. Sicsel, riind, Din. 70 tnm, pa- pierbcdcclct, in rotcs Waclis voine aufgcdriiclit. t^cstc niil dcinsclben Stempel wie Nr. 3 111. Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis. Mathias dci gratia rex Hungariae, Dahnaciae, Croaciae fidelibus nostris pruden- tibus et circumspectis universis et singulis septem sedium Saxonicalium Saxo- nibus partium nostrarum Transsilvanarum demptis civitatibus nostris Cibi- nium, Zazsebes et Segeswar salutem ct gratiam. lam inter maiestatem nostram et dominum Fridericum Romanorum imperatorcm iu facto restitutionis sacrae coronae dicti regni uostri cerli tractatus intercesserant magnaque et notabilis suimna pecuniae pro redemptione eiusdem sacrae coronae persolvi debebit ad quam summam complendam omnes subditi nostri tam maiores quam mino- res necnon etiam omnes ci\itates in hoc regno notabiliter contribuerint. Quia vero factum redemptiouis ipsius sacrae coronae etiam vos, qui de membro huius regni nostri estis utilitatemque et publicum boiium status vestri per maxime concernit, ob hacque et vos ad huiusmodi redemptioncm faciendam necessario contribuere tenemini. I\Iisimus igitur ad illas partes Transsilvanas dicti regni nostri hunc fidelem nostnim cgrcgium Johannem Gcreb de Vingarth, ut ipse ad vos et in medium vestri in subsidium redemptionis dicti sacrae coroiiae nos- trae ac recuperationis metarum dicti regni uostri contributionem quandam pe- cuniarum ut puta ad singulum vestrum singulum unum florenum auri citissime persolvendum imponat. Quam ob rem fidelitati vestrae firmissime praecipiendo mandamus sic omnino habere volentes, quatenus statim ct in continenti visis praesentibus nullis aliis literis nostris superinde cxpectatis occasioneque et dilatione quibusvis semotis huiusmodi contributioucm unius floreni auri prae- fato Johanni Gercb ad singulum vestrum imponere permittere habitaque im- positione celeriter et sine ullo defectu dc medio vestii exigere permittcre et re- laxare debeatis nec propter huiusmodi contributionem aut aliquamrelaxationem de ea ad maiestatem nostram veniatis aut mittatis, quoniam si veneritis vel mittetis vos expensas laboresque et fatigas frustra facietis. Nos enim de ea contributione vos nullam relaxationem faciemus. Commisimus etiam et praesen- tibus strictius committimus fidelibus nostris magnifico Johanni Pangracz de Dengeleg vaivodae illarum partium et comiti Siculorum nostrorum necnon praefato Johanni Gereb, ut ipsi vos et quemlibet vestrum ad exolutionem huiusmodi contributionis per omnia opportuna remedia ac etiam gravamina vestra arctius compellant et astringant auctoritate nostra praesentibus vobis in hac parte attributa mediante. Secus ergo non facturi. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Zegedini feria quinta proxima post festuin beati Laurentii martyris, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo se- cundo. 3 285 Klausenburg 1462 August 15. Dcr Szekler Vizecomes Alherlus ersucht den Kron- stddler Rat, den mit dem Ftirsten der Walachei Radu Ill.abgeschlossenen Friedens- vcrtrag einzuhalten. 121 Orig. Pap. Arh. St. Brajov, Fronius I, 32. Sicgcl, rund, war in griines Waclis auf der Riickseite zum Verschluss aufgedriickt. Druck: Szabn, Szek. okleveltar 3, 77 Nr. 468 zu August 25. Hurmuzaki, Documente XV, 1, 5S Nr. 99. Sagaci viri araici nostri^ carissimi, Pracsentium serie rogamus vestras dilec- tiones et prudentias, quatenus trewgas pacis cum illustri principi Radul nunc waywoda partium Transalpinarum per vos usque ad terminum pracfixum dis- positas firmiter et inviolabiliter observaie usque ad illud certum tempus quem disposuistis^ velitis. Scripsimus enim per alias literas nostras castellanis nos- tris in castro Tcrch constitutis, ut et ipsi iuxta dispositionem vestram ipsas trewgas pacis bonomodo et inviolabiliter observare debeant et teneantur. In- super hominibus nostris in quibus poteritis petimus subveniatis. Dalum in Clos- war in festo assumptionis beatac ]\Iariae virginis, anno domini et cetera LXIF°. Albertus de Istenmezeye vicccomes Siculorum et cetera. A dominis autem rege et waywoda ac regni nobilibus nihilominus formidetis in hac partc, quia aliud hinc facere. Auf der Riickscile Adressc Sagacibus viris iudici et iuratis ac nniversis consul- tantibus^ in civitate Brassowiensi constitutis et commorantibus, amicis nostris dilectis. Hierauf nr. gestrichen. " So Vorlagc. 3 286 Nach 14G2 August 15 - vor 1463 \ovember 12. Radu III.,Woiwode der^Vala- chci, teilt dcm Kronstddler Rai mit, dass dic muntcnischcn Bojaren Mihail, Stan, Mircea, Stoica und Mdnzca, die sich in Kronstadt aufhaltcn, sich unangefochten mitsamt ihrcn Giitcrn in die ^Valaclici begebcn konncn. Diejenigen muntenischen Bojarcn, dic nicht freiwillig in die Walachei zuriickkehren, soll der Kronstddter Rat gcfangensetzen und mit ihren Giitern :um Woiwoden schicken. Die Frau des Oprea Logofdt soll mit ihrcn Giitcrn gut bcwacht wcrden, da diesc dcr Walachei gehoren. Orig. Pap. Arh. St. Brajov, Stenner II, 223. Siegel rund, Dni. 34 mm, in rotes Wachs, papierbcdeckt. Im Siegelfeld iiber einem Adlcr mit geoffneten Fliigeln zwei gekronte Brustbilder, die auf einen Baum in der Mittc sehen. Umschrift (nach Bogdan): + m iiv pa4,ortd KC'6K«A'i !'»*>■ 3(.\\M [SrrpJoKiiajfiH. Druck und rum. Obersetzung: Bogdan, Documentc 104 Nr. 81 : Tocilescu, 534 Documentc 7 Nr. 77. Rum. tJbersetzung: Bogdan, Documcnte ji regeste 70 Nr. 73. Regest: Andronescu, Repertoriul 89 Nr. 298 (felilerhaft). Die Urkunde ist nach dem 15. August 1462 (vgl. Nr. 3 285), 'wahrscheinlich erst nacli der Gefangensetzung von Vlad Tepe?, Itnde November 1462, geschricben. Da Stoica (Vintilov) am 12. November 1463 als Mitglied des furstlichen Rates belegt ist, muss sie vorher anzusetzen sein. Vgl. N. Stoicescu, Dicfionar 25. Mircea war comis seit 8. Juni 1466, vgl. ebenda 22. 3 287 Nach 1462 August 15. Radu III., Woiwode dcr Walachei, tcilt „dcn guten Freun- den meiner Herrschaft, dem Biirgermeisler und den Ratsherren von Hermannsiadi" mii, dass er seine Feindc niedergerungen habe. Dem Schatzmeisier Radul und dem 122 Burggrafen Vlaku habe er veigeben: er ersucht, dercn Fraucn und Kindcr samt aller Fahrhabe zuruckkchren :u lassen. Orig. Pap. Arh. Sl. Sibiu, Hanclschriftensanimlung dcs Brukcnthalmuseums, Urkunden R 1 _10 Nr. 650. Siegel, rund, Dni. 31 mm, inrotes Wachsauf der Ruckseite zum Ver- schluss aufgedriickl, Reste. Die l'rkundc gehort wohl in dcn Zusauuncnhang des voranstehenden Stiickes Nr. 3 286 aus dem KronstSdter Staatsarchiv. Sie Ivonnte allcrdings auch vom Woiwoden Radu Paisie (1535 — 1545) stammcn; denn Stoicescu, Dic(ionarul S. 104 erwahnt zu 1533 — 1545 cinen Burggrafcn Vlaicu und S. 83 cincn Schatznieistcr glcichcn Namcns. Dragomir und Andrcnescu weiscn die Urkunde Radu III. zu. Druck und rum. Ubersetzung: Dragomir, Documcntc noua 13 Nr. 4. Regest: Androncscu, Repertoriul 90 Nr. 301. 3 288 Naeh 1462 August 15 - vor M72 Juui 1. Radu III., Woiwodc der Walachei, schreibt ..seinen gutcn Frcunden, dcm Biirgcrmcistcr und allcn Ratshcrren von Hermannstadt'' und ersucht sie, ihrcn Mitbiirger Murtin Remser^, der von einem tiirkischen Hdndlcr Waren iibernommcn hatte, wofiir Ciurca und Dumilru aus Tirgoviste Biirgschaft lcisteten, zur Bcgleichung seincr Schuld :u veranlasscn, da andcrnfalls die Biirgen zur Verantwortung herangczogen wcrden miissten. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu, Handschriftcusauimlung des Brukcnthalmuscums, Urkundcn Rl — lONr. 649. Sicgcl, rund, papicrbedeckt. Dm. 31 mm, inrotes Wachs auf der Riick- seite zum Vcrichlussaufgedriickt. Im Siei,elfcld zwei durch eiucn Stamm getrennte Brust- bildcr crkcnnbar. Umschrift unleserlich. AIs Handhabe fiir dic nahcre zeitliche Einreihung dicser Urkunde erscheint hier der Name des Hermannstadter Grosskaufmannes Martin Remser. Urkundlich wird cr erst- mals am 21. .Juli 1458 Nr. 3 130 erwahnt. Am 4. November 1467 befindet er sich in Gesandtschaft beim Woiwodcn Radu III., dem eru.a. Geschenke uberreicht, vgl. Rech- nungen aus dem Archiv dcr Stadt Hcrmannstadt und der sachsischen Nation. Bd. I, 1880, S. 9. .\m 1 Juni 1472 Nr. 3 916 ist er bereits nicht mehr unter den Lebenden. Druck und rum. Cbersetzung: Dragomir, Documente noua 12 Nr. 3. Regest: Andronescu, Repertoriul 90 Nr. 302. 1 Vorlage: Renzel. 3 289 \ach H62 August 15. Radu III. ,Woiwode dcr Walachei, ersucht den Kronstddter Rat und die Zollner, von seinem Dicncr Frincu, den er fiir ihn einzukaufen gcschickt hat, keinen Zoll einzuheben. Orig. Pap. Arh. St. Bra^ov, Stenner II, 220. Siegel, rund, Dm. 33 mm, war auf der Riick- seite in rotes Wachs zum Verschluss aufgedriickt. Druckundrum. Obersetzung: Bogdan, Documente 109 Nr. 84; Tocilescu, 534Documente 74 Nr. 78. Regest: Andronescu, Repertoriul 90 Nr. 299. 3 290 /1462—1473/ Septpmber 13. Radu III.,WoiwodederWalachei,lddt Burgermeister und Rat von Hermannstadt fiir den kommendcn Sonntag zu seiner Hochzeit ein. 123 Orig. Pap. Arh. St. Sibiu, Handschriftensammlung des Brukenthalmuscums, Sammlung Franz Zimmcrmann, gcgenwartig unzuganglich. Faksimile: Pevista arhivelor 4,1961 Nr. 2, 207 Abb. 28. Die Urkunde gehort wahrscheinlich in das Jahr 1463. da das dieser Ehe entsprossene Kind namcns Alaria, das 1473 zusammen mit seincr gleichnamigen Mutter von Stefan dem Grossen in Bukarcst gefangcn gcnommcn worden war. im .Jahrc 1478 des moldaui- schen Woiwodcn dritte Ehefrau wurdc (vgl. C. C. Giurcscu, Istoria romanilor, Bd. 2, Bukarcst, 1936, S. 186 f.), bci der Heirat also im Alter von ctwa 11 .lahrcn stand. 3 291 Hermannstadt \'i^2 Scptoinbrr 20. Konig Mallluas gewahrt iibei Evsiichen honorabilis Gregorii presbyteri de Kolosvar plebani ecclesiae parochialis st. Michaelis aichangeli in ipsa civitate nostra Kolosvar constituta... ipsi ecclesiae st.Michaelis archangcH ct per consequcns rectori eiusdem pro tempore consti- tuto ac etiam fundo curiae seu domo ad insam ecclesiam pertinente quamvide- lieet rectorecclesiae...inliabitat rfas 7^pc/i/,ut ipsaecclesia parocliialis st. Michae- lis archangeli ac eius rector pro tempore constitutus nec non domus seu fundus curiae ad ipsam ecclesiam pertincns omnibus illis libertatum praerogativis necnon consuetudinibus bonis tam in iuribus molendini bigae duarum rotarum ac lignonim de silva pro usu suo exportatione quam aliorum iurium... uti possint... haben snll. Datum C.ibinii die dominico pro.ximo anle festuin Michaelis archangeli, anno domini 1462. Beglaubigte Abschrift dcr 2. Ilalftc dcs 18. .Jhs., Pap. .^rh. St. CIuj-Napoca Archiv der Stadt CUij-Napoca II, ,'). Druck: Jakab, Oklcvcltar I, 208 Nr. 125 zu Scptember 23. 3 292 Ilermannsitatlt 1462 Septembfr 30. Konig Matthias nerbrieft den Hermannstadter Tuchscherern das Recht, Tiiche in beliebigen Menyen zu kaufen, :u scheren und wieder zu verkaufen. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu Z.U.I 10. Siegel, rund, Dm. 68 mm, in rotes Wachs, papier- bedeckt, vorne aufgedriickt. Derselbe Stempcl wie Nr. 3 251. Eingeschaltet von Michael Apafi 1682, ebenda I, 287 und mit dieser Urkunde von Leopold I. 1700, ebendaU VI 2 290. Regest: Verzeichnis 4 Nr. 1 zu Oktober 4. Archiv 38, 1912, 546 Nr. 11. Moisuc, Industria textila 561 Nr. 1. Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis, Benedicto de Thurocz iani- torum regalium referente. Nos Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera memoriae commendamus tenore praesentium significantes quibus expedit universis, quod nos ad humillimae supplicationis instantiam fidelium nostrorum rasorum pan- norum in civitate nostra Cibiniensi commorantium pcr eos nostrae propterea porrectae maiestati de plcnitudine nostrae regiac potestatis et gratia speciali eisdem rasoribus pannorum praesentibus scilicet necnon et futuris id du.ximus annuendum et concedcndum, ut ipsi tam in ipsa civitate uostra Cibiniensi, quam etiam aliis ubilibet in hiis partibus regni nostri Transsilvanis pannos cuiuslibet maneriei et speciei a modo dcinccps futuris temporibus universis, sicuti qnaecumqne alii cmptores venditoresque ac incisoies et rasores panno- riim soliti snnt libcre emere, incidere radereque ac per ulnas ct alias quaslibet 124 mensuras iiliterqiie proul eisdeni vidobitur vendere et exponere possint el va- leant, prout etiani alios ipsos rasoies pannorum ab antiquo ad haec facienda liberos fuisse intelleximus. Quocirca vobis fidclibus nostris niagnificis vaivodis ac viccvaivodis necnon coniitibus ac vicccomitibus Siculorum nostrorum dic- tarum partium nostraruniTranssilvanarum iiem comiti ac vicecomiti Cibinien- si, necnon magistro civium ac iudicibus iuratisque civibus et senioribus prac- fatac civitatis nostrae Cibiniensis ac duarum et septem sctlium Saxonicalium necnon et universis Saxonibus earundcm scclium ac aliis quibusvis hominibus, praesenlibus et futuris praesenlium notitiam habituris, harum serie firmiter praecipientes mandanuis, quatcnus a modo deinceps pracfatos rasorcs panno- rum iu diita civilate nostra Cibiniensi nunc commorantes ct in futurum commo- raturos pannos quoslibct quos iidem volaeiint, tam in dicta civitate nostra Ci- biniensi, quam etiam alias ubilibet in dictis partibus nostris Traussilvanis libere cmere^, inciderc, radcre ac per ulnas et alias mensuras aliterque prout ipsis videbitur vendere et exponere permittere debeatis. Nec eis aut aliquem eorum occasione praemissorum- in personis rebusque et bonis eorum quibus- libet impedire molestarc aut damnificare^ aliquo unquam temporc praesumatis, graliae noslrae sub obtentu. Praescntes quoque perlectos semper post earum lecturam redatis pracsentanti. Datum Cibinii feria quinta proxima post festum beati Michaelis archangeli, anno domini millesimo quadringentesimo sexage- simo secundo. ' Hierauf von spaterer Hand iind mit an- ^ 10 mm im Bug unleserlicli. derer Tinte asperare. ^ ni iiber der Zeile nachgetragen. 3 293 1462 Oktober 31. Das Kapilel der siebenbuigischen Kirche fordert den Rat von Hermannsladi aiif, das Erz im Weric von 300 Goldguldcn, das Georg Helebrand aus Enyed noch zur Zcii dcs Bauernaufslandes in Hcrnmnnstadi hinltrlegt habe, herauszugeben . Orig. Pap. Arli. St. Sibiu U II 216. Siegel, weisses Wachs, rund, Dm. 28 mm, auf der Riickseite zum Verschluss aufgedriicla, Rcstc. Druck: Studii ^i materiale 4, 1960, 414 Nr. IX. Circumspecti viri domini et amici nostri honorandi. Refererunt nobis honestus Melchior Literatus, procurator decanatus sedis Cybiniensis, ac providusThomas Fekethe de Enyed in ipsorum ac consortum suarum necnon heredum coudam Georgii Helebrand de dicta Enyed personis, quomodo adhuc tempore insulta- tionis rusticorum harum partium vestri iu medio certi centenarii de-^ ere aut metallo cupri- treccntos florenos auri valentes eiusdem condaiu Georgii repositi mansissent et haberentur de praesenti. Et quia nos ipsis exponentibus in hac parte videlicet de dictis cupris et metallis gratiam fecimus sicuti etiam aliis fecisse dinoscimur per alias literas nostras superinde emanatas, ideo vestras amicitias et de praesentibus petimus diligenter, quatenus nostri ob respectum communique iustitia requirente* si 'asdem res ad manus nostras et praedeces- sorum nostrorum avorum aut* ipsorum exponentium aut heredum dicti Georgii non tradidistis quae et quanta erga vos existunt dare et assignare velitis effec- tive. Alioquin certi estote, quod vos nitione eorundem a iuris tramite et via precavere non possumus neque volumus. Scriptum in dominica ante festum omnium sanctorum, anno domini M^CCCCLX" secundo. Capitulum ecclesiae Transsiluanae sub sigillo nostri decanatus. Praesentibus perlectis exhibentibus restitutis. 123 Auf der Riickseite Adresse: Circumspectis viiis Jacobo magistro civium et^ ac^ iuratis civibus et consulibus civitatis Cybiniensis dominis et amicis ipso- rum^ lionorandis. ^ Hierauf cupro seo gestriclien. * Hierauf herede gestrichen. 2 Uber der Zeile. ^ So Vorlage. ' Hieraul velitis gestrichen. ' Vorlage iporaium. 3 294 14G2 Novembcr 3. Der stellvei tretende Biirgermeisler sowie Richter itnd Rat von Herinannstadt bestdtigen, dass Andreas Rosenpek von Wien dem Hermannstdd- ter Ratsgeschworenen Johannes Griven 51 Goldgulden schuldig geblieben ist. Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 15781. Sicgel, rund, Dm. 48 mm, war in rotes Wachs vorne aufgedriickt. Regest: Fej^r, Codex X, 499. Nos Renardus pro nunc locumtenens egregii sapientisque viri lacobi magistri civium, iudex quoque et iurati consules civitatis Cibiniensis notum facimus et fatemur publice per praesentes quibus expedit universis, quod circumspecti viri Ladislaus Henlini dictus ac Nicolaus .\urifaber concives nostri coram nobis persnnaliter constituti ad fidem eorum deo debitam concorditer fassi sunt: Quomodo ipsi rationi inter circumspectum viruui .lohannem Grwen nobis coniuratum civem ab una ac honestum socium .\ndream Rosenpek dictum de Wyenna partibus ex altera positae et factae personaliter interfuiss [ent]^ qua- quidem ratione posita omnibus et singulis computatis et de [ ]- iatis prae- fatus Andreas Rosenpek de Wyenna antelato Johanni Grwen quinquaginta uno florenis auri debitorio remansisset obligatus. In cuis fassiouis evidentiam praesentes literas sigillo nostro maiori consignatas praefato Johanni Grwen ad uberiorem sui cautelam duximus concedendas communi iustitia persuadente. Datum feria quarta proxima post festum omnium sanctorum, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo secundo. 1 Lacke 5 mm. ^ Lucke 6 mm. 3 295 Kronstadt li62 Xovember 4. Konig Matlhias stiftet ftir das Peter- und Pauls- Kloster der Doniinikaner in Kronstadt zivei Mark Silberjiihrlich zusdtzlich zu den 10 Mark, die sein Vater Johannes von Hunijad dem Kloster verliehen hat. Orig. Perg. Archiv der Evang. Kirchengemeinde A.B. Bra^ov, LE. 57. Siegel, rund, Dm. 67 mm, rotes Wachs in Wachsschiissel an griin-rosa Seidenschnur angehangt. Reste mit demselben Stempel wie Nr. .3 111. Eingeschaltet von Kdnig Matthias 14G5, Orig. Arh. St. Brajov, Archiv der Stadt Sighijoara Xr. 12. Regest: Sieb. Vierteljahrschrift 62, 1939, 42. Von der Kanzlei: Commissio pnpria domini regis Emerico thesaurario refe- rente . Nos Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera memoriae commendamus tenorc praesentium significantes quibus expedit universis, quod nos tum ad humiiime supplicationis instantiam nonnuUorum fidelium nostrorum per eos nostrae pr jpterea porrectae maiestati, tum vero ob spem et 126 devotionem nostras, qiias ad beatos apostolos Petruni et Paiihim in qiiorum no- minibus gloriosis claustrum ordinis Iratrum praedicatorum in hac civitate no- stra Brassouiensi fundatum est, gerimus et habemus speciales quorumque pre- cibus ncdum in terris verum etiam in coelis pie credimus confoveri, ilhim provisionem, quam condam illustris princeps dominus .lohannes de Hwnyad comes Bistriciensis alias gubernator dicti regni nostri Hungariae et cetera geni- tor noster carissimus felicis memoriae eidem claustro et fratribus in eodem pro tempore degentibus de decem marcis argeuti ex censibus nostris regalibus circa quodlibet festum beati -Martini episcopi et confessoris de liac civitate nostra Brassouiensi singulis annis provenientibus in perpeluum fecisse dinoscitur^, ratam et gratam habuimus ac insuper eisdem decem marcis duas marcas argenti gratiose superaddidimus, ita ut a modo deinceps perpetuis semper successivis temporibus universis de huiusmodi censibus civitatis nostrae iu toto duodecim marcae argenti in quolibet anno annotato claustro et fratribus in eodem pro tempore degentibus plene exolvantur, immo habemus et superaddimus ac ipsas duodecim marcas semper in regiam rationem computari volumus praesentium per vigorem. Quocirca vobis fidelibus nostris prudentibus et circumspectis viris iudici. iuratis ceterisque civibus et communitati huius civitatis nostrae Brassouiensis ac dicatoribus et collectoribus annotatorum ccnsuum sancti Mar- tini praesentibus et futuris praesentes visuris harum serie firmiter praecipien- tes mandamus, quatenus a modo imposterum dictas duodecim marcas argenti praefato claustro et fratribus in eodem degentibus de praefatis censibus singulis annis plene et integre exolvere ac ipsos census cum defectu huiusmodi duodecim marcarum argenti fisco regio aministrandos ex hac eadem civitate nostra Bras- souiensi dare et exigere debeatis. Et secus facere non praesumatis praesentesque literas nostras, quas in huius rei memoriam firmitatemque perpetuam secreto sigillo nostro quo ut rex Hungariae utimur impendenti communiri fecimus, post earum lecturam semper reddatis praesentanti. Datum in dicta civitate nostra Brassouiensi feria quinta proxima post festum omnium sanctorum, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo secundo. Eigenhandige Unlerschrift: Mathyas lex propria manu et cetera. Auf der Plica: Lecta. Aiif der Rtickseite von der Kanzlei: R(egestra)ta M.R. Auf der Ruckseite in Schrift des ausgehenden 15. Jahrhunderts: Braschouiae su- pereditio duarum marcarum supra x per regem Mathiam 1.4.62. 1 Vgl. Ub. V Nr. 2 992. 3 296 Kron.stadt 1462 Xovcmber 5. Konig Matlhias bestdtigl die Schenkung von Neu- dorf und Hopsifen an die Stadt Kronstadt. Orig. Perg. Arh. St. Brasov, Priv. 157. Siegel.nind, Dm. 68mm, rotes Waclis iii Wachs- schiisselan gruner Seidenschnur angeliangt. Derselbe Stempel wie Nr. 3 111. Die Urlcun- de ist vom gleichen Schreiber wic Nr. 3 297 n. 3 303. Eingeschaltet von Konig Matthias 1471, Orig. ebcnda, Priv. 197. DieEinschaltung von Matthiasauch Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 45 457. Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis. Nos Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmatlae, Croaciae et cetera memoriae commendamus tenore praesentium significantes quibus expedit universis, 127 quod constitutis personaliter in conspectu nostro fidelibus noslris honorabili Jolianne magistro artium baccalaureo in decretis plebano ecclesiae parochialis bcatae Mariae virginis in hac civitate nostra Brassouiensi fundatae ac circums- pectis Gaspar Lang iudice, necnon Georgio Gereb, Petro Byroh et Johanne Crispus dictis iuratis civibus ab una, parte vero ab alia Petro filio quondam Anthonii Sander de Zenthagotha similiter cive dictae civitatis nostrae Bras- souiensis, per ^undera Petrum filium quondam Anthonii sponte et libere confes- sum ac relatum extitit hoc modo. Quod quia ipse a civibus et communitate praefatae civitatis nostrae Brassouiensis veluti eius in qua hactenus liabitasset habit:irctque etiam nunc plurima beneficia et favores suscepisset, iamque nutu divino senio plurimum coufectus, non solum haeredum ac fratrum et proximorum solatio orbatus, verum etiam procreando sobolis spe omnino desti- tutus existeret. Igitur ipse memor praemissorum acceptorum beneficiorum et favorum, quasdam duas villas seu possessiones suas Wyfahv et Komlos, in ideomate vero Theothonico Newdorff et Hopsyfen vocatas, in districtu Bras- souiensi inter castrum nostrum Helthwen et oppidum Hylthwesthdorff habitas, simul cum cunctis suis utilitatibus et pertinentiis quibuslibet, terris scilicet arabilibus, cultis et incultis, agris, pratis, pascuis, fenetis, silvis, nemoribus, montibus, vallibus, virgultis, aquis, fluviis, piscinis aquarumque decursibus et locis molendinorum generalitcr vero quarumlibet utilitatum et pertinentia- rum earundem integritatibus, quovis nominis vocabulo vocitatis ad easdeni villas ab antiquo pertiuentibus et pertinere debentibus, sub suis veris metis et antiquis praefatis civibus et communitati dictae civitatis nostrae Brassou- iensis matura superinde in se praehabita deliberatione dedisset, donasset et contulisset, immo dedit, donavit et contulit, coram nobis iure perpetuo et irrevocabiliter tenendas, possidendas pariter et habendas nullum ius nullamve iuris et dominii proprietatem sibi aut quibuspiam aliis in eisdem villis reser- vando, sed totum et omne ius ac dominium, quod in eisdem habuisset, in dic- tos cives et communitatem antefatae civitatis nostrae transferendo. Unde facta huiusmodi fassione ac donatione et collatioue supplicaverunt maiestati nostrae humiliter tam ipsi plebanus ac iudex et dicti iurati cives, quam etiam memo- ratus Petrus filius quondam Anthonii in eorum et aliorum practactorum uni- versorum civium ac totius communitalis antefatae civitatis nostrae Brassouien- sis nominibus, ut nos praemissis fassioni, donationi ac collationi dictarum villarum modo praemisso factis nostrum regium consensum praebere dignare- mur pariter et assensum. Nos igitur supplicationibus eorundcm rcgia benigni- tate exauditis et clementer admissis praemissas fassionem necnon donationem et collationem praescriptarum villarum ratas, gratas et acceptas habendo, eisdem nostrum regium consensum praebuimus, immo praebemus benevolum pariter et assensum, salvis iuribus alienis harum nostrarum quibus secretum sigillum nostrum, quo ut rex Hungarie utimur, est appensum vigore et testi- monio lilerarum mediante. Datum in dicta civitate nostra Brassouiensi in festo beati Emcrici ducis, anno domini millesimo cjuadringcntesimo sexagesimo secundo. Aiif der nuckseitc von gleichzeitigci Ilaiid: Privilegium supcr donatione in New- dorff. 3 297 Kronstadt \iQ2 Noveraber 5. Konig Matthias beaiiftiagt das Weissenbiirger Kapitel, cives et communitatem... civitatis nostrae Brassoviensis in den Be- sitz jener Schenkungen einznfiihren, quas fidelis uoster circumspectus 128 Pelnis lileralusi, filius condani Anthonii SandcM- de Zenthagatha, civis huius civitatis nostrae Brasso^ iensis. dc quibusdani duabns villis seu possesioni- bus suis Wyfahv et Komlas iii ideomate vestro tlieothonico Newdorff et Hop- syfen vocatis in districtu Brassoviensi inter castrum nostrum Helthwen et opidum Hylthweschdorff habitis wobei als Vertreter des Konigs Andreas Greb de llydweg. Xikolaiis de Hijdweg oder Valentinus Nemes de Aython mitzuwir- ken halten. Datum in dicta civitate Brassoviensi in festo beati Emerici ducis, anno do- miiii milksimo quadringentesimo sexagesimo secundo. lCingoichaltet vom Weissenburger Kapilel 1 163, Orig. Arh. St. Bra?ov, Priv. 163. Eine zweite Einschaltung des Weissenburger Kapitels aus 1463 ebenda, Priv. 164. * Vorlage literalus gestrichen und dann interpunktiert. 3 298 Kronstadt 1462 Novpmbpr rj. Kiinig Mallhias besiatigt die Urkunde Kdnig Ladislaus V. von Hoi A/ . 3 061 iiber die dem Kronstadter Conrad Lapicida vermachten Einkunfte von einer Miihle in Honigberg. Vorgesprochen hat darum circumspectus Gregorius Schwr civis civitatis nostrae Brassoviensis... in persona honestae puellae Elizabel vocatae filiae quondam Conradi Lapicidae similiter civis dictae civitatis nostrae, sororii eiusdem Gregorii. Datum Brass )uiae in festo beati Emerici ducis, anno domini millesimo qua- dringentesimo sexagesimo secundo. Vorne oben uon der Kanzlei: Relatio Benedicti de Thurocz magistri curiae regiae maiestatis. Auf der Riickseite von der Kanzlei: Regestrala Alb. Maj. Von anderer gleich- zeitiger Schrift: Kiignig Mathias. Orig. Perg. Arh. St. Brajov, Priv. 156. Siegel, rund, Dm. 68 mm, rotcs Wachs in Wachs- schiisscl an grun-rot-blauer Seidenschnur angehangt. Derselbe Stempel wie Nr. 3 111. Die Uikunde ist vom gleiclicn Sclireiber gescliriefcen wie Nr. 3 295 iind 3 303. Einge- schaltet von Konig Matthias 1467, Orig. ebenda, Priv. 176. 3 299 Kronstadt li62 Xovcmber 7. Kiinig Matthias verbietet auf Ersuchen des Gre- gorius Schwr dictus civis civitatis nostrae Brassouiensis in persona honestae puellae F^lizabet vocatae, filiae condam Conradi Lapicide, den siebenbiirgi- schen Woiwndcn und Szeklergrafen sowie ihren Slellvertretern illam sextam partem duorum molendinorum Ires rotas habentiura in possessione nostra Herm.in vocatae existentium, den Johannes von Hunyad dem Conrad Lapicida verliehen hat, fiir sich zu beanspruchen und befiehll ihnen a modo imposterum memoratam puellam filiam scilicet dicti Conradi in pacifica possessione ipsius sextae partis dictarum molendinorurn ac fructuum et proventuuin eiusdem in perpetuum uti atque frui permittatis. Datum Brassouiae die dominico proximo ante festum beati Martini episcopi, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo secundo. 129 Vorne oben von der Kanzlei: Relatio Benedicti de Thurocz magistri curiae regiae. Orig. Pap. Arh. St. Brasov, Priv. 158. Siegel rund Dm. 68 mm, in rotes Wachs vorne aufgedriickt, paplerbedeckt, Derselbe Stempel wie Nr. 3 111. 3 300 Bei Turia 1462 Novcmber 21, Der kdniglkhe Sonderrichter Nikolaiis Bodo, Propsl von Weissenburg, ii.a. bezeugen, dass die Kronstddter Kaufleute auf Grund friiherer Privilegien durch den Szeklerstuhl Kizdi und iiber Turia in die Moldau Handel treiben diirfen. Orig. Pap. Arh. St. Bra$ov, Priv. 159. Drei Siegel an gelber Hanfschnur angehangt. 1) oval, rotes Wachs in Wachsschiissel, Dm. 14 + 17 mm. Im Siegelbild Wappenschild mit abgewinkeltem Arm und einer mehrkopfigen Bliite in der Hand. 2) achteckig, Dm. 14 + 18 mm, grunes Wachs in Wachsschiissel. Im Siegelfeld dreieckiger Wappen- schild mit abgewinkeltem, gepanzertem Arm und ciner dreibliitigen Blume in der Hand. Ober dem Siegel Initialen II b. 3) rund, Dm. 21 mm, grunes Wachs in Wachsschiissel. Im Siegelfeld Wappenschild mit Krone am Grund. Umschrift unleserlich. Druck: Sz4deczky, Szek. okleviltar 5, 19 Nr. 910. Nos Nicolaus Bodo praepositus ecclesiae Albensis, secretarius cancellarius regius ac Gaspar similiter Bodo de Gyeorgy, comes comitatus Tholnensis et magister Gregorius de Dersanovcz personalis praesentiae [ac iudicis curiae regiae maiestatis prothonotarius per serenissimum principem dominum Ma- thiam dei gratia regem Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera dominum nostrum naturalem gratiosum in Sebsy, Orbay, Kyzdy, Chyk et Gyorgio in persona eiusdem iudices deputati memoriae commendamus tenore praesen- tium significantes quibus expedit universis, quod in congregatione nostra generali universitati eorundem Siculorum dictae sedis Kyzdy feria quinta proxima ante festum beatae Elizabeth viduae^ de speciali commissione eius- dem domini nostri regis pi-ope oppidum Thorya Vasarhel unacum iuratis nostris assessoribus celebrata circumspectus Petrus Wyroh, iuratus civis civi- tatis Brassjuiensis de medio aliorum in nostram exurgentium praesentiam, sua ac circumspectorum et prudentum virorum iudicis, iuratorum ceterorum- que civium et inhabitatorum eiusdem civitatis Brassouiensis et pertinentia- rum eiusdem universorum nominibus et in personis contra belliductorem Siculorum dictae sedis Kyzd}' ac iuratos et seniores necnon alios universos Sieulos ad dictam sedem Kyzdy pertinentes proposuit eo modo; Quod quam- vis ipsi et eorum quilibet antiqua ipsorum libertate exigente, ferramenta in labore existentia et alias res ipsorum mercimoniales per ipsorum medium ubilibet et signanter in oppidoThorya Wasarhel versus partes Moldauiae abs- que omni solutione et exactione ac molestia ad ipsas partes Moldauiae deferre et abinde consimiliter res mercimoniales cuiuscumque generis existant appor- tare et apportari facere, semper liberi exstiterint et securi. Tamen nunc ipse belliductor ac seniores et iudices ipsorum Siculorum in dicta sede Kyzdy existentes, huiusmodi libertate eorundem civium et inhabitatorum dictae civitatis Brassouiensis et ad eos pertinentium non curata, sed introducta quadam abusiva et inusitala consuetudine, ipsos et eorum alterum cum huius- modi ferramentis ac rebus et bonis mercimonialibus eorundem et venalibus pacifice et sine solutione ire et redire non permitterent. Sed in ipso oppido Thorya Vasarhel ac via eiusdem partis Moldauiae ab eisdem civibus scilicet et rebus et bonis ipsorum mercimonialibus et ferramentis quandam pecunia- 130 riam solutionein et exactionem nominc honoris seu muneris collateralem, quae ultra et plusquam iustum tributum alias solvere dictarent, etiam cum ipsorum dampnis et gravaminibus exegissent et extorsissent exigereque non cessareat etiam de praesenti potentia ipsorum mediante, in praeiudicium et derogamen libertatis eorundem exponentium et dampnum valde magnum et in horum verborum suorum dictaeque libertatis et consuetudinis ipsorum comprobationem. Idem Petrus WjMoh iuratus civis Brassouiensis quasdam iiteras praeceptorias serenissimi principis condam domini Sigismundi Roma- norum et Hungariae et cetera regis praedecessoris nostri recolendae memoriae Cassouia secundo die festi penthecostes anno domini millesimo quadringen- tesimo decimo nono^, regnorum suorum anno Hungariae et cetera tricesimo tertio, Romanorum vero nono, ad relationem condam domini Benedicti simi- liter praepositi ecclesiae Albae regalis patenter emanatas nostro iudiciario examini curavit demonstrare. In quibus inter alia vidimus contineri,quod idem condam dominus Sigismundus rex universis et singulis Siculis suis rega- libus ad sedes Sebsy et Kyzdy praedictas pertinentibus firmissimo suo regio edicto dedisset in mandatis seriose, ut ipsi eosdem cives Brassouienses et ad ipsos pertinentes in delatione et apportatione huiusmodi ferramentorum et aliarum quarumque rerum et bonorum ipsorum mercimonialium cuiuscumque generis et maneriei existant, per eosdem hincinde fienda in nullo impedire seu quovismodo raolestare et nec aliqua munera collateralia^ ratione praevia ab ipsis et ad ipsos pertinentibus quocumque temporum in successu innitae vel aliter qualitercumque exigere et extorquere praesumerent, sed eosdem et quemlibet eorum semper et omni tempore cum huiusmodi rebus et bonis ipso- rum mercimonialibus cuiuscumque generis et maneriei existant, per medium et tenutas ipsorum ad dictas partes Moldauiae ire et redire permittere er per- mitti facere. Non obstantibus etiam aliis suis literis in contrarium earundem literarum suarum alias Sandrino Siculo Bongo dicto sedis Kyzdy et filiis suis datis et emanatis deberent et tenerentur. Quibus quidem literis exhibitis, propositionibusque praefati Petri Vyroh iurati civis Brassouiensis auditis et intellectis, Demetrius de Nyoythod ac Mathias Bekes et Dominicus de eadem N3'oythod de medio aliorum in eandem nostram exurgentes praesentiam in ipsorum ac aliorum universorum Siculorum praetactae sedis Kyzdy nominibus et personis responderunt ex adverso, quomodo ipsi ab eisdem civibus civitatis Brassouiensis et nec ad ipsos pertinentibus scilicet neque de rebus et bonis ipsorum mercimonialibus nec nomine honoris aliquod munus coUateralis et neque aliter aliquam solutionem pecuniariam exegissent, et neque eosdem et ad ipsos pertinentes ad eiusdem solutionem artassent et compulissent. Sed hoc verumesset, quod ipsi Siculi inconfinibuset metis partium Moldauiae exis- tentes a praefato domino nostro Mathia rege aliisque praedecessoribus suis regibus Hungariae specialiter habuissent in commissis, ut nulli omnino hominum cuiuscumque nationis et linguagii sint et existant ferrum, calibem, arma et alia bellicosa ingenia ad ipsas partes Moldauiae ex hoc regno deferre et expor- tari perraittere deberent. Sicque ipsi Siculi eisdem actoribus huiusmodi fer- rum, calibem, arma et similia ingenia bellicosa iuxta huiusmodi regium edic- tum exportare non permisissent et nec permittere vellent, quousque regia clementia eisdem actoribus superinde remedium adhiberet opportunum gra- tiose. Et ob hoc ipsi in causam attracti in totali praemissa actione et aqui- sitionc dictorum actorura innocentes habcrentur penitus et imraunes. Quibus sic habitis et perceptis partibusque praedictis se in praemissis ad veridicam attestationem praefatorura iuratorum nostrorum assessorum per nos legittime requirendorum benivole committentibus et submittentibus. Cum nos eosdera iuratos nostros assessores pro dicenda veritate et iustitia conservanda super praemissis requisitos habuissemus, iidem ad fidem eorum deo debitam fideli- 131 tatemque dicto domino nostro regi et eius sacro regio dyademati observandam tacto dominico crucis signo per eos coram nobis praestitam taliter unanimi et concordi testificatione attestarunt et affirmarunt, ut praelibati cives et inhabitatores dictae civitatis Brassouiensis et ad ipsos pertinentes omnino nullum solutionem et exactionem nec de ipsorum personis et nec rebus et bonis mer- cimonialibus et aliis quibusvis eorundem cuipiam dare et solvere extitissent, et nec ipsi Siculi ab eisdem aliquam pecuniam seu munera collatoralia exegissent et nec exigerent. Scilicet iidem cives et hospites et ad ipsos pertinentes cunc- tas ipsorum res mercimoniales cuiuslibet generis demptis tantummodo armis militaribus ferroque et calibeque solum ex indulto et gratia regia venditionis causa ad ipsas partes Moldauiae deferre poterunt, liberam et securam habuis- sent et nunc habercnt potestatem. Quibus sic habitis et perceptis quia ex allega- tione et responsione praelibati Demetrii de Nyoythod et aliorum praedictorum necnon annotatorum iuratorum nostrorum assessorum veridica attestatione praelibatarumque literarum praefati condam domini Sigismundi regis ex con- tinentiis in superioribus sensualiter declaratis, annotatos actores et ad ipsos cunctos pertinentes a qualibet pecuniaria et munerum* collateralium aliaque solutione ratione praevia liberos et exemptos fore comperimus. Ob hoc nos rationibus et causis ex praemissis eorundem iuratorum nostrorum assessorum requisito et assumpto superinde consilio prematuro antefatos cives et inhabi- tatores dictae civitatis Brassouiensis ac ad ipsos pertinentes in praescriptis eorum libertatibus, quibus ab olim usi sunt, freti et gavisi relinquentes, om- nera illam solutionem et exactionera pecuniariam vel aliarum quarumcumque quomodolibet vocatarum quae etiam nomine, honoris aut muneris collatoralis vel alterius calumpniae adiuvante, aliqualiter exactae et receptae extitissent modo aliquali revocantes, corrumpentes retractantesque et invalidantes, iudi- cantes commisimus eomodo, ut a modo deinceps futuris semper temporibus successivis annotati cives et inhabitatores dictae civitatis Brassouiensis et alii universi ad ipsos pertinentes cum omnibus ipsorum rebus et bonis merci- monialibus et ferramentis, demptis tantummodo praedictis videlicet ferro, calibe et armis, quae in aliquo apparatu et labore disposita et occupata non existunt ad easdera partes Moldauiae per terras et tenutas ipsorum Siculorum ubilibet ire et redire, ac easdem res et bona ipsorum mercimonialia vel alia venditioni exponere valeant atque possint pacifice et libere. Et nec belliduc- tores et alii Siculi universi annotatos cives et hospites ac inhabitatores praeli- batae civitatis Brassouiensis et ad ipsos pertinentes ratione et praetextu non huiusmodi pecuniarum vel rerum nomine honoris vel muneris extra praescrip- tas ipsorum libertates ipsis gratiose concessas artare et compellere S'U quovis- modo dampnificare et impedire praesumpmant, sed ipsis civibus et inhabi- tatoribus praelibatae civitatis Brassouiensis ac ad ipsos pertinentium uni- versis eisdem libertatibus quibus praecedentes usi freti fuerunt et gavisi irre- fragabiliter frui, potlri ct gaudere permittant et permitti facere debeant, auctoritate nostra iudii-iaria mediante. In cuius rci memoriam firmitatemque perpetuam praesentes literas nostras patentes, pendentis sigilli nostri muni- mine roboratas, eisdem civibus et inhabitatoribus civitatis Brassouiensis et ad ipsos pertinentium eorumque heredibus et successoribus universis duximus concedendas. Datum quarto die termini praenotati in loco memorato, anno domini millcsimo quadringentesimo sexagesimo secundo. Auf der Ruckseite von gleichzeitiger Hand: Pro litera ista soluti suut florcnos XXVII. ' November 18. ^ Vorlage Colleteralia. 2 1419 Juni 5, vgl. Ub. IV Nr. 1 861. * Vorlage irrig numerum. 132 3 301 Kronstadt 1462 Novcmbpr 25. Koniq Malthias bestatigl die Schenkung von Ackerhmd. Wiesen iind ciner Miihle in Chichi? diirch den Prior Thomas an \Villi- bald Thecl und dcssen Sohnc. Orig. Perg. .^rh. St. Brasov, rriv. 160. Siegel war an drap-gelber Seidcnschnur ange- hangt. Von der Kan:lei: Commissio propria domini regis. Nos Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera me- moriae commcndamus tcnore praesentium significantes quibus expedit uni- versis, quod constitutis personalitcr in conspectu nostro fidelibus nostris venc- rabili et mngnifico Tliomae priorc Auraiie ab una partc, vcro ab alia Vilibaldo Theel dicto filio quondam Nicolai de Nyen, per eundem Thomam priorem Aurane sponte et libere confessum ac relatum extitit hoc modo, quod quia ipse a praefato Vilibaldo Theel in adolescentia seu pueritia sua non parva bene- ficia ac in fovendo et nutriendo ipso expensas sexingentorum florenorum auri vel etiam pluries ac alios favores suscepisset, iamque divina favente clementia idem Thomas maiorem adeptus est honorem et dignitatem. Igitur ipse memor praemissorum acccptorum iDeneficiorum et favorum quasdam particulas terra- rum arabilium cultarum et incultarum ac fenilium intra metas possessionis Kekws adiacentem necnon molendinum intra metas earundem terrarum in fluvio Fekethwgh decurrente habitum simul cum cunctis suis utilitatibus et pertinen- tiis ac aedificiis quibuslibet ad casdcm particulns tcrrarum arabiliura et feni- lium et molendinum praefatum de iure et ab antiquo spectantibus et pertinere debentibus quovis nominis vocabulo vocitatis sub earum veris metis et anti- quis, pracfato Vilibaldo Theel et per eum Georgio, Petro, Ladislao et Detrico, filiis suis ipsorumque heredibus et posteritatibus universis matura superinde praehabita deliberatione dedisset, donasset et contulisset, imo dedit, donavit et contulit coram nobis iure perpetuo et irrevocabiliter possidendas, tenendas, pariter et habendas, nuUum ius nullamve iuris et dominii proprietatem sibi aut quibusvis fratribus suis in eisdem terris arabilibus, fenetis et molendino reservando, sed totum et omne ius ac dominium, quod in eisdem habuisset, in eosdem Vilibaldum Theel ac dictos filios suos eorumque heredes et posteri- tates universos transferendo. Unde facta huiusmodi fassione, donatione et collatione supplicavit maiestati nostrae humiliter praefatus Vilibaldus Theel in sua et dictorum Georgii, Petri, Ladislai et Detrici, filiorum suorum, nomi- nibus. ut nos praemissis fassioni, donationi et collationi dictarum particula- rum terrarum arabilium et fenilium et molendini praefati, modo praemisso factis, nostrum regium consensum praebere dignaremur pariter et assensum. N'os igitur supplicationibus corundem regia benignitate exauditis clementer ct admissis praemissas fassionem necnon donationem et collationem praefa- tarum terrarum arabilium ac fenilium et molendini praedicti ratas, gratas ct acceptas habendo, eisdem nostrum regium consensum praebuimus, imo praebemus benevolum pariter assensum et nihilominus attentis et considera- tis fidelibus servitiis praefati Vilibaldi per eum primum sacrae dicti regni nostri Hungariae coronae et tandem maiestati nostrae cum omni fidelitatis constantia exhibitis et impensis, totum et omne ius nostrum regium, si quod in dictis particulis terrarum arabilium ac fenetis et molendino qualitercumque haberemus aut nostram ex quibuscumque causis, viis, modis et rationibus concurrerent maiestatem, simul cum cunctis earundem utilitatibus, proventi- bus, fructibus et pertinentiis ac aedificiis quibuslibet ad easdem de iure et 133 ab antiquo spectantibus et pertinere debentibus quovis nominis vocabulo voci- tatis sub earum veris metis et antiquis memorato Vilibaldo Theel ac Georgio, Petro, Ladislao et Detrico, filiis eiusdem, ipsorumque heredibus et posteri- tatibus universis dedimus, donavimus et contulimus, imo damus, donamus et conferimus iure perpetuo et irrevocabiliter possidendas, tenendas pariter et habendas salvis iurilDUs alienis harum nostrarum quibus secretum sigillum nostrum, quo ut rex Hungariae utimur, est appcnsum, vigore et testimonio literarum mediantibus. Datum Brassoviae in festo beatae Katherinae vir- ginis et martyris, anno domini millesimo quandringentesimo sexagesimo secundo. 3 302 Kronstadt 14G2 November. 25. Konig Matthias beauftragt den Konvent von Kolozs- monostor, Michael Zekel de Zenthiwan, capitaneus castri Bistriciensis ac comes Cibiniensis et Stephanum de Hederfa similiter capitaneus dicti castri Bistriciensis in mehrere Besitzungen, darunter Wyfahv et Lwdweg in der Ge- spanschaft Kolozs einzufiihren. Datum Brassoniae in festo beatae Katherinae vir- ginis et martyris, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo se- cundo. Lautgleichzeitigem Ruckvermerkhatdie Einfuhrung am 16. Januar 1463 stattge- funden, anwesend waren u.a. iobagio Brassay in Regen comorans in persona magnifici Alberti de Losoncz, Martinus Slecht in Bathos, Anthonius Boch in Pinthek, Lucas Burchlanden villicus in eadem Pinthek residens. Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 27 175. Siegel, rund, Dm. 70 mm, war auf der Rtickseite zum Verschluss aufgedriickt. Eingeschaltet vom IConvent von Kolozs- monostor 1463, vom Fiirsten Johann Sigismund 1568, vom Klausenburger Rat 1568 und von Stephan Bathori 1572, Arh. St. Cluj-Napoca, Archiv der Filiale Cluj-Napoca der Akademie Sammlung .Joscph Kemeny, Urkunden Nr. 121. Rcgest: Szab6, Az erdclyi muzeum 71 Nr. 336. 3 503 Kronstndt 14G2 Xovember 30. Konig Malthias l^estimmt. dass die Heiligleich- namsbruderschaft in Kronsladl den Torzburger Kast-llanen als Abgabe fiir die Besitzungen Zarnesli und Tohan jahrlich 20 ung. Guldcn zahlen soll. Orig. Perg. Arh. St. Bra^ov, Priv. 161. Siegel rund, Dm. 68 mm. rotes Wachs, in Wachsschiissel an braun-weiss-roler Scidenschnur angehangl. Vom Schreiber der Ur- kunden Nr. 3 295 und 3 297. Von der Kanzlei: Comissio propria domini regis. Nos Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera memo- riae commendamus tenore praesentium significantes quibus expedit universis. quod venientes nostrae niaiestalis in praesentiam fidcles nostri cives civitatis nostrae Brassouiensis de confraternitate sacralissimi corporis Christi in ec- clesia parochiali ecclesiae beatae Mariae virginis in praedicta civitate nostra Brassouiensi instituta existente, nostrae maiestati significare curarunt in hunc modum. Quod essent quaedam duae possessiones Zeernee et Thohan vo- catae in terra nostra regali Barcza vocata, quae ex gratiosa dispositionc di- vorum regum Hungariae nostrorum scilicet praedecessorum ad candem con- 134 fraternitatem sacratissiini corporis Christi tali sub adiectione pertinebant, ut cives dictae confraternitatis easdem possessiones cum omnibus et singulis proventibus, obventionibus, fructibus et emolumentis possiderent. sed ad castrum nostrum Thercz vocatum pro iilius conservatione casteihinis in eodem castro pro tempore constitutis annuatim triginta florenosTartaricales iidem cives solvere deberentet tenerenturet licet iidem civessub hac conditione dictas duas villas longo tempore pacifice possedissent, tamen orta praeterea tempore quondam illustris principis domini Johannis de Hwnyad, comitis perpetui Bistricien- sis genitoris nostri carissimi felicis reminiscentiae, inter ipsos cives et castella- nos dicti castri nostri dissensione et controversione ex eo, quod ipsi castellani non triginta florenosTartaricales sed Hungaricales petebant, idem dominus ge- nitor noster huiusmodi controversiam inter ipsos cives et castellanos arbitra- tus tali limitatione consopivissent, ut praedicti cives pro praefatis triginta florenis Tartaricalibus viginti tantum florenos Hungaricales et non amplius castellanis pro tempore in praedicto castro constitutis dare deberent et tene- rentur, nec ipsi castellani plus petere audercnt. Supplicatum itaque extitit maiestati nostrae per dictos cives ipsius confraternitatis, ut nos praefatam li- mitationem dicti quondam domini genitoris nostri ratam et gratam habentes, eidem etiam nostrum regium consensum praebere dignaremur pariter et assen- sum. Unde nos humilimis supplicationibus dictorum civium favorabiliter in- clinati, vestigia etiam salutaria iam fati quondam domini genitoris nostri sequi cupientes praesertim ob eam devotionem, qua ipsi confraternitati tam salubritcr institutae afficimur, praefatum limitationem dicti quondam domi- ni gen toris nostri ratam es gratam habentes, eidem etiam nostrum regium consensum praebuimus praebemusque benevolum pariter et assensum. Ita regio nostro iudicio decernentes, ut a modo deinceps cives dictae confra- ternitatis praedictas duas possenssiones Zernee etThohan vocatas cum omnibus proventibus et obventionibus earundem libere possideant nomine dictae con- fraternitatis et singulis annis solvant castellanis dicti castri nostri Thercz tan- tummodo viginti florenos auri Hungaricales, nec ipsi castellani praefatos cives aut incolas dictarum duarum possessionum ad aliquam aliam solutio- nem compellere possint. Quocirca vobis fidelibus nostris castellanis praetacti castri nostri Thercz nunc constitutis et in futurum constituendis harum serie firmiter praecipientes mandamus, quatenus receptis praesentibus a modo in posterum praenotatos cives dictae confraternitatis ad maiorem solutionem dictorum viginti florenorum auri arctare et adstringere vel propterea easdem possessiones ac populos et iobagiones in eisdem commorantes in personis re- busque et bonis eorum quibusvis impedire, molestare, perturbare vel dam- pnificare nusquam et nequaquam praesumatis nec sitis ausi modo aliquali. Praesentes autem quas secreto sigillo nostro, quo ut rex Hungariae utimur in appenso communiri fecimus, post earum lecturam semper reddi iubemus manibus exhibentis. Datum Brassouiae praedictae in festo beati Andreae a- postoli, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo secundo. Auf der Rilckseite von gleichzeitiger Hand: Confirmatio regis Mathiae Zernee et Thuhan. 3 304 Kronstadt 1462 Dezcmber 3. Konig Mailhias beslatigt fiir die neiien Ansiedler in Schirkanyen und Pcirau die Freiheiten der friiheren Bewohner dieser Ort- schaften . Orig. Pap. .\rh. St. Brasov Priv. 162. Siegel war in roLcs Waclis vcrne aufgedriickt. Druck: Hurmuzaki, Documente .\V, 1, 58 Nr. 100. 135 Von der Kanzlei: Commissio propria doraini regis. Nos Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera memo- riae commendamus tenore pracsentium significantes quibus expedit universis, quod nos de fide et fideiitate fidelis nostri circumspecti Georgii Byro civis et inhabitatoris civitatis nostrae Brassouiensis confisi eidem facultatem de- dimus, ut ipse possessiones nostras Sarkan et Mjkofalwa vocatas, in districtu de Fogaras existentes et habitas, per devastationem Wlad waywodae desola- tas, quas nos ipsi Georgio Byro simul cum omnibus utilitatibus et pertinentiis quibuslibet sub veris metis et antiquis earundem habitis, pro honore suo du- rante beneplacito nostro duximus dandas et deputandas, sub certis libertatum praerogati\is populorum et incolarum multitudine decorare valeat atque pos- sit. Quocirca vos fideles nostros universos et singulos populos et liberae con- ditionis homines harum serie assecuramus et certificamus, ut quicumque ves- trum ad praetactas possessiones nostras Sarkan et Mykofalwa morandi causa vencrit et descenderint in omnibus antiquis libertatibus, iuribus, consuetu- dinibus et praerogativis, quibus incolae et inhabitatores praefatarum posses- sionum nostrarum alias usi sunt et gavisi, uti et gaudere permittemus. Insu- per in illis libertatum praerogativis quas praefatus Georgius Byro ratione des- census vestri vobis dandas concesserit inviolabiliter tencbimus et observari faciemus, harum nostrarum vigore et testimonio literarum mediante. Datum Brassouiae feria sexta proxima post festum beati Andrcae apostoli, anno domi- ni millesimo quadringentesimo sexagesimo secundo. Auf dei Riickseitc vnn Hand dcs Ki . Jahrhunderts ( Pomarius): Literae donationis Zarkan ipsi Georgio Byro factae. Von anderer Hand des 16. .Jahrhunderts: Auff Schyrkein vnd Mikestorf. 3 205 Mediasch 14G2 Dfzrmhrr 12. Konig Matthias beauftragt Michael Zekel de Zen- thiwan und Stephan de Hcdcifaya, scine Bmghauptleule in Bistritz, dcm Adligcn Benedikt Wercs dc Farnas dic ihncn vcgahtcn Besitzungcn Ungarisch-und Sii- chsi.sch-Flapsdorf und Onuca zuiiickznijcljcn, du dieser daiauf tiltere Rechtc gcl- tend machcn kann. Datum in Meggyes die dominico proximo ante festum beatae Luciae virginis et martyris, anno domini m:I!csimo quadringentesimo sexagcsimo secundo. Orig. Pap. Ungar. Lanclosaicliiv Ludaijesl ni. 30 205. Siegel. rund Dm. 70 nim, war in rotes Wachs vorne aufgedriickt. 3 306 Scholtcn \'Ai2 Dozcnibcr 11$. Konig Matthias forderl den Bistritzrr Hat auf, seincn Bcvollmachtigtcn dcii falligcn Martinszins zu iibergchcn. Orig. Pap. .\rh. St. C.luj-Napoca, Archiv der Stadl Bistri^a Nr. 52. Siegel, rund, Dni. 68 mm. in rotcs Wachs, papierbcdcckt, vorne aufgedriickt. Dcrsclljc Stcmpel wie Nr, .3 111. Regest: Archiv. Zeitschrift 12.82. Bcrger, Urkunden-Regcstcn 32 Nr. 158. Von dcr Kanzlei: Commissio propria domini regis. 136 Miithias dci giatia rex Iluiiijariae, Dalinaciac. Cioaciae el ccteia ficlciibus nosliis prudentibus et circiimspectis viiis iudici, iuralis cclerisque civibus ct toti comniiiuilali civitatis nos!:ae Bistriciensis salutcin ct gratiam. Quia iios ad cxij^ciuiuin iliiim '■cnsiim. qui circi fcstum bcati Martiiii episcopi et con- fcssoris e mcdio veslri provenire debet^ deputavimus fideles nostros egregics Laurcncium Lilcialum, comilem cusionis monetarum camcrac nostrac Cibi- niensis, et F..i-.-i iciin dc Zynd, camararium s.iliuin nostrorum rcgalium ca- nierae nostrae dc Zccl:. Igitur fidclilati vestrae haniin scric firmitcr manda- nuis, quatcniis statim el in contincnti visis pracscntihus, pracfatum censum ut pracini--imus circ", fcstum beati IMartini nobis ])rovcniendum mcmoratis Laurencio Litciato et Einerico de Zynd absque omni more extradarc ct pcr- solvere modis omnibus debeatis et tcneamini. Aliud facerc non ausuri, prae- sentibus pcrlectis cxhibenli rcstitutis. Datum in Chanad in festo bcatae Luciae virginis. anno domiiii millesiino qiiadrinLjcntesiino sexa£n 1-563 Miiry. .5. Die Koniijinmuller Elisabelh verleihl Michael Zekel de Zen- Ihiwan und Slephan de Hcdcrfaija, Burtjhauplleulen der Burg Bislriiz. fur die Dicnste, die sie ihremGallen Johannes uon Uunyad, dem Erbgrafen iwn Bisiritz Eudislaus von Hunijud und Konig Maithias. ihrcn Solmcn. gelcistei habcn, die Besiizungen Glodcni, Poaria, Erunzeni, Eunca und Eudivigsdoif. Dalum Budae sabbato proxirno anlc dominicani Reminisccre, anno domini millesimo quadiingenlesimo scxagesimo tertio, Orig. Perg. .\.rli. St. Cluj-Nai)oca, .\rcliiv tlcr I'iliale C.Uij .Xapoca der .\kadeniie der S.H.H., ..Xrcliiv der Grafen Hanffy, t'ikunden Nr. 16/b. Sie.gel, rund, Din. 23 mm, rotes Waclis in weisser Waclisscliiissel an rotweiss^nlner Seidensclinur angehangt, Im Siegelteld Wappeuscliild mil dem Olierteil eiius Steinbocks, daneben Haute, daruber Kreu/. Umschrift in gotischer Mimiskel unleserlich. 144 5 320 Tolna l'«fi:J April 1. Dei iiide.v curide Ladishius de l'iiliiez he:eucjt, ddss die Ad- ligeii von Lnsoncz dein Eizliisclwf Steplian ron Kalocsa und Bcics dafiir, dass er ihnen dic Burg Unguras mit allen zmjelwrigcn Besitzungen daiunter Nemellii, Zaznvros. Warallya. Zenthjakab. Kereles, Kenlhelke, Arokalya, Zereth et Sotalwa in partibus Transilvanis in comilatibus Doboka, Zolnok et Colos vocalis habilis frei geinachl liat. dic lUilfte der Bunj Unguras geschenld haben. Datum in Tholnawar feria sexla proxinia posl dominicam Judica, anno do- mini millesimo quadringentesimo LX lcrlio. Arh. St. Sibiu. Manuskript Ziiiimcrni.Tiin dcs I'rlum finale et extremum de universis bonis et rcbus michi a deo collatis et concessis condo, lego et concludo in hunc omnino modum. Priino relinquo post mortem ineam LXXV marcas in clinodiis et argentereis et tres domos; volo itaque finaliter, ut duali- t.as dictorum clinodioruin argenterorum et domorum in pios usus distribuatur el convertatur. Et priino centuin florenos pro una peregrinatione ad terram sanctam initto et lego et quam cito haec fieri polest perficiatur, XX florenos pro structura et fabrica ccclcsiae parocliialis beatae virginis in civitate Brasso- uiensi, XX florenos pauperibus in hospitali degentibus, VI stamina -panni grisei fratribus in Schyk, X florenos fratribus ad sanctum Petrum pro una mis- sa per annum pro anima mea celebranda, XX florenos pro leprosis et in lepro- sorio degcntibus. residuum vero dualitatis nicae dictorum clinodiorum argen- lerorum et doinorum uxori mcae Katherina .lohanni Frvschysen et Paulo Dik dicto filio meo privigno ad fidelitatis inanus quorumcumque contradictione et impedimento postergatis in pios usus et praecipue pro missarum celebrationi- bus quain cito ficri hoc potcst, exponendum ct dispensandum committo in hoc ipsorum onere conscientias et aniinas. Deinde nniversa et singula bona cuiuscumque nominis vocabulum sortiantur mobilia et immobilia conthorati 149 meae Katherinae lego et committo omnium amicorum meorum et consanguineo- rum contradictione et impetitione semotis. In cuius rei memoriam firmitatem- que perpetuam literas praesentes sigilli mei munimine duxi roborari. Praesen- tibus reverendo artis facultatis viro magistro Anthonio notario Brassouiensi, Johanne Fryschysen et Paulo Dik ad hoc rogatis et petitis. Datum Brassouiae feria quarta festivitatum Penthecostes, anno domini M^CCCCLXIII". 3 326 1-563 Jiini 2H. Die am 7.9. Jiini in Thoirnbiuri pro quibusdam perarduis nego- tiorum expeditionibus Demamnielten siebenbiirgischen Vizewoiwoden Xikolaiis d. Ae. von Salzburg und Stephanus Erdeli de Somkerek heglaubigen iiber Ersuchen des Petrus plebanus de Krako nomine ct in personis reverendi... Nicolai dei et apostolicae sedis gratia praescriptae ecclesiae Transsilvanae episcopi die Urkun- de der Vizewoiwoden Sigi.smund de Sai thwan und Johannes Furkas de Zerdahel von 1450 \'r. -3 ISl mil der Urkunde des Weissenburger Kapitels mn 139S \r. 1 412 enthaltend dic Urkunde Konig Sigismunds von 1395 Nr. 1 355 mit der Urkunde Konig Ludwigs I. mn 1344 Nr. 604 iiber die Grenzen der geistlichen Gerichtsbarkeit. Datum quinto die termini praenotati in loco memorato, anno domini mille- simo quadringentesimo sexagesimo tertio. Orig. Pap. Batthyaneum .Mba Iiilia III, 28. Ein Siegel war auf der Ruckseite in weisses Wachs aufgedruclvt. Regest: Beke, Az erdelyi kaptalan 73 Nr. 320 zu Juni 19. 3 327 Futog l-JBH Juli 15. Konig Matthias sehreibt dem Richlrr und Ral von Kronstadl, dass er den angesuchten Nachlass von der 3 000 Goldgulden-Sleuer nicht gewahren kann . Orig. Perg. Arh. St. Brasov, Priv. 16fi, Siegel rund, Dm. ,58 inni. papierbedeckt, war auf der Riickseite zum Verschluss aufgedrijckt. Von der Kanzlci: Commissio propria domini regis. Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Cioaciae et cetera. Prudentes et circumspecti fideles nobis sincere dilecti. Miseiatis ad nostram maiestatem hunc hominem vestrum et inter cetera intimaveralis nobis per eundem, quali- ter egregii Michael Zekel castellanus castri nostri Bistricziensis et Johannes literatus de Plethernj^czezenthmiklos, notarius cancellariae nostrae, ad vos taxam trium millium florenoruin auri imposuissent , supplicabatisque maiesta- ti nostrae, iit vobis in huiusmodi taxac alleviationein faceremus. Fideles dilecti, scitis bene, quanta ad praesens nobis et regno nostro undique incumbunt nego- tia, quae absque maximis expensis ad effectum produci miniine possunt. Prop- ter quod \f)bis hac in re in praefala ta.xa trium milium florcnorum auri alle- viationem aliquam facere non possumus. Fidelitatcm itaque \eslram prae- sentibus requirimus eidem nihilominus firmiter cominittentes, qualenus habete hac in re patientiam cl praefatam ta.xain trium milliuin florenorum auri prae- fatis Michaeli Zekel et Johanni literato citissime reddere et persolvere debeatis, deincepsquc vnbis alIc\ationem talem faciemus, qiiain a nobis aniino suscipie- 150 lis valdc grato. Secus non facturi. Datum in Fwthag in festo divisionis aposto- lorum. anno domini millesimo quadiingcntesimo sexagesimo tertio. Auf der Riickseite Adresse: Prudentibus ct circumspectis iudici. iuratis ceteris- que civibus et toti communitati civitatis nostrae Brassouiensis fidelibus nobis sincere dilectis. 3 328 Blstrit/. 1 '«G3 Juli 19. Mirhacl Zckcl. KapUnn vnn Bistiit: iindGiaf von Ilcimann- stadl. stcllt dcin siehenburgisclien Vizcwoiwodcn Nikolaus d. Ae. von Salzburg ein Beglaubigungssclirciben zur vorzeitigen Behebung der von den Sieben Stiihlen abzufiihrenden Beitrdge aus. Oiig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 220. Siegel rund, Dm. 22 mm, in dunkelgruncs Wachs auf der Riickseite zum Verschluss aufgedriickt, Reste. Prudentes ac circumspecti viri amici nostri tionorandi salutem et lionorem. Pluribus vicibus regia maiestas nobis misit literas propter^ soUicitationis pe- cuniarum. Terminus exolutionis ipsarum pecuniarum respectu mandatorum suae serenitatis nimis prolixus fore videtur quam diversorum negocium expe- ditiones arduissime agnoscuntur habere infestinanter. Et quia pro sollicitudine receptionis pecuniarum per nos in mediam vestri venire deberemus, si ardiora non impedirent in his partibus Bystriciensibus negotia. Igitur egregium virum dominum Nicolaum de Wyzal3 Nr. 3 325. ZcitgenOssische Abschrift im Archiv dcr Hvang. Kirchengemeindc A.B. in Briijov, l.E. 1-14, f. 192 v.-l'J3 r. Petnis plebanus dc Wydenbach ac dccanus Brasschouiensis notuni facimus universis et singulis praesentium noliliam hal)ituris, quomodo pridcm circum- specto et piovido viro Petro Greb de Brassouia bonae memoriac defuncto al([uc per mortem sublato de medio nostii, veniens in praesentiam honesla doiniua Katherina eiusdem Petri relicta exhibuil nobis literas testamentales ipsius Pelri praefati ad conspiciendum, legendum tcstimonium earundem audiendum casque cum instantia supplicans in suo vigore, quateuus conservare, approbare necnon et confirmarc dignaremur. Quarum tenor sub hac verborum contineba- tur forma. (Polrjl das Tesiament des Petrus Greh vun 1463 Nr. 3 32o). Quibus quidem literis visis et perlectis sed autentico mortis praeventione carentibus munimento, produxit coram nobis domina Katherina praefata idoneum vivae vocis testimonium testes fidedignos \iros providos et circumspeclos iuratos consules Georgium videlicet in acie, \\'ys Mathias, .Tohannem Mwsch, villicum civitatis Brassouiensis, et Bartholomeum Erasmi, qui sub praestito officii et dignitatis iuramento suis conscientiis et fide deo debitis semper salvis et illae- sis nominibus et in personis suis et totius consulatus confessi sunt concorditer asserentes, quomodo Petrus Greb iuratus consul et confrater dicti consulatus Brassouiensis compos per omnia rationis sed viribus dietim decrescens coram ipsis in consistorio pariter congregatis assurgens haec verba protulissel: En domini cives cari et fratres notum facio vobis quod testamentum meum per reverendum magistrum Anthonium notarium et fidelem meum secretarium con- fectum et conscriptum de mera mea et libera voluntate fore et emanasse ac omnia in ipso contenta me defuncto volo iuxta meam praeordinationem ita per omnia obseiA-ari. In cuius testimonium vos omnes rogo el instanter requiro. Insuper et dictus vir reverendus magistcr .\nthonius notarius Brassouiensis recepto prius et deposito nobis iuramento falebatur illud idem fore el esse testamcntum, de et super quo iuratos consules ut praefertur testes requisivit sequc ab eodem tempore nec aliquid addidisse nec quitquam ex eo penitus diminuissc variasse. Nos igitur huiusmodi auditis lestimoniis idoncis ct fide- dignis supplicationibus legitimis et iustis cum favore inclinati, praedictas literas testamentales non abrasas non cancellatas nec in aliqua sui parte vitia- tas de verbo ad verbum nil addendo et nichil diminuendo praesentibus nostris literis fecimus transcribi et in suo vigore iu.xta ea quae vidimus et audivimus secundum illud legis, quod in ore duorum \cl trium stet omne verbum quo ad omnes suas clausulas continenlias et articulos acceptamus, approbamus, rati- ficamus et perpetuo valituras confirmamus. In cuius rei testimonio praescntes literas nostras concessimus sigilli nostri quo ex officio fungimur munimine roboratas. Datuni Brassouiae quindecima die mensis Octobris, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo tertio. 3 334 Rom 146.1 Oktober 22. Papst Pius II. ruft die gesamte Christenheit zum Kampf gegen die Ttirken auf. 155 Datum Romae apud sanctum Pelrum, anno incarnationis dominicae millesimo quadringentesimo sexagesimo tertio, undecimo Kalendas Novembris, pontifi- catus nostri anno sexto. Deo gratias amen. Abschrift dcs 15. .Jahihunderts, Papicrheft mil 15 beschriebcncn Blattern Arh. St. Sibiu U II 225.Eine wcitcrc gleichzeitige Abschrift Archiv dcr Evang. Kirchengemcinde A.B. Bra^ov, I.E. 144, f. 183 v.-18'J. 3 335 1463 Oktobrr 29. Der liai dci Stadl Klaiiscnbmn leilt dein Hcimann.slddtcr Rat mit, dass Klausenbiiiger Biirr/er den Gubernator der Abtei von Kolozsmonostor Ladislaus Pongracz rjetdtet haben, und ersuclit nm Beistand und Vermittlunrj. Orig. Tap. Arh. St. Sibiu f III 11. Sicgcl. riind, Din. 22 inni. war in griincs Wachs auf der Riickseite zuin Verschluss aufgedruckt. Druck: .Jakab, Okleveltar I, 209 N'r. 126. Paralam in singulis serviendi voluntatem cum honoris cxhibitionem. Pru- dentes et circum.specli viri domini fralres et amici nobis semper honorandi. Vestrae amicitiae dolorose referimus, quodlicet saepememorato gratiosissimo domino nostro regi magnifico' domino Johanni Pongracz vaivoda sed et toti mundo" ut ita dicamus illas opressiones, iniurias, molestationes, depraedatio- nes ac nocumenta, quibus egregius dominus Ladislaus Pangracz de Dengeleg, gubernator abbatiae de Clusmonstra nos incessanter afficiendo lacessebat scrip- tis et relatibus conquerentes reservaverimus, ut ab eisdem deinceps desisteret. Ecce rursus idem dominus Ladislaus feria secunda proxime praeterita^ cum suis sequacibus obstinalis malicia et ex sugestione dyabolica ad domos certo- rum nostrorum concivium manibus armatis hostiliter irruentes alios de domi- bus confuse trahentes plagis crudelibus afficiens, eosque per tempora apprehen- sos per plateas et vicos trahebat vapulando et alios cistis confractis et florenis expolialis crinibusque cvulsis dirc et diversimode molestando deturpabat. Quibus visis commuuitas populi liuiusmodi intollerabilibus maximisque po- tentiariis actibus quorumvis invita non parvo tumultu insurgentes eundem diclum Ladislaum cum tribus familiaribus suis* interemit pro cuius interemp- tionem gravissimam praefati domini nostri regis indignationem nos incurisse formidamus. Vestrae igitur supplicamus amicitiae diligentiusque hortantes, qualenus divinae remuncrationis sed et sei"vitiorum nostrorum intuitu cum ceteris fratribus, fauloribus et amicis vestris^ nobis favorosis'' de et super praemissis pro dolor commissis taliter subordinando traclare et disponere velitis^ ne nos eorum insultibus videamus quoquomodo periclitantes diruinpi, quin potius uobis amicabiliter assislentes vcstro freli auxilio ab huiusmodi malis nobis imminenle valeamus gratiosius exonerari. Interim quousquc idem dominus noster rex indignationem suam regiam ratioue praevia miliganlem eius- que benignitatem gratiose impetrare poterimus. Quin capita nostra in sinum suae serenitatis humillime offerenles a nemine alia, quam sua regia maiestati graliam reccpturi. I^ro quo servitiis nostris eidem vestra amicitia vita nobis comite obviaturi. Dalum secundo die festi l)eatorum -Sinionis et .ludae aposlo- lorum , anno domini el cetera sexagesimo tertio. Praeterea sciatis, quod armcn- to equacibus quinque gregibus omnino destituti simus. ludex ac iurati cives civitatis Colusvariensis. 156 Auf (ler Hiickseile: Priideiil ibus v[ circumspcotis viris magistris civium, iucli- cibus uocnon iuralis scuioiibus C.ibinicnsis alquc scpleni sedium Saxonicalium partium Transilvanarum doniiniS, fralribus el amicis nobis semper honorandis. ^ CbiT dcr Zt'ile. ■* .\ni RaiKlu liiiks nachgetrageii. - Hieranf mi/;iJo diircliyestricluMi. » llierauf hilis el recliisis gestrielicn. ' Hicrauf secunda duichgsstrichcn. 3 336 Ofon liiili Xoveinber J>. Die Kdnitjinnndlei Elisahclh teill deni Hat von Hernmnn- sladt mit, dass sie sich beim Konig we^jen fjewisser Belastiijungen iind Beiinriihi- gungen, denen der Rat ausgesetzl sei, filr ihn verwenden wolle. Orig. Pap. Arh. St. .Sibiii U U 223. Siegel, rnnd. Dni. 27 mni, war in rotes Wachs auf der Ruckscitc zuni Vcrschluss aufgedriickt. Elizabet sercnissimi principis domini Malhiae dei gratia regis Hungariae et cetera genitrix. Circumspecli nobis sincore dilocti. Relatum esl nobis pcr egregiuni .lohannein de Thoineskez, comitom oppidi nostri Zenthandras ot suarum pert inontiarum, quomodo vos a quibusdam moleslias lurbationosque ot gravamina sufforetis et pateremini. Cum autom nos id non pro bono haboanius, ideo dicimus vobis quod si domino rege filio nostro carissimo hic Budae conslituto aliqui vestrum huc erga nos vcnirenl, ita et talitor pro parto vostra ipsi domino rogi loqu-e mur, quod nobis gratos dicoro poleritis. Datum Budae foria quarla proxima anto fostum boati Martini e|)iscopi et confossoris, anno domini millesimo qua- dringontesimo LX" tertio. Auf der Biickseite Adresse: Circumspectis magistro civium, iudicisque ct iuralis ac ceteris civibus ot loti communilati civitatis C.ibinionsis nobis sincere dilec- tis. 3 337 Jajoe l'iBn Xovembor 11. Konig Matthias ernennt den Bnider Peter iwn Pecs- vdrad zum Abt der der IIl. Jungfrau Maria geweihten Benediktiner-Abtei Kolozs- monoslor anslclle des verstorbcnen Gubernalors dieser Ablei Ladislaus Pongracz de Dengeleg. Datum in civitate nostra .Jaycza in festo beati Martini confessoris, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo tertio. Orig. Pap. Batthyancuiti .\lba lulia 111, 6. Sicgel, rund, Dm. 68 nini, war in rotes Wachs vornc aufgedriickt. Regest: Beke, A kolozsnionostori konvent 65 Nr. 206. 3 338 Xach 1463 Xovpmber 12. Radu III., Woiwode der Walachei, ersucht Richter und Rat von Kronstadt, der Jupanitza Preia. Schwester des Vornic Dragomir, 157 ifire Giiter, die hei Paul Kiiver hinleiiegt sind, aiisziifolgen, iveil sie niiltlerweile den Bojaren Jiipan Nan geheiralel hal. Orig. Pap. Aiii. St. Bra^ov, Stcnner II, 219. Siegcl, runtl Dm. /i,'! mm. war in rotes "Wachs auf der Riickseite zum Verschluss aufgedriiclit. Druckund rum. Obersetzung; Bogdan, Docuuiente 111 Nr. 8fi. Tocilescu, 5,34 documente 77 Nr. 81. Regest: Bogdan, Documente ?! regcste 257 Nr. 47 (mit Zuteilungan Radu den Grossen). Andronescu, Repertoriul 93 Nr. 311. Die zeitlichc Ansctzung gcht von der Urkunde vom 12. November 1463 aus, in der Dra- gomir (Tacal) erstmalig als Vornic erscheint. Zum letzen Mal wird er als solcher am 5. November 1465 genannt, vgl. Stoiceseu, Dlctionar S. 20. 3 339 Michelsberg 1463 \ovember 26. Raimund, Bischof von Arges und Abt von Kerz, ersuchl den Biugermeisler von Hermannstadt Ladislaus Hendlin, die Einwohner von Michelsberg :u ueranlassen, die Abgaben in voller Hohe abzufilhren. Orig. Pap. .\rh. St. Sibiu U II 222. Siegel spitzoval 48 + 32 mm, war in weisses Wachs auf der Ruckseite zum Ver,schluss aufgedriickt, Bruchstuck: Reissenberger, Die Kerzer Abtei 29, Sermonum^ nostrorum constantiam cum orationibus devolis adeo semper para- tam. Veneiabiles domini ac patres nostri plurimum zelabundi. Notificamus vestris circumspectionibus pcr praesenlcs, quomodo fideles nostri in monte sancti Michaelis nihil praetendunt nobis aministrare de emolumentis sive pro- ventibus, cum tamen his transactis diebus plurimum nobis promiserint medie- tatem censuum, quia fassi fuerunt tantummodo medietatem dedisse et non inlegros et super residuam medietalem emeranl nobis unum vas vini. Quaprop- ter flagitamus humillime venerabiles Viros ac patres nostros praeobnixe et pure propter dominuin ac malrem eius virginem- gloriosam nobis astare ac nos non derelinquere, nos sumus aequibene venerabilcs patres et domini siculi ceteri fideles nostri. Ob amoreni Jesu comitlatur ipsis ac aliis a vestris circumspectio- nibus viribus, ut agant nobis cum quod dignum et iustum est, ne ita omnino ab ipsis non relevemur caritate mediante, cum tamen officium membrorum^ supportare caput potius quam e converso et notanter a principio suae creationis cum existit debite caput, verum quidam de omnibus villis proni et parati sunt dare nobis censum, tantummodo audierint commissionem voluntatis venerabi- lium patrum et dominorum multum miramur et heu plurimum dolemus quibus de meritis noslris venerabiles viri ac providi amici minus offerunt, committere ipsis fidelibus nostris nobis quam per se obtulcrint, scilicet medielatem cen- suum. Ecce cordialissimi patres mei ac domini praesentes offero me ad vestras circum- spectiones nisi essemus salvi coram domino praefato nos faciemus melius, quod polerimus hoc expectatur sumus semper a vestris circumspectionibus ac patri- bus agant vestrae circumspecliones nobiscum, uti nostra inchoata laudabili fine valeamus terminare. Exvilla sancti Michaelis ipsosabbato die post feslum sanctae Katherinae, anno domini M^CCCC 63", venerabilium dominorum hum- milis capellanus. Fratcr Raymundus electus episcopus Argensis ac abbas monaslerii gloriasae virginis Mariae in Kercz. 158 Aitf dcr RHckseile Adresse: CircumspecUs ac providis viris doinino Ladislao Hondliii niagistio civiuni nccnon aliis civibiis alniae civitatis Cibiniensis dominis ac patribus nostiis piaecolendis. ' Vorlage sermunum. 2 Vorlage oirginis. 3 340 Klelnkopisch Ii(>3 Dezemher 17. Der siebenbilrgische Woiwode Johannes Pon- gracz tragt den Herniannsladlein aiif. mit 1 000 Reilern und allem Belagerungs- gerat sich vor Klausenbarg einzufinden. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U Y 505. war in griines Wach.s Siegel, rund, Dm. 25 min, vorne aufgedriickt. Druck: Szab(3, Szek. okleveltar 3, 80 Nr. 471. Johannes Pongracz de Dengelegh vaivoda Transsyluanus Siculorumque comes prudentibus et circumspectis magistris civium, iudicibus, iuratis ceterisque civibus et populis consulatuique et toti communitati civitatis Cibiniensis salutem et dilectionem. Peroplime intellexistis literas regias et exinde pericu- lum ad nos adventatum per Cluswarienses illatum cognovitis. Unde nos ad petitionem vestram et dispositionem regnicolaruni in mille equitibus revisi- mus. Et pro eo in factis istis hunc egregium Nicolaum iuniorem de Wyzakna cum praesentibus ad vos duximus transmittendum. Igitur vobis in persona firmiter comniittimus et niandamus. quatenus visis praesentibus, iuxta alle- gationem huius Nicolai iunoris de Wyzakna cuni pixidibus et bombardis vestris maioribus et minoribus cum pulveribus et ceteris ingeniis et machinis ac armamentis, penes nos pro subsidio sub civitatem Cluswar ad feriam quartam proximam post festum nativitatis domini' erga nos venire debeatis memora- tosque mille equites cum septem et duarum sedium Saxonibus, ad terminum praedictum nobis transmiltentes. Promiltimus enim. quod omnia bombarda et pixides vestras et armamenla fide noslra mediante per eundem Nicolaum rursum et viceversa vobis transmittemus et restiluemus, celera dicet lator praesentium videlicet idem Nicolaus cui fidem adhibeatis lamquam nobis. Se- cus non facturi. Datum in Kyskapws sabbato proximo posl festum beatae Lu- ciae virginis, anno domini millesimo quadringentesimo LX mo tertio. Am Rand unten: Ex relatione Nicolai Sykesd. 1 Dezember 28. 3 341 Herniannstadt IWi Dczember 20. Die Sieben Slilhle erlassen Bestimmungen ilber den Uandel und schrdnken den freien Handel der Kronstadter auf dem Gebiet der Sieben Stiihle ein. Orig. Pap. Bibliothek der Akademie, Bukarest, Urkunden D CGXXXIV/IS. Siegcl, rund, Dm. ,31 mm, war vorne aufgedruckt. Llniversitas Saxonum' septem sedium Saxonicalium parlium Transsilvanarum prudenlibus et circumspectis viris magistro- civium-, iudicibus, villicis, iura- 159 lis senioribus ceteiisque universis iiospitibus in civitate et sede Mwlenbach ubilibel constilutis et conimorantibus amiciliam semper paratam cum lionore. Noverilis ul nos in hac praesenti nostra generali iudiciaria congegratione pari- ter constituti rci publicae commodo prout tenemur in omnibus praesertim in infrasciptis consulere cupientes parili omniura nostrorum voto et unanimi con- sensu infrasciptas dispositiones duxiraus faciendura. Prirao, ut nullus omnino hominum iustitor videlicet vel mechanicus aut aller quicumque in villis infra ambitura ipsarura seplem sedium habitis vel earum aliqua quascumque et qualescuraque res suas venales dominicis vel feslivis aul aliis diebus feriatis venditioni cxponere sive vendere quovismodo praesumat sed solum in civita- tibus et opidis ipsarum septem sediura res suas huiusmodi quascumque vendi- tioni exponere et vendere valeat. Et si aliquis Irominum, sit quicumque sit, alicubi contra id facere praesumpserit, extunc iudices illius loci a lali homine primitus unum florenum auri, secundario duos florenos auri et terlia vice res talismodi venales apud talem repertas aufferre et recipere teneantur. Secundo disposuimus, ut nullus hominum sive liber socius aut mechanicus velalter quicumque in villis ipsis sive corium sive aliquod textile aut quascumque alias res vendere vel emere sub simili poena audeat modo aliquali praeterquam in civitalibus et opidis praenotalis. Tertio, ut nullus discipulus quacumque artem mechanicam discens in aliqua ipsarum villarum pro addiscenda liuius- modi arte servire praesumat, scd solumniodo in ipsis civitatibus et opidis dis- cere el servire teneatur. Et si quis contra id fecerit ex post in eisdem civitatibus et opidis in arte ipsa servire et artem ipsam laborare et practicare non praesu- raat, iramo nullus artificum eura audeal conscrvare. Quarto, ut nuHus penitus Brassoviensis aliquas res praeter vinum, avenarn et trilicum in eisdem villis comparare vel veudere sil ausus. Et si aliquis e.\ eisdem in eo compreliensus fuerit, tara vendens quam emens, siL Brassoviensis vel de septem sedibus, iidem iudices loci illius a tali debeant res huiusmodi apud talem repertas aufferre et ne quis de ignoranlia praemissorum se excusare possil. Commitlimus el volu- mus, ut praemissa omnia iu civilalibus, opidis et villis omnibus ipsarura sep- tem sediunr publice proclamenlur. Quod et vos modis omnibus facere debeatis. Et secus nulloraodo facialis. Datum Cibinii in profesto beati Thomae apostoli, anno domini millesimo quadringenlesimo sexagesimo tertio. Unlen reclits von der Kanzlei niit dunklcrcr Tinle: Eecta. 1 Voiiage: Soxonum. - Mit Punliten eingekreist und damit often- bar getilgt. 3 342 \'or klau.senburc) 1 1(>3 Dezeniber 2i. Der siebenbilryische Woiwodc Joluinn Pongracz ersiiclii den Rut von Hermannstadt, mit scinem bcwaffnelen Kriegsvolk zu ihm zu stusscn. und ilun Bchujcrungsijeschiilz zu schichen. fiir desscn Hiick- stellung er sich verbiirgl. Orig. Pap. Arli. Sl. Sibiii U IF 22-1. Siegcl, rinul, Dni. 25 iniii war in firiiiies Wachs vorne aiifgedriickl . Bruchsliick: Kder, Observationes 202. Johannes Pongracz de Dengelcgh vaivoda Traussilvanus, Siculoruraque comes prudentibus et (irciimsp-clis magislro civium, iudici, iurat is celerisque civi- bus et toLi coramuuitati civitatis Ciltiniensis salulem cum honore. Nuper ad 160 mediiim veslri egrei^iiim Nicolaiim iuniorem de \Vyzaiilur vos et iiniversilatem vestram praescn- libus rogamns diligenler eisdem in persona regia eomuiittendo, cpiatenus iuxta alle"atione dicti Nicolai cuui universis gciitibus armiscjue ac sagiltis penes nos venire, universa bombarda, pixides, machinamenta et attinentias expug- nabiles per eundem Nicolauum iuniorem nobis dirigere et transmittere velitis et debealis. Si cnim hesilaretis pro non rest ilutionem, promitlimus vobis tide nostra christiana mediaiUe iteruin onincs attinenlias vestras reslituere. Aliud non tacturi. Datum in obsidione noslra sub civilale Culuswar in vigilia nativitatis domini, anno eiusdein .M^CC.CC," LX" lerlio. Unlen ron dcr Kanzlei: Commissio propria doinini vaivodae. 3 343 Kronstadt liGS. Slatiit der Briiderscliafi dcr Krimstiidler Schuslergesellen. Arh. St. Brasov, Archiv der Evang. Kirclicnyenunudc A.B. Brasov IV. Hd. 24. Ein- faches Papierblalt, chcmals Teil cincs Doppclljlattcs odcr Registcrs, Abschrift dcs 17. Jahrhunderts. Urdnung unl Gesiitz der -Schugknegt in Cronstat. Ihm Xahinen des Herren 1.4.6.3. Ihm Kloster zu St. Peter auff dem Heiligen Kreytz Allar. haben angefangen eine Brilderschaft zu stifften die erbaren Gesel- lcn als Grcgorius Blasii Pitcr, der Schiigknecht, mit sainpt seinein Bruder .lakop Kiren Laderersch Sohn, b^rantz der Schiigknecht, Fuhrinannss, Petrus Klos unt dic iiberigen Gesellen, alss sihe gesehen unl erfaren, dass ein unor- denllieg Leben undt Wessen zwissen in entstanden, dass sich eines unt zweyer halben die iibriigen allc gescheinet, als haben sie fiir gutt angesehen mit Vor- wi.s.sen und Willen des Erwtirdiegen Vatterss, H. H. .lohann Rudel, Oberst Pfahr Herr, unt des Elirwiirdiegen H. Pelro Pfahr ziir Weidenbach, gewessen- ncr Dccanus, Capituli Barcentij', wie auch Wicssen unt Wiillen einess ehrsa- men Wol W. Senat alhir in Cron-Stat, eine solche Unordnung ab zuschaffcn haben sihe ein Briiderschafft angefangen unt gestellt, darumb ein ider der in dic Briiderschaft einlrit, der soll gar fleissig mercken uiit behalten die Ord- nung iint Gcsiitz, wclchc er zu vermeyden unt zu thun schuldieg scin wirdt, unt in folgende Artikell vohn Wort zii Worl verfasset sein, wie folget: 1. Vom Ein-trit der Briiderschafft. Die Gesellen sprechen alle, dass sie gern auff nehmen wollen all ehrliege Briider, klein unt gross, die in ihren Rechten gcslan unt Gehorsamekeit leissten woUen, darumb woUen die Briidcr einem iden, den Altessten wie dein .liingstcn alle Zeit widerfahren lassen Gerechtieg- keil, wie es sich denn gebiiredt nach briidcrliegcr Trey undt Gunst. 2. Von Ehrbarkeit der Briid(er). Wenn iinsser Briider einer irgent wo hin enki- ret unt einer untern den Briidern da wehr unt diesser dem andern nicht seine geljiirende Ehr gibet wie er denn vonn anderen Leiithen geehret wirt, verfallet er ein Wocher-Lohn. Ittem. Auch sollen die Briidcr mit ziegtiegen Grussen auff der Gassen kegcn idcr man sich erzeigcn. Thun sic solches nicht, so verfallet ein ider cin Wocher-Lohn. 3. Voin Zu gank. Wclch Brtider den Zuganck muth willieg vcrsctimct, der ver- fallct ein Ungehorsain. Item wer dic Kirch verscumet, verfallet ein Ungehor- sam. Irem war un nutz spatzet oder klafet auff dem Zugank, der verfallet cin Ungehorsam. Itein wer nach dcr Stunt koinpt, der verfallet ein Ungehorsam. Item wenn der Altknccht auff heisset legen unl einer spricht er het auff geleget, 161 und doch nicht auff gelegel, ver' ein Ungehorsam. Iltem welcher ein bossen Fenieg auff k-get verfallet ein Ungehorsam. Item welcher mit der linken Hant auff. leget, verfallet ein Ungehorsam. Item welcher auff dem Zugang dem andern nicht seine gebiJrende Ehr gibet, der verf. etc^. Item welcher schwiirt, wenn die Lade ofen stehct, verfalle ein Ungehorsam. Item welcher zwin Rock anhatt unt sich nichl auff eincn gegiirlet, verfallet ein Ungehorsam. Item welcher den triten Zugang muthwillieg verseumet verfallel 72. Item welcher auff den Zugang o(der) Versamlung kompt unt mit dem Trunk uberladen, verfallet fl. 1. 4. Von Gewalt der Briiderschaft ilber die Verachter derosselben. Die Briider- schafft hatt GewatP einen schalkhaften Knecht von der Stat zu treiben, abcr mall wenn ciner nicht weiter in die Briiderschafft tretcn will, der soll sein als Verachter der Brtider, unt soll keinem gutt genug sein, es soU auch kein Bru- der mit ihm Gemenschafft haben, wirt aber einer erfunden werden, der mit ihm hantiret, der soll geben 2 Wocher Lohn, unt wer es weiss unt nicht offen- baret, verfalt eben so viel, ach han^.... ' So Vorlage. 3 344 Kronsladt HCi Januar 6. Prior Thonms Siculiis, Subprior Udalriciis von Frauen- bach I Baia Mare und der Kroijstddter Dominikanerkonvent urkunden uber die Schenkung eines Grundes und eines Fischteiches durch Sinwn Clomp und Chris- tian Rod zugunslen des Klosters und die dafiir :u haltenden Messen. Zeitgenossiche Abschrift im Archiv der I-Aang. Kirchengemeinde A.B. Brasov, I.E. 144, 189 V. — 190 r. Kingeschaltet vom Dechanten des Burzenlander Kapitels Petrus 1464 ebenda. Universis et singulis ad quos praesentes pervenerint cupimus fore notum, quod nos frater Thomas Syculus sacrae paginae lector et praedicator generalis ac vicarius Transsiluanensis et prior et subprior frater Vdalricus de Ryuulo dominarum ceterique fratres et patres et totus conventus Coronensis fratrum ordinis praedicatorum provinciae Hungariae publice recognoscimus et fatemur tenore praesentium pro nobis et successoribus nostris, quod venerabiles et pro- vidi viri Symon C.lomp et Christianus Rod vocitati cives civitatis annotatae deo devoti et singularem ad ordinem et conventinn nostrum sanctorum Petri el Pauli aposlolorinn gerentes favorem et devotioncm dederunt et contulerunt nobis nostrisque successoribus et diclo convenlui singulari cx pietate et mise- ricordia et pro auimarum suarum refrigerio et suffragio speciali perpetuo quod- dam praedium sive allodium in fine civitatis praehabitae in clino montis castri alias Burchhals diclo situalum et fundatum, cum omnibus suis pertinenliis videlicet horto, piscina, horreo, stabulis et ceteris officinis et quandam aliam piscinam parvam inter duos muros et inter murale civitatis in latere portae Swarczgas versus castrura et castro contiguam illa perpetue habenda et possi- denda talem in fincm et ob id. quod pro ipsorum Symonis et Crislanni praedic- torum et uxorum ac liberorum et omnium successorum el progenitorum nos saepcdicti fratres successoresque nostri eisdem obligaremur ex debilo perpe- tuis lemi)oribus quolibel die pro eis et omnium suorum salute legere unam missam quae inter alias missas in praefato conventu celebrandas esset prima. Et hoc in altari sancti Nicolai iuxta cursum et communem ecclesiae consuetu- dinem lali conditione inleiposila, quod cum deo placuerit ct aliquem ex ipsis duobus videlicet Symoncm vel Cristannum mori contingerit, ex lunc a die obi- 162 tiis i>t se|iiiItiir;K' eonim pcr lotmn illiiiii annum in qiio mortis dcbitum cxsol- vtTunt pid ciiiolibft 1'orum missac pro ck'ruiK-lis cantcnlur, cl dics obiLus cl scpultuiac cuiuslibcl corum in kalciuiaiio bciicfactorum ordinis nostri conno- tetur et suo in temporc singulis annis coram fratribus et conventu rccitetur et jjronunlietur. El tali die fiant eis e pro quolibet eorum singularia pro defunctis suffratjia secundnm ordinis nostri consuetudinem et in casu quod absit si ipsa missa pcrpcluala cessarct ct ininime pcr amplius more solito dicercliir cl continuaictui, tunc iudcx ct iuiali cives pro lcmporc exislcntes praciiabilae civilatis libcram liabcanl facultatcm ipsis fralribus dictuin pracdium scu allo- diuni auffcrendi et aliis secundum quod eis visum fuerit pro consimili usu pie- lalis dispcnsandi. Qiiosquidcm iudicem et iuratos cives ipsi Symon Clomp et (.ristannus Rod in hac parte reqnirunt et volunt esse patronos et speciales supcrinlendentes quos etiam hortantur in doinino, quod non consentianl, quod nos fratres antefatum allodium vel ad ipsuin pcrtinentia quovis vel^ argumento a nobis vel ab ipso conventu valeamus alicnare vcl vendere vel illius occa- sione missa dicla perpetualis cessaret et per amplius non exequeretur. In quo- rum oninium robur et testimonium evidens et perpeluum nostra sigilla videlicet prioris et conventus pro nobis el successoribiis nostris duximus praesentibus appendcnda. Uatum in Corona in die Epyphaniarum doinini, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo quarto. 1 So Vorlage. 3 345 1464 Januar 10. Richter iind Batsgeschworene der Niederlassung Wadkerlh in Grosswardein bezeugen. dass der Adlige Johunnes Zebenij die \Yiedcriiuln\aclning aller von Hernmnnsludtern seinen Familiengenossen verursachten Schdden aufsich genommen liat. Orig. Pap. Arli. St. Sibiii U II 226. Siegel. rund, Dm. 36 mm, in weisscs Waclis anf der Riickseitc anfgedrijclvt. Im Siegelljild Lamm (?) von einer Lanze durclistossen und mit deni Vorderfiissen in die Knic gcljrochen, links olien I\.rcuz. Lhiisclirift in gotischcr Mimiskel. Nos Benedictus Sepesy iudex iuraticjue cives ac universi hospites dc vico Wad- kerth civitatis Waradiensis memoriae commcndamus, quod nobilis Johannes Zebeny dicliis in Bernolth residens onera et quaeliJjet gravamina quorumlibet fratrum et consanguineorum suorum si iidem in subscriptis persistere nollcnt per omnia supcr se lcvans coram nobis personaliter constitutus sponte est con- fessus eo modo, quomodo ipse circumspectos magistrum civium iudicemque, consules et iuratos cives ac universos hospites civitatis Cibiniensis supcr omni- bus causis, dampnis, nocumcntis, iniuriis ct generaliter quorumlibet malorum gcneribus' alias sibi per dictos cives quomodocumque illatis et perpctratis, factis et irrogatis quittos, expeditos et absolutos reddidisset et commisisset. Omnes etiam literas tam regales quam alias sub quacumque forma verborum contra dictos cives emanari procuralas seu extractas cassas, vanas, frivoles viribusque carituras reliquisset, imino reddidit et comissit expeditos ac modis omnibus absolutos necnon cassa ct vana reliquit coram nobis vigore el lesti- monio praesentium mediantibus. Datum fcria tcrtia proxima post festum Epi- phaniarum domini, anno eiusdem millesimo quadringentesimo sexagesimo quarto. ^ Hierauf s gestrichen. 163 3 546 Rom l^SG^ Febniar 1. Die Kardinule de indulgenliis verleihen der Peler- und Panhkirche der Kronsiiidler Dominikaner einen Ablass. Orig. PiTg. Arli. St. Biajov, zwei Bruchstiiclve, als Einbandc zii tlt-n Zwanzigstrechnun- gen 15-15 und 1516 verwendet. Linlcer obcrer Textteil heute .Mlodialrechnungen VI/18, der daran unmittelbar anschliessende linls('nl)iirg l'tK\ April 7. Konin Matiliias heaiifliagt dcit Koiiveni von Kolozsmoni)slor. dcn KastcUan der Biiuj Bistiilz Petriis de Zob in pcssessionem Sayo vocatam nec non viilas Pazmus, Olnics. Barlad. Warhel, Serling, Sy- monthckke. Olahlnulak. Aisosebos. Felscbes. Arclan el Fiys die ziir possessio Sayo (jchiircn. sowic in possesioncm Erkcd xocatam et ctiam villasThekc. Pent- hek, Olalisoluius a|)pellatas ad eandcm possessioneni F.rked pertincnles einzii- fuhren. Datum in Allja rcgali sabbatho proximo antc dominicam Quasimodo, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo quarlo, regni nostri anno sep- timo, coronationis vero primo. Orig. Pap. Ungar. I.andesarchiv Budapest Dl. 27 490. Siegel, nind, Dm. 65 mm, war in rctes Waclis auf der Riickseite zum Veischluss aufgedriickt. Nacli gleichzeitigem Rilck- vermerk hat die Einfuhrung am 16. Juni staltgefunden. 3 361 Ofeu H(ii April 10. Kiinig Matthias trdgt dcin Weissenhuiyer Kapiiel iiber Ein- schreiien dcr Kdelfiuii Kulhaiina. der Gutiin dcs Johunnes Door, uuf. bei der Tei- lung der Bcsitzungen Lopudeu Soud iin Weisscnbuigcr. Dirubuu. Chinciiis und von Besiizanieilen in Suplac im Kokclbuiger Komilai zwischen Elisabeih, der Wiiwe nach Thoinas, Sohn des Balad, und der vorgcnunnlen Kaiharina miizuwiiken und die Parieien vor dcn Konig zu ludcn, wcnn kcinc Einigung zustandc kommt. Datum Budae feria tertia proxima [ Y dominicam Quasimodo, anno domini miilesimo quadringentesimo scxagesimo quarto. Orig. Pcrg. .\rh. St. t.luj-Xapoca. .\rchiv der Filiale Cluj-Xapoca der Akademie der S.R.R., l-^amilienarcliiv Beldi von .Mihesu de Cimpie Xr. 15. Siegel. rund, war in rotes Wachs auf der l^iickseite zum Verschhiss aufgedriickt. Wir haben die frkunde zu .\pril 10 angesctzt, also post dominicam Quasimodogcnili. weil andernfalls der Schrei- bcr der 1'rkunde wohl feiia lcitia post dominicam 1'ascliae cingesetzt liatte. .\usserdem weist der .\usslellungsort Hiidu darauf hin. ' Liicke 15—2 mm. 3 362 Ofon liSi April 13. Kiinig Matthias iriigt dem Rat von Heimannsiadi auf, die Kionstiidler iin Gcnuss ihrer ulien Handelsvorrechie nichi zu sioren. Orig. Pap. .\rh. St. Brasov. Priv. 168. Siegel, rund. Dm. 67 mm, in rotes Wachs, papier- bedeckt. vorne aufgedriickt, Siebenpass-Form. Im Mittelfeld Wappenschild mit den vier Querbalkcn. Zu den Seiten je drei weitere kleinere Wappenschildchen. Links von oben nach unten: 1. Doppelkreuz 2. Drei Leopardenkopfe. ,'i. Steigendes Wiesel. Rechts von oben nach unlen: 4. Vierzackige Krone. 5. Stcigender Lowe. 6. Rabe mit Ring im Schnabel und Mond. L'mschrifl in gotischer Minuskel: Sigillvm. mathie. dei. gracia. rcgis. hungarie. dalmacie. croacie. et. slavonie: Von der Kanzlei: De commissione propria domini regis, Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciaeet cetera fidelibus nostris magistro civium necnon iudici et ceteris civibus civitatis nostrae Cibiniensis sa- 173 lutein ct gratiamExpositiim est maiestali nostrae inpersonis fidelium nostrorum iudicis et iuratorum civium necnon communitatis et Saxonum civitatis nostrae Brassoviensis, qualiter vos ipsos cives nostros. dum ipsi vel aliqui ex eis in vestri medium cum rebus et mercibus eorum pergerent, contra corum antiquas liber- tates super quibus literas et privilegia divorura regum Hungariae nostrorum praedecessorum haberent, turbaretis nec mitteretis eos uti luiiusmodi antiquis eorum libertatibus, sed tam in venditione huiusmodi rerum suarum. quam etiam in emptione aliarum quarumcumque rerum. multo aliter cos facere com- pelleretis, quam eorum libertas et consuetudo antiqua esset, in huiusmodi li- bertatis eorum praeiudicium atque damnum ipsorum civium et communitatis atque Saxonum non modicum. Unde supplicatum est maiestati nostrae nomi- nibus eorundem ut eis superinde de opportuno remedio providere dignaremur. Et quia nobis ex suscepti nostri reginiinis officio interest quemlibet regnicola- rum nostrorum in suis iustis iuribus et libertatibus conservare, ideo fidelitati vestrae mandamus firmiter, quatenus habita praesentium notitia, memoratos cives et communitatem, nec non Saxones civitatis nostrae Brassouiensis et ter- rae Barcza contra eorum antiquas libertates et consuetudines in vestri medio et in illa civitate nostra Cibiniensi turbare non praesumatis nec sitis ausi modo aliquali sed tam in venditione rerum suarum quam etiam in emptione aliarum quaruncumque rerum in aliisque cunctis negociis ipsos praescriptis eorum antiquis libertatibus et consuetudinibus uti et gaudere libere permittatis et permitti faciatis. Alioquin serie praesentium mandamus fidelibus nostris way- uodis nostris partium Transsilvanarum nunc constituto et in futurum consti- tuendis. ut ipsi habita notitia libertatis dictae civitatis nostrae Brassouiensis et terrae nostrae Barcza. \os totiens quotiens praemissa facere nolletis, ad ea observanda per gravamina vestra arctius compellant et adstringant, auctori- tate nostra ipsis praesentibus in hac parte attributa mediante. Secus ergo facere non debeatis. praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Budae feria sexta proxima post dominicam Quasimodo. anno domini niillesimo quadrin- gentesimo sexagesimo quarto, rcgni nostri anno septimo, coronationis vero primo. Riickscile von gleichzeitiger Hand: Pro libertate Brassouiensium tucnda contra Cibinicnses. 3 363 Ofen 1464 April 13. Konig Mattliias verhielet den Szeklern der Sttihle Sepsi, Orbai. Kezdi nnd Csil;. die Krnnsiadter iind Biirzenldnder im freicn Handclsver- kchr mit dcr Moldaii zii lichindcrn. Orig. Pap. Arh. St. Brasov, Priv. 169. Siegel, nind, Dm. 6.3 mtn, war in rotcs Wachs vorne aufgedrficl mandamus, quatenus a modo imposterum a praefatis civi- bus et Saxonibus civitatis nostrae Brassouiensis et terrae Barcza dictam incon- suetam solutionem exigere vel eos aliter impedire non praesumatis, nec sitis ausi modo aliquali, Quoniam si aliter faceretis extuuc serie praesentium com- miltiuuis fideli nostro magnifico .lohanni Pangiacij de Dengeleg wayvodae no- stro Transsiiuano et comiti Siculoium suisque vicecomit ibus, ut ipse vos et quemlibet vestrum ab huiusmodi inconsuetarum solutionuin exactione etiam per gravamiua vestra et omnia alia opportuna remedia arcius retrahat atque inhibeat. Secus ergo non facturi praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Budae feria sexta proxima ante festum beatorum Tiburtii et Valeriani martitum, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo quarto, regni nostri anno septimo, coronationis vero primo. Auf der Riickseiie con gleichzeitigrr Hand: Literae mandans Siculis ut pacifice permittant, nos irc ad Moldauiam et reddire absquc muneribus. 1 Auf Rasur. 3 364 Ofen l^iCr^i April l'!. Konig .Mallhias beslaligt die Ahgabenfreiheit. die Johannes von Hunijad den Kinuwhnern von Salzburg gewahrl Iial. Abschrift Arh. St. Sibiii, Mamiskiipt ZimnK-iinann des L'rl'itwe Margarethe Genugtuung zu tun. Orig. Pap. Arh. St. Cluj-Napoca, Archiv der StadL Bislrita Nr. 57. Siegel, riind, Dm. 25 mm, war in rotcs Wachs auf der Ruckscite zum Verschluss aufgedriickt. Regest: Archiv. Zeitschrift 12,82. Berger, Urkunden-Regesten 32 Nr. 164. Prudentes et circumspecti viri amici nostri sincere dilecti, salutem. Noveritis quomodo in annis proxime transactis cuius iam fere septima instat revolutio annualis, quod inter magistros sellatores in nostri medio residentes, quaedam rixa exorta fuerat et in eadem rixa quidam^ Jacobus Sellator, famulus magistri Stephani Sellatoris unum magistrum sellatorem similiter Stephani nomine in eadem rixa mutillaverat, pro qua mutillatione idem Jacobus unacum uno magistro Gregorio Sellatore fuerant detenti et eo tempore idem Jacobus super medio manu sua convictus extiterat. Tandem tempore medio per nonnuUorum proborum virorum compositiones huiusmodi causam eorum condescenderent taliter, quod praedicti Jacobus et Gregorius praenotato Stephano mutillato quinquaginta florenos auri dare et solvere teneantur, quo tempore ipse Jacobus ad fideiussoriam cautionem, proinde dominae Margarethae consortis praetacti Gregorii Sellatoris et Sophiae matris eiusdem ac Stephani Mimich braxatoris, patris ipsius de tali vinculo exmissus extiterat ad fidemque suam deo debitam spondens, ut se absentare nollet absque satisfactione. Tamen idem Jacobus huiusmodi fidei suae et salutis immemor e nostri inedio furtive recessit, et usque in praesentem diem suos fideiussores in dampno reliquit. Nunc autem mortuo praetacto Gregorio memorata domina Margaretha consors eiusdem Gre- gorii cum praefatis patre et matre in nostram venientes praesentiam gravi cum querela significarunt, quomodo ipsi veraciter audivissent, quod saepetactus Jacobus Sellator in vestri medio moram traheret, pro cuius requisitione ipsa domina Margaretha relicta in sua et aliorum fideiussorum personis in vestri medium proficisci disposuit. Unde sagacitates vestras diligenter rogamus, quatenus ex parte praefati Jacobi Sellatoris antelatae dominae Margarethae in sua et aliorum praefatorum fideiussorum personis condignam iuris et iusti- ciae atque satisfactionis complementum velitis administrare prout dictaverit ordo iuris. Et secusfacere nonvelitis iustitiae et nostrae amicitiae ob respectum. Datum sub nostro minori sigillo sabbato proximo ante dominicam Misericordia domini, anno eiusdem millesimo quadringentesimo sexagesimo quarto. ludex et iurati cives civitatis Budensis. 177 Aiif der Ruckseite Adresse: Prudentibus et circumspectis viris magistro civiuin, iudici et iuratis civibus civitatis Cibiniensis Transilvanensis amicis et fratri- bus nostris sincere honorandis. ^ Hierauf gestrichen Slephanus. 3367 Ofen 1464 April 15. Konig Mallhias trdgt den Sieben Stiihlen aiif, die Hattert- streitigkeiten zwischen Grosscheuern und Stolzenburg zu untersuchen und beizulegen. Abschrift Arh. St. Sibiu, Manuskripl Zimmermann des Urkundenbuchcs XI, 96 nach dem heute verschollenen Orig. Pap. im Gemeindcarchiv Sura Mare. Eine Abschrift aus der 2. Halfte des 15. Jahrhunderts \var im gleichen Archiv. Yon dcr Kanzlei: De commissione domini regi.s^. Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera fidelibus nostris circumspectis magistro civium, iudicibus ct iuratis senioribus septcm sedium Saxonicalium salulem et gratiam. Exponitur nostrae maiestati in per- sonis circumspectorum civium ct hospitum nostrorum de Naghchwr, quomodo circumspecti cives et hospites nostri de Naghzelendek melas dictae possessionis Naghchwr minus iuste el indebite occupassent occupatasque etiam de praesenti. Supplicatum itaque exlitit maiestati nostrae pro parlc eorundem, ut ipsis circa praemissa de condigno iuris remedio providere dignaremur opportuno. Qua- propter fidelitati vestrae firmiter praecipiendo mandamus, quatenus statim receptis praesentibus ulleriori nostro mandato superinde non expectato prae- scriptis utrisque partibus ad unum certum et brevem terminum sedis vestrae iudiciariae in eandem sedem vestram iudiciariam vestri in praesentiam vocatis et accersitis, visis et examinatis iuribus earundem partium auditis etiam pro- positionibus, allcgationibus et responsionibus earundem iuxla morem et con- suetudinem vestram merum iudicium et condignae iustitiae complementum parles inter cosdem facere et administrare debeatis. Secus non facturi; praesen- tibus perlectis exhibenli rcstitutis. Datum Budae die dominico proximo post festum bcalorum Thiburcii et Valleriani martirum, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo quarto. ' Nach Zimmermann stammt die Kanzleibemerkung von der Hand des Urkundenschrei- bers, was selten der Fall ist. 3368 Ofen 1464 April 18. Der Unterschatzmeister Laurenlius de Baijon erkliirt seine Auseinandersetzungen mit den Bewohnern von Hcrmannsladt fiir beigelegl. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 229. Siegel, achteckig, 10 + l.'i mm, in griines Wacbs vorne aufgedriickt. Im Sicgelfeld Wappenschild mit ausgerundeten I.angseiten, darin Rautcn erkennbar; dariiber in gotischen Buchstaben S. 1. Nos Laurencius de Bayon vicethezaurarius regiae maiestalis memoriae commen- damus tenore praesentium significautes quibus expedit universis, quod nos disccssionem iliam qua inter nos ab^ una ac cives civitatis Cibiniensis partibus 178 ab allera congerebalur per oinnia ipsis- civibus remisimus. Item etiam ex parte duoruni familiarum nostrorum, quos ipsi in practacla disccssione vulneraverant ex quo ipsis familiaribus nostris centum florenos auri pro eorum sanguinis effu- sione dcderunt, omnino respondemus et omnem^ gravitudinem seu molestum animi nostri ab ipsis civibus delenimus et ipsos super omnibus expeditos reddi- dimus el quictos. Ex Buda feria quarta proxima post dominicam Misericordia et cetera, anno domini et cetera LX quarto. ' Gebessert aus ul. ' Vorlage omniem. 2 Vorlage ipsitis. 3 369 1464 April 20. A' onig' Afa///ijas fces/d/igi nostrae maiestatis venientes in conspec- tum prudentes et circumspecti viri Thomas Hawser iudex ac Jacobus Kroch- mar, Micliael, Kwprer. Demetrius Kys, Laurencius Panczer de Bessenew, Jo- hannes Arnold de Dybser et Andreas Prayfar de Naghdenicler iurati cives et inhabitatores civitatis nostrae Bistriciensis ct pertinentiarum eiusdem in ipso- rum ac universorum aliorum civium, hospitum et inhabitatorum dictae civi- tatis nostrae et pertincnt iarum eiusdem seine Urkunde von liGl Nr. 3 261 mit der Urkiinde des Johannes von Hunijad aus 1453 Nr. 2 S67 iiber die Freiheiten und Pflichten i>on Stadl und Dislrikl Bislritz mit seinem neuen Doppelsiegel. Datum per manus reverendissimi in Christo patris domini Stephani, Colocensis ct Bachiensis ecclesiarum canonice unificatum arhicpiscopi aulae nostrae sum- mi cancellarii fidelis nostri dilccti, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimoquarto, XII Kalendas Maii, regni nostri anno septimo, coronationis vero primo. Folgen die Namen der Grofien des Reiches. Orig. Perg. Arh. St. Cluj-Napoca, Archiv der Stadt Bistiita Nr. 58. Doppelsiegel, rund, Dm. 123 mm, an griinrosa Seidenschnur angehangt. Avers: Konig geliront, auf dem Thron unter gotischem Baldachin sitzend, in der Rechten das Szepter, in der Linken den Reichsapfel. dariiber, jeweils im Gestuhl, die Figuren des HI. Stephan, des HI. Emmcrich, des HI. Ladislaus. Zu den Seiten je drei von Engcln gehaltene Wappenschilde. 1. Doppelkreuz auf Dreihiigel. 2. Steigendes Wiesel. 3. Steigender gekronter Lowe. 4. Vier Querbalken. 5. Dreizackige Krone. 6. Drci gekriinte Leopardenkopfe. Umschrift in gotischer Minuskel: s. majestas + mathie + dei + gracia + hungarie + dalmacie + croacie + rame + scrvie + gallicie + lodomerie + comanie + bulgarieque + regis +. Revers: Im Siebcnpass unter vierzackiger Krone in der Mitte von Engeln gehaltener Wappenschild mit den vier Querbalken. Umgeben von sechs Wappenschildchen: 1. Vier Querbalken auf Dreihiigel. 2. Drei Leopardenkopfe. 3. Doppelgeschwanzter Lowe mit gereckter Zunge. 4. Krone. 5. Steigendes Wiesel. 6. Rabe mit Ring im Schnabel und Mond. Umschrift: s + secundum + mathie + dei + gracia + regls + hungarie + et aliorum + regum + regnorum + in + alio + pari + sigilli + expressatorum +. Die Urkundc ist eingeschaltet vom Konvent von KoIoz.«monostor 1464, ebenda Nr. 65. BruchstUck: Schuler-Libloy, Sieb. Rechlsgeschichte I, 213. Deutsche (Jbersetzung: Schuler-Libloy, Municipal-Constitutionen 47. Regest: .\rchiv. Zeitschrift 12, 82. Berger, Urkunden-Regesten 33 Nr. 165. 3 370 Ofen 1464 .Vpril 23. Konig Matthias trdgf seinen Adligen und Amtswaltern auf, den Inwolinern und Untertanen der Stadt Klausenburg, die sich jtingst auffremde Besitiungen gefliichtet haben, die Riickkehr an ihre fruheren Wohnpldtze zu ge- statten. 179 Orig. Pap. Arh. St. Cluj-Napoca, Archiv der Stadt CIuj-Napoca I. 34. Siegel, rund, Dm. 68 mm, in rotes Wachs, papierbedeckt, vorne aufgedriiclvt. Dcrselbe Stempel wie Nr. 3 362. Drucl^: Jalcab, Olcleveltar 1, 211 N'r. 127. IIurmuzal Fcbruar 19. 3 372 Ofcn lifii .\pril 25. K6ni() Malthias Iragt dein Konocnl von Kolozsmonostor auf, dic Biiidcr Johanncs iind Andreas Pongracz in den Besitz der Burg Kokelburg und der ihr zugchorigen Ortschaften einzufuhren. Datum Budac sccundo dic fcsti bcati Georgii martyris, anno domini M" qua- dringentcsimo scxagcsimo quarto, rcgni nostri anno septimo, coronationis vero primo. Laut Rackuermerk des Konvents hal die Einfuhrung am 30. Mai stattgefunden. Orig. Pap. Ungar. Landesarcliiv Budapest Dl. 27 678. Siegel, iinid, Dni. 65 mni, war in rotcs Wachs auf dcr Ruckseile zum Verscliluss aufgedriickl. 3373 146i April 30. Der Konvcnt von Kolozsmonostor l)cgl(mbigt, dass Ladislaus von I.osoncz den Adligen Franciscus dc Zenthijwcm fiir 200 Goldgulden auf seine Besitzanieile in Bachnen, Schalmen, Irmesch und Bernadea in der Kokelbur- ger und Ccimarasu in der Kolozser Gespanschaft sichergestellt hat. Datum feria secunda proxima ante festum beatorum Philippi et Jacobi apos- tolorum 1464. Gleichzeitiger Kopialbuchverraerk, Papierzettel Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 36 865. 3374 Ofen 1464 Mal 1. Konig Matthias beauftragt das Weisscnburgcr Kapitcl, Mi- chael Zekel und Stephan dc Hederfaija in den Besiiz von Omlas simulcum om- nibus suis pertincntiis mit der Auflage einzufiihren, dass sie die Besitzung zu- riickzustellen haben, ivenn der Koniq sich mit dem siebenburgischen Woiwoden nicht einigen kann, dem er eigentlich diese Besitzung iibereignen miisste. Datum Budae in festo beatorum Philippi et Jacobi apostolorum, anno do- mini millesimo quadringentesimo quarto, regni nostri anno septimo, coro- nationis vero primo. I^ut Rtickvermerk hat die Einfiihrung, an der als Beauftragter des Konigs der .Adlige Joannes Kercki und als Vertrcter des Kapitcls dcr Chorgeistliche Johannes be- teiligt waren, feria quarta proxima post festum visitationis Mariae^ stattgefunden. Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 29 294. Siegel, rund, war in rotes Wachs auf der Riickseite zum Verschluss aufgedriickt. Die Urkunde ist schadhaft. 1 Juli 4. 181 3375 Ofen 1464 Mai 11. Kdnig Matlhias tragt dem Rat von Hermannstadt auf, das grosse Steinschleudergeschutz samt dem Geschiitzmeister gegen Ersatz der damit verbundenen Kosten nach Thorenburg zu schicken. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U IV 506. Siegel, rund, Dm. 64 mm, war in rotes Wachs auf der Ruckseite zum Verschluss aufgedriiclit. Bruchstiick: Eder, Scriptores I, 202. Von der Kandei: Commissio propria domini regis. Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Crociae et cetera. Prudentes et circumspecti fideles nobis sincere dilecti. Exigentibus nostris et regni nostri necessitatibus volumus et fidelitati vestrae mandamus, qua- tenus statim visis praesentibus maiorem vestram bombardam pariter cum curru ac magistro et lapidibus eius ad oppidum nostrum Thorda mittere debea- tis et pro hac re ad maiestatem nostram non veniatis nec mittatis, quouiam eis carere nuUomodo possumus. Respondemus tamen vobis per praescntes de valore eiusdem, si quid eidem contingat. Ceterum illa pro quibus huius- modi bombarda cum lapidibus et magistro ad dictum locum ducetur, per- solvet fidelis noster magister Laurencius comes cusionis monetarum camerae illius civitatis nostrae, cui superiude in aliis literis nostris manda- vimus. Secus ergo et prout maiestati nostrae grata obesquia impendere cu- pitis facere non audeatis. Datum Budae secundo die festi ascensionis domi- ni, anno eiusdem millesimo quadringentesimo sexagesimo quarto, regni nos- tri anno septimo. coronationis vero primo. Auf der Rilckseite Adresse: prudentibus et circumspectis magistro civium, iudici, iuratis ceterisque civibus civitatis nostrae Cibiniensis fidelibus nobis sincere dilectis. 3376 Klausenburg 1464 Mai 11. Der Hermannstddter Kammergraf und Dreissigsl- einnehmer Laurentius de Bayon ersuchl den Rat von Hermannstadt, zweihun- dert Mark (Silber) fiir die neue Munzpragung bereilzustellen. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 230. Siegel, ruud, Dra. 20 mm, auf der Riickseite in griines Wachs, papicrbedeckt, zum Yerschluss aufgcdrtickt. Im Sicgelfeld Wappenschild mit ausgerundeten Langseiten. Druck: Archiv 6, 1863, 187 Nr. 11. Prudentes ac circumspecti viri, amici nobis dilecti^ honorandi. Reducatur vestri in memoriam quemadmodum Budae vobis existentibus quibusdam commissum extitit, ut ducentas marcas nobis vestri in medium venientibus pro cusione^ novae monetae dare deberetis, Ecce cum-' in itinere existimus, petiraus itaque ipsas vestras amicitias, quatenus donec illac advenerimus ipsas ducentas marcas disponatis ut mandata regia confestim exequi valea- mus. Ex Coloswar secuudo die ascensionis domini, anno eiusdcm ftPCCCC LX quarto . Laurencius de Bayon, comes tricesimarum regalium et camerarius Cibiniensis ct cetera. 182 Aiif (lcr Rtickseite Adresse: Prudciitibiis et circiimspcctis Ladislao Parvo ma- gistro civium ccterisque civibus civitatis Cibiniensis, amicis nobis hono- randis. ^ Vorlage di, das ohne Abstand zu honorandi ^ Vorlage cussione. ■ ubergeht. ^ Hierauf 12 mm unleserlich. 3377 Klausouburg l-i6-i Jlai 1'J. Dei siebenbuniischc Vizewoiwode Stcphan Eideli ersuchl dcn Bistritzer Rat, seine Untertanen nicht zii beldstigen. Orig. Pap. .\rh. St. Cliij-Xapoca, .\rchjv der Stadt Bistrita Ni-. 60. Sicgel rund, Dm. 26 mm, war in griines Wachs aiif der Riickseite ziim Vcrschhiss aufgedriickt. Regest; .Vrchiv. Zcitschrift 12.82. Berger, Urkunden-Regcstcn 3:! Nr. 167. Steplianus Erdeli dc Somkcrek, vicevaivoda Transilvanus. Prudentes et circumspecti viri, fratres et amici nostri diligendi. Satis admi- rari non sufficimus, cur et quare nostros iobagiones dcportare vultis sedu- centes a talibus vosmet^, ipsos non praecavetis ct cessare de praemissis non vultis, cuiii tamen vobis hactenus potius amicitiam quam inimicitiam os- tendere voluimus. Ea propter vcstras harum serie petimus'- amicitias gra- vissime, quatenus de talibus illatis nobis contumeliis vos de cetero prae- cavere debeatis, nostrosque iobagiones de nostris possessionibus ubique exi- stentes deportare non velitis. Nunc autem quendam uostrum familiarem spe- cialem Laurencium nomine de Wdwarliel in opprobrium et praeiudicium nostrum deportare vultis tamen a vobis talia illata praeiudicia non e.xpectaremus. Insuper vcstros homines mendosos et iniquos seductores in possessiones nostras seducere non mittatis, quia si contra nos quicquam egeritis pacifice et quiete per amplius manere nolumus, sed iuxta possc nostrum vobis talia facta recompensare et vicem dare volumus iuxta ilhid dictum vicem pro vice reddamus vobis fratres amici. Secus nunatenus sub obtentu nostri favo- ris non ausuri. Ex Cohvswar in profeto Pentecosthen, anno et cetera LXIIIL Aiif der Ruckseite Adresse: Prudcntibus et circumspectis iudici, iuratis ce- ratis ceterisque civibus et universis inhabitatoribus civitatis Bystricien- sis fratribus et amicis nostris diligendis. ' Vorlage votmet. 2 Hierauf gestrichen dominationes. 3378 HG-J Juni "i. Konig Matthias tritt die Burg von Bistritz fur 6 000 Goldgulden der Stadt unter der Bedingung ab, dass sie nicht abgetragen wird. Orig. Perg. Arh. St. CIuj-Napoca, Archiv der Stadt Bistrita Nr. 60. Siegel war ange- hangt. Eingeschaltct vom Konvent von Kolozsmonostor 1464, ebenda. Druck: Eder, Scriptores I, 245, Archiv 4, 1859, 274 Anm. 55. Jak6-Manolescu, Scrierea latina. Album 23 Nr. 27. Bruchstiick: Nosner Gabe, 11. Regest: Archiv. Zeitschrift 12,82. Berger, Urkunden-Regesten 33 N. 168. 183 Von den Kanzlei: Commissio propria regis. Nos Mathias dei gratia Hungariae, Dalmasiae, Croaciae, Ramae, Serviae, Galliciae, Lodomeriae, Comaniae, Bulgariaeque rex memoriae commen- damus tenore praesentium significantes quibus expedit universis quod cum alias quondam serenissimus princeps dominus Ladislaus rex Hungariae praedecessor noster illustrcm quondam dominum Johanncm de Hwniad et cetera genitorem nostrum in comitem Bistriciensem praefecisset comita- tumque Bistriciensem simul cum civitate similiter Bistriciensi ac suis per- tinentiis sibi perpetue donasset ipse quondam Johannes genitor noster pro- pe eandem civitatem Bistricicnsem pro honore coniitatus pracdicti casLrum aedificavit. Verum quia ex eo castro per castellanos in illo per successum temporis constitutos civibus et comunitati dictae civitatis ac pertinentiarum eius contra eorum libertates varia impedimcnta illata sunt, propter quod ipsa civitas nostra et pertinentiae ipsius civitatis in desolationem non mo- dicum devenerunt. Unde etiam querelae dictorum civium et communitatis ad nostram maiestatem et prius et nunc per medium circumspecti Ladislai Korlath iurati civis praetacti civitatis nostrae Bistricicnsis pervenerunt. Ideo nos consideratis fidelitatibus et fidelium servitiorum meritis praefatorum civium et communitatis quibus ipsi dicto quondam domino genitori nostro at- que ipso decedente maiestati nostrae in multis rebus arduis sicut in pros- peris ita et adversis secum omni constantia studuerunt acceptos reddere tum eo respectu tum vero, ut ipsa civitas nostra Bistriciensis et pertinentiae eius- dem ab impedimentis castellanorum nostrorum reljventur atque quo magis eorum libertate gaudebunt eo diligentius et numero augeatur et in statu me- liori restauraretur. Attendentes etiam quod memorati cives et communitas volentes eorum vexationem redimere maiestati nostrae pro praesenti neces- sitate regni nostri sex milia florenorum auri assignaverunt dictum castrum nostrum Bistriciensem sine pertinentiis suis solummodo scilicet aedificia et muros ipsius castri eisdem civibus et communitati civitatis nostrae Bis- triciensis et eius pertinentiarum eorumque successoribus universis de ma- nibus nostris regis dedimus, donavimus et contulimus, immo damus, do- namus et conferimus iure perpetuo et irrevocabiliter possidendum, tenendum pariter et habendum. Ita tamen ut idem cives ct communitas praefactum castrura non demoliantur nec rumpant muros cius sed teneant pro honore nostro et pro defensione incolarum terrae illius succesivisque temporibus necessariis aedificiis renovare et construere teneantur. In cuius rei memo- riam firmitatemque perpetuam praesentes literas nostras pendentis au- tentici sigilli nostri duplicis munimine roboratas eisdem duximus conce- dendas. Datum per manus reverendissimi in Christo patris domini Stephani ecclesiarum Colociensis et Bachiensis archiepiscopi aulae nostrae summi cancellarii fidelis nostri dilecti, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo quarto, pridie nonas Junii, regni nostri anno septimo, corona- tionis vero primo. Rechts: von der Kanzei: Jo. Q. Unten: von der Kanzlei: Lecta. 3379 1464 Juni 4. Das Weissenburger Kapitel besldligt, dass Caspar Door, civis de Megyes, in personis nobilium dominarum Katherinae, relicLae Dor de eadem ac Elysabeth filiae dicLi Johannis Door, consorLis sciliceL praefaLi Caspar gegen 184 die Einfiilirung der Elisabcllu Wiiwe nach Thomas Balad, und ihres Sohncs Sle- phan i'on Kend in dic Hiilfle dcr Besit-iinqen Lopadea Moud in^ Weissenhnrcjcr, Dimbuii iind Chincius und dcn inerten Teil vun Suplar im Kokelburger Komital Einspraclic erhoben hat. Datuni feria quinta proxinia auto feslum beati Barnabae apostoli, anno domini inillesimo quadringcnlcsimo sexagcsimo quarto. Orig. Pap. Arh. St. (Iluj-Napoca, Arcliiv dcr Filialc Chij-Napoca der Akadcmieder S.R.R., jKamilicnarcliiv B(51di] von Mihejiu dc (Umpic Nr. 16. Sicgel war in weisscs Wachs auf dcr Riickscitc aufgcdriickt. 3380 Thoronburg liG4 Juiii 5. Nikolaus Pogan ersucht den Biirgcrmeister von Her- mannstadt, das Stcinschleudergeschiit: dcr Stadl dringend auf dcm Wasserweg nach Segedin :u scliicken. Orig. Pap. x\rh. St. Sibiu V IV 507. Sicgel, nuid, I)in. 19 inm, in wcisses Wachs auf der RUckscitc zum Vcrschhiss aufgedriickt, bcscliiidigt. Im Sicgclfeld Wappenschild mit nach links goweudetcm Pelikan. Umschrifl unlescrlich. Nobilis et prudens vir fratcr ct amicc nostcr honorande. En serenissimus domi- nus dominus noster rex literis suis medianlibus nobis mandavit, uti in literis eiusdem vobis transmissis hicidius continere videbitis, quomodo bombardam vestram simulcum magistro et curribus ac lapidibus versus Zcgedinum celeriter per naves infraducere dic noctuque curam sollertem habere debeamus.Nosque eiusdem suae screnitatis inandatis obedientes ut tcnemur, sumus pronus et paratus, ita tamen ut dictam bombardam cum attinentiis vos ad oppidum Thorda ducere et conduci facere deberetis. Et quia vobis in hac conductione huc fatiga et labor sugeretur, cogitavimus, ut modo laeviori et fatiga pauciori dictam conductionem disponcre valebitis, quoniam diclam bombardam ad oppidum Ahvincz conduci facientcs ibique pcr liomincs vestros ad navem collo- cantes. Petimus igitur Vestram fratcrnitatem etamicitiam diligcnter pcr prae- sentes, quatenus diem et terminum dictae conductionis bombardac et numerum lapidum ad hanc aptum et gravitatem ponderis in toto et insimul computan- dum vestris in literis nobis rescribatis, ad quod et nos naves ad haec appromp- tuare debeamus. Datum Thordae feria tertia proxima post feslum sacratissimi corporis Christi, anno domini millesimo quadringentesimo sexagcsimo quarto. Nicolaus Pogan de Thorda, frater et amicus vestrae nobilitatis in omnibus. Auf der Rtickseite Adresse: Nobili et prudenti viro magistro civium Cibiniensi fratri et amico honorando. 3381 Klauscnburg 1464 Juni 8. Der Salzkammergraf Emmerich Zyndi von Thorenburg schreibt dem Hermannstddtcr Biirgermeister in Angelegenheit des von Konig Mat- thias cmgeforderlcn Geschiitzpulvcrs und seiner Verrechnung. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U III 172, ohnc Sicgelspuren. Circumspecte amice carissime. Bene scitis, quomodo octo milia florenorum serenissimus dominus rex ad vos posuerat quinque milia restituistis et tria milia vobismet reservastis, quos florenos per nos credatis exigebunt. Nunc 185 autem iteriim serenissimus dominus rex ad vos imposuit pulvercs bombardinales sexaginta massas, pretium cuius egregius dominus Laurentius Literatus came- rarius de eadcm persolveret, quod facere minime curastis sed scripsistis nobis, ut saletrum ct sulfur vobis Iransmitteremus et a Johanne Dyenesy peteremus, quod ipse haberet cum una vase salctrum. Ideo sciatis, quod serenissimus do- minus rex pulveres praediclos quaerere non nobis sed vobis praecepit median- tibus literis suis. Ergo sciatis, quod literam vestram sercnissimo domino regi transmisimus, qui [ Y praecepta et mandata serenissimi domini regis fidcliter adimplere cur [ Datum]- in Clwswar feria scxta proxima post octavam corporis Christi, anno eiusdem millesimo quadringcntesimo scxage- simo quarto. Iteni alii civitates, quae ctiam pulvcrcs bombardinales dare debeant vestro consilio dare^ neglexerunt. Emericus Zyndi de Thorda, camcrarius salium de Dces et Zeek et cetera. Auf der Riickscile Adieimc: Circumspecto [ ]* magistro civium de Cibinio amico honorando. 1 Liicke 17 min. ' Hierauf nex gcstrichen. 2 Liicke 30 nini. * Liicke 9 inm. 3382 Ofen liG^ Juni 11. Konig Mattliias tiagt deni Rat von Bistritz auf, die 6 000 Goldgulden fiir die Stadtburg Johannes Giskra von Brandeis auszufolgen. Orig. Pap. .\ih. St. Chij-Napoca, Archiv der Stadt Bistrija Nr. 61. Siegel rund, Din. 65 nim, war iii rotes Wachs vorne aufgedriickt. Rcgest: Berger, Urkunden-Regesten 33 Nr. 16'J. Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis. Mathias dei gratia rex Hungariac, Dalmaciae, Croaciae et cetera vobis fideli- bus nostris circumspectis iudici, iuratis ceterisque civibus et toti communitati civitatis nostrae Bistriciensis harum scrie firmiter praecipientesmandamus, quatenus visis pracsentibus illas pecunias videlicct scx millia florenorum auri, quibus nostrae maiestati iuxta dispositionem pridem vobiscum factam obli- gamini fideli nostro magnifico Johanni Gyzkra de Brandis aut hominibus suis praescntium ostensoribus in festo beati Jacobi apostoli proxime venturo^ nostram ad rationem dare et persolvere debeatis et teneamini, secus non facturi. Praesentes tandem facta solutione huiusmodi sex milium florenorum auri pro vcstra erga vos rescr\'etis expcditione. Datum Budac in festo bcati Barnabae apostoli, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo quarto, regni nostri anno septimo, coronationis vero primo. 1 Juli 25. 3383 Ofcn l'«(!'i Juni 12. Konig Malthias trdgt seinem Milnzkanunergiafcn inFrauen- bachjBaia Marc Chrislophorus Itulicus sowie dcssen Vcrlretern in Offenburg und 186 anderwaris aiif, dem Simon Guldenmunzer von Winz zu geslatlcn, das von ihm ge- kaufte Blei auf den Kammein in Offcnburg und Buisoara ader anderswo za veraus- sern . Orig. Pap. .\rli. St. Sibiii V 11 2.S2. Sicgcl, ruiid, I)in. (il nim. in roles Wachs, papier- bcdeckt, vornc aufgedriickt, verwisclit. Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalinaciae, Croaciac et cetera fidelibus no.s- tris egregio Christoforo llalico dc Florencia comiti cusionis monetaruni ca- merae uostrae Rywiidoniinarum eiusdcm camerariis ac vices suas gerentibus in fodinis Offonbanya, Vybanya ct alias in quibuscumque locis camerarum nos- trarum ubilibet conslitutis et cxistentibiis salutcm et gratiam. Quia nos ad supplicationcm fidelis nostri egregii Damiani Horvath castellani castri Vis- segradicnsis circumspecti Simoni Forynthverew nuncupato in oppido Vyncz commorandi id annuimus et concessimus, ut ipse illam quantitatem plumbi, quam a praefato Damiano Horvath et circumspecto Luca I^ada vocato in civitate nostra Themcsvar residente pretio emit in dictis fodinis Offom- banya el Vybanya ac aliis ubilibct in cameris nostris sive etiam extra loca ca- merarum nostrarum vobis vcl alteri vestrmn,sive illis quibus ipse voluerit ven- dendi, disponendi et iuxla libilum suum distribuendi liberam habeat facul- tatem. Quocirca fidelilati vestrae harum serie firmitcr praecipientes manda- mus, qualenus dum et quando ac quotiescumque praefatus Simon Forinthverew huiusmodi plumbum suuni ad praediclas cameras et fodinas nostras sive etiam alia quaecumquc loca vendendi causa defcrre volueril, eundeni sive in persona sive iu rebus non impediatis contra huiusmodi annucntiam nostram sed eidem ubique locorum plumbum ipsum illis quibus malueril libere pacificc et absque omni impedimento venderc et distribuere permittalis et permitti faciatis. Secus facere non ausuri. Pracsentibus perlectis exhibentibus restitutis. Datum Budae feria terlia proxima post fcslum beati Barnabac apostoli, anno domini mille- simo quadringentesimo sexagcsimo quarto, regni nostri anno septimo, corona- cionis vero primo. Von der Kanzlei: Ad relalionem magistri Bartholomei. 3384 Ofon 1464 Juni27. Konig Mallhias befiehlt dem Hermannstadter Bat, sich mit der Bereitstellung des gcforderten Pulvcrs und der Biichsen zu becilen und sie dem Miinzkammergrafen Laurentius de Bayon zu ubergcben. Orig. Pap. .\rh. St. Sibiu U II 231. Siegel, rund, Dni. 61 mm. in rotes Wachs, papier- bedeckt, vorne aufgedriickt, unleserlich. Druck: Teleki, Hunyadiak kora 11, 89 Nr. 359. Nos Mathias dei rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera vobis fidelibus nostris prudentibus et circumspectis iudici, iuratis ceterisque civibus toti communitati civitatis nostrae Cibiniensis harum serie committimus ct manda- mus firmissime, quatcnus receptis praesentibus dic noctuque cum pulveribus et pixidibus festinari ac disponi facere, et tandem ad manus f idelis nostri egregii Laurencii de Bayon comitis cusionis monetarum camerae nostrae Cibiniensis assignare debeati.s. Secus, si indignationem nostram evitare cupitis, facere non praesumatis. Datum Budae in festo beati regis Ladislai, anno domini millesimo 187 quadringenlesimo LX" quarto, regni noslri anno septimo, coronationis vero primo. Von der Kanzlei: Ad relationem magistri Bartholomei et cetera. Unlen rechts: Lecta. 3385 Ilormannstadt 14Bi Juli 1. Dic Sicbcn Sliilile beuikunden die strilligen Hattert- grenzen zwischen Grosscheuern und Slolzenburg. Abschrift Arh. St. Sibiu, Manuskripf Zimmcrmann dcs Urkundcnbiiches XI, 96 a nach einer Kopie aus der 2. Halfte dcs 15. Jahrhundertsfriiher im Gemeindearchiv Sura Mare. NosLadislaus Henlini magister civiumCibiniensis, utcrqueNicolausdeWyzack- na, Nicolaus Zyglewer in iudicatu regio Cibiniensi pro nunc vicegerens, .lohan- nes Greb de Mergcndal iudex rcgius scdis Schenk, Valentinus Bcwdner magister civium Zegeswariensis, Pctrus de Ruffonioute iudcx regius scdis Rewczmarth, Bartholomeus Hutter iudex terrestris Cibiniensis, Johanncs Hutter villicus Cibiniensis celcrique iudices et iurati seniores septcm scdiuni Saxonicalium partium Transsilvanarum ad infrascriptam territoriorum reambulationem faciendam specialiter deputati mcmoriae commendamus tenore praesentium significantcs quibus incumbit universis, quod cum intcr inhabitatores villae regalis Grosschweren vocatae ab una ac inhabitatores villae regalis Stolczen- burg vocatae partibus ab altera praetextu territoriorum earundem villarum diversae atque diuturnae lites et gravcs contentiones coram nobis motae et ac- tuatae fuissent. Tandcm nos die datarum praesentium ad diligentcm instan- tiam ambarum partium iuxta libertates et consuetudines nostras antiquas pa- riter procedentes territoria ipsa diligcnti opera revidimus et reambulavimus ac iuxta tenorem certarum literarum quondam serenissimi principis et domini Sigismundi dei gratia Dalmaciae. Croaciae et cetera regis felicis reminiscentiae sub sigillo suo novo dupplici et aulentico concessarum nobis in facie eorum territoriorum pcr praefatos inhabitatores de Grosschwercn contra et adversus praediclos inhabitatorcs de Stolczenburg tunc praesentes in specie exhibita- rum et praesentataruni incipiendo in prima meta in loco, qui dicitur Grasteyn et de meta ad metam transeundo pervenimus super locum in vulgari videlicet Beel et ex post de eodem loco Beel appellato procedendo inter ipsum locura Beel et pontem in cespitibus quatuor metas scu signa metarum ereximus et re- novavimus ac ipsas antelatis inhabitatoribus de Grosschweren et eorum here- dibus et postcris universis adiudicavimus et adiudicamus eisdem inhabitatori- bus villae Stolczenburg praesentibus et futuris perpetuum silentium superinde imponentibus sub poena decem marcarum in praedictis literis expressata. In cuius rei memoriam firmitatemque perpetuam praesentes literas nostras pa- tentes sigillo nostro provinciali maiori et authentico subappendenti roboratas antelatis universis inhabitatoribus villae regalis Grosschweren praedictae ac eorum heredibus et posteris universis duximus concedendas. Datum Cibinii in profesto visitationis beatae Mariae virginis gloriosae, anno domini millesi- mo quadringentesimo sexagesimo quarto. 3386 Brons 1464 Juli 3. Richter und Ral von Stadl und Stuhl Broos ersuchen den Hern^annstddter Rat, die Wahl des Magisiers Matheus zuni Konigsrichter zu bestdtigen. 188 Orig. Pap. .\rli. Sl. .Sibiu U II 2Xi. Siegel. nincl. Dni. 30 niiii. war ,Tuf dcr Riickscite zuni VerjcliUus ;mfsi'driickt. Druck: Archiv lo. isSU, iy:i Nr. 3(5. Iluriuuziiki, Documfiiti- II, 2, 151 Nr. 133, Ilur- muzaki. Docuuicntc XV, 1, 60 Nr. 104 zu .luli 10. Bruchstiick: Iklcr, Obscrva! ionc^ 23.5. Salutem omni cuin liuiuiliLalc liouorisque rcveieuliae exliibitione. Honora- biles sapieutesque viri domini noslri praefereudi. Noveritis, quod auribus uoslrisi incubuil, quomodo rex noster gratiosissimus liis diebus proxime elap- sis suae nos oculo pictatis rcspexit, suos munere speciali remunerendo ple- bisanos vidclicel. quod qualibet sedes omniinodam libertatem ac voluntatem regium cligeudi iiidicem habere deberet, uli lilera in regali apiid nos retenta continctiu', dc quo cuncti in tauti deo laudcs, regiac celsitati et vobis grates infinitas reservainus. Quam ob rem magistrum Matheum, filium prudentis viri Ladislai iudicis, voluntate cum totius sedis sicut Saxonum, Hungarorum ac Walachorum decrcvimus eligendo nostrum in iudicem, petentes vos et quemlibct vestrum, uos in liberlatibus literis in regalibus retentas conservare, sicut et alias sedes couservastis, ac praenolatum magistrum Matheum vobis dignemini habere recommissum. scientcs. si euudem vestri e medio rcicitis, pro tunc alium nostra de scde eligemus indilate-, quia per nullum adveutum aliquem nobilem virum nostri in medio fovere possumus, sicut nec volumus habere. Quare humillime obnixeque petimus in libertatibus, ut supra in lite- ris regalibus contentis nos- couservari. Quod si seciis fcceritis, flagitemus nobis non iinputare, quia arripiendo iterum regiam celsitudiuein adire acce- lerabimus eandem flendis vociferal ionibus rogantes supplicantesque, qua- tenus eadem sua magnificcntia nos miseros hic in acie contra Turcismum cou- stitutos, munere cum aliquali dignetur intueri ac remunerari, sicuf- et^ alias^ sedes- remunerantur-. Ex Zazwaras feria tertia infra octavam visitationis gloriosissimae virginis Mariae, anno domini MOCCCCLXIIIF. ludices, villicus iuratique cives (jppidi Zazwaras totaque sedes vestii hiimil- limi servi. Auf der Ruckseile Adiesse: Egregiis honorabilibus discretisque soliertiae viris magistro civium, iudicibus iuratisque consulibus ciNitatis Cibiniensis dominis ac praeceptoribus nostris plurimum honorandis. 1 Hierauf Rasur 15 mm. * Ober der Zeilc. 3387 Kronstadt l\(i't Juli 3. Petiiis, Pleban von Weidenbach und Burzenlander Dechant, bestdtigt den Schiedsspruch im Erbschaftsprozess :wischen Hijl von Zeiden und Nikolaus von Brenndorf. Zciteeniissische Abschrift Archiv der Evang. Kirchengemeinde A.B. Brasov, I.E. 144, f. 191 V.-192 r. Rcgest: Archiv, 3t, 1907, 182. Petrus plebanus dc Wydenbach ac decanus Rraschouiensis universis et sin- gulis quibus expedit recognoscimus tenore praesentium significantes, quod nostram veniens in praeseutiam honesta domina Hyl vulgariter vocitata de Cydino, uxor legitima magistri Mathiae querulose nobis insinuans, quomodo quidam immansor villae Bringis^ Nicolaus nomine testamentum praefati magistri Mathiae viri ipsius legitimi, quod bona ratione ac dispositione fieri pro salute animae suae ordinasset, revocare et iu nichilum redigere praesump- 189 sisset. Qui Nicolaus auctoritate nostra ordinaria coram nobis vocatus com- paruit, eidem dominae Hyl de Cydino respondit uxorem ipsius legitimam Dorotheam nuncupatam esse et fore filiam legitime conceptam et progenitam a praefato magistro Mathia qui de iure haereditario in singulis bonis tam mobili- bus [uam immobilibus antedicto magistro Mathiae succederct cui non par- va iniuria per testamentum praefatum immo praeiudicium et dispendium dinos- ceretur irrogari. Ex adverso vero dicta Hyl de Cydino contra eundem Nicolaum de Bringis replicando respondit uxorem suam dictam Dorotheam minime fore aut aliquando fuisse filiam legitimam seu de thoro legitimo progenitam sed potius fornicarie conceptam et extra thorum legitimum progenitam plurimum asserebat. Productis itaque coram nobis habunde variis literarum testimoniis super legitimitate praefatae Dorotheae mulieris uxoris Nicolai saepedicti de Bringis partes ex mera et libera voUintate non coactae nec compulsae aut vi, dohi, fraude aut metu inductae causam controversiam altercationes et omnia iura ipsis competentia coniunctim et divisim ad manus venerabilium patrum et dominorum magistri videlicet Joliannis plebani Brassouiensis, domini Andreae plebani de Castromariae ac domini Jacobi plebani de Bringis tam- quam arbitratorum et amicabiiium composilorum libera et spontanea volun- tate tradiderunt et omnimode de plano in bassuni et de basso in planum coram nobis resignarunt, supplicantes dictis dominis arbitratoribus et amicabilibus compositoribus, ut eandem causara sive causas complanare et concordiam ple- nariam iuxta literarum testimonia pronuntiare cum poenis annexis dignarentur, promitteutes stipulatione manuali sub iuramcnto et fide data omnia et singula per supradictos dominos arbitratorcs in praefata causa seu causis arbitrata seu arbitranda, declarata vel declaranda, pronuntiata vel pronuntianda com- positaque et componenda firma grata et rata habere et inviolabiliter perpetue sub poena imponenda servare. Unde dicti domini arbitratores et amicabiles compositores praefatarum partium suplicationibus et petitionibus annuentes et inclinati, dictam causam controversiam et altercationem tamquam arbi- tratores et amicabiles compositores coram nobis susceperunt, concordarunt et omnem discreptationem inter dictas partes in causa ipsa exortam complana- runt et de alto in bassum deposuerunt nec non in formam et poenam infrascrip- tas pronuntiarunt et declararunt. Primo concludimus, approbamus, ratificamus et pronuntiamus, quod mulier Dorothea uxor legitima Nicolai de Bringis sit filia legitime concepta et progcnita praefati magistri Mathiae iuxta sanctorum canonum sanxiones et declarationes, quae omnia iura haereditaria tamquam filia legitima censctur apud patrem obtinere et in nollo posse privari. Deiude eodem modo concludimus quod licet praefata Dorothca filia magistri Mathiae pracfati legitima possit, debeat et valeat ei in bonis paternis succedere tam- quam filia legitima, tamen propter maiorem concordiam, aniicitiam et favo- rem volumus et ordinamus, ut magister Mathias in vita praesenti adhuc exis- tens eam de parte sua et bonorum suorum dotet et remuneret tamquam filiam legitimam ipsius. Primo cum una tunica de panno Ypri cum nodulis argen- teis cum uno pallio similiter Ypri et cingulo argenteo- de una marca, Nicolao vero marito eius et genero suo unam tunicam de Ypri subductam pellibus vul- pinis, picarium argenteum de una marca et filio eius tunicam unam pro floreno et pileum. Ita ut in vita et similiter post mortem praefata Dorothea uxor Nicolai de Bringis et filia legitima magistri Mathiae omnino nichil iuris habeat repetendi seu postulandi de quibuscunque bonis sive mobilibus sive immobi- libus possessis et relictis a magistro Matliia praefato neque iu vita neque post mortem. Pro finali conclusione ratificamus, volumus et concludimus ut in praescriptis omnibus et singulis sic ut pracmittitur nulla expost fiat exorbitatio cuiuscunque partis seu recusatio formis et modis per nos arbitratis sub poena quinquaginta florenorum auri decano Brassouiensi pro lempore constituto 190 solvendoniin et ainmissioiiis toliiis rniisap et omniuin iiiriiiin praemissam causam irrecuparabililer concernent ium. Super quibus omnibus et sinqulis praefatae partcs nos debita cum instantia reciiiisierunt, ut i])sis dc praedictis arbitratis, pronuntiatis ct dcclaratis aliisquc omnibus et singulis sic ut prae- miltilur factis literas nostras sigillo nostri officii consignatas atquc sigillis pracfatorum dominorum arbitratorum in maiorcm cautclam, evidentiam ct firmitatcm appendentibus roboratas conficeremus et ipsis ob ipsarum ma- ioris cautelae rcspectum assignaremus. Quorum |H'litis cxaudilione tamciuam benedignis favorose anniientes. piacsentes lileias noslras sigillis nostris appen- dentibus ut praefcrtur roboratas dignum duximus coneedendas. Acta sunt hacc in dote parochialis eeclesiae beatae iVIariae virginis et matris gloriosae in civitate Brassouicnsi praesentibus ibidem providis et dicscretis viris Pctro Rewel, lacobo Hon. magistro Petro vitrico ccclesiae, Laurcncio eruginatore, Nicolao Fus ct Mclchyor de Bringis, testibus pracmissorum idoneis et fidedignis, die tertia mcnsis Julii, aniio domini millesiino ciuadringentesimo sexagcsimo quarto. ' Palaographisch so zii lesen; es ist wohl die ^ Vorlage argerleo. Abkiirzung fiir Brmgdor/"/'^ Brcnndorf. 3388 Tasnad liKi .luli 3. Alkohiiis. Bischof i>on Siebenburgen, ersuclit den Hermann- sladler Burgermeistcr Ladislaus Paruus. seinem Gewcihrsmann den fUr Emmerich Zdpolya, Gubernator von Bosnien, bestimmlen Becher auszufolgen. Orig. I^ap. Arh. St. .Sibiu U II 235. Siegel, oval 16-19 mm, in rotcs Wachs, papierbe- declit. aiif der Riiclvscilc zum Verschluss aufgedriiclvt, unlcserlich. Amice dilecte. Scribit nobis' magnificus dominus Emericus de Zapolya guber- nalor Boznensis, frater noster carissimus, qualitcr vestra amicitia in persona Saxonum sedis Czibiniensis suae magnificentiae unam cuppain dare promise- rit et petit nos sua magnificientia, ut a vobis cuppam ipsam repeteremus et suae magnificentiae transmitteremus. Pro eo petimus vestrain amicitiam, quatenus dum et quando egregius magister Alberlus, caslellanus castrorum noslrorum Albcnsis et sancti Michaelis pro petenda ipsa cuppa hominem suum ad vestram amicitiam dire.xerit, extunc ipsam cuppam per eundem aut vestrum homiiies ipsi magistro .\lberto- transmittatis, ut ipse nobis remittat et tandem nos praefato domino gubernatori transmittere valeamus. Scripta in oppido nostro Thasnadicnsi feria quinta proxima post festum visitationis beatae Mariae virginis, anno domini millesimo CCCC LX " quarto. Nicolaus episcopus Transilvanus. Auf der Ruckseite Adresse: Circumspecto viro Ladislao Paivo magistro civium civitatis Czibiniensis amico nobis dilecto. ^ Hierauf que gestrichcn. ^ Hierauf de gestrichen. 33S9 Lippa lifii Juli 6. Franz IJteratus de Kezi schreibt an den Hermannstddler Rat in Angelegenheit eines von dem verstorbenen Biirger Jakob Sor ihm schuldigen Geldbetrages. 191 Orig. Pap. Arh. St. Sibiu Coll. post. V 1162. Siegel. rund, Dm. 21 mm, war in griines Wachs aut der Riickseite zum VerschUiss aufgedriickt. Circumspecti ac providi viri fratres et amici honorandi. Recordamur, quomodo tempore illo quo dominus noster rex partibus in illis Transilvanis fuerat con- stitutus nos quaedam debita nostra puta florenos auri^ sexingentos et sexaginta tres a Jacobo Sor vestro condam concive, quibus idem nobis mediante literis condam domini nostri gubernatoris Johannis de Hwnyad ac propria manu scriptarum suarum debitoria- obligatur coram vestris amicitiis et iuralis pro tunc conslilutis, praesente ipso Jacobo Soor cum mandato regio postulabamur quiquidem Jacobo quaedam astutia decogilata finxit ad deliberationem septem scdium Saxonicalium doraini nostri regis tandem prorogasse neque vos hiis auditis. Et quo tunc vesler magister civium fuit conslitutus aliquam satisfac- tionem ex parte sui de praemissis impendere^ curastis de quibus omnia dum satisfactionem loco in communi recipere intendebamus. Vos quidem vestris in literis nobis huc transmissis* scripseratis ex parte ipsius Jacobi, iudicium et iustitiam impendere, quod non fecistis sed stamus in huiusmodi dampno. Inlerdixeramus etiam omnia bona ipsius et suum corpus a-* sepultura templi coram dominis plebano vestro et decano de Keresthyenzegethi si ipsum mori contigeret absque salisfactione quem mortuum sepelistis. Igitur petimus easdem vestras amicitias confidentei per praesentes causa commisimus iusti- tiae de bonis condam Jacobi Soor de praemissis nostris bonis omnimodum impendere satisfactionem aut in aresto sua bona illac nostri adventum aut nostrorum hominum conservari facere velitis, ne aliqui iusti vestri consonii pro iniustis arrestentur et dampnificentur, de quibus praemissis novum man- datura regium vestris amicis loquentera habemus. Sed quia vestris amicis bene manifestum foret sumus per dictum dominura nostrum regem penes in con- sortem Drakale vayvodae constituti. Scripta Lippae feria sexta proxima post festum visitationis beatae Mariae virginis, anno et cetera^ sexagesimo quarto. Franciscus Literatus de Kezy alias castellanus de Hwnyad. Aiif der RUckseite Adresse: Circumspectis ct pro\ idis viris raagistro civium ce- terisque iuralis civibus civilatis Cibiniensis tratribus et amicis nostris hono- randis. ' Hierauf gestrichen sexaginta. * Hierauf pro durchgestrichcn. 2 Hierauf gestrichen nobis. ^ Hicrauf p durchgestrichen. ^ Ober der Zcile darunter satixfacere diirch- ' Hierauf ein Schaft durehgestrichen. gestrichen. 3390 Kronsladt 1464 Juli 17. Peiiiis, Pleban von Weidenbach iind Dechanl des Bur- zenlandcr Kapitels, entscheidet den Prozess des Kronstiidter Stadtpfarrers Jo- hannes Reudel gegen Katharina, Witwe des Petrus Greb, wegen einer Schenkung zugunsten der Maricnkirche in Kronstadt. Zeitgenossische Abschrlft .\rchiv der Kvang. Kirchengemeinde A.B. Bra^ov, I.E. 144, f. 182 V.-183 r. Regest: Archiv, 34, 1907, 183. Petrus plebanus de Wydenbach ac decanus Brasschouiensis significamus te- nore praesentium quibus expedit universis, quomodo nupcr nobis more et in 192 loco solilis el consiielis ad audieiulum causas el iacienda iudicia una cum dominis assessoribus noslris collocatis aslitil coram nobis in figura iudicii nostri venerabilis vir dominus et manister .Toliannes baccalaureus in decretis rector ac plebanus ecclesiae parochialis hcalae et gloriosissimae semper virginis Mariae civilatis Brassouieusis ul aelor al) una, |)eteus el poslulans ab honesta domina Kalherina reliela prideui honae memoriae Pelri Greb de Brassouia personaliter astante, ut a rea partibus ab altera dari sibi et ecclesiae sanctae anledictae teslamentum olim per providum virum Georgium Schoeli domum seu curiam videlicet ipsius SchoeU in acie situatam pro dicta ecclesia seu ipsius tabrica rile et legitime leslatam alque legalam. quod eliam lestamentum iam per lougi temporis Iraclum conlra ipsius testaloris dispositionem el volun- tatem in detrimentum et retardationem salutis el salvationis uti timetur ani- marum extilit diutius retardatum fineui deputatum ad huc minime consecu- tum. Quibus auditis dicta domina Katherina ex adverso respondil allegans pro se, quod praefalus Petrus Greb praediclam curiam annos per plures absque ulla cuiuscunque impetilione pacifice el quiete possedisset nullanique in suo testamento neque alias verbolenus de diclo lestamento aliquani unquam fecis.set mentionem. Quare actori denegavit petita et quia actoris incumbit probatio veniente termino partibus ad producendum et audiendum testes prae- fi.xo praefatus dominus et magisler .Tohannes ad edocendnm et probandam suam aclionem lesles nonpretio, odio, amore seu limoie quovismodo corruplos pro- duxil. quibus lamquaui idoneis el fidedignis per parlem adversam admissis et iuramenlis ab eisdem super sacris evaugeliis sub forma verborum debita partibus praesentibus receptis rite et legitime examinantes, dicta et fassiones eorum redigere fecimus in haec scripta. Prima testis discreta femina .Smylyn de Brassouia nullius parlis consanguinea aut affinis iurata et inter-. rogala de teslamenlo curiae Georgii Sehoel' quid sibi conslaret. respondit, se ex ore proprio ipsius Georgii in leclo ullimae suae aegritudinis audivisse ex- presse, quod dualitas suae curiae pro ecclesia parochiali bealae virginis Mariae ipso defuncto debeat pertinere. Secundus lestis vir providus Anthonius seu .\nlhal vulgariter diclus, civis Brassouiensis, iuralus et interrogatus res- pondit se ab ore N. uxoris dicti SchoeU cum adhuc corpore compos ct perfectae esset rationis ac sanitatis audivisse expresse, quod sua terlialitas iuxta dis- positionem et legationem marili sui defuncti cum dualitate consimililcr debeat pro ecclesia parochiali beatae virginis pertinere praesentibus etiam tunc circumspectis viris Petro Bongner et aliis pluribus fidedignis. Tertius testis Laurencius eruginalor de Brassouia iuralus et interrogatus fatetur se ex ore N. Schoelyn audivisse, quod se Petrus Greb promplas meas pecunias pro debilis suis solvendis expendat lamen domum seu curiam quae ecclesiae est expendere non balebit. Quartus leslis Conradus Carpentarius de Wyden- bach iuratus et interrogatus fatetur se ex ore proprio N. Schoelyn audivisse haec verba expresse: Ecce Petre Greb sicut curia ista per maritum meum de- funclum ad tempora vitae meae ad usum michi est concessa sic similiter vobis eandem ad lempus vitae vestrae concedam et postea erit ecclesiae, quibus verbis dictus Petrus nichil contradicens consensit. Veniente igitur termino excipiendi contra testes et eorum dicta concesso cum a parte adversa nulla penitus fieret exceptio nullaque replicatio aut reconventio videbatur, magis- trum et dominum Johannem actorem praefatum sufficiens habere causae suae documenlum el suam propositionem veram evidenler declarasse atque probasse et idciico quod pelebat iure et iuslilia concedenle obtinere pleno cum effeclu. Nos igitur quorum interesl proposita allegala el probata audire, cognoscere et senlenlialiter decidere seu diffinire necnon et testatorum ultimas volunta- tes et ad usus pios praecipue testata executionem debito demandare, matura satis deliberatione et teslium de causae seu facli merilis sane idoneis et fide- 193 dignis edocti testimoniis partibus ad audiendi sententiam praesentibus Christi invocato nomine pro tribunali sedentes et solum deum prae oculis habentes iuxta ea qui vidimus et audivimus per hanc sententiam nostram diffinitivam decernimus, pronuntiamus et declaramus curiam acialem Georgii condam Schol et N. uxoris eiusdem tamquam eorum ultimum et voluntarium testamen- tum bona et concordi ratione et volunlate pro ecclesia parochiali beatae Ma- riae virginis et ipsius fabrica legatam et testatam, ipsi ecclesiae memoralae cum omni iure habendi, possidendi, commutandi, vendendi et in usus quos- cumque beneplacitos eandem convertendi adiudicantes finaliter in his scrip- tis. In nomine palris et filii ct spiritus sancti amen. Lata est haec sententia in die beati Alexii confessoris in dote ecclesiae parochialis praefatae, anno do- mini M^CCCCLXniP, praesentibus dominis patribus et fratribus capituli Brassouiensis pro celebrata pro tunc fraternitate pariter congregatis. ^ e iiber o. 3 3Q1 Ofen 14B4 Juli 28. Konig Matthias befieit Furkeschdoif ftii die Dauer vvn 10 Jahren von allen Steuern und Abgaben. Orig. Perg. Arh. St. Sibiu, Archiv der Evang. Kirchengemcinde A.B. Medias 352/163/ 209. Siegel, rund, Dni. 65 mm, war in rotes Wachs vorne aufgedriickt. Druck: Archiv, 11, 1873, 89 Nr. 4. Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis. Nos Mathias dei gratia rex Huugariae, Dalmaciae, Croaciae et celera^ memo- riae commendamus per praesentes, quod nos ad humilimae supplicationis instantiam nonnullorum f idelium nostrorum per eos pro parte f idelium civium, populorum et iobagionum nostrorum in possessione nostra Farkasthellon Kolosznwnoslnr licurkundrl dcn Grcnzvcrlauf zwisclicn Dumbraiiioard und dcm Szcklcrdorf Ernci. dcr ani S. Oklobcr neu fcst- gcslellt worilcn ist, wobci dic I-'lurbczcichnunijen Zazfeld und Zazpalliaka ei- wiilinl wcrdcn. Datum scxtd dio diei terinini praeuolali. auuo douiiui uiiilesiuio quadriugen- tesiuio sexatjesiuio quitrto su]iradieto. Uiiick: Banibas, Szvk. okkvLllar 110 Nr. 62. 3 403 Weidrnliacli \Wt Oktohcr 18. Dcr lUirzcnlandcr Dcchanl Pclrus. Plcban von Wcidvnburh. foidcrl iillr lliiizcnliindci Gldubigen auf, fiir dcn Bau der Kiiche in Scudorfbci llcldsdorf .\linoscn zu spcndcn. Zcilgcnossisclic Absclirift iiu Aicliiv dcr li^vang. Kirchengcmeindc A.B. in Bra^ov, I.E. 144, f. 193 V. Pctrus plcbauus de W\ denbacii ac decanus Brassouicnsis uni\eisis et siiigulis ecclesiarum parocliialium rectoribus et dominis plebanis in et sub decanatu Brassouiensi conimorautibus et coustitutis sinceram et mutuam in domino caritatem. Cum inter alia opeia pietatis. quae de foute verac caritatis procedunt, eiemosina celebrius commendctur ac solemuioribus prcconiis commeudata extolli dinoscitur per iliaiu namquam sacro attestando eulogio sive ablutio scelerum et contra omnia mundi pericula est firmamentum, haec est illa, quae coelum aperit et nos propitiabilitcr de connnissis excusat ct restituit nobis gratiam plasmatoris. .Saue quia iuhabitatores Nouae villae et eorum patroni ut fidcles ct devoti katholici domuiu scu ccclesiam pro houore dei et animarum salute aedificare et construcrc optaut iutimo cx affectu, sed ad in inchoaudum et perficiendum eorum non suppetunt facultates nisi Christi fidelium devoto- rum subventioup coadiuventur. Ideo universitatem vestram pcr viscera minime (?) doiuiui .Jhesu Christi in animarum vestrarum salutem monemus et hortamur iu domino. quateuus duui el quaudo discrctus vir dominus Ladis- laus plebauus de dicto loco seu vilricus aut coruiu nuutius ad vos aut aliquem vestrum pervencrit elemosiuas ad opus praeinissuin petiturus sibi de bonis vestris a deo gratuite collatis pr )Ut iu cor deus vobis miserit manus benigne porrigatis adiuditrices, cumque in ecclesiis vestris erga parochianos vestros pie et patcruc promovcre digucmini et velitis. spcrantes firmiter in boufirum omnium retributorc Ihcsu Christo. quod illam quam bcucfacieutibus coelesti rctributionc rcpeuditur paluiam gloriae cousequi meramini patria iu futura. Ihaesentes post lecturain reddi petimus exhibenti. Datum iu Wydenbach in die sancti Lucae evangelistae, anuo domini M^CCCCLXIIIl". 3 404 Abtsdorf iifii Oktober 2fi. .\bt Raimund von Kerz. Bischof von .Aigc?. er- siirht dic Siebcn Sliihle, seine Unlcrtancn gcijcn weitere Beluslungen in Schutz zu nehmen . 201 Orig. Pap. A. St. Sibui, CoU. post. V, 1662. Siegel, ruiid, Dm. cca 47 iiiin. war in griines Wachs auf der Rilckseite zum Verscliluss aufgedriiclvt. Die Datierung gibt eine Bestatignng dafiir, dass in Ungarn wie in der Ostlvirche der Demetriustag auf den 26. 01 quia potius mallem emitteie omnem substantiam imnio vitam quam frangere seu cassare retro fidelitatem vestrarum prudentium amicitiarum et dominationum praemissam. Ideoquc supplico vestrae domiuationcs me unacum meis taliter dirigere, ut voluntatcm vestrarum dominationum incessanter valeam inipleri. Demum periculum et indignationem regiae maiestatis non incurrere, Ex villa Abbatis ipso die feria sexta festi beati Demetrii martvris, anno doniini millesimo CCCC"0 LXLIIP, Per vestrarum dominationnm capellanum fratreni Reimundum abbatem in Kercz, rectorem sacrae theologiae ac electum Argensem episcopum. Auf der Riickseite Adresse: Prudentibus ac discretis iudicibus regalibus, magis- tris civium ceterisque iuratis civibus et viris septem sedium Saxonicalium, dominis ac protectoribus suis semper honorandis. ^ Hierauf adeo gestrichen. ^ Liicke 8 mm. - Liiclce 9 mm. 3 405 Kroiistadt liGi Oktobcr 28. Der Kroiistadlcr Rat hcstdliqt. dass Chrisliar} Rod und Siinon Cluinp dcin DominiIon dcn heticffenden Pfanein, die sie iibli- chciwcise :ii rcrpachtcn pflcgcn. pro dicli castri usu et conservatione in Pacht genonimcn ivciden. Datum in Zcntlaslo feria quinta proxima post fcstum rcssurectionis domini. anno eiusdem millcsimo quadringcntesimo sexagesimo quinto. Orig. Pap. l^ngar. I.andesarchiv Budapest Dl. 74 167. Siegcl, rund. Dm. 27 uun, in grunos Waclis vorne aufgoilruckt. lui Siegelfeld Wappenschild mil cinem Speichenrad, 1'nischrift, hier nur Rcste. Uruck: Barabas, Codex dipl. Teleki 2, 86 Xr. 63. 3 424 l'i»).'j .\pril 2«. Kvnig Matthias Instdtigt scinc Uilaindc uon 1I5S Nr. 3 129 hcircffend dic altcn Frcihcilcn und Hcchtc dcr Stadt Kronstadt tind des Bur:cn- landcs. Orig. Perg. .\rh. St. Bra^ov. Priv. 170. Das ehemals angehangte Siegel fchlt. Eingcschal- tet von Konig Wladislaus II. 1494. damit eingeschaltet von Konig Johann Zapolya 1531. mit dieser frkunde cingeschaltet von Konig Ferdinand I. 1555, und schliesslich mit allen vorhergehenden eingeschaltet von Konig Stephan Bathori am 28. Februar 1583, Orig. ebenda Priv. 252, 399. 462 und 568. Von der Kan:lei: Commissio propria domini regis. Mathias dei gratia Hungaria, Dalmaciae. Croaciae, Ramae, Seruiae, Galliciae, Lodomeriae, Comaniae Bulgariaeque^ rex omnibus Christi fidelibus praesenti- bus et futuris praesentium notitiam habituris salutem in omnium salvatore. .\d universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod fideles nostri circumspecti Mathias Feyer et .\nthonius Parvus cives civitatis nostrae Brasso- viensis venientes in conspectum nostrae maiestatis pro parte et in personis universorum civium et communitatis praefatae civitatis nostrac Brassoviensis et terrae Barcza, exhibuerunt nobis literas quasdam nostras patenter confectas sigillo nostro secreto quo ante coronationem nostram utebamur consignatas super liberatibus eiusdem civitatis nostrae ac civium et communitatis eius et prae- dictae terrae Barcza emanatas tenoris infra scripti, supplicantes maiestati nostrae nominibus eorundem civium et communitatis ac terrae Barcza ut praescriptas literas nostras ratas, gratas et acceptas habentes literisque nostris privilegialibus de verbo ad verbum inseri facientes approbare easque et omnia in eis contenta pro praedicta civitate nostra ac civibus et communitate eiusdem civitatis et terrac Barcza innovantes perpetuo valituras confirmare dignare- mur. Quarum quidem literarum tenor talis est: (Folgt die Urkunde Konig Matlhias' von 1458 Nr. 3 129). Nos igitur devotis supplicationibus praefa- torum Mathiae et .\nthonii per eos nostrae modo quo supra porrectis maies- tati rcgia benignitale e.xauditis et clementer admissis pracdictas literas nostras non abrasas, non cancellatas nec in aliqua sui parte suspectas, praesentibus literis nostris privilegialibus de verbo ad verbum sine diminutione et aug- mcnto aliquaii inscrtas. quoad omnes earum continentias clausulas et articu- los, catenus quatenus eaedem rite et lcgitinie emanatac cxistunt el viribus earum veritas suffragatur, acceptamus, approbamus et ratificamus, ac insuper easdem, non obstante decreto nuper in Alba regali edito, ubi declaratur, quod literae serenissimi quondam domini Ladislai regis Hungariae immediati prae- decessoris nostri atque noslrae a prima die Aprilis infra lapsum unius integri anni confirmari debuissent, alioquin in vigore non manerent. ex certa ncstra >!.3 scientia et de potestate nostra regia pro ipsa civitate nostra Brassoviensi civibusque et communitate eius et praedictae terrae Barcza, qui pro tempore fuerint innovantes perpetuo valituras confirmamus, supplentes omnem defec- tum, si quis propter lapsum dicti unius anni unquam obiici posset, imo aucto- ritate regia decernimus, ut praesens privilegium simul cum libertatibus prae- tactis ac confirmatione desuper facta perinde ac si infra lapsum ipsius anni unius ad confirmationem reportatae fuissent, in vigore earum pcrmaneant et perdurent praesentis scripti nostri patrocinio mediante, salvis iuribus alienis. Volumus tamen ut memorati cives ct communitas et terra Barcza privilegia et literas eorum originales, quas super praetactis libertatibus liabent, dum opus fuerint-. producere debeant. In cuius rei memoriam firmitatemque per- petuam praesentes literas nostras privilegiales pendentis et authentici sigilii nostri duplicis munimine roboratas eisdem duximus concedendas. Datum per manus reverendissimi in Christo patris domini Stephani ecclesiarum Colocensis et Bachiensis archiepiscopi locique ciusdem Colocensis comitis perpetui, aulae nostrae sumnii cancellarii fidclis nostri dilecti, anno domini millesimo qua- dringentesimo sexagesimo quinto, sexto Kalendas Maii, regni nostri anno octavo, coronationis vero secundo. Venerabilibus in Christo patribus dominis eodem Stephano Colocensi archiepiscopo, Johanne episcopo ecclesiae Wara- diensi et postulato Strigoniensi, Ladislao .\griensi, Nicolao Transsilvanensi, Zagrabiensi sede vacante, Johanne Quinqueecclesiensi, .^lbcrto Wesprimiensi, .\ugustino Jauriensi, Vincentio Vaciensi, .\lberto Chanadiensi.Thoma Nitriensi, Bosnensi sede vacante, Vrbano Sirmiensi, Marco Thininiensi, Segniensi sede vacante, Nicolao Modrusiensi ecclesiarum episcopis ecclesias dei feliciter gubernantibus. Item magnificis Michaele Orzag de Gwth, regni nostri Hun- gariae praedicti palatino, Emerico de Zapolya regni Bosniae gubernatore, Nicolao de Wylak et Johanne Pangracz de Dengeleg waywodis Tran.ssiluanis, comite Ladislao de Palocz iudice curiae nostrae, eodem Emerico de Zapolya Dalmaciae, Croaciae nec non Sclauoniae, regnoium nostrorum et praefato Nicolao de Wylak Machouiensi banis, honore banatus Zewrinuensis vacante, Johanne de Rozgon tavarnicorum et altero Johanne Thwz de Lak ianitorum, Nicolao filio bani Alsolindwa et Emerico de praefata Palocz pincernarum, Stephano de Peren et Ladislao de Bathor dapiferorum, Ladislao de Ka- nissa et Pertholdo Elderbah de Monyarokerek agazonum nostrorum regalium magistris, Andrea Pawmkyrher Posoniensi et Petro de Zakol Themesiensi comitibus, aliisque compluribus regni nostri comitatus tenentibus et honores. Auf der Eiickseite von der Kanzlei: Regestrata M(atthiae) R(egis) folio CLXXXVI. Auf der Ruckscile in gleichzeitiger Schrifi: Litera Mathiae Regis confirmans nostras universas litteras et privilegia. ' Bis hierher grossere Schrift mit Zierinitia- ^ So Vorlage. Ipn len. 3 425 Ofen Hfio .Vpril 27. Konig Matthias gestattet dem Rat von Bisliil:, die Hunya- dibuig abzureissen und dafiir die Stadl :ii befcsligen. Orig. Perg. Arh. St. CUij-Napoca. .\rcliiv cUr Stadt iJistiila Nr. 6fi. ("iroBis Doppclsic- gel, riind, Dm. 120 mm, an blau-rot-weiDer Seidenschnur angchangl. Hcstc mit dcmsel- ben Stempel wie Nr. 3 369. Eingcschaltcl von Wladislaw II. 1492 ebcnda. 214 Druck: Nosncr Gabc 1928, 18 Anm. 1. Bruchstiick: Eder, Scriptorcs I, 246. Archiv 4. 1859, 275 Anm. 56. Regest: Transilvania 1873, 211. Archiv. Zeitschrift 12,83. Berger, Urkunden-Regesten 34 Nr. 174. Von der Kanrlei: Commissio prnpria domini regis. Nos Matliias' dci gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera memo- riae commendamus tenore praesentium significantes quibus expedit universis, quod nos consideratis fidelitate et servitiis fidelium nostrorum civium et com- munitatis civitatis nostrae Bistriciensis partium Transsilvanarum regni nostri. quibus ipsi nobis et sacrae coronae nostrae cum sincera diligentia studuerunt et student in dies complacere inclinati supplicationibus fidelium nostrorum circumspectorum Jacobi Krechmer et Georgii Ayben, civium dictae civitatis nostrae Bistriciensis per eos pro parte et in personis praefatorum civium et communitatis nostrae propterea porrectis maiestati, eisdem civibus et commu- nitati ex gratia nostra speciali id duximus annuendum et concedendum. imnio annuimus et cnncendimus, ut ipsi castrum Bistriciense. quod in territorio eius- dem civitatis nnstrae alias per cnndam illustrem dominum Joliannem de Hwnyad perpetuum comitem Bistriciensem et cetera genitorem nostrum funda- tum fuerat, funditus diruere et cum lapidibus eiusdem castri praetactam civi- tatem nostram Bistriciensem munire et et muro circumdare possint atque valeant. Praeterea ex potestate nostra regia illud nomen perpetui comitatus, quo ipsa civitas tempore praefati condam domini genitoris nostri et ipso dece- dente usque ad hoc tempus vocitata est. auferimus eandemque in pristinam eius liberatatem reddimus et reponimus decernentes. ut a modo deinceps prae- fata civitas nostra Bistriciensis ita quemadmodum aliae civitates nostrae liberae perpetuis successivis temporibus suis libertatibus antiquis libere uta- tur. In cuius rei memoriam firmitatemque perpetuam praesentes literas nostras privilegiales pendentis et autentici sigilii nostri dupplicis munimine roboratas eisdem duximus concedendas. Datum Budae sabbato proximo post festum beati Marci evangelistae, anno domini millesimo quadringentesimosexagesimo quinto, regni nostri anno octavo, coronationis vero secundo. Auf der Riickseite von der Kanzlei: Regestrata M. K. 1 Diese beiden Worter 1492 in kleiner verlangerter Schrift. 3 426 Bistritz 1465 April 27. Ranwcha de Seretbwa, Vizecomes von Bistrit:, tragt dem Bistritzer Rat auf, den ndclislfulligen Johanniszins seinem Bruder Ladislaus auszufolgen. Orig. Pap. Arh. St. CIuj-Napoca, Archiv der Stadt Bistrita Nr. 67. Siegel, rund, Dm. 18-mm, in wciBcs Wachs vornc aufgedruckt. Im Sicgelfeld zwei Ochsenkopfe iibereinan- der. Regest; Archiv. Zeitschrift 12,83. Berger, Urkunden-Regesten 34 Nr. 175. [ Y Ramocha de Serethwa, vicecomes Bystriciensis, [ ]- prudentibus et circumspectis viris Thomae iudici et iuratis senio- ribj^us videlicet Martino* Byro et Ladislao Korlath civitatis Bystriciensis [re]quirentibus committimus serie praesentium, quatenus receptis praesentibus, si contingerit per nos personaliter ratione servitii domini nostri in medio vestri 215 non veniremus, extunc taxam festi beati Joliannis baptistae e medio vestri putatam Ladislao Ramocha videlicet fratri nostro praefatam taxam assignare velitis. Aliud non facturi, praesentes autem pro vestris expeditionibus reservetis. Datum Bystriciae sabbato proximo post festum beati Marci evangelistae, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo quinto. ' Liicke 34 mni ; es fehlt der Vornaine. ' Liicke. Da noch das untere Ende eines 2 Liicke 15 mm; vielleicht stand da eicelera. Schaftes niit Linterlange sichtbar ist, ist wohl senioribus zu lesen. * Vorlage Matino. 3 427 Klauspnhurg 1-565 April 29, Dei siebenbiirgische 'Woiwode Johannes Pongracz ersucht den Rat der Stadt Bistritz und den Markt Treppen, die Untertanen des Vizewoiwoden Stephan Erdcli nicht zu behelligen. Orig. Pap. Arh. .St. Cluj-Xapoca, .\rchiv der Stadt Bistrita Xr. 68. Siegel, rund, Dm. 23 mm, war in griines Wachs auf der Riickseitc zum VcrschluC aufgedriickt. Regest: Berger, L'rkundcn-Regesten 34 Nr. 176. Johannes Pongracz, vaivoda Transsiluanus et cetera. Prudentes et circumspecti dilecti. Ex querela egregii Stephani Erdely de Som- kerek vicevaivodae nostri intelleximus, quomodo vos circumspectum Caspar provisorem curiae suae de praedicta Somkerck sine omni culpa ipsius ita minaremini, ut eidem mala inferre machinaretis, adeo ut ipse ad servitia domini sui non esset ausus proficisci. Qua de re et pridie per vestros homi- nes vobis intimaveramus pro pace eidem relinquenda. Quapropter vestras dilectiones rursum rogamus diligenter nihilominusque regia in persona vobis mandamus. quatenus acceptis^ praesentibus praefato Caspar homine nostro adeo pacem quietam relinquere velitis, ut de certo per vos ct ad vos adhaerentes non impediatur, in quo nobis rem tam gratam exhibebitis, quando nos exhinc vobis regratiantes curabimus. Alioquin providebimus de remedio meliori, et eundem sic improviso impediri non obmittemus. Secus ergo non facturi. Datum in Coloswar feria secunda proxima ante festum beatorum Philippi et Jacobi apostolorum. anno domini millesimo quadringentcsimo LXmo quinto. Auf der Riict,'ikolaus von Wcissen- hurg iiber Klage dcr Sachscn der Zivei Sliihle, diesc in exigendis decimis dc medio eorum \obis et ecclesiae vestrae per\enire debentibus ivciter zu bclastigen und gebietet, die Sachscn dicse Zchntcn eo modo et ordine ablicfern zu lasscn, quo alias praedecessores vestri episcopi exigi fecissent. Datum Budae feria secunda proxima ante octavam festi visitationis beatae Mariae virginis, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo quinto, regni nostri anno octavo, coronationis vero secundo. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu, .\rchiv der Evang. Kirchengemeinde A.B. Media? Nr. 39. Sicgcl, rund, Dm. 65 mm, in rotcs Wachs vorne aufgedruckt, Reste. Druck: Thcil u. Werner, Urkundenbuch 36 Nr, 17 zu Juni 24. 3 430 llermannstadt 1465 Juli 9. Dcchant Michael und das Hermannstddter Kapitel bezeugen, dass sich Mclchinr Literatus u. a. mit dcm Rat von Hcimannstadl wegen dcm dort deponierten Kupfcr gccinigt haben. Org. Pap. Arh. St. Sibiu U II 234. Zwci Sicgcl, spilzoval, 50x30 mui, iu wcisscs Wachs vorne aufgedriickt. 1. Dersdbc Stempcl wic Nr. 594. 2. abgcfallen. Druck: Studii si matcrialc 4, 1960, 416 Nr. 12. Nos Micliacl baccalarius in dccretis plcbanus de insula Christiana decanusque decanatus Cibiniensis ceterique universi ct singuli plebani et ecclesiarum rec- tores capituli decanatus eiusdem notum facimus et recognoscimus publice per praesentes, quibus expedit universis, quod providus Melchior Literatus alias cursor noster, nunc vero inhabitator opidi Enyed vocati, in sua ac Catharinae consortis suae atque Thomac Zombaidii, convicis eiusdem opidi et Marthae consortis ciusdem, nec non Gaspar filii et Maigartliae filiae condam Alexii Hungari de Cibinio et aliorum omniiim el siiigulorum heiedum et aliorum quoruncumque, quos infrascriptum tangit', vel in futurum quoquomodo tan- gere poterit negotium nominibus et peisonis, quorumquaque omnium et sin- gulorum ct praesertim prcnominatorum, si in infrascriptis quo\ismodo persis- tere nollent vel alter earum nollet, in se onera et gravamina vigore certarum literarum procuratorialium sub sigillo circumspectorum virorum iudicis et 217 iuratorum praedicti opidi Enyed emanatarum in personam eiusdem Melchior confectarum, coram nobis personaliter constilutus assumpsit, se ratione certi cupri condam Ilellcbrandi soceri ipsorum \ idelicet Melchior et Thomae, tem- pore insultationis quorundam rusticorum in hac patria factae, in civitate Cibiniensi apud quendam Syffridum Nessinger dictum protunc concivem eiusdem civitatis vel alium quemcumque causa conservationis repositi et tandem ob notam infidelitatis eiusdem condam Ilellebrandi per iudices eiusdem civitatis ablati, ad instantcm diligentiani et interpositionem circumspecti viri Georgii Sartoris iurati civis iamdictae ci\itatis, talem unionem et con- cordiam fecisse publice fassus est et recognovit, quomodo idcm Georgius Sartor sibi et^ praefato Tliomae et consortibus eorum ac Caspar et Margaretha, cx parte ipsius civitatis viginti duos florenos auri Hungaricalis pro huiusmodi cupro modo praemisso recepto assignasset ct exoluisset. et ipsos plenarie con- tentasset. Ideo ipse ]\Iclchior in sua ac aliorum quorum supra nominibus et personis omnes et singuhis literas tam regales, wayvodalcs, capitulares quam alias quascumquc, sub quorumcumque sigillis et quacumque verborum forma, qualitercumque hactenus emanatas vel inposterum ad eorum vel alterius cuius- cumque ex parte eorum instantiam forsitan emmanandas cassantes irritans et viribus carituras pronunciatorias magistrum civium, iudiccs, iuratos cives et totam communitatem praetitulatae civitatis Cibiniensis de et super huiusmodi cupro quittos reddidisset et liberos, immo reddidit et commisit per omnia absolutos etiam coram nobis, tali obligaminis vinculo interiecto, quod si idem ^lelchior vel praefatus Thomas vel eorum consortes, Gaspar filius vel Marga- retha filia praedicti condam Alexii vel alter quicumque temporum in successu causam huiusmodi quoquomodo inchoare attemtaret et renovaret in aliqua parte, ex tunc talis contra partem adversam in centum marcis argenti convinci debeat eo facto. Harum nostrarum literarum sigillis decanatus et capituli nostri sub appensis consignatarum vigore et testimonio mediante. Datum feria tertia videlicet octava die festi visitationis beatae Mariae virginis, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo quinto, in loco nostro videlicet capi- tulari. ^ Hierauf mgocium radiert und gestrictien. ^ Uber der Zeile. 3 431 Weissenburg l^i65 Juli 12. Dev siebenhiiigischc Bischnf Xiknlaus zitiert in dem Prnzess, dcn er gegen dcn Adliqen Stcphan Erdcli de Snmkcrek wegen (Jbergriffen gcgeniiber zahlreichen Pfarrgcmcinden iind Schdndung vnn Kirchen angcstrengt hat, u. a. die Pfarrcr vnn Klauscnhurg , Thorenburg, I3istritz. Pranzdorf, Tekerj- dorf, Birk. Passbu.^ich. Monchsdnrf, Bachnen. Datum Albae duodecimo dic mensis .Julii. anno domini millesimo quadrin- gentesimo sexagesimo quinto. Gleichzeitige liintragung des Notars Albcrt de Pazthoch Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 30 855 f. 2 v-3 v. 3 432 .Saizburji IWo Augusl 7. Tcstament Sikolaus d. Ae. von Salzburg. 218 Orip. Tap. Arh. Sl. Siliiu U II 2:19. Zwci Siegcl warcn in griines Wachs vcrnc aiifgc- driickt. 1. Rund, Dni. 20 nini, 2. Oval, Uni. 10 + 12 mni. Druck: I'abritius, rrkundcnlnich 61 Nr. 97. Bruchstuck: Hdcr. Obscrvationes 253. Archiv 12, 1875. 246. Rcgest: Kemeny, Notitia I, 180. Item liteia teslameslalis cgregii Nicolai scnioris de Wyzakna vicevaivodae Transsilvani. In nomine domini amen. Hominnm facta quamvis comodosa et laude digna nihilomnius Uinien eorundeni a memoria nisi scripto durabi- li teslimonioque probabili memoriae fuerinl commendala cito evanescunt. Nos igilur Nicolaus de Wyzakna memoralus considerans nos viam carnis univer- sac migraturi. quamquam corporc egrotus et debilis, mente tamen et ratione peromnia sanus de rebus nobis a deo collatis tale condere disposuimus testamen- tum. Primo enim et principaliter dominae Cristinae consorti no.strae tres cy- phos dcauratos non meliores nec exiliores sed mediocres demptis in quibus sunl ova .'trucionum cum quatuor simplicibus piccariis argenteis remit- timus et iegamus. Item pelium unam argenteam cum lavatorio argento et omnia vestimentata ad usum muliebrem pertinentia cum cingulis et baltheis argenteis ac aliis quibusvis domus utensilibus similiter eidem dominae con- sorti nostrae legamus. Item domuni cum curia in Wyzakna habita universis cum pecoribus, bobus, ovibus, porcis el equacibus, tamdiu pro pracdicta do- mina nostra assignamus, quamdiu in statu viduitatis permanserit, ita tamen quod tempore meo de ipsis praedictis pecoribus utatur sed alienandi ac ven- dendi non habeat potcstatem exceptis equis iuvenibus, agnellis et aliis ex quibus greges non minuentur, signanter tamen volumus equum^ unum' omni anno ad ecclesiam in Gysswbel et non plebano, ob honorem sancti Anthonii quamdiu insimul equaces nostrae pemianserint assignari, Siautemvinculomaritali iterato ipsam nostram consortem subirecontigerit extunc quinquaginta equaces cum earum equis iuvenibus, sexaginta porces magnos et II centum oves cum agnellis ei assignentur. Item omnia debita quae tenetur Johannes Saffar con- civis Cibiniensis etiam pro domina legamus. Item currum cum quatuor equis. Stantevero casu, quod ipsam dominam' ante aliam matrimonii contractionem mori seu decedere divina ex permissione contigerit ex tunc affectaremus, quod ipsa bona animae nostraeet ipsius prosalute ad loca pietatis distribuerentur.Item^ domum nostram cum piscina in civitate Cybiniensi habitas pro perpetua mis- sa in eadcm ecclesia Cybiniensi celebranda una cum magno cingulo nostro de aurato et dracone argenleo similiter legamus, ita quod niodis omnibus pro cingulo et dracone liber missalis ct calix disponenlur. Item unam piscinam cum curia in Zeck fratribus ordinis praediclatorum in Coloswar causa salutis animae nostrae similiter relinquimus. Item medietatem possessionis nostrae Feyereghaz cum medietate molendini absque curia seu domo ibidem habita fratibus religiosis in Segeswar similiter pro perpetua missa legamus. Quia eadem possessio et signanter quaedam pars eius alias ad ecclesiam cognos- citur perlinere ob hoc universaliter el absque diminutione alias nostras pos- sessiones lam in partibus Transilvanis quam in regno Sclavoniae volumus ut iuxta literas^ compositionales inter fralrem nostrum, filiabus et ei* assig- nentur, tantummodo ut nostra in hac parle ratione possessionum voluntas adimplealur. Item vestimenta noslra, quae ad casulas seu ornamenta eccle- siastica videntur fore apta niodis omnil)us volumus ut perveniant dempta nigra swba mardrinis pcllibus subducta quam pro domina Magdalena filia nostra assignamus. Item omnia debita quae condam Georgius Rykalph no- bisobligaturfilio suoLadislao, nepoti nostro relinquimus, item debita quae nobis Ladislaus de Bogath tenetur proul in literis obligatoriis sub sigillo provincialium contineiUur filiae nostrae Potent ianae et f iliis eius legamus ita tamen, quod lite- rae suis manibus Ladislai videlicet de Bogalh non assiguentur. Item gerebatum 219 ct iudicatum regium sedis Scgeswar el Wyzakna ad continenliam literarum compositionalium inter fratrem nostrum relinquimus ita, quod de proven- libus eisdem nostris heredibus pars quaedam aministretur. Item XXV flo- renos auri de nostris debitis legamus domino Thomae capellano nostro, ut cum ipsis florenos visitet curiam Romanam ac ecclesiam beatae virginis in Aquisgrani. Si autem id adimplere vero noluerit, extunc alter idoneus et pro- bus loco eius inveniatur. Item leremiae notario nostro XXV florenos auri et decem ulnas panni nigri Pernisii legamus. Item omnibus familiaribus nos- tris eorum pro serviliis volumus. ut plenarin satisfactio praecipue impendatur. Item postremo omnia nostra superius non exprcssata seu specificata volumus, ut bipharie dividentur una pars animae nostrae pro salute ad loca pietatis expendatur altcra vero aequali portione intcr filias nostras dividatur. Item dcbita quae nobis tenetur Johannes Chech de Wyzakna licet in tot unacum uxore suo II cenlum florenos tenetur tamen ob respectum servitiorum eius centum remitlimus et relaxamus, alios vero centum dominae Potentianae filiae nostrae legamus, ita quod ab ipso exigat cum non aggravando. IUud vero extre- mum nostrimi testamentum, quod animo ex deliberato et sana ratione coram fide dignis testibus condidimus et conscribere fecimus utputa venerabili domino Valentino, plebano Cybiniensi, Petro de Wcresmarth magistro civium de eadeni et Ladislao iurato cive Henlini similiter de eadem, ut in praemissis meram affirment certitudinis veritatem executores tandem dispensatores et protectores praesentis nostri testamenti magnificos egregios viros Johannem Pongracz de Dengelegh vaivodam Transsilvanum, Ladislaum Desew maiorem de Lossoncz, Johannem Greb de Wyngarth, Michaelem de Swk, Nicolaum deWyzakna fratrem nostrum et Michaelem de Zent-Iwan, in quos specialem gerimus confidentiam, ut id praesens nostrum testamentum in quibusvis suis articulis inviolabiliter et inconcusse conservent. In testimonumque praemissorum utroque nostro sigillo maiori videlicet et minori praesens scrip- tum fecimus consignare. Datum in Wyzakna feria quarta proxima ante festum beati Laurencii martiris, anno domini ^FCCCCLXV. Item universitas septem sedium Saxonicalium tenetur nobis duo cyphos deauratos quilibet habens quinque marcas et marcam semper pro decem florenis auri. Si vero aliquis id ultimum testamentum infringere attemptaverit deum omnipotentem et gloriosam virginem matrem eius partem adversam constituamus. Quia non a progenitoribus nostris ipsa bona ad nos pervenerunt sed multiplicihus gra- vibus servitiis ad nos existunt, devoluta, ideo etiam volumus ut iuxta nostram voluntatem distribuantur signanter tamen in uno, quod frater noster si id contradicere voluerit et bona vestra ad eum pertinere affirmaverit de- superque literam sub sigillo Lorandi vicevaiovodae Transilvani habemus in qua pater eius fratcr noster nos quiltum ratione omnium bonorum parcntum nostrorum pronunciavit et eadem litera, in privilegio super possessione Fey- ereghaz conservatur. ' Am Rande nachgetragen. ' Hierauf noch einmal ilem. ' Hierauf donationales gestrichen; iibcr der Zeile einige unleserliche Wortc nachgetra- gen. * Ober dcr Zeile; daruntei- zwei unleserliche Wortc gestrichen. 3 433 H()5 Aufjust 3. Die Pfarrei Gregnriiis vnn Klausenhurg, Emericus von Thnrcn- burg, Mcutinus von Bachnen ccterique plebani in et sub decanatu sedis Zenth- 220 marthon ii. u. sprecheii (Ifin siehenhiirfii^tchen Bischof Nikolaiis iinil seinein Kapilel ihre Znstinmnunj :u deni (iciien den siehenbiirgischen Vi:ewoiwoden Sle- phan Krdeli de Sonicrek uniieslreiuilen Pro:e.ss aiis. Scriptiim in nos habitationibus in vigilia boati Laurencii martyris. anno domini millcsimo quadrinyentcsinio sexagcsimo qiiinto. lileiclizcitigf I'.inlragung (li's Xotars All)fit tU' Pazlhoch L'iim;u-. Laiulesarchiv Budapest Dl. ;iO 855 f. 4 r. 3 434 1465 August 20. Konig Muttiiius, den fideles nostri circumspccti Nicolaus iudex, filius Petri filii Mathiae et alter Nicolaus Zompol iuratus civis civitatis nostrae Koloswarrf«/7;n! ersucht haben, bestaticit seine Urkunde von liol) Nr. 3 186 ilber die Rechte und Ficihcilen der Stadt Klausenburri niit dein neuen Doppelsiegel. Datum per manus reverendissimi in christo patris domini Stephani, ecclesi- arum Colocensis et Bachiensis archiepiscopi, aulae nostrae summi cancellarii fidelis nostri dilecti, anno domini millesimo quadrigentesimo sexagesimo quinto, tredecimo calendas Septembris. regni nostri anno octavo, coronati- onis vero secundo. Orig. Perg. Arh. St. Cluj-Napoca, Archiv der Stadt CIuj-Napoca A.A. 6. Doppelsiegel, weisses Wachs, rund Dm 121 mm, an rot-griincr Seidenschmir angehangt. Derselbe Stempel wie Nr. 3 309. Druck: Jaliab, Okleveltar 1, 2UU Nr. 121. 3 435 Ofen 1465 August 26. Konig Matthias verbielel den Solmen des Slephan Ban von Losonc:. die Klausenburger auf Betrciben des Michael Poka weiter :u be- Uisligen und vcrweisl diescn auf den Ecchtswcg. Orig. Pap. .Vrh. St. Cluj-Napoca, Stadtarcliiv Chij-Napoca A.A. 6. Siegel, r-ind, Dm. 64 mm, war in rotes Wachs vorne aufgedriickt. Von der Kan:lei: Commi.ssio propria domini regis. Mathias dei gratia rex Hiingariae, Dalmaciae. Croaciae ct cetera fidelibus nostris universis et singulis praelatis, baronibus, comitibus, castellanis, no- bilibus ipsorumque officialibus item civitatibus, opiclis et villis earumque rectoribus, iudicibus et villicis alterius ctiam cuiusvis status et conditionis hominibus el signanter egregiis Ladislao. .lohanni, Georgio et Michaeli fi- liis condam Stephani bani de Losoncz salutem et gratiam. Exponitur in per- sonis fidelium nostrorumque circumspectorum iudicis, iuratorum ceterorum- que civium ac totius communitatis civitatis nostrae Koloswar, quomodo vos ipsos ad inslantiam cuiusdam Michaelis Poka nuper per f idelem nostrum magnif i- cum Johannem Pongoracz de Dengeleg waiwodam Transsilvanum propter sua demerita exsecati in vestris terris, tenutis, possessionibus, honoribus, officiolatibus ac vestri in medio minus iuste et indebite divcrsimodo impe- diretis ac res et bona eorundem arrestaretis in praeiudicium et damum eorun- dera exponentium non modicum. Et quia nos praefatos iudicem ac iuratos ceterosque cives dictac civilatis nostrae Koloswar per quempiam indebitc impe- dire et turbari nolumus, ideo f idelitati vestri firmiter praecipiendo mandamus, 221 quatenus a modo deinceps dictos iudicem, iuratos ceterosque cives et communi- tatem dicti civitatis nostrae Koloswar aut aliquem ex ipsis ad inslantiam prae- fati iMichaelis Poka in personis aut rebus et bonis eoium quibusvis impedire et turbare nullatenus praesumatis. Si cnim quidquam aclionisscu quaestionis idem Michael Poka contra praefatos exponentes habet vel habere sperat, id coram nobis iuridice prosequatur cui parte praefatorum civium nostrorum iudicium et iustitia non deerit evidens et condigna. Secus ergo non facturi. Praesen- tibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Budae feria secunda proxima post festum beati Bartholomaei apostoli, anno domini millesimo quadringente- simo sexagesimo, quinto, regni nostri anno octavo, coronationis vero secundo. Aiif der Riickseite von rjleichzeiliger Hand: Litera, ut filii bani propter actio- nem Mihalcze nullum impediant. 3 436 Ofen 1465 Aujjust 30. Konig Matthias nimmt die Ortschaften Waltersdorf, Johan- nisdorf iind Grossendorf gegen Obergriffe des Johannes Farkas de Erked in Schutz. Orig. Pap. .\rh. St. Clui-Napoca, Archiv der Stadt Bistrifa Nr. 69. Siegel, rund, Dm. 65 mm, in rotes Wachs. papierbedeckt, vorne aufgcdrucl;t, verwischt. Regest: .\rchiv. Zeitschrift 12,83. Berger, Urkunden-Regesten 34 Nr. 177. Yon der Kanzlei: Commissio propria domini regis. Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera fidelio nos- tro .Johanni Farkas dicto familiari et officiali egregii Petri de Zob in posse- ssione Erked vocata constituto salutem et gratiam. Expositum est nobis in personis fidelium nostrorum circumspeclorum virorum iudicis ac iuratorum ceterorumque civium civitatis nostrae Bistriciensis admodum gravis que- relae, quomodo tu possessiones nostras regales Kysdemether ac Zenthywan et Naghfalw vocatas ad praefatum civitatem nostram Bistricensem perti- nentes consequenterqiie populos et iobagiones nostros in eidem commorantes diversimodo impedires et dampnificares, ita ut propler huiusmodi impedi- menta tua dictae possessiones nostrae plurimum desolarentur in nostrae maies- tatis displicentiam et dampnum manifestum. Super quo fidelitati tuae ha- rum serie firmiter committimus et mandamus, quatenus a modo imposterum dictas possessiones nostras ac populos et iobagiones nostros in eisdem com- morantes impedire el dampnificare nusquam et nequaqiuun praesumas, sec ab inferendis eis impedimentis et dampnis omnimodo desistas, et hoc idem iniungimus etiam per futuros officiales in eadem possessione Erked consti- tuendos firmiter observari. Alioquin praesentibus strictius committimus fidelibus nostris vaivodis vel vicevaivodis nostris Transsilvani.s^ pro tempore Qonstitutis ut ipsi dictas possessiones nostras ac populos et iobagiones nos- tros [in eisdem coj^morantes contra te et alios quoslibet illegitimos impe- titores tueri et defensare teneantur, au]Pctoritate nostra, ipsis praesentibus in hac parte attributa et iustitia mediante; secus igitur facere non* ausurus, praesentibus perlectis exhibenti restitulis. Datum Budae feria sexta proxima ante festiun beati Egidii abbatis, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo quinlo, regni nostri anno ocavo, coronationis vero secundo. ' Liicke 8 mm. ^ Liicke 20 mm. 2 Liicke 22 mm. * Liicke 9 mm. 222 3 437 Ofeii 1 4B5 Aucjust M. Kuiiiij Malthias veihietel fideli nostio leligioso fratri Petro, abbati de Cohvsmonostra, iobbagiones de vestris possessionibus ha- bita licentia iustoqno terragio deposito et aliis omnino debitis persolutis... cu\ der Cl)eisiedliiny nach Klaiisenbniii simul cum eorum universis rebus et bonis :u hindern. Datum Budae feria sexta proxima post festum beati Bartholomaei aposloli, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo quinto. Orig. Pap. Arli. St. Cluj-Napoca, Archiv der Stadt Cluj-Napoca I, 35. Siegel, rund, Dm. 64 min, war in rotes Waclis vorne aufgedriickt. Druck: Eder, Scriptorcs I. 218. .Jakab, Oklev^ltiir 1, 211 Nr. 128. Hurmuzaki, Docu- mente II , 2, 166 Nr. 144. Bruchstiick: Eder, Observationes 242. Regest: Transilvania 1873, 203 = Hurmuzaki, Documente II, 2, 148 Nr. 127 zum Jahre 1463. 3 438 Ofen 1-465 September 4. Konig Matthias gewdhit der Marienbniderschaft von Klausenhurg das Recht. dass nur Lederer, die Mitglieder dieser Bruderschaft sind, Felle b:w. nicht zuhereitete Hdute kaufen diirfen. Orig. Pap. Arh. St. Cluj-Napoca, Zunfturkunden Nr. 4. Siegel, rund, Dra. 65 mm, war in rotes Wachs vorne aufgedriickt. Kine Bestiitigung Georg Bastas aus 1604 friiher in der Hermannstadter Lederer — Zunftlade. Druck: .lakab, Okleveltar 1, 212 Nr. 129. Von der Kanzlei: Commissio propria domiui regis. Nos Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera memo- riae commendamus tenore praesentium significates quibus expedit univei- sis, quod nos ad huinillimae supplicationis instantiam fidelis nostri circum- specti Xicolai filii Mathiae iudicis civitatis nostrae Koloswar per eum pro confraternitatis bealae Mariae virginis in eadem civitate nostra Koloswar existentis nostrae propterea porrectae maiestati eidem confraternitati id gra- tiose duximus annuendum et concedendum, ut nullus omnio hominum nisi magistri cerdones in ipsa confraternitate existentes pelles seu cutes impa- ratas ad arlificium ipsorura necessarias emere valeant. Ita tamen, quod ipsi magistri cerdones pelles et cules huiusmodi iux [ta con] isuetudinem in tali arti- ficio ab antiquo obseivari solitam laborare debeant et illos, [qui sic]' non laborarent sive extranei sive de ipsa civitate nostra Koloswar existant condi- [gna]2 poena puniant, immo annuimus et concedimus harum nostrarum vi- gore et testimonio literarum mediante. Datum Budae feria quarta proxima post festum beati Egidii abbatis, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo quinto, regni nostri anno octavo, coronationis vero secundo. ' Liicke 11 mm. 2 Lucke 3 mm. 3 439 1465 September 4. Das Weissenhurger Kapitel heglaubigt auf Ersuchen des Ladis- laus de Thoroczko die Urkunde des siebenbiirgischen Woiwoden Frank von 1395 223 Nr. 1 333 betreffend die Einfuhninci des Johannes Henel von Weisskirch in Be- sitzanleile in Reussdorf. Datum feria qiiarta proxima ante festum nativitatis beatae Mariae virginis, anno domini millesimo quadringentesirao sexagesimo quinto. Arh. St. Sibiu, Manuskript Zimmermann des Lrkundenbuchs XIII Nr. 273 nach dem Orig. Perg. friiher im Archiv der Adligen Thorotzkai zu Rimetea. 3 440 Teteny 1465 September 10. Koniy Matthias verbiciel Richter, Rat und Burger- schaft von Kronstadt und des Bui zenlandes, dic Kcnifleute der Sieben Sttihle am kleinweisen Kauf und Verkauf von Waren :u hehindern. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U, II, 240. Siegel, rund, Dm. 64 mm, war in rotes Wachs vorne aufgedriickt. Druck: Teleki, Hunyadiak kora 11, 143 Nr. 381. Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae ct cetera fidelibus nostris iudici, iuratis ceterisque civibus et toti communitati civitatis nostrae Brassoviensis et terrae Barcza Saxonibus universissalutem et gratiam. Querelam fidelium nostrorum universorum Saxonum septem sediumSaxonicaliumpartium Transsiiuanarum regni nostri maiestati nostrae porrectam accepimus conti- nentem, quomodo sicuti ipsi a praeteritis temporibus nunquam pannum aut telam in vestri medio cum ulnis ac etiam alias res cum libris et aliis parvis ponderibus vendiderunt, sic et vos in ipsorum medio similiter pannum et telam cum ulnis ac alias res cum libris ac aliis minutis ponderibus sed et vinum et mel venditioni exponere non fuissetis liberi. Nunc autem vos virtute quarun- dam literarum contra iura et libertates eorum huiusmodi negotiationes vestras in ipsorum medio exercere attemptassetis et attemptare niteremini etiam in futurum.Et quianos nolumus eosdem exponentes in iuribuseorum quoquomodo turbari, ideo fidelitati vestrae firmiter mandamus, quatenus a modo in poste- rum sicuti ipsi praecriptas eorum negotiationes in vestri medio usque modo non exercuerunt, ita nec vos quoquc ncgoti.itiones vestras cum dictis rebus in eorum medio exercere audeatis contra consuetudines antiquas, nam nos praefatos exponentes in eorum iuribus illaese volunius conservare. Secus ergo non facturi; praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum in Thethen feria tertia proxima post festum nati\ itatis beatae Mariae virginis, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo quinto, regni nostri anno octavo, coronationis vero secundo. 3 441 Teleny 1465 September 10, Kdnig Matthias beauftragt Johannes Gereb, Kastellan von Hunyad, die von der Stadt Bistritz eingchoheiv ausserordenllichc Slcucr an Anton Magyar von der Kammer in Thorcnhurg ahzufiihren. Orig. Pap. Arh. St. CIuj-Napoca, Archiv der Stadt Bistrita Nr. 70. Siegel, rund, Dm. 60 mm, in rotes Wachs, papicrbcdeckt, vorne aufgediiickt, verwischt. Regest: Archiv. Zeitschrift 12,83. Berger, Urkunden Regeslen 34 Nr. 178. Nos Mathias dei gratia rex Hnngariae, Dalmaciae, C.roaciae et celera fideli nostro egregio Johanni Gcreb de Vingarth castellano castri noslri Hwnyad 224 firmitor mandamus, quatenus visis praesentibus exactis illis mille florenis, quos ad civitatem nostram Bislriciensem imposuimus, eosdem in toto ad manus fidelis nostri circumspecti Anthonii Magyar camerarii nostri Thordensis ad expedilionem ncgotiorum dictae camerae nostrae dare debeas, praesentes autem reserves apud te pro tua expeditione. Datum iu Theten feria tertia proxima post festum nativitatis beatae Mariae virginis, anno domini millesimo quadrin- gentesimo sexagesimo quinto, regni nostri anno octavo, coronationis vero se- cundo. Von der Kanzlei: Ad relationem Johannis Thuz, ianitorum regalium magistri. 3442 1 '«65 Oktober 12. Der Konvent uon Kolozsmonoslor beglaubigt eine Urkunde des siebenbiirgischen Woiwoden Johannes Pongracz vom 9. Oklober 1465 tiber Gewaltta- len des Kastellans der Burg Stremt, der u. a. civem de Zazsebes ad nundinas in Envcd in fcsto ascensionis domini^ anno in praesenti celebratas euntem in fine dicli opidi Enyed omni sine culpa interemisset. ...quarto die inquisitionis praenotatae, anno domini supradicto. Arh. St. Sibiu, Manuskript Zimmermann des Urkundenbuchs, XII Regesten. 1 Mai 23. 3443 Dcsch H65 Oktobcr 16. Laurenlius de Bayon, Kammergraf von Desch und Sic, sowie die Geschworenen und Biirger der Sladt Desch hewilligen den dortigen Schu- stermeistern einen Verkaufsplatz anx Marktplatz. Orig. Perg. Arh. St. Cluj-Napoca, Zunlturkundcn Nr. 5. Siegel, rund, Dm. 38 mm, war in griines Wachs vorne aufgedriickt. Universis et singulis praesentes visuris dominis, amicis et fratribus honorandis. Laurencius de Bayon salium regalium camararum Dees ct Zeek comes. iurati ceterique cives de eadem Dees^ damus pro memoria quibus incumbit, quod coram nobis extiterint magistri suttores eo modo quod supplicarunt, ut ipsis in theatro nostrae civitatis locum forizandi proprium concederemus. Ideo nos supplicationes eorundem praecipientes unanimiter secundum seriem debitam tribuimus et dedimus eisdem locum venditiouis calciamentorum in vicinitate macelli secundum dispositionem et aedificatiouem longitudinis praedicti macelli talimodo, ut sub tegumine silendrinorum reciperent et qualibet fori- zationis tempore res earum sub eodem loco reperirent. Quem dedimus et dona- vimus merae tali conditione in filios filiorum terrae suorum tenemini possi- dendum pariter et habeudum, ut quicumque causa loci tributionis eos impetere aut inquietarc niteretur, idem in vinculo calumniae permansurus existat. In cuius rei testimonium literac nostrae munimine sigilli nostri roboratae eis- dem magistris suttoribus per nos sicut concedentes. Ex Dees feria quarta in feslo sancti Galli confessoris, anno domini M" quadringentesimo sexagesimo quinto. 1 Ober der Zeile. 225 5444'! '^' Hcrmannstadt 1465 Dezember 7. Die Sieben Stuhle besidtigen in dem Slreit der Gemeinde Almen mit Baibata, dei Witwe nach dem Grdfen Georg vonAlmen, ihr Urteil aus lill Nr. 1 813 betreffend den Fischteich und die Miihle. Orig. Perg. Arh. St. Cluj-Napoca.i^Archiv der StadtiBistrita^Nr. Tl.^Siegsl, rund.^Dm. 32 mm, war in rotes Wachs vorne aufgedruckt, Reste. Hegest: Archiv. Zeitschrift 12,83. Berger, Uriaindtn-Kegesten 35 Nr. 179. Nos Ladislaus Haan, iudex regius Cibiniensis, Johannes Greb de Mergendal, Laurencius Mwesclien, magister civium Zegeswariensis, LadislausHenlini, alias magister civium Cibiniensis, Joliannes Grwen,^iudeXjterrestris,Nicolaus Zyglewr, Barthoiomeus Hutter et Nicolaus Auriiaber, iurati cives civitatis Cibiniensis, Jacobus de Rutfomoute, alias iudex regius sedis Rwppes et Laurentius Greb de Daraws et Petrus Aurifaber, iudex terrestris Zegeswariensis ac alter Petrus Peer dictus, iudex terrestris de Leschkirch ceterique universi et singuli iudices iustitiarii et iurati seniores septem sedium Saxonicalium partium Transsilva- narura hic Cibinii in praesenti generali iudiciaria congregatione pariter consti- tuti, memoriae commendamus tenore praesentium significantes quibus expedit universis, quod cum nos die datarum praesentium more nostro solito in hac civitate Cibiuieusis pro reddenda cuiiibet querulanti iustitia pro tribunali pariter consedissemus viilicusque et nonnulii seniores et inhabitatores viilae regalis Alma vocatae in suis ac totius communitatis eiusdem villae uti actores ab una ac egregius vir Petrus Greb de Ruffomonte magister civium prae- dictae civitatis Cibiniensis in persona et nomine honestae dominae Barbara vocatae, relictae Georgii Greb de praedicta Aima et lieredum eiusdem univer- sorura in causara attractorura partibus ab altera iuxta contenta certarum literarum sententialiura et appellatioualium iudicum et iuratorum seniorum duarum sedium Saxonicalium Megyes et Selli vocatorum in causa inter ipsos viliicum seniores et totara coramunitatem praedictae villae Alma ab una ac praenorainatara dominara Barbaram, relictam praedicti Georgii Greb et here- des eiusdam partibus ab altera ratione cuiusdam loci molendiui ac piscinae et salicum prope dictam villara Alraa vocatara existentiura et sitarura suborta et vertenti corara nobis personaliter comparuissent et iudicialiter egissent iidem- que villicus et alii nonnulli seniores et inhabitatores villae praedictae in suis et totius communitatis nominibus et personis proposuissent, quomodo dum ipsi condam magistro Ladislao de eadem Alraa auctoritate iuris patronatus ipsorum piebaniam ecclesiae eorura contulissent et in plebanura suscepissent idera magister Ladislaus unacum praenominato Georgio Greb fratre suo pro singulari eorum coraplacentia ipsis et toti communitati saepedictae villae locum raolendini huiusmodi acpiscinaraet quadringentas salices prope ipsam piscinam plantatas donasset, resjgnasset et propinasset. Quo audito idem Petrus Greb actionera et allegationera eorundem noraine quo supra omnino negabat et coram nobis quasdam literas sententiales olim prudentura et circuraspectorura virorum comitum, iudicum, consulum iuratorumque civiura civitatis Cibi- niensis universoruraque seniorum septem sediura Saxonicalium partium Trans- silvanarum nostrorum sigillo eorura maiori et autentico impendenti roboratas super huiusmodi loco seu structura molendini et piscina confectas et emanatas exnibere et praesentare curavit. Quarum tenor sequitur et est talis: (folgt die Urkunde der Sieben Stiihle von H11 AV. 1 S13). Unde nos auditis et intellectis ambaruni partiura propositionibus, responsionibus et allegationibus ac huius- modi literis tam olira comitum, iudicum, consulum iuratorumque civium civi- tatis Cibiniensis universoruraque senioruni septem sedium Saxonicalium et 226 etiaiii literarum sententionalium et appelationalium iudicum et iuratorum seuiorura duarum sedium praefatarum in hac causa emanatarum bona delibe- ratione consiliisque digestarum supcrinde praeliabitarum talem ferre duximus sententiam nostram diffinitivam declarantes, quod tum, quia causa ipsa ultra iura et consuetudinem huius patriae stetit, quia iu sedecim annis vel ultra nullibi coram nobis vel aliis iudicibus acticata extitit et mota tum, quia iidem actores neque literati neque vivaci testimonio coram nobis pcterant compro- bare, quod huiusmodi locus molcndini ac piscina et salices per praefatos condam magistrum Ladislaum ct Georgium Greb ipsis fuissent donatae, resig- natae et propinatae et tum quia nos praeinsertas litcras olim comitum, iudicum, consulum iuratorum civium civitatis Cibinincsis et universorum seniorum septem sedium Saxonicalium, praedecessorum nostrorum iuste et rite emanatas in earum vigoribus volumus conscrvare, ideo nos easdem literas praesentibus de verbo ad verbum sine omni augmento ac diminutione aliquali insertas non cancellatas, non abrasas neque in aliqua earum parte suspectas immo omni veritate et integritate praepolleutcs ratas, gratas et acceptas habentes appro- bamus, ratificamus et confirmamus ac cx praemissis rationabilibus causis saepedictam locum molendini piscinam et salices praedictae dominae Barbara heredibusque suis universis iure successoris et hereditario perpetuo et irrevo- cahiliter tenendas, habendas pariter et possidendas adiudicamus^ perpetuum silentium antelatis actoribus et suis universis successoribus superinde imponen- dum. Datum Cibinii secundo die festi beati Nicolai episcopi et confessoris, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesinio quinto, in congrega- tione nostra iudiciaria generali. Praeterea licet antelati villani de Alma iuxta literatoriam iudiciariam commissionem iudicum et iuratorum seniorum duarum sedium praedictarum iuramenta eorum superinde praestare volebant. Nos tanaen consideratis causis et rationibus praeexpressatis huiusmodi iuramenta eorum ab ipsis non recepimus neque admisimus sed locum praedicti molendini, piscinam et salices huiusmodi praenominatae dominae Barbarae et heredibus suis universis adiudicavimus et adiudicamus harum nostrarum literarum sigillo nostro minori provinciali subappresso consignatarum vigore et testimonio mediante. Datum loco, die et anno quibus supra. ' Ober der Zeile. 3445 Rom 1465 Dezembcr 18. Papst Paiil II. tidgl dein siebenburgischen Bischuf und zwei seiner Archidiakonen auf, die Klagen des Klaiisenbiirger Siadtpfarrers gegen die Bettelorden zu untersuchen. Orig. Perg. Batthyaneum Alba lulia III, 7. BleibuIIe an heller Hanfschnur aufgehangt. .\vers: Dic Apostel Petrusund Paulus sitzcnd. Inschrift S. PAV. S. PET. Revers: PP.II. Der Papst zwischen 2 Kardinalcn erhoht sitzend, darunter knieende Gestalten. Druck; Jakab, Oklev61t;ir 1, 213 Nr. 130. Regest: Beke, A kolozsnionostori konvent 6G Nr. 207. Paulus episcopus servus servorum dei venerabili fratri episcopo Transiluano et dileclis filiis Siculorum ac de Hunyat in ccclesia Transiluana archidiaconis, salutem et apostolicam benedictionem. Querelam dilecti filii Georgii^ rectoris^ parochialis ecclesiae opidi Colozwar Transiluanae diocesis accepimus continen- tem, quod guardianus sancti Francisci ac sancti Dominici et beatae Mariae ac sancti Augustini eiusdem opidi priores doinorum ac fratres eorundem- mino- 227 l-um, praedicatorum, heremitarum eiusdem sancti Augustini ac beatae Mariae de monte Caremeli^ ordinum* parochianos dictae ecclesiae ab illius visitatione diebus dominicis et festivis retrahcntes, eos diebus ipsis temere ad divina recipere eisque ecclesiastica sacramenta exhibere, ac iuxta decretalem a felicis recordationis Bonifatio papa VIII praedecessore nostro, quae incipit: Super cathedram editam, et deinde per piae memoriae Clementem papam V etiam praedecessorem nostrum in Viennensi consilio innovatam ad confessiones audiendas minime deputati parochianorum eorundem confessiones audire, nec non parochianorum dictae ecclesiae defunctorum corpora, quamvis ipsi apud ecclesias domorum earundem non eligant sepulturam, ecclesiasticae sepulturae tradere praesumpserunt, nec non de funeralibus et relictis defunctorum prae- dictorum etiam apud easdem ecclesias eorum sepulturam eligentium quartam sive canonicam portionem eidem rectori a* praefatis^ guardiano^, prioribus et fratribus iuxta dictam decretalem debitam sibi exhibere recusarunt hactenus et recusant, in animarum suarum periculum dictique rectoris praeiudicium non modicum" ct gravamen. Quare idem rector nobis humiliter supplicavit, ut sibi super hoc iustitiae ministerio subvenire paterna diligenlia curaremus. Quocirca discretioni vestrae per apostolica scripta mandamus, quatenus vocatis, qui fuerint evocandi, et auditis hincinde praepositis. quod iustum fuerit appella- tione remota decernatis facientes, quod decreveritis per censuram eccle- siasticam firmiter observari. Testes autem, qui fuerint nominati, si se gratia, odio vel timore subtraxerint, censura simili appellatione cessante compellatis veritati testimonium perhibere, non obstantes si eisdem ordi- nibus a sede apostolica indultum existat, quod personae ipsorum ordi- num ad iudicium trahi aut suspendi vel excommunicari, seu ipse aut dic- torum ordinum loca interdicti non possint, per literas apostolicas non facientes plenam et expressam ac de verbo ad verbum de indulto huiusmodi et qualibet alia dictae sedis indulgentia generali vel speciali cuiuscumque tenoris existat, per quam praesentibus non expressam vel totaliter non insertam, vestrae iuris- dictionis explicatio in hac parte valeat quomodolibet impediri. Quae quoad hoc ipsis nolumus aliquatenus suffragari, quod si non omnes his exequendis potueritis interesse, duo aut unus vestrum ea nihilomiuus exequantur. Datum Romae apud sanctum IMarcum, anno incarnationis dominicae millesirao qua- dringentesimo sexagesimo quinto, quintodecimo Kalendas Januarii, pontifica- tus nostri anno secundo. Aiif der Riickseite auf der Plica: C. de Narnia. 1 Richtig Gregorii; orii recteris auf Rasur. * monte Carcmeli ordiniim auf Rasur. 2 Vorlage earundem. ^ Auf Rasur. " Das erste e iiber der Zeile. 3446 Sebarosch 1466 Januar 1. Johannes, Bischof der Moldau und Suffragan des Weis- senburger Bistums, vermehrl den von Kardinal Johannes IMS Nr. 2 693 der Ja- kobskirche von Scharosch gewdhrten Ablass um weitere iO Tage. Eintragung in das Orig. Perg. friiher Bibliothek des Bischof-Tcutsch-Gymnasiums Schassburg, heute verschollen. Druck: Korrespondenzblatt 9, 1886, S. 126. Regest: Batthyaneum 1, 1911, 144. Nos .lohannes dei el aposlolicae sedis gratia episcopus Moldaviensis suffra ganeusque reverendissimi in Christo patris et domini domini Nicolai episcop 228 ecclesiae Albensis Transilvanae et decanatus Cibiniensis universis et singulis utriusque sexus Christi fidelibus salutem et pacem. Notificamus tenore praesen- tium, quia decuit nos declinare in Schars ibidemque dedicare et consecrare sum- mum allare in honorem sancti Jacobi apostoli. Quapropter beneficiis spirituali- bus adiuti omnibus ante ipsum genua flectentes semel pater noster et ave Maria dixerint munerari cupicntes quadraginta dies indulgentiarum quotienscumque id ipsum fecerint misericorditer impertimur perpetuis temporibus duraturis. In cuius rei testimonium sigillum nostrum praesentibus est appensum. Actum et datum in Schars ipsa die circumcisionis domini, anno domini M" CCCC se- xagesimo sexto. 3447 Kronstadt 1466 Januar 6. Johannes, Bischof der Moldaii und Suffragan des Bischofs Nikolaas von Siebenbargen, verleiht dem Hciligleichnamsaltar in der Marienkirche in Kronstadt einen Ablass von 40 Tagen. Orig. Perg. Archiv der Evang. Kirchengemeinde A.B. Brajov, I.E. 59. Sicgel, rund. Dm. 27 mm, rotcs Wachs in Wachsschussel, an gclber Seidenschnur angehangt. Im Siegelfeld unter einer Milra nach unten rund abgeschlossener Schild mit gotischcn Mi- nusl Nr. 3 45i) ein iind zitieren kraft des crhallcnen Auftraijs dcn Adligen Stephan l-lrdeli de Somkerck vur ihren Ge- richtsstuhl nuch Weissenburg. 236 Datum in Alba Gywla piacdiclo decimo seplimo die mensis Marcii, aiino do- mini supradicto. Glcichzcitige Hintiagung dcs Nctar.s Micliacl de Debrcthc, Ungar. Landcsarchiv Buda- pcst Dl. 30 Siib t. 5 r. und v. 3 459 Seliiissburj) 1466 Miirz 20. Der Rat uon Schassburg bezeiifjt, dass die von ihm zii einem schiedsrichterlichen Spriich aiifgerufenen Gcorgius de Haranglab und Genossen sich -eitgerecht vor ihm eingcfunden haben. Orig. Pap. Ungar. Lande.sarchiv Budapest DL 16 322. SicgcL rund, Din. 22 mni, war in griines Wachs vorne aufgedriiclvt. Nos magister civium, iudices ac iurati cives civitatis Segesvar per praesentes publice recognoscimus atque conscicntiose fatemur, quod die datarum prae- sentium constitutus nostra in civitate Segesvariensi nobilis ac agilis vir Geor- gius de Hnranglab unacum suis hominibus per eundem Georgium tamquam arbitrarios iudices seu compositores litium et controversiarum cuiusdam causae inter praefatum Georgium de Haranglab partium ab una et generosam dominam Elizabeth relictam condam Zandrini de Kyzd ac nobilem Symeonem eiusdem dominae Eiizabeth filium naturalem partium ab altera aiiquam diu v[ Y elp''tos et petitos atque vocatos usque secundum diem suffi- cienter exspectavit. In cuius rei testimonium praesentcs literas nostras sigillo nostro minori civitatis consignatas duximus elargiendas. Datum in Segeswar feria quinta proxima ante dominicam .Tudica et cetera, anno domini mille- simo quatuorcentesimo sexagesimo sexto. ^ Liicke 17 mni. 3 460 Wcissenburg 1-56 Miirz 29. Johannes de Dobocz, Archidialwn der Weissenbur- ger Kathedralkirche, und Pfarrer Gcorg von Milhlbach sprcchcn iiber Stephan Erdeli de Somkerek den Bann aiis und gebcn dies u.a. den Pfarrern von Weissen- burg, Klausenburg, Enyed, Thorenburg, Bistritz, Regen, Ober- und Nieder-Ei- disch, Pranzdorf, Tekendorf, Birk und Passhusch zur Darnachrichtung bekannt. Datum Albae vicesimo nono die mensis Marcii praedicti, anno domini mille- simo quadringentesimo sexagesimo sexto. Vom Notar Michael de Debretlic beglaubigte glcichzeitige Abschrift Ungar. Landesar- chiv Budapcst Dl. 30 855 fol. 6, 3461 Rom 1466 April 1. Papst Paul II. triigl dem Propst und dem Thorenburger Archidiakon der siebenbiirgischen Kirche auf, die Klagcn des Klausenburger Stadtpfarrers Gregorius gegen die dortigen Dominikaner zu untersuchen. 237 Orig. Perp, Balthyariciim Alba Iiilia III, 8. Die Blcibulle war an heller Ilanfschnur angehangt. ^ Druck: Jakab, Okkviltir I, 214 Nr. 131. Regest: Bekc, A kolozsmonostori konvcnt 66 Nr. 208. Paulus episcopus servus servorura dei dilectis filiis... praeposito et... archi- diacono de Torda ecclesiae Transilvanae salutem et apostolicam benedictio- nem. Sua nobis dilectus filius Gregorius rector parochialis ccclesiae loci de Colvswar Transiluana diocesis petitione monstravit, quod licet corpora paro- chianarum dictae ecclesiae defunctorum apud ecclesiam domus beatae Mariae ordinis fratrum praedicatorum de dicto loco sepulturam eligentium antequam ad sepulturam huiusmodo defunctum^ ad dictum parrochialem ecclesiam veluti illorum- matricem deferri ac ibidem missa pro defuncto et in remedium ani- mae suae celebrari consueverit fueritque praedictus et alii, qui fuerunt pro tempore ipsius ecclesiae rectores praedecessores sui in pacifica possessione vel quasi cousuetudinis autedictae, a tanto tempore cuius contrarii memoria non existit. Quia tamen olim quondam Henricus prior et fratres dictae domus eidem consuetudini temeritate propria contravenientes, corpus eiusdem par- rochiani dictae ecclesiae defuncti, qui apud ecclesiam dictae domus sepultu- ram clegerat, lunc ad ecclesiani matricem iuxta laudabilem consuetudincm praedictam delatum violenter asportare ac parrochianos dictae ecclesiae par- rochialis abilius visitatione diebus dominicis et festivis retrahentes eos die- bus ipsis temere ad divina recipere et sacramenta ecclesiastica praeter et con- tra tenorem constilutionis a felicis recordationis Bonifatio papa VIII prae- decessore nostro editae*, quae iucipit: super cathedram. et per piae memoriae Clementem papam V. etiam praedecessorem uostrum in Viennensi concilio innovatae* ac ipsius rectoris voluntatem exhibere, nec non eorundem parro- chianorum confessiones audire dictorumque parrochianorum defunctorum cor- pora apud ecclesiam dictae domus eorum sepulturam non eligentium eccle- siasticae sepulturae tradere praesumpserant el praesumebant, de funeralibus quoque et lelictis per* defuuctos eosdem etiam apud ecclesiam domus huius- modi ipsorum sepulturam eligentes quartam sive canonicam portionem eidem rectori a praefatis priore et fratribus iuxta dictam decretalem debitam sibi exhibere recusabant. Idem rector priorem et fratres praedictos super hoc petendo eos condemnari et compelli ad desistendum a violentiis ac aliis prae- missis necuon dandam et solvendam sibi quartam sive portionem huiusmodi corani Johanncm tunc vicario venerabilis fratris nostri episcopi Transiluani in spiritualibus generali traxit in causam. Et idem vicarius rite in ea pro- cedens diffinitivam pro dicto rectore et contra priorem et fratres praedictos sententiain quae postea nulla saltem legitima provocatione suspensa in rem transivit iudicatam promulgavit. Quare pro parte dicti Gregorii rectoris nobis fuit humiliter supplicatum ut sententiam praedictam faceremus robur obtinere debitae firmitatis. Quocirca discretioni vestrae per apostolica scripta mandamus, quatenus diffinitivam sententiam praedictam sicuti iuste prolata est faciatis auctoritate nostra appellatione postposita firmiter observari. Quod si non ambo hiis exequcndis potueritis interesse, alter vestrum ea nichi- lominus excquatur. Dalum f^uinae apud sanctum Marcum, anuo incarnatio- nis dominicae millesimo quadringentesimo sexagesimo sexto, Kalendis Apri- lis, pontificatus nostri anno secundo. Aiif der 1'lica: L de Prinuriis. 1 am Imiusmodi de auf Rasur. * Vorlage innovatam. ^ eorum auf Rasur. ' et retictis per auf Rasur. ' Vorlage editam. 238 3462 Roni lAGG April 21. Papsi Paiil II. bestalig t Raymundum abbatcm nionas- terii de Candelis C.isterciensis ordinis Strigoniensis diocesis als Nachfolger des verstorbenen Bischofs Jakob zum Bischof von Arges und bringl dies dem Kapi- iel, dem Klcriis und dem Volk civitatis et diocesis Argensis :ur Kenntnis. Datuin I^oniae apud sanctuni Marcum, anno incarnationis doniinicae mille- simo quadringentesimo sexagesimo sexto, undecimo kalendas maii, anno secundo... Djuck: FiliUi, Din arhivcle Vatieanului 63 Nr. 50 nach Vatilianisches Archiv Reg. Lat 639 f. 29. 3 463 Ofen 1466 April 21. Der iudex curiae Ladislaus de Palocz tcilt dein Weissen- burger Kapiiel mii, dass der Graf der Salzkammem Johannes Gereb de Vingard und seine Sohne die Hdlfte dcr Besitzung Cornd(el (Hortobagh) im Tausch gegen die Besitzungen Zaratha et ntramque Porumbok in comitatn Albensi partium Transsilvanarum districtus de Fogaras habitas an Peter, Grdf von Rothberg. und dcssen Sohii Johanncs abgetreten haben, die dafur noch 1011 Goldguldcn eihat- ien, iveil ihre Besitzungcn in qualitate, quantitale et fructuositate multum maiores sind, und ersucht (his Kapiiel bei der Durchfiihrung dcs Tauschhandels miizuwirken. Datum Budae feria 2<''' proxima ante festum beati Georgii martiris, anno 1466'° . Abschrift des 19. Jhs. Arh. Sl. Sibiu, Manuskripf Zinimermann des Urkundenbuchs XII, 19/18 nach einer Rosenfeldschen Abschrift vom danials schon beschadigten Orig. friiher im .\rchiv des Wcissenburger Kapitels Alba lulia. 3464 Ofen 1466 April 22. Konig Matthias verbictet den ungarischen, moldauischen und walachischen Kaufleuten und Hdndlern, ungegerbte Haute aus Siebenbiir- gen auszufiihren. Abschrift dcs 18. Jhs. Arh. St. Sibiu U II 241. Ebenda. Rcschner, Diplomatarium X, 113 nach dem Orig. fruher in der Hermannstadter Kiirschnerlade. Neuausgestellt wird die Urkunde von Konig Matthias 1489, Abschrift des 18. Jhs. ebenda U II 468 sowie von Wladislaw II. und Ludwig II. Druck: Teleki, Hunyadiak kora 11, 1.56 Xr. 387. Hurmuzaki, Documente XV, 1, 60 Nr. 105. Regest: Archiv 38, 1912, 546 Nr. 12. Vcrzeichnis 20 Nr. 3. Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera fidelibus nostris universis et singulis mercatoribus et negotiatoribus hominibus, tam de regno nostro Hungariae, quam de Moldavia et partibus Transalpinis exis- tentibus praesentium notitiam habituris salutem et gratiam. Venientes nos- trae maiestatis in conspectum fideles nostri circumspecti domini Petrus Gereb de Veresmorth magister civium et Ladisiaus Heniyn iuratus civis civitatis 239 nostrae Cibiiiiensis in ipsorum et universorum Saxonum nostroium nomini- bus, civitatibus, opidis et villis in partibus Transilvanis existentibus, com- morantium nobis declarare curaverunt in iiunc modum. Quod licet alias ipsi ex antiqua consuetudine hanc libertatem habuerint. quod nullus omnino mer- catorum et negotiatorum hominum crudas cutes animalium, scilicet per labo- res artificum non paratas et non laboratas, de dictis partibus Transilvanis ad exteras terras aducere ct deferrc potuerit. tamen nunc nonnuUi cssent merca- tores et negotiatores homines tam de hoc regno nostro Hungariae, quam ex Moldavia et partibus Transalpinis, qui huiusmodi cutes crudas absque scili- cet labore artificum in curribus et per equos pondera ferre solitos contra liber- tatem et consuctudinem antiquam dictorum exponentium de dictis partibus Transilvanis ad exteras terras ct loca in magna quantitate deferrent, per quod iidem exponentes in huiusmodi civitatibus insignem defectum et carentiam patercntur, in maximum praeiudicium et dampnum valde magnum. Unde supplicarunt per nos, ipsis circa praemissa de remedio opportuno provideri. Et quia nos dictos exponentes in eorum antiquis libertatibus et consuetudini- bus impediri non vohimus, igitur vobis et cuiuslibet conditionis hominibus haruin serie firmiter committimus et mandamus, quatenus amodo in poste- rum nulhis omnino vestrum contra antiquam consuetudinem et libertatem dictorum exponentium huiusmodi cutes crudas de dictis partibus Transilva- nis educere et defferre audeat neque sit ausus modo aliquali, alioquin facul- tatem dedimus fidelibus nostris iudicibus et iuratis civibus quarumcumque civitatum nostrarum in eisdem partibus Transilvanis existentium, ut ipsi vobis iuiiusmodi cutes contra consuetudinem ipsorum deferre et aducere non permittant. Secus igitur non facturi. Et hoc volumus per fora et alia loca pu- blica ubi opus fuerit palam facere proclamari. Praesentibus perlectis exhi- benti (restitutis). Datum Budae feria tertia proxima ante festum beati Geor- gii, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo sexto, regni nostri octavo. coronationis vero tertio. 3 465 Rom 1 ■»06 Mai 1. Papst Paiil II. lidgl dem Erzbischof vnn Gran bziv. den Bischv- fcn vnn Weissenhurc] und Grosswardein auf, den Bischnf Raijmund vnn Arges in den Besilz dcr Abtei vnn Kcrz (monasterium in Candelis, Cisterciensis ordi- nis, Strigoniensis diocesis) einzufuhren. da er deren Einkiinfle in der Hohe von 100 Gnldgulden zu seinem Unlcrhalt in Arge? bedurfe. Datum Romae apud sanctum Marcum, anno incarnationis dominicae mille- simo quadringentesimo sexagesimo sexto, kalendas maii, anno secundo. Diuck: Filitti, Din arhivcle Vaticanului Go Xr. 5:^ nach Reg. Vat. 645 Fol. 258. 3466 Tlermaniistadt 14(56 Mai 20. Zclcne, Fcldluiuplnuinn des sichcnbiirgischen Woi- woden Johann vnn Skt. Georgcn und Bosing, slcllt dem Hermannstddter Biirger- meister Peter, Grdf von Rnlhhcrg. cincn Schuldschein tiber 100 Goldgulden aus. Orig. Pap. .\rli. Sl. Siljiu U II 242. Sic.ncl, Oin. 19 nim, in uriines Wachs vorne aufge- tlriickt. Im Siegclfeld Wappenschild init Umschrift. 240 Nos Zeleiie, capitaneus gentium magnifici viri domini Joliannis comitis de Sancto Georgio et Bozynn vaivodae Transsilvani et comitis Siculorum et cetera, notum facimus et recognoscimus publice per praesentes quibus expedit universis, quod quia egregius vir Petrus Greb de Weresmarth magister civiuni Cibiniensis nobis ad requisitionem ipsius domini vaivodae domini nostri generosi sibi nuper Budae factum centum florenos auri Hungaricales iusti et legalis ponderis concedere et accommodare curavit. Ideo nos sub fide fama et honore nostris firmiter promittimus et spondemus, quod si iamdictus domi- nus vaivoda dominus noster ad has partes Transsilvanas no i reveniret vel alias huiusmodi centum florenos auri Hungaricales praedicto Petro Greb magistro civium exsolvere et rcstituere recusaret, extunc nos eosdem centum florenos auri eidem Petro Greb modis omnibus exsolvere teneamur harum nostrarum literarum sigillo nostro proprio subappresso consignatarum vigore et testimonio mediante. Datum Cibinii feria tertia proxima ante festum Peu- tecostes, anno domini miilesimo quadringentesimo sexagesimo sexto. 3 467 1466 Juni 3. Der offentliche Noiar Stephanus Mathie Graws von Klausenburg bezeugt, dass der Pfarrer Stephan von Sdchsisch-Fenisch sich weigert, iiber Mai- garethe Sleyffer von Gilau Schulden halber, die sie nicht bezalilt hat, den Bann auszusprechen . Orig. Pcrg. .\rh. St. Cliij-Napoca, Archiv der Stadt Cluj-Napoca VI Nr. 23. In nomine domini amen. Sub anno a nativitate eiusdem millesimo quadrin- gentesimo sexagesimo sexto, indictione quarta decima, die vero martis men- sis iunii prima, in possessione Zazfenes vocata, dyocesis Albensis Transsil- vanae, in domo habitationis providi viri Johannis Modrer dicti, concivis de eadem, hora nona vel quasi, pontificatus autem beatissimi in Christo patris et domini nostri domini Pauli divina providentia papae secundi anno secundo, in mei notarii publici testiumque subscriptorum ad haec legitime vocatorum et rogatorum praesentia personaliter constitutus circumspectus Martinus de Byrthalora, notarius civitatis Koloswariensis, procurator et nomine procura- toris prudentum ac circumspectorum virorum Lucae Kerekes, iudicis, Johan- nis Hozywmezey et Stephani Feyr dictorum civium ac aliorum litis ipsorum consortum concivium et cohospitum civitatis iamdictae honorabilem virum dominum Stephanum, plebanum de dicta Zazfenes, facie ad faciem repertum cum mandato literatorum egregii domini Michaelis de Draghettis, decreto- rum doctoris, canonici ecclesiarum Bononiensis et Bachiensis ac reverendis- simi in Christo patris et domini domini Stephani dei et apostolicae sedis gra- tia ecclesiarum Collocensis et dictae Bachiensis canonice unitarum archiepiscopi et cetera, in dicta ecclesia Bachiensi vicarii in spiritualibus et causarura audi- toris generalis expensarura, taxationum, excommunicationum, aggravationum et reaggravationum in se continente, pro parte dictorum iudicis, civium et hospitum contra dominam Margaretha vocatam, relictam quondam Anthonii Aurifabri de Koloswar nunc vero consortem Melchioris Sleyffer dicti de Gyalo, ratione non solutionis certarum expensarum videlicet centum et quinquaginta quinque florenorum auri super ipsara dominam in praedicta sede Bachiensi eorum praetitulato domino Michaele decretorum doctore, canonico et vicario iudicialiter obtentarum emanato et in specie exhibito instanter, instantius et instantissime requisivit taliraodo subscripto quoque praefata domina Mar- 241 le — Urkundenbucta garetha ante viginti unius dierum spatia canonice et sufficienter facie etiam ad faciem reperta pro parte praetactorum iudicis, civium et hospitura de supradicta Koloswar ammonita, pro expensis in causa pro quibusdam sexa- ginta florenis auri mota et ventilata subsecutis et super ipsam in praefata sede Bachiensi coram memorato domino vicario, ut praemittitur, iudicialiter reobten- tis praenominatis iudici et civibus satisfacere vel se alias cum eisdem amica- biliter componere non curasset neque curaret etiam de praesenti, ut idem domi- nus Stephanus, plebanus de praedicta Zazfenes, iuxta continentias literarum mandatorum annotati domini doctoris, canonici et vicarii Bachiensi singulis diebus dominicis et festivis dum maior ad divinia audiendum in ecclesiam fidelium converteret multitudo et cctera excommunicare et publici excom- municatam fore denuntiare^ et si anno persistetur indurato tandem elapsis ter- minis a iure constitutis aggravare et reaggravare deletur. Quae omnia prae- dictus Stephanus plebanus de saepefata Zazfenes facere et exequi mani- feste recusavit allegans quo metu ductus prae domino suo episcopo Transsil- vano illa facere et exequi non auderet. Super quibus omnibus et singulis prae- missis praememoratus Martinus procurator et procuratorio nomine quorum supra sibi a me notario publico infrascripto unum vel plura publicum seu publica totquot forent notitiam confici petiit instrumentum seu instrumenta. Acta et gesta sunt haec anno, indictionis, die, mense, hora, loco et pontificatu quibus supra. Praesentibus ibidem providis viris Matheo Cultellifabro de Gyalo, Mathia Literati et Paulo Zekeres dicto de Koloswar, laicis praedictae diocesis Transsilvanae aliisque quam pluribus testibus fidedignis ad prae- missa vocatis spccialiter el rogatis. (Notarzeichen) Et ego Stephanus Mathie Graws de civitate Koloswar, cleri- cus dyocesis Transsilvanae. publicus sacrae imperiali auctoritate notarius, quia praemissus facie ad faciem repercutioni literarum mandatorum in specie exhibitioni, requisitioni, recusationi et allegationi omnibusque aliis et sin- gulis praemissis, dum sic ut praemittere fientur et agentur unacum praeno- rainatis tcstibus praesens interfui caquc sic fieri vidi et audivi, ideo praesens publicum iustrumenlum me aliis arduis negotiis plurimum occupato, per alium notarium fideliter conscriptum, exinde confeci manu propria me sub- scribentem in hanc formam publicam rcdigi signaque et nomine meis solitis et consuetis roborantcs consignavi in fidem ct testimonium omnium praemis- sorum rogatus et legitime requisitus. Auf der Ruckseite von anderer Hand des 15. Jhs.: Contra plebanum de Zasfenes. ' Vorlage denuncciare. 3 468 Klausenliur;) MGfi Juni 20. Der Rat vnn Klausrnhiug legt die zwischcn zwei Miibiugern schmrhcnde Slreitsachr dcm Bistrilzcr Ral zur Entscheidung vor . Eingeschaltet vom Bistritzcr Rat 1466 imd init dieser Uritiiiide vom Hermannstadler Hat 1467. Arh. St. Cluj-Napoca. Archiv der Stadt BistriVa Nr. 83. Kegcst: Archiv Zeitschrift 12,8:5. Ijcrger, Urkunden-Regesten 35 Nr. 180. ludex et iurati civcs civitatis Coluswar prudentibus et circumspectis iudici el iuratis civibus civitatis Bystriciensis dominis et amicis nobis sincere hono- randis. Prudentes ac circumspecti viri domini amici et fautores nobis sincere honorandi noveritis, quod prudenti ac circumspecto viro Luca Kerekes dicto 242 iudice videlicct civilatis nostiae inoic nostro solito die dataium praeseiitiuiu in sede nostra iudiciaria pro audicndis et discernendis quoruinlibet querulan- tium causis et nobis in practorio pro audiendis similiter et decidendis appel- lationibiis nostri in praesentiam ab cadem sede nostra et a conspectu iudicii deductis pariter consedente comparucrunt corain ipso iudice personaliter in forma iudicii circumspecti viri Syinon F"abcr inhabitator civitatis nostrae iamdictae ut actor ab una ex altera siquidein partibus Nicolaus Petri Mathiae civis nobis coniuratus veluti reus seu in causam attractus per ipsumque Symo- nein actorem contra et adversus iamdictum in causam attractum propositum fuerat in hunc modum: Quod anno domini proxime praeterito temporescilicet iudicatus ipsius Nicolai idem Nicolaus iiidex ipsumactorem nullis suis demeritis exigentemcaptivessetpotentiaquesua medianteper vigintiquinque dies et toti- dem noctes captivum tenuisset nullumque actorem contra se agentem praeter ipsuin iudicemhabuisset. ratione cuius captivitatis ipse actorprima vicequinqua- j*inta et secunda vice septuaginta quinque probos viros pro fideiussoria cau- tione ponerc noluisset, quos ipse in causam attractus assummere et ipsum acto- rein de captivitate emittere noluisset, sed ipsum taindiu quousque suae placuisset voluntati vinctum conservasset. In quaquidem captivitate ratione neglexionis Udjorum suorum dampna triginta duum florenorum auri pertulisset et quo iudex pro huiusmodi captivatione omnes ipsius causae actores praesentes scilicet et futuros viventes intermisset verecundias, quaspro ducentis auri florenis et iterum ex quo ipsum absque eius demeritis minus iuste ac potentia sua me- (liante et nullo actore ipsum accusante detinuisset similiter verecundias, quas pro sui ipsius horaagio pati noluisset, passus extitisset. Annotatus autem in causam attractus taliter responderat ex adverso, quodanno quo supra eiap- so quo ipse post dei et proborum hominum voluntatem iudex et antecessor civitatis nostrae extitisset. Extunc iudex et tres iurati cives de possessione Thwere vocata ad eum venientes dixissent: Domine iudex habemus pauca ves- trae prudentiae loqui, rogamus ob id vestram prudentiam, quatenus sermo- nes nostros velitis percipere; ad quae ipse responidisset: Carissimi dOmini di- catis, extunc ipsi proposuissenteo modo: conquerimur vobis, quod ecclesia nos- tra parochialis est spolitata et omnia argenteria utputa calices et cruces ac alia clenodia fabricata sunt furtim ablata et furem, per quem haec mala per- petrata sunt, cognoscimus et vestigia ipsius scrutati sumus et scimus, quia scolaris est et faber qui dissolvit et in cuius foco ipsa clenodia sunt dissoluta vocatur Symon et moratur in media platea extra rauros civitatis vestrae, hunc fabrum petimus iuri detineri et servari tamquara celatorem subtrac- torum bonorum ecclesiae nostrae. Et scimus etiam aurifabrum cui ipsa cle- nodia dissoluta ad emendum fuerunt oblata et petimus, quatenus ad hos- pitem et hospitain ipsius furis similiter habeatis respectum, quia ipsi sciunt quod praefata clenodia et argenteria in foco ipsius Syraonis per eundem Si- monem Fabrum sunt dissoluta ergo videatis ne aufugiant et ne bona eccle- siae nostrae omittantur. quia suinus iobagiones domini episcopi. Praenar- ratus autera pro tunc iudex Nicolaus ad verba et proposita iudicis et trium iuratorum civium de dicta Thwere taliter respondisset: Carissimi domini vide- tis bene quod raagnificus doininus Johannes Pangracz vaivoda Transsilvanus ad praesens in civitate nostra est constitutus et ego aliis quam pluribus hu- ius civitatis negotiis praearduis et pariformiter domini vaivodae factis sum occupatus quare non patet michi tempus et hoia, ut cura factis vestris possem procurare sed assumpta vobis mora prorogetis factum usque post domini vai- vodae recessum. Extunc volo vobis hunc Syraonein detinere et siquid acti- onis aut quaestionis contra eundera iuridice habueritis, volo vobis ex parte sua iustitiam administrare; ad haec ipsi respondissent: Domine iudex sitis cir- cumspectus in ncgotio, ne bona ecclesiac uostrae deperdantur sicque ipse iu- 243 dex Nicolaus post doraini vaivodae recessum misisset pro praefato Symone et ipsum detinuisset iuri eodem die iidem iudex et iurati civesdeThwereveni- entes ad petendum iudicium dixissent: Domine iudex volumus et petimus ut similiter detineatur hospes furis ne aufugiat ipse autem ut iudex hunc hospitem et aliam quandam feminara in domura suam adducere fecisset et per quendara iuratura civem Emericum scilicet Teges dictum similiter in domum suam accersiri fecisset. Per quem civem iudex ipsos hospitem, lios- pitam aliam feminam ad fidem eorum deo debitam interrogari fecisset, ut quid ipsis de illo facto constaret recognoscerent. Sequente vero die domini videlicet iuraticives more ipsorumsolito in praetoriura ad faciendum unicuique iudiciumconvenissentettuncsupradicti iudexetiuraticives de memorata Thwere personaliter comparentes proposita ipsorum quemadmodum supra expressatum est coram ipsis civibus reiterassent et terminum eis dare petiissent alleg- antes, quomodo scrutati essent, quod scolaris perpetratum fecisset et in quadara villa in propinquo latitaret quousque eundem furem fortasse arripere possent et ipsum fabrum tempore medio captivum tenere postu- lassent. Cives autem auditis et sane intellectis praetactorum iudicis et civiura de antedictaThwere propositionibus et allegationibus ex quo essent iobagiones domini episcopi et bona ammissa essent bona ecclesiae petitio- nibus ipsorum inclinati terminum quatuordecim dierum spatia ex superha- bundantia ipsis praefixissent. Quo adveniente comparere deberent iudicium et iustitiam accepturi, termino autem quatuordecim dierum nondum adve- niente et expleto ipse Nicolaus iudex per dominos cives in praearduis ipsius civitatis negotiorum expeditionibus versus regiam maiestatem fuisset trans- missus. Et sic ipsum fabrura scilicet causae actorem ad fideiussoriam cau- tionem extradare noluisset sed captum in turri reliquisset et qualiter esset emissus ignoraret, sed ex quo contra ium ageret ea de re vellet scire per quem raodum si videlicet per iuramenta vel per compositionem cum viceiudice factam liber et absolutus esset effectus et pronunciatus an de captivitate sali- isset. Et si ipse iudex tunc dorai reraanere noluisset, extunc iuxta iudicis et iuratorum deThwerepropositionem coram civibus et ipso iudice in praetorio factam et iuxta testium docuraenta corara praetacto Emerico Teges iurato cive^ deposita^ parum plus docuraenti adhuc fuisset necessarium, quod ipse Symon fuisset dignus igni concremari et quod haec orania sunt facta et vera forent videlicet quod non fuisset actor seu adversarius sed iudex suus et quod testes ita coram praefato Eraerico iurato cive deposuerant. Petierat sibi prae- narratus Nicolaus in causam attractus ad coraprobationem per iudicem Lu- cam terminum assignari, termino igitur adveniente produxerat praenomi- natus Nicolaus iudex pro testominio iudicera raodernum et duos iuratos ci- ves de praefataThwere qui ad f idem eorum deo debitam recognoverunt, quod ipsi saepedictura Symonem fabrum tempore iudicatus praefati Nicolai Petri Mathiae detinere fecissent et actorcs sui in iudicio fuissent et essent etiara de praesenti, sed quoraodo evasisset ignorarent, quia huiusque per ipsos nun- quam esset liber et quittus pronuntiatus seu iustificatus. Annotatus etiam Nicolaus iudex perduxerat similiter pro testimonio septcm iuratos cives de Coluswar, qui concorditer in nullo discrepantes fassi fuerant ad fidem eorum deo debitam quod praevisi iudex et iurati cives de Thwere petiissent, ipsum Symonera captivare et corani ipsis iuridice contra eum egis- sent. Memoratus autem Faber hiis auditis responderat quodlicet viceiudex condam Nicolaus Kawtosch dictus felicis recordii in sede iudicialiter com- misisset, quod ipse Faber met tertius per sacramentorura iuramenta debebat se ergo praetitulatos iudicem et iuratos cives expurgaret iustificare. Tamen * Vorlage clDi. ^ Hierauf ein zweites Mal deposila. 244 ipse in sententia viceiudicis minime contentus se per viam appellationis in praesentiam iuratorum civium provocasset qua de re in sede iudiciaria ergo ipsos noluiset expurgare seu iustificare sed tandem termino sibi per cives praefixo comparens pcrsonaliter se iustificare voluisset, sed actoribus absen- tibus ct non comparentibus per cives liber et adsolutus ab infestatione suorum adversarioruni pronunciatus fuisset. ludex itaque auditis partium propositionibus, reversionibus, allegationibus et testium sufficientibus documentis iudicialiter decernens ipsum saepefatum Nicolaum liberum, quittum et absolutum ab infestatione saepius tacti causae actoris fabri eo quod ipse Nicolaus probaverat, quod iudex et iurati cives de Thwere ipsis Fabri adversarii fuerant et pro eo quod debito officii sui exigentem habuit facultatem ipsum Fabrum ad petitioncs suorum actorum captivare et tenere similiter et ipsum Fabruni commiserat liberum et absolutum pro eo quod praecedenter per cives de Coluswar fuerat liber et absolutus pro- nunciatus. In quaquidem sententia iudicis ambae partes non contentae per viam legitimae appellationis interpositae in praesentiam nostri videlicet iuratorum civium duxerant provocandum. Unde nos auditis partium propo- sitionibus, reversionibus, altricationibus, allegationibus in alterutrum fac- tis et obiectis et testium sufficientibus documentis solum deum et eius sanc- tam iustitiam prae oculis habentes per hanc sententiam nostram diffinitivam iudicialiter decernentes dicimus, declaramus et pronunciamus, quod ex quo causae actor scilicet ipse Faber proprio sui oris organomet coram nobis recog- novcrat, quod quidem homo deThwere pellicio vestitus penes ipsum stetis- set et dixisset: Ego sum adversarius tuus et actor qui contrarium iuridice cgisset. Et ex quo in causam attractus coram nobis sufficientibus documen- tis mediantibus comprobaverat, quod iudex et iurati cives de praefata Thwere actores contra ipsum Fabrum fuerunt etiam pro eo, quod ipsa causa sopita fuerat et in rem iudicatam transierat et ipsae causae actor scilicet Faber ip- sam causam reinchoare praesumpsit et innovavit, quod ipse actor ergo memo- ratum Nicolaum Petri Matliiae iuratum civem nostrum in causam scilicet attractum in una costa lateris inferiori seu finali sit et habeatur convictus. In quaquidem sententia nostra diffinitiva ipsius actor causae non contentus per mo- dum appellationis legitimae interpositac pro ultronea inquisitione facienda se in praesentiam vestrae prudentiae duxit provocandum. Quocirca ipsas vestras prudentias praesentibus rogamus diligenter, quatenus causam ipsam cum suis articulis discernentibus ct fine decisivo terminare et tandem ipsius processum et seriem nobis vestris in literis fideliter rescribere velitis pariter et dignemini, ut iudiciura et iustitiam inter partes si ulterius non fuerit appel- latum facere valeamus. Dutum ex Coluswar feria sexta ante festum beati Jo- hannis baptistae, anno domini millesimo CCCC LXVI'°. 3469 Ofen 146G Juli 7. Konig Mallhias wcisl den Hermannstddter Rat an, die bei- den neusn Miinzeinheiten nach Forni und Legieriing der Ofner Munzkammer auspriigen :u lassen. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 243. Siegsl, rund, Dm. 63 inm, pipierbedeckt, in rotes Wachs auf der Ruckseite zura Verschluss aufgedriickt, unleserlich. Druck: Archiv 6, 1863, 188 Nr. 12. Von der Kanzlei: Commissio domini regis. 245 Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera. Prudentes ct circumspecti viri fideles nobis dilecti. Quia praesentes duas monetas nostras, quaruni unius maioris videlicet centum, alterius vero sci- licet minoris ducenti denarii pro floreno cursum habebunt etiam in illa cam- mera nostra Cibiniensi, sicuti in camera nostra Budensi cudi facere statuimus. Ideo fidelitati vestrae firmiter praecipiendo mandamus, quatenus visis prae- sentibus iuxta informationem hominum fidelis nostri Balthasari Ekenperger camerarii nostri, praesentium scilicet ostensorem in illa camera nostra Cibi- niensi omnino sub hiisdem modo, forma et lega, quibus hic in camcra nos- tra Budcnsi cuduntur, cudi faciatis, ac eis et non aliis in emptionibus et ven- ditionibus rerum quarumque uti debeatis, et in pertinentiis vestris ubilibet eas recipere faciatis. Videatis etiam, ne eaedem monetae ultra dictam dispo- sitionem nostram cambiantur, nani si aliqui in vestri medio et pertinentiis vestris ipsas monetas pluribus quam ccntum vel ducentis denariis cambi- entes reperti fuerint, neminem nisi vos eo punire volumus. Datum Budae feria secunda proxima post festum visitationis beatae Mariae virginis, anno do- mini millesimo quadringentesimo sexagesimo sexto, regni nostri anno nono, coronationis vero tertio. Aiif der Ruckseite Adresse: Prudentibus et circumspectis magistro civium, iudici et iuratis civibus civitatis nostrae Cibiniensis fidelibus nobis dilectis. 3 470 Hendorf 1 "566 Juli l^. Johannes, Suffraoanhischof der Mnldaii, vermehrt den dcr Andreaskirche in Hendorf im Jahre 1350 erteilten Ablass um weitere 40 Tage^. .\bschrift des 18. Jahrhundcrts Arh. St. Sibiii, Handschriftensammlung des BrulpoIiant et qui eis nocumcnto sunt, iudicium et iustitiam administrare et eosdem cives contra eorum impDtitores in nostra persona defendere debe- atis auctoritate nostra vobis praesentibus in hac parte attributa et iustitia medianlc. Secus non facturi. Praesentibus perleclis exhibcnli resLitutis. Da- tum in Alba Regali feria quinta proxima post festum beatae Margarethae 247 virginls, anno domini millesimo quadringentesimo sexto, regni nostri anno nono, coronationis vero tertio. Auf der Ruckseite ghichzeitig: Protectionales in facto metarum contra quos- cumque nobiles et alios incolas harum partiura Transsilvanarum. ^ Vorlage spoliasset. 3 473 Desch l-iGG Juli 22. Johannes Geieb von Weingartskirchen, Sahkammergraf von Desch und Sic, und der Rat von Dcschhestatigen Johannes Sombori im Bcsit: eincr terra exstirpata am Somesch. Orig. Pap. Arh. St. Cluj-Napoca, Archiv der Stadt Dej Xr. 41. Sicgel, rund, Dm. 29 mm, in griines Wachs vorncaufgedriickt. Im Siegelfeld in cinem Perlli. Siegel, rechtcckig, 13 + 1.5 mm, in rotes Wachs, papierhedeclit, vorne aufgedriickt. Im Siegclfeld Wappenschild mit ausgerundeten Langseiten, darin ein sechsstrahliger Stern. Daruber in Majuskeln I C D S I V, darun- ter 1460 in arabischen Ziffern. Druck: Hurmuzaki, Documente XV, 1, 61 Nr. 107. Von der Kanzlci: Commis.sio propria domiiii vaivodae. .lohannes comes de sancto Georgio et Bozin, vaivoda Transsilvanus .Siciilonim- que comes, prudentibus circumspectisque viris iudicibus iuratisque senioribus ac toti communitati septem sedium Saxonicalium partiiim Transsilvanarum sa- lutem cum dilectione. Certificati sumus, quomodo saevissimus imperatorTurco- rum decem millia hominum de curia sua propria pro Aij'beg assignavit. Cum quidem idem Alybeg et cum ceteris valida scilicet cum potentia sub castro Bo- don transfretavit hoc legnum ingressurus. Quare eisdem vestris dileclionibus prout etiam nuperrime Thordae conchisum cste, sub amissione capitum et bo- norum vestrorum regia in persona firmissime committimus et mandamus. sta- tim visis praesentibus vos per singula capita simul cum equitibus et peditibus vestris exercitaliter insurgere et iter vestrum continue versus^ Hathzak^ post nos arripere modis omnibus debeatis. Qu(jmodo et nos iam in procinctu itineris sumus constituti. Aliud sub poenis praemissis facere non ausuri. Datum in Coloswai' feria quinta proximu ante festum beati Michaclis archangeli, anno domini millesiino quadringentesimo sexagesimo sexto. Von der Kanzlei: Commisslo propria domini vaivodae. Aiif der Riickseile von gleichzeitiger Kanzleihand: Septem sedium Saxonicalium sedibus. ' Ober der Zeile. 34Q1 Broos 1466 Scptembcr 28. Richlcr iind Ral iwn Broos gchcn Nachrichl, dass dic Tiiiken in dcn Karpalcn laiiern, um nach Siebenbiiigcn cinziifallcn. Orig. Pap. .\rh. St. Sibiu U II 253. Siegel, rund, Dm. 18 mm in weisses Wachs vorne aufgedriickt. Im gleichschenkligen Wappenschild Blume aus dem Boden wachsend. Druck: Archiv 15, 1880, S. 194 Nr. 37. Hurinuzaki. Documente II. 2, 169 Nr. 149 = Ilurmuzaki, Documente XV. 1, 62 Nr. 108. ludices iuratique cives oppidi Zazwaras notificamus per pracsentes, quomodo nobilis ac agilis Ladislaus Kendefy in die sancti Wenczeslai^ circa horam vesper- tinam ad nos nuncio mediante novitates minus bonas transmisit, quod saevis- simi Turci crucis Christi inimici in alpibus latitassent et adhuc latitarent, et intentio ipsorum circa aliud non versaretur, quam quod per viam, quae ducit ad Kelnyngk, aut per aliam exire intenderent, terram nostram praedare ac- de- vastare^. Quare requirimus vos obnixius, quatenus omnes cum equitibus ac peditibus statim visis praesentibus prompti ac parati sitis ad vos praecustodien- dos. Nam'' secus non est, nt vcraciter percepimus. Itein iitera ad Cibinium cele- riter transmittatur. Ex Zazwaras celeri manu in die et hora ut supra. anno do- mini .MOCCCCOLX sexto. 1 September 28. * Vorlage defastare. 2 Hierauf gestrichen dfdefam. * Hierauf gestrichen si. 260 3492 Kallo 1 'iKfi Oktnhrr 1. Sehaslian Orszag de Guth fordert dcn Rat von Hermann- stmll iitif. iiini mil Bczikj aiif das Tcstament Nikolaus d.Ae. von SahJnirq Gcrechtiq- kcil wideifahrcn zii las.sen. Orig. Pap. .\rh. St. .Sihiii U 11. 2;").'). Siogfl, rund, Uin. liO inni, war in grunes Wachs zuin ViTSflihiss aufgedriickt. Saluteni fiiin hoiiorc ct (lilcctione. Fratrcs et amici nobis dilccti. Nolificamus vestris dilcctionibus, qiiod pcrsonalitcr ibi fuimus bcncquc pcrccpimus, uti^ nullani iustitiam nobis dc lcslamcntale quos dominus Nicolaus scnior de Viza- kana patcr nostcr cninmisit filio suo ac filiae- suac'-. Quare multiim pctimus pcr piacscntcs ([ikhI rcstitui ct rcddi faceretis et nos in pluribus icscrvirc cura- rcnuis a|)ud rcgcm aul alias. Quare si non facerilis sciatis ccrtissimc, quod nos in dampno non pcrmittimus. Ex Callya feria quarta post festum beati Michaelis, anno domini M^CCCC sexagesimo sexto. Sabastianus Orzag de Gutht. .\uf der Riickscitc .Adrcssc: Circumspcctis viris iudicibus^, iuratis ceterisque ci^i- bus de Zeben nobis dilectis. ' Vorlage iili. ^ Vorlage iudicis. ' Vorlage filia sua. 3493 [14GG] Oktober 27. Der Konuent von Kolozsmonostor bestdtigt filr die Klausen- burger Schneiderzunft eine Urkunde des Rates von Klausenburg. Gleichzeiliges Kopialbuch des Konvcnls von Kolozsinonosler Ung. Landcsarchiv Bu- dapest Dl. .36 393, 3, Nr. 2. Quod providi et circumspecti viri Jacobus Zechy ac Johannes Herczcg cives ci- vitatis Coloswar in persona ipsorum necnon universorum sartorum confraterni- tatisi altaris omnium sanctorum nominc vcnicndo in pracsentiam, cxhibucrunt ct praescnlaverunt nobis quasdain liltcras iudicis ac iuratorum consulum iini- \crsorum eiusdem civitatis Coloswar, pctenles nos dcbita cuin instantia ut te- norcm- earundem transscribi ct transsumpmi faccremus, transscriptuin et trans- sumptum littcrarum nostrarum ipsis dare dignaremur. Quarum tenor is est: Nos .lohannes dc Longocampo etc. Nos itaque, pctitionibus praefatorum Jacobi Zechy ct .lohaniiis Herczcg favorabiliter inclinati, praescriptas litteras inemn- ratoruin iiidicis ct iuratorum consuluin praeKeiilibus litcris nostris similitcr |)rivilcgialibiis' tianssciibi ct transsumpini facicntcs, transcriptuiiKpie et trans- sumptiim earundem dc verbo ad vcrbum sine diminuatione et augmento ali- (juali eisdem diiximus concedendns, iuriiim cnrum ubcriorcm ad cautelam. Da- tum iii vigilia Symonis ctc. ' Folgt durchgtslrichen: omnium sanclorum ' Folgt dnrchgestrichen: eorum. und iiber der Zeilc dnrchgestrichen: sanclo- ^ l"olgl durchgestrichen: serieni nnd weitere rum. zwei unleserliche Wiirter. 2B1 3 494 Klausonhurjj 1466 November 2. Dcr offentliche Notar Steplianus de Coloswar bcghiLilngt anno incarnationis dominicae miilesimo quadringentesimo sexage- simo sexto, indictione decima quarta, die vero solis, quarta nonas Novembris, hora vesperarum vel quasi, in domo habitationis providi viri Jacobi Miklosy extra muros civitatis Coloswar sita eine von Vertretern universorum hospitum et incolarum extra muros civitatis Coloswar in platea Magyar ucza. Kezep ucza et Farkas wcza vocatis residentibus et secus ad ecclesiam parochialcm extra mu- ros dictae civitatis Coloswar constitutam et fuudatam pertinentes gegen den Klausenbiuger Pleban Gregorius vorgebrachte Beschwerdc. Dieser habe sich in einem noch von dem verstorbenen ^Veissenburger Bischof Matheus al>geschlossenen Vergleich zu verschiedenen Messelesungen und Begrdbnisdienstcn verpflichtet und sich nicht daraii gchallen. Auch der voni Plebun Gregorius in curam animarum dictorum liospituni bcstclltc Pricstcr habe sich nicht cnsprcchend verhalten, so dass durch scine Nachldssigkcil eincr dcr ihren ohne Ablegcn dcr Beichte und den Genuss der Sakramente verstorben sei. (Notarzeichen). Dnick: Jakab, Oklcveltar I, 216 Xr. 132 nach dem Orig. friiher ini .\rchiv des rom. katholischen Pfarramtcs CIuj-Napoca. 3 495 Komoni 1466 \ovember 5. Konig Matthias bestdfigt die Heilig-Leichnams-Bru- derschafl an der Marienkirche in Kronstadt im Besitzder Liegenschaften Zdrnesti und Tohan. Orig Perg. .\rh. St. Brajov, Priv. 172. Siegel rund, Dm. 68 mm, war in rotes Waclis vornc aufgedriickt. Eingeschaltet als 1. Inscrt von Konig Matthias 1468, Orig. cbcnda, Priv. 185. Von dcr Kanzlei: Commissio propria domini regis. Nos Mathias dei gratia rex Hungariae. Dalmaciae, Croaciae et cetera memoriae commendamus tenore praeseutium significautes quibus expedit uuiversis, quod nos ob devotionem nostram, quam ad sacratissimum corpus Christi iugiter ha- bemus. possessiones Zernee etThwha vocatas in terra Barcza partiumTranssilua- narum regni nostri existentes, in quarum pacifico dominio confralernitas eius- dem sacralissimi corporis Christi in ecclesia beatae Mariae virgiuis in civitate nostra Brassouiensi fundata pro pcragendis divinis officiis ad honorem ipsius corporis Christi disposita a dudum perstitisse persistereque asseritur etiam de praesenti. Simul cum omni iure nostro regio si quod in eisdem possessionibus qualitercumque habercmus aut noslram ex quibuscumquc causis. viis. modis et rationibus conccrnerent maiestatem ac pariter cum cunctis suis utilitatibus ct pertinentiis quibuslibet terris scilicet arabilibus, cultis et incultis, agris, pratis, pascuis, campis, fenilibus, siivis, nemoribus, montibus, vallibus, aquis, fluviis piscaturis aquarumque decursibus, molendinis ac molcndinorum locis et generaliler quarumlibet utilitatum et pertinenliarum suarum integritatibus quoxis iiominibus vocabulo vocitatis sub suis veris metis et antiquis praemissis sic ut praefertur stantibus et se habentibus memoratae confralernitati novae nostrae donationis titulo dedimus, donavimus et contulimus, imo damus, do- namus et confcrimus iure perpetuo el irrevocabiliter tcnendas. pnssidendas pa- 252 riter el habendas. salvo iure alieiio, haruni literaruni nostrarum vigore et testi- monio mediante. Quas in forniam nostri privilegii redigi faciemus dum nobis in speeie fuerint reportatae. Datum in Komaron in festo beati Emerici ducis, anno domini miiiesimo quadringenlesimo sexagesimo sexto, rcgni nostri anno nono. eoronationis vero tertio. Aiif der Riickseile von dei Kanzlei: Rcgestrata. Von gleichzeiiiger Hand: Literae supra donatione Tuchna et Zerne. 34Q6 Kouiorn H6G Xovenibor 5. Konig Matthias verbietet den Adliijen vun Budila und Teliu die Taillaner in der Bentitzuni] eines Waldes zu hindein. Eingcschaltft l.jdO von clcm sicbenbiirgischcn Woiwodcn Pctins. Orig. Pcrg. Arh. St. Brajov. Priv. 288 (friihcr K.A. Tartlau Nr. 8). beglaubigl voni Konvcnt von Kolozsmo- nostor 1515. Orig. Pcrg. ebenda, Beilage 1 (friiher K.A. Tartlau Nr. 9). Regest: Csallncr, Tartlau S. 33. Mathias dei gratia' rex Hungariae, Bohemiae, Croaciae et cetera fidelibus nos- tris nobilibus Oswaldo Forro ac Anthonio Gereb de Bodola et Georgio Thel de Kerezthfalwa necnon cunctis aliis nobilibus in eisdem possessionibus Bodola et Kerezthfalwa existentibus salutem et gratiam. Intelleximus qualiter vos fideles nostros cives hospites et inhabitalores oppidi nostri Prasmar in qui- busdam silvis quae scilicet ab antiquo tam ad usum ipsorum exponentium quam etiam aliorum incolarum terrae Barcza communiter pertinuissent impedire- tis ac turbaretis easdemque silvas praefatis exponentibus more alias consueto succidere et uti non peimitteretis, sed eosdem a succesione ipsarum silvarum prohibuissetis ac easdeni silvas solum modo pro vobis et ad usum vestrum te- nere occupareque velletis in praeiudicium et dampnum praefatorum exponen- tiura valde magnum. Super quo fidelitati vestrae harum serie finniter commit- timus et mandamus. quatenus a modo imposterum memoratos exponentes in praetactis silvis ad comunem usum spectantibus impcdire ct turbare nuUo modo praesumatis, sed easdem silvas ipsis exponentibus eo modo quo alias usi sunt pacifice et sine impedimenlo uli et succidere permittatis, alioquin commisimus et praesentibus strictius committimus fidelibus nostris magnificis waywodae et vicewayvodae nostrisTranssiluanis pro temppre existentibus, ut ipsi eosdem exponentes in praefatis silvis conlia vos et alios quoslibet illegitimos impeti- tores tueri et prolegere debeant, auctoritate nostra ipsis praescntibus in hac par- te concessa et iustilia mediante. Secus igitur facere non ausuri, praesentibus perlectis exhibenti restitulis, Datum in opido noslro Komaron in festo beati Emerci ducis, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo sexto, reg- ni nostri anno nono, coronationis vero tertio. ^ Bis hieher in kleiner verlangerter Schrift. 34Q7 Koniorn 1466 .\ovember 5, Konig Matthias teilt Gotihard, dem Propst von Weis- senburg mit, dass er den Sachsen der Sieben und Zwei Stuhle illam taxam, quam pridie per vos in mcdium ipsorum imponi iu.bseramus in octo milibus floreni 263 auii... propter defectum et pauperlatem eorundem erlassen Iiabe und verbielel, dass sie weyen dieser Abgabc irgendwie beldsligt werden. Datum in Komaion in festo beati Emerici ducis, anno millesimo quadringen- tesimo sexagesimo sexto, regni nostri anno nono, coronationis vero tertio. Orig. Pap. Arh. St. Sibiii U IV 51:2. Sicgel, rund, Dm. 65 mm, war in rotcs Wachs vornc aiifgedriickt. 3498 Komorn 1466 Movember 5. Konig Matthias hefreit conductores salium nostro- rum \ulgarilcr celler vocatos in opidis nostris Dees ct Akna commorantes ab ingressu quorumlibel cxercituum per nos aut capitaneos ct officiales nostros generaliter et particulariter contra Turcos vel alios quoslibet inimicos und verbietet den siebenburgischen Woiwoden, Szeklergrafen und allen sonstigen Trup- penfiihrern, sie zur Hecresfolge zu zwingen. Datum in Komaron feria quarta proxima post feslum omnium sanctorum, an- no millesimo quadringentesimo sexagesimo sexto, regni nostri anno nono, co- ronationis vero tertio. Orig. Pap. Arh. St. Cluj-Napoca, Archiv der Stadt Dej Nr. 43. Siegel, rund, Dm. 64 mm, in rotes Wachs, papicrbedeckt, vornc aufgedriickt. Derselbe Stempel wie Nr. 3 362. 3499 Komorn 1466 Xovembor 5. Konig Matthias schenkt der Fronleichnamsbruder- schafl an der Marienkirche in Kronstadl novae donationcs titulo .... possessio- nes Zerne et Thwha vocatas in terra Barcza...existentes und ersucht das Weis- senburger Kapiicl bei dcr Einftihrung mitzuwirken. Als seinen Vertreter bezeichnet er Andreas Gereb de Arapathak aut Demctrius de eadem seu Nicolaus Nemes de Hydweg sive Anthonius similiter Nemes de Bodola. Datum in Komarom in festo beati Emerici ducis, anno millesimo quadringen- tesimo sexagesimo sexto, regni nostri anno nono, coronationis vero tertio. Orig. Pap. Batthyaneum Alba lulia III, 9. Siegd, rund, Dm. 65 mm, auf der Ruckseite iu rotes Wachs, papierbedcckt, zuui Verschluss aufgedriickt, verwischt. Eingeschaltet vom Weissenburger Kapitel 1 167 und mit dieser Urkunde von Konig Matthias 1468, Orig. cbcnda, Priv. Nr. 181 und 185. Regest: Beke, Az crdelyi kSptalan 152 Nr. 724. 3500 Komorn 1466 Xovcmber 6. Konig Matthias vcrbietcl Johann Gcreb dc Vingard, die Kronstddler Heiligleichnamsbruderschaft in dem Besitz von Zdrnesti und To- han zu storen. Orig. l'ap. Arh. Sl. Brajov, Priv. 173/1. Siegel rund, Dm. 66 mm, in rotcs Wachs, papierbcdcckt, vorne aufgedruckl. Dcrsclbc Stcmpel wic Nr. 3 362. Von der Kcmzlei: Commissio propria domini regis. Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera fideli nostro egregio Johanni Gereb dc \'ingarlli salulem cl graliam. Exposilum est no- 264 bis iioiniiic lolius i-oiiIialiTnitalis sacratissimi torporis Chiisti in ccclcsia Bras- soiiicnsi beatae Mariac virginis dispositae, quoinodo vos ipsam confraternita- tem in quibusdain posscssinnibus suis videlicct Zcrncc et Tlivha in tcrra Barcza parlium Transsiliianaruin dicli rcsni nostri habilis. in quaruni pacifico domi- nio ipsa confralcruilas a diidum fuisscl ct csset nuuc, quasqnc nos eidcm con- fraternitati eliain' nova donalionc noslra in perpctuum contiilisscmus, impe- dire vellelis. Et qnia nos nolumus ipsam confralernilalem in huiusmodi posses- sionibus, quae ei pro execufionc divinorum minislcriorum pic collatae sunt per vos aul alios quospiam indehite iinpcdiri, ideo fidelitali veslrae firmiter praccipimus. quateuus a modo deinceps praefalam confraternitalem in prae- fatis possessionibus im|)edirc. moleslare vel vos de cisdcm possessionibus quo- quoniodo inlromillere non audcalis. .Mioquin coinmisimus cl pracsentibus slrictius committ inuis fidelibus nostris magnificis vayuodis ac vicevayuodis dictarum partium Transsiluanarum, ul ipsi dictam confraternitatem secundum iusliliam et iura eiusdem conCralcrnitalis in dominio eaiundem possessionum contra vos el alios quoslibel ilicgitimos impclilores prolcgerc el defcndere lc- neantur aucloritate nostra pracscnlibus ipsis in hac i)arle concessa medianle. Secus crgo non facturi. Praescntibus perlectis c.xliibenti restitutis. Datum in oppido nostro Komaron feria quinta pro.xima post feslum beati Emerici ducis, anno doinini .M" quadringcntesimo se.xagesimo sexto, rcgni nostri anno nono, coronationis vero tertio. 1 Ober der Zcilc. 3501 Ofen 14GG Xovcmber 8. Bischaf Oswalcl von Agram teilt Gotthard, dem Propst der Weissenbiirger Kirche mit, dass die Steiier der Siehen und Zwei Sttihle auf S 000 Goldgulden herabgesetzt worden isl. Orig. Pap. .^rh. St. Sibiu C.oll. post. V 1159. Siegel, acbteckig l.'!+18 inm, in rotes Wachs, papierbcdeckt, aiif der Riickseite ziim Verscliliiss autgcdriickt. Im Sicgelfeld oben Bischofsmitra, darunter Wappenschild, zu den beiden Langiseiten je ein Inschrift- band. Vencrabilis amice uoJms dilccte. Scialis quod rcgia maiestas Saxoncs septem et duarum sedium unacum censu ordinario ad octo milia florenorum auri rclaxa- vit. Festinetis igitur exigerc et sinc mora post dominum rcgem pcrsonaliter portare. Loculi sumus enim cum minliis Saxonum, quod praclerque cedebunt statim disponent illos octo milia florcnos iam de cclero non expectetis aliqua avisamenla a nobis. Ex Buda sabbato post omuium sanctorum, anno domini et cetera LX"° sexto. Oswaldus, episcopus ecclesiae Zagrabiensis. Auf dcr Rikkseite Adresse: Vcnerabili Gothardo praeposito Albensi Transsil- vanae amico nobis diiecto. 5502 Klauscnburg liGG Xoveniber 12. Raimund. Bischoj von Arges und Abt von Ker: cmpfichlt dem Heruumnsladlcr Biirgermeister Ladisluus seincn Boten. 265 Orig. Pap. Arh. Sl. Sibiu U III 14. Ringsiegel war in rotes Wachsauf der Riickseite zum Verschluss aufgedriickt. Salutem benedictione cum paterna. Prudcns vir mi plurimum honorande. Ecce ad vestram prudentiam et sagacitatcm religiosum virum fratrem Stanislaum in certis nostris legationibus duxi deslinandum vestrae prudentiae referendis et recitandis. Cuius verbis et dictis fidem credulam adhibeatis plenariam. Ex Chvswar feria quarta proxima post festum beati Martini episcopi el confessoris, anno domini millesimo quadringentesimo LXnio sexto. Per vestrae dominationis Raymundum episcopum Argensem ac abbatem de Ivercz. Auf dci Riickseilc Adresse: Sagaci et prudenti viro Ladislao magistro civium ci- vitatis Cibiniensis, domino et amico nobis honorando. 3503 Prpfisburci 1 ififi Xovrmber 16. Konig Mdtlhias fordei i den Rat von Hermannsladt auf, den Stadtpfarrer Valentin zii verhalten, dass er die Erbschaft nach Christine, der Witwe Xikolaiis d. Ae. vori So/:/u;;v/. dem Beunllmdchtigten der Kinder von Simon und Geonj Rykalff de Tarko ausfolgt. Orig. Pap. Arh. Sl. Sibiu U II 256. Siegel. rund, Dm. 65 mm, war in rotes Wachs auf der Riickseite zum Verschluss aufgedriickt. Von der Kanzlei: Commissio domini regis. Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et celera. Prudentes et circumspecti viri fideles nubis sincere dilccti. Mandavimus in aliis literis nostris fideli nostro honorabili Yalentino plebano vestro, ut ipse res et bona quondam dominae Crislinae quondam Xicolai senioris de Wj-zakna apud ipsum habitas, filiis quondam Cteorgii el Simonis Rykalff de Thaikw ac nobili dominae Adwigae consorli Benedicti de Bazthe sibi in proxima linea consanguineitatis attinentibus tempore obitus eiusdcm dominae testamcnta- liter legatas ad manus fidelis nostri magnifici Raynoldi de Rozgon consangui- nei ipsorum sub cuius protectione et defensione etiam universa iura hereditaria praefatorum filiorum dictorum quondam Georgii cl Simonis Rykalff ac etiam diclae dominae Adwigae cxistunl coram vobis assignare dcbcat. Igitur fideli- tati vestrae firmiter mandamus, qualenus statim visis pracsentibus dum per Stanislaum de Strslak hominem praefati Raynoldi praesentium ostensorcm cum praesentibus requisiti fueritis vos in restitutione huiusmodi rerum et bonorum per dictam dominam Cristinam praedicLis filiis ipsorum quondam Georgii et Simonis Rykalff ac praefatae Adwigae legaiarum per dictum plebanum vestrum pracfalo Rynoldo vel homini suo facienda intcresse debcatis. Secus facere non ausuri. Datum Posonii die dominico proximo ante festum beatae Elizabel vi- duae, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo sexto, regni nostri anno nono, coronationis vero lertio. Auf der Riirkseite Adresse: Prudenl ibus el circumspectis magistro civium ac iu- dici et iuratis civibus civilatis noslrae Cibiniensis fidelibus nostris sincere dilectis. 266 3504 Prpssburji 1 'iGW \o\riiil)pr IJ). Kfinif/ Mnttliias reiiciht dcr Gcmeindc Hetzeldorf die Bliitycriclitsbarkcil. Orig. Pcrg- Arli. Sl. Siliiii. K..\. Ilctzekloif 6/1. Sicgel war angehaiigt. l^ingcschaltet vom Statthallcr Mailiiuizzi Uiai) uiul al; zwcilc!: Insert von Kijnig Ferdinantl I. 1552, Orig. cbcntla. Drucli: .\rchiv :«!. lOlH, ■l.jl Nr. 1. Von der Kanzlei: Comniissio propria domini regis. Nos -Malhias dei gralia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciac et cctcra mcmoriae commendaimis tenore praesentium significantcs ciuibus cxpcdil univcrsis, qiiod nos tum ad supplicalionem fidclis nobilis magislri Ladislai, filii Georgii Thabiasy de Eczel nolarii caucellariac nostrac, per eum pro parlc fidclium nos- Irorum universorum populorum, hospitum ct inhabitatorum villac nostrae Eczel pracdictae nobis proplerca faclam, tum ctenim siculi regiae interest sublimilati providere, ut in terris suo principalui subiectis pax et securitas euntibus praebealur malefactorumque el nocivorum homiuum perversitas cl iniquitas deleatur. iustique et innocentes victuum suorum necessaria iusta acquisitionc fruantur sub prolectione principis gratiosi, eisdem populis. hospi- tibus et inhabitatoribiis pracdictac villae nostrae Eczcl id duximus annuendum et concedendum plenamque facullatem dandum et attribuendum, ut ipsi in territorio dictae villae nostrae palibulum, rotas, palos et aliorum tormenlo- rum genera erigere universosquc fures, latrones, vispiliones, domorum incen- sores, homicidas, intoxicatorcs aliosque quoscumque malcfactores ubicumque in territorio ipsius villae nostrae Eczel publicc et manifeste locis sceleratis et malcficiis deprehensos in persona detinere et detentos prout iuri videbitur e.xpedire, laqueis suspendi. rotare, decollare^ et incinerare ac iusta eorum exces- sus et demerita aliis condignis poenis ferire et necare omniaque et singula quae in praemissis iuxta consuetudincm partium regni nostri Transsilvanarum fieri consneverunt facienda facere et expedire ac iudicem et villicum, nec non iura- tos cives, qui huiusmodi malefactorcs iudicent et iuxta eorum merita puniant communi eorum consilio inter se eligere valeant atque possint. Harum nostra- rum quibus secretum sigillum nostrum est appeusum vigore et testimonio lite- rarum. medianle. Datum Posonii iu fest(; bcatac Elizabeth viduae. anno domini millcsimo qiuidriugeulesimo sexagcsiino sexto, regui nostri anno nouo, corona- tionis vero tertio. ' Vorlage decolare. 3505 Prossburji l-SCIi Noxfinbcr l!l. Konirj Matlliius verleiht dev Gcmcindc Hctzeldorf das Wochcn- iind Jaliinuirl und als erstes Insert von Konig I-erdinand I. 15.52, Orig. cbenda. Druck: Archiv 30, l'JUl, 452 Nr. 5. Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis. Nos Mathias dei gratia rcx Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera memoriae commendamus tcnorc praesentium significantes quibus expedit universis, quod 267 iios lum ad humilimae supplicationis instautiam fidelis nostri nobilis magistri Ladislai, filii Georgii Thabiasy de Eczel notarii cancellariae nostrae, per eum nostrae propterea porrectae maiestati tum et enim pro commodo et utilitate villae nostrae Eczel praedictae ac incolarum et inhabitatorum eiusdem ad ean- dem villam nostram Eczel in duabus scdibus Saxonicalibus videlicet Megyes et Seelli partium Transsilvanarum regni noslri habitam nundinas liberas seu fora annualia libera in singulis oclavis diebus proximis anle festum beali regis Stephani, ilem in singulis fcst ivilat ibus bealorum Valentini et Georgii marly- runi aliisque dicbus ipsas oclavas dies et festivitates praedictns praeccdent ibus et secjuentibus ad id scilicet necessario apti et sufficienlibus omnia anno. Item forum ebdomadale liberum singulis feriis quarlis in qualibet ebdomada omnino sub hiisdem liberlatibus et praerogativis, quibus nundinae seu fora annualia sed et ebdomadalia civilalum noslrarum regalium ac oppidorum et villarum libera- rum celebrantur scu celcbrari solent. peipeluo celebrandum duximus annuendum ct concedendum, immo annuimus et concedimus praesenlium per vigorem abs- que tamen praeiudicio nundinarum seu fororum annualium sed et ebdomada- lium liberorum aliorum. Quocirca vos universos el singulos mercatores, insti- tores et alioa forenses homincs atque viatores quoslibet serie praesentium affi- damus, assecuramus et cerlificamus, qualenus ad praedictas nundinas seu fora annualia scd et cbdomadalia libera per nos in praedicta villa nostra Eczel modo praemisso perpetuo celebrari commissas et concessas cum omnibus mer- cantiis rebus et bonis vestris venalibus libere, secure et sine omni pavore seu formidine rerum et personarum vestrarum veniatis, properetis et accedatis per- acfisque inibi cunctis vestris negoliationibus iterum ad propria vel alia quae malueritis loca redeatis salvis semper rebus et personis vestris et vestrorum sub nostra protectionc et tutela speciali. Et haec volumus per fora et alia loca pu- blica, ubi necesse fueril, palam et manifeste facere proclamari. Praesentes autem perlectas seniper reddi mandaraus praesentanti. Datum Posonii in festo beatae Elizabeth viduae, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo sexto, regni nostri anno nono, coronationis vero tertio, 3506 Presslmrg H60 Xovember 1!). Konifj Mallhias verkihl dein Markt Aijnelheln die Bliitgerichlsbarkeit. Eingeschaltet von Gabriel Bethlen 1615, Abschrift des 17. .lahrliuniicrls Arh. St. Sibiu U VI 228. Abschrift (les 17. Jahrhunderfs ebenda, K..\. .\gnfthela Nr. 1/1. Nach Resch- ner, Diplomatarium VII, 2.S7 befand sich das Orig. Perg. um 18;!0 noch im Marktarchiv Agnetheln. Druck: I.upa^, Documenlc istoricc I, 142. Bruchstiick in rum. Obersetzung: Pascu-Hanga, Creslomatia 770. Regcst: Archiv 17, 1883, 536 Anm. 5= Hurmuzaki, DocumenLc II, 2, 172 Nr. 152. Nos Matthias deigratia rex Hungariae, Dalmaciae, Cioaciae et cetera memoriae commendamus tenorc praescnlium significanlcs quibus expedil universis qualiter nostram veniens in praesenliam fidclis nosler nobilis magister Ladis- laus, filius Georgii Thabiasy de Ezel notarius canccllariae nostrae, nobis de- clarare curavit hoc modo. Quod cum cives, hospites et inhabilatores oppidi nostri Zenlagotha in parlibus Transilvanis prope partes 'fransalpinas habiti, aliquos malefaclores caplivarent et ad sedem Schenck vocalam, ad quam scili- cel ad iudicium deferre solil i sunl, defcrreiil, lunc csscnl nonmilli lalrones et alii malefactores, qui de dictis partibus Transsalpinis in eosdem cives irruere et ipsos malefactores ab eis eliberarc mollirentur. Quare supplicavil idem ma- 268 gisler I.adislaus [)er nos pnicfalis civii)iis siipcriiulc oi)[)orlnn(' providiMi. undc sicuti rcgiac inlcrcsl sublimilali [)iovidcrc. ut in tcrris suo priiici[)alui suliicc- tis pa\ cl sccuritas cunlilius ])raebcatur nialefacLorumquc et nocivorum homi- nuni pcrversitas et iniquitas deleatur eisdem civibus nostris id de plenitudine noslrac rci«iae potcstalis et jyralia speciali duxinius annucndum ct concedcndum. ut ipsi in lcrrilorio dicti ()[)pidi noslri Zent .\galha [)alibulum, rolas, [)aios et alia lormcntorum gcncra crigcrc universoscjuc furcs. lalroncs. vispilioncs, do- morum incensorcs, liomicidas, into\icatores aliosque quoscumque malcfacto- res ubicumque in territorio ipsius oppidi nostri Zent Agotha publice et mani- feste locis sceleratis et malificiis deprehensos in persona detinere et detentos prout iuris videbitur cxpcdirc, laqueis suspendi, rolare, decollare el incinerare ac iuxla eorum cxccssus ct dcmcrita aliis condignis poenis fcriri cl necarc, om- niaque et singula, quae in pracmissis iuxta consuctudincm illarum partium regni noslri Transsilvanarum ficri consucverint, facicnda faccre et expedire ac iudiccm et villicum nec non iuratos cives, qui huiusmodi malefactores iudicent ac iuxta eorum merita punianl, communi eorum consilio inter se eligere valeant atque possint. Ilarum noslrarum quibus secretum sigillum nostriim est appcn- sum vigore et lestimunio lilcrarum mediante. Dalum Posonii in festo beatae Elysabethae viduae, anno domini millesimo quadringcntesimo sexagesimo sexto, regni nostri anno nono, coronalionis vero tertio. 3507 Pressbury lifiG Xovemher lit. Konifi Mallhias ijewahii dein Marklorl Ag- neiheln das lieehl. ini Kriegsfall dic Hdlfie seiner waffenfiihigen Mannschaft ziir Verteidigung der Kirchenburg zuriick:uluillen. Absclirift dcs spatcn IS. .Jahihiindcrts .\rh. St. Siliiii, K..\. .Vgnulhcln Nr. 2/2. Regest: Archiv 17, 1882. 5.3G Anm. 1. Nos Matthias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera memo- riae commcndamus tenore praesentium significantcs quibus expdit universis, quod nos tum ad supplicalioncm fidelis noslri magistri Ladislai, filii Georgii Thabiasy de Etzcl notarii cancellariac noslrae, pcr eum pro parte fidcliiun noslrorum circumspcclorum univcrsorum civium, hospitum et inhabitatorum oppidi nostri Szent Agolha nobis propterea factam cum vero co respectu, quod ipsuni oppidum nostrum in confinibus partium regni noslri Transsilvana- rura videlicet prope partes Transalpinas situm est, ut per fortalitium in eodem habitum absque custcdia reliclum lemporc in successu iu manus alienos de\ e- nire non contingat, eisdem civibus, hospilibus et inhabitatoribus ipsius oppi- di nostri Szent Agotha id ex gratia speciali duximus annuendum et conceden- dum, ut dum ipsos per singula capita pencs rcgnicolas dictarum partium Trans- silvanarum ad exercituandum ire conlingat, ex tunc media pars eorundem civium ab ipso exercitu rcmanere possit, qui infra adventum aliorum civium, videlicel cxtraneorum, ipsum fortalitium conservent et custodiant. Idcirco annuimus et concedimus praesentium per vigorem. Quocirca vobis fidelibus nostris magnificis vaivodis vel vicevaivodis dictarum partium Transsilvana- rum ac capitaneis belliductoribus senatoribusque et soUicitatoribus quorum- cumque exercituum, item iudicibus regiis et iuratis scnioribus septem sedium Saxonicalium nec non universis regnicolis earundem partium Transsilvanarum praesentibus ct praesentes visuris iiarum scrie strenuiler mandamus, quod a modo deinceps praefatos cives, hospites et inhabitatores dicti oppidi nostri 269 Szcnt Agotha contra formam praemis.sae noslrae annunciationis ad exercituan- dum compcllere aut ipsos propterea in personis ac rebus et bonis suis im- pedire et perturbare nullatenus praesumatis, nec sitis ausi modo aliquali gratiae nostrac sub obtentu. Praesentes autem quas secreto sigillo nostro impen- denti communiri fecimus post earum lccturam semper reddantur praesentanti. Datum Posonii in festo beatae Elizabetliac viduae, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo sexto, regni noslri anno nono, coronalionis vero tertio. 3508 1466 Xovembor 26. Der Konvent von Kolozsmonostor bezeugt, dass Potencia filia quondam Sigismundi de Dragh consors Martini de Iklod, ihre Besitzanteile in Wyngarth, B^-rbo, Lengelkerke, Henengfahva, Wyfalw, Wereseghaz, Demether- pathaka et Gcrgelfaya in der Weissenbiirger Gespanschaft mit allen ihren Niit- ziingen fiir 150 Goldgiilden an Johannes Gereb de Wyngarth verkauft hat. Datum feria quarta proxima post festum beatae Katherinae virginis et mar- tiris, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo sexlo. Orig. Pcrg. Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 16 4-16. Sicgel. nind, Dm. 60 mm, weisses Waclis in weisser Waclisschiissel, an rot-braiiner Seidensclimir angehiingt. Derselljc Stem- pel wie Nr. 529. Eingcschaltet als 3. Insert voni Rat von Klauscnburg 1568, Arh. St. Cluj-Xapoca, Archiv der Filiale Cluj-Napoca der Akademie fiir Soziale uud Politische Wissen.schaften der S.R.R.. Familienarchi\ Bethlen de Iktar, Urkunden Nr. 30 a. Regest : Fejer, Codex XI, 499. 350^ Rroos 1 U!6 Dozpmber 12. Der siehenhiirgische Woiwnde Johunnes von Skt. Geor- gen und Bosing trdgt dcm Konvent von Kolozsmnnostor auf. hei der Untersuchung der Streitsache zwischen Anlonius von Betlilcn und dem friilieren Kasicllcm der Burg Bistritz Stepluu} de Hederfaja mitzuwirken. Der Streit entziindete sich daran, dass Antonius von Belhlen die Habe seines Jobagyen Michael dictiis Fekete von Borgo wegcn veriihter Ausschrcitungcn einziehcn wollte. darcm aber von Ste- pluinus de Hcderfaja gchindert wurde. der 77 Unlcrlancn des Anlonius von Belhlen in der Burg von Bislrilz eingekerkcrl liabe und zehn vnn ihnen nur freilassen wollte, wenn sie nach erlangter Freihcit ad suburbium dicti castri Bistriciensis descenderent. Das habe Stephcm de Hederfaja auch durchgeselzt und dem Klager auf diese Weise einen Schaden von 500 Goldgulden zugefiigl. Datum in oppido Zazvaros feria sexta proxima ante festum beatae Luciae virginis, anno millesimo quadringentesimo sexagesimo sexto. Eingeschaltet vom Konvent von Kolozsmonostor 1467, Abschrift Arh. St. Sibiu, Ma- nuskript Ziramerniamm des Urkundcnbuches XIV, 10 nach Kcmcny, Diplomatarium III, 289. 3510 l^ifw/.lanuar 7. Der Knnvcnt von Knlozsmonostor sclmltet die Urkunde des sie- benbiirgischen Wniwnden Jrdmnnes von 1466 Nr. 3 50!) ein und berichtet ihm, dass die am 5. Januar stattgefundene Unteisuchung in der Streilsaclie zwischen 270 Anloniits uon Belhlen iind Sleplian de Hederfiijn alle Angaben der Urkunde be- xtalitjl ijefiinden habe. einseiiliesslieh der Bewerlunfi drs Seliadens. Datuin torlin dic dici iiiquisit ionis, aiino doinini niillosiino quadringentesimo sexagesiino septiino. Alischiift Arli. Sl. Sibiii, M;imislon Paloc: crsucht den Rut von Heiinunnsladt, ilun fiir das Klosler der Franziskanerobservanz in Sciros- patak eincn qeeigneten Ziegelbrcnncr iind Dachdecker zu vcrschaffen. Orig. Pap. .\rh. St. Siljiu U 111 17. Siegel. rund, Djii. 16 miii. war iii yriines Wachs au£ dcr Riickseite zum Verschluss aiiftji-drijckt. 284 Honcsti el prudentcs viri aiuici nobis graU' tliletli. Quia claustium, Iraliuni mi- noium Dbservantiae sancti biancisci in hoiiorem gloriosisimac virginis Mariae in oppido nostro Falhak tundatum pro' vetustate in tccturis tam ecclcsiac quam aliorum aediiiciorum dcmolitum et consumtum tcndil ad ruinam, ideo tegulis et lateribus ad tegendum ct copcriendum tecturas et ctiam pro reformalione aliorum aedificiorum tam eiusdem ciaustri quam ctiam doinus nostrae ad mu- randum quamplurimum indigeret. Audivimus quoque apud vos magistros et laboralores bene expertos, qui ipsas lateres pcrtectc lacere sciunt copiose haberi. Ecce itaque misimus hunc hominem nostrum ad civitatem vestram pro condu- cendis huiusmodi hominibus et laboratoribus. Petimus igitur amiciatias vestras ex singulari confidentia, quatcnus homincm nostrum in ipsis factis nostris vcbis commissum habendo dirigerc vclitis consilio cl auxilio vestro cidem assis- tendo procurarc ac efficere, ut unum bonuin magistrum habere valeamus, qui ipsos lateres pro tccturis bene et perfccte laborare ct etiam cum cisdem tegere sciat. Immo pelimus amicitias vestras, ut vos ipsi nobis huismodi magistrum dare velitis, quia speramus, quod talis homo qui per vos nobis dabitur perfec- tus esse debet ct etiam vestri consideratione diligentius nobis serviret. Peti- mus itaquc iterato, quod in his nobis complacerc velitis prout de amicitiis vest- ris bene confidimus. Et licet non possumus ad huc pcnsare et computare quot tumeniis laterum indigeamus quibus ipsi- labores nostri perfici possent, peti- mus tamcn amicitias vestras, quod vos ipsi cum eodem magistro conventionem facere velitis quantum eidem pro singulis tumeniis laterum ad tegendum tec- turas aptis dare debeamus et quantum pro singulis tumeniis latcrum ad muran- dum aptis dare debeamus. Et quomodocumque cum ipso conventionem et depo- sitionem facietis, rcscribatis nobis in literis vestris ct certi sitis, quod nos eun- dem benigne sei"vare ct sibi iuxta conventionem per vos factam omnino solvere volumus. Cetera lator praesentium dicet. Scripta in oppido nostro Pathak feria sexta proxima post festum sanctissimi corporis Christi, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo septimo. Comes Ladislaus de Palocz, iudex curiae regiae maiestatis. Auf der Riickseite Adresse: Honestis et prudentibus viris Petro de Weresraarth iudici regio ac magistro civium iudicique et consilio civitatis Zebeniensis arai- cis nostris grate dilectis. ^ Vorlage prae. - Hierauf laboralores niit Psiiliten eingekreist und gctilgt. 3534 Ofen 1467 Mai HO. Konig Matthias verbietet dem Verwaller der i<6inglichen Zoll- einnalimen Joh(mnes Ernst, von den Sachsen der Sieben und Zwei Stiihle und von Sladt und Distriht Kronsladt und Bistritz beim Kauf und Verkauj von VVa/e/i die an Stelle des Dreissigsten eingefiihrte Abgabe einzuheben, ausgenommen aus- Idndische Giiter. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U 11 263. Siegel. rund, Dm. 65 mm, in rotes Waclis, papier- bcdeckt, vorne aufgedruckt. Derselbe Stcmpcl wic Nr. 3 362. Druck: Teleki, Hunyadiak kora 11, 264 Nr. 437 zu Mai 20. Hurmuzaki, Documcnlc XV, 1, 63 Nr. 110. 285 Von der Kanzlei: Conimissio domini regis. Malhias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera fidelibus nos- tris egregio Johanni Erensth administratori vectigalis sacrae coronae regni nostri vestroque vicesgerentibus nec non cunctis aliis officialibus et exactori- bus eiusdem vectigalis in partibus Transsilvanis pro tempore constitutis salu- tem et gratiam. Exponitur nobis in personis fidelium nostrorum universorum Saxonum septem et duarum sedium Saxonicalium nec non communitatum et incolarum civitatum nostrarum Cibiniensis, Brassoviensis et Bistriciensis ac districtuum earundem gravi cum querela, quod quamvis antiqua eorum liber- tatc requirente nulli incolarum partium illarum Transsilvanarum in eisdem partibus res ementes et hincinde per easdem partes conducentes de cisdem re- bus eorum vel sexagesimam vel Iricesimam loco cuius nunc alia quaedam exac- tio vectigal coronae futuris perpetuis temporibus appellanda instituta esset, solvere obligati fuerint, nisi illi qui de partibus Moldaviae vel Transalpinarum aut de hoc regno nostro sive aliis quibuscumque exteris partibus res ad ipsas partes Transsiluanas conducentes ad huiusmodi sexagesimam vel tricesimam de lalibus rebus persolvendara debuerint. Idque etiam nunc in novo generali dccreto nostro sit similiter ordinatum. Tamen nunc vos eosdeni Saxones nos- tros et incolas dictarum civitatum nostrarum et partium praedictarum ad sol- vendum huismodi vectigal loco tricesimae institutum etiam de illis rebus quas in illis partibus Transsiluanis emerent et venderent et per fora hincinde de- ferrent iniuste cogeritis et compelleretis in grande praeiudicium libertalis ipso- rum atque dampnum. Unde nos praefatos Saxones nostros et incolas dictarum partium in eorum libertatibus confirmare volcntes, mandamus fidelitati vestrae praesentibus strictissime, quatenus deinceps huiusmodi vectigal ab illis rebus, quaevel per fora in illis partibus hincindj conducuntur vel quae ibidem emun- tur et venduntur, exigere non praesumatis sed solummodo a talibus rebus ipsum vectigal semel dumtaxat exigatis, quae de partibus extraneis ad illas vel de illis ad extraneas conducuntur partes, modum et ordinem in novo generali decre- to superinde edito in nullo excedentes. Praesentibus perlectis exhibenti resti- tutis. Datum Budae tertio die festisacratissimicorporis Christi, anno eiusdem millesimo quadringentesimo sexagesimo septimo, regni nostri anno decimo, coronationis vero quarto. 3535 Kleinlasscln 14G7 Juni 2. Johann Gereb von Weingartskirchen stellt der Kron- sladler Pfarrkirche die Besiizungen Zdrnesii iind Tohan ziiriick. Orig. Pap. Arh. St. Brasov, Priv. 173/2. Siegel, rund, Dni. 16 mni, in griines Wachs, papierbedeckt, vorne aufgedriickt. Im Siegelfeld Wappenschild niit aufgerichtctcm Lowen, Umschrift unleserlich. Ober dcm Schild, die Umschrift durchbrechend, Krone rait 4 Zacken. .Johannes Gereb de Wyngarth memoriae commendamus quibus praesentes incumbunt universis quodque nos illas possessiones Zerna et Thohan vocatas in pertinentia Brasuicnsium existentes, super quibus inter nos et universos hospi- tcs et concives civitatis Brasuiensis quacdam exoriebatur litis materia, pro quibus ipsi Brasuienses e medio ipsorum' duos electos et probos videlicct Ja- cobum villicum et Symonem similiter concives dictae civitatis, in factis ipsa- rum possessionum Zerne et Thuhan vocatarum pro omnimoda ct plcnaria rela- tionc recipienda ad- nos- mittere curarunt. Nos itaque cognitis et circumquaque 286 revisis ipsas possessiones eapropter pin ipsorum ccclesiae, pro cclebratione di- viniorum officiorum ac missarum solemniis in ipsa ecclesia continuandis ipsi ecclesiaepraefataepossessiones annexaeforentet cxisterent, omnino eidem eccle- siae remittere et resignare curaraus harum nostrarum vigore et testimonio, quibus sigillum nostrum proprium imprimi iussimus literarum mediante. Datum in Zenthlaczlo feria tertia proxima post fcstum corporis Christi, anno domini millesimo CCCCLX" septimo. * Gebessert aus tpsos. ' (Jber der Zeile nachgetragen. 3536 Capilna de Jos 1467 Juni 5. Der siebenbilrgische Woiwode Johannes von Skt. Georgen und Bosing triigt den Grafen, Vizegrafen und Adelsrichtern der Hunyader Gespanscliaft auf. die Klagen der Adligen von Bethlen iiber Ausschreitungen des Heeresaufgeboles der Zwei Stiihle und des Schdssburgcr Stuhles auf iliren dorti- gen Giitern zu untersuclien und zu berichten. Arh. St. Sibiu, koUationierte Abschrift Manuskript Zimmermann dos Urkundenbuchs XVI, nach Orig. Pap. friiher Stadtarchiv Tirgu Murcs, Familienarchiv Bethlen LXXIII/ 16. Siegel, rund, Dm. 25 mm, inrotcs Wachszum Verschlussauf der Riickseiteaufgcdruckt. Im Siegelfeld Wappenschild mit Sechsstern. Zwci gleichlautende Auftrage sind am gleichen Tag auch an das Weissenburgcr Kapitel und an den Konvent von Kolozsmo- nostor ergangen, eingeschaltet vom Kapitel bzw. vom Konvcnt, Orig. Pap. friiher ebenda LXXIII/17. Johannes comes de sancto Georgio et Bozin vaivoda Transsilvanus et comes Siculorum nobilibus viris comiti vel vicecomiti et iudicibus nobilium comita- tus de Hwnyd salutem cum honore. Dicilur nobis in personis nobilium virorum Anthonii, Marcii et Gregorii de Bethlen querulose valde, quomodo circa tem- pus autumni dum inter ceteros regnicolas Saxones duarum sediura videlicet Selck^ et Megyes ad excercitum dum- contra Turcos instauratura transissent^ iidem non curatis literis nostris praefatis exponentibus super exemtione descen- suura certarum possessionura ipsorum datis ad possesiones Berekthe, Polob* et Maczo vocatas in comitatu de Hwnyad existentes habitas descensissent ibi- quandam doraum confragentes universas res et bona in eadem repertas asportas- sentpraeterea capellam Wolahicam^ ibidem constructam consimilitcrdisrurapen- tes cuncta bona tam dictae capellae quam villanorura iobagionura scilicet prae- fatorum exponentium inibi reposita et inventa abstulissent inoendiaque seu corabustiones doraorum per ignis positionem coraraisissent. Item Saxones sedis Segeswar® consirailiter terapore in praedicto ad easdem possesiones annotato- rura exponentiura parvipendentes praescriptas literas nostras modo praemisso ipsis e.xponentibus concessas condescendissent, quorum ductor iii hac parte Ni- colaus Retheny extitisset. Quiquidem Saxones universa pecora praefatorum vil- lanorura abigere volentes alios ex eisdera occidissent alios per varia merabra vulnerassent potentia eorura raediante. Quae omnia praeraissa annotati expo- nentes a praefatis Saxonibus duarum sedium pro sexingentisf lorenis auri, a Saxo- ^ In der Ausfertigung fiir den Konvent von * In der Ausfertigung fiir das Weissenburger Kolozsmonostor Selk. Kapitel Polap. • In der Ausfertigung fiir den Konvent von ' In der Ausfertigung fiir das Weissenburger Kolozsmonostor tunc. Kapitd Volahicam. ' In der Ausfertigung fur den Konvent von * In der Austertigung fur das Weissenburger Kolozsmonostor Iransioissent. Kapltel Segesswar. 287 nibus vcro scdis Scgeswar pio quingentis floienis auri pati noluissent. Super quo veslram amicitiam praescntibus pctimus diligenter, quatenus unum cx vohis fransmiltalis, qui ab omnibus quibus incumbit mcram de pracmissis cxperi- atur ccrtitudinis vcritatem, quam tandem nobis amicabilitcr rcscribatis. Da- tum in Capolna teria sexla proxima antc festum beati Barnabae apostoli, anno domiui millcsimo quadringentesimo LXVIP. Auf dcr Riickseile Adrcsse: Nobilibus viris comiti vel vicccomiti et iudicibus nol)i!inm comitatus de Hwgnvad pro Anthonio de Bethlcn et aliis^ inlrascrip- tis^ Vorlage allos inlrascriptos. 3537 Bukar;st Kfi" .Tuni II. Radn III., Woiwodc der Walnchei, ersucht den Rul uun Ilermanustadt, die Angehorigcn seincs Hofritlcrs Mancha wit ihrer Hahe zoUfrei ausziehcn za lassen. Orig. Pap. -Vili. Sl. Sibiii l' II 304. Sicgi'1, riind, Dm. 30 niiii, iii roles Waclis auf dcr Kiickseite zum Verscliluss aultiedriiclvl. Im Siegclfeld von cincr Zypressc getrennt zwei Brustbilder, gekront, gegeneinauder gewendet. UmscbriU (nach Bogdan und Jorga;: II Ico p,^j/\a k^[ix.n]^i, r.u [.Jj.w],vi iiV^iiAxy^l l]. • Druck: Bogdan, Documenle 327 Nr. 270. Hurinuzaki, Documcnlc XV, 1, G-t Xr. 111. Salutem et lionoris conlinuum incrcmentum. Prudentes, cgregii ct circumspecti viri fratrcs ct amici nobis carissimi. Noveiitis quomodo duximus iinum mili- lem nosLrum nominc Mancha patrem ct matrem suum cura filliis et filiobus cum rebus ipsorum ad nos ad ducendum, quia idem Mancha est in domo nostra die ac nocte^ studet nobis exhibcreservitiafidelissima et sibi dedimus septem villas sc ad nutriendum cum patri ct matri suis iure perpaluo cum omnibus suis per- tinentiis. Ea propter vestras rogamus per praesentes, quatcnus per vestrum ca.s- truni libcre pacificc ire et venire ducerc vclitis causa nostri ob respectiim sinc telonio. Si feceritis petita vestra maioril)us nos adimplebimus. Uatum in cas- tro Bokoresth fcria quinta in festo beati Barnabae apostoli, anno domini M" CCCCLXVIII. Radwl vaivoda Transalpcnsis'^, amicus vester et vicinus. Auf dcr Rucl;scite: Prudenlibus cL cgregiis circumspectis viris magistro civium deCibinioac iudicibus et iuralorum civibus, fratribus et amicis suis karissimis. ^ Vorlage note. - So Vorlage. 5538 l'i(!7 Juni 16. Das Weissenhurger Kapilrl schaltel die an das Kapitel gericlitete Urkundc dcs siclienhiirgi.^ichen Woiwoden Johannes uon 1467 AV. 3 536 ein und bc- richtet, dass die noch in der Gcncraluersammlung der siehenhiirgi.schen Adligen vom 5. Juni 1467 in C.dpllna dc Jos vorgenommenc Befragung der Adligcn der Hunga- der Gespanschaft iihcr die Ausschreitungen des Ileercsaufgehotes der Zwei Slilhle 288 iiiid des Sltihle Schassbiirfi die Anijuhen von einiijen Adligen der Familie Helhlen filr riililiii heftinden hitl. (Uiiipl is (•crl is iiiimcris pracdiclorimi florciioniin aiiii. Daliiin (luodcciiiio dic iuquisilioiiis piaoiiotatae, anno supradiclo. .\ili. St. Sibiu, kollationierte .\l)sclirift Mniui.skript /Ciiiiiiicniiaiin tlos Urkuiuk-nlniclis XYl. nacli Orig. Pap. friihcr Stadtarcliiv 'lirgii Mnrcs. I'aniiliciiarcliiv Bctlilcn LXXIIl/ 17. Siegel war in wei-scs NYacIis vorne anf.i^odruckt. Zum yciian gleiclien lugobnis ist dic voin Konvent von Kolozsinonoslor feriii nexla pro.ximu /ios( feslum beali Nicnmedis marliris' durcligefiihrtc und quarln dic diei in'iiiisilionis liraenolalae^ beurkniidctc I'nter- suchnng gelangt, Orig. Pnp. niit iii weisscs Wachs voriic aufgcdriickteiu Sicgel, friiher ebendn. 1 Juni 5. ' Juni 8. 3539 Ofen 14G7 Juli 14. Stephan Gereh de Vimjard hezetigt, dass dic Sachsen der Sieben iind Zwei Stiihle soivie der Dislrikte von Bistritz und Kronstadt hitndert Goldqul- den, filr die er Biirgschaft geleistet, zurilckgezahll hahen. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 266. Siegel, rund, Din. 2i mm, war in griines ^Yachs vorne aufgedriickt. Nos Stephanus Gereb de Wyngarlh memoriae commendamus per praesentes, quod prudentes et circumspecti viri universi Saxones septem et duarum sedium Saxonicalium necnon districtuum Bistriciensis et Brassoviensis illos centum florenos aiiri pro quibus nos reverendo in Christo patri domini Johanni episco- po ecclesiae Quinqueecclesiensis secretario, camerario domini noslri regis, in redemtionibus quarundam literartim fideiussoriaruin e.xstiteramus per hominem eorum puta Johannem Sythway dictum civem civitatis Cibiniensis in festo beatae Margarethae virginis et martiris proxime praeteriti^ huc ad Budam vi- delicet domtim nostram transmiserunt et cosdem plenarie nobis assignare fe- cerunt. Ideo nos ipsos Saxones nostri domini regis super huiusmodi ccntum flo- renorum auri assignalione quittos et cxpeditos reddidimus el omuibus modis absolutos commisimus, immo reddimus et committimus pracsentium literarum noslrarum vigore et lestimonio medianlibus. Datum Budae feria tertia proxima post diclum festum.beatae Margarclhae virginis el marliris, anno domini mille- simo quadringenlesiiuo sexagesimo septimo. > Juli 13. 3540 Hermannstadt 1467 Juli 14. Der siebenburgische Woitvode Johann vonSkl.Geor- (jen und Bosing ersucht das Wei.ssenburger Kapitel, den Klausenhtirgern die Urkunde ilber die von Ihnen und Vertretern des damaligen Vizegubernators von Siebenburgen Johann Gereh von Weingartskirchen durchgeftihrie Grenzbegehung zwischen der Stadt und den Abteibesilzungen Chinteni und Thyboriz herauszu- geben . niingeschaltet von dem Weissenburger Kapitel 1-167, Orig. Arh. St. Cluj-Napoca, Ar- chiv der Sladt CIuj-Napoca M. 20. Amicis suis honorandi.s'^ capitulo ecclesiae Albensis Transsiluanae Joliannes comes de sancto Georgio et Bozyn vaivoda Transsiluanus Siculorumque coines 289 amicitiam paratam ciim lionore. Dicitiir nobis in personis universorum civium et hospitum civitatis Coloswar, quod licet ipsi non diu temporibus retroactis acceptis vestro et egregii Johannis Gereb de Wyngarth vicegubernationem rcg- ni partium Transsiluanarum protunc ut dicitur tenentis hominibus inter ipsos ab una ac egregium magistrum Bartholomeum doctorem abbatiae de Colosmonostra gubernatorem metas dictae civitatis ac possessionum Kayantho et Thyboriz vocatarum praedictae abbatiac de Colosmonostra novis metarum erectionibus reambulare reambulatamque metaliter ab invicem sequestrare procuraverint factaque huiusmodi metarum reambulatione iidem vester et dicti Johannis Gereb homines super totali ipsorum executione coram vobis in ca- pitulo fassionem fecerint. Tamen vos favore alterius partis allecti literas ves- tras iuxta eorundem vestri et dicti Johannis Gereb iiominum fassiones eisdem extradare recusassetis communem regni in hac parte consuetudinem penitus abnegantes in dictorum exponentium praeiudicium valde magnum. Super quo amicitias vestras praesentibus requirimus diiigenler, quatenus receptis praesentibus, si ipsa fassio per praedictos vestros et dicti .lohannis Gereb homi- nes coram vobis modo praemisso facta extitit. extunc literas vestras in forma consueta emanari facere eisdemque civibus et hospitibus praetactae civitatis Coloswar modis omnibus extradare debeatis. Datum in Cibinio feria tertia proxima post festum beatae Margarethae virginis, anno domini miilesimo quadringentesimo sexagesimo septimo. ' Verlangerte Schrift. 3541 1467 Jiili 16. Das Weissenbiirger Kapitel heglauhiijt die Urkunde des siehen- burgisehen Woiwoden Johannes von 1467 Nr. o -y-iO und die Urkunde des Vi- zegubernators Johannes Gereb von 1400 Nr. 3 230 betreffend die Abgren-ung der Besitzungen der Ahtei Kolozsmonostor gegen das Gebiet der Stadt Klausen- burg zwischen Chinteni und Klausenburg. die am 23. Septemher 14(>0 staltfgefun- den hat. in qua quidem ultima meta iudex et duo iurati cives eiusdem civitatis Coloswar nudi iuxta legni consuetudinem coram ipsis nostro et dicti Johan- nis Gereb hominibus super ipsis metis et terris iuramentum deposuissent per dictum Johannem hominem dicti Johannis Gereb ipsis datum et explicatum, quibusquidem tamen metarum consignationibus, renovationibus, erectionibus et iuramenti depositioni religiosus vir frater Dominicus ordinis sancti Bene- dicti custos praedicti monasterii beatae Mariae virginis de dicta Colosmo- nostra in sua ac dicti domini Bartholomei gubernatoris nec non conventus ac totius ordinis praedictoruin personis in prima meta erecta et consignata ipsis contradictionis velamine obviasset, prout etiam nostri in praesentia obviavit et contradixit . Datum feria quinta proxima post festum beatae Margarethae virginis et marty- ris, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo septimo supradicto. Praesentibus ibidem venerabilibus et honorabilibus dominis Gothardo praepo- sito absente, Anthonio cantore, Mathaeo custode decretorum doctoribus. Gre- gorio de Lippa canonico et decano ceterisque fratribus et concanonicis nostris in dicla ecclesia nostra regi iugiter famulantibus sempiterno. Orig. Perg. Arh. St. Cluj-Napoca, Archiv der Stadt Cluj-Napoca M 20. Siegel, spitzoval, an bordeau-rotcr Seidenschnur angehangt. Derselbe Stempel wie Nr. 216. Hingeschal- tet vom Weissenburger Kapitel 1468, cbenda M 21. 290 3542 li67 Jiili 20. Ricblrr und Ral rnn Klaiisi-nlnii(] verleihvn der 7.unft und liru- derschafl der Klausenhurcicr Scliinicdcmeislcr Sal:ungen. Dnick: Jakab, Oklev^Uar I. 221 Xr. i:!6 nacli ciner Einscluillung dcs Konvents von Kolo/.smonostor aus 146t>, deren Original Jakab noch bei der ZuTift eingeselun luit. Hurnnizaki, Docuuiente II, 2, 180 Nr. 160. Nos Nicolaus Zecstli dictiis. iudex. ceterique iurati cives civitatis Colos- wariensis nicmoriac commendamus tenore pracsentium significantes quibus expedit univcrsis. quod nostri venientcs in praesentiam circumspecti et ho- nesli viri .Vutlionius Symon, Stephanus et Jeronimus fabri nuncupati ac lau- dabilis artis magistri in suis ac aliorum magistrorura eiusdem artis personis no- bis per inodum gravis querehie significare curarunt in hunc mudum: Quod nonnulli alii practactae artis magislri exlra ipsorum zecam et confraternitatem essent, qui et ipsorum antiquas ct hnidabiles consuetudines more alias ab antiquo observatas diversa dampna, incommoda et praeiudicia quotidie ipsis intulissent et inferrent incessanter in ipsorum magistrorum praeiudicium ac ipsius zechae darnnum manifestiim. .\nnotati vero magistri allegautes, ut ob provenliium ac diversorum aliorum defectus ipsorum magistrorum et con- fraternitatis altare in honorem sancti Ladislai in ecclesia parochiali beati Michaelis archangeli fundatum dictumque altarem in divinis ut alias more christiannrum consueto cultibus ob iam praedictorum magistrorum aliorum extraordinarios existentium oppressiones modo antehato factas a modo et in posterum fructuose et commode ser\are non possent. Supplicatum itaque extitit nobis per eosdem magistros de^ote et attente magna precum instantia, ut eis superinde de opportuno remedio provide dignaremur. Unde nos praefatorum magistrorum supplicationibus utpote vere iustis et legitimis nobis in liac parte porrectis et exauditis nolentesque, ut divina dicti altari opera per iam dictos inagistrorum ipsnrumque zecham seu confraternitatem quoquo- modo frustrentur, sed potius ipsa ad laudem dei eiusque ghjriosae genctricis virginis Mariae ac beati Ladislai regis nec non utilitate ac honnris incremento civitatis commodosius augmententur, dignisque et congruis honoribus fre- quentetur. Igitur saepefatos magistros artis fabrilis in zecha et confraternitate existentes in cunctis eorum antiquis liberlatibus et consuetudinibus more aliarum civitatum regalium laudabiliter nbservatis sic et praetactos magis- tros nostri in medio tenere et conser\are volumus. Ideo eisdem magistris prae- sentibus et futuris id annuimus et concedimus et observandum stabilimusque, ut nullus magistrorum de ipsorum medio extra zechain eorum aliquid labo- rare aut laborando exercere valeat neque possit. Item nullus hominum fa- brorum extra zecham existentium ignem suum ultra spatium quindecim dierum ad laborandum aptum tenere et succendere valeat neque audeat, sed interim fraternitati et zechae ipsorum satisfaciendo complacuerit. Item nulhis prae- scriptorum infamatorum sine fidefragorum in ipsam fraternitatem et zecham recipi possit aut debeat, nisi idoneus, honestus et famosus. Item nullus homi- num extraneorum labores ferreos qualescumque particulatim hic inter ipsos magistros vendere possit neque audeat, nisi immo quartalis aut alia notabili quantitate. Item quod nullus serator de ipsorum labniibus videlicet secures aut alia qualiacumque reformandos quoquomodo se intromittere audeat neque possit ad eos pertinens.salvis tamen semper libertatibus et iuribus alienis. Item si ex negligentia aut ignorantia aliquis famulorum fabrorum cquum cuiuscum- que sufferando destruxerit aut claudum effecerit, ita quod equus restaurari aut resanari non possit. ex tunc medietatem pretii ipsius equi idem famulus aliam vero medietatem magister suus exolvere teneatur. Et idem magister 291 equum laesuni amministrare teneatur. Item si aliquis famulorum fabrorum aliquem equum ex corrigiarum aut aliarum attenentiarum sui magistri suf- ferando aut qualitercumque destruendo offenderit, ex tunc ipse magister pro huiusmodi dampno respondere teneatur. Si vero idem famulus ex sui incuria seu negligentia equum alicuius non debito modo ligavit et providerit et ipsum equum laedendo offenderit, extunc praefatus famulus pro huiusmodi dampno respondere sit astrictus prout moris est. Item ipsi magistri centum babata pro tribus florenis auri annectere debeant. Item omnes causas et eorum famulorum excessus ad ipsos magistros et zecham de iure pertinentes discutere et diffinire facultatem habeant, demptis aliis causis ad iudicem et iuratos cives de iure spectantes et cernentps se totaliter cxtrahant. Item quicumque ad zecham ingredi voluerit et ad hauc sufficiens et idoneus fuerit, ille pro ipsa zecha tene- tur dare duos florenos auri. Ideo ne aliquis se propter ipsius paupertate excu- sare valeat, item unam urnam vini et quatuor libras cerae cetera ad ipsius honestatem remittendo. In cuius rei memoriae firmitatemque perpetuam prae- sentes literas nostras privilegiales sigilli nostri maiori et autentici sub appen- sione roboratas saepefactis magistris duximusque concedendas. Datum feria secunda proxima ante festum beatae Mariae Magdalenae, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo septimo. 3543 Capilua de Jos 1467 August 4. Der siebenbiiigische Woiwode Johannes mn Sankt Georgen iind Bosing bezeugi, dass nobiles viri Johannes et Petrus de Hozwazo, Georgius Thabiasy de Ethczel, Petrus de Somogyen necnon Vaientinus Lite- ratus, villicus de opido Megycs in dem Streil :wischen Katbai ina. dei Witwe nach Johannes Doren de Megyes, iind Elisabeth. der ^Vitwe nach Thomas Balad de Kend, einen Vergleich ziisiande gebracht haben, demzufolge ein Viertel der strittigen Besitzanteile in possessionibus Zeplaak, Kenched el Lapad in Albensi necnon Dombo in Kykellew comitatibus der vorgenanntcn Katharina, drei Viertel Elisabeth zugespiochen werden. Der im Maiki Mcdiasch und Umgcbung befindliche aber gegenwdrtig verpfiindete licgeiule Besitz des verstorbencn Stcphan Doren soll, wenn er ausgeliJst werden kann, un Katliarina fallen. ebenso die Wcrt- sachen. Wer diesen Schiedspnich anfechten wird, hat 100 Mark Silber Bussgeld zu zahlen. von dem SO Mark der Gegenpartei und 20 Mark den Richtern zustehen. Datum in Kapolna feria tertia in profesto gloriosae virginis Maria de nive appel- latae, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo septimo. Orig. Pap. durch Feuchtigkeitseinwirkung und Risse stark beschadigt .\rh. St. CIuj- Xapoca, .\rchiv der Filiale Cluj-Napoca der Akademie der S.R.R. Familienarchiv Bildi Nr. 18. Siegel, schildformig, papierbedeckl. in rotes Wachs vorne aufgedriickt. 3544 1467 .Vujfust 18. Der Konveni von Kolozsmonostor beurkundet das zwischen Ver- tretern des siebenbiirgischen Adels, der Sachsen und der Szekler abgeschlossene und gegen KiJnig Matthias gerichtete 0 bereinkommen . Orig. Perg. Staatsarchiv Wien, Haus-Hof- und Staatsarchiv, Urkundenabteilung. Sie- gel wai- an schwarzbrauner Seidenschnur angehangt. 292 nruck: Notizcnblatt. Bcilagc zuin Archiv fiir Kunde osterrcichischer GcschichtsqucUcn KS:)1!, 197. Szabo, Szt?l<. oklevcllAr 1, 207 Nr. 171 = Hurmuzaki, Documente II, 2, 172 Xr. 15;i. .\rchiv 12, 1874, 93 Nr. 20. Regest: .\rchiv 15, 1880, 195 Nr. 38. Convi'iitu.s ' monasterii beatac Maiiae virginis dc Cliismonostra omnibus Chri- sti fidelibus tam praesentibus quam futuris praescns scriptum inspecturis sa- lutem iu omnium salvatore. Ad universorum tam praesentium quam futurorum harum serie notitiam volumus pervenire, quod egregii nobilesque viri La- dislaus senior Descvvfi de Losoucz, Michacl de Swk, Benedictus Weres de Farnas. Michael de Gerend, Martinus de Iklod, Stephauus Erdely de Somkerek et Petrus de Hozywazo, item nobiles ac prudentes ct circumspecti viri^ Nicolaus de Vizakna uec non Ladislaus iudex de Zazwaras, Gaspar Dor de Megyes, Laurentius Pereczswthew iudex de Brassovia, Anthonius Parvus de eadem, Petrus Thewrek de Bystricia similiter in ipsorum ac singulorum Saxonum quarunilibet sedium Saxonicalium nominibus et in personis ab uua parte, siqui- demabaltera agilcs viri Ladislaus .\lard de Megyesfalwa, Martinus de Naghlak Elyws deThorozko, Gcorgius de Haranglab, Petrus de Borosnyo de sede Sepsy, Valentinus de Tharkan de scde Chyk. altcr Valentinus Zwerdi et Matheus Zekel de sede Maros nostram personaliter venientes in praesentiam per eosdem spontanea eorum volunlate confessuni extitit in hiinc modum pariter et rc- latum: Quod ipsi visis et perccptis ipsorum ac totius regni Hungariae oppres- sionibus, molestiis et aerumnis quibus ex diruitione et abolitione privilegio- rum per divos reges regni Hungariae consequenterque serenissimum dominum Mathiam regem dei gratia eiusdem regni Hungariae concessorum per ipsum dominum Mathiam regem pacne oppressi existerent et usque ad ultimam deve- nissent desolationem, concordi voto parique consensu et voluntate, propitia- tione divina favente libertates et praerogativa ipsorum et totius regni Hun- gariae contra quoslibet cuiuscumque generis. lingwagii, status, conditionis et praeeminentiae homines volentes manutenere, defendere et conservare et contra hos. qui contra praemissa obstare, contradicere et operare machinaren- tur, in manu forti iuxta eorum possibilitatis exigentiam procedere, tamdiu donec auxilio divino huiusmodi praerogativa et libertates ipsorum ac totius regni Hungariac in suum bonum et felicem statum coadunare et restaurare possent. Spectabiles et magnificos dominos Johannem et Sigismundum comi- tes de Sancto Georgio et Bozin necnon Pertholdum Elderbach de Monyoroke- rek, vaivodas Transilvanos Siculorumque comites ac Emericum et Stephanum terrae Scepusiensis similiter comites in eorum directores et antecessores elegis- sent speciales, certa obligamina infra declaranda cisdem inviolabiliter et incon- cusse observare promittenles. Immo promiserunt et obligarunt se coram no- bis primo: Quod ipsi rcgnicolae ipsarum partium Transsilvanarum fient oboe- dientes et conscnlientes voluntati praetactorum dominorum directorum et antecessorum fratrum atque amicoruin ad eos in praesenli negotio adhaeren- tium rontradictione absque aliquali adinvcnta ad conservandum ipsorum necnon totius regni Hungariae ac praelibatorum dominorum antecessorum ad eosque pertinentes libertates, et quod uuicuique regnicolarum iidem domini directores secundum consuetudines et iura dictarum partium Transsilvana- rum iustitiam administrandi habcant potestatis facultatem. Etiam habeant auctoritatcni levandi ipsos regnicolas praefatarum partium Transsilvanarum iuxta necessitatem contra quoscumque inimicos in hoc negotio contingentcs ad quascumque partes secundum libertates eorum. Et iterum quod si contra potentiam regis fieret conflictus in campo cum dictis antecessoribus et di- rectoribus fratribusque suis ac in hoc negotio ipsis adhaerentibus, si fuerit op- portunum, in eorum auxilium prout fortius et melius poterunt advenire pro- miscrunt sc pugnaturos pro conservandis pracfatarum partium Transsilvana- 293 rum at totiiis regni Hungariae libertatibus. Item quod fumales florenos, sicuti dicari disposuerunt, ad manus ipsorum antecessorum et directorum assignare spoponderunt . Itcm quod treugam pacis foedus et pactum ciuodcumque sub quocumque colore absque consensu et voluntate praelibatorum dominorum antecessorum scu qualiscumque modi concordiam cum quocumquc liominum inire nolunt, nisi partium concurrat assensus. Item quod si contingeret tem- pore medio ratione praescntis negotii aliquem dictorum dominorum anteces- sorum fratrum aut in hoc negotio eis auxiliautium castrum vel castra, civita- tes, oppida et villas ac quascumquc hereditates perdere et ammittere, interim quousque omnia illa redderentur et restaurarentur, cum nemine pacem fa- cient, donec omnia illa effectualiter recuperentur. Item si contigerit aliquem vel aliquos praedictarum partium Transsilvanarum in captivitatem inimici labi vel quocumquc periculo praeveniri pactum per talem vel per tales infringi minime queat, et quod nemo regnicolarum ipsorum ad cuiuscumque iudicis sive spiritualis sive saecularis mandatum ab isto negotio se eximcrc possit, nisi usque finem perseverare. Item quod nuUam innovationem pacis vel guerrae absque voluntate et consensu praetitulatorum dominorum antecessorum seu directorum suorum proprio motu excitare volunt praeter consensum eorundem. Item quod si contigerit ad finalcm decisionem et conscrvationem praesentis negotii, ut ipsi autecessores ct directores ipsorum cum praesenti pccunia, quam nunc dant, et proventibus regalibus in partibus Transsilvanis manibus dic- torum antecessoi-um assignatis in effectimi perducere nequirent extunc ipsis congregatis in unum, tam nobiles, Saxones et Siculi partium dictarum Trans- silvanarum unanimi inito consilio maturo et deliberato teneantur eis ante- cessoribus secundum arduam necessitatem regni auxilium, prout rei extunc arduitas requireret, praebere cum sumptibus et pecuniis. Si vero aliqua par- tium recusaret aliae duae partes arceant ad exequendum eam partem recu- santem pro libertatis pacifica conservatione et rectificatione. Item insuper quod usque ad finalem et effectualem determinationem praesentis incepti ne- gotii pro libertatibus regni ab ipsis dominis anlecessoribus suis nec non fra- tribus eisque in praesenti negotio adhaerentibus seu partem tenentibus, per nullam viain quam humanus intellectus posset capere nec timore, amicitia, dolo, fraude vel dono atque amore quoquomodo dcclinabunt, se cum omni- bus viribus, conatibus, capitibus et rebus cum eis firmiter stabunt et ipsis adhaerebunt, quod absit, etiam cum ammissione omnium pracmissorum fac- tum praesens exequentur, cum cunctis laboribus, fatigiis et expensis atque sumptibus; et si contigerit aliquem iamdictorum antecessorum suorum in conflictu aut alias, quod deus avertat, morte praeoccupari propter hoc negotium praesens continuetur et ex eo ab aliis fratribus antecessorum non se avertent, sed cum eis finaliter persevcrabunt. Et quod Iiaec omnia pracmissa ct quaevis praemissorum singula per ipsos regnicolas nominatos praclibatarum partiuin Transsilvanarum observentur et observari debeant, fide ipsorum bona christi- ana mediante, iuxta vini et formain registri iuramentalis pro praenarratis dominis antecessoribus et dircctoribus suis fratribusque ipsorum obligarunt corain iKjbis cuiusquidem registri iiiramentalis tenor cst: Sic nos deus glo- riosus ac intemerata virgo Maria eius beatissima genitrix et omnes electi dei adiuvent, conservent, vivificent et auxilicntur, ct ut dominus noster .Tcsus Christus intercessione beatissimae virginis Mariae et oninium sanctorum sacralissimum dominicum corpus in inortis articulo praestet nobis et finem bonum tribuat, subitaneaquc et improvisa inorte nos et hacrcdcs nostros pariter non deserat ac fides nostra chrisliana. qua baptisinuin suscepimus, nobis ita auxilietui-, ut oinnia praeinissa siuc dolo ct fraudc^ qualitercumquc cxcogitata et adinvenla astutia firiLiter fideliterque mutuo observabimus'' us(]ue ad determinationem hiiius rci et facti suprascripti. Quod si autcm nos huiusniodi 294 conlructum mutuiini in loto vcl in partc infiingcie altcntaremus \el ipsum non observarcmus quoquomodo, extunc nos pr.ipter non ipsius contractus obser- vationem in fidci noslrac christianae confractioncm ac honorum et humani- tatum ammissiiincm convincamur et convinci debeamus eo facto nosque de talismodi contractus obscr\atione et promissionis reintegratione a duabus per- sonis ecclesiasticis publicc requiramur et admoneamur et si observare, rein- tegrare, reformare et laesum contentare noluerimus, extunc absque omnis litis et ulterioris requisitionis strepitu scntentiam maiorem excommunica- tionis, aggravationis, reaggravationis et brachii saccularis incuramus et a dominis archiepiscopis, cpiscopis, praepositis, abbatibus. presbyteris aut quibuscumque ccclesiasticis personis excommunicemur et singulis locis excom- municati denuntiemur. Supcrindeque nec a sede apostolica neque alia qua- cumquc dignitate gratiam cl relevamcn absolutionis obtincre possimus nec valeamus et si obtinucrimus vcl obtineremus niliil nobis suffragetur, sed per- petuae infamiac ingredine corrumpamur. In cuius rei memoriam firmitatemque perpetuam praescntes literas nostras privilegiales appensione sigilli nostri autentici munitas duximus concedendas. Datum fcria tertia proxima post festum assumtionis beatissimue virginis Mariae, anno domini millesimo qua- dringentesimo sexagesimo septimo. • Verlangerte Schrift. ' Vorlage frude. ^ Hicrauf gestrichen nob. * Vorlage obsevabimus. 3545 Kpeskemet 1467 August 23. Konig Matihias warnt die Biirger der Stadt Her- mannstadt vor einem Zusammengehen mit den Verrdtern. Abschrift um 1600 auf der 1. Versoseite der auf einem Doppelbogen geschriebenen Orig. Urkunde des polnischen Konigs Sigismund aus 1591 an Fiirst Sigismund Bathori, Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 24 744. Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera fidelibus nostris universis et singulis civibus ac toti communitati civitatis nostrae Cibiniensis salutem et gratiam. Constat nobis ipsam civitatem inter alias praecipuam ad nos sacram nostram coronam pertinere omniaque iura, ordi- nationes, dispositioncs et privilegiaa nobis et nostris pruedccessoribus necnon sacra nostra corona habuissc et tenere et ob praemissa ipsam civitatem in omni casu et adversitate regni f idelissimuni nobis et sacrae coronae nostrae permansisse. Cum autem nunc inlelligamus quosdam proditores et malivolos homines in illis partibus Transsilvanis insurrexisse, qui eo non contenti ut per proditores sint exquisito colore ct multis mendaciis ac figmentis adinventis conanlur etiam vos et alios fideles subditos nostros contra ius phasque a vera fide- litate nostra el sacrae coronae avertere, quae res in perpetuam et indele- bilem civilalis illius ignominiam cedet. Statuimus itaque vos literis nostris admonere, ut beneficiorum regalium necnon veterum morum vestrorum ac praecessorum veslrorum mcmores, agatis ea quae vestro debito conveniunt et honori. Requirentcs diligentius, quatenus ipsis proditoribus nostris sive sint aliqui e medio vestri sive forenses asistere non velitis, quin potius toto posse vestro cisdem resistalis, sicuti fideles subditos decet, et tales subditos, qui omnia bona et iura a regibus et sacra corona acceperunt. Nos etiam rec- ta illa tendimus, vobis in auxilium ad exquirendum proditores et fideles 295 reimiiierandos, scientes et a certo tenenles. quod omnes fidelitates nostras no- bis et sacrae nostrae adhibendas volumus favore nostro regio compensare. Datum in Kechkemeth in vigilia festi beati Bartholomei apostoli, anno do- mini millcsimo quadringcntesimo scxagesimo septimo, regni nostri anno de- cimo, coronatiouis vero quarto. 3546 1467 nai-h Aujiust 30 bzw. September Ifi.' Rom Papsl Paiil 1 1 . uerleiht Simoni .lohannis rectori parrochialis ecclesiac sancti Petri de Zolna Transilvancnsis diocesis das Recht, eiiten Tragaltar zu bentitzen. Regest: Tortenelmi Tar 1899, S. 258 nach Bullae Pauli Il-di anni 1467, A. IV, liber I. Blatt 210 V. — 323 r. im Dataria-Archiv in Rom. ' Nach deni Wahl- bzw. Kronungstag des Papstcs. 3547 Miihlbach l-lfi" Septenibpr 22. Johannes Geieb de Vinrjard empfiehlt dem Rat von Hcrmannsladt den Pfarrcr imn Miihlbach als seinen Gesandten. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U III 16. Siegel, rund, Dm. 21 mm, war in griines Wachs auf der Riickseite zum Verschluss aufgedriickt. Circumspectis viris iudicibus, inratis ceterisque civibus Cibiniensibus ami- cis nobis dilectis. En misimus ad vestras amicitias plebanum de Sebes pro aliquibus negociis per nos informatum. Igitur petimus vos, quatenus fidem creditivam adhibere velitis tamquam nosmet vobiscum loqueremur. Datuin in Sebes secundo die festi beati Mathei apostoli et evangclistae, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo septimo. .lohannes Gereb de Wingarth et cetera. Auf der Riickseite Adresse: Circumspectis viris iudicibus necnon iuratis cete- isque civibus Cibiniensibus amicis nobis dilectis. 3548 Klausrnburc) IiG7 Septcniber 22. Koniy Matthias verleiht Gcorg Thabiassi von Hetzcldorf das Konigsricliteramt des Schcnker Stuhles. Ini Auszuff onthalten in der Urkundc KOnig Miillliias' von 1-177 .I.Tnuar 7, diese eingc- schiillct von .Johann Zapolya lb3'2 Tcbiuar 3, Arh. St. Sihiu U IV 14S8. r^egest; Archiv :m, 19(ll, 437. ... qiiod nos attentis et considcratis fidclitate ct fidelibus servitiis antcfato- rum Cieoigius Thabiassi de Eczcl ac Ladislai cl Thobiac filiorum ciusdcin per eos iuxta eorum possibilitatis cxigcntiam nobis exhibilis, iudicatuni uoslrum regium scdis Scnk, qucm ante illud lempus .lohanncs de .Alorgondal tcuuissc 296 dicehatur. scd ex eo, qiiod idcm dicbus tuuc praclcritis, quendam Michaclcm Knoll diclum, potiorcm civem oppidi nostri Sz. Agolha, diris tormeiitis ct mcmbroruni mut ilat ionibus affecisscl. ac cundcm ncce miscrabili occidisset, idem iudicatus ad nostram collalioncm dcvolutus fuissct, de nostris mani- bus regiis antcfalis Cieorgio 'fhabiassi ac Ladishio ct Thobiae filiis suis sub eisdem conditionibus et oneribus, quibus alii iudices rcgni nostri eorum iudi- catus tenere soliti sunt, infra vitam eorum tenendum et possidendum dedisse- mus et conlulisscmus... in civitale noslra Kolo.svar feria lertia proxima post festum Mathiaci aposloli et evangelislac, anno domini millcsimo quadrin- gentesimo sexagesimo septimo. 3549 Klausciiburti 1 i(>7 Seplfmhcr 22. Koniti Matlhias vcikibl Gevrti Tlwbiussy von Helzeldorf iind seiuen Solinen Ladislaiis iind Tobias die Besiizungcn Rewken und Woldorf sowic Besilzantcile in Kewcsd iind crsuchl das Wcissenbunjer Ku- pitel, bei ihrcr Einfiihruiuj niilziiivirhcn. ... in Coluswar fcria terlia proxima post fcstum beati JMathei apostoli et evan- gelistae, anno millesimo quadringcntesimo se.xagesimo septimo. Eingcsch.-jllct voin Wcisscnburgcr Kapitd 1467 und im Auszug cntlialtcn in dcr Urkunde Konig .Mattliias von 1486 Dczcmber 4. Orig. Perg. Arh. St. Sibiu, U 11 439. Regesl: Arcliiv 30, 1901, 442/1. 3550 Klausenbur;! liST Septcmber 22. Konig Matlhias bcffeil den Klausenburger Stephan Kiilb und seine Erbcn iwn allcn Steucrn und Abguben nach seineni in der Altstadt gelcgcncn Sieinhaiis, dem Geburishaus dcs Konigs. Eingeschaltct von C.coig U. Halioczi 1648, Pcrg. .\rh. Sl. Cluj-Napoca, Aichiv dcr Stadt Cluj-Napoca V, 24. Dic Besicgeliing dcr Urkundc ist hciausgcrisscn. Druck: Tortcnclmi tar 1880, 170. .Jakab, Oklcvcltar II, 321 Nr. 156. Mathias dei gratia rex Ilungariae, Dahiiaciac, Croaciac el cetera. Regiam decet maiestalem domum et lociun nativitalis suae gratiis, favoribus et liber- tatibus providere, ab aliorumquc domibus el curiis in solutione ccnsuum sequestrare. Proinde ad universorum notitiam harum serie volumus peivenire, quod nos cum ad humilimc supplicalionis instanliam nonnullorum fidelium nostrorum pcr eos pro partc fidelis nostri circumspccti Stcpliani Kolb, civis civitatis nostrae Coloswar, nostrae maicslali proplcrca oblatac, tum etiam attentis ct consideratis fidclibus obsequiis quondam Jacobi IMehffi, socri vide- licet ipsius Stephani, per eum serenitati nostrae iu.xta suae possibilitatis exigentiam laudabilitcr exhibitis ct impcnsis. Volentes huiusmodi suorum meritorum intuitu ipsimi aliquo noslro favorc prosequi gratioso, quendam fundum curiar seu domum ipsius iapideam in vcleri caslro Coloswar ex oppo- sito novae civitatis sitam ct haljitam, cui ab oricntali quacdam plalea pcr quam itur ad claustruin beatae Mariae virginis in eidern veteri castro habi- tum ab occidentali vero domus Anlhonii Veres contigue vicinari dicuntur, et in qua idem Stephanus Kolb residentiam facit, ad pracsens personalem simulcum cunctis suis utilitatibus ct pertinentiis quibuslibet utputa vineis. 297 agris, pratis, terris arabilibus et generaliter quarumbilel ulilitalum integri- tatibus quovis nominis vocabulo vocitatis ad ipsum fundum curiae sive domum spectantibus, nec non eundem Stephanuni Kolb et domiuam Ursulam consor- tem eiusdem ac Margaretliam filias videlicel dicti quoudani Jacobi Mehffi cunctosque heredes et posteritates ipsorum ab omnibus censibus, daliis. col- lectis, taxis, exactionibus, contributionibus et quibuscumque solutionibus ac muneribus sive servitiis, tam ordinariis quam extraordinariis, consuetis vel inconsuetis, qui et quae ex parte dicti fundi curiae sive domus ipsiusque Ste- phani Kolb ac Ursulae consortis suae et .Margarethae nec non heredum eorun- dem serenitati nostrae deberenl et posseul proveniri, peuilus et per omnia cx cerla serenitalis nostrae scientia et animo deliberato duximus supporlandas, demplo tributo fisci nostri regalis, et penilus absolvendas. Immo supporla- mus, eliberamus, eximimus, segregamus et absolvimus perpeluis fuluris tem- poribus praesenlium pro vigorem nec inlerposita declarationc: Quod quic- quid de illo fuudo curiae vel domo praemissis pro annnali censu vel laxa ordi- naria seu extraordinaria quoquomodo deberent vel possent serenitati nostrae provenire, iuxta veram et consuetam ac debitam limilationem ab antiquo more civitatis nostrae obscrvatam id in summa principali seu capitali nobis de dicta civitate nostra Coloswar provenire consueto ad rationeni nostrae serenitatis volumus et decrevimus defalcari. Quocirca vobis fidelibus nostris iudici et iuralis civibus diclae civitatis nostrae Coloswar praesentibus et fuluris ac aliis quibuscumque collectoribus et exactoribus praedictorum censuum vel collectarum aut taxarum seu quarumcumque contributionum per nos vel successores nostros reges Hungariae illuc deputandis, cuiusque status et con- ditionis existant, firmiter committimus el mandamus, quatenus a modo dein- ceps praefatum Stephanum ac Ursulam consortem et Margaretham filias dicti quondam Jacobi Mehffi ipsorumque heredes et posteritates universos a solu- tione et contributione quorumcumque censuum, coUectarum, taxarum et exactionum seu etiam serviturum de dicto fundo curiae ac utilitatibus suis praedictis qualitercumque faciendis contra formam praemissae nostrae exemp- tionis et libertationis astringere seu artare aut ea ratione impedire, moles- lare, aggravare, vel dampnificare nusquam et nequaquam praesumatis nec sitis ausi modo aliquali, gratiae nostrae sub obtentu. Praesentes post earum lecturam semper reddi iubemus praesentanli. Quas sigillo nostro secreto, quo ut rex Hungariae utiniur, impendenti fecimus communiri. Dalum in Coloswar in profesto beati Michaelis archangeli, anno domini millesimo qua- dringetesimo sexagesimo seplimo, regni autem nostri anno decimo, corona- tionis vero quarto. 3551 Klausenl)ur(| 1467 September 28. Kuniy Mailhias foideii dcn Rul i'un Heimann- stadt aiif, die vom Zipser Grafcn entsendctcn Aufwierjler zu uerluiften und ihm auszuliefern. Orig. P:ip. Aih. Sl. Sibiu U II 267. Siegel.rund, Din. 61 lutn. in lolcsWachs, papierbedeckt, ;uif dcr Hiitl-Lseite zum Vcrschluss aufgcdriitlvt. Dersclbe Stenipcl wic Nr. 3 362. Druck: Tclcki, Hunyadiak kora 11, 285 Nr. 445. Von der Kanzlei: Commissio propria domiui regis. Mathias dci gralia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera. Prudenles et circumspccli fideles nobis dilecLi. .\.udinius, quod comes Sccpu- 298 siensis hoiiiines ad seduccuiliun vus illuc niilteiet. Pio eo vobis finniter nian- damus, quatenus dum homines dicli comitis Scepusiensis ad vospervenerint, eos caplivetis et captos simul cum literis el his, quae vobis intimata sunt, maiestati nostrae transniittere debcatis. Secus facere non i)racsumatis. Datum in Coloswar feria seeunda proxima posl festum liealorum Cosmae et Damiani martirum, anno domini millcsimo quadringentcsimo sexagesimo septimo, regni nostri anuo decimo, coronalionis vero quarto. Aitf der Ritckscite Adrcsse: Prudentibus et cireumspeclis magistro civium ac iudici el iuratis civibus necnon toli communitati civitatis nostrae Cibiniensis fidelibus nobis dileclis. 3 552 Tlioronl)un( 1 'ilw Oklober ;{. Koiug Mallhias iicinahrt allcn aiii Aufsland (legei} ihn Bcleiliiilcn aiis dcr Gcspansrhafl Koluzs Verzcihunii. Datum in Torda sabbato proximo post festum beati Micliaelis archangeli, anno millcsimo quadringentesimo sexagesimo septimo. Bruchstiick: Pray, .\nnalus -4, 'M. Kalona, llist. cril. VIII Ij, 229. 3553 Hermannstadt 1^67 Oktoher 19. Koniij Matthias gewdhrt den Sachsen der Zivei Stiihle filr ihre Teilnahme ain Aufsland Vcrzeihunfi. Orig. Pap. .\rchiv der Kvang. Kirchengemeindc .\.B. Media? Nr. 40 heute als Leihgabe iin Museum fur C.eschichte Bukarest. Bruchstiick: .\rchiv 11, 1873, 66 .Anm. 1. Von der Kaiizlci: Propria commissio domini regis. Nos Mathias dei gralia re.x Hungariae, Dalmaciac, Croaciae memoriae com- mendamus tenore praesentium significantes quibus expedit universis, quod pro parte et in personis prudentum et circumspectorum universorum Saxo- num nostrorum in duabus sedilius Megj'es et Seellv vocatis commorantiinn nos- trae declaratum est maiestati in hiinc inodum. Quod cum in liis temporibus proxime praeteritis .lohannes Groff, qui honore waivodatus Transsilvanensis. fungebatur, una cum nobilibus et incolis partium regni nostri Transsilvana- rum fidei et honoris ipsorum oblitis, a fidelitate nobis et sacrae coronae dicti regni nostri Hungariae sub jiraestito' iuramento promissa defecissenl, tunc idem .Johannes eosdem contra nos insurgere conipulisset qui licet tandem com- pulsi insurrexissent. Tamen prout ex testimoniis veridicis comperimus, iidem nobis nocere noluerunt. Propterea supplicatum extitit maiestati nostrae in personis eorundem, ut nos si aliquem gravem animum hoc praetextu contra eos haberemus ab eisdem removeremus. Unde nos tum supplicalionibus prae- fatis inclinati tum vero quia coacti et eompulsi penes ipsum .lohannem Groff insurrexerunt, omnem animi nostri gra\'edincm, si quam fortassis propterea contra ipsos habuissemus removentes eisdem, capitibus quoque rebus et bonis ipsorum quibusvis superinde gratiam fecimus et facimus praesentium per vigorem, ita videlicet, quod nemo hominum temporum in successu eis hoc obiicere possit. Quocirca vobis fidelibus nostris universis et singulis iudicibus 299 et iusticiariis, ccclesiasticis videlicet et saecularibus, item magnificis vaivodis vel vicevaivodis dictarum parlium regni nostri Transsilvanarum cunctisque aliis cuiusvis status et conditionis nominibus necnon regnicolis nostris prae- scntibus et futuris praesentium notiliam habituris harum serie firmissime mandamus, quatenus a modo in posterum praefatos Saxones nostros, tam maiores quam minores, in dictis duabus sedibus commorantes occasione prae- missorum intra vel extra iudicium in personis rebusquc et bonis eorum qui- buscumque impedire, turbare, seu quovismodo damnificare nuHatenus prae- sumatis nec sitis ausi modo aliquali. Praesentibus perlectis exhibcntibus restitutis. Datum in civitate nostra Cibinicnsi feria sccunda proxima post festum beati Lucae evangelistae, anno domini millcsimo quadringentesimo sexagesimo septimo, regni nostri anno decimo, coronationis vero quarto. ' Vorlagc pracilUtlo. 3554 Hermaniistadt 1467 Oktober IJK Koniij Mallhias bcstalifjt dic Bewolmer von Salzbiiifj in ihren Rcxhlcn und Freihciten. Absclirifl 19. Jahrhundert Arh. St. Sibiu, SainuUung G.D. und Fr. Teulsch .386 f. 1088 f nach dem heute verschollenen Orig. Perg. im Martitarchiv von Ocna Sibiului. Nos iMathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciac et cetera memo- riae commendamus tcnore praesentium significantes quibus expedit univer- sis, quod pro parte ct in personis fidelium nostrorum universorum civium et hospitum oppidi nostri Wizakna exhibita sunt nobis quaedam duae literae prima condain serenissimi principis domini Andreae regis Hungariae, tenorem quarundam literarum olim excellentissimi principis domini Stephani iunioris consimiliter regis Hungariae confirmative in sc habentcs, sccunda vcro nostra in pergamcno patentcr confecta, super certis libertatibus corundem civium ct hospitum nostrorum supplicatumquc exslitit nobis ut contenta huiusmodi literarum breviter et articulalim praesentibus literis nostris inseri et inscribi facere, buiusmodiquc libertalcs renovare atque ipsos cives et eorum posteros in eisdem libertatibus et consuetudinibus ipsorum antiquis illaese conservare dignaremur. Ex quibus quidem litcris pracfati condani Andrcae regis comperi- mus, ipsum condam dominum Stephauum regem has praefatis civibus et hos- pitibus nostris pcrpetuo duraluros ordinasse libertates et consuetudines: Primo ut ipsi inter se villicum eligant, qui univcrsas causas in medio eorum ortas iudicare et discuterc dcbcat et quod uemo super ipsos violcntuni descensum facere possit. Praeterca quod si qucmpiam ct ipsis civibus sine haeredibus decedere contingerint, extunc talis sua bona sive in vita sive in morle cui- cumque voluerit liberam habeat legandi facultatem. Ceterum quod censum annuale, quem comprovinciales solvere consueverunl solvere non teneantur nisi cum regia maiestas ad partes Transsilvanas vcnire conlingat, eidem mu- ncra dare obligantur. Item quod de quaciimque silva voluerint pro fodina salium ligua sufficienlia succidcre jiossuul. Ex aliis aulem litcris noslris comperimus vaivodis vel vicevaivodis nostris Transsilvanis nec non exacto- ribus taxaruin contribulionum ct coUectorum quarumcumque firmiter man- dasse, ut ipsos cives et hospites nostros conlra libertales et dispositioncs eorum in quanlum cas habciU iuipcdirc ct turbare nullalcmis pracsuniaul. Nos igitur cum huiusmodi supplicationibus noslrae modo quo supra porreclis maicstati 300 inclinati, luiii vero ut ipsi cives vi iiospitcs noslri sicuti numeio ita et lide- lilale augeanlur, contenla praelalaruin literaruin breviler eL arliculaLim prae- sentibus literis nostris sine diminutionc et augmeiilo aliquali inseri et inscribi faciinus ac easdem renovamus volumusque eosdem in eisdem illaese conser- vaie et facerc conservari. Quocirca vol)is fidelibus nostris vaivodis vel vice- vaivodis noslris Transilvancnsibus et ilein universis dicatoiibus et exactoribus censuuin. taxarum ac collectaruin nec non conlribulionum quaruincum([ue praesenlibus et futuris praesentium iiotiliani liabituris harum serie firmissime praecipimus et mandamus, quatenus a modo deinceps memoratos cives et hospites nostros de W^-zakna suosque successores in omnibus praemissis eoruin libertatibus et consueludinibus et specialiter in illis in quibus tempore dicti qiiondam genitoris noslri manserunt, tenere et conservare aut ipsos contra huiusmodi libertates et consuetudines in aliquo impedire et turlJare aut ad aliquam solutionem censuum arctare et compellere non audeatis, nec sitis ausi modo aliquali. Praesentes quoque quas appensione sigilli nostri secreti, quo utimur impendenti communiri fecimus, post earum lecturam semper reddi mandamus praesentanti. Datum Cibinii feria secunda proxima post festum beati Lucae evangelistae, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo septimo, regni nostri anno decimo, coronationis vero quarto. 3555 Herinannstadt 1467 Oktober 21. Konig Matlhias befreit uber Eisuchen fide- lium nostrorum universorum hospilum et inlial)itatorum opidorum nostrorum Dees et Akna beide Orte als Anerkennunn fiir ihre treue Haltung hei dem jiingsten Aufstand, den Adlir/e und andere Bewotmer Siebenbiirgens zusammen mit Johannes Gruff angezettell luilten, von allen ordentlirhen und ausserordent- liclten Steuern und Abgaben. Datum Cibinii in festo undecim inilium virginum, anno domini millesimo quadringentesimo septimo, regni nostri aiino decimo, coronationis vcro quarto. Orig. Pcrg. .'\rli. St. CIuj-Napoca, Archiv der Stadt Dcj Nr. 45. Sicgel war an wciss- griiii-violetter Scidcnschnur angchiingt. Dic Urliundc ist durcli Chcmilcalien verdorben und befindcl sich gegenwartig zum Reslaurieren im Staatsarchiv Bukarest. Sic wird hier nach dem Manuskript Zinimermanns als Rcgcst wiedcrgcgeben. 3556 Hermannstadt 1467 Oktober 22. Konig Mallhius vergabl die Besitzung Rdsinari filr 250 Goldgutden von neuem der Stadt Hermannstadl. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 653. Siegcl, rund, Dm. 61 mm, war in rotes Wachs vornc aufgcdrilckt. Diuck: Transilvania 1873, 222. Hurmuzaki, Documente II, 2, 178 Nr. 158. Archiv 21, 1887, 357 Nr. 11. Hurmuzaki, Documente XV, 1. 64 Nr. 112. V. Pacaia, Monografia comunei Ra^inariu, Sibiu 1915, 81 .Anm. 1, der die Urkunde mit vollig unzureichenden .Vrgumenten als Falschung erklart. Bruchstiick: Eder, Observationcs 135. Nos Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera memo- riae coinmendamus tenore praesentium significantes quibus expedit univer- sis, quod licel quaedam villa Walahikalis Rosenara vocata, in territorio civi- 301 tatis noslrae Cibinicnsis sita et liabita, ad eandem civitalem nostram omni iure pertinuerit, lamen tempore ingressus quondam magnifici Michaelis Zy- lagy de Horogzeg piae memoriae ad has partes Transsilvanas per magistrum civium iuratosque cives et totain communitatem eiusdem civilatis nostrae propter urgentem ipsius necessitatem, sicuti veridicis relatibus informati sumus. quondam Pelro Gereb de Weresmarth pro trecentis florenis auri pignori existitisset obligata. Nunc vero eodem Petro Gereb proplcr infidelitatem suam, quam contra nostram maiestatem et sacram coronam dicti regni Hun- gariae graviter excedendo et rebellando incurrit in capite truncato, nos ad devotam et diligentem instantiam universorum civium et totius communi- tatis praedictae civitatis nostrae pracdictam villam Walahicalem Rosenara, quae ad manus nostras rcgias propter notam infidelitatis annotati quondam Petri Gereb rite et legitime devoluta esse perhibetur, cum omnibus et singulis perlinentiis, utilitatibus et iuribus eiusdem ad eandem ab antiquo spectanti- bus et pertinere debentibus ex regia nostra liberalitate pro ducentis et quin- quaginta florenis auri nobis per eosdem cives et totam communitatem plenarie e.xolutis et expeditis eisdem civibus et toti communitati saepefatae civitatis nostrae praesentibus et futuris remisimus et relaxavimus manusque nostras penitus de eadem e.xcipiendo perpetue possidendam, immo remittimus, rela- xamus et excipimus harum nostrarum vigore et testimonio literarum mediante. Datum in dicta civitate nostra Cibiniensi secundo die festi undecim millium virginum, anno domini millcsimo quadringetcsimo sexagesimo septimo, regni nostri anno decimo, coronationis vero quarto. Von der Kanzlei reclits unten mii anderer Schrifl: Ad relationem Johannis Ernst et cetera. Auf der Riickseiie von gleichzeitiger Hand: Super donationem possessionis Ro- schonayr. 3557 Hennannstadt 1467 Oktobpr 28. Konig Mallliias schenkt Georg Thahiasg von Helzeldorf ein dem Peler, Grdf von Rolhherg, pfandweise iiberlasscnes Hcuis in Hermannstadt, das wegen dessen Teilnahme an dem siehenbiirgischen Aufstand an den Konig gefallen war. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 268. Siegcl, riind, Dm. (i5 mm, w.ir in roles Waclis vorne aiifgedruclct. Druck: Archiv 21, 1887, 3.58 Nr. 12. Von der Kanzlei: Commissio domini regis. Nos Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera memo- riae commendamus tenore praescntiimi significantes quibus expedit univer- sis, quod nos consideratis fidclitate ct fidelibus serviciis fidelis nostri egregii Thabiasy de Eczel per eum nobis ct sacrac coronac nostrac constanter exhi- bitis quandam domum suam lapideam in civitate nostra Cibiniensi habitam alias per ipsum Georgium condam Petro Gereb de Weresmorth pro centum florenis auri impignoratam scd per notam infidelitatis eiusdem Petri quam ex eo, quod idem postposita fidelitatc qua nobis tenebatur pridem .lohanni Groff lunc wayvodae nostro Transsilvano, qui accepti beneficii inmemor cum Transsilvanenses coniurationes faciendo nobis rcbcllasset ac contra nos ut infidelis hostiliter insurrexisset, adhaerendo incurrit ac tandem pro huius- 302 modi nola sua infidelital is iuxla sua dcmeiita capitc Iruucalus est ad nos- train maiestatem litc^ ct' lcgilimc' devolulam aunolato Georgio Thabiasy suisqiie heredibus ct posterilatibus univcrsis simulcum omni eo iure, quo cadem donius per ipsum Georgium dicto condam Petro Gereb impignorata fuisscl. rcmisimus immo rcmittimus praescutium per vigorem. Quocirca vobis fidelibus noslris wayvodis vel vicewayvodis nostris Transsilvauien- sibus magistro civiuin et iudicc nec non iuratis civibus diclae civilatis nos- trae Cibiniensis cunctis etiam aliis regni nostri iudicibus et iustitiariis ecclc- siaslicis videlicet et saecularibus praesentibus et futuris praesentes visuris liaruin serie firmilcr mandanuis. qualcnus amodo deinccps praefatuin Geor- gium Thabiasy aut suos hcrcdcs ratioue prima ad quorumvis instantiam iudi- ciariam aul vestro astare iudicalui compelleic vel ipsos inlra vel extra iiidi- ciuin impedire vel turbare nullo omnique tempore praesumatis. Praesenti- bus peiiectis exhibenti restitutis. Datum in Cibinio in festo beatorum Symo- nis et Judae apostolorum, anno domini millesimo quadringentesimo sexa- gesiino seplimo, regni nostri anno decimo, coronationis vero quarto. > Auf Rasur. 3558 Herniannstadt 1467 Oktober 28. Kdiiig Matthias spricht die Guter des zum Tode verurteilten Peter Grtif von Rothberg. ausser den bereits vergabten und der schon an Johann Ernsth vergebenen Besit:ung Cornutel, dessen ^Vilwe Clara und ihrem Sohn Johann zu. Eingesclialtet vom Weissenburgcr Kapitel 1 169, Orig. Arh.'St. Siljiu V II 260. Drucli: Aichiv 21, 1887, 359 Nr. 13. Nos Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera memoriae commendamus tenore praesentium significantes quibus expedit universis, quod nos de beniguitate nostra regia qua deliqucntibus vcniam, elapsis sublevamcn solemus impertiti, iurisque rigorem inlerdum lenitate misericordiae consue- vimus temperare, universis possessionibns poitionibusque et iuribus posses- sionariis, nec non domibus in civitate nostra Cibinicnsi fundatis. nec non vineis et piscinis in territorio eiusdem civitatis nostrae et alias ubilibet in partibus regni nostri Transsiluanarum existentibus. cunctisque aliis rebus et bonis con- dam Petri Gercb dc Weresmarth, ubilibet in quibusvis comitatibus partium praedictarum habitis. quae per notam infidelitatis eiusdem condam Petri quain ipse ex eo novissime incurrerat, quod postposita fidelitate qua nobis et sacrae coronae dicti regni nostri tenebatur. infideiibus nostris incolis scilicet partium Transsiluanarum praedictarum ac magnifico Johanni Groff, tunc honore vai- vodatus fungenti, contra nos exercitualiter insurgentibus periurantibus et si- mul cum dicta civitate nostra Cibiniensiet nonnullisaliis. quos malo svasui ad se traxerat, adherentibus nobis quantum in eo fuit contumaciter rebellavit, quem iuxta demerita sua finaliter poena capitis plecti fecimus, ad nostrammaies- tatem consequenterque sacram coronam huius regni rite et legitime devoluta sunt, exceptis illis rebus et bonis, quae nos in hac civitate nostra vel alias ubi- cumque per fidelem nostrum egregium Johannem Erwsth vel alium ex manda- to nostro proptcr demerita praetacti condam Petri levare et auferri fecimus et dempla simili inodo possessione Horthobag vocata. per nos fideli nostro egregio Johanni Erwslh^ collata, gratiain et misericordiam duximus faciendam specia- 303 les ac de manibiis noslris rcgiis nobili doniinae Clarae vocalae relictae ac Jo- hanni filio condam Petri duximus remittenda et relaxanda, immo rcmittimus praesentium per vigorem. Quocirca voliis fidelibus nostris magnificis palatino et iudici curiae nostrae vestrasque in iudicatu vicesgerentibus nec non vaivo- dis vel vicevaivodis nostris Transsiluanis cunctisque aliis regnicolis nostris et ciuibusvis iudicibus ccclesiasticis videlicct et saecularibus et futuris praescntium noliliam Iiabituris harum serie firinissime mandamus, quatenus praefatani do- minam et Johannem filium eiusdem heredesque eorum in praescriptis bonis et iuribus posessionariis deinceps ad quorumcumque instantiam contra formam praemissae nostrae gratiae intra ct extra iudicium praevia ratione impedire quovismodo non praesumatis et nec sitis ausi modo aliquali, gratiae nostrae sub obtentu. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Cibinii in festo beatorum Symonis et ludae apostolorum, anno domini millesimo quadringen- tesimo sexagesimo septimo, regni nostri anno decimo, coronationis vero quarto. 1 So Vorlage. 3559 Mediascb 1467 Oktober30. Konig Malthias verbietel den koniglichen ZoUeinneh- mern. wiihrend des AllcrhcHigetyuhrnHtrktes in Kronstadt Zolle cin:iihel)en. Orig. Pap. Arh. St. Bra^ov, Priv. 174. Siegel runri, Dm. 68 nim, war in rotcs Wachs vorne aiifgedruckt. Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis. Nos Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera memoriae commendamus tenore praesentium significantes quibus expedit universis, quod nos ad supplicationem fidclium nostrorum universorum civium et hospitum ac communitatis civitatis nostrac Brassoviensis nobis propterea porrectam, tum vero pro commodn ct utilitate ipsius civitatis nostrae omnes mercatores sive negociatorcs cuiuscunque lingvagii cxistant. dc quibuscumque cxleris partibus ad nundinas circa festum omnium sanctorum proxime venturum in ipsa civitate nostra Brassoviensi celcbrari solitas, vel ex eisdem nundinis ad alia quaecumque loca res mercimonialcs aut alias quascumque deferentes, sive ipsi Brassovienses, sive alii quicumquc existant, a solutione proventuum vecti- galis sacrac coronae nostrac sive tricesimae ac tributi ncc non altcrius cuius- cumque sohitionis onere hac vice tamen gratiosc cximendos duximus et suppor- tandos, imo eximimus et supportamus pracscntium per vigorem. Quocirca vo- bis fidelibus nostris exactoribus vectigalis sacrae coronae nec non tributi et triccsimae cunctis etiam quarumcumque solutionum exactoribus firmiter man- damus, quatenus receptis praesentibus praescriptas proventus vectigalis sacrae coronae nostrae ac tributum aliquod, vel aliam quacumque solutionem a prae- dictis negociatoribus sivc mercatoribus cuiuscumquc lingAagii existant, nec non ab ipsis civibus et hospitibus nostris Brassouiensibus rebusque pcr eosdem ad ipsas nundinas importantibus vel exportantibus de eisdem exigcre non de- beatis, aut quempiam eorum contra formam huiusmodi gratiosae nostrae excm- tionis propter non solutionem vectigalis tributi tricesimae ac alterius cuius- cuncpie in pcrsonis, mcrcanciis rebusque et bonis ipsorum quibuscumquc ab hinc usque ad nonum diem turbare seu damnificare nuUo modo praesumatis. Pracscntibus pcrlectis exhibenti restitutis. Datum in oppido Megycs feria sexta proxima ante fcslum omnium sanclorum, anno domini millesimo quadringen- tesimo sexagesimo septimo, regni nostri anno dccimo, corouationis vcro quarlo. 304 5560 Sfhassburji lifi" Xovenil)er 3. Kdiiifj Maltliias schenld die Besiiziingen Far- kasthelki', Saldorff, Salgo ct F^evereghaz voeatas ac portiones possessionarias in possessionibus Hydegwyz. iMihalfahva, Wezzed, Wyfahv, Bolya, Rakovycza et Horthobagh cum praedio Indagaal dicto oinnino in comitatu Albensi Trans- silvaniK item possessionem lewedych ac porliones possessionarias in possessio- nibus Monyoros, Bwn et Hethwr, nuncupatis in de Kykello nec non possessio- nes Mykes et Zelesthye vocatas in de Thorda coniitatibus existentes et habitas cuni quadam domo in opido nostro Wyzakna constructa, quae alias Nicolai de Wyzakna praefuissent scd pcr notam infidelitatis eiusdem, quam ipse ex eo, quod pridem Johanni Groff alias vaivodae nostro Transsilvauensi, qui accepti beueficii immemor cum Transsilvanensibus coniuratione faciente nobis rebel- lasset et contra nos ut infidelis hostiliter insurrexisset non solum adhaesisset verum etiam nonnullos alios in fidelitate nostra permanere \oIentes cum suis malis consiliis ad infidelitatem convertisset ct incurrit seinem Hofritter Jo- hannes Ernst iind dessen SiJhnen Siijisnnind iind lohannes iind beaiiflragt den Kon- i>cnl i>un Koloznwnoslor sie in diesen Besilzcinziifuhrcn. Datiun in Segeswar feria tertia proxima post festum omnium sanctorum, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo septimo, regni nostri anno decimo, coronationis vero quarto. Orig. Pap. Ungar. I.andesarchiv Budapust Dl. 2G409. .Siegel, niiul, Dni. G5 iiiin, in rotes Waclis auf der Riickseite zum Verschluss au[gedriicliosis viris fratribiis Georgio priore ac Wdalrico cl Cristanno ordinis pracdicatorum de claustro beatac Mariae virginis in civitate Segcswaricnsi fundalo in ipsorum ac totius conventus dicti claiistri pcrsonis itein Johanne filio Pauli dc Felcky, altero Johanne filio Salomonis dc Ilccsfahva, Jacobo filio Michaelis de eadem, Andrea filio Valentini de Sard. officiali Ladislai Ewsy de Ilydcgkwlh, altero Andrea dc Sarpathak. Johaunc filio Pctri dc Somogyon, Michaelc dc^ Halas- thelke ac honorabili Dominico plcbano de dicto Wyzakna, itein providis et circuinspectis viris Nicolao iudicc ct Johanne Rasore cive civitatis Segcswa- riensis* praedictae in personis universorum hospitum ct incolarum ciusdcm civitatis, itcm Georgio officiali Gcorgii dc Haranglab ac Anthonio similiLer officiali Johannis Salfy dc Salfalwa, Johanne Fylthews et Andrea Juga ioba- gionibus gcnerosae dominac Clarae, egrcgii Pongracz de Dengelcgh aliisque quain pluribus nobilibus vidclicct ct ignohilibus inibi legitime convocatis et praesentibus accedentes praefatos Johannem Ernisth ac Sigismundum ct Johannem filios eiusdem in dominium earundcm introduxissent easdcmque eisdem cum cunctis ipsarum utilitatibus et pertinentiis quibuslibet, deinptis solum inodo dirccta et acquali mcdictate dictae possessionis Fyereghaz ac simililcr medietate molendini ibidem supcr fluvio Kykellew cxistentis nec- non tertia parte cuiusdam prati seu fenilis intra metas eiusdem posscssionis Fyereghaz habiti in quibus annotatus Georgius prior ac dicti fratres praeno- atum claustrum ipsorum ius testamentarium habere allegassent praemissae regiae donationis titulo statuissent perpetuo possidendas nullo penitus excep- tis ipsis priore et fratribus contradictore apparente legitimis et sufficientibus diebus in faciebus earundem permanentibus. In cuius rei memoriam firmi- tatemque perpetuam praesentes literas nostras privilegiales pendentis et au- tentici sigilli nostri munimine roboratas duximus concedendas. Datum quinto decimo die diei introductionis et statutionis praenotatarum, anno domini supradicto. Auf dcr Riickscile von ciner andern qlcichzciligcn Ilund: Statutoria Johannis Ernisth super possessionibus Fjercghaz et cetera. November 25. ' Fclilt. Hierauf dur cligestrichen ilem poss. * Vorlage Segcswa. 3574 H67 ne/.rmber 30.D(/.s Weisscnhiufjcr Kapilcl sehaltcl die Urkiindc Konig i\Iat- tltias' imn 1407 JSr. 3 oiO cin iind licrichtct. dass Gcory Thobiassy uon Ilctzel- dorf iind dcssen Sbhne Ladislaus iind Tol)ias in den Bcsitz von Rewken und Woldorf sowie in Bcsitzanlcile von Kcwesd cingefiihrt worden sind. ... \ iccsimo secundo dic feriac quartac proximae ante festum beatae Luciae virginis iu dicto anno domini millesimo riuadringentesimo sexagesimo scp- timo. Im Auszug enttialten in der Llrkundc Kiinig Matthias' von 1486 Dezember 4, Orig. Perg. .\ih. St. Sibiu, U II 439. Regest: Archiv 30, 1901, 442/1. 313 3575 Kronstadt 1467 Dezember 31. Konig Malthias vcrlciht dcm Bischof Johannes von Grosswardein die Halfte der zur Burg Unguras gehorcnden Besitzungen da- runter Nemethy. Zaaznyres, Waralya in dcr Innerszolnokcr und Zenthiacab, Kereles cum curia in eadem cxistente, Kintcln. Kallesdorf, Reussen und Salz in der Dobokaer Gespanschaft und bcauftragt dcn Konvcnt von Kohizsmonostor, dic Einfiihrung vorzunehmcn. Datum Brassoviae in festo beati Silvestri papae, anno domini miilesimo qua- dringcntesimo sexagesimo septimo, regni nostri anno dccimo, coronationis vero quarto. Laut Riickvermerk liat die Einfiilnung am 3. Februar 1468 stattgefunden. Orig. Pap. Ungar. Landcsarchiv Biidapest Dl. 27 917. Siegel, rund, Dm. 65 nim, in rotes Wachs, papierbcdeclit aiif, dcr Huckseile zuin Vcrscliluss aufgedriickt, Rcstc mit dcmsel- ben Stcmpel wie Nr. 3 362. 3 576 li67... Kcinig Malhias gibl bckannt. dass auf dcr leiztcn Reichsversammlung u.a. bcschlosscn wurdc. ne unquam nos vel successores nostri rcges provincias Fogaras, Omias et Radna cum pertincntias earundem quoquomodo a se alie- nare seu abstrahere possimus vel valeant. Sed semper praefati districtus in manibus regiis prompti et parati ad hoc teneantur, ut si quando opportunum fuerit, vaivodae alieni Transalpino vel Moldaviensi ad partium scilicet illa- rum terrarum^ seu recuperationem assignari possint prn dcscensu... Ideo fide- litatibus vestris firmiter praecipiendo mandamus aliud omnino habere nolen- tes, quatenus memorata territoria Fogaras, Omlas et Radna cum pertinentiis eorundem apud quoscumque et qualitercumque habita, quam primum visis praesentibus ad manus vestras occupare et in eisdem durante beneplacito nostro conscrvare ac sicut quaelibet alia bona nostra tucri et defendere debea- tis. Secus nullo modo facere ausuri... 1467. Der Hinweis von oben, dass dieser Beschluss in der letzten Reichsversammlung gefasst wurde, ermoglicht eine genaucre Zcitsetzung der Urkunde. Es handelt sich dabei zwci- fellos um den bedeutsamen Rcichstag vom Mdrz 1467, auf dem Konig Matthias seine grosse Steuerreform beschliessen liess, vgl. W. Fraknoi, Mathias Corvinus, Frei- burg 1891, S. 120 und I. A. Fessler u. E. Klein, Geschichle von Ungarn, Bd. 3, Budapest 1874, S. o3, 189. Die Urkunde diirfte daher zu April-Mai 1467 an- zusetzen sein. Druck: J. Sziisz, Kpistolae Mattbiae Coivini rcgis Ilungariac ad pontifices, impcratores, regcs, principes aliosque illustrcs viros. Klausenburg 1745, S. 11 Nr. 6. Bruchsliick: Edcr, Obscrvationes 146. Katona, Hist. crit. VIII/15, 240. Hurmuzaki, Documente II, 2, 179 Nr. 159. Contiibutiuni istorice 195. 3577 Kronstadt 1468 Januar I. Konig Matthias vcrlciht dem KronstHdter Biirger Georgius Biro die Besitzungcn Schirkaniicn und fiiriiu. Oiig. r.np. .\ih. St. Bia^ov, Priv. 182. Sicgcl, rund, in roles Wachs, papierbcdeckl, vornc aufgcdiiickt. Dcrselbe Stempcl wic Nr. 3 362. 314 Von der Kan:h'i: Proprin commissio domini rcgis. Mathias dei gratia rcx Hungariac, Dalmaciae, Croaciae el cetera memoriae commendamus tenore praesentium significantes quibus expedit universis, quod nos sicuti mediantibus aliis iilcris nostris fideli iiostro Georgio Biro civi' el inliabitalori civitatis Brassowicnsis posscssiones nostras Sarkan et .Alykofalwa in districtu Fogaras habitas et existeiiles durante nostro bcne- placilo contuU"ramus, sic el pracsentibus similiter praetactas possessiones Sarkan ct Mykofalwa vocatas eidem Georgio Biro donamus et conferimus durante nostro beiicphicito per cum possidendas harum nostrarum vigore et testimonio litcraruiii mcdianlibiis. li)atum in civitate nostra Brassowiensi in festo circumcisionis domini. anno eiusdem millesimo quadringentesimo sexagesimo octavo, regni nostri anno decimo, coronationis vero quarto. ^ Vorlage civis. 3578 Kronstadt 1468 Januar 3. Kiinig Matthias hefreit die Bewohner von Kronstadt iind dem BurzenUind ungrsiehls ihrer Treiie iviihrend des siehenhiinjisehen Auf- standes und des MoldaufeldziKjes porliiiifig ixin der Entriehtung vim ZHllen. Orig. Pap. Aiii. St. Brasov, Priv. 184. Sicgcl. rund. iti roles Wachs, papicibeclcckt, vorne aufgcdriickt. Dcrsclbe Steuipcl wic Nr. 3 .362. Druck: Tcleki, Hunyadiak koia 11. ,300 Nr. 453. Bruchstiick: Hurnuizaki, Docuuicnte XV, 1, 65 Nr. 114. Yon der Kanzlei: Propria commissio domini regis. Nos ^lathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera memo- riae commendamus tenore praesentium significantes quibus expedit univer- sis. quod nos considerantes inclitas virtutes, pracckira merita et multimoda servitionim genera fidelium nostrorum circumspectorum civium et inhabi- tatorum civitatis nostrae Brassouiensis, ac totius communitatis terrae Barcza, quibus ipsi novissime, dum sciiicet incolae partium Transsilvanarum regni nostri conlra nos insurrexissent, res et bona ipsorum fortune casibus submit- tendo nobis cuin inagiia fidci constantia assistentes se gratos fidelesque reddere studuerunt, aemulisque nostris totis eorum viribus obstaculum pracbuerunt, Tandem cum in proximo partes iMoldauiae cuni gentibns nostris ingressi fuis- semus, ipsi inter alios fideles nostros non parcentes laboribus et expensis pro defensione honoris et status nostri regii cum sanguinis eorum effusione contra hostcs nostros penes nos et in bello nostro usque ad extremum perse- verarunt et fideliter servieruut, quorum intuitu iios volcutes eisdeni civibus nostris et incolis terrae Barcza nostrae rcmiinciationis gratiam favorosam ostendere, eosdem cives nostros et totam communitatem terrae Barcza tam- diu donec nos in proximo Waradini una cum praelatis et baronibus nostris simul conslitiiti fucrimus et superiudc inaturius deliberabimus, a solutione proventuiini vcctigalis sacrae coronac regni noslri, hoc cst ab exactione vige- simae de rebus ct inercibus ipsorum iuxta decretiini novissime Budae supe- rinde editum persolvi debendac cximcndos ct supporlandos, imnio eximus ct supportamus praesentium per vigorem. Quocirca vobis fidelibus nostris uni- versis exactoribus huiusmodi proventuum vectigalis sacrae coronae regni nostri pro temporc constitutis, harum serie firmissime committimus, qua- tenus, receptis praesentibus piacfatos cives et iiihabitatores dictac civilatis 315 nostrae Brassouiensis ac incolas praedictac terrae Barcza pro tempore exis- tentes usque ad praefixum tempus, donec scilicet nos cum praefatis praelatis et baronibus nostris Waradini in proximo simul constituti fuerimus, et ibi- dem superinde maturius delibcralDimus, ad solutionem proventuum vecti- galis de rebus et mercibus ipsorum persolvi debentibus nullo modo arctare et compellere praesumatis, ct propter non solutioncm ipsius vectigalis dampni- ficare quoquomodo praesumatis, et nec sitis ausi modo aliquali, gratiae nos- trae sub obtentu. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Bras- souiae die dominico proximo post festum cirumcisionis domini, anno eius- dem millesimo quadringentesimo sexagesimo octavo, rcgni nostri anno decimo, coronationis vero quarto. Aiif dcr Riickseite Sclvift des 15. Jahihiindcris: Litera super vigesimam. 3579 Kronstadt I '168 Januar 3. Konig Matthias vcrbietel dcn kdniylichcn Rinder- hirten, ihr Vich im Wcichbild iwn Bistrit: b:w. im Distrikt :n ubcrwintcrn. Orig. Pap. .\ih. St. CIuj-Napoca, .-Vrchiv dcr Sladt Bistrita, 88. Sit-gel, ruiul, Dm. 61 mm, in rotcs Waclis, papierbedeckt, vornc aiifgedriickt, verwischt. Regest: Archiv. Zeitschrift 12,84. Berger, Urkunden-Rcgesten 36 Nr. 189. Von dcr Kanzlci: Propria commissio domini regis. Mathias dei gratia rcx Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera fidelibus nostris Ladislao et Clementi literatis conductoribus bovum nostrorum salu- tem et gratiam. Exponitur nobis in personis fidelium nostrorum circumspec- torum civium et inhabitatorum civitatis nostrae Bistriciensis, quomodo vos nonnullos boves nostros, qui a Siculis^ collecti sunt in medium eorum et ad pertinentias eiusdem civitatis nostrae imponere velitis eo modo-, ut ipsi huius- modi boves nostros per totam istam hiemem nutrirent, in ipsorum gravamen non modicum. Et quia praefati e.xponentes ctiam alias per nos valde onerati sunt, propterea nolumus ipsos cum ipsis bobus^ gravari permittere, fidelitati vestrae haruni serie mandamus, quatenus receptis praesentibus, si praescrip- tos boves nostros in medium annotatorum civium et inhabitatorum prae- dictae civitatis nostrae Bistriciensis et pertinentiarum suarum nondum im- posuissetis extunc impoucre non debeatis. Ubi vero iam ad vos imposuissetis, extunc volumus, ut ab eisdem removeatis, quoniam ut praescripsimus, nolu- mus eos cum eisdem bobus gravari. .\Iiud non facturi. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Brassoviae die dominico proximo post festum circumcisionis domini, anno eiusdem millesimo quadringentesimo 'sexage- simo octavo, regni* nostri anno decimo, coronationis vero quarto. Von der Kanzlei: Lecta. ^ lis auf Rasur. ' bus auf Rasur. ^ Darunter Buchslaben getilgt. * Vcrbessert. 3580 Kronstadt 1 -(fiS .Taniiar .3. Kiinig Matthius itcrlangcrt dcr Sladt Ristrit: dcn AbliefcnuKjslcrniin fur dcn Martins:ins. 316 OriS. P;ip. .Vrli. St. ('.Uij-Napoc.T. .\rc!iiv (ior Slndl Bistritn Nr. 90. Sicgel, runon 145S Nr. 3 102, super cer- lis dispositionibus inter eosdem cives et hospites Hungaros scilicet et Saxones eiusdem civitatis nostrac Khvswar. Datum in Klwswar in festo beati Anthonii confcssoris, anno millesimo quadrin- gentesimo sexagesimo octavo, rcgni nostri anno decimo, coronationis vero quar- to. Orig. Per.a. .Vrli. St. CIuj-Napoca. Archiv der Stadt Cluj-Napoca I, 21. Siegel, rund, Dm. 63 mni, rotcs Wachs in Wachsschussel, an rot-griiner Seidcnschnur angehangt. Derselbe Stempel wic Nr. 3 362. Nach I. Trausch, Diploinatarium V Nr. 1077 eingeschal- tet von Johann Sigismund Zapolya 1568. Druck: Eder, Scriptorcs I, 221. Jakab, Okleveltar 1, 223 Nr. 137. 321 3 587 Klausenburg 1468 Januar 18. Konig Matlhias leilt allen Zollinhabern Sieben- bilrgens mit, dass fideles nostros circumspectos iudices, iuratos cives et inhabi- tatores civitalis nostrae Koloswar ab omni solutione quorumlibet tributorum tam nostrorum quam vestrorum etiara ubivis in dicto regno Transsilvanensi per terras et per aquas exigi concessorum et solitorum... exemptos esse comperi- mus und verbietel, von ihnen weiterhin Zolle einzuheben. Wer darauf einen An- pruch erhebt, muss sein Recht auf diesen Zoll iuxta antiquam consuetudinem temporibus condam Sigismundi domini imperatoris et regis aliorum praedeces- sorum nostrorum nachweisen. Datum in Koloswar feria secunda proxima post festum beati Anthonii confes- soris, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo octavo, regni nos- tri anno decimo, coronationis vero quarto. Orig. Pap. Arh. St. Cluj-Napoca, Archiv der Stadt Cluj-Napoca T, 48. Siegel, rund, Dm. 65 iiim, in rotes Wachs vorne aufgedruckt, Reste mit demselben Stempel wie Nr. 3 362. Druck: Jakab, Oklev61tar 1, 224 Nr. 138. 3 588 Klausenburg 1468 Januar 19. Konig Matthias bestatigt den Bewohnern von Klau- senburg ihre Rechie und Freiheiten. Orig. Perg. Arh. St. Cluj-Napoca, Archiv der Stadt Cluj-Napoca P, 34. Siegel, rund, Dm. 63 inm, in rotes Wachs, papierbedeckt, vorne aufgedriickt, verwischt. Druck: Teleki, Hunyadiak kora 11, 304 Nr. 455. Jakab, Okleveltar 1, 226 Nr. 139. Von der Kanzlei: Propria commissio domini regis. Nos Mathias^dei gratia rex Hungariae.^Dalmaciae, Croaciae et cetera memoriae commendamus tenore praesentium signif icantes quibus expedit universis, quod cum nos universis civibus, hospitibus et incolis civitatis nostrae Coloswar super illis excessibus eorum, in quibus ipsi eotunc cum scilicet nobiles et in- colae partium Transsiluanarum regni nostri contra nostram maiestatem insur- gendo notabiliter delinquissent gratiam fecissemus, supplicarunt nostro cul- mini humiliter, ut eosdem non obstantibus praemissis excessibus ipsorum in omnibus antiquis iuribus.consuetudinibus, libertatibus, gratiis, privilegiis et libertatum praerogativis^ per divos reges Hungariae praedecessores scilicet nostros et etiam per nos ipsis concessis, quibus ipsi hactenus usi fuissent, de clementia nostra regia deinceps perpetuis temporibus uti gaudere et perfrui concedere dignaremur. Nos igitur qui de benignitate nostra regiaque delin- quentibus solemus veniam impertiri eisdem civibus nostris ac rebus bonis et omnibus iuribus eorum possessionariis gratiam facientes, eosdem cives, incolas et universos inhabitatores dictae civitatis nostrae Coloswar, non obstante praemissa nota, omnibus illis libertatibus, graliis, praerogativis, privilegiis et antiquis consuetudinibus ac iuribus universis, quibus usque modo ex concessio- ne nostra et praefatorum praedecessorum nostrorum regum Hungariae annuen- tia usi fuerunt, a modo deinceps perpetue uti, frui et gaudere indulgemus et concedimus harum nostrarum vigore et testimonio literarum mediante. 322 Datiim iii Coloswar fcria tertia proxima post festum beati Anthonii confessoris, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo octavo, regni nostri anno decimo, coronationis vero quarto. * Hierauf gestrichen ipsis. 3 58Q Klausonburg 1468 Januar 19. Konig Mailhias Iragl den Adligen Geoig, Johann iind Michael von Losoncz auf, innerhalb eines Zeiiraumes von 15 Tagen ihre An- spruche auf den Zoll in Huedin nachzuweisen, den sie dort von den Bewohnern von Klausenburg crheben. Orig. Pap. Arli. St. Cluj-Napoca, Archiv der Stadt Cluj-Napoca T, 46. Siegel, rund. Dm. 63 mm, rotes Wachs, papierbedeckt, vorne aufgedriiclct, Reste mit demselben Stem- pel wie Nr. 3 362. Von der Kanzlei: Propria commissio domini regis. Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera fidelibus no- stris egregiis Georgio Losoncz, Johanni et Wichaeii fiiiis condam Stephani bani de Losoncz ac eorum tributariis et officialibus et praecipue in Hwnyad et alias ubilibet in partibus Transsiluanis pro temporc constitutis salutem et gratiam. Quia nos ex privilegiis excelentissimorum principum praedecessorum scilicet nostrorum regnm Hungariae coram nobis in specie exhibitis et per nos confir- matis fideles nostros circumspectos iudicem, iuratos et ceteros universos cives et inhabitatores civitatis nostrae Colosuar ab omni solutione quorumlibet tributorum tam in terris quam in aquis in partibus Transsiluanis ubilibetexi- stentibus exigi solitorum et concessorum, tam quo ad personas proprias quam etiam quo ad res et bona ac mercimonia eorundem cuiuscumque generis et spe- ciei existant, perpetuo exemptos esse comperiuius. Ideo nos volentes eosdem in in praemissis ipsorum libertatibus illibate conservare fidelitati vestrae et cuius- libet vestrum firmiter mandamus, quatenus de rebus et mercibus dictorum ci- vium nostrorum, dum iidem vel aliquis eorum ad loca tributorum vestrorum^ pervenerint, nullum tributum nullamque tributariam exactionem recipere vel exigi facere debeatis, immo cum rebus et mercibus ipsorum quibuslibet semper et ubique in eundo et redeundo de locis dictorum tributorum vestrorum libere et absque omni tributaria solutione transire permittentes auxilium et iuvamen potius in locis opportunis eisdem impendentes. Alioquin si scilicet quipiam ex vobis vel super exactione huiusmodi tributorum antiquiora et officiora iura quam dicti cives nostri pro eorum praemissa exemptione habent se habere alle- gantes vel aliter quomodolibet secus quam superius mandavimus fecerint, volu- mus omnes tales vestrum non ad octavas, sed ad certum et brevem terminum iuxta antiquam consuetudinem temporibus condam domini Sigismundi im- peratoris et regis ac aliorum praedecessorum nostrorum in discussione causarum factum tributorum concernentium observatam modo infrascripto contra dictos cives nostros evocari, mandantes firmiter omnibus et singulis capitulis et con- ventibus in illis comitatibus in quibus ut praefertur mandato nostro contrarium factum fuerit et alias ubilibet existente aut eisdem comitatibus propinquioribus praesentes literas nostras visuri. Quatenus dum per ipsos cives nostros praesen- tibus requirerentur ipsorum mittant hominem pro testimonio fidedignum quo praesente is ex nobilibus eorundem comitatuum quem similiter ipsi cives nostri praesentibus requisierint et cui nos superinde praesentibus firmiter mandamus 323 taraquam homo noster ad id specialiter deputatus evocet praefatos Georgium filium dicti condam bani ac alios quoslibet praedictos contrarium mandato nostro facientes ad quindecimum diem a die liuiusmodi evocationis compu- tando in praesentiam''^ vayvodarum vel vicevayvodarum, ubi ipsi eotunc deo duce constituerentur, praemissa iura talium vestrum productura ac alias super praemissis rationem redditur litis pendentis signa foret inter ipsos non obstante. Insinuantes ibidem eisdem ut sive ipsi in dicto termino coram dictis vayvodis vel vicevayvodis nostris compareant et dicta iura sua producant sive non nos ad partis comparentis instantiam semota confidentia ulterioris prorogationis id faciemus in praemissis, quid iuri videbitur expedire. Et post haec huiusmodi evocationis seriem cum nominibus cvocatorum ad tcrminum praedictum eis- dem vayvodis vel vicevayvodis nostris per ipsum capitulum aut conventus vel aliquera eorum rescribi volumus et mandamus; praesentibus perlectis exhi- benti restitutis. Datum in Kolosuar feria tertia proxima post festum beati Anthonii confessoris, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo octavo, regni nostri anno decimo, coronationis vero quarto. Hierauf gestrichen el vestromm. - Hierauf gestrichen bonomm. 5 590 Klausenburg 1468 Januar 19. Konig Matthias verbietet allen ZoUinhabern Sie- benbiirgens iind besondeis deni siebenbiirgischen Bischof und den ZoUeinnehmern in Thorenburg, von den Bewohnern Klausenburgs Zolle einzuheben, und fordert sie auf, ihr Recht auf diesen Zoll innerhalb einer bestimmten Frist nachzuweisen. Orig. Pap. Arh. St. Cluj-Napoca, Archiv der Stadt Cluj-Napoca T, 49. Siegel, rund, Dm. 64 mm, in rotes Wachs vorne aufgedriickt, Reste mit demselbeu Stempel wie Nr. 3 362. Fiir diese Ausfertigung hat die Urlcunde Nr. 3 587 als Vorurkunde gedient. Druck: Jakab, Oklfev^ltar 1. 226 Nr. 140. Von der Kanzlei: Propria commissio domini regis. Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croacie et cetera fidelibus nostris vayvodis vel vicevayvodisTranssilvanis omnibusque castellanis et officialibus eorundem pro terapore ubique in dictis partibus Transsilvanis constitutis nobi- libusque et ecclesiarum rectoribus possessionatisque ac aliis cuiusuis conditio- nis hominibus in eisdem partibus Transsilvanis ubique tributa habcntibus et eorum tributariis seu officialibus specialiter autem episcopo ecclesiae Trans- siivanae et tributariis in Thorda commorantibus et pro tempore constitutis salutem et gratiam. Cum privilegiata libertas fidelium civium nostrorum de Kolosuar per pios progenitores nostros eis ob fidelitatis eorum sinceritatem mediantibus suis literis privilegialibus coram nobis in spccie exhibitis gratiose concessa id requirat, ut iidem de rebus ipsorum et mercibus universis in tota terra Transsilvana et in aquis tributum aliquod solvere non teneantur, nos siquidem eosdem cives nostros de Kolosuar in praemissa eorum libcrtatisprca- logativa illaese conservare volentes, fidelitati vestrae et cuiuslibet vestrum firmis damus in praeceptis, quatenus de rebus et mercibus dictorum civium nostrorum, dum iidem vel aliquis eorum ad loca tributorum nostrorum et ves- trorum pervenerint, nulUim tributum nullamque tributariam exactionem re- cipere vel exigi facere debeatis. Immo eosdem cum rebus et mercibus ipsorum quibuslibet semper et \bique in eundo ct rcdeundo de locis dictorum tribu- torum^ vestrorum libere et absque omni tributaria solutione transire permitten- tes auxiiium vestrum et iuvamen in locis et temporibus nccessariis potius 324 eisdem impendentes. Aliiid siciiti nos giaviter offendere formidatis non facturi. Alioquin si scilicet quipiam ex vobis vel super executione huiusmodi tribu- torum aiitiquiora et efficaciora iura, quam dicti cives nostri pro eorum praemis- sa excmptione habent, se habcre aUesarent, vel aliter quomodolibct, secus quam superius mandavimus fcccrint, vohimus omnes talcs vestrum non ad octa- vas sed ad certum brevem terminum iuxta antiquam consuetudinem temporibus condam domini Sigismundi imperatoris et regis ac aliorum praedccessorum nostrorum, in discussione causarura factum tributorum concernentium obser- vatam modo infrascirpto contra dictos cives nostros evocari. Mandamus fir- miter omnibus et singulis capitulis et conventibus in illis comitatibus, in qui- bus ut praefertur contrarium mandato factum fuerit et alias ubilibet existenti- bus, aut cisdem comitatibus propinquioribus pracscntes literas nostras visuris, quatenus dum per ipsos cives nostros praescntibus requirerentur, ipsorum mit- tant hominem pro testimonio fidedignum, quo praesente is ex nobilibus eorun- dem comitatuum, quem similiter ipsi cives nostri praesentibus requisierint et cui nos superinde pracsentibus firmiter mandamus, tamquam homo noster ad id specialiter deputatus, evocet omnes tales contrarium facientes ad quintum- decimum diem a die huiusmodi evocationis computandum, ubi scilicet tunc deo duce constituentur dictorum vayvodarum in praesentiam praemissa iura talium vestrum producturos, ac alias super praemissi rationem reddituros litis pendentia, si qua foret inter ipsos non obstante insinuantes ibidem eisdem, ut sive ipsi in dicto tcrmino coram dictis vayvodis nostris vcl eorum vicevayvodis compareant et dicta iura sua producant sive non nos ad partis comparentis in- stantiam. semota confidentia ulterioris prorogationis id faciemus in pracmis- sis, quod iuri videbitur expcdire. Et post hacc huiusmodi evocationis seriem cum nominibus evocatorum ad terminum praedictum eisdem vayvodis vcl vicevayvodis nostris per ipsa capitula aut conventus vel aliquem eorum' res- scribi volumus et mandamus. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Da- tum in Koloswar feria tertia proxima post festum beati Anthonii confcssoris, anno domini millcsimo quadringentesimo sexagesimo octavo, regni nostri anno decimo, coronationis vero quarto. 1 Auf Rasur. 3 5QI Klausenburg 1468 Jauuar 11>. Koniq Malthias, dcn iudcx, iurati ct universi cives ac hospites civitatis nostrae Coloswar danim ersiichi haben, brqlaubigt die Uikunde dcs Weisscnburger Kapitels uon 14U7 Nr. 3 oil enthallend die Ur- kunde des siebenburtjischcn Woiwodcn Johannes von li67 Nr. 3 oiO und die Urkunde des siebenburgischen Vizegubernators Johannes Gereb i'on 1460 Nr. 3 229 iiber die Grenzbegehung zwischen den Besitzungen der Abtei Kolozsmonoslor Chintcni h/k/ Thiboriz sowie dcr Stadt Klai:senbuig. Datum in civitatc nostra^ Coloswar feria tertia proxima post festum beati Anthonii confessoris, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo octavo, regni nostri anno decimo, coronationis vero qunrto. Orig. Perg. Arh. St. Cluj-Napoc.T, Archiv der Stadt Cluj-Napoca M, 21. Sicgel, rund, Dm. 64 mm, rotcs Waclis in weisser Wachsschussel, an violctt-grijuer Seidcnschnur an- gehiingt. Dcrselbc Stcmpel wie Nr. 3 362. ^ Ober der Zeile. 325 3 592 Klansenburg 1468 Januar 19. Konig Matthias bezeugl, dass fideles nostri cir- cumspecti iudex, iurati ac universi cives et incolae civitatis nostrae Coloswar bei ihm vorgespiochen haben iind bestatigt ihnen die Urkunde Konig Sigismunds aus 1421 Nr. 1890 iiber die Einschidnkung der geistlichen Gerichtsbarkcit in der Stadt: ut scilicet nullus iudex ecclesiasticus seu spiritualis de causis forum sae- culare seu civile tangentem signanter in testamentis laicalibus, ubi videlicet per laicum laico, fratrem fratribus, uepotem nepotibus seu neptibus, amicuni amicis et sic de similibus testamentum conditum fuerit, quae scilicet non fiunt ad pias causas vel ecclesiasticas aut in relictis ecclesiae se ingerere aut quomo- dolibet intromittere... Datum in civitate Coloswar feria tertia proxima post festum beati Anthonii confessoris, anno domini millesimo quadringentesimo octavo, regni nostri anno decimo, coronationis vero quarto. Orig. Perg. Arh. St. Cluj-Napoca, Archiv der Stadt Cluj-Napoca C.C.G. Siegel, rund, Dm. 63 mm, rotes Wachs in weisser Wachsschiissel, an violett-griiner Seidenschnur angehangt. Derselbe Stempel wie Nr. 3 362. 3 593 1468 Januar 22. Der Koiwcnt von Kolozsmonostor beglaubigt tiber Ersuchen der providi et circumspecti viri .\nthonius Fabianus et Mathias Fabri, cives civi- tatis Coloswar, und aller Meister der dortigen Schmiedezunft die Urkunde des Klausenburger Rates von 1467 Nr. 3 542 betreffend die Statuten der dortigen Schmicdczunft. Datum feria sexta videlicet in festo beati Vincentii martiris, anno domini mille- simo quadringentesimo sexagesimo octavo. Arh. St. Sibiu, Manuslnn Teius empfehlen clem Hermnnnstadlcr Rat clen Kilrschner Jakoh als Bcvollmdchligten iivciev Millmrgcr zur Beilcgung ihrer Sch u Idforclcrungcn . Orig. Pap. Arh. Sl. Sibiu U III 180. Von dem auf der Riickseitc zuni Verschluss auf- gedrucktcu Siegel nur mahr braune Flecken sichtbar. Amicitiam paratam dcbita cum honoris complacentia. Sapientes ac circum- specti nobis sincere diligendi atquc honorandi. Noveritis quod circumspectus Caspar noster concivis, filius et Margaretha f ilia condam Alexi de eadcm civitat- te Cybiniensi cxhibuerunt nobis tpiasdam literas regias, in quibus contine- batur. quomodo providus condam Lucas Toth dictus de cadcm civitate Cibi- niensi ratione ac praetextu cuiusdam fundi ac domus ipsorum videlicet Caspar ac Ma7-garethae sexaginta duobus florenis auri ipsis obligabatur, quos du- dum ipse condam Lucas Toth aut sui auccessores ct haeredes ipsis praenotatis Caspar ac Margarethae persolvere habuissent, prout clarius et evidentius in aliis ipsorum literis videbitis. Sed cum ipsis praescripti Caspar videlicet et domina Margaretha rationabiles propter earum causas illuc ire nequiunt pro parte et in personis'- ipsorum hunc providum Jacobum pellificem nos- trum concivcm pro huiusmodi dispositione et negocio ipsorum coram vobis trauBmisserunt, ita ut quisquid per ipsum Jacobum pellificcm coram vobis in hac parte actum, factum et procuratum fuerit, ratum et f irmum se promit- tcint habituros. Quare praelibatam circumspectionum vestrarum domina- tionem ac amicitiam praesentibus requirimus diligenter, quatenus saepefato lacobo pellifici nominibus et in personis dictorum Caspar filii'^ et dominae Margarethae filiae condam .\Icxi in eadem civitate Cybiniensi commorantes coram vobis constituto ex parte ipsius Lucae Toth aut suorum haeredum et successorum iuxta continentiam aliarum litcrarum suarum meri iuris et iustitiac administrationcm domini nostri magnifici Johannis Pangracz de Dengeleg et cetera nostraequc similis complacentiae ob respectum facere ve- litis et digncmini. Datum in Thyws feria tertia proxima post festum beati Am- brosii confessoris, anno domini millcsimo quadringentesimo sexagesimo octavo. Ffabianus iudex cetcri(}ue iurati de Thyws. 332 Ai;f (lcr Riickseilc Adrcssc: Saiiiciilibiis ;ic (■ircunisiicclis inagistid civinin ac iiidici et iuratis civibus Cybiniensibns rlominis ct rialribus nobis sincere diii- gcndis atque honorandis. 1 Ober der Zeile, darunter nominis gestrichen. " Vorlage fili. 3 605 Salzburg HG8 April 11. Der Archidiakonvon Kokclhiiig Nikolaus Biidacmpfiehlt Mikolaus Awifaber, dem Kammergrafen dcr Hermannstadter Miinzstdtte, seinen Beaiiftragten Georg Magnns. Orig. Pap. Arli. St. Sibiu U III 18. Siegel, rund, Dm. 23 mm, w.Tr in griincs Wachs auf der Riiclcseite zum Verschluss aufgedriickt. Egregie vir amice nobis honorande. Misimus ad vestrain egregietatein nobi- leni Georgium Magnum de Clieeph sigillatorem salium regalium per nos in Wyzakna constitutum specialem hominem nostrum pro certis rebus et arduis factis nostris pridem vestrae egregietati personaliter declaratum. Rogamus vestram egregietatem pracsentibus diligcnter, quatenus quid([uid idem Geor- gius Magnus nomine nostro dixerit aut retulerit eidein in omnibus credentialem fidem adhibeatis tamquam nobis. Ex Wyzakna pracdicta feria secunda pro- xima post^ Ramispalmaruin, anno et cetera LX octavo. Nicolaus Buda de Zelend, archidiaconus de Kykellew et cetera. Auf der Ruckseite Adresse: Egregio Nicolao Aurifabro camerario cusionis monetarum regalium in Cybinio constituto, amico nobis honorando. ^ Hierauf poss gestrichen. 3 606 Sachsiseh-Rcgon 1468 April 24. Der siebenburyischc Woiwode Johannes Pon- gracz ersucht den Rat von Hermannstadt, die Bewegangen der Tiirken auszukund- schaften und das Aufgebot der Sieben Stiihle in Bereitschaft zu halten. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 2T4. Siegel, rwnd, Dm. 28 mm, war in giiines Wachs auf der Hiickseite zum Verschluss aufgediuckt. Druck: Hurmuzaki, Documente XV, 1, 66 Nr. 115. Prudentes et circumspecti amici dilecti. Cnin saapius vestros homines in regno Valachiae in partibus scilicetTransalpinis missos lial)catis iidem de novitatibus eorundem partium vos continue poterunt reddere certificatos. Vos autem, quae in eisdem partibus Transalpinis de facto Thurcorum gerantur novitates, nil nobis ex hinc intimatis, unde et vobis non mediocriter habemus iinputare. Itaque hodierna die novitates nobis ex paile djctorum Thurcorum advenere, ut ipsi Thurci comportatis in unum omnibus vadis Danubii viribusque eorun- dem agregatis satis copiosa cum multitudine moUirentur istas partes Trans- siluanas hostiliter subintrare. Et quia nos. qui vice regia ex nostro officio curam partium istarum habeamus, intendere pervigilem opus est erga nobis huius- modi hostium conatibus volente deo remedio obviare opportuno. -Mandamus 333 ergo vobis regia in persona, quatenus homines vestros deputetis ad easdem partes Transalpinas pro experienda et referenda novitatum qualitate, qui repertis novitatibus tam ex parte Turcorum et aliorum ferant et referant verissimas novitates, et quas^ mox, ut quam primum habueritis novitates, illico remota dilatione suo modo ad rem nobis intimare velitis et debeatis. Praeterea et Saxones septem sedium exercituantium more cum omnibus attinentiis bellicis dispositos teneatis, ut cum necesse fuerit, penes nos cum aliis regnicolis insurgant, una nobiscumque eant, quo opus erit et necesse pro defensione rcipublicae partium istarum Transsiluanarum. IIoc idem et aliis regnicolis palam indiximus et fecimus promulgari. Datum in Regen in festo beati Georgii martyris, anno domini millesimo quadringentesimo LX mo octavo. Johannes Pongracz de Dengeleg vaivoda Transsiluanus et comes Siculorum. Auf der Riickseik Adresse: Prudentibus et circumspectis magistro civium, iudici iuratisque civibus et consulatui civitatis Cibiniensis amicis nobis dilectis. 1 Hierauf gestrichen cunclis. 3 607 hn Feldlagcr boi Laa 1468 April '2'i. Konig Matlhias tragt allen Sleuereinneh- niern des Landes auf, die villa Felek in silva civitatis nostrae Coloswar cxistens ac universi Volachi in eadem commorantes in ihren Rechten m schiitzen, die ihnen die Konige Ludivig L und Sigisnmnd propter custodiam viae, quam in silva ipsa contra latrones et alios malefactores facere et continue exercere ha- bent, verlichen haben, und sie nicht init dcm Fiinfzigsten zu belasten. Datum in loco nostro exercituali prope Lavo in festo beati Georgii martiris, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo octavo, regni nostri anno undecimo, coronationis vero quinto. Abschrift Arh. St. Sibiu, Manuskript Zimnnrmann des Urlvundenbuclis VI, 19 nacli dem Original friiher im Archiv dcs rom. lcatholischen Pfarramtes Clnj-Napoca. Druck: Jakab, Oklcv^ltar 1, 229 Nr. 142. Hurmuzaki, Documente H. 2, 185 Nr. IGU. 3 608 Im Feldlajjcr bei Laa 1468 «m .^pril 24. Konig Matihias trdgt dem Konvent von Kolozsmonoslor auf, Michael Apafi dicti alias de Almakereli, dem seine Beteili- gung amsiebenbiirgischen Aufstcmd verziehen wurde, u.a. in den Desitz von Neudorf soivie in Besitzanteile in Martinsdorf und Schonau, die ihm enteignct ivorden wa- ren, wieder einzufiihren. Datum in descensu nostro exercituali terrae Moraviae prope opidum Law [ Y beati Georgii martiris, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo octavo, regni nostri anno undecimo, coronationis vero quinto. Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapcst Dl. 27 184. Sicgel. rund, Dm. 65 mm, auf der Riickseite in rotes Wachs zum Verschluss aufgcdriickt, Reste mit demsclbcn Stempel wie Nr. 3 362. Bruchstuck: Batthyan, Leges eccl. 3, 527 Nr. 129. ' Liicke 70 mm. 334 5 60Q SSchsiseh-Regen 1 '«(»8 April 25. Der siebcnhurgische Woiwode Johann Pongracz fordert den Rat von Bislritz auf, das Heeresaufgebot rasch nach Broos zu schicken, wo ein Tiirkeneinfall droht. Oiig. Pap. Arli. St. Cluj-Napoca, Aicliiv der Stadt Bistrita Nr. 93. Siegel, riind, Dm. 29 nim, war in griines Waclis, papierbedeclvt, vorne aufgedriickt. Regest: Berger, Urkunden-Regesten 37 Nr. 195. Johannes Pongracz de Dengeleg vaivoda Transsilvanus et comes Siculorum pru- dentibus et circumspectis iudici iuratisque civibus et consulatui necnon toti communitati civilatis Bistriciensis et pertinentiarum eiusdem salutem cum honore. Tam binae post sese literae banorum Zewreniensium cum certis novita- tibus ex parte Thurcorum hodiema die ad nobis^ pervenerunt, quodThurci in- genti cum apparatu et mullitudine in vado Posisyn per Danubium transfretas- sent voluntquc istas partes hustiliter invadere Transsilvanas. Nos autem qui vice regia cuslodiam istarum partium habemus in specie contra dictos liostes opus est nobis commovere et de remedio providere. Igituruniversitati vestrae regia in persona sub perpetuae infidelitatis poena firmiter praecipiendo man- damus, quatenus statim receptis praesentibus alio mandato et literis nostris su- perinde non expectatis incontinenti per singula capita vestra simulcum univer- sis equitibus et peditibus vestris armis bellicis bene dispositi more exercituan- tium remota omni dilatione insurgere, iter arripere et penes nos ad partes infe- riores ad Zazwaras, quo iam nos ab hinc iler contra hostes arripimus absque mora celeriter venire et proficisci modis omnibus debeatis et teneanimi. Secus ergo poena sub praemissa facere non praesumatis. Datum in Regen secundo die festi beati Georgii martyris, anno domini et cetera LXmo octavo. Auf der Rtickseite von gleichzeitiger Hand: Bystriciensibus. * Gebessert aus nos. 3610 Im Feldlager bci Laa 14K8 April 26. Konig Matthias beauftragl das Weissenburger Kapitel, den siebenburgischen Woiwoden Mikolaus Csupor de Monozlo in den Besitz von Malmkrog, Rauthal, des Pradiums Fettendovf im Weissenburger Komitat, von Ehrgang, Hohndorf und der Hdlfte von Eppeschdorf im Kokelburger und Wyfalw, Beden und der Hdlfte von Ench im Dobokaer Komitat einzufiXhren; homo regius Nicolaus de Somogiom. Datum in descensu nostro exercituali prope civitatem Law feria tertia proxima post festum beati Georgii martyris, anno domini niillesimo quadringentesimo sexagesimo octavo, regni nostri anno undecimo, coronationis vero quinto. Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 30 211. Siegel, rund, Dm. 65 ram, in ro- tes Waclis, papierbedeckt, auf der Riickseite zum Verschluss aufgedriickt. Derselbe Stempel wie Nr. 3 362. Eine zweite Ausfertigung ebenda Dl. 30 212. 335 3 611 14GU April 30. Der Kunrcnl von Kolozsmonoslor beglaiibigl das Teslamenl dei Klausenburger Wiiwe Margarethe Sleyfer. Gleichzeitiges Kopialbuch des Konvents Ungar. Landesarchiv Eiidapest Dl. 36 393 41 Nr. 3. Vgl. aiich 1459 Nr. 3 180. Convenlus mouasleiii beatae Maiiae virginis de Colosnionoslra omnibus Christi fidelibus tam praesentibus quam futuris praesenlem notitiam habituris salutem in omnium salvatorem. Quoniam inler humanos actus ea praecipue opera, quae in laudem dei ct honorem sanctorum pie salute largirentur animarum, sagax humana constituit ratio literarum patrocinio roborare. Proinde ad universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod provida ac honesta domina Mar- garetha vocata, relicta circumspecti viri .Johannis Slejier condam civis civi- tatis Coloswar ab una parte, siquidem ex alia discretus vir Bartholomeus, pres- biter capellanus ecclesiae parochialis beati Michaelis archangeli in dicta civitate Coloswarfundatae, coram nobis personaliler constituti praefata domina Marga- retha ex bono maturoque et deliberato animo in se praehabito ministerio vivae vocis spontaneaque sua voluntale confessa extitit in hunc modum: Quod ipsa animo attendente perspicace quoque caduca sit liominis vita et labilis praesens nimiiim aetas oppressaque muns ignorantiae excitatae, uisi divino fuerit illuslra- ta lumine nequit ad superna anhelare ne repentine et inopinate niortis articulo superveniente intestata decederet, bona sua mobilia et imobilia invalitura di- straherenlur et dilapidarentur. Ideo ipsa takm edidisset testamentariam dispo- sitionem perpetuis futuris temporibus inviolabiliter et irrevocabililer dura- turum: Quod primo consideratis probitate morum, venustate laudabili conver- sationis ac vita salubri Bartholomei presbiteri praefati, quibus idem divinitus et humanitus limpide insignitur, ipsum veluti benemeritum in filium suum adoptivum elegisset et recepisset ac heredem universorum bonorum suorum constituisset^ domum suam inveteri castro dictae civitatis Coloswar in vicini- tatibus providorum Anthonii Hencz ab una ex altera vero partibus Johannis Halzel situatam. Item duo iugera vinearum in promontorio Thropemberg vo- cato in vicinitate vinearum ex uterque parte honestae dominae, reliclae Valen- tini Heneng de dicta civitate Coloswar aducendo ac- universas reset quaelibet bona sua tam mobilia quamque immobilia uecnondomorumclenodia et utensilia quovis nominis vocabulo vocitata ipsam dominam quorumcumque tangentes et concernentes, demptis solummodo vestimentis suis muliebribus tam in^ vita quam post mortem ipsius dominae praefato Bartholomeo presbitero tamquam vero legitimo successore ac heredi suo perpetuo et irrevocabiliter reliquisset et commisisset, immo reliquit et commisit coram nobis tenendum, possidendum pariter et habendum; manusque suas et universas etiam et quaslibet teslamen- tarias dispositiones per ipsam dominam quovismodo prius factas et editas eadem domina publice et manifeste revocavit coram nobis literasque superinde sub (piibuscumque formis verborum coram quibusvis emanatas ct emanari procrea- tas cassas, vanas, inanes viribusque cariluras relinquentes. In cuius rei memori- am firmitatem perpetuam praesentes literas nostras privilegiales pendenti ac auteutici sigilli nostri minime roboralas duximus concendas. Datum sabbato proximo ante festum beatorum Philippi et Jacobi apostolorum, anno domini 1468. ' Hierauf gestrichen eidemqiie. ^ Hierauf gestrichen morle. ^ Hierauf gestrichen quaelibel bona. 336 3 612 Ini Feldlagcr vor dcni Markt Laa 1468 Mai 1. Konig Matthias trdgt den sie- benbiirgischen Woiwoden iind Vizewoiivoden auf, die fliichtigen Untertanen von den Giiiern des Michael Apafi ron Malmkrog ziir Riickkehr zii zwingen. Daluin iii desccnsu nostro cxercituali prope opiduin Lau in festo beatorum Philippi et Jacobi apostoloruin, anno doinini millesimo quadringentesimo sexa- gesimo octavo. Beglaubigt von den Adelsrichtern der Innerszolnoker Gespanschaft 1468, Ungar. Lan- desarchiv Budapest Dl. 62 892. Druck: Transilvania 1873, 224. Hurmuzaki, Documente II, 2, 186 Nr. 169. 3613 Heerlagcr bci Laa 14G8Mai3. Konig Matthias trdgt den siebenbiirgischen Woi- woden johannes Pongracz iind Nikolaus Csiipor auf, aus siehenbiirgischen Stiidten iind Dorfern und aus den Sieben Stiihlen nach Fogarasch gefliichtete Untertanen zur Ruckkehr in ihre Herkunftsorte zu zwingen. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 275. Siegel, rund, Dm. 63 mm, in rotes Wachs, pa pierbedeckt, vorne aufgedriickt. Derselbe Stempel wie Nr. 3 362. Regest: Kem^ny, Notitia I, 181. Transilvania 1873, 223. Hurmuzaki, Documente II, 2, 183 Nr. 163. Von der Kanzlei: De commissione domini regis. Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera fidelibus nostris magnificis Johanni Pongracz de Dengeleg et Nicolao Chwpor de Mo- nozlo vaivodis nostris Transsiluanis salutem et gratiam. Intelleximus quo- inodo hi.s praeteritis diebus de civitatibus el villis nostris in Transsiluania et septein sedibus habitis nonnuUi iobagiones nostri cum eorum rebus et bonis praeter consuetudinem Transsiluaneusem ad possessiones nobilium et pos- sessionatorum hominum Transsiluanensium et praecipue ad Fogaras aufugis- sent moraturi in desolationem earundem et dampnum nostrum non modicum. Quare fidelitati vestrae firmiter mandamus, quatenus receptis praesentibus et rebus sic stantibus, ubicumque et in quorumcumque bonis tales fugitivos iobagiones nostros reperire poteritis, cum omnibus eorum rebus et bonis ad pristina eorum habitacula reducere debeatis, auctoritate nostra praesentibus vobis in hac parte attributa et iustitia mediante. Secus non facturi. Praesen- tibus perlectis exhibenti restitutis. Dalum in descensu nostro exercituali intra [ Y prope oppidum Law in festo inventionis sanctae crucis, anno doinini inillesimo quadringentesimo sexagesimo octavo, regni nostro unde- ciino, coronationis vero quinto. Auf der Riickseite von gleichzeitiger Hand: Reductoria fugitivorum hominum, 1 15 mm im Bug unleserlich. 3 614 Burg Stremf 1468 Mai 3. Der siebenburgische Woiwode Johann Pongracz er- suchl den Bistritzer Rat, ihm 60 Stuck Bretter aus Fichtenholz zu liefern. 337 Orig. Pap. Arh. St. Cluj-Napoca, Archiv der Stadt Bistrita Nr. 95. Siegel, nind, Dm. 29 mni, war auf der Ruckscite zum Verschluss aufgedriickt. Regest: Berger, Urkunden-Regestcn .37, Nr. 197. Prudentes el circumspecU dilecli. Ad acdificia caslri noslri Dyod certis asse- ribus abielum de necessariis indigentiam habemus, ibi aulem apud vos scimus vos per optime eisdem asseribus habundare pro eo in hac parle confisi in vo- bis; petimus ergo dilecliones vcstras diligenter, quatenus pro ampliori nostra complacentia velitis nobis disponere sexaginta asseres pineas cum serra in- cisas, quac asseres sint longiltidinis^ octodecim ulnarum Budensium, gros- situdo vero fuit trium" digitarum, ita ut ad nostra opera aplae sint vicem ea- rundem. Quid respectu nostri nobis facietis, amplioribus cum complacentiis vobis compensabimus dubio procul moto. Quibus autem in rcbus vestris erga fiduciam habiicritis, parali erimus et nos optata vestra efficere. Ex caslro nostro Dyod in festo inventionis sanctae crucis, anno domini millesimo qua- dringentesimo LXmo octavo. .Tohannes Pongracz vaivoda Transsilvanus et cetera. Auf dei Riickseite Adresse: Prudentibus et circum.spectis iudici iuratisque civi- bus et consulatui civitatis Bistriciensis nobis grale dilectis. ' Hierauf durchgestrichen: se. ^ Hierauf vigial durchgestrichen. 3 615 Im Heerlager bei Laa 1 iB8 Mai .'5. Konig Mailhias beaufliagt die koniglicfien Steuersammler aufs Neue mit der Einliebung der Sleiier in Bislrilz und den zugehorigen Orlschaften. Orig. Pap. Arh. St. Cluj-Napoca, Archiv dcr Stadt Bistrita Nr. 94. Siegel, rund. Dm. 65 mm, in rotes Wachs vornc aufgedrijckt. Derselbc Stempel wie Nr. .'i 362. Druck: Telcki, Hunyadiak kora 11.314 Nr. 473. Bruchstiick: Archiv 4, 1859, 278 Anm. 62. Regest: Archiv. Zeitschrift 12,84. Berger, Urkunden-Regesten 37 Nr. 196. Nos Mathias dei gralia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera memo- riae commendamus per praesentes, quod pro parte et in personis fidelium nostrorum prudentum et circumspectorum iudicis. iuratorum et totius com- munitatis civitatis noslrae Byslriciensis et perlinentiarum eiusdem nostrae ex- positum est maieslati in hunc modum, quod licet uos alias ad supplicationem eorundem universas et quaslibet taxas e medio ipsorum nobis provenire de- bentes vigore lilerarum nostrarum exinde confectarum per eos exigere depu- taverimus, tamen ipsis hoc in detrimentum et damnum eorum esset non par- yum. Qua de re nobis pro parte eorundem debila cum instantia extilit sup- plicatum, ut eos a dicatione et exactione earundem laxarum exoneraremus. Nos igitur huiusmodi supplicationibus incliuali eisdem iudici, iuratis civi- bus et communitali dictae civitatis nostrae Bystriciensis et pertinenliarum suarum' id duximus annuendum et concedendum, ut non obslantibus diclis literis nostris a modo in antea iuxta antiquam consuetudinem ipsorum uni- versas laxas et collcclas e medi(j ipsorum uobis jjrovenire debentes liomines nostri quos pro tempore ad id deputaverimus dicare el exigere nobisque ad- ministrare leneantur, immo annuimus el concedimus harum nostrarum vigore et testimonio literarum mediante. Dalum in dcscensu nostro exercituali ter- 338 rap- Moraviae prope civitatem I-aw feria tertia proxima post festutn beatorum Philippi cl Jacobi apo.slolonim, aiino doniiiii inillesiino quadringentesiino se- xagesimo octavo, regni nostri anno iindecimo, coronationis vero quinto. Von (/<■/ Kanzlei: Ad relationem .lohannis Erensth. 1 Gebessert aus sue. ^ Vorlage lerri. 3 616 .Vrchiud H68 Mai 4. Ladislaiis Magniis teilt dem Bistrilzer Rat rnit, dass er dem Leonardiis Ciirrife.r die qepfdndeten Saclien zuriickgestellt hal und ersucht, auf den Bistritzer .Vlartin Bijro einzuwirken, seinen Verpflichtungen gegen Micliael A Imasy nachzukonjmen . Oiig. Pap. .\iii. St. Cliij-Napoca, .\rchiv der Stadt Bistrita Nr. 96. Siegel, rund, Din. 21 miu, in scli\v,)rze,s Wachs auf der Riickseite aufgodriicivt. Ini Siegelfeld Wappen- schild mit ab,ue\vinkeltem ,\rm und Bluine in dcr Hand als Wappenzeichen. Umschrift in gotischer Minustcel: Ladislavs Magnus. Regest: .\rchiv. Zeitschrift 12,84. Berger, Urkunden-Rcgesten 37 Nr. 198. Servitia inea cuin salutalione ainicabili sedulae praeinissa. CircumspecLi viri doininique mihi honorandi. Nolifico vesLrae dominalioni, quod scripta vestra sane intelle.xi el petiLa vestra adimplevi, quia oinnia bona et res per mc arres- tata Leonardo Currifici reddidi. Insuper petivi dominuin Malhiam decanum de Theke, ut recognoscerit vestrae dominationi in suis literis ex parte illo- rum septein florenorum quos Martinus Byro domino ineo Michaeli Almasy solvere tenetur, quod et fecit. Ideo peto vestrae dominationi, quatenus nulla litera alia nec amonitione desuper expectato, de dicLo Martino in illis septein florenis domino meo Michaeli satisfactionem impendere dignemini et ad manus .lohannis Lochner civis vestrae civitatis assignare velitis, alioquin iterum pignus cum dainpno vestro recipiemus. Ex Erged feria quarta ante festuin sancti Johannis post^ portain latini, anno domini M" et cetera LXVIII". Ladislaus Magnus officialis de Erged vestrae dominationis famulus. Auf der Rilckseite Adresse: Circumspectis viris Ladislao Kunrad et iuratis civibus civitatis Bistriciensis dominis honorandis. 1 tJber der Zeile, darunter anie getilgt. 3 617 Weissenbury liGO \Iai 9. Nikolaus, Bischof uon Siebenhtirgen, trligt den Dechan- ten und Pfarrern des Bistritzer und Kiralijer Kapitels auf, ihre Pfarrkinder , die die Beziige ihrer Pfarrschullehrer und Kirchendiener herabsetzen und diese selber bestellen wollen, mit dcm Bann zu belegen. Abschrilt Arh. St. Sibiu, Manuskript Zimmermann des Urkundenbuches X, 206 nach einer Abschrift friiher im Archiv des Bistritzer Kapitels. Nicolaus dei et apostolicae sedis gratia episcopus Transsilvanus dilectis nobis honorabiiibus et discretis viris dominis universis et singulis decanis, plebanis 339 et ecclesiarum rectoribus in et sub decanatibus puta Bistritiensi et Kiralia ubivis constitutis et coininorantibus saluteni et paternam in domino benedic- tionem. Quia nos ex certis veridicorum reiatibus et nostra certa scientia edocti sumus, quod universi vestri parochiani seu plebisani in vestris decanatibus ubilibet commorantibus ipsorum animarum salutis immemores contra deum et iustitiam eius ac in contemptum clavium praeiudiciumque domini decani et plebani vestri valde ingens proventus scholarum parochialiuni seu scholas- ticorum ac servitornm ccclesiarum vestrarum parochiaiium diminuere et de- bitam defalcationem ipsorum proventuum conarentur et faccre praetendunt in ipsorum salutis animarum detrimentum valde magnum, sententiam excom- municationis de iure latam in aures minime formidantes. Hoc etiam adiungen- te, quod magistros scholarum vel scholasticos seu servitores ecclesiarum vestra- rum parochialium sine consensu et annuentia vestris eligere et praeficere nite- rentur in vestri dedecus et praeiudicium valde multum. Super quo vestris do- minationibus in virtute sanctae obedientiae praesentium serie et sub poena excommunicationis firmiter committimus et mandamus, quatenus habita praesentium notitia omnes et singulos praefatos vestros parochianos et ple- bisanos verbo nostro salubriter admonealis, quos et nos tenore praesentium re- quirimus et monemus, ut ipsi a tale nefandissimo opere cessent et per ampiius facere non praesumant quoquomodo, sed in pristino statu et forma permittant permanere. Alioquin habita una salutari admonitione omnes et singulos tales, qui huiusmodi mandatum nostrum infregerint aut non curaverint firmissime superposito ecclesiastico interdicto, quod inviolabiliter volumus observari in forma ecclesiae consueta praeter baptisma par% ulnrum primitiasque morien- tum et sanorum, quae nullatenus volumus denegari tamdiu duraturo donec de talibus nefandissimis operibus cessaverint aut de nobis aliud habueritis in mandatis. Datum Albae feria secunda proxima post festum apparitionis beati Michaelis archangeli, anno domiui millesimo quadringentesimo sexagesimo octavo. 3 618 Burg Streint 1468 .\Iai li. Dcr siebenbiirgische Woiivode Johannes Pongrac: er- siicht den Rat imn Hermannstadt,seinem Jobbagyen Petnis More in Angelegenheit der 40 Goldgulden, die ihm der Sohn des Georg Feyer schiildet, Genugtining :u ver- schaffen. Ex castro nostro Dyod sabbato proximo ante Sophiae. anno et cetera LXmo octavo . Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 45 303. Siegel, rund, Dm. 28 mm, war in griines Wachs auf der Riicli 1^68 .iHiii 2'\. Der siclienhurtiisclir Woiwode Joliannes Pongracz slellt Jo- lianncs de Kcrck. den er iii cerlis rebiis et arduis nei^oliis noslris ziiin Hermann- sladter Ral entsendet. ein Bcfilaiibiciuntisschreiben aus. Datuin in Zazwaras feria quiiita proxinia antc fcstuin I^cati Johannis baptistae, anno doinini M" CCCCLX" octavo. Orig. Pap. Ungar. Landesarcliiv Budapest Dl. 45 312. Sicgel, rund, Dtn. 28 mm, war in grunes Wachs auf dcr Hiickseite zum Verschluss aufgedriickt. 3 626 (|{(i8) .Iiili2. Der Konvent non Kolozsmouostor bestdlifit die Zeurjenaussage des Klausenliurijer Buiijers Johannes Loh und Genossen iibcr die Scliulden des iierstor- benen Johannes Keh. Gleichzeitiges Kopiall)uch des Konvents, Ung. Landesarchiv Budapest Dl. 36 393, S. 48 Nr. 3. Menioriac coininendamus, quod providi ct circuinspect i viri Johannes Loh dic- tus necnon Thonias Sutor et Johannes Syweges, cives civitatis Coloswar, ad iii- stantein petitionem honesti viri Slepiiani Sutoris, inhabitatoris eiusdem civi- tatis Coloswar. nostram venientes in praescntiani parili voce unanimique relatu ad fidem corum dco debitam corain nobis praeslitam' sjjontanea corum volun- tate confessi sunt in hunc modum: Quod cum ipsi temporibus dudum elapsis cuius se iam fere quarta instaret revolutio annualis, praefato Johanne Loh tunc iurato civc existente, in consistorio iudicis ac iuratorum dictae civitatis Co- loswar fuissent constiluti, lunc circumspectus vir quondam Johannes Keh dic- tus, similiter civis praefatae civitatis Coloswar, ipsis praesentibus et audienti- bus, promisissct annotalo Stephano Sutori, quod praetextu illarum reruin et bonorum suorum eiusdem Stephani. quas ct quae caslellani castri Kylicllewar pro factis providi Blasii dicti Thoth, consimiliter inhabitatoris saepefatae civi- tatis Coloswar, abstulissent in dampno ininime promitteret, sed cum ipso Ste- phano Sutorecomponetur ipsumque contentum reddere. In quorum testimoniis praesentes literas nostras duximus concedendas. Datum in fcsto visitationis virginis glorioasae, anno (1468). 1 Vorlage praesUtum; hierauf nec gestrichen. 3 627 Klausenbiirji I i68 .luli 3. Der siehenbiirgische Woiivode Johannes Pongracz teilt dem Rat von Hermannsladt und der Sieben Sliihle mil, dass die Tiirken unter Ali- Beg die Donau iiherschritten haben und tragt ihm auf. sich mit dem Aufgebot be- reit zu halten. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 278. Siegel, rund, Dm. 29 mm, war in griines Wachs vorne aufgedriickl. Druck: Hurmuzaki, Documente XV, 1, 67 Nr. 117. Johannes Pongracz de Dengeleg vaivoda Transsiluanus et Siculorum comes prudentibus et circumspectis magistro civium iudicique et iuratis civibus civi- 343 tatis Cybiniensis ac septem sedium Saxonicalium Saxonibus salutem et hono- rem. Iterato Alybeg vaivoda Turcorum, ut nobis per Dominicum Betlilen vice- vaivodam nostrum intimatum est, per vadum transportat Danubii, non alias intendit nisi istas partes Transsilbvanas intrare. Mandamus igitur vobis et uni- versitati vestrae regiae in persona firmissime, quatenus receptis praesentibus taliter vosmet ipsos simulcum universis cquitibus et peditibus vestris per sin- gula capita vestra more exercituantium benc promptos cxpositos teneatis, ut dum a modo superinde alias literas nostras videritis et acceperitis in continenti sine mora insurgere iter accipere et penes nos venire valcatis. Secus non factu- ri. Praesentes autem et contenta palam ct manifeste publice proclamari facia- tis. Datum Chvswar tertia feria proxima post visitationcm virginis gloriosae, anno domini et cetera LX mo octavo. 3628 1468 Juli 7. Das Weissenburger Kapitel besidtigl, dass Antonius de Bethlen seine Besitzanteile in Zazzenmykloset Wolalizenmykos/n der Knkelbiirger Gespanschaft samt der Hdlftc der iiber der (Kleinen) Knlon Thorstadl,dessen Sohn Melchior und an Georgius Sulyok de Zancbal fiir J34 Goldgulden verkauft hat. Datum feria quinta proxima post festum visitationis beatae Mariae virginis, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo octavo. Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 62 893. Siegcl, rund, Dm. 41 mm. in weisses Wachs auf der Riickseite aufgcdriickt. Derselbc Stempel wie Nr. 216. 3 629 Sueeava 14G8 Juli 10. Die Kastellane von Cetalea Albci, Hotin, Chilia und andere Wurdentrdger aus der Moldau beglaubigen ihren Boten Ilie oder Ilias bein^ Kron- siadter Rat. Orig. Pap. Arh. St. Bra^ov, Schnell 11,18. 5 Sicgcl, rund, waren in schwarzcs Wachs auf der Riickseite aufgedriickt. Dm. in der Reihenfolge von links nach rechts: 1) 2.3; 2) 24; 3) 25; 4) 23: 5) 20 mm. Druck: Hurmuzaki, Documente XV, 1, 67 Nr. 118 (zu Juli 17); Bogdan, Documentele lui §tefan II, 299 Nr. 134. Salutationem amicabilem cum augumento amicitiae. Novertis quod literas ami- citiarum vestrarum plane intelleximus et intensionem a.v. ideo misimus fratrcm nostrum nomine Heliam alias Heliasch, ideo petimus a.v. it dignemini sibi fi- dem creditivam^ adhibere tanquam nobis, quiasunt verba nostra. Datum Soc- zauie die dominica ante festum sanctae Margarethae virginis, anno doniini M«CCCC«LXVni. Stanczul ca.stellanus de Albo Castro, Wlayko castellanus de Chotin, Stoyan Issaya marchio, Thoma cancelarius, Sbcrra castelanus, Buch- ta castelanus de Kylya, Luca stolnig, Iwga thezaurarius, Paschko postelnig, Thoma Ginda nag komis, Negryla poharnig et cetera et allii officiales. Auf der Rilckseite Adresse: Honorabilibus circumspectis viris domino iudici- ac consulibus de Corona amicis nobis carissimis. ' Vorlagc creditimam. 2 Vorlage idici. 344 3 630 Riinnieu Vilcpa 1468 Juli 13. Badii iind die tibrigen Eichler ron Rimnicu Vilcea sclireibcn dem Hernninnsladlcr Biirqcrmcisler Nikolaiis Hnssc in Anyeleijenheit der ScluildferpflicMiuujcn dcs Konigsrichlers Ladislaus Hahn. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu l' 111 182. Ring,sicgel, rund, Dm, 13 inin, in Ijrannes Wachs auf der Riickseite aufgcdruckt, Reste. riir die Gleichsclzung Hcps-Riinnic stalt Rcps-Rupea, wic lorga angcnotninen hat, vgl. Quellen zur C.cschiclite Sichenburgens. Bd. 1, Hcrinannstadt 1880, Register. Druck: Hurinuzaki, Documentc XV, 1, 68 Nr. 110. Sagax ct prudens vir fautor et aniicc noslcr nobi.s plurinuim diligendc. Quam pluribus vicibus scripsimus ac intimavimus vobis c.\ partc dcbitorum fratri- bus et amicis nostris videlicet Ywan cum suis amicis et fratribus cx parte Ladis- lai Hoen pro nunc iudex regius prout exsolvat cum effeclu. Super quo vestram etenim rogamus fraternitatem ct aniiciliam praescntibus multum confidentes, quatcnus ipsis nostris fratribus ct amicis satisfactionem impenderc dignemini el velitis. Sique feceritis bcne' quidcm' alioquin scientcs. quod fralrcs et ami- cos nostros in dampno permittere nequimus. fJatum in oppido nostro Repcz- die beatac Margarethae virginis et martyris, anno domini millesimo CCCC sexagesimo octavo. Ego Radwl genilor vaivodae domini nostri parlium Transalpinarum ac alii iudices de praedicta Repcz vestrae amicitiac^ et fratres toti. En quidquid frater et amicus noster Benedictus proposuit nostri ex parte, unde rogamus fidem eidem adhibere dignemini et velitis tamquam corporali praesen- tia adessemus. Aufder Riickseite Adresse: Sagaci et prudenti viro Nicolao Rwz magistro civium Cibini civitatis, fautori nostro plurimum honorando. * Ober der Zeile. ' Vorlage amicie. ' Hierauf dominica gestrichen. 3 631 Dridu [liGS — 1470] Juli 2!t. Rudu III., Woiwode der Walachei, teill seinen „qu- ten Freunden aus den Sieben Stiihlen. dcn Richlcrn und Ratsherren" mit, dass er sich fiir die Freigabe ihrer in die Walachei iibcrgelretcnen „Armen" einsetzen werde, sobald sie den Gutsbesitzern, die sie auf ihre Giiier aufgenommcn haben, die Abgaben entrichten. „Geschrieben im Monat .Juli 20 in Didrih'\ Orig. Pap. Arh. St. Sibiu, Handschriftcnsammlung dcs Brukenthalmuseums, Llrkundcn R 1 — 10 Nr. 647. Siegel, rund. Dm. 32 mm, war in rotes Wachs vorne aufgedriickt. Man ist versucht, die Leute, die aus dem Gebiet der Sieben Stiihle in die Walachci iibergetreten sind, in den Zusammenhang dcs grossen Aufstandes der Siebenbiirger gegen Konig Matthias vom Herbst 1467 zu stellen und demgemass die Urkunde in das .lahr 1468 zu vcrsctzcn. Andererseits urkundet dcr W^oiwode Radu III. im Jahre 1470 fast am gleichcn Tag. namlich am 28. .Juli, aus „Didrih", so dass es naheliegt, unsere Ur- kunde ins gleiche Jahr anzu.setzcn, vgl. .'Vndronescu, Rcpertoriul 98 Nr. 339. wo diesc Folgerung abcr auch nicht gczogcn ist. Wir datieren daher 1468—1470. Cber die Iden- tifizierung des Datumsortes init Dridu bei Bukarest vgl. N. lorga in Hurmuzaki, Docu- mente XV, 1. 214 Anm. 1. Druck und nim. Ubersetzung: Dragomir, Documente noua 11 Nr. 1. Regest: Andronescu, Repertoriul 95 Nr. 325. 345 5632 Un;(arisoh-Brod 1 •{(JS Jiili 'M. Koniij Mallliias verhielel den siebenbiirgischen Woiivoden iind Vi^ewoiwoden sowie den Szekleigiafen. von den Kronsiadtem — (je(jen deren alte Freiheiten — Zolle einzuhehen. Orig. Pap. Arh. St. Brasov, Fronius I, 34. Sicgcl, rund, Dm. 65 mm, in rotes Wachs, papierbcdeckt. vorne aufgedriickt, verwischt. Eingeschaltet von Konig Matthias 1468, Orig. ebcnda, Priv. 188. Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera fidelibus nos- tris magnificis waywodis vcl viccwaywodis nostris Transsiluanis ac comitibus Siculorum [nos]* trorum nec non collecloribus proventuuni vcctigalis sacrae coronae nostrae in civitatc noslra Bras.soiiicnsi constitutis, salulem et gratiam. Exponitur nobis in personis fidclium noslrorum prudcnlum cl circum.specto- rum iudicis, iuratorumque civium ac totius communitatiscivitatis nostrae Bras- souiensis ad modum gravis querelac, quod licet nos eos [vigore]- literarum nos- trarum ipsis superinde conccssarum a solutionc vectigalis libertaverimus, anti- qua etiam libcrlalis eorum praerogativa requirente a solutione tributi cxempti sint, tamen vos ab eisdem civibus nostris conlra huiusmodi eoruni liberlates ipsum vectigal et ctiam Iribulum exigcretis in praeiudicium ipsorum non modi- cum, supplicantes per nostram maiestatcm ipsis superinde opporlune provideri. Et quia nos .sicuti neminem regnicolarum nostrorum, sic nec dictos exponentes in ipsorum libertatibus per quempiam impcdiri volumus, fidelilati igilur ves- trae firmiter mandamus, quatcnus rece]jlis pracsenlil)us ct rcbus pracmisso modo se habentibiis, a pracfalis civibus diclae civilalis nostrae Brassouiensis ac de rebus et bonis ipsorum quibusvis. nullum vectigal et tributum contra huius- modi eorum libertates in quantum videlicet eas habent, petere et exigere de- beatis. Secus non facluri, praesenlibus perleclis exhibenti reslitulis. Datum in Broda Hungaricali dic dominico proximo anle fesluin ad^ vincula'^ beali Pelri apostoli, anno domini millesimo qiiadringenlcsimo sexagesimo octavo, regni nostri anno undecimo, coronationis vero quinto. ^ Lijcke 6 mm. ^ Mit diinklerer Tinte nachgezogen. ^ l.iicke 17 mm. 3 633 I'n((arisoh-I{ro(I 1 ifiS Jnii IM. Konif/ Matthias ersiicht Kadii III. . Woiwoden der WaUuhei. den Ilandel der Kionstudlcr in seinem Lund nicht zu behindern und dcni .Michael Ord6(j aiis Kronsladt 100 Zobelfellc zuruckzuslcllen. Orig. I'ap. .\rli. St. Bra^ov. Priv. 186. Siegel. riind, Dni. 67 mm. in roles Wachs, pa- pierbedeckt, vorne aufgedriickt. Derselbe Slempel wic Nr. '.i .'J62. Druck: Ilurmvizaki, Documentc XV. 1, 68 Nr. 1:^0. Von dcr Kanzlci: De commissione doinini regis. .Malhias dei gralia rcx Ilungariae, Dalmaciae, Croaciac cl cetera fideli noslro spectabili ct magnifico Radwl wajwodac rransalpino salulein cl gratiam. Exposilum est nobis in personis fidelium nostroriim univcrsorum civium, hospilum et inhabitatorum civitatis nostrae Brassouiensis querulose, quomodo vos ipsos in iuribus, libertalibus el consuetudinibus anliquis diversimode 346 impodiretis, praesciiiin quod eos in cerl is faclis et ncgoliis conim in iiiis parti- bus Transalpinis adiudicari facerclis, quod nun([uain consueUim ipsis fuit. Cc- teruni ccnlum pelles sabellinas a quodam Micliaele Erdewgh similiter cive dictae civitatis nostrae Brassouiensis pretio sabcllinoium' quarum prclia hac- tenus cidcm rcdderc* recusassctis recusaretisque eliam de praesenti in eorum praeiiidicium atque damniim. Unde rcqiiirimus fidelitalem vestram eidemque commiltenles. qualcnus a modo deineeps ipsos civcs. hospilcs el inhabilatores dictae civilatis nostrae Brassouiensis in antiquis eorum libertalibus, consue- ludinibus et iuribus leiiealis ncc eos in ipsis factis et negoliis eorum illic adiu- dicari facere- velitis, dictas etiam pellcs sabellinas eidcm Michaeli vel in spe- cie reddere vel pretia earum persolvere del)ealis, sccus non faeialis. Praescnti- bus perlcctis exhibenti reslitiitis. Ualum in Broda Ilungaricali die dominico pro.ximo anle feslum ad vincula beati Petri aposloli. anno domini inillesimo quadringcntesimo se.xagesimo octavo, regni nostri anno undecimo, coronatio- nis vero quinto. ' Auf Rasur mlt dunlilerer Tintc spatcr nach- ^ nierauf non gcstrichen. getragcn. 3 634 Olmiitz 14G8 Augiist \\. Koniq Matthias trdgt clen Siebcn Sttihlen iind der Stadt Hermannsladt auf. den Ghiiibii/ern der WiUve des Hermannstddtcr Burgers Jo- hannes Grun Gercchtiiikeil widcrfahren :u lassen. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 279. Siegcl, rund. Dni. 67 mni, in roles Wachs, papier- bedeckt, vornc aufgedriickt. Dersclbe Stcmpel wic Nr. 3 362. Von der Kanzlei: De commissione domini regis. Mathias dei gralia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae ct celera fidelibus nos- tris prudentibus et circumspcctis magistris civium, iudicibus et iuratis consu- libus septem .sedium Saxonicalium et civitatis Cibiniensis salutem et graliam, IntcIIcximus, quomodo provida domim relicla quondam .Tohannis Grwen inha- bitatoris illius civilatis nostrac Cibiniensis certis liomiiiibus dcbiloriei obliga- returi et^ de huiusmodi dcl)ilis ininimc satisfacere vellcl scd per subterfugia res evaderet in dampnum ipsorum non modicum. Supplicantes creditores^ per nostram maiestatem ipsis superinde opportune proviclere et quia unicuique quod suum est iustitia reddi iubet. Ideo fidelitati veslrae firmiter mandamus, quatenus receptis praesentibus illis, qui candem dominam in sedem vestram iudiciariam pro huiusmodi debitis in causam convencrinl, iuxla ipsorum legi- timas comprobationcs et evidenlia documcnla prout lex ct consuetudo vestra requirit rectum iudicium et iustitiam ac omnimodam satisfacLionem ex parte eius impendere debealis prout dictabit ordo iuris. Secus non facturi. Praesen- tibus perlectis exhibenti restitutis. Datum in Olomucz die dominico proximo ante festuin assumtionis beatae Mariae virginis, anno domini millcsimo qua- dringenlesimo scxagesimo oclavo, regni nostri anno undecimo, coronationis vero quinlo. ' Von orie auf Rasur. Ein mit s beginnendcs ' Ober der Zeilc. Wort getilgt. 347 3 635 Olmiitz 1468 Auj|ust 14. Konig Matihias (lagt seinem siebenbiirgischen Zollcin- nehmer Georg Pogan aiif. die nicht aiif Handelsivaren aufgeschlagenen Zollgehiihren zui Eilialtung der Biirg Roleituiin an den Jlermannsladlei Ral abzufiihrcn. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu V II 280. Sicgel, rund, Dm. 65 miii, iu rolcs Wachs, papicr bedeckt, vorne aufgedriickt. Dcrsclbc Stcmpcl wie Nr. 3 362. Druck: Tclcki, Hunyadiak kora 11, 351 Nr. 479. Rcgest: Kcmcny, Notilia I, 182. \on der Kanzlci: De commissione clomini regis. IMalhias rlci gratia rcx Ilungariac, Dalmaciae, Croaciae ct cetera fideli nostro nobili Cleorgio Pogan cxactori proventuum vcctigalis sacrae coronae nostrae in Transsiluania constituto ct aliis collectoribus in futurum constituendis salu- tem ct gratiam. Quia nos ad supplicationis instantiam fidelium nostrorum pru- dentimi el circumspcctorum magislrorum civium, iudicum ct iuratorum consu- lum scptem scdium Saxonicalium cl civitatis Cibiniensis illos jjroventus unius vel duorum iiosporarum, aut trium vel quatuor dcnariorum et alios parvae importantiae ad nostrum tributum pertinentes, qui non de rebus mercimonia- libus sed de aliis, de quibus videlicct vectigal exigcre non liceret^, circa castrum nostrum Weresthoron exigi soliti sunt, eisdem magistris civium, iudicibus et iuratis consulibus ad conservationem eiusdem castri Weresthoron deputavimus. Ideo fidelitati vestrae firmiler mandamiis. quatenus a modo in antea dictos''' provenlus non exigatis, sed cisdem magislris civium. iudicibus ct iuratis con- sulibus vel hominibus ipsorum, quos ad id deputavcrint, ad conservationem dicti castri exigendos reliquere debeatis. Secus facere non pracsumatis. Prae- sentibus perlectis exhibenti restitutis. Datuni in Olomucz dominico die proxi- nio ante fcstum assumptionis beatac Mariae virginis, anno domini millesirno quadringentesimo sexagesimo octavo. regni nostri anno undecimo, coronatio- nis vero quinto. Auf der Riickseile gleichzeilig: Pracrogativa et provisio ad Weresthoron. Mathiae regis induUum de asperis ad Rubeam turrim. ^ Hierauf gestrichen et qui. * Hierauf gestrichen modlcos. 3 636 Doseh l-iiOS Auyust 17. Die die feria quarta proxima post festum assumptionis beatac virginis ]\Iariae una cum nobilibus comprovincialibus in opido Dcs scde nostra pro tribunali nobiscum existcntcs uersammellen Adelsrichler der Inner- szolnoker Gespanschuft heglaubigen die Urkunde Konig Malthias von 146S jVr. 3 ()12 betreffend dic Rilckkchr fliichtiger Unlerlanen des Michael Apafi von Malm- krog uuf dessen Giiter. Orig. Pap. Ungar. I.andcsarchiv Budapcst Dl. 62 892. Bruchstiick: Transilvania 1873, 224. Hurniuzaki, Documcntc II, 2, 186 Nr. 169. 348 3637 L'iu li68 Aiigust 27. Deiik- iind Kla()scluifl siiclisischer Fassbindei an ilire Ober- behonie inil einem Entwurf :ii Salzancien. Papierbogen, 15. .I.ihrhuiidfrt, .\rli. St. Sil)iii t' III 100 iinbesie.^cU. Bnichstuck: Archiv 1,"). 1880, 19(i Nr. 4:i. Kegest: Korrespondenzblatt 29. 19l)(). 12 .\r, .t. Miizeiil Brukenthal, Studii si comunicari 14,' 1969, 239 Nr. 3. Die Zeitsetzung dieses Stiickes inuss in den Zusainmenhang der folgcnden IJrkunde Nr, 3 638 gestellt werden, wo sich dic Schiissburger I-assbinder nmgekehrt dariiber beschwe- ren, dass sie ihre Waren in den unteren Stuhlen nicht absetzen durfen. Als terminus anlc qucm ist das Jahr llsj anzusehen, da iin Anschliiss an die Klagschrift auf dem Papierbogen eine liintragung aus 1485 folgt. Narialio doleatorum. Ersamcn weyssen liben herren voin lande ewren fsel:en dilrfen. neu :ii verhandeln. Orig. Pap. Arh. St. Siijiu U II 2G.o. Siogel, rund, Diii. 24 mtn, war in griines Wachs auf dcr Riick.seite zuni Ver.schluss aufgedriiclit. Druclv: Zimmermann, Texto 21 Nr. 20. Bruchstuclv: Archiv 15, 1880, 195 Nr. 40. Regest: Korrospondcnzlilatt 29, 1901, 12 Nr. 6. Muzeul Brukenthal, Studii ^i comuni- cari 14, 19G9, 2.39 Nr. 2. Prudentes et circumspecti viri domini fratresque et amici nostri honorandi. Sane intelleximus literas vestras in quibus nobis scribitis ratione vasorum magistrorum doleatorum civitatis nostrae videlicet, quod non debeant eadem ad venundationem ad sedes Cibiniensem, Ruzmarth, Mwllembach et Bros ausi esse deducere suh poena privationis vasorum per iudicem loci. Recolimns ta- men nostrum alicjUDd lunc temporis in actitacione coram provincialibus fuisse praesentes, quod dc talismodi negocio fuit tractatum non enini propter damp- num ingens et manifestum rei publicae' inde eventurum in alicuius conclusio- nis finem- fuit determinatum. Petiraus etiam, ut qui unius ponderis undecum- que venturi sustinendi gravia vcl dulcia unum hucusque in alterutrum fuimus proptcr privata lucra non multorum hominum ulilitatem communitatis non infringere, sed verum potius ipsum negocium iit antea in suspenso permittere quousque ad proximum \enturiim fcstum exallationis sanctae crucis, ut et tunc aliqui ex nobis una vobiscum clarius tractent de huiusmodi negociis. Sciatis nihilominus, quod nuntios nostros habuimus ratione istius negocii in sedibus Ruppas el Sciienk, qui similiniodo, ut nos petunl, differe causam istam iisque terminum ad minus i)raefi\uin. (".eterum quid is praesenliiun lator noster iuratus \estris domiiial i(jnibus nostri parte ratione huiusmodi negocii dixerit peliinus sibi fidem adhiberc creditivam, el nostri interim nullibi lo- corum impediantur. Datum in Segesvar sabbato proximo ante festum decolla- tionis sancti Johannis baptistae, anno domini APCCCC LXVIII". 350 Petnis A>irifaber inntjistpr ci\iiim, iiidices ac imati cives ci\ ilalis Segeswariensis. Atif (lci nncksfite Adiesse: PiiKlcntibiis el cirniinspectis viris magistro civiiim, iiulicibus ac iuratis c()nsiilil)us ci\itatis C.ibiniensis ddininis fratribusquc et amicis nostris semper honoraiulis. ' Vorlage pubplice. ' Hiciauf getilgt non. 3 639 Rom H68 vor .\ii;(usl 30 h/.n. Scpteniber Ifi^. Papsl Paiil II. veileihl — Laurencio Litlcrato de Colosvar laico 'rransilvancnsis dioccsis ct Ann:;c eius uxori. — Pctro Rabel de Corona laico Strigoniensis diocesis et Cristinae eius uxori, — Laurencio Schmid de Corona laico Strigoniensis et Ceciliae cius uxori das Recht. einen Tragaltar zii beniitzen. Regest: Tort^nelmi tar 1899. 264 — 265 nach Bullae Pauli II anni IV, anno 1468, vol. rubr. 181 v. — 304 r. iin Arcliiv der Dataria in Roni. Nach deni Wahl- bzw. Kionungstag des Papstes Paul II. 3 640 Olmiit/ l-KSS .\u(|ust 30. Kdnif/ Malthias vcipachtct der Sladl Fraiienliach j Baia Mare fiir die Daucr eines .lahrcs dic Miinzluirnmcrn von Fraucnhacli, Offen- biircj und Hcrmannsladl iim dcn lictraij von l'j 000 Goldijuldcn. Orig. Pap. .\rh. St. Baia Mare, Sladlaichiv Baia :\Iare, Privilegien Nr. I. 8. Siegel, rnnd, Din. 65 nim war in rotes Wachs vornc aufgedriicl Vorlagc fures. * Hierauf zwei Buchstaben gestrichen. 352 3 642 1 468 Spptoniber G. Das Weissenbiuger Kapitel teilt mit, dass providus vir Ludo- vicus fiiius Nicolai Lwtsch iuratus senior de villa regali Heltha vocata suo ac iudici et iuratorum seniorum ac universorum hospitum et inhabitatorum dictae villae Heltha nominibus et in personis vor i/im erschienen is{, und beglaubigt auf dcssen Bitlen die Urkunde Konig Ladislaus V. von 1453 Nr. 2S49 init dcn Urkunden dcr Siebcn Sliihle von 1428 Nr. 2055 und von 1450 Nr. 2122 aber die Ilallerlstreiligkeilen zwischen Ilellau und Michelsberg. Datum feria tertia proxima ante festum nativitatis beatae Mariae virginis, anno domini millcsimo quadringentesimo sexagcsimo octavo. Praesentibus ibidem venerabilibus et [ J^bus dominis Gothardo praeposito ab- sente, Anthonio cantore, Matheo custode decretorum doctoribus, Andrea de Sarlo archidiacono Thordensi et decano, ceterisque concanonicis et fratribus nostris in dei ecclesia regi iugiter famulantibus sempiterno. Orig. Pfrg. Arh. St. Sibiu, K.A. Heltau 501/12. Siegel, spitzoval, an rosa-braun-weisscr Hanfschnur angehangt. Derselbe Stempel wie Nr. 216. ^ Liicke 11 mm. 3 643 Hermannstadt 1468 September 2L Der siebenburgische Woiwode Johannes Pon- gracz verbietet allen Rcchtsinhabern des Landes, rcisende Hermannstddter mit ihren Waren fcstzunehmen odcr vor ihr Gericht zu ziehen und verweisi sie in Rechis- fdllen an das Hernmnnstddler Gericht. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 281. Siegel, rund, Dni. 30 mm, in griines Wachs vorne aufgedriickt. Derselte Stempel wie Nr. 3 423. Johannes Pangracz de Dengeleg vaivoda Transsilvanus Siculorumque comes universis et singulis praelatis, baronibus, comitibus, castellanis, robilibus ipsorumque officialibus item civitatibus, oppidis et liberis villis ipsarumque rectoribus, iudicibus et villicis quibus praesentes ostenduntur debitam reve- rentiam cum honore. Cum iusti pro iniusti et innoxi pro reorum excessibus non debeant aliquatenus impediri, ideo vestras dominationes, frateruitates et ami- citias praesentibus requirimus diligenter, quatenus dum et quando hac quo- tienscumqueprudentesetcircumspectiuniversicives et coinhabitatores civitatis Cibiniensis vel alteri eorum seu familiares et homines ipsorum praesentium scilicet exhibituri pro victualium suorum necessaria acquisitione diversa cli- raata regni perlustrando cum rebus et bonis mercimonialibus \el aliarum rerum quovis nomine vocitatis ad vestras terras, tenutas, possessiones, honores et officiolatus ac vestri in medium pervenirent vel alteri eorum perveniunt, extunc ipsos hominesque et familiares ipsorum ad quorumvis instantiam in personis iudicare vel vestro astare iudicatui compellere resque et alia quaevis bona merciomonialia aut quovis nominis vocabulo vocitatis praedictorum Cibi- niensium arrestare sed prohibi facere nequaquam velitis nec praesumatis modo aliquali signanter pro debitis, delictis et excessibus aliorum. Si qui enim quid- quam actionis vel quaestionis contra annotatos inhabitatores Cibinienses homi- nesque eorum et familiares praenotatos habent vel habuerint, hii id in praesen- tiam iudicis ceterorumquc concivium dictae civitatis Cibiniensis legitime con- sequantur, ex parte quorum omnimodum coutra ipsos querulanti meri iuris et 353 iustitiae ac debitae satisfactionis^coinpleinentum exhibetur prout dictabit ordo iuris. Praesentibus perlectis exhibenti semper rcstitutis. Datum Cibinii feria quarta in festo sancti Mathei apostoli, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo octavo. 3 644 MUhlbach 14(j8 September 24. Dei siebenburgische Woiwode Johannes Pongiac: weist den stetlvertretenden Heimannstiidter Konigsrichter ^,'ilwlaus Aurifaber und die anderen Jiichter an, in der Streitsache des Simon Giildenmiinzer mit den Munzern Nikolaus, Michael und Koniad die angeordnete eidliche Einvernahme der Parteien vorzunehmen. liingeschaltet von dem stellvertretenden Hermannstadter Konigsrichter Nikolaus Auri- faber 1468, Arh. St. Sibiu U II 282. Johannes Paugracz de Uengeleg vaivoda Transsilvauus Siculorumque comes prudentibus et circumspectis Nicolao Aurifabro viceiudici regio et altero Nico- iao Sygeler vicegerenti nosLro ac Stephano Agatha iudici sedis salutem et hono- rera. yuamvis causam inter Symonem auricusorem et Nicolaum, Michaelem auricusores necnon Conradum monetarium iudicaveramus, ut idem Symon septimo se dicti vero Nicolaus, Michael auricusores et Conradus monetarius quilibet eorura tertio se contra sese alterum suum iuramentum deponere de- buisset coram vobis, ita tameu ut dictus Symon in eo quod de domo sua nec voluntarie neque consensu album aurum cum rubeo auro mixtum non fuisset, praedicti vero Nicolaus ac Micliael necnon Conradus in eo, ut literam regiam nec per suos nec per alios quoscumque non consensu nec expensis contra et adversus antedictum Symonem apportari fecissent et quia nescitur qua causa adinventa iuramentum partes inter praedictas usque liuc prorogastis. Quare vobis regia in persona firmiter committimus et mandamus, quatenus nuUo ampliori prorogari interposito in prima sede sedis iudiciariae vestrae iuramen- ta antedictorum Symonis, Nicolai, Michaelis et Conradi iuxta adiudicationem nostram audire deheatis ne ratione prima nobis cogantur querulari. Secus non facturi. Praesentibus perlectis exhibentibus restitutis. Datum in Zaas Sebes sabbato proximo post festum sancti Mathiae apostoli, anno domini M^CCCCLX» octavo. Relatio Emerici Lewkes. 3 645 Prcssburg 1468 September_27. Konig Matthias verbietet Nikolaus, dem Bischof von W eissenburg , den Sohnen des Buns von Losoncz und allen ubrigen Zollin- habern Siebenbiirgens, iiber Eisuchen universorum civium, hospitum ac inhabi- tatorum civitatis nostrae Koloswar et pertincntiarum eiusdem, von diesen entgegen ihren alten Freiheiten und den koniglichen Verfiigungen Zotle (tribu- tum sivc teolonium) einzuheben. Datum Posonii in festo beatorum Cosmae et Damiani martirum, anno domini raillesimo quadringentensimo sexagesimo octavo, regni nostri anno undecimo, coronationis vero quinto. Orig. Pap. Arh. St. Cluj-Napoca, Archiv der Stadt Cluj-Napoca T, 47. Siegel, rund, Dm. 64 mm, in rotes Wachs, papierbedtckt, vorne aufgedruckt. Derselbe Stempel wie Nr. 3 362. Druck: Jakab, OkIcv61tAr 1, 230 Nr. 143. 354 3 646 Herniaiinstadt 1468 Septeniber 28. Der stellveriretende Konigsrichier Ni/fo- laiis Aiirifaber und Gcnossen schaltcn die Urkande dcs siebenbilrgischen Woiwoden i'on 14(>S Sr. 3 044 ein und bezciigen. dass sic ihren Inhali den sireiienden Par- leien samt ihren Gesellschafiem zur Kenntnis gebrachi haben. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 2.S2. Drei Siegel in grunes Wachs vorne aufgedruckt- 1) Dni. 10 mm, im Siegelfeld Wappenschild mit zwei Schaften. 2) Dm. 12 mm, ste; hendc mannliche Figur vor sitzender Frau. 3) Dm. 14 mm, abgefallen. Nos Nicolaus Aurifaber pronunc vicesgerens iudicis regii Cibiniensis et alter Nicolaus Zyglewr vicesgerens in causa infrascripla magnifici viri domini Jo- hannis Pangracz de Dengeleg vaivodae Transilvani et comitis Siculorum et cetera doinini nostri gratiosi ac Stephanus Agatha iudex sedis Cibiniensis niemoriae commendamus teuore praesentium significantcs quibus incumbit universis, quod cum nos feria quarta videlicet in profesto beati Michaelis archangeli'^ in sede nostra iudiciaria more alias solito pro facienda cuilibet querulanti iustitia consedissemus accepimus quasdam literas praeceptorias patentes eiusdem domini nostri vaivodae nobis loquentes per omnia in haec verba: (folgt die Urkunde des Woiwoden Johannes Pangracz von 1468 Nr. 3 644.) Quibus quidem literis coram nobis lectis et bene intellectis praefatus Symon auricusor- septimo se videlicet cum Petro currifice, Johanne sellatore, lacobo Bywerhiittel lanifice, Luca corrigialore, Cristauo doleatore et Michaele carni- fice commansoribus huius civitatis Cibinicnsis item Nicolaus auricusor tertio se videlicet Michaele Henzil et^ Martino Schobach, item Michael auricusor similiter tertio se utputa Georgio Fawl et Andrea Kesler item Conradus mone- tarius consimiliter tertio se utpote cum Clemente ct Blasio monetariis simi- liter commansoribus huius civitatis iuxta formam in praeraissis literis doraini nostri vaivodae expressatara tacto salutifcre crucis signaculo iuramenta ipso- rum praestiterunt coram nobis harura nostrarum literarum sigillis nostris pro- priis subappressis consignatarum vigore et testimonio mediantibus. Datum Cibinii in profesto beati Michaelis archangeli praenotato, anno doraini mille- simo quadringentesimo sexagesimo octavo. * September 28. ^ Ober der Zeile. ' cusor auf Rasur. 3 647 Pressburg 1468 September 28. Konig Matihias verleiht der Stadt Kronstadi das Stapelrecht filr Waren aus der Walachci und der Moldau. Orig. Pap. .\rh. St. Bra^ov, Priv. 18T. Siegcl rund, Dm. 67 mm, in rotcs Wachs, papierbedeclon glcichzeitigcr Hand: Conlia Fugaras ct Omlas. 3 653 Prpssbiirci HCS Oklober 1. Konig Matthias vcrhictct, dass Gcbiclstcilc dcr Sichcn und Zwci Sliihlc cnlficmdct wcrdcn. 360 Orig. Pap. Arh. St. Sibiti U II 281. Sicgol, lund, Din. 6j inm, war in rolcs Waclis vornc aufgcdriickt. Druck: Zimnicrmann, Tcxtc 22 Nr. 21. Bruclistiick: Arcliiv 17, 1883. 564. Rcgcst: Kcint^ny, Notitia T, 182. Von dcr Kaiizlei: De coinmis.sionc doniini regis. Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaeiae, Croaciae et cetera lidelibus nostris magistris civium, iudicibus regiis ac iuratis senioribus septcra et dua- rum sedium Saxonicalium partium Transsiluanarum regni nostri salutem ft gratiam. Acccpiinus, quomodo in ipsis sedibus nonnulae essent tcrrarum sil- varumque ct aliarum rerum occupatioues tum per vicinos nobiles et alios, tuin etiam per Sa.voucs in mcdio vestri resideutes sine lege factae. Cum autem nos huiusmodi occupationes velimus bono ordine rectificari, ideo fidclitati vestrae firmissimc committimus et mnndamus, quateuus reccptis praesentibus huiusmodi occupationes iniustas quicumque fecissent eas, vestra diligenti sollicitudiae studcatis et debeatis rectifiearc ac a manibus carundem terra- rum silvarumque occupantium rursus rcoccupare atque pristinis locis, ad quacpertinebant,auncctere, quoniam nos temporibusnostris nolumusquidquam prout etiam promisimus, de ipsis sedibus alienari. Et si aliqui ausu temerario ducti rcmittere nollcnt ipsas terras sive silvas occupatas, extunc serie prae- sentium committimus fidelibus nostris magnificis vaivodis nostris Transsil- uanis et coinitibus Siculorum nostrorum corumqui' vicevaivodis, ut ipsi omnes tales etiam per corum gravamina ad remittendum compcllant auctoritate nos- tra praesentibus ipsis in hac parte attributa et iustitia mediante. Praesen- tibus perlectis reddant vobispraesentanti. DatumPosonii sabbato proximopost festum bcati Michaeli archangeli, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo octavo, regni nostri anno undecimo, coronationis vero quinto. 3 654 1468 Oktoher 2. Konig Matthias verfugt, dass die in den sachsischen Stiihlen ansiissigen Runmnen den Funfzigstcn (quinquagesima) nichi zu entrichten hahen, weil sic der Kirche dcn Zehnten geben und die ubrigen Abgaben zusanimen mil dcn Sachsen leislcn. ... die dominico proximo post fcstum Michaelis arcliangeli ... (1468). Regest Arh. St. Sibiu, U II 285 im „Repertorium documentorum literalium in Archivo Cibiniensi... ab aimo 1292 usque ad annum 1600" aus den Jahren 1780 — 1790. Die Ur- kunde ist seither verschoUen. Sie ist schon Wilhelm Wenrich um 1872 nicht mehr vorgclegen. Regcst: Eder, De initiis 163. Teulsch, Zehntrccht 43. Transilvania 1873, 223. Hurmu- zaki, Documente II, 2, 186 Nr. 168. 3 655 Prcssburfi l^iGS Oktobcr i. Konig Matthias gcslatict den Bcwolinern von Kron- siadt und dcs Bnrzcnlandcs, ihre Handclsgcschnftc auch in Aspern zu tdtigen und gibt seincn Miinzkammcrgrafen entsprechendc Weisungen. Orig. Pap. Arh. Sl. Bra^ov, Priv. 189. Sicgel, rund, Dni. 65 mni, in rolcs Wachs, papierbedeckt, vorne aufgcdriickt. Dcrsclbe Stempel wie Nr. 3 362. Druck: Teleki, Ilunyadiak lcora 11, 354 Nr. 481. 361 Von der Kanzlei: Commissio domiiii regis. Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cctera fidelibus nostris universis et singulis comitibus cusionis monetarum nostrarum ubilibet in partibus regni nostri Transsiluanis cnnstitutis praoscntibus et futuris, prae- sentium notitiaui habituris salutcni et gratiam. Expositum est nostrae maies- tati in personis universorum civium, hospitum et inliabitatorum civitatis nos- trae Brassouiensis et terrae Barcza ad modum querelae, quomodo vos inhibuis- setis eos, vt nullibet^ osporas in emptionibus et venditionibus rerum, dum Voiahy de partibus Transalpinae in medium eorum venirent, recipere permit- teretis et per hoc ipsi dampna non parva susciperent. Supplicatum itaque extitit nobis in personis eorundem civium, hospitum et inhabitatorum dictae civitatis nostrae Brassouiensis et terrae Barcza, ut nos huic rei remedium ad- hibere dignaremur. Unde nos volentes ipsis osporis penes monctas nostras regias in emptionibus et venditionibus rerum in medio eorundem locum habere, fidelitati vestrae firmiter mandamus, quatenus dum et quotiescumque Volahy ct alii cuiusvis status et conditionis homines in medium eorundem civium, hospitum et inhabitatorum dictae civitatis nostrae Brassouiensis et terrae Barcza venerint, libere res eorum venales cum osporis penes monetas nostras vendere et venditioni exponere permittatis et permitti faciatis, ncc propterea eos resque et bona eorum impcdire praesumatis. Praesentibus perlectis cxhi- benti rcstitutis. Datum Posonii in festo beati Francisci confessoris, anno do- mini millesimo quadringentcsimo scxagesimo octavo. regni nostri anno undc- cimo, coronationis vcro quinto. Auf der Rtickseile glcichzeilig: Litera ut libere cum asperis pcssunuis mercari. ' Vorlage nuUibij. 5 656 Pre.ssburg H68 Oktober 'i.Johannes Parinis de Zerdahel Iragt deii Kaslellanen von Ciceu und dein Bat Don Releag auf, von den Bistritzern keine Zolle zu erhe- ben. Orig. Pap. Arli. St. Cluj-N.ipoca, Archiv der Stadt Bistrita Nr. 97. Ringsiegel. riind, Dm. 13 mm, in griines Wachs vorue aufgcdriickt. Im Siegelfeld Wappenschild mit abge- winlieltem Arm, der ein Schwcrt hiilf , dancben Sonne und Mond. Kegest: Berger, Urkunden-Regestcn ?,1 Nr. 199. Nos Johannes Paruus de Zerdahel vobis nobilibus castellanis castri Chicho nccnon tributariiis ac civibus oppidi nostri Rethcg praesentibus et futuris pracscntium notiliam habituris salutem cum dilectione. Quia nos prudentes et circumspectos cives et iuhaljitatores civitatis Bystriciensis et eius perti- lUMitiarum ex conccssione serenissimi principis domini .Mathiae regis Hunga- riac, Dalmaciac, Croaciae et cetera domini nostri gratiosissimi ab omni tri- butaria solutionc in parlibus Transsiluanis exemptos fore comperimus, ideo dilcctic)ni vcstrac haruni serie firmilcr ]Maecipiendo mandamus, quatenus receptis praesentibus amodoque deinceps a praefatis civibus dictae civitatis Byslriciensis et eiiis pcrtinenl iarum ac rebus ct bonis ipsorum mercimonia- libus in dicto oppido UDslro Mclhcg ac eliam in aliis (luibusvis posscssioni- bus nostris nullum tribuLum iiullamvc tribulariam solutioncm pelerc ct cxi- gcrc petique ct exigi faceic dcbeatis et secus facere non praesumatis. Praesen- 362 tibus pcrlcctis exhibenti rcstilutis. Datum Posonii in festo beati Francisci confessoris, anno domini millesimo quadringentesimo LX'"^ octavo. Hieraiif luit anderer Tintc und von anderer Hand: Praesentes aulem literas nos- tras absente sigillo noslro sigillo Pauli de Kenys consignari fccimus. 3 657 Pressburji 14G8 Oklolipr 7. Konig Matlliias Iraijt deni Archidiakon mn Kokel- burg Nikolaus Buda auf. die Ahge])rannlcn aus dcn Sieben und Zwci Stiihlen :u verzciehnen. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 286. Sieijel, nind, Dm. 65 niiu, papierbeclecll. Sibiu U II 2S7. Siegel, rund, Dm. (io mm, iu rotes Waciis, papier- btdeckt, voine aufgtdii.ekt. Deiselbe btempel wie Nr. 3 362. Duick: Teleki, Hunyadiak koia 11, 357 Nr. 483. Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera fidelibus nostris comitibus ct sigillatoribus salium nostrorum camerae nostrae Wiza- kana salutem et giatiam. Exponilur nobis iu persouis universorum Saxonum in septem sedibus Saxonicalibus commorantium, quod licet antiqua libertatis eorum praerogativa a divis regibus Ilungariae nostris scilicet praedecessoribus ipsis concessa requirente, tribus vicibus de dicta camera nostra sales miliatos ad coquinam ipsorum recipere possint, tamen vos non curata huiusmodi liber- tate eorum eisdera huiusmodi saies dare minime curassetis et nec curaretis etiam de praesenti. Et quia nos eosdem Saxones noslros in omnibus illis liber- tatibus et consuetudinibus, in quibus temporis divorum regum Ilungariae nostrorum scilicet praedecessorum usi fuerunt conservare volumus, ideo fide- litati vestrae firmiter mandamus, quatenus leceptis praesentibus universis Saxonibus in dictis sedibus commorantibus de modo in antca salcs miliatos iuxta priores ipsorum libertates et consuetudincs dare debeatis. Nec secus facere praesumatis. Et haec volumus per futuros comites et sigillatores dictae camerae nostrae f irmiter observari, praesentesque perlectas semper reddi prae- sentanti. Datum Budae in festo beati Stephani prothomartiris, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo octavo, rcgni nostri anno undecimo, coronationis vero quinto. Ad relationem Johannis Ernsth. Auf der Riickseite von gleichzeitiger Hand: pro salibus miliatis. 367 3 667 Ofeii l'i(>8 Dpzpinber 27. Konig Matthias gestattct den Bewolinern von Desch, dort eine Fdhre uher den Somesch einzurichten und zu bcniitzen. Orig. Pap. Arh. St. Cluj-Napoca, Archiv der Stadt Dej Nr. 48. Siegel, niiid, Dm. 65 mm, in rotes Wachs, papiertiedeckt, vorne aufgcdriickt. Derselbe Stempel wie Nr. 3 362. Nos ^lalhias dei gralia rex Ilungariae, Dalmatiae, Croaliae el cetera memo- riae commcndamus tenore praesentium significantes quibus expedit univer- sis, quod nos tum ad nonnullorum fidelium nostrorum humillimae suppli- cationis instanLiam per eos pro parte fidelium nostrorum circumspectorum civium et inhabitatorum oppidi nostri Dees nostrae propterea porrectae maie.s- tati, tum vero consideratis lidelitate et servitiis eorundem per eos sacrae dicli regni nostri Hungariae coronae nostraeque maiestati exhibitis eisdeni civibus et inhabitatoribus ac toti communitati dicli oppidi nostri Dees id de pleni- tudine nostrae regiae potestatis et gratia speciali duximus annuendum et con- cedendum, ut ipsi fluvio Zamos vocato penes idem oppidum nostrum decur- rente vadum seu transilum navalem inslituere navibusque carivis et aliis ad ipsum corequisitis instrumentis fulcire ac ibidem cuiuscumque status et condilionis homines transfretari volentcs, item animalia, resque quoslibet hincinde, dum opus fuerit, Iransduci facere ac tandem ipsi suique heredes et successores universi huiusmodi vadum sic institutum sub illis libertatum^ praerogativis proventibuscpie et emolumenlis ac tributis navalibus, quibus cetera vada in eodem fluvio existentia tenetur, perpetuo tenere et habere va- leant atque possint, absque tamen praeiudicio vadorum aliorum. Quocirca vos universos et singulos cuiuscumque conditionis homines tam videlicel forenses quam alios quosvis viatores assecuramus, quatenus amodo imposte- rum ad praedictum vadum penes dictum oppidum noslrum in ipso fluvio Zamos per vos modo pracmisso institutum cum omnibus rebus et bonis ves- tris libere et absque omni formidine rerum et personarum futuris semper tem- poribus universis hincinde totiens quotiens necesse fuerit transfretis sub nos- tra protectione et tutela speciali. Et haec volumus per fora et alia quaevis loca publica palam facere proclamare. Pracsentibus perlectis exhibenti res- titutis. Datum Budae in festo beati Johaunis apostoli et evangelistae, anno doniini millesimo quadringeutesimo sexagesimo octavo, rcgni nostri anno undecimo, coronationis vero quinto. Von der Kanzlei: Ad relationem Johannis Ernslh. Auf der Ruckseite von gleiclizeitiger Hand: Ad vadum super fluvium Nagzamus. So Vorlage. 3 668 Kronstiidt I-IGS. Bruderschaft der Kronstddter Kiirschnergesellen. Arli. St. Brasov, Iviirschnerzuntl Ivronstadt, BindiMschaftsbuch 1641— 1S36, f. 2. Eintragung im Bruderschaflsbuch: Die auhebcnde vndL Stiffter der ehrlichor Rriiderschafft sindt gcwcsen, welche hernacli volgen werden, die oben stchende 10 Pursch, welche von ihrer Seelig- 368 ckeit wegen haben angefangcn die ehrliche Briideischaffl, im Jahr 1468 der ehrbaren Kirschner Gesellen zu Sancl Peters hic zu Cronen: Johanncs Taschner, Petrus Retsch, Sigismundus von Midwisch, Leonhardus SchiJtz, Chrestel Gantzler, Jacobus Meissner, Laurentius von der Langaw, Zegedini Balind, Lossganii Fabian, Crestel von Midwisch. Laut J. Tcutsch in; QucUen zur Geschichte der Stadt Kronstadt, Bd. 4, S. 99 erhalt die Bruderschaft ihre Statuten „von dein damaligen Decano Luca Hoffnagel, Pfarrer in Tartlau...". 3 669 1468. Ladisloiis Desew iiinior de Lossoncz verpfdndel seine Besitzanteile in Bathos iu comitatu Thordensi existentes fiir 32 ungarische Goldgulden an Johannes Gereb de Wingarlh. Regest: Fcj6r, Codex XI, 500 ohne nahere Zeitsetzung und ohne (Jberlieferungsnachweis. 3 670 KcIIing 1469 Januar II. Matheus, Kanoniker von Weissenburg, und der Kel- linger Pfarrer Stephan empfehlen dem Hermannsiadter Rat den Priester Johannes zum Rektor des Spitals. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu, Coll. post. V 1165. Siegel, rund, 22 mm, war in grunes Wachs auf der Ruckseite zum Vcrschluss aufgedriickt. Prudentes circumspectique viri salutem et favoris complacentiam. Evidenti intelleximus relationem domum vestri hospitalis rectore et provisore curae animarum carentem atque per mortem olim Nicolai presbyteri inmediate rectoris proxime defuncti vacantem. Quare vestras fraternales amicitias nos- trarum partium ob respectu confidenter precamur, religiosum virum Johan- nem presbyterum de Bazana ordinis sancti spiritus vobis velitis nostri ob respectu habere commendatum. Sicut vestrae melius noscunt et intellegunt polius indigenas^ et nostros compatriotas habere promotus et fovere atque promovere, quam alienigenas ignotosque introducere. In quo gratiam uobis facietis complacentiam. Cuius vicissitudinis complacentia a nobis merito praestolari habebitis et ad vestra beneplacita nos habcbitis benivolas et pro- nos. Datum in Keling XI die mensis ianuarii, anno domini M*^ CCCC LXV- IIII». Vestri fautores et amici: Matheus custos et canonicus Albensis, Stephanus de Keling doctores. Auf der Riickseite Adresse: Prudentibus circumspectisque viris iudici, iura- tisque consulibus civitatis Cibiniensis nostris amicis et fautoribus semper honorandis. ^ Vorlage indigtnas. 369 3 671 Klausonburg 1469 Januar 18. Francisciis Italicus de Florencia schreibt seinem Schwager Nikolaiis Aiirifaber, Bilrgermeister von Hermannstadt, ii.a. in Ange- legenheit seines Hernmnnstadter Hauses. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu, U III 183. Ringsiegel, Dm. cca 12 mm, in grunes Wachs auf der Riickseite zum Verschluss aufgedriiclit. Im Siegelfeld auf die Spitze gestellter, oben abgerundeter Wappenschild mit zwei Querballcen so wie Mondsichel und Stern- chen, Reste einer Umschrift. Druck: Jakab, Okleveltar I, 231 Nr. 144. Prudens vir domine et sororie noster honorande post debitae salutationis exhibitionem. Sciatis me literas vestras mihi porrectas sane intellexisse, ubi scribitis, ut filiam vestram Agnes vocatam in curru Nicolai Czecz remittere debeam. Et quia vestram voluntatem infringere non valeo, ipsam potius ut filiam in eruditione hungarici linguagii, quam studere multum affectat, apud me rctinuissem. Ubi autem timetis de pestilentia sciatis, quod hic nuUa vigeret pestilentia, sed homines antiqui moriuntur. Ceterum noverilis, quo- modo intellexi quod quidam Johannes Borth dictus domum nostram hic in vestri medio habitam pro debilis domini Cristofori occupasset. Sciatis, quod idem dominus Cristoforus ipsam domum sub forma testamenti tribus pueris suis legavit. Unde petimus vestram prudentiam, quatenus dictos pueros ab impetitione dicti Johannis et alterius cuiuscumque tueri et defensare digne- mini. Si quid vero aclionis praefatus Johannes contra annotatum dominum Cristoforum habet vel habere sperat, id in praesentia iudicis et iuratorum civium de Rivolo dominarum prosequi valeat et sibi de bonis domini Cristo- fori et non de nostris bonis sibi satisfactionem e.xposcat. Datum ex Koluswar in die sanctae Priscae virginis, anno domini M" (CCCC)^ LXIX". Franciscus Italicus de Florencia et Margareta uxor eius. Auf der Riickseite Adresse: Prudenti viro Nicolao Aurifabro, magistro civium Cibiniensi sororio nostro karissimo. ' Fehlt in der Vorlage. 3 672 Retcag 1469 Januar 26. Richter und Rat von Reteag ersuchen den Bistritzer Rat, von den Bewohnern von Diirrbach, die ihren Mitbewohner Johann Volah verwundet haben, Genugtuung zu verlangen. Orig. Pap. Arh. St. Cluj-Napoca, Archiv der Stadt Bistrita Nr. 80. Siegel, rund, Dm. 19 mm, war in weiCes Wachs aut der Ruckseite zum Verschluss aufgedruckt. Druck: Jak6 — Manolescu, Scrierea latinil. Album 11 Nr. 11 c. Regest: Archiv. Zeitschrift 12,84. Berger, Urkunden-Rcgesten Nr. 201. Salutem cum honore; circumspecti ac providi viri nobis grate dilecti ac liono- randi praesentibus vestris enodamus circumspectionibus, quomodo Joliannes Volah iobagio domini nostri, commansor noster per homines in Dipse commo- rantes magnas vulneriationes et correctiones seu percussiones est passus et ut praefertur ipsum quasi semivivum relinquissent in praeiudicium doinini nostri valde magnum, quas praedictas percussiones et vos bene scitis quas noluisset 370 propter quadraginta florenosi auri puri. Celeruni etiain danius scire vestris circumspectionibus, quoraodo in hiis diebus elapsis dum personaliter illic ad Matheum Siggir nuncupatum, pro quibusdam damnis illatis descenderatis etiam eidem spoponderatis vestri quicumque ex iobagionibus domini nostri ratione et praetextu alicuius- facti- ad vestras pervenerint circumspectiones eisdem omnimodam impenderetis satisfactionem secundum ordinem iuris seu iustitiae. Pro eo praescntibus vestras rogamus probitates affectuose, quatenus huic praescripto iobagioni domini nostri portitori videlicet praesentium ex parte praedictorum hominum in Dipse commorantium omnimodam satisfac- tionem impendere velitis prout dictaverit ordo iuris et iustitia mediante. Quod dum et quando ex nostratibus vobis placucrit et nos faciemus. Ceterum quid lator praesentium retulerit eidem fidem creditivam adhibere velitis. Datum in Rettegh in crastino conversionis sancti Pauli, anno domini INfCCCCLX" nono. ludex ceterique iurati in opido Rettegh commorantes vestri in omnibus. Auf der Ruckseite Adresse: Circumspectis ac providis viris iudici, iuratis cete- risque civibus de Bistricia dominis et amicis nobis dilectis ac honorandis. ' Urspriinglich florenis. ' (Jber der Zeile. 3 673 Briinn 1469 Februar 3. Konig Alatthias verbietet den Geistlichen der Weissenburger Kirche, die Bewohner von Klausenburg in ihren Rechlen und Freiheiten lu kranken oder sie vor ihr Gericht zu ziehen. Orig. Perg. Arh. St. CIuj-Napoca, Archiv der Stadt Cluj-Napoca DDD 2. Siegel war an grun-roter Seidcnschnur angehangt. Eingeschaltet von Wladislaw II. 1497, Orig. ebenda V. 13. Eingeschaltet vom Konvent von Kolozsmonostor 1549, Orig. ebenda DDD 4. Abschrift aus der Zeit um 1530 ebenda D D D 3 mit einer Beglaubigungs- klausel Adrian Wolphards, undatiert. Druck: Jakab, OkleviltSr 1, 232 Nr. 145. Teleki, Hunyadiak kora 11, 367 Nr. 490. Nos^ Mathias^ dei gratia rex Hungariae,DaImaciae,Croaciae et cetera omnibus Christi fidelibus tam praesentibus quam futuris praesentium notitiam habi- turis salutem in omnium salvatore. Ratio expostulat aequitatis, ut regalis se- renitas rares suae maiestatis in suorum personas mittat fidelium, ipsisque iuste petentibus et fidem fideliter tenentibus, munus largifluae clementiae tribuat affluenter, tanto enim suorum corda fidelium, sibi redduntur devotiora, quando ad reddenda merita, regales animos inveniunt promptiores. Proinde ad universorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod perfidelis nos- ter circumspectus Nicolaus Sompol civis civitatis nostrae Coloswar nostrae maiestatis veniens in conspectum, in sua ac nominibus et in personis fidelium nostrorum universorum civium et inhabitatorum eiusdem civitatis nostrae Coloswar, per modum gravi querelae nobis significare curavit in hunc modum: Quod nonnulli fuissent praelatorum seu episcopi ecclesiae Albensis Transsil- uanensis, qui ipsos in iuribus et antiquis libertatibus, laudabilibusque et ap- probatis consuetudinibus eorum per novalium adinventionibus diversimodo molestassent et impedivissent, in quibus iudicibilia et intollerabilia dampna, fatigas et expensas perpessi fuissent, pro eo ut ipsi cives et inhabitatores dictae civitatis nostrae Coloswar vinea in promontorio eiusdem civitatis existentia et quasi in fine ipsius civitatis circa umbracula deferenda, contra antiquas 371 eorum libertates non decimarentur et piaesertim blada in capeciis non redde- rentur, ac etiam ob non sohitionem tributariae solutionis in tenutis et tributis intra ambitum partinm Transsiluanarum, signanter in pertinentiis dicti epis- copatus Albensis Transsiluanensis. Qua re supplicatum extitit nostrae maies- tati, ut ipsis superinde de remedio providere dignaremur opportuno. Nos ita- que liumilimis et supplicationibus eorundem civium modo quo supra nostrae maiestati porrectis, regia benignitate cxauditis et clementer admissis tum etiam ex eo, quod favente divina clemcntia in eadem civitate nostra Coloswar feliciter nati sumus, pro eo ipsa nostra civitas non minus, quam aliae liberae regalesque nostrae civitates de gratia nostra speciali dignis laudibus excellentioribusque honoribus ac virtutibus extolli, et meritis condignis retributionibus prosequi possit, id gratiose duximus annuendum et concedendum, ut ipsi cives et inha- bitatores praedictae nostrae civitatis Coloswar amodo et in posterum tempori- bus successivis vina decimalia in promontoriis civitatis existentia sub vineis aut circa torcularia veras iustas et bonas decimas dare debeant et teneantur, similiter et blada in manipulis circa capecias iuxta priorem consuetudinem eiusdem civitatis hactenus observatam, non obstantibus aliquibus literis nos- tiis datis vel dandis. Tributariam vcro solutionem intra ambitum partium- Transsiluanarum iuxta indulta nostrae maiestatis ac aliorum divorum reguni ipsis gratiose concessa nullibi solvere teneantur, neque ab eis exigi valeant, quovis dicto colore quaesito. Volumus etiam, ut nullus praelatorum praedictae ecclesiae Albensis pro tempore constitutis aut constituendis valeat eos in li- bertatibus eorum inquietare, aut alicuius iudicio spirituali aut saeculari occa- sione praedicta iudicio attrahere, tandemque nulhis iudicum tam spiritualium quam saecularium cuiuscumque status et conditionis praeemincntiae existant se ad haec intromittere debeat atque possit nisi ad nostrae maiestatis praesen- tiam sin vaivodis nostris praedictae Transsiluanensis cxaminationi reservando, immo anmiimus et conferimus vigore harum literaruin nostrarum et testimonio mediante. In cuius rei memoriam firmitatemquc perpetuam literas nostras pendentis sigilli nostri minoris munimine roboratas eisdem duximus conce- dendas. Datum Brunnae in festo beati Blasii martiris, anno domini millesimo quadringentesimo LX™° nono, regni nostri anno undecimo, coronationis vero quinto. Math}'as rex. propria laanu ct cetera. 1 In verlangter Schrift. " Fehlt in der Vorlage. 3 674 Ofcn 1 ■5G9 Fehruar 4. Der Schatzmeisler Johannes Ernsi weist die siel)enburgischen Zollcinnchnier Gcorg Pogan und Georg Feyr an, aiis den Zolleinnahnicn im Rotcn- turm hundert Galdcn zur Erhaltung dicscs Turmcs an den Rat von Hermannstadt ahzufuhren. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U 11 289. Ringsiegel, rund, Din. 14 mm, war in griines Wachs auf der Riickseite zum Verschluss aufgedriiclcto. 388 Orig. Pap. .\rh. St. Cluj-Napoca, .\rchiv dcr Stadt Bistrita Nr. 7.3. Sicgcl, rund, Dm. 65 mm, in rotcs Wachs, papierbedeckt, voriic aiifgcdriickt. Dcrsclbe Stempcl wic Nr. 3 362. Die Urkuiide stimmt niit dcr vorhcrgehendcn Nr. 3 699 tcxtlich bis auf den Xamcn des Kmpfangers wortlich iibcrcin. Regcst: Berger, L^rkundcn-Hcgesten 38 Nr. 204. 3 701 Kerz 14B!) .Vpril 21. Raimund, Bischof von Anjes iind Alil ron Kerz, wendel sich an den Hennannstadtci Burgermeister Nikoluus uni Hilfe gc(]en die Richler von I''ogarusch. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu \J III 20. Ringsicgcl, oval, war in rolcs Wachs auf der Riickseite zum Vcrschluss aufgedriickt. Salutem in doinino Jiie.su amantissime domine et pater mi zelabunde. Notum sit egregiae dominationis vestrae. qualiter iudices de Fugarosch volunt pau- peres^ meos in Kercz existentes spoliare propter quendam Walachum, qui cui- dam monacho sine iussu meo compraestavit unum equum quem praefatus mo- nachus deportavit. Cum idem Walachus mihi unum lapidem molinarem, quem mihi ex notabili negligentia destruxit et saepe dictiis Walchus^a nobis vult equum habere solutum. Rogo vestram piam prudentiam et dominationem, quatenus succurreratis nobis au.xilio et consilio ne pauperes'^ denuo spolientur. -\mantissime domine et pater rogo mihi in timore dieni adventus vestrae pru- dentiae. Diligam ad dominum meum reverendissimum archiepiscopum quare peto omnes literas quas praesentavi ad manus vestrae prudentiae una cum do- minis meis Cibiniensibus impetrare literam protectionalem cum mandato ipsius serenitatis ceterumque humiliter me commendo vestrae egregiae prudentiae et dominationi ad omnia mandata, Ex Candelis XXI. die mensis aprilis, anno 69°. Pro egregiae dominationis vestrae filium Raymundum episcopum Argensem abbatem in Candelis. Auf der Riickseite Adresse: Egregio viro domino Nicolao, magistro civium Cibini- ensis et cetera, patri et protectori noslro sincere dilecto. ^ Vorlage paupes. ^ So Vorlage. 3 702 Bi.strit/. 14G9 .\pril 22. Nikoluus. Arcliidiakon von Kokclburg, Iragt dem Rat von Kronstadt uuf, ilun dcn fulligen Martinszins dringend gcgen Empfangsbestdli- gung auszufolgen. Orig. Pap. .\rh. St. Sibiu U II 296. Sicgel, rund, Dm. 2U mm, war in griincs Wachs auf der Riickseite zum Verschluss aufgedriickt. Circumspccti viri amici nobis honorandi. Saepius scripsimus vobis in eo, ut vos censum vestrum fisco regio e medio veslri circa festum sancti Martini epi- scopi nunc praeteritum provcnire debentem citissime exigere et nobis per duos ex vobis dirigere deberelis. ut nos personaliter serenissimo domino nostro regi praesentare possemus. Ue quibus hactenus uti videtur modicum vel nihil exinde facere curastissed di\ersa allegastis, primo quod vobis supciinde sufficientcm 389 quietaiitiam daremus, secundo quod serenitas regia pro diversis ecclesiis et alias multa de ipso censu defakasset. Verum bene considerare potestis, quod ipsa serenitas regia ultra elapsum unius anni^ personaliter cum magna copia gentium extra metas regni huius exercituavit. ubi infinitum thesaurum pro defensione patriae istius exposuit et tunc penitus multum caret prout superinde regia maie- stas literis suis niediantibus de et super solicitatione- et exactione vestri census nobis intima^it. Unde vestras amicitias praesentibus exoramns et ultimate precibus quibus possumus petimus, quatenus statim et absque omni mora census vestros per duos ex vobis plene et integrc ac absque aliqua diminutione nobis transmittere velitis, uti nos valeamus citissime post maiestatem regiam admi- nistrare, ubi vobis sufficientem quietantiam dare non recusamus. Alioquin sciatis, quod nos post dominum nostrum regem hiis diebus profecturi sumus et tandem vobis ipsos census domino nostro regi per magnam distantiam loci de- ferre haberitis. Secus si gravissimam indignationem domiui nostri regis evitare formidatis non facturi. Ex Bystricia sabbatho proximo ante festum beati Geor- gii martiris, anno et cetera LX nono. Nicolaus, archidiaconus de Kykellew et cetera. Aiif dcr Riickscite Adrcssc: Circumspectis iudici et iuratis civibus ac toti consuli civitatis regalis Brassowvensis amicis nobis honorandis et cetera. 1 Vorlage ein Schaft ziiviel. ^ Vorlage sollilacionis. 3 703 1469 April 22. Das Weissenburger Kapilel bezeugl, dass venerabilis et egregius vir dominus Matheus decretorum doctor, custos et canonicus noster in personis nobilium dominae Clarae relictae quondam Petri Gereb de Weresmarth ac Jo- hannis filii eiusdem vnrstellig gewnrden sei und hcglaubigt auf dessen Vorsprache die Urkandc Kiinig Matthias von 1467 Nr. 3 5-JS. dcrzufolge u.a. dcr Hermann- stiidter Besitz des verurteilten Grdfen Peter von Rothberg und die Bcsitzung Corna- tel seiner Wilwe Klara und ihrem Sohn Johann zugesprochen werden. Datum sabbato proximo ante festum beati Georgii martiris. anno domini millc- simo quadringentesimo scxagesimo nono. Praesentibus ibidcm venerabilibus et honorabilibus viris dominis Gothardo praeposito, Anthonio dccretorum, doc- torer cantore, Andrea de Sarlo achidiacono Thordensi et decano, ceterisquc con- canonicis et fratribus nostris in dei ecclesia iugitcr famulantibus sempiterno. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 260. Siciit'1. spitzoval, wcisses Wachs in Wachsschiissel an rot-gelber Hanfschnur angchangt. Dcrselbe Stcnipel wic Nr. 216. Auf der Riickscite von gleichzcitigcr Hand: Pro domina Clara et Johannc filio Petri de Veresmorth^ gratia-. 1 Bis hierher niit heller Tinte. " Mit schwarzer Tintc. 3 704 Somnierl)ur(( l-JG!) April 24. Der siehenbtirgischc Vizewoiwndc .Jnhannes de Rede ersucht dcn Hermannsladter Rat, dic Witwc nach Michacl Gereh gcgen Beldsti- 390 gimgen. insbesondere diirch Michael, den Kaslellan ron Slremt. in Schiitz :ii nehnien iind ihr iuxta nioreni et consuetudineni vestrum merum et sinceium iudicium et iustitiam Tuteil werden 2U lassen. E\ Zombor in festo beati Georgii martyris, anno domini et cetera LX™" nono. Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 45 344. Siegel war auf der Riickseite in griines Wachs zuni Verschluss aufgedruckt. 3 705 Olmiitz 1469 April 25. Konig Malhias bestdtigt die Bestimmungen der Sieben Stiihle, die diese zum Schut: gegen Flurschdden, Yiehdiebe u.a. in den Gebieten Fogarasch und Hamlcsch erlassen haben. Orig. Perg. Arh. St. Sibiu U II 295. Siegel, rund, Dm. 65 mm, war in rotes Wachs vorne aufgedriickt. Reste. Druck: Archiv A.F. 2, 1846, 317 ff. Xeleki, Hunyadiak kora 11, 376 Nr. 495. Hurmu- zaki, Documente II, 2, 192 Nr. 177. Kolosvari u. Ovari, Corpus Stat. Hung. Mun. 1, 505. Regest: Kemeny, Notitia I, 182. Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis. Nos ^NIathias dei gratia rex Hungariae, Dalmatiae, Croatiae et cetera memoriae commendamus tenore praesentium significantes quibus expedit universis, quod fidelis noster Conradus monetarius, inhabitator civitatis nostrae Cibiniensis, nuntius universitatis Saxonum septem et duarum sedium Saxonicalium partium Transsiluanarum regni nostri, nostram veniens iu praesentiam in personis eo- rundem Saxonum exhibuit nobis quoddam registrum super certis dispositioni- bus et ordinationibus magistrorum civium ac iudicium et iuratorum seniorum sedium praedictarum pro dictorum Saxonum nostrorum utilitate factis confec- tum. Supplicans idem Conradus in personis eorundem Saxonum nostrorum no- bis humiliter, ut easdem dispositionis ratas, gratas et acceptas habendo literis- que nostris patentibus inseri et inscribi faciendo pro eisdem Saxonibus nos- tris approbare et ratificare dignaremur. Quarum quidem dispositionum series haec est. Primum: quod si aliqui nobiles aut alterius cuiusvis status possessio- nati homines et notanter Volachi dictarum partium Transsiluanarum et signan- ter in districtibus Fogaras et Omlas vocatis commorantes, pastores suos cum gregibus ovium, porcorum et aliorum pecorum suarum ad terras et territoria dictorum Saxonum nostrorum contra voluntatem ipsorum miserint et in vineis, segetibus, silvis, pascuis et pertinentiis ipsorum dampnaaliqua eis irrogaverint, extunc prima vice duo castrones vel duae oves et secundaria vice quatuor cas- trones vel oves, tertiaria autem vice, duodecim castrones vel oves pro vadio rrtripi debeant si ovesfuerint,si veroporci fuerint, extunc primo unus porcus, se- cundo duo porci, et tert io decimos^ porcos recipi debeant.Debitis tamen et consuetis semper inhibitionibus de pascu talium ovium, porcorum et aliorum pecorum praecedentibus illo etiam specialiter declarato, quod si tales homines et Volachi quicumque aliquando signanter nocturnis temporibus in scgetibus sive semini- bus ipsorum Saxonum nostrorum pcr ipsorum animalia praenotata tempore pluviali aut madido talia dampna ipsis Saxonibus nostris illata fuerint, extunc duodecim oves vel castrones pro vadio recipi debeant. Et pro veritatis signo unus agnus vel una ovis aut porcus occidi et metari debeat, ne negatio fieri possit, propter cruorem talis animalis in tali loco, in quo ipsa dampna fuerint perpetrata, remanentem. Et si tam magna dampna extiterint irrogata quod 391 receptum vadium tanti valoris non fuerit, extunc pro dampnis huismodi con- digna recipi debeat satisfaclio. Ubi vero Volachi ipsi vel alii quicumque tantae potentiae fuerinl, ut ab super eis huiusmodi dampnis illalis condigna recipi non posset satisfactio, extunc tales damnificati iuratos seniores et universos inhabitatores illius opidi aut villae, ubi ipsa dampna perpetrata fuerint, pro auxilio invocent. Si vero tales ad id insufficienles et impotentes extiterint, extunc iudiccs et totam communitatem illius sedis, in qua dampna praetacta fucrint irrogata, invocenl. Si autem tales iudices el tota communitas talis sedis tam impotenles fuerint, diclos Saxoncs nostros et universitatem eorum de dic- tis septeni et duabus sedibus Saxonicalibus pro succursu invocent et requi- rant, quibus mutuis et opportunis auxiliis in talibus subvenire teneantur. Ubi autcm iidem Saxoncs nostri ad talcm violentiam reprimendam insufficientes el viribus impotentes redderentur aliquomodo, extunc iidem Saxones nostri vaivodas vel vicevaivodas nostros Transsiluanenses pro tempore constitutos pro talisniodi succursu iuxla contenta literarum nostrarum, si opportunum fue- rit, debeanl invocare; praeterea ul nuUus omnino hominum praenotata vadia, vulgariter schwczung nuncupata per vestrum ablationem et educalionem reci- pere audeat. Insuper ut nullus hominum in dictis septem et duabus sedibus ccmmorantium audeat Volachos pro custodibus nocturnalibus aliquo modo conservarc, aut eisdcm merccdem aliquam dare et solvere sub poena solutionis unius marcae argenli. Cetcrum, ut si aliqui per latrones et fures in equis, pecori- bus et aliis bonis eorum quibuscumque dampnif icati ad aliquos territorium aut oppidum vel villam, in quo, vel qua Saxones seu Hungari aut alii christiani commorantur. consvela vestigia sequerentur. Extunc tales eisdem dampnifi- catis Lerritorium ac domos et curias ad perquirendum talismodi equos. pecora et alia animalia ac bona aperire. ac eosdem et eadem libere ubique perquirere permittere teneantur. Ubi vero tales damnificati de huiusmodi perquisitione nollent contentari, extunc tales Saxones, Hungari aut alii christiani ipsis sin- gillatim solita eorum iuramenla pro eo praestarc teneantur. Quo facto iidem Saxones. Hungari et alii christiani liberi existant. Si vero aliqui taliter damp- nificati consimilia vestigia ad aliquod territorium aut oppidum vel villam, in quo vel c{ua Volachi commorantur, sequercntur, extunc ipsi Volachi vestigia huiusmodi, ut moris est, extradare teneantur. Si vero id facere nequirerint, extunc, ipsi dampnificati super vestigiis septimo se solita iuramenla deponere tcneantur, lege et consuetudine partium illarum observalis et tandem ipsi Vo- lachi huiusmodi equos, pecora et alia animalia ac bona ipsis dampnificatis persolvere teneantur. Ubi autem aliquarum latronum, furum et aliorum male- factorum in quorumcumque nobilium et aliorum cuiusvis status, dignitatis et conditionis possessionatorum hominum possessionibus et terris commorantium insultus in medio dictorum Saxonum nostrorum iu destructioncm et desolatio- nem eorundem et terrae illius ali])i oriuntur et unus alium ex ipsis Saxonibus nostris quandocumque et quolienscumque contra huiusmodi insultus dictorum latronum, furum et aliorum malefactorum pro faciendo succursu invocaret et requireret. Extunc iidem Saxones nostri iuxta limitationcm ct impositionefn hominum alicui sedi vel oppido aut villae pro talismodi praebendo succursu sibi ipsis muluo facienda mox requisiti insurgere et parti oppressae sub poena solutionis viginti quinque marcarum argenti, quarum viginti ipsis magistris civium ac iudicibus et iuratis senioribus dictarum seplem et duarum scdium Saxonicalium et quinque iudicibus illius sedis aut oppido vel villae, in qua contra factum fueril eo facto irremissibilitcr cedere debeanl, succurrere ac ipsos lalrones, fures et alios malefaclorcs quandocumque. quolienscnnquc et ubi- cumque et in quibuscumc[uc lcrris, j)ossessionibus cl bonis quorumcumque re- pertos et apprehensos auclorilate noslra speciali, iuxta eorum demcrita ])unire teneanlur. Ubi vero aliqui iudiccs alicuius sedis ad succursum huiusmodi re- 392 qiiisiti ct invocali inodo aliquali non insurrcxciinl, aut ncgligenles scu remissi fuerint. quinque marcas ari>cnti dictis magistris civium ac iudiciJjus et iura- tis senioribus pro poena irrcniissil)iliter solvcrc tcneanlur. Si autem aliqua sinsjularis pcrsona ad mandalum cl rcquisitioncm alicuius iudicis pro luiius- modi succursu facicndo ad slatim non insurrcxerint, aut negligens et tepida fuerit, pro pocna unum florcnum auri ipsis magislris civium ac iudicibus et iurotis scnioribus solvcrc tcneanlur. Dcmum quia plcrique rcpcrirenlur decep- tores, qui quamplurcs liomincs ac cis pccunias muluo recipiendo decipiunt, et expost dcbilorcs cffccl i dc lalismodi debilis Iiominibus ipsis salisfaccre nolunt, per quod multi dcbili corum dcfraudari et dampnificari consueverunl. Ideo ubicunique talcs acbilores in medio eorundem Saxonum nostrorum reperiren- tur, captiventur et iuxta consuetudinem aliarum civitatum dicti regni nostri Hungariac capti lamdiu dctincanlur. doncc ipsi crcdiloribus suis huiusmodi mutuatam pccuniam rcslilucrinl cffcclivc, aul pro sc pro dcbitis huiusmodi sufficiculcm pracst iterinl fidciussoriam caulioncm. I^oslrcmo ul si ipsis Saxo- nibiis nostris de dictis scptem ct duabus sedibus ex huiusmodi dispositiouibus et coufederationibus aliqua gravamina, dampna, inproperia^ et alia mala quo- vismodo evenerint, iidem praemissa omnia insimul fecisse assumpsissent et se obligassent. Undc nos huiusmodi supplicatione praefati Conradi pcr eum iu personis diclorum Saxonum noslrorum nobis modo pracmisso porrccta rcgia bcuignilate exaudila et clcmculcr admissa pracfalas dispositioncs et ordinatio- nes dictorum magistrorum civium ac iudicum et iuratorum seniorum sedium prae tactarum per cos niodo praelacto factas in omnibus corum articulis et clausulis in quantum rite ct legitime atque pro commodo et utilitatc dictarum sedium factac sunt. ratas, gratas et acceptas habendo pracdictis Saxonibus nostris de mera nostrae regiae potestalis plenitudine ac ex certa nostra scientia approba- mus et ratificamus harum literarum noslrarum, quibus secretum sigillum nos- trum est appressum, vigore et testimonio mediante. Datum in Olmuz in festo beati Marci evangelistae, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo nono, regni nostri anno duodecimo, coronationis vero sexlo. Inlen reclils von der Kanzlei: Lecta. Auf (ler Rilckseile von dci Kunzlei: Rcgeslrata folio CCLXXXVIII M. Iwsth. Unten rechts von (/leiclizcitiyer Hund: (juomodo dampnificali in territoriis [ ]^ eorum exigcre deberent schwcz. 1 Vorlage decimus. s Hieiauf Liiclie 6 mm. ^ So Vorlage. 3 706 Olmiit/. liBJt .\pril 25. Koniy Mullliius leill dcni Stciiereinneluncr iSlikoknis, Arcliidiukdn von Kokellnuy mil, d(tss er den Sachsen von Ilermunnsladt und der Sieben Slulile den dritlen Teil des fiir dus ver(jan(jene J(d\r fiilliijen Murlinszinses erlassen hat. Oftii. Pap. Arli. Sl. Sihiii U II 318. Sii.ml. niiid, Dm. G.5 mm, in rotis Wat-Iis, papicr- lH'dcckt, vorne aufgedriiclU. Dersclbc Slcmpel wie Nr. 3 3612. Glelchzeitige Abschrift ebenda U III 139. Biuchstiiclc: Eder, Observationcs 196 f. Rcgcst: Kcmcny, Nolilia I, 1S2. Von der Kanzlci: Commissio propria domini regis. 393 Nos Mathias dei grafia rex Plungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera signifi- camiis tenore praesent ium quibus expedil universis, quod nos considerata ino- pia et paupertate fidelium nostrorum prudenlum et circumspectorum univer- sorum Saxonum civitatis nostrae Cibiniensis ac septcm sedium Saxonicalium partium Transsiluanarum regni nostri, in quas ipsi tum per saevissimos Tur- cos tum vero alios hostes partium earundem devenerunt, eisdem Saxonibus nostris tertiam partem census ipsorum ordinarii nobis circa festum beati Marti- ni episcopi et confessoris in anno proxime transacto praetcritiim e medio eorun- dem in argento provenire debentis gratiose duximus remittendum et relaxan- dum, immo et remittimus et relaxamus pracsenlium per vigorem. Quocirca tibi fideli nostro venerabili Nicolao archidiacono de Kykellew, exactori census praedicti, harum seric finniter committimus et mandamus, quatenus praefatam tertiam partem dicti census per nos praefatis Saxonibus nostris modo praemisso gratiose relaxatam ab eisdem exigere aut ipsos ad solutioncm eiusdem compelle- re vel propterea in personis ac rebus et bonis eorum quibusvis impedire et per- turbare nullatenus praesumas. Praesentes tandem pro tua reserves expeditione. Datum in Olomucz in festo beati Marci evangelistae. anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo nono, regni nostri anno duodecimo. coronatio- nis vero sexto. 3 707 Olmiitz 1460 April 25. Konig Malthias selzi fesl, dass die Bewohner imnGioss- und Klcinpropstdorf, Reussen, Bulkesch und Sciden sowie der :ur Kerzer Abtei yehoren- den Besilzungen Abgaben und Heeresfolge im Verein der Sieben StUhle zu lei- sten haben. Eingeschaltet von Konig Wladislaw II. U92, Orig. .\rli. St. Sibiu U II 533. Nos Mathias dei gratia rex Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera memoriae commendamus tenore praesentium significantes quibus expedit universis, quod uos ob spcm et devotionem nostram quam ad beatissimam dei genetricem Mariam in cuius noinine glorioso parochialis ecciesia in civitatc nostra Cibi- niensi fundata esseperhibetur gerimus et habemus specialem volentes commo- do et utilitati eiusdem ecclesiae ac villarum Nagerkenezew^ Kyserkenezew^ Rws, Bolgach et Zythwa vocatarum ad eandem ecclesiam pertinentium ac etiam possessionum abbatiae de Kerch necnon populorum in eisdem commorantium providere eidem ecclesiae id gratiose duximus annuenduni et concedendum, ut eaedem villae et possessiones sicuti ab anliquo ad ipsam ecclesiam et Saxo- nes septem sedium Saxonicaiium partium Transsiluanarum regni nostri perti- nuisse dicuntur. Ita etiam a modo deinceps perpetuis semper successivis tcmpo- ribus universis in omnibus iuribus, iurisdiclionibus tam scilicet solutionibus taxarum contributionum ac quarumcumque collectarum quam etiam exerci- tuationibus ac aliis servitiorum oncribus ct generaliter in omnibus aliis rebus ad dictam parochialem ecclesiam el in medium dictorum Saxonum nostrorum pertinere debeant. Ita ut de cetero eaedem villae et possessiones ac populi in eisdcm cominorantes nec in huiusmodi solutionibus taxarum contributionum ac aliaruin quarumcumque taxarum neque in exercituationibus in sci"V'iciis sed et aliis quibuscumque rebus faciendis in mcdium bonorum et possessionum no- bilium ac aiiorum c|uorumvis possessionatarum hominum dictarum partium Transsiliianarum dicari, connumerari artarique el compelli possint, imo annui- mus et conccdiinus praesentium per vigorem. Quocirca vobis fidelibus nostris 394 mai>nificis vaivodis dictaiiim parlium legni noslri Transsiluanaium eorumque vict'\aivodis ac universis el sini^ulis dicatoribus et exacloribiis dictarum taxa- rum conlrihutionum coileclarum el aliarum quarumcumque solutionum prae- sentibus et futuris praesentes visuris liaium serie firmiler commillimus, qua- tenus a modo deinceps praefalos populos el iobagiones in dictis \ illis el posses- sionibus commorantes et commoraluros conlra formam praemissae nostrae annuentiae in nullo impedire praesumalis sed eosdem in omnibus iuribus, iuris- diclionibus tam scilicet in solutionibus laxarum ac collectarum quarumcumque neciion exercituat ionibus ac aliis f[uibuscumque serviliorum oneribus genera- liter vero in omnibus rebus faciendis semper ad dictam ecclesiam et in mediuni Saxonum nostrorum praediclorum pertinere pcrmiltatis et secus facere non audeatis. Praesentibus perlectis exhibentibus restitutis. Datum in Olomucz in festo beati Marci evangelistae. anno domini millesimo quadringenlesima sexagesimo nono, regni noslri anno duodecimo, coronalionis sexto. > So Vorlage. 3 708 Hprniannstadt 1469 April 2(J. Die Sieben Stilhle entschciden den zwischen Slol zenburg iind Grosscheuern wegen eines Flurschadens schwebenden Streit. liingcschaltct von dcn Siebcn Sliihlen 1499 iind von den Rcquisitorcn des Wcissen- burger Kapitds 1587, Orig. Arh. St. Sibiu, 1\.A. Slimnic Nr. 19 und 31. Dcutsche tJbersetzung der Einschaltungsurkunde von 1499 aus dein spatcn 16. Jh., ebenda. Nos iudices et iurati seniores septem sedium Saxonicalium partium Transsil- vanarum memoriae commendamus tenore praesentium significantes quibus expedit universis, quodcum nuper discretus dominusGeorgius plebanus ac Pau- lus Trevostrem dictus villicus el Martinus Fwcgendorffer et Biasius Reder dicti iurati seniores de villa regali Stolczenburg vocata in suis ac aliorum universo- rum et singulorimi iuratorum seniorum et inhabitalorum ciusdem nominibus etpersonis ab una ac discretus dominus Jeronimus plebanus et Anthonius Hencz- man diclus villicus et .lohannes Emerlich diclus iuratus de magno Horreo si- militer in suis ac universorum et singulorum iuratorum seniorum et inhabita- torum de eodem magno Horreo nominibus el personis coram nobis personalitcr consliluti certa quaestione de et supcr infra.scriptisfeci.ssent. Nos in eisdem lege et consuentudine hiiius patriae requirenles bona deliberalione digesto quoque consilio praehabito taliter decrevimus, conclusimus et diffinivimus ut prae- fali villicus, iurati seniores et inhabitalores de praedicta magno Horreo tempo- re, quo in terris eorum arabilibus vacantia frugum fucrit vulgariter et cetera Broch appellata prata ipsorum sepibus et indaginibus. taliter et tam fortiter circumsepire et fortificare debeant uL animalia et iumenta aliqua per easdem intrare non valeant. Ubi vero prala ipsorum huiusmodi sepibus et indaginibus tam fortiter non circumsepirent et fortificarent et animalia alque iumenta prae- falorum inhabitatorum de Stolczenburgh prata huiusmodi per easdem sepes et indagines irruinperent el intrareiil, extuuc ipsi inhabitalores de magno Horreo ab eisdem inhabilatoribiis de Stolczenburgh nullum ])irsagium sive vadium vulgo Schuczung vocitatum recipere valeant aut praesumant, sed solum ipsa animalia et iumenta de eisdem pratis sine aliqua laesione expellantur. Ubi vero inhabitatores de praefata Stolczenburgh vel etiam antelati inhabitatores de magno Horreo huiusmodi sepes et indagines violenter fraugendo apperirent, extunc tales id facientes per iudices huius civilat's Cibi- 395 niensis iuxta huius patriae consuetudinem co facto condigna mulcta debeant emendaii. Hoc tamen declarato, quod praedicli inhabilatores de Stolczenburs^h sive in terris arabilibus sivc pralis in lerri|(jrio eorundem inliabitalorum de magno Horreo habitis et situatis de quibus iidem inhabitalores de Stolczen- burgh eisdem inhabitatoribus de magno Horreo censuales existant vacanliafru- gum fuerit sive non animalia et iumenla eorum iuxta patriae istius consuetu- dine in eisdem terris et pratis ct notanter lcmporc messis et aliorum solitorum laborum eo modo quo iidem de magno Horrco liljcrc pasccre cl enulrire valeant atque possint corundem inhabilatorum dc magno Ilorreo cl aliorum quorum- libet contradiclione in hac parte minime oljslanlc. Harum lilcrarum nostrarum sigillo noslro minori provinciali subapprcsso consignatarum vigore et testi- monio mediante. Datum Cibinii feria quarta proxima post feslum beati Geor- gii martiris, anno domini millesimo quadringenlcsimo sexagesimo nono in congregatione nostra gcncrali. 3 709 1 i69 Mai .*{. Das Weissenbiiiger Kapitel teilt Konifj Matthias mil, dass die Grenz- begehung zwischen Heltau und Miclielsberg am 17. April stattgefundcn luit. Eingeschaltet vom iiitlcx curiac I.adislaus von Palocz 1469, Orig. Arh. St. Sibiu U II 339. Bruchstiick: Deutsche Forschung im Siidosten 1, 1942, 562 Beilage. Serenissimo principi et domino domino Mathiae dei gratia regi Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera domino ipsorum naturali generosissimo capi- tulum ecclesiae Albensis Transj'lvanae orationes in filio virginis gloriosae per- petua cum fidelitate. Vestra noverit celsitudo, quod cum nos literis magnifici viri domini comitis Ladislai de Palocz, iudicis curiae vestrae super reambula- tione et metarum erectione possessionis Zenlhmyhalhegye vocatae in districtu Cibiniensi habitae pro parte circumspectorum iudicis, iuratorum seniorum et inhabitatorum dictae possessionis Zenthmyhalhegye ct contra circumspectos viros iudicem, iuratos seniores hospites ct incolas villae Heltha appellatae in districtu praedicto existentisconfectiset emanatis nobisque amicabiliter direc- tis honore quo decuit acceptis, iuxta quarurn contincntiam unacum nobili .To- hanne Kereky de Pokafahva homine vestrae sublimitatis de curia vestra per ipsum dominum comitem Ladislaum ad id specialiter transmisso unum ex nobis videlicet honorabilem virum magistrum Thomam de Bodok socium et conca- nonicum nostruin ad ea in praemissis litcris reambulatoriis contenta et fideli- ter peragcnda nostro pro tcstimonio transmisissemus fide dignum. Qui tandem exinde ad nos reversi nobis retuleruut concorditcr comodo, ([uod ipsi octavo die ante festum sancti Georgy martiris novissimo praeteritum feria videlicet secunda proxima post festum beatorum Tyburcii et Valeriani martirum^ ter- mino in eiusdem literis specificato et aliis diebus ad id aptis ad faciem dictae possessionis Zenlhmyhalhegyc Vicinis et commentancis ciusdem universis inibi legitimi convocatis, iudicibus etiam ac hospilibus et iiouiiuUis inhabitalori- bus nec non procuratoribus earundem possessionum piaesentibus acccdendo eandem de pracdictarum partium pari voluntate per suas veras metas et anti- quas iuxta continentiam privilegii olim condam domini Andreae regis Hunga- riae et cetera in praeasscrtis litcris reambulaloriis verbolenus inserti novas iuxta vetcrcs in locis necessariis inelas a])pareiitcs crigendas rcainbulassent modo cl ordine intra.scripto. Quod piimo inccj)issent in pcde aipiuin a parle oricuti pcnes qucndam rivuluin, qui progrcditur ex pracdiclis alpibus, penes 396 qiieni uiiam novam mctam teneam ercxissent, quac ab occidcntali terrae mon- lis sancti Michaclis, ab orienle vcro partibus villae Heltha distinguerct. Deinde per candem rivulum aliquantulum descendendo per quandam viam de dicto rivulo exilienlem vcrsus Ilelllia pcr quam venitur ad quandam vallcm in ra- dice cuius novani et aliam vetcrcm renovando crexissent. Quarum una videli- cet ab occidcntali modo simiii terrae moutis sancti Michaelis alia vcro ab orien- tali plagis possessioni Heltha distingueret. Inde descendendo in dictam vallem in qua rivulus quidam fluit vcrsus septemtrionem, quemquidem rivulum ab occidentali terrae montis sancti Michaelis ab orientali vero plagis possessioni Heltlui dist inguenlcm rcliquisscnt. Dcinde per cundcin rivulum descendendo iuxta quandam piscinam, unam novam metam terream modo superius notato distinguentum erexissent. Inde per ipsum rivulum iterum descendendo versus septemtrionem usque ad planicies et fenilia prope quendam fluvium, qui fluit de dicta villa montis sancti Michaelis ad villam Heltha in superiori parte qua- rundam piscinarum populorum et inhabitatorum possessionis Heltha praedic- tae, unam nietam terream modo simili ab orientali ipsi terrae montis sancti Michaelis, ab occidentali vero plagis possessionem Heltha sequcstrante erexis- sent. Indeque paululum procedendo ct dictum fluvium perlranseundo inter fenilia versus promontorium vinearum et pomeriorum a parte septentrionali existentia in ladice eiusdcm promontorii circa quandam viam quae ascendit in quodam vallicuio unam novam metam terream modo praenominato distin- gvente erexissent. Deinde ascendendo per eandein viam ad cacuminem dicti promontorii in eodem cacumine unam melam terream alias per egregium Jo- hannem Gereb de Vingarth erectam renovando, de partium praedictarum unanimi voluntate modo superius nominato sequestrantes reliquissent. Ab indeque eundo similiter versus scptentrioncm quantum iactus esset lapidis et cadcndo in quoddam fossatum, et per ipsuin fossatum descendendo ad quandam vallem, quae in lingva Saxonica Bolhnsyffen vocatur in qua quidam rivulus descendit penes quein in nemoribus a parte orientali unam novam metam terre- am modo annotato distinguentem ercxissent. Deinde ipsuin rivulum persalicndo versus septemtrionem cundo pcr unam viain vcrsus scplcmptrionalcm partcm praedictam in latere cuisdain monticuli, qui vocalur Methelkrok in lingva vero hungarica Kezepbcrcli unain novam metain terream modo siinili ab occidentali ipsi terrae montis sancti Michaelis, ab orientali vero partibus villae Heltha sequestranlem crexissent. Ex indeque cundo similiter versus septemtrionem ascendendo ad quendam inontem in cuius cacumine in fine cuiusdam inagnae silvae circa quandam antiquam inclam unam metain terream alias per dictum .Johannem Gereb ercctam renovando inodo superius spccificato distingventem de partium praedictarum voluntate reliquissent. Ubi metae ipsius possessionis Zenthmjhalhegye a parte occidentalis a parte orientalis dictae villae Heltha terminarentur. Datum sedecimo die diei reambulationis et erectionis praenota- tarum, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo nono. ' April 17. Ein schlagender Beweis fiir den Georgstag am 24. April. 3 710 Olmiitz l^SKDMaiS. Konici Maithias teilt dem Rat von Hernuinnsladt mit, dass er ztim Konig von Bolimen gewdhll wurde. Orig. Pap. Arh. ,St. Sibiu U II 299. Siegel, rund, Dm. 63 mm. war in rotes Wachs auf der Ruclv.seite zum Verschluss aufgedriickt. Regest: Transilvania 1S73, 224. 397 Von der Kanzlei: Commissio domini regis. Mathias dei gratia rex Hungariae et cetera. Prudentes et circumspecti fideles nobis dilecti inter alia nova quae hic acta sunt fidelitati vestrae istud signifi- camus. quod conventibus in hac civitate Olomucensi in unum, omnibus fere maioribus et proceribus christianis Bohemiac, Silesiae, Lusaciae et Moraviae sub obedientia sanctae Romanae ecclcsiae existentibus quia necessitas rerum fidei, et etiam multae aliae causae ita urgebant, ipsi hodie nos uno voto omnes in regem Bohemiae elegerunt. Cuiquidem electioni eorum precibus inducti de consilio revercndissimoruni dominorum apostolicae^ sedis'^ legatorum^, ex cau- sis rationabilibus consensimus, sperantes inde tum regni nostro Hungariae, tum rebus fidei, evenire bonum non mediocre. Accipiat ergo fidelitas vestra hanc nostram electionem in bonam partem, et aucto honori nostro cum aliis fidelibus nostris congaudeat. Datum in Olomucz in festo inventionis sanctae crucis, anno domini millesimo quadringentcsimo sexagesimo nono, regni nos- tri anno duodecimo, coronationis vero sexto. Aiif der Riickseite Adresse: Prudentibus et circumspectis magistro civium, iudici et iuratis ceterisque civibus civitatis nostrae Cibiniensis fidelibus nobisdilectis. ^ Auf Rasur. 3 711 Hermannstadt 1 i69 Mai G, Nikolaus Biida, Archidiakon von Kokelburg, besta- ligt der Stadl Ilermannstadl und den Sieben Stiililen den Empfang des norjdhrigen Martinszinses. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu V II 658. Siegel, nind, Diii. 22 mm, in griines Wachs, papierbedeckt, vorne aufgedriickt, iinleserlich. Nicolaus Buda de Zelend archidiaconus de Kykellew et canonicus ecclesiae Al- bensis Transsilvanae et cetera memoriae commendamus tenore praesentium significamus quibus cxpedit universis, quod quia circumspecti Nicolaus Auri- faber magister civium, Ladislaus Kalias iudcx regius. Nicolaus .\urifaber alter, Nicolaus Syglawer cives civitatis regalis Cybiniensis nomine et in persona uni- versorum civium et inhabitatorum septem sedium Saxonicalium regalium de censu sancti Martini de anno proxime praeterito quos regia serenitas ad suppli- cationes praefatorum civium septem sediuni ad festum beati Georgii martiris proxime praeteritum persolvere distulerat. praefati magister civium ac alii cives piaedicti solverunt nobis quadringentas marcas argenti in argento et in paratis florenis, ex quibus centum marcas argenti cum pondere Belae assigna- vimus de mandato regio circumspecto Melchiori Aurifabro pro labore regis. Super quibusquidem quadringentis marcis argenti cum pondere Belae prae- fatos Nicolaum Aurifabrum magistrum civium, Ladislaum Kakas iudicem re- gium consequenterque universos cives et inhabitatores seplem sedium Saxoni- calium reddidimus quitos, expeditos et per omnia absolutos. Ex quo autem literas generosissimi domini nostri Mathiae regis quitantiales eisdem magistro civium, iudicibus, iuratis civibus et senioribus civitatis Cybiniensis et septcm sediuni Saxonicalium exhibere nequivimus, ad caput et omnia bona nostra mobilia et iminobilia ubivis locnrum consistentia et habita eisdem promitli- raus et spondemus, ut si ipsi aliquod danipnum ex paite dicti domini nostri regis vel alias qualitercumque, pertulerint danipna huiusmodi eisdem inlegra- 398 liter resoiiirc teneaimir, vit Ober der Zeile. 3 722 Glodoni l'iG9 Juni 29. Dcr siebenhiirgischc Vizcwniwode Johanncs de Rcde ersucht das Weissenburger Kapilel, Johanncs Gcreb dc Vingard in Bcsitzcmteilc von Mi- halt einzuftihren. Teile dieses Bcsitzes hat der Adligc Petrus de Mihalczfahva cum loco molendini... super fhivio aquac KylccUew habiti an Johannes Gereb vcrpfdndet, der dort bereits cine Mtihle errichtet habe, Teilc an Petrus presbyter plebanus de Krakko, der sie an Johannes Gcreb weiterverkauft habe. Datum in castello Sarpathak feria quinta ipso die festi beatorum Petri et Pauli apostolorum, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo nono. Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest DL 29 299. Siegel, rund, Dm. 20 mm, war auf der Riickseite in weisses Wachs zum Verschluss aufgedriickt. 3 723 KJauscnbiirg 1469 Juni 29. Der siebenbtirgische Vizewoiwode Dominik von Bethlcn fordert den Bistritzer Rat auf, sich mil dem Aufgcbot von Stadt und Pertinentien bei Borsa in der Gespanschaft Doboka zu sammeln. Orig. Pap. Arh. St. Cluj-Napoca, .'Vrchiv der Stadt Bistrita Nr. 76, Sicgel, rund, Dm. 23 mm, war in griines Waclis vornc aufgedriickt. Druck: Hurmuzaki, Documente XV, 1, 71 Nr. 124. Regest: Archiv. Zeitschrift 12, 84. Berger, Urkunden-Regesten 38 Nr. 207. Dominicus de Bethlen vicevaivoda Transsilvanus et comes Siculorum pruden- tibus et circumspectis iudicibus iuratisque senioribus totique conimunitati 409 civitatis Bistriciensis et pertinentiarum eiiisdem salutem cuin honore. Post nostrum exhinc egressum variae rerum turbationes partibus istis evenire et praesertim Moldavienses latrunculi anniiatim soliti sunt incolas partium ista- riim seducere partibus istis ut vobis notum est non mediocriter insidiantur, quibus huiuscemodi ct aliis rationibus suminopere urgentibus statuimus con- gregationem regnicolarum in oppido Thorda celebrare, ubi una vobiscum pro commodo huius regni rebus in praeinissis conferamus. Quapropter vobis et uni- versitati vestrae in persona domini vaivodae requirimus coinmitentesque eis- dem firmiter. c[uatcniis rccepl is praesentibus per singula capita vestra simul- cum universis ecjuitibus et peditibus vestris exercituantium more ad possessio- neni filiorum Bani de Losoncz Borsa vocatam in comitatu Doboca existentem, ad sabbatum diem iam proxime venturumi convenire et congregare debeatis, ut loco ab eodem contra ipsos hostcs nostros illac quo opiiserit, proficisci valea- mus. Secus facere non ausuri. Datum in Coluswar feria quinta proxima in die beatorum Petri et Pauli apostolorum, anno domini M" CCCCLX" nono. ' Juli 1. 3 724 Kleinlasspln 1 i6ft Jiili 18. Dersiehenhurglsrhr Wniwnde Johanncs Ponqracz tragi dem Rat imn Hcrmannstadt aiif, dcn \iknlaus Rncz festzunehmcn. Orig. Pap. Aih. St. Sibiu U II 306. Sicgcl. rund, Dm. 30 mtn, in grunes Wachs auf cier Riicliseitc zum Verschluss aufgedriicl^t. tcilwcise zerstfirt. Prudentcs et circumspecti dilecti. Harum serie vestris dilcctionibus committi- mus et mandamus, quatenus receptis praesentibus si Nicolaus Racz in vestri inedio existit eundem captivare et nobis detinere debeatis, donec a nobis aliam habueritis informationem. Secus non facturi. Ex Zenthlazlo feria tertia proxi- ma post festum divisionis apostolorum, anno domini et cetera LX mo nono. Johannes Pongracz, vaivoda Transsilvanus et cetera. Auf der Riickseite Adresse: Prudentibus et circumspectis magistro civium, iu- dici ac iuratis senioribus civitatis Cibiniensis iiobis grate dilectis. 3 725 Kleinlasseln 1469 Jull 18. Dersieben'>iirgische Wniwode Johannes Pongracz schreibt dem Rat von Hermannstadt und den Sieben Stiihlen wcgen ciner ihm zugesagten Geldsumme. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U 11 307. Sicgcl, rund, Dm. 30 mm, war in griines Wachs auf dcr Rticlvseitc zum Verschluss aufgcdriiclbi apostoli, anno doniini MOCCCCOLXO nono. Magistri civium, iudices ac iurali cives civitatis Scgeswariensis. Aiif cler Rtickscile Adrcsse: Prudcntibus ct circumspcctis viris et dominis ma- gistro civium, iudicibus et iuratis civitatis Cibinicnsis dominis fratribusque nostris et amicis nobis honorandis. 1 Ober der Zeilc, darunter gestrichcn eosdem. " Hierauf gestrichcn anlc. 3 728 Burc) Stremt HGO Juli 27. Der siebcnlnircjische Woiwodc Jnhanrjcs Pongrac: leill den Bcwnhncrn von Ilermannstadt und der Sicbcn Stiilile mit, class er die Entschei- dung in dem Streit zwischen Heltau und Michelsberg um die Bcnutzung einiger IIcu- iind Wcidegriinde selber trcffen wcrde. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 309. Siogel. rund, Dni. 30 min, in griincs Wachs vorne aufgedriiclvt. Dersclbc Stempcl wie Xr. 3 423. Johannes Pangracz de Dcngeleg vaivoda Transsiluanus et comes Siculorum prudentibus et circumspectis magistro civium, iudici rcgio, villicoque ac iura- tis civibus et senioribus civitatis Cibiniensis et toti communitati septem sedium Saxonicalium salutem. Exponitur nobis in personis universorura populorum in Zenthmihalheg3'he commorantium ad modum querelae, quomodo populi et iobagiones regales de Disznoj'o certas terras usuales, fenilia et prata ipsorum exponentium, quas et quae ipsi consignationibus metarum iuxta regni consue- tudinem sibi ipsi rectificassent, poteutialitcr uterentur fructus earundem ter- rarum percipientes in damnum et praeiudicium dictorum exponentium val- de magnum. Et quia sicuti neminem regnicolarum sic neque praefatos exponen- tes et populos ecclesiae beatae Mariae virginis de Kercz in eorum iuribus desti- tui volumus, ideo dilectionibus vestris praesentium serie firmiter committi- mus, quatenus huiusmodi terras, prata et fenilia dictorum exponentium, quas et quae hactenus^, ut praefertur, in praeiudicium ipsorum exponcntium ute- bamini, de cetero uti ipsosque ct ea turbarc vel impcdirc, ipsosque populos tcr- ris in eisdem et utilitatibus eorum damnificari facere non debeatis. Quoniain volumus facto in praemisso inter ipsos exponentes ac praefatos populos deDiss- noyo, nos ij^si dum deo duce iii medium vcstri vencrimus, deliberare iuraque ipsorum cl \cstra iiiridicc examinarc, cl iutciini pracfalae tcrrae ct fcnilia li- tigiosa nec ab ipsis exponentibus, nec ab eisdem populis de Diszuoyo uti debeant, 412 sed ab iilraque pnrliiiiii iisu usque ad decisionern causae, quaiii ut praeferlur, nos ipsi revidere voluinus, statu pacifico- habeantur. Aliud ergo non facturi. Praesenlihus perlectis exhibenti restitutis. Datuni in castro nostro Dyod fcria quinta post fesliim beati .lacobi apostoli, anno doinini inillesiiuo quadringen- tesinio l.Xino nono. * Voilage acl... * Hierauf gestrichen redde. 3 72Q Liiler (lcr Burg Yeszele lifiit Juli 28. Konig Mallhias teill dcni BisUilzer liat mit, daP er Victorinus. den Sohn Gcoitj Poiliebrads, tiefaiujcn (jenomwcn hut. Orig. I'ap. Arh. St. Cluj-Xapoca, Archiv der Stadt Bistrita Nr. 75. Sicgel, rund, Drn. 30 mm, auf dcr Riickscite in rotcs Waclis zum Vcrschliiss aufgedriickt, Reste verwischt. Regest: Berger, Urkundcn-liegestcn 38 Nr. 206 zu .luni 23. Von der Kanzlei: Commissio domini regis. Mathias dei gratia rex Ilungariei, Bohemiae et cetera. Prudentes et circunispec- ti fideles nobis diiccti; inter alia quae nobis hiis diebus prospere successcrunt id nobis di\ina volente clcmentia prosperius successam est, quod fcria quinta proxima post festum beatae Annae matris Mariae proxime praeteiituini Victo- rinus filius Georgii Podobrath heretici in oppido Wezele absque ullo periculo gentis nostrae captivitati nostrae mancipatus nunc erga manus nostras capti- vus detinetur. Unde tanti nosti i ingentis gaudii fidelitatcm vestram participem facere volentes, rogamus eandein, quatenus et vos unncum aliis fidelibus nos- tris huic nostro ingenti gaiidio congaudere velitis, agentes gratias deo excelso, qui inimicuin nostrum et rcgni nostri ac totius fidei catholicae captivum ad manus nostras dare dignatus est, Datum in descensu nostro exercituali sub fortalitio Wezele feria sexta proxima ante festuin beati Ladislai regis'-, anno domini inillesimo quadringentesimo se.xagesimo nono, regni nostri duodeci- mo, coronationis vero sexto. Auf der Riickseilc Adresse: Prudentibus et circumspectis iudici, iuratis ceteris- que civibus et toti communitati civitatis nostrae Bistriciensis fidelibus nobis dilectis, ^ Juli 27. sctzt wird, da andernfalls die gcgebenen * Es muss sich uin die deposilio regis Ladislai Datierungselementc (vgl. Anm. 1) nicht handeln, die in Ungarn zum 29. Juli ange- ubereinslimmcn. 3 750 Klausonburg 1469 Juli 30. Der siebenbiirgische Woiwode Johannes Pongrac: bestatigt dem Raf von Hermannstadt, dass er die H interlassenschaft seines Foga- rascher Offizialen Sebastian Zalai/ oi dnungsmassig iibernommen hat. Orig. Pap. .\r]i. St. Sibiu U II 303. Siegel, rund, Dm. 30 tnni, war in griines Wachs vorne aufgcdriickt. 413 Nos Johannes Pongracz de Dengeleg vaivoda Transsilvanus et comes Siculo- rum memoriae commendamus per praesentes, quod quia prudcntes et circum- specti magister civium, index iuratique cives et inhabitatores civitatis Cibinien- sis de et super illis rebus et bonis quondam Sebastiani de Zala officialis nostri de Fogaras per registrum nobis praesentatis rationem dederunt resque et bona ipsius familiaris nostri de commissione nostra iuxta continentiam registri no- bis exhibiti nobis rediderunt et assignaverunt. Ideo nos praefatos cives et in- habitatores dictae civitatis Cibiniensis super restitutionem huiumsmodi bono- rum dicti quondam Sebastiani Zalay registratim nobis assignatonim expedi- tos reliquimus et absolutos commisimus, immo reddimus et committimus tes- timonio praesentium mediante. Datum in Coloswar die dominico proximo post festum depositionis beati Ladislai regis, anno domini millesimo quadringen- tesimo sexagesimo nono. 3 731 Klausenburg liGO Juli 30, Der siebenbiirgische Woiwode Johannes Pongracz beslatigt dem Hermannstudtcr Rat den Empfang eirier Schuld uon dreihundert Goldgulden. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U III 140. Siegel, nind, Dm. 30 mm, in griines Wachs, papierbedeclit, vorne aufgedriiclit, unleserlich. Nos Johannes Pongracz de Dengeleg vaivoda Transsiluanus et comes Siculo- rum memoriae commendamus per praesentes, quod quia piudentes et circum- specti magister civium, iudex iuratique cives et seniores civitatis Cibiniensis inhabitatoresque septem sedium Saxones de et super illis trecentis florenis auri, quibus nobis debitorie tenebantur, nobis plenum satisfactionem impen- derunt et eosdem trecentos florenos auri ad plenum exolverunt. Ideo nos memo- ratos magistrum civium, iudicem iuratosque cives, seniores inhabitatoresque septem sedium Saxones de et super restitutionem huiusmodi trecentorura flo- renorum auri nobis per eosdem exolulorum et eorundem[ Y quitos, absohilos et per omnia plenarie expedilos reddidimus, reliquimus et commisi- mus, ymmo rcddimus et committimus harum nostrarum vigore et testimonio literarum mediante. Datum in Coloswar die dominico proximo post festuin de- positionis beati Ladislai regis, anno domini miilesimo quadringentesimo sexa- gesimo nono. ' Unleserlich 18 mm. 3 732 Boutida 14G9 August 'A. Georg von Losoncz ersucht den Richter von Bistritz, seinen Familiaren Barnabas straffrei ausgehen zu lassen. Orig. Pap. Arh. St. Cluj-Napoca, Archiv der Stadt Bistrita Nr. 77. Siegel, rund, Dm. 29 mm, war auf der Ruckseite in griines Wachs zuni Verschluss aufgedriickt. Regest: Berger, Urkunden-Regesten 38 Nr. 208. Circumspecte vir fratcr et amice noster diligende. Noveritis quomodo unus familiaris noster Barnabas vocatus liabel coram vobis litcs in qua ut audilur 414 conviclus psscl proptcr aliqua sun fact;i. Idco rojiainus vcstram amicitiam diligentiu;, quatcnus practactum Barnabam familiarcm nostrum ne velitis condcmnarc, scd magis uti melius scitis ct lcvius facta sua disponatis, ac si ficri poterit in nihilum pcrmittatis ct pcrmitti faciatis ac disponerc vclitis scienlcs, quod si feceritis nisi amirabilitcr ^obis icgratiari in similibus vcl in maioribus volumus. Aliud pctimus non factiiri ob rcspcctum amicitiac nostrac. Latori pracsentium fidem adhibcie \elilis ac si inviccm loqueremur. Datum in Bonczida fcria quinta proxima antc fcstum Mariac de nive. anno domini millcsimo quadringcntesimo sexagesimo nono. Georgius filius condam Stcphani fili' bani dc Lossoncz. Aiif der Ruckseile Adiesse: (".ircumsjiccto iudici iurati civitatis Bislriciensis amico nostro- carissimo. • So Vorlage. * Vorlage veslro. 3 733 Hennannstadt 1469 August 28. Die Hermannstddter Weberzimft ieilt ihrc Sal- zungen und Gewohnheiten mit. Ungesiegelte Orig. .Vusfertigung Perg. A. St. Slbiu. llrlvunden aus deni .\rciiiv der Evang. Kirche A.B. in der S.R.R. 504/14. Druck: MuUer, Sprachdenlvmaler 85 Nr. 32. Regest: Archiv 38, 1912, 546 Nr. 14. Vnszeryn fruntlichen grwesz vnd alles gwcttes zcuvor erber mester, gwette frynde vnd besunder gwelte gy nner. Ewer botschafft dy yr vnsz cntpotten hoet mit eweren mestcryn dy haben wir wol vornomen vnd habensy awchfruentlich vnd gwetlich avveff genommen. Alzo yr denne begerende seyt vnszer czechen gercchtikit vnd ewcch gedemueticht habet kegen vnsz und darwmme alles das wir ewech darwmme gedynnen moegen das willenwir mit ganczem fleisz thwen vnd vorbrcngen noch unszerm vormoegen, vnd danken cwech ewerbotschafft.yndeme do ir ewech vnsz vnd vnszer czechen gefallig vnd vndcrtcnnygk macht vnd yn der czechen ge- horszomkithewecherbittith vnd darwemb crbar meyster wernweyndyr czechen adyr yu andiryn czechen ist byllich sullenawechdyselbigen wisszender czechen gerechtikeyt. So swlth yr wyszen czu dem yrstcnmoel.das der mester gerechtikit yst. Item welcher sich vorendyrt adyr mester werden wil adersoesteyn frem- der czw3'schen vnsz qucme mit scyner zwecht zo sal her der czechen nyderlegen IIII gulden, IIII eymer weyn, IIII pfunth wachs, II gulden bereyth czw den andern czwen gulden off eynen genanthen tag noch dcr mester erkentnysz. Item wen eyn leych yst yn der czechen, zo sal eyn yder mester do seyn, ee dennc mandy leychaweszdem hawesz treth, bey eynerpene I pfunthwachs. Vndysteyne ys grossze leychc, so sal ydermeyster zwir czu oppcr gan. Ystys ader eyn kleyne zo sal her eyn moel czweopper gan bey eyncr pene ader bwessze I virtil wachs. Item welch leer junger off gendmen wirt^ vnd alzo ver das dcr selbige junge sal seyn von elichem stammen. Itcm dcrselbige junge saldynnen IIII jar vnd welch mester dy gerechtikit wyder redden welde adyr nicht halden weld, der sal den aderyn mesteryn nicht gsvetgenug seyn vnd seyn broetlynge ader dyner dyymczweder selbigen czeyt arbetten off dcm hantwerch zwellen awch nicht arbylten czwyschen vnsz. Item wclcher eynes meystersz soen yst adyr eynes 415 mestersz tochter nympt, der hat halbe czcche. Item welcher knecht hoet leren arbyttynaweszwenig, der czech, der zal sich rj-chten mit den mestern yn dem stule vnd ab her das nich welde thwen.zo sal her keyn arbyt czwyschen iinsz haben. Vnd darwme erber mesteryczunddas nan dy czech rccht halde, zo sal man mer merken vnd sult virbasz keynen bryff aweff nemen, der nyt das sygel hoet, das yr awff dyszen bryff werd seheen do vnszersz hantwergs geczewege off steet. Item awech wist nierab vorbasz yndert eyn mester by vnsz ader by ewech befunden wirt, der dem anderyn seyn gesyngd aweff wyrd reden, der selbigby ewech ader pey vnsz sal gebwest werden vor eynen gulden wachs vnd darweme erber mester 3'czund tzu dyszem moel ewech nicht mer vorschreyben von unszer czechen gerechtikeyt, sunder wol got czu andereu czeyten wir eyner den andern basz vnderweyszen willen yn eren vnd j'n fryntschafft awech alle artikel vndstweketzw schreiben wer yn der moesszen eyn wenyg vordroszlich. Do mete seyt got befollen vnd Marie seyner liben mwetter. Gegeben yn der Hermestat an seud .\ugustinus tnge des lerersz, anno domiui millesimo CCCC sexagesimo nono. Vou wnsz czech mestern vnd eldisteu vnd von andern mestern der weber czeche awes der Hermestad, ewrenfrynden vnd gwettengynneryn. Item- dy gewonhayt in der Hermanstat so man ayn lerknecht auff nymbt auff das hantwergh der leynbewat, so sol er geben IIII gulden, IIII emer weyn vnd IIII pfundt wachs, vnd sol auch volkomlich dyenen IIII ganze jar. Item so sich ayner^ aus eynem dorff wil zwischen dj- mayster der czech yn dy stat ziehen vnd auch das hantwerg arbeytten, so sol er auch geben d}' IIII gul- den, IIII eymer weyn vnd IIII pfundt wachs als eyn lerknecht vnd auch darue- ber seyn gerechtikayt in dy czech als dy anderen mayster nach handwergs ge- wonhayt. ' Hierauf in ninder Klammer gestriclien - Von hier mit anderer Schrift aber gleicher (der sal geben II giilden, IIII eraer weyn, Tinte. IIII pfunt wachs). ' Hierauf nochmals ayner iiber der Zeile. 3 734 Kokolburg liGH September 1. Dei siebenbiiigische Woiwodc Johann Pongracz befiehll dem Kronsladiei Rat, seinen Jobagyen Paiihis Kewer aiis Teiii? zu schiit- zen. Orig. Pap. .-\rh. St. Brasov, Fronius, I, 334. Siegel, lund, Dm. 30 mni, war in griines Wachs anf der Riickseite zum Verschluss aufgcdruclct. Prudentes et circumspecti dilecti. Intelleximus ex relatione circumspecti Pauli Kewer, iobagionis nostri de Thwys ad modum displicenter, quomodo Georgius Ketherew de Prasmar ac Anthonius Mensipar in medio vestri residentes, una cum fiatribus corum praetextu pecuniarum illarum, quas nos ab eo recepe- ramus eundem trina vice interficerc voluissent, una vice etiam ad domum dicti Pauli in medio vestri habitam accessissent, eundem ad mortem querendum, in suum dampnum ac praeiudicium manifestum. Quare vestris dilectionibus firmiter praecipiendo maudamus, quatenus receptis praescntibus dictum Pau- lum Kewer contra ipsos adversarios suos, interim quousque circa hanc rem nos ipsi providere poterimus, pacifice conservare, et inter eos vinculum cen- tum marcarum argonti causa maioris pacis ponere debeatis. Secus non facturi. Ex Kykellewar in festo beati Egidii abbatis, auno domini millesimo et cetera sexagesimo nono. 416 Johannes Ponoracz. wayuoda Transsiluanus et cetera. Aiif der Ruck^eite Adresse: Prudenlibus et circumspectis iudici, villico ac iura- tis senioribus civitatis Brassouicnsis nobis dilectis. 3 735 1469 Sepleinber 7. Der Konvent von Kolozsmonoslor bezeugt, dass Stephan Erdeli von Somlon Drag, Sigis- mund von Drag sowie Ladislaus iind Emmerich von Bogat ihre Besitzanteih in Wiingarlskirchen, Birnbaum. Hcnningsdnif. Dumifra, Neudorf, Rnthkirch, Gcrgeschckirf. Ringelkirch und Bcnzcnz ftir 90 Goldgulden an Johannes Gereb von Weingartskirchen und dessen drei Sohiie verkaiift haben. Datum in festo beati Francisci confessoris, auno domini millcsimo quadrin- gentesimo sexagesimo nono. Eingeschaltet als 2. Insert von Richter und Rat von Klausenburg 1568, Arh. St. Cluj- Xapoca, Archiv dcr Filiale Cluj-Napoca der Akademie dcr S.R.R. Familienarchiv Bcthlen de IlitAr, Urliunden Nr. 30 a. 3 745 Grosswardein \\G) Oktober 7. Nikolaiis, Archidiakon von Kofcelburg und Ver- walter des siebenburgischen Bistiims, teilt seinen Kapitelsbrudern mit, dass der Konig befohlcn habe, die Burg von Weissenburg zu schleifen und die Giiiben ein- zuebnen. Sodann ersiicht er, ihm umgchend 27 Gulden zu schickcn, damit cr dahin wirke, ut in tempore dictum castellum non distrahatur. Ex Varad sabatho proximo post festum beati Francisci confessoris, anno et cetera LX nono. Orig. Pap. Batthyaneum Alba lulia III, 46. Siegel, rund, Dm. 20 ram, war auf der Riickseite in griincs Wachs aufgedriickt. Regest: Bcke, Az erdelyi kaptalan 75 Nr. 332. 3 746 Pressburg HGO Oktobcr 20. Konig Matthias trdgt dem Bischof von Arges und Gubernalor der Kerzer Abtei Raimund auf, sich in Bezug aiif dieGcbahrung des Abtciverinogcns den Weisungcn dcr Sicben StLihlc unterziinrdncn. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 323. Siegel, rund, Dm. 65 mm, in rotes Wachs vorne aufgedriickt. Derselbe Stempel -wie Nr. 3 362. Bruchstiick: Reissenberger, Die Kcrzcr Abtei 30 Anni. 1. 421 Von der Kanilei: Commissio domini regis. Mathias dei gratia rex Hungariae, Bohemiae et cetera fideli nostro Raymondo episcopo Argensi, gubernatori abbatiae de Kercz, sahitem et gratiam. Rela- tum est nobis, quomodo vos abbatiam praedictam nunquam bene teneritis et bona eius consumpmeretis inutiliter, divina etiam officia, quae in eccle- sia vestra peragi deberent, minime peragerentur. Quae cum nos displicenter audiamus et non velimus, ut bona praedictae abbatiae raale et inutiliter con- sumpmantur, commisimus fidelibus nostris magistris civium ac iudicibus et iuratis senioribus septem sedium Saxonicalium, qui ex antiquo eorum privi- legio veri patroni eiusdem abbatiae esse dicuntur, ut ipsi utilitati praescrip- tae ecclesiae vestrae intendant vosque ab indebita consumptione bonorum ipsius abbatiae per remedia opportuna inhibeant. Mandamus ergo vobis, qua- tenus praefatis magistris civium ac iudicibus et iuratis senioribus septem sc- dium Saxonicalium in hiis, quae ipsi tamquam veri patroni in facto bonorum antedictae ecclesiae Kercz fecerint, obedire debeatis. Secus non facturi. Prae- sentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Posonii feria sexta proxima ante festum beatarum undecim millium virginum, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo nono, regni nostri anno duodecimo, corona- tionis vero sexto. Auf der Ruckseite von gleichzeitiger Hand: Mandatoria et comissia provisionis abbatiae Kercz. 3 747 Pressburg 1469 Oktober 20. Konig Matlhias bestatigt den Sieben und Zwei Stuhlen die freie Konigsrichterwahl . Eingeschaltet im Auszug von Konig Matthias 1478, mit dieser Urkunde von Konig Johann I. Zapolya 1532 und mit dieser 1'rkunde vom gleichen Kbnig 1532, Abschrift des 18. Jhs Arh. St. Sibiu U IV 1488. Regest: Archiv 30, 1901, 439. ... Alterius vero videlicet nostrae Posonii feria sexta proxima post festum beati Lucae evangelistae in anno domini millesimo quandringentesimo sexa- gesimo nono, regni nostri anno duodecimo coronationis vero sexto ad pro- priam nostram commissionem patenter confectae, sensus verbalis taliter nos edocebat, quod nos cum ad supplicationem fidelium nostrorum prudentum et circumspectorum Nikolai Aurifabri magistri civium et Ladislai Kakas iudicis regii dictae civitatis nostrae Cibiniensis nec non praenotati GeorgiiTobiassi de Etzel, alterius Georgii Gereb de Musna item Michaelis notarii civitatis nos- trae Segesvariensis antedictae Maiestati nostrae in persona universitatis Saxo- num septem et duarum sedium Saxonicalium partium nostrarum Transilva- nicarum praetactarum porrectam, tum etiam considerantes servitia eorun- dem Saxonum, quae nobis et coronae nostrae in nonnullis temporibus tam praedecessorum nostrorum quam etiam nostris exhibuissent, id eisdem annuis- seremus, ut ipsi in electione iudicum regalium in ipsorum antiquis libertati- bus persisterent, iudicesque huiusmodi dum necesse fieret, prout iudices ipsos antiquis temporibus ciigere soliti fuissent, de eorum medio et de ipsorum idiomate possint. Praeterea literas et privilegia eiusdeiii communitatis super praetacla electione confectas et emanata roborantes, vigorosas fore esse decre- visscmus. 422 3 748 l\%9 Oktober 20. Konig Mallhias bckrafligt die Schenkiing von Rewken und Woldorf sowie von Besitzanteilen in Kewesd an Gcorg Thobiassy von Hctzcl- dorf iind dcssen Sohne Ladislaiis iind Tobias. ... tertio dccimo Kalendis Novembris, anno domini millesimo quadringente- simo nono. Im Ausziig eiUh.TltPii in der Urkundc Kijnig Matthias von 1486 Dezember 4, Orig. Perg. .\rh. St. Sibiu U II 439. Regest: Archiv 30, 1901, 442/3. 3 749 Prpssbiirij 1 ifif) Oktober 22. Kiinig Malthias bcaiiftragt die Siebcn iind Zwei Stiiihle, dcn Grenzstreit zwischen Stolzenbiirg iind Salzburg niit einer Gienzbe- gehiing beizulegen. Eingeschaltet von den Sieben Stiihlen 1469, Arh. St. Sibiu, K.A. Stolzenburg Nr. 18. Mathias dei gratia rcx Hungariae, Bohemiae et cetera fidelibus nostris cir- cumspcctis magistris civium ac iudici et iuratis septem et duarum sedium Saxonicalium partium nostrarum Transsilvanarum salutcm et gratiam. Ex- ponitur nobis in personis fidelium nostrorum universorum Saxonum in villa nostra Zellendeck commorantium querulose. quomodo ipsi cum civibus oppidi nostri Wyzakna ratione cuiusdam particulac terrae certam erectionem meta- rum facere necessario haberent. Ideo fidelitati vestrae harum serie firmiter mandamus, quatenus statim receptis praesentibus tam dictos Saxones in villa nostra Zellendeck, quametiam in oppido nostro' Wysackna commorantes coram vobis vocare quibus et nos praesentium serie illac constitui mandamus, metas- que inter eosdem de novo novas iuxta veteres in locis alias erectis erigere iuxta probabilia documenta et literalia instrumenta eorum debeatis. Secus facere non praesumatis. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Posonii die dominico proximo post festum beatarum undecim miliium vir- ginum, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo nono, regni nostri anno duodecimo, coronationis vero sexto. Commissio domini regis. 1 Ober der Zeile. 3 750 Ungarisch-Brod 1469 Oktober 27. Konig Matthias trdgt den Bewohnern von Hermannstadt und der Stiihle Hermannstadt, Reiissmarkt und Ahen auf, den durch Brand geschadigten Einwohnern von Hcrmannstadt diirch Zufuhr von Bau- holz zu helfen. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 313. Siegel, rund, Dm. 65 mm, in rotes Wachs, papierbedeckt, vorne aufgedriickt. Derselbe Stempel wie Nr. 3 362. Von der Kanzlei: De commissione domini regis. Mathias dei gratia rex Hungariae, Bohemiae et cetera fidelibus nostris pruden- tibus et circumspectis viris iudicibus et iuratis ac universis et singulis Saxo- 423 nibus et alterius conditionis et linguagii hominibus in civitate nostra Cybi- niensi necnon in sedibus similiter Cybiniensi ac Zeredahel et de Olczna com- morantibus salutem et gratiam. Qualis ruina et desolatio in civitate nostra Cybiniensi istis praeteritis diebus per ignem casualiter accidisse dicitur uni- cuique vestrum clare constare credimus. Quaequidem destructio ipsius civi- tatis nostrae Cybiniensis non solum inhabitatoribus suis verum etiam vobis omnibus et ceteris incolis illius patriae damno notabili et nocumento est, signanter hoc tempore, quo continuimus timor et incursus Thurcorum illac invalescat. Cum vero illi pauperes inhabitatores ipsius civitatis quibus dicta ruina contigit in tantam miseriam devenisse dicantur, quod cuni suis viri- bus habitationes et domos eorum nullo modo valeant restaurare. Igitur com- mittimus vobis et unicuique vestrum firmissime. quatenus omnes illi qui scilicet currus et animalia pro curribus trahendis possident cum singulo uno curru ad reformationem dictae civitatis nostrae et domorum illorum fidelium nostrorum, qui praemissam desolationem susceperunt ligna vehcre et ducere debeant et teneantur; et secus si indignationem nostram evitare cupitis non faciatis. Alioquin commisimus et praesentibus strictius committimus fide- libus nostris magistro civium ac iudici et iuratis necnon senioribus dictae civitatis nostrae Cybiniensis, ut ipsi vos et quemlibet vestrum ad praemissa facienda arcius compellant et astringant autoritate nostra pracsentibus ipsis inhac parte attributa mediante. Secusergofacere non ausuri. Praesentibus per- lectis exhibentibus restitutis. Datum in Broda Hungaricali in vigilia festi beatorum Simonis et ludae apostolorum, anno domini millesimo quadringen- tesimo sexagesimo nono, regni nostri anno duodecimo, coronationis vero sexto. Unten von der Kanzlci: Lecta. 3 751 Ofen 1469 Xovember 3. Johannes Lileiatus. Kammeigraf von Weissenburg, fordert den Hermannstddter Rat auf, ihn fiir einen durch des Rates Veischulden verursachten Verlust schadlos zu hallen. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U III 22. Ringsiegcl, Dm. 11 mm, war auf der Riickseite in grijnes Wachs zum Verschluss aufgedriickt. Druck: Hurmuzaki, Documente XV, 1, 72 Nr. 126. Prudentes et circumspecti viri nobis honorandi. Conslare scimus vobis. quo- modo nos tempore quo serenissimus dominus noster rex Moldaviam intrave- rat, quasdam res et bona hominum de partibus Transalpinis pro debitis nos- tris, quae nobis sua serenitas literis mediantibus donaverat et etiam aliis arrestaveramus et tunc temporis me in serviciis regiae maiestatis occupato vos fracto sigillo meo et ipsa arrestatione non servata praefatos homines Wola- chos cum rebus ipsorum pacifice abire permisistis. unde mihi dampnum cen- tum et quadringenta florenorum auri fecistis. Et quia hactenus me saepius requirentc mihi nulla cx parte vestri satisfactio impcnsa est, rogamus attente amicitias vestras, quatenus de damnis meis praescriptis mihi satisfactio impen- datur. .\Iioquin sciatis me iuxta tenores literarum regalium et mea iura ad ulteriora procedere. Et quidquid in hiis fcceritis, huic Nicolao magistro civiuni vestro plenum dare velitis rcsponsum. Datum Budae tertio die festi omnium sanctorum, anno domini MCCCCLX nono. Johannes Literatus, camerarius Albensis et cetcra. 424 Auf dcr Riickseilc Adicssc: Pnnlentibus cl circunisppclis iudici ct iuratis civi- bus civitalis Cibiniensis nobis honurandis. 3 752 Oien !'•()!) Xovenibcr 8. Koiiifi Matthias trdgt dcn Diiigermeislern und Richtern i>on Hcrnuinnsladt. Klauscnbuig iind andcrer Stcidle auf, die Giiler iind Geld- betriigc eincs ohne lciztwilligc Vcrfiiguiig gcslorbcncn Schiissburgcr Prcdigcrs einziiziehen und an scincn Steucreinheber abzufiihrcn. Orig. Pap. Arh. St. Sibiii U II Nr. 320. Siegcl, nind, Diii. P5 min, in loles Wachs vornc anfgeciriicUt. Dcrsclbe Stcinpel wic Nr. 3 362. Druck: Fabritius. lirknndciibnch !)0 Nr. 105. Rcgest: Eder, Obscrvationcs 228. .Malhias dei gratia re.\ Ilungariae, Bohemiae cl cetera fidelibus nostris pru- dentibus et circumspectis magistro civium ac iudici et iuratis civibus Cibi- niensis ct Kolosvariensis ac allarum civitatum nostrarum praesentes visuris salutem et gratiam. IntcIIeximus quomodo ciuidam prcdicator in Segeswar intestalus decessisset, cuius bona nos concernerent. Quin autem nonnulla bona, res et florenorum auri summa dicti quondam predicatoris apud concives dictarum civitatum nostrarum haberi dicuntur. Mandamus igitur fidelitati vestrae firmiter. quatenus statim visis praesentibus huiusmodi res et bona ac summas florenorum praefati quondam predicatoris ad manus fidelis nostri honorabilis Nicolai archidiaconi de Kykellew nostro nomine tenendos darc et assignare facere debeatis. Nec secus praesumatis, praesentes pro vcstra expe- ditione reservandas. Datum Budae feria quarta proxima ante festum beati Martini episcopi et confessoris, anno domini millesimo quadringentesirao sexagesimo nono, regni nostri anno duodecimo, coronationis vero sexto. Von der Kanzlei: Ad relationem magistri Georgii lectoris Varadiensis et cetera. Auf der Riickseite von gleichzeitiger Hand: Occupatoria verum et bonorum cuiusdam defuncti praedicatoris. 3 753 Burg Bukarr.st 1469 Novcmbcr 8. Nagh, Vornic Radu III., Woiwoden der Walachei. ieilt dein Rat von Hermannstadt das Ergebnis der Untersuchungen iiber den Pfefferhandel des Kionstddtcrs Stephan Literatus init. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu Coll. post. V, 1163. Siegcl, rund, Dm. 25 mm, war in griines Wachs zum Verschluss aufgedriickt. Druck: Bogdan, Documcnte 356 Nr. 211. Hunnuzaki, Documcnlc XV, 1, 73 Nr. 127 zu Novcmber 15. Salutem et honoris continuum incrementum. Egregii, prudentes et circum- specti viri fratresque et amici nobis honorandi. Damus scire dominationibus vestris, quomodo sapiens vir Stephanus Literatus Brassoviensis in nostrum rcgnum venisset videlicet Thargovistiam causa inveniendi illos homines vidc- licet Grecos, qui ad se ipsum false literam dedissent. Quos praefatus Stephanus Literatusfacie adfaciem ipsosquc iuvenisset, inrisdictionibusetad legem ipsosque attraxisset coram iudicibus et iuratorum civium nominc Costa Spinchel alter 425 Krvako, etiam iuratisque civibus Brassoviensibus, coram Johanni Aurifabri et Pauli Kewer. Qui vero Stephanus Literatus respondendo quaesivit ipsos quatuor Grecos, quod quare ad se et suam personam literam ipsorum ipso Italico dedissent, videlicet Casparo. Qui ipsi quatuor Greci responderunt in hunc modum: Nos vero ad vestram personam Hteram aliud minime dedi- mus, nisi quid nobis dixit ille Italicus, quomodo vos vendidissetis bona nostra videlicet piperum nostrum. Nos non dicinius quod vos vcndidissetis, quia uescimusneque ibique fuimus; nisi tantum scimus, quod ipse Italicus nobis dixit et bone constat novem et medium revolutio annualis. Nos vero et hoc amba- bus partibus audientibus insimul veniemus ad castrum Bokoresth ad magni- ficum dominum Nagh palatinum. coram suac magnificientiae spontanea nos- trum voluntati fassi sumus fidc nostra mediante, quibus tenemur deo omni- potenti. ut^ Stephauusi Literatus' innocens' psset^. Nos Nagh palatinus visis fidcm istorum nobilium viroruni et perfecle inlcllectis ct aliis idoneis probis viris scissitamus; simili modo fatemur, fide nostra mediante, quod ille .Stephanus Litcratus in omnibus immuniis et innocens esset contra eundem Caspar Italicum, quia nisi quaesivisset unam calumniam falsum. Super quo vestras dominationes, fraternitates et amicitias pcr praesentes roga- mus diligentcr, quatenus ipsum Stephanum Literalum contra eundem Itali- cum quitum et expeditum dimittere velitis causa iustitiae maiori. Datum in castro Bokoresth fcria quarta proxima ante festum beati Martini episcopi et confessoris, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo nono. Nagh palatinus ipsius illustri principi Radwl vaivodae Transalpensis, vcstris frater et amicus et vicinus. Auf der Ruckseite Adresse: Egregiis viris prudentibus et circumspectis magis- tro civium, iudicibus iuratisque civibus Cibiniensibus dominis et fratribus et amicis nostris honorandis. 1 Ober der Zeile. 3 754 Ofcn 1469 \ovomber H. Konig Matthias ersucht das Weissenburger Kapitel, Georg Thabyasi von Hetzeldorf in Besitzanleile von Bobohalma in der Kokel- burger Gespanschaft einzufuhren. die er von Nikolaus de Doboka kduflich erwor- ben hat. Datum Budae in festo beati Martini episcopi ct martyris, anno domini niil- lesimo quadringentesimo sexagesimo nono, regni nostri anno duodecimo, coronationis vero sexto. Laut Ruckvermerk erfolgte die Einfuhiung, bei der Johannes de Posththelke als homo homo regius mitwirkte, am 22, Juli 1470. Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapcst Dl. 29 832. Siegel, rund, Dni. 65 mm, war in rotes Wachs auf der Riickseite zum Verschluss aufgedriickt. 3 755 Ofen 14B9 November 13. Konig Matthias trdgt dem Konvent von Kolozsmonos- tor auf, bei der Einfiihrung des Georg, Archidiakons von Kolozs, in den Besilz 42G eines Fischleiches in pertinontiis oppidi nostri Kolos vocati in comilalu de Kolos partiuin Transsilvanarum lejjni nostri existentis habilum alias per nos condani Johanni de Hosywmezew vita sibi comite collatum. nuncque mortuo ipso condam Johanne iterum ad manus nostras regias... de\r)lutum mitzii- wirken. Datum Budae in festo beati Briccii confessoris, anno domini millesimo qua- dringentesimo sexagesimo nouo, regni nostri anno duodecimo, coronationis vero sexto. Laut Riickvernierk haben gegcn die Einfiihrung cives de civitalc Kolozs Ein- sprache erhoben. Orig. I'.ip. Batthyaneum Alb.T Iiilia 111, 20. Siegel. nind, Dm. 65 mm, war in rotcs Wachs aiif der Ruckscitc zum Vcrscliluss aufgedriickt. Regcst: Bcke, A kolozsniouoslori konvcnt 7] Xr. 229. 3 756 Kokolburi) H69 \o\'emheT ^Q. Dei siehciibiirgische Vizewoiivnde Dominik Belh- len teilt dem Rat von llerniannstadt mit, dass die Tiiiken iiher das Gehirge in Siebenbiirgen einbrechen wollen und ersucht um weilere Nachrichlcn. Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 45.'S74. Siegel, rund, Dm. 2U mm, in gruncs Wachs zum Verschluss aufgedrijckt. Ini Sicgclfcld Wappcnschild mit dreizackigcr Krone aus dercn Mitte cin Krcuz wachst, links und rechls je ein Schwanenkopf. Salutem cum honore. Prudcntes viri nobis honorande. Successit nobis revera percepisse, quomodo Turci infestissimi aemuli et crucis extra ieiunii per alpinam conareutur ad has partes Transsilvanas hostiliter subintrare. Ideo vestras praesentium scire petimus amicitias, quatenus rumores si quos ex parte huiusmodi hostium audistis, nobis vestris in lileris modis omnibus retro- nunciantes, ut sciamus nos promptum qucmadmodum servare. Datum in castro Kykillew feria quinta proxima post fcstuin bcati Briccii confessoris, anno domini millesimo quadringentesimo LX"" nono. Dominicus Bethlen de Bethlenewsy, vicevaivoda partium Transsilvanarum. Auf der Riickseite Adresse: Prudentibus viris magistri civium ac iudici regali Ladislao Kokas necnon iuratis civibus Cibiniensis, amicis nobis honorandis. 3 757 Ofen 1469 November 17. Magister Gregor. Nntar dcs Woiwoden, leilt dem Btir- germeisler und dem Konigsrichier von Hermannstadt mit, dass er das Schreibeii des Woiwoden betreffend die Ubcrgabe der Distrikie Fogarasch und Hamlesch an sie abgeferligt habe und eisucht iim Ersatz der Auslagen. Orig.Pap. Arh. St. Sibiu U II 317. Siegcl war auf dcr Huckscitc in grijncs Wachs zum Verschluss aufgedruckt, herausgeschnitten. Prudentes et circumspecti domini et amici honorandi. Misimus ecce literas domini vaivodae vobis, ut districtus Fogaras et Omlas remittantur ct cum familiari vestro pro ipsis literis in duodecim florenos auri conveutionem feci- 427 mus et unum florenum exsolvit pro reliquis autem egrcgius Nicolaus Sjkesd nobis fideiussit, quos a vobis exspectamus. Igitur rogamus vestras domina- tiones, quatenus dictos undecim florenos auri nobis per certum hominem vestruni ad feslum nativitatis domini nunc vcnturum^ remittere velitis, quod- pro- termino- solutionis- statuimus-. Ex Buda feria sexta proxima ante Eli- zabet reginae, anno doniini et cctera LX" nono. Magister Gregorius, notarius domini vaivodae. Auf der Riickseite Adresse: Prudentibus et circumspectis Nicolao Aurifabro, magistro civium, et Ladislao Kakas, iudici regio ci\"itatis Cibiniensis dominis et amicis honorandis. 1 Dezember 25. * Ober der Zeile. 3 758 .Alediaseh l-iGO .\ovembor 19. Dic Richter und Gesclumrencn der Zwei Stillile stellen ihrem Delegierten Petrus Greb von Marktschelken cin Beglaubigungsschrei- ben aus. Orig. Pap. Arli. .St. Sibiu U III 1S5. Ringsicgel. scchscclvig, 9 4-7 inm, war in brauncs Wachs zum Verschluss aufgcdriickt. Prudentes et circumspecti viri domini et fratres nostri honorandi. In quibusdara certis negociis nostris vobis referendis hunc honestum Petrum Greb de Seelk maiori ad vestras fraternitates duximus transmittendum. Quare praesentium serie rogamus vestras dominationes, quatenus dictis ipsius Petri fidem adhi- bentes creditivam. Scriptum in Megyes die dominica ipso die festi beatae Eli- zabeth, anno praesenti et cetera LX"° nono. Praesentes vero propter sigilli nostri absentiam sigillo iudicis oppidi pracmissi fecimus consignari et cetera. ludiccs et iurati seniores duarum sedium ^MegVcs et Selk. Auf der Riickseite Adresse: Prudentibus et circumspectis magistro civium, iudici ceteris lue iuratis civibus civitatis Cibiniensis dominis nostris carissimis. 3 75Q Hcrmannstadt 1469 \ovemljer 21. Genrg Magnus von der Sahburger Kammer bestdtigl der Stadt Hermannstadt und dcn Sieben Sliihlen dcn Entpfang des Martinszinses. Orig. Pap. .\rh. St. Sibiu U II 597. Siegel, oval, 15 + 1.3 nim, in griincs Wachs vorne aufgcdriiclvt. Im Sicgclfeld von Pcrllinicn eingcfasst Wappenschild mit Hand aus Armel wacliscnd, darijber M flankiert von Stern und iMond. Nos Georgius Magnus de Cheph. sigillator salium regalium camerae de Vyzakna familiaris venerabilis domini Nicolai archidiaconi de Kykellcwi exactoris census regii festi sancti Martini anni praesentis in mcdium Saxonum septem sedium Saxonicalium partium Transsikianarum dcputatus, notum facimus et recog- noscimus per praesentes, quod quia magister civium, iurati cives et Saxones civitatis Cibinicnsis ct septcm scdium praediclarum nobis iuxta contenta li- terarum rcgalium ct praefati domini nostri Nicokii archidiaconi quingentas 428 inarcas argenti ponderis Belae in auro. argenti et pecuniis videiicet duobus inilibiis ot qnini^entis florenis nuri plcnario exsolvorunt ot roaliter exprdiorunt. Ideo nos eosdein Saxones ci^ilalis Cil)iiiiensis et si'])lcm scdiuni supcr liuius- inodi quiuEicntis inarcis arsicnti Belric nobis modo praemisso cxsolutis quittos reddidinnis et dixiinus, iinino rcddinuis el diciiniis in persoiia praeiati domini \icolai archidiaconi exactoris census regii liberos per omnia et absolutos harum nostrarum lileraruni sioiHo nostro proprio, quo utimur, subappresso consigna- taruin vigore et testiinonio mcdiantibus. Datum Cibinii feria tertia proxima ante festuin beatae Catherinac virginis et inartiris, anno doiuini miilesiino qua- dringcntcsimo sexagesimo uouo. ^ Vorlage Kk. 3 760 Weisseiihury 146!) Xoveniber 22. Nikolaiis, ArchidiaLon inin Kokelhmg, fordcrl Biirgermcisler tind Konigsrichtcr von Hcrmannsladl auf, ihrc mil iiOO Silbermark feslgesetzle ordentlichc Abgabe rasch abzuftihrcn. Orig. Pap. .'Vrh. St. Sibiu U II 319. Siegel, lund, Dm 20 mm, war iii griines Wachs auf der Riickseite zum Veischluss aufgediuckt. Regest: Kemcnj-, Notitia I, 182. Circumspecti viri ainici nobis honorandi. Post iilud tcmpusi quo in revisione vestra in castro Gyal^v pcrsonaliter constituebamur, quarto die rediil homo noster a domino rege, per quem sua serenitas multum nos pro dirigenda copia pecuniarum post suam serenitatein- infestat et inandat strictissime. Quaprop- ter vestras sagacitates praesenLibus exoramus, quatenus census vestros ordina- rios quingentas scilicet marcas aigenti plenarie ad manus nobilis Georgii Magni sigillatoris in Wiszalvua dare et assignare velitis aut per vestros fideles huc ad nos dirigetis. ut easdem valeamus doinino nostro regi transmittere. Ex .\lba in festo sanctae Ceciliae virginis, anno et cetera LX" nono. Praeterea pro honore et amicitia vestra domino plebano vestro prius quantum potuimus fccimus et amplius nostrae facultatis non est. Datum ut supra Nicolaus archidiaconus de Kykellew et cetera. Auf der Riickseile Adresse: Circumspectis Nicolao Aurifabro magistro civium ac Ladislao Kakas iudici regio et cctera civibus civilatis Cybinicnsis, amicis nobis honorandis el cctera. ^ Vorlage tempore. ^ Hierauf gestrichen multum. 3 761 Ofen 1-569 Xovember 23. Konig Matlhias crtcill dem Marktorl Broos die Weisung, fiir ein Vierleljahr einen ^Vagen mit funf Mcmn und Werkzeug bereitzustellcn. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 314. Sicgel, ruud. Dm. Oj min, in rotes Wachs, papierbedcckt-vornc aufgedriickt. Derselbe Stempel wie Nr. 3 362. Dfuck: Tcleki, Hunyadiak kora, 11, 400 Nr. 504. Archiv 15, 1880, 197 Nr. 45. Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis. 429 Mathias dei gratia rex Hungaiiae, Bohemiae et cetera fidelibus nostris pruden- tibus et circumspectis iudici, iuratis, ceterisque civibus et communitati oppidi nostri Zaazwaras salutemetgratiam.Cumad negotia belliquod profidecatholica in^ diversis partibus gerimus, hominibus curribusque indigeamus, mandavi- mus namque etiam ceteris civibus civitatum nostrarum, ut et ipsi currus et homines huiusmodi disponaiit. Ideo vobis strictissime mandamus, quatenus receptis praesentibus unum currum cum quatuor- bonis- cquis et cum cooper- torio rubeo ac catenis ferreis loco cordarum rede, atque ad eundem currum quin- que homines, quorum duo ligoncs, alii duo fossaria instrumenta, quintus vero securem habeant disponere et ita paratos tenere debeatis, ut quam primum aliae literae nostrae ad vos pervenerint eundem currum cum equis et homines cum expensis sufficientibus paratos illuc, quo iusserimus, transmittere possi- tis servituros nobis per unum quartale anni. Secus facere non praesumatis. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Budae in festo beati Cle- mentis papae, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo nono, regni nostri anno duodecimo, coronationis vero sexto. Auf der Ruckseite gleichzeitig: Zaazwaras. ' Darunter earum radiert. * (Jber der Zeile nachgetragen. 3 762 Schoresten 14G9 November 25. Der siebenbuigische Vizewoiwode Dominik Beihlen empfiehli den Sieben Stiihlen seinen Untertanen Petrus Kerekes ans Schoresten. Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 45 377. Siegel, rund, Dm. 20 mm, war in griines Wachs auf der Riickseite zum Verschluss aufgedriickt. Salutem cum honore. Nobiles et prudentes viri amici nobis honorandi. Ex re- latibus iobagionis nostri Petri Kerekes in possessione Sorozthen commorantis intelleximus quomodo in quibusdam causis suis arduis coram vobis negotiare intendit necessario. Ideo vestras praesentium serie petimus amicitias, quate- nus dum et quando ipse Petrus iobagio noster in persecutione suarum causarum coram vobis motaruiu ad vos pervenerit auditis et ad pleuuiu sua iura et docuinenta intellectis merum ius et iura efficatissima eidein ex parte quorum- libet aministrantes et aministrare facientes iuris ordine requirente et nostri ob respectum. Datum in possessione Sorozthen sabbatho in festo Katherinae virginis, anno domiui millesimo quadringentesimo LX"" nono. Dominicus Bethlen de Bethlenewsy vicevaivoda partium Transsilvanarum. Anf der RUckseite Adresse: Nobilibus et prudentibus viris magistro civium Cibi- niensis, Georgio Thabyasy, altero Georgio Musnay necnon Ladislao Kokas iudici regio et septem sedium senioribus nobis honorandis. 3 763 Weingartskirchen 1 '«69 Xovembcr 28. Johannes Gereb de Vingard forderi die Sieben Stiihle auf, mit den „pauj)eres" dcr ihnen durch Konig Matthias verliehenen Besiizungen Fogarasch und Hamlesch bald ins Reine zu kommen. 430 Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 316. Siegcl. rund, Dm 21! mm, war in griini'.s Waclis auf dcr Ruckseite zum Verschluss aufgedriickt. Johannes Gieb et cetera de Wingaiih. Honorabiles, viriqiie circumspccli. Scimus quomodo et Fogaras et Onilas cum eorum pertinentiis a serenissimo domino nostro rege Mathia vestras pcr peti- tiones et optata septem sedibus Saxonicalibus condonatum existit. Et quia de pi"aesenti pauperes homines diversimode vexabantur consulibus namque ve.s- tris dilectionibus taniquam fideles, ut in tali causa nullam velitis faccre proro- gationem, sed quam citius poteritis finem faciatis, et de nullo habere penitus pavorem aut aliquam literarum istarum dubitationem, Et nulli hominum du- bium sit, quod regia maiestas secus faciet, quam quod conciusum in talibus iileris constat. Idcirco de nostro fideli consilio supplicamus, ut iam in ista vestia congregatione huius causae memores esse velitis, et literis istis regalibus hos pauperes ab eorum aggravaminibus eripcre \elitis, quoniam nobis multum displiceret, si talis causa in nihilum redigeretur. Ergo carissimi^ tali causae diligentiam adhibeatis, ne in futurum vestrae petitiones coram regia maiestate cassae non- viderentur et cetera. Ex Wingarth feria 3-a ante vigiliam beati .\ndreae apostoli, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo nono. Aiif der Ruckseiie Adrease: Honorabilibiis ac circnmspectis viris iudicibus sep- tem sedium Saxonicalium amicis nostris praedilectis, dd. ' Hierauf gestrichen in. * Uber der Zeile. 3 764 WeiiJenburg 1469 Xovember 2!). Nikolaiis, Archidiakon von Kokelburg, schreibt dem Bistritzer Rat in Angelegenheit des Weinzehnten, des Kirchenzehnten und der dem Rat zustehenden Abgaben von den Bewohnern des Rodnaer Tals. Org. Pap. Arh. St. Cluj-Napoca, Archiv der Stadt Bistri^a Nr. 79. Siegel, rund. Dm. 19 mm, war in griincs Wachs auf der Riickseite zum Verschluss aufgedriickt. Regest: Berger, Urkunden-Regeslen 39 Nr. 211. Circumspecti amici nobis dilecti. Noveritis quia serenissimus dominus Mathias rex Hungariae et cetera dominus noster gratiosus vult, ut vina decimalia, quae apud vos ratione decimarum provenerunt. ibidem exponantur pretio; et sic quod ipsa vina per vos recipiatis et exponatis eodem pretio quemadmodum apud vos soivunt vina pretium vero eorundem ad festum beati Georgii martyris pro- xime venturumi plenarie exsolvere debeatis. Unde etiam litcras suae serenita- tis videritis et nos commisimus decimatori, ut ad manus vestras assignet sub numero vasorum. Dicitur etiain nobis, quod aliqui villani iura et census eccle- siae extradare et persolvere nollent, quare rcquirimus vos, ut iudices et villicos talium letorum praesertim qui notabuntur per hominem nostrum ad id depu- tatum convocare debeatis et cum eisdem integrae census ut pracfertnr ecclcsia- rum suarum exsolvere faciatis. Alioquin commisimus ipsi homini nostro Va- lentino presbytero, nt de talibus etiam cum gravamine et onere captivitatis extorquere debeat. Item scitis quod ipsa regia sercnitas ex speciali gratia el benevolentia suae serenitatis Radnavelge cum suis pertinentiis vobis et civitati vestrae condonavit et- appropriavit, cum constat vobis, quod inantea pluri- mas ab ipsis percepistis insidias et molestias, nunc autem vobis sunt subiugati et sub potestate vestra positi. Unde non parvas potestis refundere grates domino 431 deo et regiae serenitati, quod adeo estis dotati et nobilitati. Incolae vero eius- dem Radnavelgc sunt. dicati siciiti ccteri regnicolarum, quos omni conatu vestro compeliatis, quatenus iuxta connumerationein portarum inter eosdem factum brevi tempore satisfacere debeant, quoniam per omnia in vestra potes- tate sunt, per vosque iura ipsius domini nostri domini regis extorquere de medio ipsorum quoquomodo debent. Ex Albagywla in vigilia beati Andreae apostoli, anno domini M" et cetera LX" nono. Nicolaus, archidiaconus de Kykellew et cetera. Aiif der Riickseite Adresse: Circumspectis viris iudici et iuratis civibiis civitatis Bistriciensis amicis nobis dilectis. 1 April 23. ^ Hierauf durchgestrichen: quod. 3 765 Grosswardein l^G!) Dezember 5. Lawenlius de Bayon, Graf der Salzkammern von Thoienbuig iind Salzbiirg, schreibt dein Hermannstadler Biirgermeister Niko- laus Aurifaber in Goldschiniedeangelegcnheilen. Orig. Pap. Arh. St. .Sibiu U III 26. Siegel, rund, Dm. 16 min. war auf der Riickseite in griines Wachs zum Verschhiss aufgedriiclct. Prudens et circumspecte vir, amice noster ditecte. Scripta vestra ex parte illius cuppae magistri Clementis accepimus. Quare petimus vos multum gra- tanter, quatenus illam magistri Clementis apparetis etiam partes vestras, ut pro octoginta florenis auri ematis nobis quia opportet praesentare domino thesaurario et scripsimus Anthonio vicecamerario nostro de Wyzakna quali- ter procedat in hac re. Praeterea accepimus quoddam registrum vestrum de argentis et argenteriis, quae vobis miseramus praeteritis temporibus et sumus contenti qualiter stat. Scribitis nobis, ut teneamur vobis marcas IIII et pise- tas XL prout scribitis e.\ parte pelvis et cetera. Ita esset nisi defectum esset in pisetas XL. Ut nos posuimus teneamur marcas IIII pisetas VI. Praeterea non imposuistis illos sex florenos, quos pridem in Cybinio in asperis dedi- mus consorti vestrae. Si interponitur tunc tenemur vobis marcas III vel mo- dico minus, tamen illa possumus inter nos disponere et scripsimus Anthonio vicecamerario nostro, ut illas tres marcas argenti vobis solvat. Ex Waradino in profesto beati Nicolai cpiscopi, anno et cetera 69. Laurencius de Bayon, Thordensis et de Wyzakna camerarum comes. Auf der Eiickseite Adresse: Prudenti ct circumspecto Nicolao Aurifabro ma- gistro civium civitatis Czybiniensis amico nostro dilecto. 3 766 HS!) npzembor 7. Das Wcissenburger Kapitel bezeugt die Einsprache, die Geor- gius de Barchan im Namen des Johannes Gereb de Wyngarth und seinei Sohne Peter, Matlhias und Ladislaus dagegen eingebracht hat, dass prudentes et cir- 432 cumspecti viri iudices regii, iurati seniores et consules ac tota communitas sept^m sedium Saxonicalium harum partium Transsilvanarum districtum Fogaras necnon opidum similitcr Fogaras simulcum possessionibus Grips, Kwthkwlath, Kwmana, Kwman, utraque Venecia, Porrwar vocatis ac aliis possessionibus et iuribus possessionariis unacum pertinentiis earundem qui- buslibet in comitatu Albensi existentibus eingefiihrt wurden. Datuin feria quinta proxima post festum bcati Nicolai confessoris, anno do- mini millesimo quadringentesimo sexagesimo nono. Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 16 935. Siegel, rund, Dm. 40 mm, war in weisses Waclis auf der Riickseite aufgedriickt. Regest: Feyer, Codex XI, 500. Hurmuzaki, Documente II, 1, 190 Nr. 174. 3 767 Hermannstadt 1469 Dezcmber 8. Die Sieben Stuhle beglaubigen die Urkunde Konig Matlhias von 1-169 Nr. 3 749 und die Urkunde des HermannstddterKapi- tels von lioi Nr. 2 S99 mit der Urkunde der Sieben Stiihle von 1346 Nr. 616 and berichten, dass sie die Grenzbegehung zwischen Stolzenburg und Salzburg durchgefiihrt und den strittigen Hattertteil den Stolzenburgern zugesprochen haben. Orig. Perg. Arh. St. Sibiu, K. A. Stolzenburg 18. Siegel, rund, Dm. 65 mm, rotes Wachs in Wachsschiissel, an griiner Seidenschnur angehiingt. Derselbe Stempel wie Nr. 976. Nos Nicolaus Aurifaber^ magister civium, Ladislaus Haan regius, Bartho- lomeus Hutter terrestris iudices, Nicolaus Czyglewer, Georgius Sartor, Tho- mas Altenberger, Nicolaus Croner, Benedictus Carnifex, Petrus Fybesch, Leonardus Pellifex, Stephanus Moler cives iurati civitatis Cibiniensis, Lucas Pellifex magister civium, Andreas Wal villicus civitatis Segeswariensis, Georgius Thabyasy de Etzel, iudex regius sedis Schenck, Melchior Aurifaber regius, Johannes Heltner terrestris iudices sedis Rwesmarg, Johannes Haz iudex regius, Laurencius Sartor iuratus civis de Mullembach, Johannes Clare iuratus, Zallem Michael villicus de Rwppas, Zyffridus locumtenens regii iudi- catus, Johannes Beer terrestris iudex sedis Alczna, magister Mathias iudex regius, Mathias Schoffer iuratus de Broz unacum nostris sociis et iuratis senioribus septem sedium Saxonicalium partium Transsilvanarum praesen- tium tenorem universorum volumus in notitiam tam praesentium quam futu- rorura devenire. Quod cum nos in praesenti nostra generali congregatione pariter hic Cybinii pro quibusdam certis arduis et rationalibus causis per- tractandis fuissemus congregati venientes nostri in praesentiam providere- circumspectionis viri Egidius Orrinth villicus, PetrusFaber.Martinus Fwegen- dorffer, Symon Hoeckkerlin iurati seniores de villa regali Stolczmburg, una- cum honorabili et providis viris domino Sigismundo plebano capitulique Cybiniensis decano, Johanne Lyz villico, Matheo Bolger, Andrea Crudner, Martino Carnifice iuratis de Salisfodio nominibus et in personis omnium hos- pitum atque incolarum villarum Stolczmburg et Salisfodii vocatarum prae- sentantes nobis villicus et iurati seniores de Stolczmburg quasdam literas praeceptoriales et mandatorias serenissimi principis domini Mathiae regis domini nostri gratiosissimi, in quibus eadem regia maiestas nobis universis iudicibus et iuratis senioribus septem et duarum sedium Saxonicalium par- tium Transsiluanarum firmissime mandavit, ut quasdam metas novas inter territoria hospitum de Stolczmburg et Salisfodio se invicem contingentia 433 circa veteres et antiquas errigere et renovare deberemus. Quarum quidem literarum regalium tenor de verbo ad verbum is est: (Folgt die Urkunde Kvnig Matthias von 14:69 Nr. 3 749). Nos itaque huiusmodi literis domini nostri regis visis, auditis et plane intellectis nobis mandantes et praecipientes ipsis domino Sigismundo plebano nec non villico et senioribus de praefato Salisfodio coram nobis nominibus et in personis ut supra comparentibus literas serenis- simi domini nostri regis legi et interpretari fecimus, qui tandem visis et intel- lectis mandatis domini regis diem debitum et terminum reambulationis et renovationis novarum metarum circa veteres inter huiusmodi territoria vil- larum Stolczmburg et Salisfodii mutuo animo bene praeineditato et delibe- rato coram nobis assumpserunt. Quo autem termino adveniente misimus nos- tro de medio nobiles et prudentes circumspectosque nostras coassessores Ladis- laum Haan regium, Bartholomeum Hwtter terrestrem iudices, Georgium Sartorem, Benedictum Carnificem cives iuratos civitatis Cybiniensis, Geor- gium Thabyasy de Etzel regium iudicein sedis Schenclc, Andream Wal villi- cum, Michaelem artium baccalaureum notarium civitatis Segeswariensis, Michaelem Zallm villicum de Rwppas, Johannem Greb de Prosdorff, Zyfri- dum locumtenentem iudicatus regii sedis Alczna, Laurencium Sartorem iura- tum de Mwllembach, Mathiam Schoffner iuratum de Broz ad reambulandum et revidendum et metas novas circa veteres inter territoria villarum Stolczm- burg et Salisfodii regium iuxta mandatum et literalia testimonia erigendo et renovando unacum praefatis Egidio Orrinth, Georgio Buznarth vitrico, Paulo Tristrim, Bartholomeo Walruff, Martino F^ugendoffer, Georgio Hockerlin. Georgio Schaller, Petro Fabro villico iuratis senioribus de Stolczmburg nec non cum plerisque villicis et senioribus villarum coniacentium ipsorum com- metaneis illac rogatis pro testimonio et pelitis quorum nomina haec: Item Johannem Hannebecher, Johannem Gyrlach, Paulum Zybeck, /Vnthonium Henczman, Georgium Dengil de Grozschwrn, item de Hannebach Anthonium Wolff et Georgium Wolff, item de villa praepositurae Rwsyn vocata Michae- lem Trasch villicum, Nicolaum Trasch, Michaelem Sartorem, Johannem Schwerner, item de villa Haschagen Martinum Gozwbel villicum, Gasparum Gozwbel. Jacobum Pellificem, item de villa Meldemberg Jacobum Gyrlach villicum, Johannem Francz, Stephanum Weys, Symonera Sartorem, Caspa- rura Zachariam, Jacobum Sartorem. Cum autem nostri coassessores cum ipsis villico et senioribus de Stolczmburg et commetaneis eorundem iuxta mutuam inter populos villarura Stolczmburg et Salisfodii pari voto et concorditer assumptara territoriorum reambulationem et metarum novarum circa veteres errectionem illac ad ipsa territoria iu.xta literarum iudicationera desuper sub sigillo decanatus Cybiniensis unaniraiter venissent ipsi populi de Salisfodio nescitur quo sibi exquisito ingenio supterfufii illac venire neglexissent, nuntii tamen nostri maioris iustiliae ob cautelam et ex suprahabundanti ne regium apud nos factum mandatum quovismodo frustrari vel negeligi \ ideretur vice replicata nuntios suos ad ipsos populos de Salisfodio transmisissent. Cum quibus nuntiis et praefatorum populorum de Salisfodio nuntii, videlicet Jo- hannes Scheg iudex, Johannes Leys villicus, Johannes Magnus, Johannes Sutor, Johannes Carnifex, Jacob Lazel, Matheus Bolger nominibus el in per- sonis omniura et singulorum liospitum de Salisfodio praefato illac ad ipsa territoria venissent quibus iterum literas domini nostri regis unacuni quo- dara transsurapto dominoruni decanatus Cybiniensis in cacumine primae metae unicuique apparente ad quani idem tianssuraptum manifeste iudicat legi et exponi de verbo ad verbum fecissent, quorum literarum transsumti tenor is est: (folgl die Urkunde des Hermannstadter Kapitels von 1454 Nr. 2 899 mit der Urkiinde der Sieben Stiihle von 13411 Nr. 6Ui). Haec tamen cum ipsi nuntii populorum de Salisfodio vidissent, audivissent et intellexissent 434 per quaedarn ulteriora siibtcrfugio se excusando dicentes non velle reambu- lare et novas metas circa veteres exigere nisi prius domini iudices ipsorum vjsitare possent. Nichilominus tamen unus ex ipsis de Salisfodio videlicet Johannes Longus discisset si utique iuxta mandatum domini nostri regis procedere vultis fiat. Igitur talis reambulatio et metarum erectio, ut tam nobis quam vobis aequa fiat iustitia. Nuntii itaque nostri id cum audissent et magis niandato domini nostri regis compulsi iuxta indicationem et mani- festam probationem literalis testimonii territoria ipsa in prima meta, quae Czybinsrueckappelatur, reambulare et novas metas circa veteres erigere ince- pissent et circa primam metam commetaneos Groschwrn fide mediante con- testari fecissent et sic consequenter iuxta literarum documenta probabilia circa singulas metas in literis expressatas ordinatim processissent usque ad fluvium Wyzaw vocatum pcr quasdam salices vulgo Zalwydenplock vocatas ambulassent ibique villicum et seniores de Meldemburg similiter conscien- tiose investigassent. Qui pari voto contestati fuissent, quod ab antiquo sem- per a parentibus eorum audissent, quod in tali loco ubi literae indicassent populi de Meldemburg pecora et iumenta suorum gregum sic citatis tempore cum licentia hospitum de Stolczmburg pro aquae usu ad bibendum ambe- gissent. Quibus itaque nostris coassessoribus ct nuntiis ut praemittitur ad revidendum, reambulandum et novas metas circa veteres erigendum ad nos reversis et nobis omnia pari voto ut supra conscripta facta et gesta narrassent videlicet regium iuxta mandatum et literarum dominorum decanatus Cybi- niensis iuxta continentias. Nos igitur his auditis et intellectis, quod ipsi nostri nuntii fidem, formam, viam antiquam regni atque patriae consuetudi- nem ad huiusmodi reambulationem et metarum iuxta veteres erectionem per- tinentem iu omnibus suis prosecutionibus et reambulationibus et metarum erectionibus una cum singulis commetaneis pro testimonio illac petitis et rogatis debite et legitime processissent, deum eiusque iustitiam nostris prae oculis statuentes ipsis populis de Stolczmburg iustitia suadente ad humiles atque intimas petitiones iurisque ipsorum uberiorem ad cautelam praesentes literas nostras recognitionis et fassionales sigillo nostro maiori provinciali et autentico appensione roboratas duximus elargiendas. Datum Cybinii feria sexta post festum beati Nicolai episcopi, anno domini millesimo quadrin- gentesimo sexagesimo nono in congregatione nostra generali. Auf der Ruckseite von einer Hand des fruhen 16. Jhs.: Litterae super pacto ex parte territorii Burgerfelt de ibidem vero vel afficto inter colonos posses- sionis de Zelyndeck parte ex una et alia Wyzackna. 1 Ober der Zeile nachgetragen. * Hierauf 9 mm Rasur. 3 768 Kokelburt) 1469 Dezomber 9. Der siebenbiirgische Vizewoiwode Dominik Beth- len teill den Richtern der Sieben Stiihle mit, dass er zu ihrer Einfiihrung in den Besilz von Fogarasch und Hamlesch einen Vertreter bestimmt habe und entschul- digt sein Fernbleiben. Orig. Pap. Arli. St. Sibiu U II 321. Siegel, rund, Dm 23 mm, war in griines Wachs auf der Ruckseite zum Verschluss aufgedriickt. Salutem cum honore, prudentes viri nobis honorandi. Literas vestras de et pro parte Mathiae Byro et resignationis Ffogaras necnon Omlas nobis allatas 435 intelleximus. Scientes quia septima dics iam instat dum vester alter nuntius liuc apud nos fuerit, de quo etiam nuntiaveramus in omnibus vobis compla- centias exhibere favorosas nec ad feriam secundam, scribitis inter vos fieri in Omlas recusaremus. Sed hesterna sero homo noster de domino nostro mag- nifico Johanne Pongracz vaivoda advenit et quam plura ardua negotia eius- dem domini nostri, quae praeterire nequeunt, peragere habemus. Ob hoc in vestri medium constitui nullatenus valemus verum potius in persona nostra ad haec videlicet ad revidendum facta et perpetrata ipsius Mathiae Byro necnon pro resigaatione Fogaras et Omlas hominem nostrum et vos iuxta doraini nostri^ collata introlocatione et institutione deputavimus, qui per omnia iuxta nostrum et vestrum honorem pereget. Datum in castro Kykel- lew sabbato in crastino conceptionis virginis Mariae, anno et cetera LX" nono. Dominicus Bethlen de Bethlenewsy, vicevaivoda partium Transsilvanarum. Auf der Ruckseite Adresse: Prudentibus viris iudicibus nec non iuratis seniori- bus septem sedium Saxonicalium partium Transsilvanarum nobis honorandis. 1 Gebessert aus nostromm. Hierauf ein unleserliches Wort gestrichen. 3 769 Kokelburg 1469 Dezember 10. Der siebenbiirgische Vizewoiwode Dominik Beth- len beglaubigt den Kastellan von Kokelburg Johannes Bornemisza bei den Rich- tern der Sieben Stiihle als seinen Vertreter zu ihrer Einfuhrung in den Besitz von Fogarasch und Hamlesch. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 322. Siegel, rund, Dm. 23 mm, war in grunes Wachs auf der Riickscite zum Verschluss aufgedriickt. Regest: Kemeny, Notitia I, 183. Hurmuzaki, Documente II, 2, 189 Nr. 173 zu Marz 24. Salutem cum honore, prudentes viri honorandi. Quemadmodum nuperime vobis scripsimus, quia mandata et commissa domini nostri regis nec non mag- nifici domini Johannis Pongracz vaivodae Transsiluani domini nostri gratiosi proni essemus adimplere. Sed quia nunc homo noster de domini nostro reve- nit et quamplura et ardua negotia eiusdem domini nostri habemus peragere, ob hoc vestri in medium nequimus constitui. .\ttamen hunc Johannem Borne- misza castellanum castri Kykellew loco et nostra in persona vos iuxta collata domini nostri regis ad Fogaras, Omlas et pertinentias earundem introlocata- rum deputavimus et deputamus praesentium per vigorem. Quo etiam vestras petimus prudentias, quatenus eundem Johannem castellanum in persona nostra ad vos delegatum honorifice acceptare et tractarc velitis. Ex castro Kykillew die dominico proximo post festum conceptionis Mariae, anno domini et cetera LX nono. Dominicus Bethlen de Bethlenewsy, vicevaivoda partium Transsiluanarum. Auf der Riickseite Adresse: Prudentibus viris iudicibus nec non iuratis senioribus septem sedium Saxonicaliura commoranLibus el exislentibus nobis honorandis. 436 3 770 li69 Dpzcmbpr 20. Das Weissenburger Kapild hciukiindet die Einsprache des Fran:. Sohncs dcs verstorbencn Johannes Mijkola iunior de Zamosfalwa, dagegen, dass iiobilis Martiiuis de Iklod i-t quidam Clemens Parvus de eadem Zamos- falwa ncseitur quo sinistro coiisilio ducti. ipso cxpouenti tunc proisus igno- rante cinen Fischteich bci Salu Lung und cine Miihle hei Someseni an den Adli- gcn MichacL Kastcllan von Strcmt, und an die Klausenhurger Stephan Bertha- lom. Georg Za: und Prokopp verpfdndct und weitere Vcrdusserungen von ihm gchorcnden Besitzungen vorgcnommcn habcn. Datum feria quarta in vigilia festi beati Thomae apostoli, anno domini mil- lcsimo quadringentesimo sexagesimo nono. Orig. Pap. Ung.ir. Landesarchiv Budapest, Dl. 74 183. Siegel, rund, Dm. 40 mm, war auf der Riiclvseite in wcisscs Waclis aufgedriickt. Druclc: &irabas, Codcx dipl. Tcleki 2, 101 Nr. 74. 3 771 Wcissenburg lifiS Dczcrabcr 27. NikoUnis, Archidiakon von Kokclburg, beschwert sich bcini Rat von Hermannstadt, dass die Abtcidorfer Deutschkrcuz, Mcschen- dorf und Klosdorf die konigliche Sondersieuer rwch nicht abgefiihrt haben. Orig. Pap. .\rh. St. Sibiu U III 24. Siegel war auf der Ruckseitc zum Verschluss auf- gedriickt. Prudentes et circumspecti viri amici nobis honorandi. Vobis scire damus, quomodo de tribus possessionibus abbatiae de Kercz videlicet Kerezthwr, Messe et Miklosfalwa contributionem^ XL^ denariorum^ proventus fisci regalis iuxta connumerationem portarum hactenus praesentare et persolvere non curarunt. Ratione cuius dudum cum birsagiis extorquere fecissemus, sed sae- pissimis precibus et rogatibus doinini Raymundi episcopi Argensis abbatisque praefatae abbatiae acquievimus et annuimus, ut adhuc si brevibus diebus disponere voluerint persolvere nullum birsagium recipiemus. Alioquin non multo temporis spatio exspectato cum gravaminibus earundem extorquere faciemus et cum birsagiis. Ex Alba in festo beati Johannis evangeslitae, anno domini M" et cetera LX" nono. Nicolaus, archidiaconus de Kykellew et cetera. Auf der Ruckseite Adresse: Prudentibus et circumspectis viris magistro civium et iudici iuratisque et senioribus- amicis nobis honorandis. 1 Ober der Zeile. 2 EstehltciBitatisCibtniensisetseptem sedium Saxonicalium. 3 772 Ofen 1469 Dezember 28. Konig Matthias verleihl die in der WeissenburgerGe- spanschaft gelegenen Besitzungen des erbenlos verstorbenen Symon dc Rakos dem Geschlecht der Thabiasy. 437 Orig. Perg. Arh. St. Sibiu, K. A. Reps Nr. 3. Siegel, rund, Dm. 65 mm, in rotes Wachs, papierbedeckt, vorne aufgedruckt. Derselbe Stempel wie Nr. 3 362. Druck: Archiv 30, 1901, 454 Nr. 6. Regest: Archiv 13, 1876, 171 Anm. 4. Von der Kanzlei: Commissio domini regis. Nos Mathias dei gratia rex Hungariae, Bohemiae et cetera memoriae commen- damus tenore praesentium significantes quibus expedit universis, quod nos attentis et consideratis fidelitate et fidelibus servitiis fidelis nostri egregii magistri Ladislai filii Georgii Thabiasy de Eczel, notarii cancellariae nostrae, per eum nobis iuxta suac possibilitatis exigentiam exhibitis et impensis uni- versos portiones possessionarias Symonis de Rakos ubivis in comitatu Aiben- sis Transsilvaniae existentes, quae per defectum seminis eiusdem ad sacram praedicti regni nostri Hungariae coronam tandemque nostram maiestatem iuxta antiquam et approbatam eiusdemregni nostri consuetudinem rite^ et legitime devolutae esse perhibentur. Item totum et omne ius nostrum regium, si quod etiam alias in eisdem qualitercumque haberemus aut nostram ex quibuscum- (ue causis viis modis et rationibus concernerent maiestatem simulcum cunctis suis utilitatibus et pertinentiis quibuslibet terris scilicet arabilibus cultis et incultis, agris, pratis, pascuis, fenetis, campis, silvis, nemoribus, virgultis, montibus, vallibus, vineis vinearumque promontoriis, aquis, fluviis, piscinis, piscaturis aquarumque decursibus, molendinis et locis molendinorum ac gene- raliter quarumlibet utilitatum et pertinentiarum suarum integritatibus, quovis nominis vocabulo vocitatis sub ipsorum veris metis et antiquis praemissis sic ut praefertur stantibus et se habentibus annotato magistro Ladislao et per eum praedicto Georgio patri ac Thobiae et Stephano fratribus suis carnali- bus ipsorumque heredibus et posteritatibus universis dedimus, donavimus et contulimus immo damus, donamus et conferimus iure perpetuo et irrevoca- biliter tenendum, possidendum pariter et habendum salvo iure alieno harum nostrarum vigore et testimonio literarum mediante. Quas in formam nostri privilegii redigi faciemus, dum nobis in specie fuerint reportatae. Datum Budae in festo Innocentum, anno domini millesimo quadringentesimo sexa- gesimo nono, regnorum nostrorum anno Hungariae duodecimo, coronationis sexto, Bohemiae vero primo. Von der Kanzlei: Regestrata folio CCC III. M. lusth. Auf der Riickseite von der Hand dcs Konigsrichters Markus Pemfflinger: Dona- tio Mathiae regis super bonis Simonis Rakossy. • Vorlage rttte. 3 773 1469. Jnhannes Gereb de Wingarth legt heim Weissenburger Kapitcl auch namens seiner Sohne Peter, Matthias und Ladislaus Verwahrung dagegen ein, dass die Witwe nach Michael Zekel de Zenthivan eine Besilzportion in Rothkirch an die Paulinerbruder dcs Klosters de sub castro Michaelis constructi verkauft hai. Regest: Fej6r, Godcx XI, 500 ohne niihcre Zeitsetzungund ohne Uberliefcrungsnachweis. 438 3 774 Ofen 1 i70 Januar 2. Konig Matthias weisi die Pfarrer aus dem Gebiet der Sieben Sltihle an, sich in die weltliche Gerichtsbarkeit nicht einzumischen. Orif!. Pap. Arh. St. Sibiii V II 326. Siegel, nind, Dm. 65 nun, in rotes Waclis vorne aufgedriickt. Dcrselbc Stempel wie Nr. 3 362. Unvollstandig: Fabritius, Urkundenbuch 91 Nr. 106. Regcst: Kem^ny, Notitia I, 183. Mathias dei gratia rex Hungariae, Bohemiae et cetera fidelibiis nostris uni- versis et singulis plebanis in sc])tem sedibus Saxonicalibus constilutis et commorantibus sahitem ct gratiam. Pro parte et in personis fidelium nostro- rum universorum praedictarum sedium nostrae maiestati exponitur ad mo- dum gravis querelae, quomodo nonnuli essent ex vobis, qui certos e^i eisdem Saxonibus in nonnullis causis non spirituale, sed saeculare forum concernen- tibus in praesentiam vestrorum iudicum ordinariorum in causam attraherent et eosdem sic in causam attractos multiplicitcr vexarent in ipsorum praeiudi- cium ct damnum valde magnum. Unde supplicatum est nostrae maiestati in personis eorundem, ut ipsis superinde de iuris remedio providere dignarc- mur oportuno. Ex quia nos volumus, ut unicuique sua iurisdictio observetur. Ideo fidelitati vestrae harum serie firmissime mandamus, quatenus visis prae- sentibus rcbusque praemisso modo se habentibus, a modo in posterum prae- fatos Saxoncs nostros in quibusvis causis, quae spirituale non concernunt, iudicium in praesentiam iudicum vestrorum ordinariorum in causam conve- nirc ac ipsos vexare et turbare nusquam et nequaquam praesumatis nec sitis ausi modo aliquali gratiae nostrae sub obtentu. Alioquin certi sitis, quod quemcumque ex vobis audierimus qui dictos Saxones nostros indebite vexa- rent aut turbarent, illos beneficiis ipsorum privabimus. Secus ergo non fac- turi. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Budae secundo die festi circumcisionis domini, anno eiusdem millesimo quadringentesimo sep- tuagesimo, regnorum nostrorum anno Hungariae duodecimo, coronationis sexto, Bohemiae vero primo. Unten von der Kanzlei: Ad relationem Johannis Ernsth. Auf der Riickseite von gleichzeitiger Hand: Ut plebani nullum pro causa pro- phana citent ad forum spiritualem. 3 775 Ofen 1470 Januar 6. Der siebenbiirgische Woiwode Johannes Pongracz beglaubigt seinen Gesandten Nikolaus Sykesd, Vizegrafen der Szekler, bei defn Rat von Her- mannstadt. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu V II 208. Siegel, rund, Dm. 30 mm, war in grunes Wachs auf der Riickscite zum VerschUiss aufgedriickt. Druck: Szab6, Szik. oklcvclt^r 3, 88 Nr. 475. Prudentes et circumspecti nobis dilecti. Misimus ecce hunc nobilem Nicolaum Zikesd, vicecomitem nostrum Siculorum, erga vos pro quibusdam celeris nostris rebus vobis referendis. Rogamus ergo vestras prudentias, quatenus dictis ac relatibus eiusdem fidem credenciorem^ adhibere velitis tamquam 439 nostra persona vobiscum constituta. Ex Buda in festo Epiphaniarum domini, anno domini millesimo quadringentesimo septuagesimo. Johannes Pangracz, wayuoda Transsiluanus. Auf der Riickseite Adresse: Prudentibus et circumspectis iudici regio ac ma- gistro civiura iuratisque civibus civitatis Cibiniensis nobis dilectis. 1 Vorlage credencie. 3 776 1470 Januar 12. Der Konvent von Kolozsmonostor bezeugt, dass NikolausErdeli de Somkerek onera et quaelibet gravamina Ladislai et Stephani filiorum suorum ad infrascripta observande in se recipiens seinen Besit: in Wyngarth, Byrbom, Hennygfalwa, Demeterpathaka, Wyfalw, Wereseghaz, Gergelfalya, Lcngel- keryk in Albensi et Benczencz vocati in de Hwnyad comitatibus fiir 450 Gold- gulden an lohannes Gereb de WyngartH und dessen Sohne Peter, Matthias und Ladislaus verkauft hat. Datum feria secunda proxima post festum Epiphaniarum domini, anno eiusdem millesimo quadringentesimo septuagesimo. Orig. Perg. Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 26 416. Siegel war angehangt. 3 777 Nazna 1470 Januar 14. Nikolaus Sykesd de Teremi, Vizegraf der Szekler, be- glaubigi beim Hermannstadter Bat seinen Gesandten Georg Magnus. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 8. Siegel, rund, Dm. cca 17 mm, in griines Wachs aut der Riickseile zum Verschluss aufgedriickt. Reste mit zwei Langs- und einem Querbal- ken in H-Form. Druck: Szabi'), Sz6k. okIev6Itar 3, 89 Nr. 476. Sincere salutationis omni cum amicitia regali ac circumspecti viri nobis multum honorandi. En misimus familiarem nostrum nomine Georgius Magnus pro qui- busdam negotiis et^ arduis^ coram vestris dominationibus peragendis et pro- ferendis, petimus vestras dominationes ac amicitias harum serie praesentium, quatenus fidem eidem creditivam adhibere velitis tamquam propriae nostrae personae. Ex Naznanfalwa in dominica ante festum Anthoni confessoris, anno domini M^CCCC septuagesimo. Nicolaus Sikesdh de Theremi, vicecomes Siculorum nec non castellanus castri Terch. Auf der Riickseitc Adresse: Regali- ac circumspecto viro iudici iudicisque regio ceterisque civibus in Cibinio existcntibus nobis multum honorandis. 1 So Vorlage. * Hierauf viro durchgestrichen. 440 3 778 Ofen 1-470 Januar 26. Konig Malthias weist deii Adel iind allc ubriqen Rechlsin- haber Siebcnburgens an, die altcn Handelsfreiheiten der Kronstddter in Geltung zu belassen und fiir dcn in dieser Hichtung bisher zugefiigten Schaden Ersatz zu leislen. Orig. Pap. Arh. St. Brajov, Priv. 19.3. Siegel, rund, Dm. 67 mm, war vorne aufge- druckt, Reste. Die Urkunde ist im linken Tcil beschadigt. Von der Kanzlei: De commissione domini regis. Mathias dci gratia rex Hungariac, Bohcmiae et cetera fidelibiis nostris univer- sis ct singulis nobilibus et alterius cuiusvis slatus et conditionis hominibus partium regni nostri Transsiluanarum salutem et gratiam. Exponitur nobis in personis fidelium nostrorum universorum civium et inhabitatorum civitatis nostrae Brassouiensis gravi cum querela, quomodo nonnulli essent ex vobis, qui ipsis civibus et inhabitatoribus. dum iidem cum rebus et bonis eorum mer- cimonialibus diversa loca nundinarum et fororum illarum partium perlustra- rcnt, nocumenta, damna et impediuieuta coutra libertates ipsorum antiquas intulissent inferreque nou cessarent etiam nunc in praeiudicium huiusmodi libertatum eorundem non modicum. Unde nos ipsos cives et communitatem in praefatis libertatibus suis conservare volentes, fidelitati vestrae firmiter man- damus, quatenus receptis praesentibus a modo deinceps praefatos cives vestri in medio hinc inde cum mercibus progredientes coutra libertates eorum nullo modo impedire praesumatis de damnis quoque hactenus per vos eisdem illatis omnimodam satisfactionem impendere debeatis. Secus non facturi. Praesenti- bus perlectis exhibenti restitutis. Datum Budae feria sexta proxima post festum conversionis beati Pauli apostoli, anno domini millesimo quadringentesimo septuagesimo, regni nostri annp duodecimo, coronationis vero sexto. Auf der Riickseite Schrift desChristian Pomarius: Literae salui passus cum mer- cibus. 3 779 Ofen 1470 Januar 29. Konig Matthias erldsst den Sachsen der Sieben Stuhle die Stellung von bemannten Kriegswagen. Orlg. Pap. Arh. St. Sibiu U II 349. Siegel, rund, Dm. 65 mm, war in rotes Wachs vorne aufgedruckt. Druck: Teleki, Hunyadiak kora 11, 407 Nr. 507. Regcst: Kemeny, Notitia I, 184. Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis. Nos Mathias dei gratia rex Hungariae, Bohemiae et cetera memoriae commen- damus tenore praesentium significantes quibus expedit universis, quod nos tum ad nonullorum fidelium nostrorum humillimae supplicationis instantiam per eos pro parte fidelium nostrorum universorum Saxonum nostrorum septem sedium Saxonicaliura partium Transsiluanarum regni nostri nostrae propterea porrectae maiestati, tum vero ex gratia speciali omnes illos currus cum coper- toriis rubris ac equis et kathenis ferreis loco cordarum rede atque ad singulum currum singulos quinque homines quorum duo ligones, alii duo fossaria instru- menta, quintus vero securem habeant per unum quartale anni cum expensis 441 sufficientibus ad servitia nostra servituros. Quos sicuti ad aiias civitates et oppida nostra sic et in medium praedictorum Saxonum ad negotia belli, quae pro fide cattiolica in diversis partibus gerimus imposueramus, relaxavimus immo relaxamus praesentium literarum nostrarum vigore testimonio mediante. Datum Budae feria secunda proxima ante festum purificationis beatae Mariae virginis, anno domini millesimo quadringentesimo septuagesimo, regnorum nostrorum anno Hungariae duodecimo, coronationis sexto, Bohemiac vero primo. 3 780 Ofcn \^u(\ Janiiar 2!». Konig Mallhias cnlhehl die Sachsen der Zwci Siiihle von dcv Vcrpflichlunrj, fiir scinc Kricge dinch ein Vici tdjahr auf cigcnc Ko.stcn pfcrdc- hespanntc Kriegswagen mil je fiinf Mann Bcsalzung zu stcUcn. Datum Budae feria secunda proxima ante festum purificationis jNIariae virgi- nis, anno domini millesimo quadringentesimo sepluagesimo... Orig. Pap. Arh. .St. Sibiu U II 327. Siegel, rund, Dni. 65 mm, war in rotes Wachs vorne aufgedriickt. Das Formular dieser Url Gebcssert aus domiis. ' Die linke iintere Ecke der Urkimde fehlt. Die Erganzungen nach Tcleki. 3 788 Wien 1470 Februar 21. Konig Matlhias befiehlt den siebenbiirgischen ^Voiwoden und Vizeivoiwoden, die Freiheiten der Bistritzer zii achten. Abschrift Arh. St. Sibiii. Mamiskript Zimmerinann des Urkundenbuches VIII Nr. 68 nach dem hcute vcrschoUenen Orig. Pap. im Archiv der Stadt Bistrita. Eingeschaltet als 1. Insert von Ferdinand I. 1552, Abschrift des 18. Jahrhunderts Arh. St. Sibiu Coll. post. 1329. Druck: Teleki, Hunyadiak kora 11, 411 Nr. 510. Bruchstuck: Archiv 4, 1859, 276 Anm. 58. Regest: Archiv. Zeitschrift 12, 85. Berger, Urkunden-Regestcn 39 Nr. 213. Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis. Mathias dei gratia rex Hungariae. Bohemiae et cetera fidelibus nostris magni- ficis vaivodis vel vicevaivodis partium noslrarum Transsilvanarum salutem et gratiam, Exponunt nobis fideles nostri circumspecti iudex et iurati cives civi- tatis nostrae Bystriciensis in ipsorum ac totius communitatis dictae civitatis nostrae necnon pertinentiarum eiusdem personis admodum querelae, quomodo vos hactenus comites seu officiales vestros contra libertates eorum in medium ipsorum futuris semper temporibus constituissetis, qui ipsis diversas inuiurias, damna et oppressiones usque ad liaec tempora intulissent, in praeiudicium libertatis eorum et damnum non modicum, supplicantes per nos ipsis superin- de opportune provideri. Unde nos volentes ipsos cives ac populos et iobagiones nostros ipsorum libertatibus gaudere, fidelitati vestrae harum serie firmiter irandamus, quatenus receptis praesentibus praefatos comites seu officiales vestros de cetero contra praemissas eorum libertates in medio eorum consti- tuere et tenere non debeatis, sed eosdem de medio eorum removeatis. Secus iion facturi. Et hoc idein iniungimus futuris vaisodis vel vicevaivodis earun- dem partium Transsilvanaruin firmiter observari. Praesentibus perlectis exhi- benti restitutis. DatumWyennae in profesto kathedrae beati Petri apostoli, anno domini millesimo quadringentesimo septuagesimo, regni nostri anno duodecimo, coronationis vero sexto. 3 78Q Wien H70 Februar 21. Konig Matthias trdgt den siebenbiirgischen Wniwoden und Vizewoiwoden auf, die Bistritzer gegen Missbrauche in Schutz zu nehmen. 447 Abschrift Arh. St. Sibiu, Manuskript Zimmermann des Urkundenbuchs VIII, 70 nach dem heute verschoUenen Orig. Pap. im Archiv der Stadt Bistrifa . Die GroCe der Liicken ist bei Zimmermann nicht angegeben. Druck: Hurmuzaki, Documente XV, 1, 74 Nr. 129 zu Januar 17. Regest: Berger, Urkunden-Regesten 39 Nr. 216. Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis. Mathias [dei gratia rex] Hungariae, Bohemiae et cetera fidelibus nostris magnificis vaivodis vel vicevaivodis partium [nostrarum Transsilva]narum sahitem et gratiam. Ex querelis fidelium nostrorum civium et totius communi- tatis civitatis [nostrae Bistriciensis intelleximus, quomodo nonnulli Volachi illarum partium Transsilvanarum ipsos exponentes [ ]ut ipsi quosdam malefactores ex ipsis Volachis exigentibus demeritis et criminibus suis digna [punitio]ne emendassent multipliciter impedire et molestare niterentur. Suppli- catum itaque extitit nobis, ut[nos] condignum remedium adhibere dignaremur. Et quia nolumus ipsos exponentes praevia ratione quomodocumque [im]pediri, ideo fidelitati vestrae mandamus, quatenus receptis praesentibus praefatos cives nostros et communitatem contra praedictos Volachos defundere ipsisque Volachis, ne quicquam mali in eosdem exponentes conferre audeant sub rigore committere debeatis. Et secus facere non praesumatis. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Wyennae feria quarta proxima ante festum kathe- drae beati Petri apostoli, anno domini miliesimo quadringentesimo septuage- simo, regni nostri anno duodecimo, coronationis vero sexto. 3 790 Bukarest 1470 Marz 6. Radu III., Woiwode der Walachei, schreibt dem Kron- siddter Rat, dass seit er Herrscher ist, die Kronstddter keine Beldstigungen in seinem Lnnde erfahren haben, aber seitens der Kronstddter die Giiter seiner Unter- tanen weggenommen wurden. Nun sei vom Konig (Matthias) ein Bote namens Peschtschiani Mihai ( Pesthyenii Michael)^ gekommen, mit dem er einen Ver- gleich abgeschlassen habe, demzufolge der Handelsverkehr auf Grundlage der Gegen- seitigkeit freigegeben wird. Der Woiwode erteilt vorliegende Urkunde, die den Kronstddtern volle Handelsfreiheit in seinem Lande zusichert; ausgenommen sind mir die Felle von Fiichsen, Mardern und Luchsen. die an sein Schatzamt abgeliefert werden miissen. Er verlangt vom Kronslddter Ral binnen 25 Tagcn die schriftliclie Zusicherung . dass seine Untertanen frei bis ,.Varadin" reisen und ihre Waren in Kronstadt abstellen konnen. „Geschrieben in der Burg Bukurescht, im Monat Mdrz, am 6., im Jahrv 6918 (1470), Indiktion 3." Auf der Riickseite von gleichzeitiger Hand: Ex parte Thelonii in Tergauista. Orig. Pap. Arh. St. Brajov, Stenner II, 236. Siegel rund, Dni. 32 mm, in rotes Wachs, papierbedeclit, vorne in der .Mitte aufgedriickt. Druck: Miletif, Novi vlacho-bulgarski gramoti 80 Nr. 80. Druck und rum. Obersetzung: Bogdan, Documente 107 Nr. 83. Tocilescu, 534 Docu- mente 76 Nr. 80. Rum. Obersetzung: Bogdan, Documeute ji regeste 73 Nr. 75. Regest: Andronescu, Repertoriul 98 Nr. 338. 1 Vgl. Ub. V, S. 306 (1450). 448 37Q1 L'm 1-170 Hliirz fi. Radu III., Woiwodc der Walachei, leilt „den guten Freunden meiner Herrschafl, dem nnrgcrmeistcr von Hermannsladl und allen Ratshcrren" mit, dass cr mit dcm Kvnig (Malthias) Friedcn gcschlosscn habc, demzufolge der gegenscitige Pcrsoncni>crkehr frcigegcbcn sci. In dicseni Sinn ersucht er, die scr- bischen Fluchtlingc, die sich hci ihnen bcfinden, nicht daran :u hindcrn, in die Walachei uberzutrelen. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu, Cyrillische Urlon 2 000 Goldgiilden aiif Kionsladt iind das Buvzen- land iind crkliirt damil (Uich dcn Murlinszins filr d(is laufende Jalir als abgegollen. Orig. Pap. Aih. St. Brasov, Schncll III, 35. Siugcl beschadigt, nind, Dm. 20 mm, in griines Wachs vorne aiifgcdriickl. Im Sic.gelfeld Wappcnschild, ia dessen unterem Teil eine Krone (?). Umschrift in gotischer .Minuslvel. NosNicoIaus, archidiaconus de Kykellcw el celera recoguoscimus per praesens chyrographum, quomodo circumspecli Petrus Themyen ac Jacobus Ffolnyag, cives civitatis Brassowvensis de illis duabus milibus florenorum auri per regiam serenitatem super eosdem Brassowj-enses cum terra Barcza inpositum, in sor- lem etiam ac ad rationem futuri ceusus ipsorum ordinari, quod circa festum sancti .Martini uunc vcnturi solvere habebant per omnia defalcaudo plene et pcrfectc solutuni fueruut, testimonic; praesentium mediante. E.\ Alba in festo beatorum Petri et Pauli apostolorum, anno domini millcsimo quadringentesimo septuagesimo et cetera. 3 80Q 1--570 Juli 3. Der Mediascher Pleban Mariin besldtigt von Petrus Weyroch iind Jacobus Honn 100 Goldgulden fiir Nikolaiis, Archidiakon von Kokelburg, crhalten zu haben. Orig. Pap. Arh. St. Bra^ov, Schnell III, 64. Sicgcl rund. Dm. 20 mm, in weisscs Wachs vorne aufgedriickt, Reste. Ego !\Iartinus in Megyes plebanus tenore praesentium [atlesto, quod pro]H'idos et circumspectos viros Petrum Wcyroch, .lacobum Honn centum florcnos auri [ ]' obligalorie tenebantur, venerabili domino Nicolao archidiacono de Kj'kellew praetextu ducentorum et [ ]^ vasorum vini apud mc plene et integre deposui.sse, in proxima feria tertia posl festum visitationis virginis gloriosae et cetera, ... anno: LXX. ' LiJcke 18 mm. 3 Liicke 4 mm. - Liicke 9 mm. 3810 \eumarkt , Tir{(u Mures 1470 Juli ti. Der siebenbiirgische Woiwode Johannes Pongracz besialigt, von den Bislrilzern 11 Mark und 10 Lol Silber ubernommen zu haben. 459 Orig. Pap. Arh. St. Cluj-Napoca, Archiv der Stadt Bistrifa Nr. 102. Siegel. riind, Dm. 28 mni, war in grunes Wachs vorne aufgedriickt. Regest: Archiv. Zeitschrift 12, 88. Berger, Urkunden-Rcgesten 40 Nr. 219. Nos Johannes Pongracz de Dengeleg vaivoda Transsilvanus Siculorumque et Themesiensis comes memoriae commcndamus, cjuod cjuia prudentes et circum- specti iudex ac iurati consules civitatis Bistriciensis nobis illos decem et sep- tem marcas ac decenj lotones argenti, quibus in festo nativitatis beati Johan- nis baptistae quo ad nostram portionem solvere tenentur plenarie exolverunt. Ideo nosdiclos iudicem et iuratos consules civitatis Bistriciensis super solutione huiusmodi argenti qnitos et expeditos commisimus immo committimus testi- monio praesentium mediante. Datum in oppido Zekelwasarhel feria tertia pro- xima post feslum visitationis beatae Mariae virginis, anno domini millesimo quadringentesimo septuagesimo. 3 811 Kokclbiirg HTO Juli 6. Der siehenburgische Woiwodc Joltanncs Pongracz ersiichl (len Ral von Hernuinnsladt, ihm einiges Silbergerdl :u iibermitteln. Orig. l'ap. Arh. Sl. Sibiu U III 111. Siegol, rund, Dm. 30 mm, war auf der Riickscite in griines Wachs zum Verschluss aufgedriickt. Prudentes et circumspecli dilecti. Superioribus diebus dum apud regiam sereni- tatem constituebamur, eadem clenodia nostra argenlaria a nobis abstulit et familiaribus suis ex' nostris' dominis parlium superiorum dislribuit. Nunc ergo summe indigemus huis^modi argenteriis. Rogamus ergo vestras dilectiones, quatenus aliqua argentcria nobis disponere et dare velitis, quod vobis in de- cuplo refundcre volumus. Praeterea duos cx vobis potiores pro certis factis cum eisdem per nos tractare debendis ad oppidum nostrum Dyod transmitta- tis, ita ut feria tertia aut quarta apud nos constituantur, quia nos pro defen- sione partium inferiorum exire oportebit. Et ipsi argentaria, quae nobis disposueritis per eosdem cives vcstros nobis dimittatis. Ex Kykcllewar feria sexta proxima post festum visitationis bealae Mariae virginis, anno domini et cetera septuagesimo. Johannes Pongracz, vaivoda Transsiluanus et cetera. Auf der Ruckseite Adresse: Prudentibus et circumspectis Nicolao Aurifabro magistro civium, Ladislao Kakas iudici regio et Melchior Aurifabro ceterisque iuratis senioribus civitatis Cibiniensis nobis dilectis. ^ Uber der Zeile. 3 812 Kokolliur;) HTO Juli G. Der siebenbiirgische Woiwode Johannes Pongracz ersucht das Weisscnburger Kapilel, bci der Einftihrung von Georg Thabgasg de Eczel in die Hdlfte von Hord und einen Besilzanteil von Cucerdea mitzuwirken. Datum in Kykcllewar feria sexta proxima post festum visitationis beatae Mariac virginis, anno domini millesimo quadringentesimo septuagesimo. Laut 460 Rdckpennerk erfolyle die ninfiihning am 26. Juli, wohei nls Verlreter des Konigs Johannes Greb de Pusthelke anwesend war. Es umrde Kinsprache erhoben. Orig. Pap. Urgar. Landesarchiv Budapest Dl. 29 834. Siegel war auf der Rucliseite aufgedruckt. 3 813 kukelhury liTO Juli 7. Der siebenbiiryische Woiwode Johannes Pongracz berich- tet dein Bistritzer Rat uon dem yrosscn Sieg Konig Matthias iiber Georg Podie- brad. Orig. Pap. Arli. ,St. C.luj-Xapoca, .\rcliiv der Sladt BisLrita Nr. 685. Sicgel, rund, Dm, 30 inm, war in griines Wachs zum Verschluss aufgedriickt. Hegesl: Berger, Urkunden-Regestcn 40 Nr. 220. Pnidentes et circumspecti nobis dilecli. Inler alia quae iis diebus serenissiino principi domino Mathiae regi domino nostro gratioso feliciter et prospere suc- ce.sscrunt divina volente clementia feliciora nova hodie^ per^ hominem^ regium^ rfportata^ significamus, ut ipse dominus noster rex plures quam tria milia gen- tium Georgi Podebralh heretici de Poionia in auxilium sui venientes cum eis- dem confligentes auxilio divino manu obpugnanti prostavit, ubi multos spe- cialiores captivos plures quam septigentos captivitati suae regiae detinuit. Et rursum et alias gentes vice altera vicit, unde tanti ingentis et felicis novi gaudii dilectiones vestras participes faccre volumus easdem rogamus, ut vos una nobiscum huic felici^ et ingenti gaudio congaudere velitis, agentes gratias excelso deo, qui regiae maiestati hunc prosperum fortunum' ct victoriam patrare dignatus est. Datum in castro Kjkewlevar sabbato proximo post festum visita- tionis beatae Mariae virginis, anno domini millesimo quadringentesimo septua- gesimo. Johannes Pongracz, vaivoda Transsilvanus et cetera. Aufder Ruckseite Adresse: Prudentibus et circumspectis iudici iuratisque seniori- bus civitatis Bystriciensis nobis dilectis. ^ Ober der Zeile. * Hierauf geloscht g. ^ So Vorlage. 3 814 Ofen 1-170 Juli 22. Georg Feyer von Pesi ersucht den Bisiriizer Rat, den Zoll- einnehmer Demetrius Kys von Bistritz zur Rilckzahlung von 50 Gulden Zollein- nahmen zu verhalten. Orig. Pap. Arh. St. Cluj-Napoca, Archiv der Stadt Bistrita Nr. 686. Ringsiegel, recht- eckig, 15 X 11 mm, war auf der Riickseite in griines Wachs zum VerschUiss aufgedriickt. Regest: Bcrger, Urkundcn-Rcgesten 40 Nr. 221. Prudentes viri amici nobis honorandi amicitiam mutuam cum favore. Scrip- seramus vobis hiis diebus novissimis ex parte familiaris nostri Demetri Kys inhabitatoris civitatis Bistriciensis, quomodo pecunias regales in e.xactione 451 vectigalis sacrae coronae in eadem civitate provenire debentes is^ Thomas familiaris noster consocius suus quinquaginta florenos auri in promptu nobis ad Cibinium direxissel et transmisissel. idem tanien dictam pecLiniam a nobis clandestine et furtive abnegavit nobis quitquam ex parte pecuniarum allocutus fuil, sed sibipsi usurpavit usurpandoque etiam habet et tenet'^ de praesenti. Scitote ut nullam rationem de dicta exactione vectigalis nobis dedit nec ali- quam quitantiam a nobis habet sicuti coram nobis fassus extitisset. item fassus coram veslras prudenlias extitit. quomodo nos eidem obligaremur. Igitur non debuisset pecunias regales abnegare, sed si quitquam actionis vel quaestionis materiam contra nos habere aut habere speraret, nos ad partis comparentis instantiam persolvi curabimus complementum. Idcirco hortamur vestras nihil- ominusque exorantes prudentias. quatenus eundem Demetrium Kys inhabita- torem civitatis Bistriciensis ammonealis et arcius compellere et astringere veli- tis regiae maiestali nobis et inpersona huic familiari nostroThomae deFeyereg- haz consocio suo plene et inlegre et sine difficultate aliquali reddere debeat et teneatur, alioquin literas regales praeceptorias vobis loquentes emanari facere curabimus. Quitquam autem dictus familiaris noster vobis oretenus retulerit, fidem adhibere velitis credilivam. Datum Budae in festo beatae Mariae Magdalenae, nnno domini millesimo quadringentesimo septuagesimo. Georgius Feyer de Pesth officialis de W\'zakna alias exactor vecligalis Transsilvanensis. Aiif der Ruckseile Adresse: Prudentibus ac circumspectis iudici iuratisque civi- bus civitatis Bistriciensis dominis et amicis plurimum honorandis. ' Hierauf durchgestrichen s. ^ Hierauf durchgestrichen eliam. 3 815 Sfintu Ghoorghe 1 i70 Juli 25. Xikolaiis, Archidiakon von Kokelbiirg, ersiichl den Hermannstddter Kat. die niit einein halben Giilden beziffertc Ahriabe aiis den BesitzLingen Abtsdorf, Scholten, Donnersniarkt iind Sclioresten uingehend abzii- fiihren. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U III 186. Siegel, rund, Dm. 20 nim, war in grunes Wachs auf der Riicliseite zum Verschluss aufgedriickt. Circum.specti amici nobis honorandi. Quia nos pracsentem contributionem medii floreni auri depossessionibus Hodwylag, Chanad, Munera et Sorosthyen ab hinc usque ad oclavum diein ipsis persolvendam et vestris amicitiis praesen- tandam prorogavimus. Ideo rogamus vcslras amicitias, quatenus interim eos- dern gravare non velilis sed infra octavimi diem ipsis persolvere et vobis prae- sentare commitlalis, absque aliquo gravamine. Ex Zenthgerg in sede Scepsiensi in festo beati Jacobi apostoli, anno et cetera LXX. Nicolaus, archidiaconus de Kikcllewar. Aufder Riickseite Adresse: Circumspectis magisLro civium ac iudici regio necnon iuratis senioribus sepLem sediuni amicis honorandis. 462 3816 Abtsdorl' 1 '«70 Jtili 2K. Der siebenbiirgischc Vizcwoinmle Doininilnix nelhlcn beglaubitil seinen Gesundlen Vassa heint ncrniiuinsliidtcr F.at. Orig. Pap. L"ngar. I.andi-sarLliiv Budapcst Dl. 15 117. Siegil. rund, Dm 22 nim, war aiif der Riickseite in i^riines Waclis ziiiii Verscliliiss auf.aedriickt. ProN idi ul circumspecli nobis siuccic dilcdi. Noverilis is ^^assa. rainuluin noslrum fidelcm. in faclis domiiii noslri ad vos Iransmisisse, siculi saepissiine per ipsum dominum noslium graliosissimum destinatus extitisset, in ipsius domini nostri negotiis et faclis non parvis pro praesenti, quod idem dominus noster non exigiia negotia^ nobis disponerc demandavit. Dilectionibus igitur vestris firmiter commiltimus, qualcmis illas residuitales florcnorum quos exolvii non potueratis, ipsi Vassa dare et assignare debratis ut ncgotia' e! facta domini nostri satis ardua simpliciter ne pertransirent^; alioquin queniad- modum ab ipso domino nostro^ edocti sumus cum omnibus gravaminibus eliga- mus et levabimus. Cetera autem lator praesentium, videlicet ipse Vassa vobis referet, cui fidein adhibere velitis credilivain tamquam propriis coUoquentem asseratibus. Secus ergo non facluri. I^x villaiii Hodwylag feria quinta proxima post festum Jacobi apostoli, anno doinini millesimo quadringentesimo LXX™°. Dominicus Bethlen de Bethlenesi, vicewayvoda Transsiluanus Auf der Ruckseile Adresse: Providis et circumspectis Ladislao Kakas ac magistro civium iuratisque civibus civitatis Cibiniensis nobis sincere dilectis. ' Vorlage negotya. - Vorlage pertranssiren!. 3 817 Abtsdorf li/O Juli 27. Der Vizeivoiivode Dontinik Belhlen ersuchl den Hermann- studler Ral, zu ilun nach Schoresten einen Bcvollmachtifiten zu entsenden. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U III 187. Siegel, iiind, Din. 22 nim, war in griines AVachs aiif der Riickseite aufgedriickt. Providi et circumspecti nobis sincere dilecti. Noveritis intimata'^ vestra optime intellexisse. Sed tamen hoc volemiis audire de ore et prolatu concivium vestro- rum, quia hoc nobis sufficere non videtur. Ergo ad Sorosthen unuin vestrum fidelem transmittatis hominem plene informatum ad diem dominicam proxime affuturam- diemque solutionis breviorem praefingere velitis, quia illa dies praefixa longa nobisfore dinoscitur. IUum ergo quem ad nos transinittitis homi- nem ita edocere velitis, quod immediate et illico ad dominmn nostrum gratio- sum transmittere volumus relationes vestras eidem domino nostro gratioso renuntiare. Cetera lator praesentium dicet, cui fidem adhibere velitis crediti- vam. Ex Hodwilak feria sexta proxima post festuin Annae viduae, anno domiui millesimo quadringentesimo LXX"". Dominicus Behlen de Bethlenesy, vicevaivoda Transsiluanus. 463 Aiif der Ruckseite Adresse: Providis^ et circumspectis iudici magistroque civium necnon iuratis civibus civitatis Cibiniensis nobis sincere dilectis. 1 Hierauf p gestrichen. ' Vorlage provtdiis. - Juli 29. 3818 Kokelburg HTO Juli 31. Der siebenbiirgische Vizewoiwode Dominik Bethlen er- sucht den Rat vnn Hcrmannstadt, Magister Martin Gercb de Bayon zum Stadl- schreiber zu wahlrn. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U III 28. Sicgel. rund, Dm. 20 mm, war in grunes Wachs auf der Riickseitc zum Verschluss aufgedriiclct. Providi et circumspecti nobis sincere dilecti. Salutem debito cum honore. Dicit nobis Martinus Gereb de Bayon, quomodo a nobis notariatum civitatis ves- trae^ postulasset et sibi contulli^ impetrasset vosque ut dicitur nobis sibi dari et contulli- promisissetis. Pro praesenti autem ipse Martinus Gereb dictus ex quo afflictio dei omnipotentis vestri in medium regnat intrare nollet quamdiu ipsa pestilentia et afflictio dei cessabit. Petimus igitur vestras amicitins dili- genter et perattente, quatenus alium notarium loco ipsius magistri^ Martini dicti^ eligere non velitis causa et ob respectum nostrae amicitiae amplioris. Qui si feceritis scimus, quod et dominus noster gratiosus a nobis pergrato accipiet. Si vero in his quid facere decreveritis, per praesentium exhibitorem rescribere velitis. Speramus enim, quod petita nostra simpliciter et inane non pertransi- bitis. Ex castro Kykelew feria tertia ante festum ad vincula sancti Petri, anno domini millesimo quadringentesimo LXX™°. Dominicus Bethlen de Bethlenesi, vicevaivoda Transsiluanus. Auf der Ruckseile Adrcsse: Providis ct circumspectis magistro civium ac iudici, iuratis civibus ac consulibus civitatis Cibiniensis amicis nobis sincere grateque dilectis. ^ Hierauf gestrichen a nobis. ' Uber der Zeile. - So Vorlage. * Vorlage dicti mit Kurzungsslrichen. 3 81Q !^imand 1470 .\ugust 26. Der siebenbiirgische Woiwode Johannes Pongracz Iddt den Ral iwn Hermaniistadt und der Sieben Sliihle zum Laitdtag nach Thnrenburg ein. Orig. Pap. .Xrli. St. Slbiu U II 352. Siegel, rund, Dm. 30 nim, war in griines Wachs auf der Riicloden niit der Wiedereinfiihrung des Johannes von Mergeln und seines Sohncs Michael in die Hdlfte der Desitzungen Vdleni j Woldorf und Racovitd ferner in ihre Besitzanteile in Coves / Kdbisch sowie in Haus und Hofslelle in Mergeln. Orig. Pap. .\rh. St. Sfintii Glieorglie, Faniilicnarchiv Damokos F 3 Nr. 60. Siegcl, rund, Dm. 30 mni, war in rotcs Wachs vorne aufgeclrliclvt. Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis. Mathias dei gratia rex Hungariae, Bohemiae et cetera fidelibus nostris magnifi- cis Johanni Pangracz de Dengeleg ac Nicolao Chwpor de Monozlo, wayuodis partium Transsilvanarum regni nostri vel eorum vicewayuodis salutem et gra- tiam. Quamvis nos propter illam notam infidelilatis, quam Johannes de Mor- gondar^ et Michael filius suus, praeteritis temporibus unacum aliis incolis Transsiluanarum'^ incurrerant, medietates possessionum Waldorff ac Rewken, ac portionem possessionariam eorundem in possessione Kewesd vocata. in comi- tatu Albensi Transsilvano, necnon domum et curiam in possessione praefata Morgondar^ habitas- ac alia quaedam bona ipsorum fidelibus nostris nobilibus Georgio Thabiasy et filiis suis per alias literas nostras contulerimus. Tamen nunc, cum ad nonnullorum fidelium nostrorum humillime supplicationis in- stantia nostrae propterea porrectae maiestati, tum vero de nostra regali cle- mentia eisdem Johanni et Michaeli super dicta nota infidelitatis ac aliis qui- buscumque ipsorum excessibus. gratiam et misericordiam penitus et in tot fe- cimus , dictaque possessiones et cetera bona ipsorum, non obstante praemissa donatione nostra dicto Georgio Thabiasy et f iliis suis facta quam contra formam praemissae gratiae nostrae nullius vigoris esse dccernimus, eisdem remisimus. Quam ob rem fidelitati vestrae firmiter praecipentes mandamus, quatenus agnita praesentium notitiam, universas possessiones et quaelibet bona praefa- torum Johannis et Michaelis a manibus dicti Georgii Thabiasy et filiorum suo- rum occupare et eisdem restatuere, restatutique ipsos- in dominio earundem contra quoslibet impetitores et signanter adversus memoratum GeorgiumTha- byasy^ et filios suos conservare et defendere debeatis, contradictione eiusdem 465 Georgii Thabiasy et filiorum siiorum vel aliorum quorumcumque non obstante, auctoritate nostra praesentibus vobis in hac parte concessa mediante. Secus non facturi. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum in Znayma in festo beati Egidii abbatis, anno domini millesimo quadringentesimo septuagesimo, regni nostri anno tredecirao, coronationis vero siptimo. 1 So Vorlage. ^ (Jber der Zeile. 3 821 Thorenburg 1470 September 4. Albert, Notar des Johannes Ernust, ersucht den Bistritzer Rat, die auf die Stadt entfallende aujierordentliche Abgabe rasch an ihn abzufuhren. Orig. Pap. .^rh. St. Cluj-Napoca, Archiv der Stadt Bistrita Nr. 687. Ringsiegel in griines Wachs auf der Rucliseite zum Verschluss aufgedriickt, Reste. Regest: Berger, Urkunden-Regesten 40 Nr. 222. Prudentes viri. Expectavi nuntium vestrum hiis tribus diebus ad Coloswar cum pecunia ipsius civitatis vestrae, quem vos mittere noluistis. Scribit dominus thesaurarius mihi, ut pro ipsa taxa admittam et exponam, quo ipse mandavit mihi. Rogo itaque vos, quatenus mittatis celeriter taxam ipsius civitatis ad me ad Cibinium vel ad Meggyes, ubi in his^ diebus constituar. Misit mihi dominus Johannes Ernust literas-, quod si ipsam taxam- vos aut aliae civitates taxam ipsorum dare nolunt, tunc dupplum recipiant a vobis et ab ipsis^ et mandat alias stricte regia maiestas, prout videbitis ex literis. Sciatis quod si aliud fece- retis, ego procedam iuxta mandata suae maiestatis. Iterum rogo, ut mittatis taxam celeriter sine mora. Cetera dicet lator. Ex Thorda feria tertia post Egidi confessoris, anno domini et cetera LXX"". Albertus, notarius domini Johannis Ernust, homo regiae maiestatis. Auf der Ruckseite Adresse: Prudentibus iudici et iuratis civitatis Bistricza do- rainis et amicis meis honorandis. ^ Hierauf gestrichen hii. ^ Ober der Zeile. 3 822 Buzau 1470 Oktober 11. Radu III., Woiwode der Walachei, beschwert sich beim Kronstddter Rat, dass er Kundschafter Stefans des Grossen unterhalte und ihn mit Waffen unterstiitze. Orig. Pap. Arh. St. Brajov, Schnell I, 20. Siegel, rund, Dm. 31 mm, war in rotes Wachs auf der Riickseite zum Verschluss aufgedriickt. Druck: Bogdan, Documente 328 Nr. 272 und Hurmuzaki, Documente XV, 1, 75 Nr. 131 zu Februar 18. Regest: Andronescu, Repcrtoriul 98 Nr. 337 zu Februar 28. Prudentes et circumspecti viri fratres amici et boni vicini nostri nobis plurimum diligendi. Notum facimus per praesentes eisdem veslris f(ratcrnitatibus) et a(micitiis), quomodo nobis intimastis per hominem vestrum Nicolaum Placht, nos fore sane et per optime intellexisse, quia multum regraciamur vobis tam- 466 qiiam a faiitoribiis noshis dicitis (iiiomodo deiis nos portavit ad provinciam nostram ab isto tempore vobis fiiil pax et tranquillitas a nobis, scitis per omnia quod fuimus' vobis debito honorc, igitur dominus noster rex, sua serenitas nullam pacem modo habct cum Moldauensibus ac cum Stephano waywoda. Quia- cognoscimus per homines nostros, quomodo vos pacem et concordiam ha- berctis cum ipso Stephano waywoda, quia ipse Stephanus waywoda habet etiam exploratores inter vos, quia quod aliquid facerem, de istis exploratoribus non possum, quia arma ipsis venditis Moldauensibus et omnia quae ipsis placent etiam quam plura ipsis detis pro lionore. Igitur reducatur vestris in memoriam, sicuti vobis fuit factum cum Johanni Groff, post deum omnipotentem nos dis- posuimus omnia vestra facta erga' dominum nostrum regem, scientes quod nos sumus non animo boni erga vos, sed irasciamur contra vos, propterea quod mittatis ambuiare vestri in medium. tantos exploratores ac malifactores, di- cimus vobis quod deinceps et amodo ne vestri in mcdium ambulant tali mali homines malifactores exploratores, prout cum ipsis malifactores deinceps pacem ne habeatis, si non depellitis ipsos mali homines, scientes meliorem hominem nostrum habentes in medium nostri ad regem maiestatem duximus transmit- tendum propter illos mali homines, sciatis per omnia quod querimoniam erga vos faciam propter ista quae hic scripta sunt, credatis quod secus non faciamus. Datum in oppido nostro Busso in die* translationis beati Augustini, anno domini millesimo CCCC" septuagesimo. Radwl, waywoda partium Transalpinarum. Aiif dei Ruckseile Adresse: Prudentibus et circumspectis viris iudici et iuratis consulibus Brassouiensibus fratribus amicis ac bonis vicinis nostris, nobis plu- rimum diligendis. 1 Hierauf ein Schaft am Zeilenbeginn gestri- ^ Ober der Zeile. chen. * Vorlage hierauf beati. - Hierauf cosci gestrichen. 3 823 Dumbravioara l-i/O Oktober 18. Der siebenhurgische Woiwode Johannes Pon- gracz fordert den Ral von Bislrilz auf, die Beschwerde dcs Franz Mezaros aus Hei- dendorf uber den Pfarrer von Bistritz zu untersuchen. Orig. Pap. Arh. St. Cluj-Napoca, Archiv der Stadt Bistrita Nr. 688. Siegel, rund, Dm. 30 mm, war in griines Wachs auf der Riickseite zum Verschluss aufgedriickt. Regcst: Bcrger, Urkunden-Regesten 40 Nr. 223. Johannes Pongracz, vaivoda Transsilvanus et cetera. Circumspecte dilecte. Retulit nobis Franciscus Mezaros inhabitator oppidi Besenew querulose, quomodo plebanus eiusdem civitatis Bistriciensis ipsum absque culpa incarcerasset et vcrberibus affecisset. Quare vestrae dilectioni committimus, quatenus receptis praesentibus verbo nostro praedicto plebano referre debeatis, ut ipse eundem exponentem super huiusmodi captivitate et verberibus suis contentare teneatur. Aliud non facturi. Ex Saromberk in festo beati Lucae evangelistae, anno domini millesimo et cetera LXX"". Auf der Riickseite Adresse: Circumspecto iudici- civitatis Bistriciensis nobis dilecto. 467 3 824 Ofen 1470 Oktober 18, Konig Matlhias bestiitigt die Adligen Ladislaiis und Os- wald Forro und Nikolaus und Michael Zekel de Zcnthgewrgh im Besitz u. a. von Bwdak ia de Doboka comitatibus ac Bodola ct Swnyokzegh vocatis in terra Barcza existentibus. Datum Budae in festo beati Lucae evangelistae, anno domini millesimo qua- dringentesimo septuagesimo, regni nostri anno tredecimo, coronationis vero septimo. Orig. Perg. Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 30 125. Siegel, rund, Dm. 65 mm, in rotes Wachs vorne aufgedriickt, Reste mit demselben Stempel wie Nr. 3 362. 3 825 Keisd H70 Oktober 26. Dei siebenbiirgische Woiwode Johann Pongracz gestaltet dem Marktort Keisd, in Kriegszeiten das halbe Aufgebot zur Verteidigung der ei- genen Burg zuriickzubehallen. Orig. Pap. .\rh. St. Bra^ov, Sammlung kirchlicher Urkunden, Archiv der Evang. Klr- chengemeinde Saschiz Nr. 1. Siegel, rund, Dm. 30 mm, war in griines Wachs vorne aufgedruckt. Johannes Pongracz de Dengeleg wayuoda Transsiluanus Siculorumque et The- mesiensis comes egrcgiis et nobilibus vicewayuodis nostris Transsiluanis ac vicecomitibiis nec non levatoribus et belliductoribus^ quorumlibet exercitum praescntes visuris salutem. Quia nos ad debitam petitionem universorum ci- vium ct popalorum in oppido Zazkyzd commorantium id duximus annuen- dum, ut dum et quotienscumque universi regnicolae partium istarum Transsil- vanarum contra quoscumque hostes exercituaturi insurgerent, medietas eorum populorum ob conservationem castri supra idem oppidum constructi ac defen- sione rerum et bonorum ipsorum, ab ingressu exercituum exempti habeantur et supportati, reliqua vero medietas ipsorum populorum ad huiusmodi exercitus proficisci debeant. Quocirca vestris dilectionibus firmiter praecipientes man- damus, quatenus medietatem dictorum populorum in Zazkyzd commorantium ad ingrediendum quemlibet exercitum compellere ipsosque ratione non ingres- sionis in personis ac bonis ipsorum turbare, impedire et dampnificare non prae- sumpmatis nec sitis ausi modo aliquali. Praesentibus perlectis exhibenti resti- tutis. Datum oppido in praedicto in festo beati Demetrii martiris, auno domini millesimo quadringentesimo septuagesimo. ' Flecken 6 mm. 3 826 Keisd 1470 Oktober 27. Der siebenbiirgische Woiwode Johannes Pongracz fordert den Rat uon Hermannstadt auf, sich angesichts eines drohenden Tiirkeneinfalls mil dem Truppenaufgebot bereit zu halten. Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 45 432. SiegeL rund, Dm. 30 nmi, war in griines Wachs auf der Riickseite zum Verschluss aufgedrUckt. 468 Prudeutes et circuinspccti dilecli. Pervenit ad nos fama, ut Tliurci rursuni in vado Danubii transnavigarent, partes istas Traussilvanas voicntes subinlrare. Ex eo iios ad partes inferiores eLjregium Dominicuin Hethlen, vicewayvodani nostruiu, in persona nostra deputavimus pro custodi;i regni invigilaturum. Quare dilectionibus vestris firmissiine praecipiendo luandamus, quatenus durr et quando ac quotienscuinque ipse vicewayda' noster aut per literas aut per in- sinuata sua vos requisitos habuerit. extunc iuxta informatiouem eiusdem penes ipsuni vicewaydam^ nostrum exercitualiter cum omnibus equitibus et peditibus vestris insurgere et cum eodem contra hostes proficisci debeatis. Interim donec et nos cum aliis reguicolis pro defensione harum partium pervcnire poterimus. Aliud, si bonum statum capitum et bonorum vestrorum optaturuin-, facere non debeatis. Ex Zazkyzd in vigilia beatorum Svmonis et Judae apostolorum, anuo domini et cetcra septuagesimo. Johaunes Pongracz. wayvoda Transsilvanus. Aiif der Rncksrite Adressc: Prudentibus et circumspectis magistro civiuin, iudici ac iuratis senioribus civitatis Cibiniensis et septem sedium Saxonibus^ iiobis dilectis. ' So Vorlage. * Vorlage optarum. 3 827 Enyed 1470 Oktober 31. \'ikoiaus Pirij, Beauftragier fiir die neue Steuerauflage uon 1 Goldguldcnje Porle, ersucht den Rat uon Hermannstadt, ihm fiir diese Aktinn im Fogarascher Distrikt geeignete Leute bereilzustellen. Orig. Pap. .\rh. St. Sibiu U II 325. Siegel, rund, Dm. 20 mm, war in griincs Waclis auf der Riickscite zum Verschluss aufgedriickt. Regest: Kemfiny, Notitia I, 183. Transilvania 1873, 224. Prudentes et circumspecti viri nobis honorandi. Ex commissione serenissimi domini regis missum est nobis, ut in sede Fogaras ciim pertinentiis suis praesen- tem contributionem unius floreni auri, seu connumerationera portarum eiusdem connunerare deberemus. Audivimus enim, quod sine hominibus vestris eundem connumerare non possumus. Quapropter rogamus vos, quatenus visis praesenti- bus pro contributione pracdicti unius floreni auri sivp connumeratione portarum praedictarum homines vestros fideles cum hominibus nostris praesentium vide- licet ostensoribus ad praedictam sedem Fogaras dirigere velitis. Qui cum eisdem hominibus nostris usque ad finem ambulabunt et dictam contributionem unius floreni auri sive pecuniam dicti domini regis fideliter administrabunt. Cetera dicet lator praesentium, cui credere velitis, sicut nobis in dicendis. Ex Envcd in vigilia festi omnium sanctorum, anno domini et cetera septuagesimo. Nicolaus Piry, dicator et exactor praesentis contributionis unius floreni auri comitatuum Albensis et de Kj-kellew regiae maiestatis. Auf der Ruckseilc Adresse: Prudentibus et circumspectis viris Ladislao Kakas ac magistro civium, ceterisquc civibus civitatis Cibiniensis nobis honorandis. 469 3828 Siumarghita 1470 Novcmbcr 1. Johannes Dezso von Losoncz ersucht den Bistritzer Rat, die seinen Jobagyen wcggenommenen 32 Ochsen zurilckzugeben. Orig. Pap. .'\rh. St. Cluj-Napoca, Archiv der Stadt Bistri^a Nr. 103. Siegel, rund, Dm. 23 mm, in griines Wachs auf der ROckseite zum Verschluss aufgedruckt, Reste. Regest: Archiv. Zeitschrift 12,85. Bergcr, Urkunden-Regesten 40 Nr. 224. Salutem et jjaudium consequi sempiternum. Circumspecti viri amici et vicini adamandi. Bene constat vobis, quomodo boves trigiuta duo iobagionum nostro- rum ad frusta ibidem apud vos remanserunt, quos sine nullis culpis demeritisque non ipsorum recepistis^, quos secundum legem regni coram domino vaivoda Transsilvano super vos optime contuerando. Ideo pctimus vestras amicitias et vicinitates praesentibus perattentc, quatenus boves nostrorum iobagionum per vos ab eisdem ablatos- redderitis ne plures rixae et discordiae inter nos oriantur aut lites ulterius ne inchovantur aut cum eisdem quovismodo subsedere facere poteritis, peto vos non recusetis facere. Ex Zenthmargitha in festo omnium sanctorum feria quinta, anno et cetera LXX". Johannes Desew de Lossoncz et cetera. Auf der Riickseite Adresse: Circumspectis viris iudici el iuratis civibus in Bystri- cia commorantibus amicis et vicinis adamandis. ' Vorlage recepissHs. ^ Vorlage ablalum. 3 82Q IJuza 1470 \ovember 14. Der siebcnbiirgische Woiwodc Johannes Pongracz besta- liql dem Rat von Bistritz den Empfang des Martinzinses. Orig. l^ap. Arh. St. Cluj-Napoca, Archiv der Stadt Bistri^a Nr. 104. Sicgel. nind, Dm. 27 mm, in griines "Wachs vorne aufgedriickt. Reste mit IJmschrift in gotischer Minuskel. Bruchstuck; Archiv 6, 1863, 82. Regest; Archiv. Zeitschrift, 12, 85. Berger. Urkunden-Regesten 41 Nr. 225. Nos Johannes Pongracz de Dcngelcg vaivo[da Transsilvanus ac]^ Themcsiensis comes menioriae commendamus, quod quia prudentes ct circum[specti iudex ac iur]-ati cives civitatis Bistriciensis de ccnsu sancti Martini quo nobis ten[entur duod]*ecim marcas argenti ct sex lotones nobis exolverunt. Ideo nos eosdem iudicem ac iuratos cives super exolutione huiusmodi duodecim marcarum et scx lotonum argenli quittos, expeditos et absolutos reddidimus et commisimus immo reddimus et committimus testimonio praesentium mediante. Datum in oppido nostro Bwza fcria quarta proxima post festum beati Bricii episcopi et confessoris, anno domini millcsimo quadringeiitcsimo septuagesimo. ' Lucke 52 mm. a LQcke 21 mm. - I.ucke 30 mm. 470 3 830 1470 Novcmbcr 27. Konig Mailhias beglaubigt seine Urkunde von 1467 Nr. 3 560 und die Urkunde des Konuents von Kolozsmonostor von 1467 Nr. 3 573, entliallend nocli einmal die Urkunde des Konigs Matthias von 1467 Nr. 3 560 iiber die Ein- [Hhrung des Johannes Ernst und seiner Sohne in die Besitzungen des Nikolaus von Salzburg. Datum per manus reverendissimi in Christo patris domini Stephani cardinalis archicpiscopi ecclesiae Colocensis locique eiusdem comiti perpelui, aulae nostrae summi cancellarii dilecti nobis et fidelis, anno domini millcsimo quadringente- simo septuagesimo, quinto kalendas Decembris, regnorum nostrorum anno Hungariae el cetera decimo tertio, coronationis septimo, Bohemiae vero secun- do. (Folgen die Namen der Grossen des Reiches) Beglaubigte Abschrift aus 1771, Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 17 897. 3 831 Ofcn 1470 Novcmbcr 27 — Dczcmbcr 18. Konig Matthias verbietet den Sieben Stiihlen, den Kronstddter Georg Biro in seinen Besitzungen Schirkanyen und Pd- rau (1) zu beldsiigen. Orig. Pap. Arh. St. Brajov, Priv. 194. Siegel, rund, Dm. 65 mm. vorne aufgedriickt. Derselbe Stempel wie Nr. 3 362. Die genauere Datierung der Urkunde muss davon ausgehen, dass das siebente Jahr nach der KronungMatthias' als Konig vonUngarnam 25. Marz 1470beginnt. Demnach muss die Urkunde nach diesem Zeitpunkt angesetzt werden Seit- her aber weilte Matthias im Jahr 1470 lediglich zwischen 25. Marz und 16. April so wie von Ende September bis Jahresende in Ofen. In diese Zeitspanne fallen nach dem kirchlichen Kalender gebrauchliche Feiertage weiblicher Hei- ligen mit dem Pradikat virgo et martyra nur in den November bzw. Dezember u. zw. Cacilia am 22. November, Katharina am 25. November, Barbara am 4. Dezember, der aber ausscheidet, weil er 1470 gerade auf einen Dienstag fallt, und derTagLucia am 13. Dezember. Die entsprechenden Dienstage nach den in Frage kommenden Heiligentagen waren demnach der 27. November (Cacilia) und der 18. Dezember (Lucia). Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis. Mathias dei gratia rex Hungariae, Bohemiae et cetera fidelibus nostris circumspectis magistri.s civium ac iudicibus et iuratis civibus septem sedium Saxonicalium salutem et gratiam, Exponitur nobis in persona fidelis nostri circumspecti Georgii Byro civis civitatis nostrae Brasso- viensis, quomodo vos ipsum in quibusdam possessionibus nostris Sarkan et Wyfalw vocatis in districtu Fogaras habitis, mediantibus aliis literis durante nostro beneplacito eidem exponenti per nos coUatis minus iuste perturbaretis et molestaretis et easdem ab eodem occupare niteremini in praeiudicium et damnum eiusdem exponentis non modicum. Ideo fidelitati vestrae firmiter mandamus, quatenus receptis praesentibus et rebus praemisso modo se habentibus, praefatum exponentem in dictis possessionibus nostris contra huiusmodi collationcm nostram uullatcnus pcrturbare et molestrae ne- que easdcm ab codem occupare dcbeatis, alioquin commisimus cl praesenlibus 471 committimus fidelibus nostris magnificis wayvodis partium regni nostri Trans- siluanarum vel eorum vicewayvodis, ut ipsi scita prius superinde mera veritate iuxta contcnta literarum nostrarum super dictis possessionibus nostris pro par- te dicti exponentis confectanim eundem contra vos et quemlibet vestrum in eisdem possessionibus protegere et defensare debeant auctoritate nostra prae- sentibus ipsis in hac parte attributa et iustitia mediantibus. Secus ergo non facturi. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Budae feria tertia proxima post festum [ f virginis et martyris, anno domini millesimo quadringentesimo septuagesimo, regni noslri anno tredecimo, coronationis vero scptimo. Auf der Ruckscilc in gleiclizeitiger Schrifl: Litera Greb Jorg ex parte Zarkan. ^ Lucke 35 mm. 3 832 Ofen li70 Novemher 29. Konig Matthias weist Georg Feger an, die in seinem Namen bcschlagnahmlcn Giiter des erbenlos verslorbenen Simon Guldenmunzer der Stadt Herinannsladt zuriickzastellen. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu U II 333. Siegel, rund, Dm. 65 mm, in rotes Wachs, papior- bcdeckl, vorne aufgedriickt. Derselbe Stempel wie Nr. 3 362. Druck: Eder, De initiis 156. Zimmermann, Texte 23 Nr. 23. Unvollstandig: Schlozer, Krit. Sammlungen I, 66 Nr. 57. Bruchstiick: Der Verfassungszustand 20. Regest: Eder, Observationes 228. Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis. Mathias dei gratia rex Hungariae, Bohemiae et cetera fideli nostro circumspecto Georgio Fej^er salutem et gratiam. Expositum est nostrae maiestati in personis fidelium nostrorum circumspeclorum civium ac totius communitatis civitatis Cibiniensis ad modum gravis querelae, quod quamvis ipsa civitas ea libertate et consuetudine semper et ab antiquo usa et gavisa fueril, ut dum et quando aliquem ex ipsis ab hac luce absque heredibus decedere conlingeret, extunc domus et aliae hereditales talis decedentis ad constructionem el aedificationem eiusdem civitatis^ recipi et exponi deberent. Tamen tu non curata huiusmodi eorum libertate et consuetudine. quandam domum condam Symonis auricusoris allegando eundem absque heredum solatione vita decessisse nomine nostro occupasses. Cum tamen etiam si eadem civitas nostra praemissa non uterctur libertate, huiusmodi domus ac aliae hercditates ipsius condam Simonis, nemi- nem alium nisi Johannem fralrem cinsdem concivem scilicel eurundem expo- nentium, cui etiam idem condam Symon easdem domus et hereditates comis- sisset et legasset, concernere viderentur. Supplicatum itaque est in personis dictorum exponentium ipsis superinde per nos opportune provideri. Unde nos praetactam civitatem nostram in suis libertatibus et consucludinibus conser- vari volentes, fidelitati tuae firmitcrmandamus, quatenus slalim visis praesen- tibus praediclam domum ac alias heredilatesper te modo praemisso occupatas eisdem exponentibus remittere manusque tuas de eisdem excipere debeas et tenearis. Secus non facturus. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Budae in vigilia festi bcati Andreae aposloli, anno domini millcsimo quadrin- gentesimo septuagesimo, regni nostri anno tredecimo, coronationis vero spe- timo. 472 Unten von der Kanzlei: Fiat regislratio. Danmter rechls: Lecta. Aiif dcr Riickseile von qldchzeitiger Hand: Ne bona aliquo occupentur ei aut bona defunctis parentibus et cetera. ' Ober der ZeiJe. 3 833 Ofcn 1470 Dozombcr 6. Konig Matthias tragt den siebcnburgischen Woiwoden iind Vizeivoiwoden auf, Ladislaus und Georg Thabiassy von Hetzeldorf im Besilz der ihnen nach dem siebenbiirgischen Aufstand zugesprochenen Giiter gegenuber Anspru- chen des Johannes und Michael von Mergeln zu schiiizen. Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Biidapcst Dl. 45 442. Siegel, rund, Dm. 67 mni, war iii rotes Wachs vorne aufgedriickt. Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis. Mathias dei gratia rex Hungariae, Bohemiae et cetera fidelibus nostris magni- ficis waywodis partium regni nostri Transsilvanarum vel eorum vicewaywodis salutem et gratiam. Gravem querelam fidelis nostri nobilis magistri Ladislai filii Georgii Thabyasy de Eczel, notarii cancellariae nostrae, in sua ac eiusdem Georgii patris sui personis nobis porrectam, accepimus quod cum annis supe- rioribus in dictis partibus Transsilvanis nonnulli erigenarum contra celsitudi- nem nostram. cervices suos erigendo a \era fidelitate et obedientia nostra recessissent, inter quos etiam quidam Johannes de Margondal et Michael, filius eiusdem, conditioni suae nobilitatis labe perfidiae et infidelitatis nota conta- minare non erubescerent et quendam poliorem civem nostrum Michaelem Knol dictum de Zenthagatha de huiusmodi infidelitate sua eum redarguentes nece miserabili interemissent. Tunc licet nos eisdem exponentibus tamquam fideli- bus nostris et contra illos infideles parlem nostram foventes universas posses- siones et boua ipsius Johannis et Michaelis, iiln^ sui veluti infidelium noto- riorum in perpetuum dederimus et donaverimus ipsique dominium eorundem sibi statui fecerint. Et tandem reportatis ad nos ipsis litteris nostris douatio- nalibus et statutoriis confirmationem nostram super eis obtinerint, possi- deantque eadem bona vigore earundem pacifice. Tamen nunc iidem Johannes et Michael se vigoris cuiusdam gratiae noslrae iam fideles esse allegantes, eos- dem exponentes in eisdem bonis impelcrc non iure mediante sed violeutia quadam sua et aliorum vellent, in eorum praeiudicium et dampnum. Unde sup- plicarunt sibi per nos circa praemissa remedium adhiberi et cum nos recognos- camus dictos Johannem et Michaelem notorios infideles nostros fuisseet exco de praefatis bonis et po.ssessionibus eorum annotatis fidelibus nostris donationem fecisse. Nolentes igitur ipsos in eisdem sive iure impeti sive turbari, fidelitali vestrae mandamus, quatenus receptis praesentibus eosdem exponentes contra dictum .lohannem et Michaele[m filjium- suura ac egregium Johannem de Vin- garth, qui eos fovere iniuste dicitur si aliterquam iure mediante agere vellent, in eisdem bonis protegere debeatis nec ad [ ]nas^ preces eorundem Johan- nis et Michaelis aul ad aliquas literas non iuridicas quicumque sine lege in facto ipsorum bonorum facere praesumatis; possunt enim et debent iidem Jo- hannes et Michael in facto praemisso coram vobis primum et deinde si volue- 473 rint coram nobis iuridice procedere, quibus iudicium et iustitia non deerit evi- dens et condigna. prout [dic]tabit^ ordo iuris. Et sic etiam utrum praenotata gratia nostra vigorem quoad bona praefata habeat, decerni poterit. Secus ergo non facturi. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Dalum Budae in festo beati Nicolai episcopi et confessori, anno domini millesimo quadringentesimo septuagesimo, regni nostri anno tredecimo, coronationis vero septimo. Rechts unten von der Kanzlei: Lecta. ' Ober der Zeile. ' Lucke 10 mm. 2 Liicke 8 mm. * LUcke 4 mm. 3 834 Ofen 1470 Dczember 20. Konig Matthias beauftragt den Konvent von Kolozsmo- nostor, bei der Einfiihrung der Edclfrau Anna, VJitwe nach Johannes von Sal- dorff nunc consortis egregii Dominici de Pathk und ihrer Sohne Johannes und Georg in die ihr nach ihren Briidern Laurentius und Petrus von Wassid erbrechtlich zugefallenen Besitzunteile in Wezewd, Bolya, Hydegwyz, Myhalfalwa, Kewesd et Jwanfalwa mitzuunrken. Datum Budae in vigilia festi beati Thomae apostoli, anno domini millesimo quadringentesimo septuagesimo, regni nostri anno tredecimo, coronationis vero septimo. Orig. Pap. Lingar. Landesarchiv Budapest DL 26 417. SiegeL rund, Dm. 64 mm, war auf der Riickseite zum Verschluss aufgedriickt. 3 835 Thorcnburg 1470 Dezember 25. Die siebenbiirgischen Vizewoiwoden Johannes de Rede und Dominicus Bethlen fordern Martinus de Iklod auf Grund eines Urteils- spruches der am 21. Dezemher in Thorenburg abgehaltenen Adelsversammlung auf, die 100 Goldgulden, fiir die er einen dem jungen Franz Mijkola gehorenden Fisch- teich in Satu Lung und eine bei Someseni am Some? gelegene Miihle an Michael, den Kastellan von Streml und an die Klcnisenburger BUrger Stephan Berthalam, Georg Zaz und Procopus verpfdndet hat, Franz Mijkola zuriickzustellen. Datum quinto die termini praenotali loco inpraedicto, annomillesimoquadrin- gentesimo septuagesimo. Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest DL 74 189. Siegcl, rund, Dm. 19 mm, auf der Riickseite in weisses Wachs aufgedriickt, Restc. Druck: Barabis, Codex dipl. Teleki 2, 111 Nr. 80. 3 836 Hermannstadt 1 '570 Dezember 29. Der Rat von Hermannsladt ersucht alle Wiir- dentrdgcr und Rechtsinhaber des Landes. die Biirger von Hermannstadt gegen Belastigungen in Schutz zu nehmcn. Orig. I^ap. .\rh. St. Sibiu U U 334. Siegcl, dreieckig, mlt ausgeiundctcn Langsciten, 30 + 27 mm, in griines Wachs voriic aufgcdriickt . Im Siegclfold ^Vappcuschild init drci Bl.lttern, Umschrifl vcrwischt. 174 Universis ct singulis piaclalis, bnronibus. coniitibus regiae maiestatis facto- ribus, castellanis. nol)iiibus ipsorumque officialibus item civitatibus. oppidis et villis eorumque rcctoribiis. iudicibus ct viilicis ccterisque cuiusvis emi- nentiae et status personis ubivis constitutis Thomas .\ltenperger inaoister civi- um necnon iudices et iurati consules civitatis Cibiniensis maioribus nostris paratam obsequentes benevolcntiam ceterisquc benevolis nostris amicitiam cum liouore. Solent plcruuiquc iam non a multo tempore civcs et incolae nostri pcr nouuuUos practer omuem iuris ordiuem iudebite et minusiustc ar- restatiouibus ac variis molesliis turbari commuui iustitiae atquc rcgalibus privilegiis nostris in derogamen nobisque in damnum ct praeiudicium non mediocre. Ita etiam omnino quod multi civium et incolarum uostrorum in iustissimis eorum factis ct ncgotialionibus portas huius civitatis obstautibus tam variis illegitimis impedimentis e.xeuudi horrorcm liabent et quod iustis eorum causis immo nequc ullis regalium literarum fulcinientis frui ac gaudere permittimus. Quarc superioribus nostris supplicamus atque maiorem in modum vestras dominationes rogamus nostrosque benivoles amicos diligenter horta- mur, quatenus communi pace et futuris mutuae benevolentiae meritis attentis cives et incolas nostros quoscumque praefatae civitatis uostrae ob causas tam immeritas et praeter communem iustitiam iurisque ordiuem indebitis huius- modi prohibitiouibus, arrestationibus et impedimcntis turbari ac moles- tari permittere uou velitis et dignemini. Quod erga vestras dominationibus et vestrum quempiam loco et tempore auctis semper honoribus et complacen- tiis niagis ac magis mereri studebimus. Si quis enini quidquam actionis aut quaestionis contra nos aut nostrum alterum habcre dinoscitur, is causani suam in nostri medio legitime prosequi velit, cui tandem iuris et iustitiae ac debitae satisfactionis complementum exhibere semper parati e.sse volumus. Praesen- tibus perlectis exhibentibus restituere rogantes. Datum Cibinii in crastino festi Innocentium, anno domini millesimo quadringentesimo septuagesimo. 3837 Hprniannstadt 1470 Dezeniber 29. Biirgeimeister iind Rat von Hermannstadt ersiiclien den Kastellan Paul Tompa von Gilait. itiren Ratsherrn Pnjden eines Pferdes halber nicht iveilcr zu behelligen. Gleichzeitige .\usfcrtigung. unbesiegclt, .Aili. St. (.luj-Napoca, Aichiv der Stadt Bistrita Xr. 689. Regest: Berger, Urlcundcn-Rcgesten -11 Nr. 226. Nobilis vir et domine nobis plurimum honorando. I.iteris vestris honorifice perceptis ratione contentarum providum ^ iruni .Johannem Pryden coniuratum et fratrem nostrum ad examen seriose recepimus. Qui dicet et conscienliose fatetur, quod illum equum iusta conditione habcat pro debitis videlicet quibus eidem venerabilis condam Nicolaus archidiaconus de Kykelw, cuius memoria in pace sit, legitime obligatus cxtiterit. quod sc omni via iuris piobaturum asserit et quia idem .Ifihanues Pryden omniuo ad iuris tutelam succursum petit. Idcireo vestram rogamus dominationem, quatcnus benevolentiae nostrae et-*^ communis^ iustitiae^ intuitu praefatum Johannem nostrum aut certos homines nostros ea de causa contra iuris et iustitiae moderationem impetere et gravari permitti non velitis; pro eo vestrac dominationi gratiarum actiones et obsequia merito dcbebimus. Datum Cibinii in crastino fcsti Innocentum, anno domini millesimo quadringentesimo LXX. 475 Magister civium, iudices et iurati consules civitatis Cibiniensis et cetera. Auf der Ruckseite Adresse: Nobili viro Paulo Tompa castri Gyalo castellano domino nobis plurimum honorando. Auf der RiickseUe von demselben Schreiber ein Konzept eines nicht datierten Stiik- kes, beginnend: Variis admodum obstantibus impedimentis interceptum est, ut pluribus iam annis iudicia causarum ad nostrae universitatis deliberationem provocatis minime hactenus prosequi poleramus, prout observantia de com- muni more laudabiliter tenore consuevit ... SchluP: Quibus tandem omnibus et singulis debiLo officio communcm iusti- tiam administrare volumus, censura legum et iuris ordine legitime observatis ^ tJber der Zeile. 2S5S Ofcn 1470 Dezember 30. Konig Matthias bestatigt die Sachsen Siebenbiirgens in ihrer Freiheit von Vorspann- und Verpflegungsdiensten. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu, Archiv der Evang. Kirche .\.B. Nr. 505/15. Siegel, rund, Dm 65 mm, in rotes Wachs, papierbedcckt, vornc aufgedriickt, derselbe Stcmpel wie Nr. 3 362. Eine gleichlautende und gleich besiegelte Originalausfertigung Pap. voni 1. Januar 1471 ebenda, U II 335. Eine Abweichung im Text und das anderslautcnde Datum werden in den -^nmerkungen vermerkt. Nos Mathias dei gratia rex Hungariae, Bohemiae et cetera memoriae com- mendamus per praesentes, quod cum Saxones nostri ex eorum simplicitate non- nullis ad eos aliquando sive importune sive aliter accedentibus subvenire com- pellantur et exinde liactenus in equis, in victualibus et in aliis rebus non parva dampna suscepisse et deinceps suscipere intelligamus, si non eis condignum remedium adhibeatur. Nos igitur volentes ipsos tamquam coronae nostrae singulares et praecipuos populos et colonos ab hiis et aliis impedimentis ipso- rum praecavere edicimus prout etiam antiquae libertates eorum a divis regibus nostris scilicet praedecessoribus concessae requirunt, ut nullus omnino ho- minum eis invitis sive equos sive victualia aut muneralia aliasque res ab eis exigere possit et valeat, nisi si cum literis nostris rationes et causas explican- tibus. Quare haec facere tenerentur in mcdium eorum alicui [i]re^ contingat. Quocirca omnibus tam nostris quam aliorum quorumcumquc subditorum nos- trorum hominibus mandamus, quatenus haec mandata nostra ubique et in omnibus civitatibus, opidis et villis ac- possessionibus Saxonum nostrorum in partibus nostris Transsilvanis existentium inviolabiliter observare debcant et teneantur, nec uniquoquc voluntatem Saxonum nostrorum in medio eorum de aliquibus rebus se ingerant, si gratiam nostram optinere ct alias si indigna- tionem nostram et periculum eorum evitaie cupiunt ct^ desiderant-^. Praesen- tibus perlecLis exhibenti rcstitutis. Datum Budae die dominico proximo ante festum circumcisionis domini*, anno eiusdem millesimo quadringentesimo septuagesimo*, regni nostri anno tredecimo, coronationis vero septimo. Von der Kanzlei: .\d relationcm Johannis Ernst thesaurarii. Rechls unten: Lecta M. 476 Aiif der Riickscite von ghichzeitigcr Hand: Excmploiia inuneratiDiiis el salis- dacionis in descensn quoruincumque". • Lucke 3 mm. ' Ausfertigung von 1471 septuagesimo primo. ' .\usfeitigung von 1471 el. ' .\usfeitigung von 1471 Exemptoria de satis- ' Fehlt in der Ausfertigung von 1471. faciendum in descensibus quonimcumque anno * Ausfertigung von 1471 in feslo circumcisionis domini 1471. domini. 3 839 Ofen 1470 Dezember 30. Konig Matthias verbietet allen Pralatcn, Baronen, Grafen, Kastellanen, Adligen, soivie Mdrkten und Dorfern samt ihren Vorstehern und Richtern, Jobbagyen et homines iobagionalis conditionis qui, ut praefertur, habita licentia iustoque terragio deposito ct aliis debitis persolutis de vestris possessionibus, tentatis, honoribus seu officiolatibus ac vestrum e medio ad duas sedes Saxonicales videlicet Medgyes et Zelyk vocatas se transferre volu- erint, daran zu hindern. Datum Budae die dominico proximo ante festum circumcisionis domini, anno eiusdem millesimo quadringentesimo septuagesimo, regni nostri anno trede- cimo, coronationis vero septimo. Abschrift Bibliothek der Filiale Cluj-Napoca der Akademie der S. R. R., Kem^ny, Diplomatarium 3, 335 nach Ballmann, Cartophylax 1, 27. Ebenso Arh. St. Sibiu, Manuskript Zimmermann des Urkundenbuchs XVI/33 und XXV/9 nach Hancr, Carto- phylax 2, 43. Druck: Transilvania 1873, 227. Hurmuzaki, Documente II, 2, 200 Nr. 183. 3 840 Weidenbach 1470. Aussage der Witwe Elisabeth aus Kronsladt ilber den in Adri- anopel gefangen gewesenen Joerg Hoen aus Petersberg. Gleichzeitige Aufzeichnung Pap. Arh. St. Bra^ov, Stenner I, 19. Bnichstuck: Hurmuzaki XV, 1, 74 Nr. 128. Ego Elizabeth vidua nationis Coronensis procuratrix inodo in Widenbach existens profiteor coram deo et dominis Petro plebano in Widenbach et Johanni capellanic^ ibidem et Augustino capellano ibidem et Junck Herbert modo vil- lico illiccinc existenti et Meychel Hoen concivi illiccinc existenti, quod dis- cretus maritus Joerg Hoen dictus de willa Monte sancti Petri conversatus et relatus fuit viva voce coram me persona Elizabeth in Oedrin hunc tenorem, quod hiccinc desponsatus et subarratus esset uxori propriae et legitimae Turci per quem detentus et observatus fuerit, qui tentor inodo defunctus existit. Acta sunt haec coram supra memoratis personis et ceteris quampluribui, anno sub incarnationis domini M" quadringentesimo sepluagesimo. Haec supra- narrata, audita et percepta sunt decimo anno conclusis et expletis praedis et disturbiis proximis in Moellenbach per Turcos illatis. ^ So Vorlage. 477 3 841 Ofen 1^71 Januar — Marz 2i. Konlg Mallhias tiiigt den siehenbiirgischen Woiwoden und Vizewoiwoden aiif, den 'wischen Richter und Kat von Bistritz und einigen Adligen, darunter den Bethlens. praetextu et occasione opidi nostri Radla vocati ii comitatu de Doboka ohwaltenden Streit rasch zu entscheiden und den Schiedsspruch zu verlautbaren. Datum Budae [ Y, anno domini quadringentesimo septuagesimo pr[imo, ... coronationis nostrae]^ vero septimo. Arh. St. Sibiu, Manuskript Zimmermann des Urkiindenbuchs VIII/94 nach dem heute verschollenen Orig. Pap. Im Archiv der Stadt Bistrita, das schon Zimmermann in sehr schadhaftem Zustand vorgelegen war. Die nahere Zeitsetzung ergibt sich aus der Angabe der Kromingsjahre. Matthias ist am 25. Marz 1464 zum Konig von Ungarn gekront worden. Regest: Archiv. Zeitschrift 12, 85. Berger, Urkunden-Regesten 41 Nr. 227. ^ Liicke. 3 842 Ofen 1^71 Januar 6. Konig Matthias trdgt dem Rat von Mediasch auf. die Me- diascher Schuster und Lederer, die sich der Rechte ihrer Hermannstddter Zunftge- nossen erfreuen, gegen die Konkurrenz Fremder zu schiitzen. Orig. Pap. Arh. St. Sibiu, Archiv der Evang. Kirchengemeinde A.B. Media? 381/ 247/192. Siegel, rund, Dra. 65 mm, war in rotes Wachs vorne aufgedriickt. Regest: V. Werner, Die Mediascher Zunft — Urkunden. Mediasch 1910, 42. • Von der Kanzlei: De commissione domini regis. Mathias dei gratia rex Hungariae, Bohemiae et cetera fidelibus nostris circum- spectis iudici et iuratis civibus opidi nostri Mcgyes salutem et gratiam. Expo- nitur nobis in personis fidelium nostrorum universorum sutorum et cerdonum in dicto opido nostro commorantibus querulose. quod licet ipsi eandem habe- rent libertateni et consuetudinem qua sutores et cerdones in civitate nostra Cibiniensi existentes uterentur. Quod videlicet sutores et cerdones advenae extra nundinas in eodem opido calciamenta et eisdem calciamentis necessaria ac cutes quascumque vendere non possent, tamen non curata huiusmodi li- bertate et consuetudine eorum nonnulli sutores et cerdones extranei in ipso opido Megies calciamenta et eis necessaria ac cutes extra nundinas vcndere vellent sicque eisdem exponentibus dampna inferrent in praeiudicium ipso- rum non modicum. Supplicatumque extitit nobis in personis eorundem expo- nentiumi, ut ipsis superinde de remedio providere dignaremur opportuno. Et quia nos pracfatos exponentes in earum libertatibus et consuetudinibus con- servare volumus, ideo fidelitati vestrae firmiter mandamus, quatenus receptis praesentibus et rebus praemissorum- se habentibus annotatis sutoribus et cerdonibus extraneis in ipso opido Megies extra nundinas calciamenta et eis necessaria necnon contra libertatem et consuetudinem ipsorum exponentium vendere non permittatis et eos ut a vendicione cessent per birsagia in taliter fieri solita conipellatis auctoritate nostra pracsentibus vobis in hac parte at- tributa et iustitia mcdiante. Secus non facturi. Praesentilnis perlcctis exhibenti restitutis. Datum Budae in festo Epiphaniaruni domini, anno eiusdem mil- 478 lessiino quadringentesimo septungesimo primo, regni nostri nnno tredecimo, coronatioiiis vero seplimo. * Vorlage exponendum. " Vorlage praemissonum. 3 843 Uenuannstadt 1471 Januar 7. Der Ral von Hermannstadt fordert den Schenker Stuhl aiif, sich ziir Abwehr eines drohenden Turkeneinfalles bereitzuhalten. Konzept Arh. St. CIuj-Napoca, Archiv dcr Stadt Bistrita Nr. 690 ungesiegelt, Druck: Hurmuzaki, Documente XV, 1, 76, Nr. 132. Regest: Berger, Urkundcn-Regesten 44 Nr. 228. Prudentes viri fratres honorandi. Hodie literas egregii Dominici de Ikthar vicevaivodae Transsilvani accepimus nobis insinuantes, quomodo Thurcos cum valido belli apparatu in partibus Transalpinis constitutos intellexerit has partes Transsilvanas subintrare nitentes vastaturas quemadmodum eisdem literis mandatum strictissimum habemus, ita omnino et vobis mandautes committimus, quatenus se promptos habeatis, ut dum^ ex alio aut literis aut gladio cruentato continuo requisiti fueritis statim et sine mora equites simulque pedites per singula capita exercitualiter ipsis Thurcis occurrendis parati esse debeatis, sicut tunc ex fidelitate sacrae coronae huius regni debita atque se ipsos tuendum tenemini. Sub poena capitis et bonorum omnium secus non facturi. Datum Cibinii in crastino festi Epiphaniarum domini, anno eiusdem millesimo quadringcntesimo LXX primo'-. Magister civium, iudices et iurati consules civitatis Cibiniensis et cetera. Auf der Ruckseite Adrcsse: Prudentibus et circumspectis viris iudici, villicis et iuratis senioribus sedis Schenck amicis et fratribus nobis lionorandis. Auf der Riickseite Konzept eines Schreibens, welches beginnt: Prudentes viri, fratres et domini nobis amicissimi. Ad pauca petita adepti sumus apud vos rem dignam. Schluss: quod digne amicitiae exigeret officium tantorum meri- torum securam vobis scitote spem esse reconditam hune in locum temporum ubi pro amicis amicissime agere decebit. Datum. ' Hierauf gestrichen ex. len erst 1468 — 1472 und spiiter als Vize- ' Die Lesung ungewiss. Es kiinnte auch LX woiwode. heissen, doch figuriert Dominik von Beth- 3 844 Ofen 1471 Januar 9. Konig Matthias triigt Richter und Rat von Klausenburg auf, Besitzantrilc der Stadt in Feiurdeni nach Riickstcllung einer dafiir erlegten Pfand- summe an Nikolaus Bathori und dessen fiinf Briider zu iibergebcn. Klausenburg hatte diese Besitzanteile zur Hdlfte durch Vermittlung des Kokelburger Archidia- kons Nikolaus als konigliche Schenkung zugesprochen erhalten, nachdem sie per notam infidelitatis ... a manibus Stephani de dicta Feyerd an die Krone zu- 479 riickgefallen nmren, zur Hiilfle i>nn Abt Peier non Kolozsmonosior pfandweise iibernommen. Datum Budae feria quarta proxima post festum Epiphaniarum domini, anno eiusdem millesimo quadringentesimo septuagesimo primo, regni nostri anno tredecimo, coronationis vero septimo. Eingeschaltet von dem siebcnburgischcD Woiwoden Stephan Bathori 1482, Orig. Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 26 418. 3 845 Hermannstadt 1471 Januar 22. Der Rat von Hermannstadt l&dt Richter und Ratsgeschworene des Stuhles Reussmarkt zu einer Besprechung ein. Gleichzeitige Kanzleiausfertigung, unbesiegelt, Arh. St. Cluj-Napoca, Archiv der Stadt Bistrita Nr. 691. Regest: Berger, Urkunden-Regesten 41 Nr. 229. Prudentes et circumspecti viri fratres et amici nobis sincere honorandi. Nun- cios nostros ad serenissimum dominum nostrum regem missos optata cum rela- tione noveritis revenisse cum nos universaliter omnes multa negotia tangunt, ut de communi utilitate nostra providere summe sit necessarium etiam agendo rationem de perceptis et expositis anni praeteriti merito nos simul convenire decet. Quare vestris fratribus amicitiisque sincere committimus, ut ad proxi- mam diem dominicam festum conversionis beati Pauli apostoli imediate sequentem^ iudicem regium una cum duobus aut si placet tribus consultivis viris de sede vestra huc Cibinium transmittatis regiae maiestatis literas et ambasii relata audituras rationem pariter recepturi. Ceterum quia ut vobis constat, quod variis intervenientibus modis prope festum beatae Katherinae virginis et martyris proxime praeteritum neque multis antea temporibus con- gregati in unum sumus, ne nostri ex parte deinceps aliqua nostrae iurisdic- tioni negligentia committi videntur, statuimus ut expeditis nostris celeriter negotiis privatis consequenter tunc simul congregati iudiciarias causas acturi simus. Ideo si qui vestri in medio sint, qui causas aut quid actionis habent, eisdem notum faceatis, ut ipsi ad feriam quintam videlicet proximam ante festum purificationis beatae Mariae virginis^ coram nobis cum iuribus eorum compareant. Datum Cibinii in crastino beatae Agnetis virginis et martyris, anno domini millesimo quadringentesimo sjptuagesimo primo. Magister civium, iudices et iurati seniores civitatis Cibiniensis et septem sedium Saxonicalium. Auf der Riickseite Adresse: Prudentibus et circumspectis viris iudicibus, villi- cis et iuratis senioribus sedis Rusmarth fratribus et amicis nobis honorandis. 1 Januar 27. " Januar 31. 3 846 Ofen 1471 Marz 10. Konig Matthias gestaltet der Gemeinde Hetzeldorf im Kriegs- fall rln Drittel ihrer waffenfdhigen Mannschaft zur Verteidigung der Kirchenburg zuriickzuhalten. 480 Ori.a. Pcm. Aih. St. Sibiu, K. A. Hetzeldorf 6/3. Siegel, riind, Dm. 65 inm, rotes Wachs in WachsschUssel. an weiss-rosa Seidenschnur angehangt. Derselbe Stempel wie N'r. 3 362. Diuck: Archiv 30, 1901, -156 Nr. 9. Von (ler Kaiulei: Commissio propria domini regis. Nos Mathias dei gratia rex Hungariae, Bohemiae et cetera memoriae com- mendamus tenore praescntium significantes quibus expedit universis, quod quia villa nostra Saxonicalis Eczel vocata in partibus nostris Transsilvanis adiaccns pro ipsius utilitate, defensioneque et decore in ecclesia sua parochiali castrum aedificare idjmque turribus, moenibus ac aliis necessariis ad id aptis propugnaculis aedificare et construcre nititur, prout iam continuare de facto dicitur. Igitur nos pro hiis et aliis eiusdem meritis, quae apud nos summo studio cumularunt, accepta etiam supplicatione fidelis nostri nobilis magistri Ladislai filii Georgii Thabiasy de Eczel praedicta, notarii cancelariae nostrae, pro hac re nobis facta sive porrecta annuimus eidem villae nostrae et conces- simus, ut dum generalcm exercitum moveri contingat, quem vel de nostro mandato vel vayvodarum nostrorum aut aliorum quorumcumque omnis po- pulus illarum partium per singula capita ingredi deberet solum duae partes popuiorum dictae villae nostrae Eczel tunc proficiscantur ad exercitum huius- modi. el alia tcrtia pars remaneat pro custodia praefatarum munitionum per eos iam factarum et faciendarum et hanc libertatem sive exemptionem in perpetuum habeat villa nostra praenotata, immo annuimus et concedimus pra- esentium per vigorem. Ita tamen quod illa tertia pars populique remanebit iuxta aestimationem iuratorum ipsius villae nostrae aliquid ad labores muni- tionum praenotatorum semper contribuere teneatur. Quocirca vobis fidelibus nostris magnifciis vayvodis et vicevayvodis dictarum partium nostrarumTrans- silvanarum, item levatoribus et sollicitatoribus dictorum exercituum aliisque cuiusvis status et conditionis hominibus, praesentibus et futuris, praesentium notitiam habituris harum serie firmissime mandamus, quatenus a modo dein- ceps dum opportunitas ingrueret, de levandis populis ad aliquem exercitum per singula capita annotatos populos dictae villae nosLrae Eczel non amplius quam ad duas partes levare et in exercitum ducere audcatis. Et secus gratiae nostrae sub obtentu facere non praesumatis. Praesentes autem quas sigillo nostro secreto, quo ut rex Hungariae utimur, impendenti communiri fecimus, post earum lecturam semper reddatis praesentanti. Datum Budae in dominica Reminiscere, anno domini millesimo quadringentesimo septuagesimo primo, regni nostri anno quartodecimo, coronationis vero septirao. Auf dem imgebogenen Teil der Plica rechls: Lecta M. 3 847 Ofen 1471 Miirz 10. Konig Matlhias befreii die Kronstddler iind Burzenldnder vom Zoll in Thorenburg. Orig. Pcrg. Arh. St. Brajov, Priv. 199. Siegel rund, Dm. 63 mm, rotes Wachs in weisser Wachsschiissel, an weiss-roter Seidenschnur angehanqt. Derselbe Stempel wie Nr. 3 362. Druck: Teleki, Hunyadiak kora 11, 434 Nr. 522. UnvoUstandig und Bruchstiick: Marienburg, Kleine sieb. Geschichte, 223 — 224 und 175. Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis. 481 Mathias dei gratia rex Hungariae, Bohemiae et cetera ad perpetuam rei memo- riam. Merito robur et decus regnoruiii in amplitudine civitatum consistere dicuntur, prout iu locatione civitatis uostrae Brassoviensis et situ terrae Barcza perpendimus, quae et pro decore et pro muro sive porta regni nostri cx iiia parte habentur, ita magnifice quidem ac taiibus aedificiis et munitionibus ut omnium laudes sine invidia cuiusque digne merentur, quae sicuti munitionibus huiusmodi ita etiam fide et virtutibus clare laabentur, siquidem ipse et com- munitas ipsarum primura praedecessoribus nosLris regibus et tandem quon- dam iilustri domino Johanui de Hwnyad dicti regni nostri Hungariae guber- natori genitori nostro carissimo ac maiestati nostrae in rebus diversis multa- rum adversitatum tempore adeo constanter exhibuerunt, ut quamvis saepius a pravis regios houores ac statum persequentibus viris impugnationes gravis- simas, damna rerum, pericula personarum ac alias diversas tribulationes et raultas temporum iniurias novissirae praesertim dum Transsilvanenses nostri a vera fide et obedientia nostra deficientes, contra nos indurato anirao insur- rexerant, susceperiut et pertulerint, nunquara tamen a vere fidei semita visi sunt deviasse, sed eo clarior ipsorura fides evasit, quo incoraraoda susceperunt graviora. Nihilorainus quoque sumptuosas expensas in servanda huiusraodi vera fidelitate liberaiiter et copiose fecerunt et habuerunt, pro quibus omni- bus ac etiara in recompensara et satisfactionem omnium praeraissarura expen- sarura, accedente etiara ad haec humillima supplicatione fidelis nostri pruden- tis et circumspecti Petri Wyroch, civis dictae civitatis nostrae Brassoviensis, omnes et singulos cives et commuuitatem dictarum civitatis nostrae Brasso- viensis et terrae Barcza a soiutione tributi in oppido nostro Thordensi exigi solitide ipsorum personis ac quibuscunque mercibus, animalibusetrebusac bonis eorum venalibus aliisque quibuscunque et cuiuscunque scilicet generis et spe- ciei existant, facienda ia perpetuum gratiose exemimus, supportavimus et libertavimus, imo exirairaus supportaraus et libertamus praeseutiuni per vigo- rem. Quocirca vobis fidelibus nostris tributariis et vicetributariis in dicto oppido nostro Thordensi nunc constitutis et in futurura constituendis harura serie firmissirae raandaraus, quatenus a modo imposterum cives et inhabita- tores praedictae civitatis nostrae Brassoviensis et terrae Barcza in dicto loco tributi vestri ad solvenduni de quibuscunque rebus ipsorura cuiuscunque gene- ris et speciei existant, tributum aliquod contra forraara praedictae nostrae gratiae artare et compellere aut ratione non solutionis alicuius tributi in per- sonis vel rebus eorura impedire aut daranificare nusquara et nequaquara prae- sumatis, nec sitis ausi modo aliquali. Alioquiu commisiraus wayvodis partiura regni nostri Transsilvanarum et eorum vicewayvodis comitibusque vestris parochialibus, ut ipsi dum per praedictos cives vel eorum alterum superinde requisiti tuerint, vos ad observanda huiusn odi mandata nostra per omnia gra- vamina vestra in talibus fieri solita, auctoritate nostra prae;entibus ipsis in liac parte attributa et iustitia raediante corapcllant et astringant. Secus ergo et gratiae nostrae sub obtentu facere nou praesuraatis. Praesentes auteni quas secreto sigillo nostro, quo ut rex Hungariae utimur impendenti communiri lecimus, post earura lecturam seraper reddi raandaraus praesentanti. Datum Budae in dominica Reminiscere, anno doraini raillesirao quadringentesirao seqtuagesimo prirao, regui nostri anno quarto decirao, coronationis vero sep- timo. Auf der Plica: hecta. M. Au[ der Riickseite von eincr Hand des 15. Jahrhunderts: Privilegium super theo- lonio in Thorda. In Schrift dcs 1(>. Jahrhunderts: Exemptio cum declaratione virtutis, constantiaeque et fidelitatis Brassouiensium. 482 3 848 Ofen H71 Marz 10. Konig Mallhias verleiht auf Biiten des Mariin Faber von Mediasch deni Marktort Tartlaii die „Insiila Bosaii" als neiie Schenkiing. Orig. Perg. Arh. St. Brajov, Priv. 195 (frulier K. A. Tartlau Nr. 4). Siegel, rund, Uiu 65 mm, rotes Wachs in Wachssehiissel an rot-weisser Seidenschmir angehangt. Derselbe Stempel, beschiidigt, wie Xr. 3 362. Einc ctwa gleichzeitige Abschrift Perg. cbenda, Priv. 196. Eingeschaltet voni siebenbiirgischen Woiwoden Petrus von Slerslorbenen Johannes Kereki von Tornen iind Ballhasar, Sohn des verstorl>enen Ladislaus Kereki von Tornen dagegen Einsprache erhoben haben. Diesem Einspiuch entgegen habcn die vom Kimig mit der Besiizung Tor- nen bcgabten Joliannes Flasncr und Gennssen in ipsorum ac Gnsparis, filii Pauli Greb, et Pclri, filii Joliannis Flasner nccnon Annae filiae dictae pracfati Pauli Greb ct item Thomae filii Petri de dicta Galthew ac Elizabeth et Margarethae filiarum eiusdeni Pctri, nccnonThomae Greb de Cibinio personis ihren Anspruch aiifrecht e.halten. Datuin (|uinti) dic dici prohihitionis praenotatae, anno domini millesimo qua- drinijontesimo sepLuagesimo primo. Oris. Pap. Arh. St. CIiij-Napoca, Arcliiv dcr Filialc Cluj-Napoca dcr Alvadcmie der S.H.R., .^rchiv der Grafen Banffy, Urlvundcn Nr. 329. Sicgcl, rund, Dm. 35 mm, war auf der Ruckscilc in weisscs Wachs aufgcdriiclit. 3 874 Klaiisenburj) 1571 .'\!ai 21. Konig Matthias triigt comiti vcl vicecomiti et iudici nobilium comitatus Albensis Transiivanae aiif, einen Streit zwischen Jereslaus de Chernahora, dem Gubernator des Bistums Weisscnburg, und dem Domkapitel von Weissenburg :u unlcrsuchcn und dazu auch das Zcugnis des Konventsvon Kolozs- monosior einzuholen. Ex inductione et consilio Emcrici Zolomy, castellani Al- bensis, habc der Gubcrnator durch die einzcln namhaft gcmachtcn inhabitatores et iobagiones episcopalcs in dicta civitate Albensi commorantes, darunter Andreas Soos, Gregorius Soos, Antonius Reubles, Ladislaus Simonis, Laurentius Zaz, Laurentius Moldvaij, Bvnedictus Bus u.a. certas particulas terrarum usua- lium ac pratorum et focnilium intra vcras mcLas portionum possessionarium dic- ti capituli in tcrritorio civitatis Albcnsis gewallsam besetzen lassen. Ausserdem hdtten sie ex commissione annotati Jereslai die Familiaren des Weissenburger Kapitels, die 50 Ochsen der erwiihntcn Weissenburger Einwohner von einer Ka- pilelswiese cintreiben wollten, mit bcwaffnctcr Hand bcdroht iind bcschimpfl und ihnen clic Ochsen weggenommcn. Bis zum 1. Juli soll das Urteil gegen Jcreslaus und die erwdhnten Bcwohncr von Wcissenburg erbracht werdcn. Datum in Koloswar feria tertia proxima ante festum ascensionis domini, anno eiusdem millesimo quadringentesimo septuagesimo primo, regni nostri anno quartodecimo, coronationis vero octavo. Orig. Pap. Batthyancum Alba lulia III, 49. Sicgel, rund, Dra. 55 mm, war in rotes Wachs vorne autgedriickt, Reste. Regest: Beke, Az erdelyi kaptalan 152 Nr. 726. 3 875 1471 Jiiui 1. Der Korwent von Kolozsmonostor bezeugl das zwischen Gaspar, dem Pfarrer von Lechnifz, als Kliiger und den Adligcn von Losoncz als Beklagten abge- schlosscnc Obcrcinkommen. Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest DI. 26 798. Keine Siegelspuren, zahlreiche kleine Flccken im Text. Doch vveist die Ausfertigung durchaus die Anlage einer Ori- ginalurkunde aus. Eine Beglaubigung des Konvents aus 1771 liegt bei. Nos conventus monasterii beatae Mariae virginis de Colosmonostra memoriae commendamus tenore praesentium significantes quibus incumbit universis, 501 quod honorabilis Gaspar plebanus de Lekencze regiae maiestatis capellanus spe- cialis ab una, ex altera vero partibus egregii Ladislaus, Johannes et Michael filii quondam Stephani filii bani de Lossoncz coram nobis personaliter consti- tuti per eosdem parili voce unanimi relatu spontaneaque eorum voluntate con- fessum extitit in hunc modum. Quodlicet praefatus Gaspar plcbanus annota- tos Ladislaum, Johanncm ct ISIichaelem filios bani practextu ablationis rerum et bonnrum ipsius Gaspar plebani ac quondam discreti Thomae similiter plebani de Bathus fratris sui coram personali praesentia regiae maiestatis in causam convenerit seu attraxerit. Tamcn lite inter eos vertente ordinatione et compo- sitione venerabilis domini Andreae filii annotati Stephani filii bani de Los- soncz et cetera necnon cgregiorum Johannis Gereb de Wyngarth ac alterius Jo- hannis dc Rede vicevaivodae Transsilvani, item nobilis Bartholomei de Moch necnon prudentum ac circumspectorum Stephani Feycr. Egidii Zabo, Nicolai Pether et .\mbrosii Literati, civium civitatis Coloswar aliorumque quam pluri- morum proborum et nobilium virorum ad talem pacis ct concordiac devenissent unionem, quod praelibatus Gaspar plebanus de insuper universis nocumentis ac dictarum rerum et bonorum ablationibus necnon dampnorum illationibus qualitercumquc pcr eosdcm filios bani eidem Gaspar plcbano illatis et irrogatis eosdem filios bani redidisset et commisisset cxpeditos, quittos et per omnia absolutos reddiditque et commisit coram nobis talimodo, quod praenominatus Ladislaus, Johannes et Michael filii bani eidem Gaspar plebano in festo beati Jacobi apostoli iiunc proxime venturi' ad manus praefatorum Stephani Fe}'er. Egidii Zabo, Nicolai Pcther et .\mbrosii Literati triginta sex florcnos puri auri dare et assignare debcant et tencantur. De quibus tamen idem Gaspar plebanus ad petitionem venerabilis domini Petri abbatis, domini et praelati nostri, eisdem filiis bani relaxassct relaxaruntque coram nobis tali obligaminis vinculo mediante: Quod si memorati Ladislaus, Johannes et Michael filii bani praescriptos triginta sex florenos auri demptis praemissis tribus florenis sicut praefertur relaxatis in praefixo termino antefato Gaspar plebano solvere mani- busque annotatorum civium de Coloswar dare et assignare nolent aut non pos- sent seu quovismodo recusarent et ncgligerent, extunc iidem filii bani contra eundem Gaspar plebanum in quadringentis florenis puri auri convincerentur. Si vero saepefatus Gaspar plebanus praescriptos florenos modo praemisso non levaret aut per praefatos cives levari non permitteret vclalio quovis quaesito colore de praemissis resiliret, tunc ipse contra antelatos filios bani in ammissio- ne praemissae suae causae et aquisitionis convinceretur eo facto. Harum nostra- rum vigore et testimonio literarum mediante. Datum in vigilia festi Pente- costes, anno domini millesimo quadringentesimo septuagesimo primo. » Juli 25. 3 876 Klauscnburg 1471 Juni 2. Der Sahkammergraf Alberlus de Naghwath fordert den Bistritzer Rat auf, ihm die falligen Geldbetrdge snfort zu iiberweisen. Orig. Pap. Arh. St. Cluj-Napoca, Archiv der Stadt Bistrita Kr. 695. Gcmmensiegel, papierbedecltt, aiif der Riickseite zum Verschluss aufgedrijckt, vcrwischt. Regest: Berger, Urkunden-Regestcn 42 Nr. 233. Providi et circumspecti viri amici honorandi. Committimus vobis harum scrie firmissimo, quatenus omnem pecuniam e medio vestri provenire debentem ad feriam secundam proximam ad diem videlicet crastinum sine mora et occasione 502 qualibot stMiiota nobis transmitterc debeatis. quia nova regiac maiestatis man- data supervcnerunt ct aliud ficri non poterit. Secus in quantum indignationem regiani evitare formidatis non facturi. Ex Clwswar in festo Penthecostes, anno domiiii ctcctcra LXXI. Albertus de Naghwalh, comes camerarum salium ct cetera. Auf der Riickseite Adrcsse: Providis ct circumspectis iudici ac iuratis civibus civitatis Rvstricicnsis amicis honorandis. 3 877 Desoh 1 i71 Jiini li. Dic Salzkammergrafen Albert Fodor imd Stcphan Irk von Dcsch lcilcn dcni Bislril:cr Rat mit. dass sic ihni dic Sahkammcr von Weisskirch und dic Filialkanuncr von Bistrit: wcilcrhin bclasscn. Orig. Pap. .\rh. Sf. CIiij-N.ipoca, .\rchiv dcr Stadt Bistrita Nr. 106. Gemmensiegel, oval, 17x13 iniii. in helles Wachs, papierbcdeckt, auf der RUckseite zum Verschluss aufgcdriickt. Nackte Fignr mit crhobcncm linkcn Arm. Regcst: .\ichiv. Zeitschrift 12, 85, Bcrger, Urkiinden Regcstcn 42 Nr. 2.34. Nobiles ac circumspecti viri nobis honorandi. Omnimodo intellcximus vos esse contnmaccs ad obcdiendum mandatis regiae maiestati nccnon mandatis egrcgii magistri .\lberti pcrsonae rcgiac. Igitur harum serie ut prius camaram ipsam Fcyereghaz simul cum filiali camara Bistricicnsi vobis rcmisimus et nunc re- mittimus manibus vestris vigore pracsentium assignantcs rclinquimus tempore dandi rationem. quo tempore \os e\ocabimus mcdiante literis rcgalibus dc damp- no, dc inobcdienlia, de contumacia, de infidclitatc huius rci vosmet respondendi sitis, estis et eritis contra dominum ct egregium magistrum Johannem comitem camerarum necnon contra egregium magistrum .\lbertum itcrumi contra nos coram rcgia maiestate propria. lam amplius dictam causam nou consequimur nec vos amplius rogabimus. Datuin in Dees feria sexta post festum corporis Christi, auno domini millesimo quadringentesimo septuagesimo primo. Albertus Fodor, Stephanus Irk, comites salium- de Dees. Auf der Riickseite Adresse: Nobilibus ac circumspectis viris iudici, iuratis Bistri- ciensibus nobis honoraudis. 1 Ober dcr Zeile. " Vorlage salum. 3 878 1 -i71 .luni 18. Der Konvent von Kolozsmonostor beurkundet das Testanienl der Kalharina Lukachy aus Klausenburg. ..inemoriae commendamus tenore praesentium significantcs quibus expedit universis, quod prudentes ct circumspecti viri Ambrosius Literatus necnon Jo- hannes Kwn, iurati cives civitatis Coloswar, ad instantem et legitimam peti- tionein providi Martini, filii condam Johannis Lukachy consimiliter civis eius- dem civitatis Coloswar nostram venientes in praesentiam parili voce et unani- 503 mique relaLu ad fidem coriim deo debitam^ sponte confessi extiterint in hunc modum: Quod cum ipsi ad legitimae petitionis instantiam condam lionestae dominae Katherina vocatae, consortis praefati Martini in domo habitationis eiusdem in eadem civitate Coloswar habiti, petiti ct accersiti fuissent consti- tuti, tunc eadem domina Katherina in lecto aegeritudinis decumbente licet aegre corpore compos, tamen- omnia ratione, coram ipsis ac Stephano presby- tero confessore suo aliisque quam pluribus honestis viris ac* liominibus utrius- que sexus talem cdidisset testamentariam dispositionem. Quod primo claustro fratrum ordinis praedicatorum intra muros dictae civitatis Coloswar quatuor florenos auri, item monialibus ad sanctum Egidium quatuor florcnos, item hos- pitali beatac Elizabet florenos IIII et unum vas vini antiqui et alteri hospitali sancti spiritus florenos IIII et* unum* vas* vini*, item annotato presbytero Stephano suo confessore florenos IIII, item quoddam pallium suum flavei co- loris de Pernisio et quatuor f lorenos honestae dominac consorti Johannis Rywch dicti, item de clenodiis suis unum calicem fiendum XXI florcnos auri valen- tem, itcm tunicam suam viridiam simulcum pallium similiter viiidis coloris simulcum fibulis et nodulis duabus puellis filiabus scilicet praefati Johannis Rywch, item qualuor pecies grisei pauperibus distribuendo et unum vas vini, item eundem honestae dominae Geres nominatae quatuor florenos et tunicam suam brunatici coloris, item Johanni fratri eiusdem dominae tres florenos octo ulnas de panno Melhy florenos tres, item memorato Johanni Rywch fratri* suo* octo ulnas de panno Melhy, itcm uxori Leonardi unum pepulum et unam mastrucamde duabus quamcumque duxerit eligendam, item eidcm Leonardo, fratri suo, octo ulnas panni de Melhy, item tunicam suam ac pallium de Harnasin flavii* coloris* et unum pepulum honestae dominae consorti Hazunflesch, item ad fabricam ecclesiac parochialis sancti Michaelis archangeli in eadem civitate constructac quatuor florenos auri. Alias autem res suas universas et quaelibct bona sua mobilia pariter et immobilia praenotato Martino Aurifabro, marito suo, testamentaliter legavisset et commisisset perpetue duraturum. In cuius fassionis evidens testimonium praesentes literas nostras duximus* concedendas. Datum feria tertia proxima post festum Viti et Modesti martirum, anno et cetera (1471). Gleichzeitiges Kopialbuch des Konvents von Kolozsmonostor, Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 36 393, 94 Nr. 1. 1 Hierauf fideli gestrichen. ' Hierauf u ohne Kiirzungsstrich. * Hierauf p ohne Kurzungsstrich. * Ober der Zeile. 3 879 Ofcn 1471 Juni 26. Konig Matthias vcrbietei den siebenbiirgischen Woiwoden, die Sachsen von Kronstadt und dcm Burzcnland zur Teilnahme am Turkenfeld- zug zu verhalten, da sie ihm geldliche Unterstutzung zugesagt haben. Orig. Pap. Arh. St. Brajov, Priv. 202. Siegcl, rund, Dm. 55 mm, in rotes Wachs, papierbedeclit, vorne aufgedriickt. Im Siegelfcld gevicrter Wappenschild. Links oben Doppelkreuz, darunter Lowe. Rechts oben vier Querbalkcndarunter drei Lcopardenkopfc. Druck: Teleki, Hunyadiak kora 11, 445 Nr. 528. Von der Kanzlei: De commissione domini regis. Mathias dei gratia rex Hungariae, Bohemiae et cetera fidelibus nostris magnifi- cis Johanni Pangracz de Dengeleg et Nicolao Chwpor de Monozlo waywodis 504 Transsilvanis ac eorum vicowaywodis, nec non coinilibiis ct vicecomitibiis. generaliterqiie cunctis levatoribus ac sollicitatoribus praescntis exeicitus con- tra Turcos instaurati, salutem et gratiam. Quia fidelcs nostri prudentes et cir- cumspecti Saxones de Bra.ssouia ct de Barcza nobis iiovissime ;ul singularem nostrani rcquisitionem certam et grandem summam florenorum auri pro expe- diendis lebns nostris adversus aemulos liaereticos iam inceptis obtulerunt, de qua quidem florenorum auri summa ipsi nunc aliquam partcm exsoiverunt, et reliquam partem infra certum tempus ipsis deputalum nobis solvere tene- buntur. ob lioc nos tum hac ratione tum etiam co respcctu. quod ipsi Saxones continua vigilantia circa defensionem ipsius regni nostri Transsilvani una cum aliis fidelibus regnicolis nostris facere habent nihilominusque illa considera- tione, quod ipsi in solutione huiusmodi summae florenorum auri non parvam, immo maximam curam et sollicitationem habere debent, eosdem Saxones de Brassouia et de Barcza universaliter ab ingressu ipsius exercitus nostri in hoc regnum nostrum fiendo hac vice exemimus et supportamus, immo exemtos et expeditos committimus praesentium per vigorcm. Quocirca fidelitati vestrae firmiter praecipientcs mandamus. omnino ita habere volentes, quatenus, habita praesentium notitia, praefatos Saxones scilicet eorum quemlibet ad dictuni cxercitum, cxtra dictum regnum Transsilvanuiu compcllere et cogere non dc- beatis et nec ipsos ratione non ingressionis iu personis rebusque et bonis eorum impedire, molestare aut damnificare contra formam praeniissae nostrae exem- tionis praesumatis gratiae nostrae sub obtentu. Volumus etiam et eidem fide- litati vestrae firmissime committimus, quod si et in casu quo iam vos dictos Saxones ad dictiun exercitum levasselis, mox habitis piaesentibus cosdem abs- que omni impedimento ad piopria lemittatis. Nc praetacta solutiosummae flo- renorum auri ex hac causa quocumque per cos negligatur. Sccus ergo non fac- turi, praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Buda feria quarta proxi- ma ante festum beati Ladislai regis, anno domini millesimo quadringentesimo septuagesimo primo,regni nostri anno quarto decimo, coronationis vero octavo. Unten rcchts von der Kan:lei: Ad relationem Johannis Ernnst. 3 880 Klauscnburg 1471 Juli 2. Albertiis de Walh ersiicht den Rat von Bislritz, ihm den noch ausstdndigen Stciierrest auszufolQen. Orig. Pap. Arh. St. (Uuj-Napoca, Archiv der Stadt Bistrita Nr. 690. Ringsicgel war in griines Wachs auf der Ruckseite zum Vcrschluss aufgedriickt. Regest: Berger, Urkunden-Rcgesten 42 Nr. 235. Circumspecti viri nobis dilecti. Committimus vobis harum serie firmiter, qua- tenus visis praesentibus residuitatem taxarum, quam exsolvere debetis exsol- vere et nobis quain totius transmittcre debeatis. Ceterum quia nos decimas Bistricienses pro centum florenis auri a domino laiyslao recepimus in arendam, pro quarum recollectione Bartholomeum literatum et Demetrium parvum con- civem vestrum in medio vestri constituimus. Ipsis igitur decimatoribus ipsas decimas recolligere permittatis. et ciim opus fuerit eisdem omni auxilio et iuva- mine adesse debeatis, nec alteri cuipiain ipsas decimas dare seu recolligi facere permittatis. Alioquin sciatis, quod super \obis damnum quod exinde sentire- mus reciperemus. Ex Clwswar feria tertia j^roxima post festum beati Ladislai regis, anno domini et cetera LXX primo. Albertus de Wath et cetera. 505 Aiif der Riickscite Adresse: Circiimspectis iudici iuratisque civibus civitatis Bystriciensis nobis dilectis. 3 881 Rala \Iare l-i/I Jiili 2!>. Der RicJiler Thonms Gobel von FrnuenhaehjBaia Mare empfiehlt dem Bislrilzcr Ral, dcn ijelehrten Andreas Hanho de Morauia zum Stadtpfarrer -ii wahlen. Oris. Pap. Arh. St. Cluj-N.Tpoca, Archiv dcr Stadt Bislrifa Nr. 697. Ringsicgel war iu griines Wachs auf der Huckseite zuni Verschluss aufgedriickt. Nach Zimmermann, Manuskript des Urkuudenlmchs, der es uoch liusehen konnte, war das Ringsiegel, papierbedcckt, achteckig, iiber einem kkineu W;ippenschild die Initialen Ton Cojocna und Untersiegler der Salzkammer in Sic, empfichlt dem Bistritzer Richter Georg seinen Boten. Orig. Pap. Arh. St. Cluj-Napoca, Archiv der Stadt Bistrita, Xr. 109. Ringsiegel war auf der Riickscite in weiBes Wachs zum Verschhiss aufgedriickt. Regest: Archiv. Zeitschrift 12, 86 Berger, Llrkunden-Regestcn 42 Nr. 239. Circumspecte vir amice nobis diligende. En niisimus ad vestram amicitiam ho- minem noslrum sjjecialem^ in nostris factis, cuius vorbis hac vice adhibere ve- litis tamquam nostris. Etiam petimus tamquam fratrem et amicum carissimum diligenler, quatenus in quibus petierit- voce nostra in facta nostra procurare propter nos nonpigritemur, quod si feceritis vobis in pluribus reservire non post- ponemus. Ex Zeck feria quarta ante festum beati Mathei apostoli. anno domini M<»CCCC 7» primo. Dominicus plebanus de Colos subsigilator salium regalium in camara Zeck, amicus vester carissimus. Auf der Riickseite Adresse: Circumspecto viro Georgio iudici de Bistricia^ fratri et amico suo carissimo. ' Vorlagc speciallem. ' Vorlage Bistriciensis. * Vorlage pelierinl. 510 OlVn 1-571 SeptrnibrrnO. Konuj Maltliias verpfamlel niagnifico Johanne Ermislh thesauiario referenle, dic Bury Kol;elbiirg (Kykellcwar) iind den Markt Miihlbacli (Zazsebes) mit ihren Perlinentien dem siebenbiirfiischen Woiwoden Johannes Pongrac: de Denijeley. ... Budae seciuido die festi beali Michaelis arcliaiigeli.. anno domini millesimo quadringentesimo sepluagesimo primo, regni nosLri anno quarlodecimo, coro- nalionis vero octavo. ICiwiilint in der Urkunde Konig Matlhias von 1478, Aih. St. Siljiu U II 388. IJiuck lier liiwahnung: Teleki, Ilunyadiak koia 12, 77 Nr. 624. Programin Miihlbach 1875/76, 40 Nr. 8. 3 8Q0 Jucu li71 Oktober n. Der siebenbiiryische Vizewoiwodc Johannes de Rede empfiehlt dem Bislril:er Richter Georg seinen Beaiiftrugtcn 1'eter Gengewsy. Orig. Pap. Arh. St. Cluj-Napoca. .\rchiv der Stadt Bistrita Nr. 110. Siegel rund. Dm 18 inni, in griines Wachs auf der Riickseite ziim Verschluss aufgedriickt. Regest: .\rchiv. Zeitschrift 12, 86. Berger, Urkunden-Regesten 43 Nr. 240. Prudens et circumspecte amice noster dilecle. Novcritis quod scribit nobis dominus noster Chwpor vaivoda mediante literis suis, ul illum domum suam inibi Bystryciae habitam a manibus hominis Mathyws occupari faciamus unde ad occupationem eiusdem domus hunc Petrum Gengewsy deputavimus. Igilur rogamus vestram amicitiam praesenlibus diligentcr, quatenus velilis praefato Pelro Gengewsy si necesse fueril in occupalione eiusdem domus ciim auxilio fieri, ut idem valeat domum eandem a manibus hominis dicti Mathyws occu- pare secus penam non facturus. Ex Swk sabbato proximo post feslum beali Francisci confessoris, anno domini et cetera LXX primo. Johannes de Rede, vicevaivoda Transsilvanus ct cetera. Aiif der Rilckseite Adresse: Prudenti et circumspecto Georgio iudici civitatis Bystricyensis amico dilecto. 3 891 Desfh l'«71 Oklobcr 5. Pelrits Literatiis, Siegler der Sal-kammer in Desch, bestdtigt dcm Bistrit:er Rat den Empfang von 100 Goldgulden Steueigeld. Orig. Pap. .\rh. St. f.Iuj-Napoca, Archiv der Stadt Bistrita Nr. 111. Ringsiegel, in griines Wachs, papierbedeckt, vorne aufgedriickt. I"igur. Re.gcst: Berger, Urkunden-Regesten 43 Nr. 241. Ego PetrusLiteratus sigillalor de Dees fateor hoc meo cyrographo. quod cir- cumspecti iudex et iurati cives civitatis Bistriciensis de ta.xa per dominum et magnificum Johannem Ernusl in persona regiae maiestatis ad eos imposita assignaverunt manibus meis florenos auri centum super quibus eosdem i[u]di- cem^ et iuralos inisi quitos el expeditos testimonio praesentium mediante. 511 Dalum in Dees sabbalo proximo post fes[lum]- beati Francisci confessoris, anno domini millesimo quadringentesimo septuagesimo primo. ^ Lucke 3 mm. 2 Liicke 6 mm. 3 892 Oft'11 l-iTI Oktobpr 10. Kdniy MalUdas befiehll seinen Kammergiafen, den Be- wohnern von Sehussburfj ihr alies Rechl auf den Bezuy uon Kleinsalz aus dem Szeklerland zu sichern. Orig. Pap. Aih. St. Sibiu, Nova CoU. post. 1856. Siegel, lumi, Diii. 65 mm, war in rotes Wachs vorne aufgedriickt, Reste. \'on der Kunzlei: Commissio domini regis. Mathias dei gralia rex Hungariae, Bohemiae et cetera fidelibus nostris univer- sis et singulis comitibus camararium salium nostrorum nec non sigillatoribus eorundem in partibus regni nostri Transsilvanis ubivis constitutis et existen- tibus praesentes visuris salulem et gratiam. Exponit nobis fidelis noster cir- cumspectus Michael Lileratus, notarius civitalis nostrae Segeswar, in sua ac magistri civium, iudicum et iuralorum civiura et totiiis communitatis eiusdem civitatis nostrae et pcrtinentiarum suarum personis quodlicet ipsi antiqua eorum libertate per divos reges Hungariae nostros scilicet praedecessores ipsis gratiose concessa requirenle salibus Siculorum nostrorum semper et ab antiquo libere usi fuerint et gavisi. Tamen vos nunc ipsos contra huiusmodi eorum li- bertates et consuetudines diversimode impediretis et nec eisdem salibus Si- culorum cosdem uti permitleritis in praeiudicium iurium libertatum eorum non modicum. Unde supplicavit nobis praefatus Michael Literatus in sua ac aliorum quorum supra nominibus et in personis, ut ipsis circa praemissa de remedio providere dignaremur opportuno. Et quia nos praefatos exponentes in eorum antiquis liberiatibus et consuetudinibus inviolabilitcr tenere et observare volumus, ideo fidelitati vestrae mandamus, quatenus receptis praesentibus dictos cives et inhabitatores eiusdem civitatis nostrae Segeswar et pertinen- tiarum suarum contra huiusmodi libertates et consuetudines eorum in quan- tum eas habent impedire et dampnificare nuUatenus praesumatis nec sitis ausi modo aliquali. El haec voUimusperfuturos camerarios et sigillatores firmiter observari. Praesentibus perlectis e.xhibenti reslilutis. Dalum Budae feria quinta proxima posl fcstum beati Dyonisii martiris, anno domini millesimo quadrin- gentesimb septuagesimo primo, regni nostri anno quartodecimo, coronationis vero octavo. 3 8Q3 1471 Oktoher 25. Das Weissenburger Kapilel beglaubigi iiber Ersuchen der Botcn (nuncii) der Sieben Sluhle, videlicet Martinus Literatus de Mortonfalwa ct alii quatuor nobiles et cives de praedictis sedibus in ipsorum ac universorum et singulorum conciviiim ac iiospitum cunctorumque incolarum et inhabitatorum ditioni et iurisdictioni eiusdem sedibus subiectorum personis die Urkunde Konig Matlhias von 1468 Nr. 3 650 iibe.r die Aufrechlerhallung der Rechte und Freiheitrn der Saclisen der Sieben und Zwei Stilhle. 512 Datum feria sexta proxima ante festum bcati Demetriii martiris, anno domino millesimo quadringcntesimo scptuagesimo primo. Folgi die gleiche Zeugemeihe wie Nr. 3 S63 mit Aitsnahme dcs Kuslos, der hirr Mathcus hcissl. Orig. Perg. Aih. St. Sibiu U II 337. Sicgcl, spitzoval, 58 + 38 nim, weisses Wachs in WachsschUssel an hcller Hanfschnur angehangt. Derselbe Stempel wie Nr. 216. 3 8Q4 Deseh 1471 Oktober 2G oder \ovember 2. Pelrus Lileratus, Sicgler der Salzkam- mer in Desch, schreibt an Richter und Rat von Bistriiz in Angelcgcnheit eines Weintransportes. Orig. Pap. Arh. St. Cluj-Napoca, Archiv der Stadt Bislrita Nr. 698. Ringsiegel, rund, Dra 14 ram, auf der Rilckseite in griines Wachs, papierbedecl^t, zura Verschluss aufgedruckt. Im Siegelfeld Figur. Regest: Berger, Urkunden-Rcgesten 43 Nr. 242. Salutem cum lionore. Prudentes ac circumspecti viri [domini et amici]^ nos- tri honorandi. Novcritis quomodo nuper ex parte vinorum f Y vestris dominationibus scripseram, uti cum ali [ ]- velitis facere. Ideo petimus vestras dominationes et amicitias d[ Y ob respectum dominorum nostrorum cum curribus sex vel [ Y sub [ ]* venire velitis. Ex Dees sabbato proximo [ Y festum Symonis et Judae apostolorum, 147"!. Petrus Literatus ac sigillator de Dees araicus vester. Auf der Ruckseite Adresse: Prudentibus ac circumspectis viris Georgio iudici et iuratisque civibus Bistriciensibus dominis et amicis honorandis. 1 Liicke am rechten Rand 25 mm. " Liicke 10 mm. s Liicke 30 mm. 3 895 Ofen 1471 Oktober 30. Konig Matthias verbietei den KasteUanen der Torzburg und dcr Heldenburg, den Krebsbach zum Nachteil der Bewohner von Marienburg abzuleiten. Orig. Pap. Arh. St. Brajov, Archiv der Evang. Kirchengemeinde A. B. Bra^ov IV. E. 3. Siegel, rund, Dra. 64 mm, in rotes Wachs, papierbedeckt, vorne aufgedriickt. Derselbe Stempel wie Nr. 3 362. Von der Kanzlei: Propria commissio domini regis. Mathias dei gratia rex Hungariae Bohemiae et cetera fidelibus nostris castel- lanis castrorum nostrorum Therch et Helthwyn salutem et gratiam. Exponitur nobis in personis fidelium nostrorum iudicis et iuratorum civium ac totius communitatis oppidi nostri Feldwar ad modum querelae, quomodo vos flu- vium Kryzpah vocatum per medium dicti oppidi decurrens, nescitur quo motivo ducti a vero alveo suo aggeribus distractis eductum alio defluere coegissetis, nolentes eundem in antiquo suo permittere decurrere meatu, in praeiudicium 513 eorundem exponentium et damnum non modicum. Unde supplicarunt maies- tati nostrae ut ipsis circa praemissa remedium adhiberemus opportunum. Et quia nos sicuti neminem regnicolarum nostrorum sic non minus ipsos expo- nentes quibusvis rebus utilitati et comodo ipsorum conducentibus per quem- piam privari et impediri volumus, ideo fidelititati vestrae firmiter praecipi- entes committimus, quatenus amodo in antea huiusmodi fluvium ipsorum in alveo seu meatu suo alias consueto defluere et decurrere permittatis ac de vero ipsius cursu nequaquam educere praesumatis nec sitis ausi modo aliquali. Praesentibus perlectis exhibentibus restitutis. Datum Budae feria quarta pro- xima ante festum omnium sanctorum, anno domiiii millesimo quadringente- simo septuagesimo primo, regni nostri anno quarto decimo, coronationis vero octavo. 3 896 Ofen 1471 Oktober 31. Konig Malthias eisucht den Kionstddter Ral, :ur Vertei- digung gegen die Tiirken 100 Hakenbiichsen mit Pulver und Kugeln dazu :u liefern. Orig. Pap. Arh. St. Brasov, Prlv. 204. Siegel, rund, Dm. 65 mm, in rotes Wachs, papier- bedeckt, vorne aufgedriickt. Derselbe Stempel wie Nr. 3 362. Druck: Teleki, Hunyadiak kora 11, 457 Nr. 534. Matthias dei gratia rex Hungariae, Bohemiae et cetera fidelibus nostris pru- dentibus et circumspectis magistro civium, iudici, iuratisque consulibus civi- tatis nostrae Brassouiensis, item cunctis populis et iobagionibus in pertinen- tiis dictae civitatis nostrae commorantibus et constitutis salutem et gratiam. Indigemus ad praesens pro defensione illarum partium contra Turcos certis pixidibus nec pulveribus et globulis eisdem necessariis. Committimus itaque fidelitati vestrae firmiter, quatenusreceptis praesentibus centum pixides manu- ales, unum centenarium pulveris et mille globulos ad manus fidelis nostri Alberti Literati comitis camerarum nostrarum, aut hominum suorum prae- sentium scilicet ostensorum dare et assignare debeatis, accepturi pro his et aliis servitiis vestris suo tempore haud dubiae gratiam nostram et favorem. Aliud non facturi. Datum Budae in vigilia feslivitatis omnium sanctorum, anno domini millesimo quadringentesimo septuagesimo primo, regni nostri anno quarto decimo, coronationis vero octavo. Unten rechls von der Kanzlei: Ad relationem Johannis Ernst thesaurarii. 3 897 Ofen 1471 Novcmber 1. Kiinig Matthias verbieiel den Szcklern, die durchreisenden Kronstadier zu beliisligen unil ordnel die Bestrafung Zuwiderhandelnder an. Orig. Pap. Arh. St. Brasov, Priv. 205. Siegel, rund, Dm. 64 mm, in rotes Wachs vorne aufgedriickt, derselbe Stempel wie Nr. 3 362. Druck: Szab6, Szek. oklev^lt.ir III, 94 Nr. 479. Von der Kanzlei: Commissio propria domini regis. Mathias dei gratia rex Hungariae, Bohemiae et cetera fidelibus nostris agi- libus universis et singulis Siculis in quibusvis districtibus ac sedibus Sicu- lorum partium Transsiluanarum regni nostri salutem et gratiam. Exponitur 514 nobis iii personis fideliuin nostiorum iudicis et iuratorum civium ac totius cominuiiilatis civitatis nostrae Brassoviensis ad modum querelae, quod cum ipsi exponentes aut aliqui ex eis cum ncgotiationibus suis vestri in medio proficiscerentur, nonnulli malefactores essent in medio vestri commorantes, qui ipsis expoiientibus more praedonico multa damna intulissent ex parte quorum iiemo vestrum praefatis exponentibus ad requisitionem eorundem iudiciuin et iustitiain administrare curavisset in praeiudicium ipsorum atque damnuin supplicatumque est maiestati nostrae superinde opportune provideri. Et cum ad nostrae regalis potestatis officium pertinere maxime intelligamus, ut et cominissa delicta non maneant impunita et deliquendi aditus rebellibus et contumacibus omnino praecludatur, igitur fidelitati vestrae et vestrum cuiuslibet harum serie strictissime mandamus, quatenus a modo in antea dum et quotienscumque praesentibus per ipsos exponentes aut aliquem ex eis re- quisiti fueritis ex parte talium malefactorum, qui eisdem exponentibus damna intulissent aut quoquomodo inferre praesumpserint servata lege et consuetu- dine partiuin illarum iustitiam adminstrare debeatis, alioquin eisdem expo- nentibus praesentibus facultatem dedimus, ut ipsi omnes tales malefactores ubicumque reperire poterint eosdern captivare et iuxta demerita ipsorum pu- nire valeant atque possint auctoritate nostra praesentibus ipsis in hac parte attributa et iustitia mediante. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Budae in festo omniuni sanctorum, anno domini millesimo quadrin- gentesimo septuagesimo primo, regni nostri anno quartodecimo, coronationis vero octavo. 3S9S Ofen li71 November 1. Konig Matthias befiehlt Petrus und Matthias Gereb de Wyngaith, der Stadt Kronstadt deren Besitzungen Schirkanyen und Pdrdu zuriickzustellen. Orig. Pap. Arh. St. Brajov, Priv. 206, Siegel, rund, Dm. 65 mm, in rotes Wachs, papierbedeckt, vorne aufgedriickt. Derselbe Stempel wie Nr. 3 362. Von der Kanzlei: Gommissio domini regis. Mathias dei gratia rex Hungariae, Bohemiae et cetera f idelibus nostris egregiis Petro ct Mathie Gereb de Wyngarth salutem et giatiam. Exponitur nobis in personis fidelium nostrorum iudicis et iuratorum civium ac totius communi- tatis civitatis nostrae Brassoviensis ad modum querelae, quomodo vos his diebus proxime praeteritis quasdam duas possessiones praefatorum exponen- tium Sarkan et Mykesdorff vocatas, in quarum pacifico dominio iidem se ex donatione nostra perstitisse et easdem legitime possedisse asserunt a manibus eorundem iniuste et indebite per homines vestros occupari fecissetis occupa- tasque teneretis etiam de praesenti potentia mediante in praeiudicium prae- fatorum exponentium atque damnuin. Et quia nos huiusmodi possessionum iniustam occupationes per queinpiam committi nolumus, igitur fidelitati vestrae harum serie firmiter mandamus, quatenus mox visis praesentibus praescriptas possessiones Sarkan et Mijkesdorff per vos et vestros modo prae- misso iniuste occupatas manibus eorundem exponentium libere reddere et remittere et per vestros reddi et remitti facere manusque vestras et vestrorum ex eisdem excipere et excipi facere debeatis et secus nuUatenus facere prae- sumatis. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Budae in festo omniuin sanctorum, anno domini millesimo quadringentesimo septuagesimo primo, regni nostri anno quartodecimo, coronationis vero octavo. 515 3SQ9 (1471) Novcinber 7. Der Konvent vun Kolozsmonostor bezeugt eine Einsprachc des Thomas Aurifaber de Thorda, in der es heisst: Quod ipse tertio die^ ante festum exaltationis sanctae crucis novissime praeteritum-^ aurum in pulve- ribus XXVIII florenos valentem ad civitatem Cibiniensem ad cameram deferre habuisset. Et cum ad possessionem Pokafalwa pervenisset, tunc familiares et homines circumspecti Gaspar Berthalan, civis civitatis Coloswar, in ipsum irruissent ab ipsoque idem aurum abstulissent potentia mediante. Tandem ipso facto honorabilem dominum Gregorium plebanum^, Johannem Zegen iudicem necnon Stephanuni Feyer et Johannem Marky, cives ciusdcm civitatis Coloswar, erga ipsum Gaspar transmisisset petens eundcm aut ipsum aurum redderet aut iudicio detinueret idemque aurum nec reddere aut iudicio reti- nere voluisset, in praciudicium et dampnum dicti expouentis valde magnum. Datum secundo die festi beati Leonardi (1471). Gleichzeitiges Kopialbuch des Konvents von Kolozsmonostor Ungar. Landesarchiv Budapest DI. 36 393, 101 Nr. 2. ^ Hierauf senkrechte Linie gestiichen. ^ Hierauf einige Buchstaben gestrichen. 2 September 12. 3 900 Kokelburc) 1471 Noveiuber IS. Der siebenbiirgische WoiwodeJohannes Pongracz bestdligt den Bistritzem den Empfang des Martinszinses. Orig. Pap. Arh. St. CIuj-Napoca, Bistritzer Urkunden Nr. 112. Siegel, rund, Dm. 26 mm war in griines Wachs vorne aufgedriickt, Reste. Regest: Archiv. Zeitschrift 12, 86. Bergcr, Urkunden-Regesten 43 Nr. 243. Johannes Pongracz de Dengelegh, vaivoda Transsilvanus Siculorumque et Themesiensis comes memoriae commendamus, quod sapientes et circumspecti de Byztricia censum, quo nobis circa festum sancti Martini confessoris' te- nentur, plenariae exolverunt. Itcirco eosdem misimus expcditum praefatos Byztricienses post exsolutionem praedicti census vigore praesentium mediante. Datum in castro nostro Kykellewar tertio die festi Briccii confessoris, anno domini et cetera LXX™° primo. * November 11. 3 901 Regensburg 1471 Dezeniber 5. Ein Unbekannter berichlct Malthias Schlick auf Elbogen u.a. iiber ein Erdbeben in Kronstadi, gan: Siebenbtirgen, der Moldaii und der Walachei. Druck: Fontes Rerum Austriacarum II, Diplomataria ct acta 46, Wien 1892, 169 f Nr. 139 nach einer Kopie im Staatsarchiv Dresden, Bohmische Sachcn III f. 173 ff. Bruchstiick: Veress, Acta et epistolae 1, 1914, 6 Nr. 6. ... Die ander zedell von der ertbibunge. 516 Itcrn ich fnge nch wissen. das den nehisten tag noch dalo disz briffes, das ist in doni tage decollationis sent Johannis dcs Tewffersi zvvusschcn zehen und eylffon ist ein «Jrossc erlbebiins in der Kroncn knmraen, also das alle gebuwde, bergk unnd tall bcwcgt sind wurden. Uiid in der pfarrkirchen von dera gewelbe iibcr dem hoen altar ym chore ist der schilt dcs richs zu Ungern gefallen und die anderen schilde sint unvorsert bliben. Der turm der selbigen kirchen hat sich geneigt. gleich alss cr zur erden fallen wolde und yen teil der muwer unsers gartens ist gcfallcn, item das dach. Uff der statmawer ist das grosse teil abgcfallcn, ctzliche wcren der muwcr sint nider gewurffen, vil turme siut zurysscn und die obirsten tcil dovon gefallen, die decher der thurme und huser sint nidergefallen und die Icwte sint von den tischen geflogen uff die gassen, glich als sie unsinnig weren, und glich gestalt als die toden. Es sind vil fuwer- muwer der huszer zuryssen und uff den dorffern sint die gebell nidergefallen. Item von dcm bcrge des slosses von der hoe des berges geygen der stat uss zu- brechnug dcs bergcs sint zwcen grosse steync komen. Und die ertbibunge ist in derselbigen stunde geschcen in der Mulden biss an das wcisse sloss Nectcr genannt, bie Capham, und das sloss waybode in der Walacheye ist villich gar zubrochen. Doselbist ist die erde geoffent und gross stanck mit boszem stink- kendcm wasser und andern vfflaten hat sich erougent. Item man sagit, das in der Muldaw eyn dorff ganz mit lewten, gebuwden, tyren und andercm er- truucken sey. Und in derselben stundcn haben sich alle berge zu Cibss, zu Turda und zu Bistricienn und in dem ganzen ertrich zu Cicilien und durch die ganze Walachia und Muldaw beweget und das ertrich Cicilien und Silva- nien biss an die gemelten ende. Item in demselben tage decollationis sent Jo- hannes umb sej^gers zwe ist abir eyn ertbibung gewest. Item an der dritten nacht alssbalde dornach umb drey horc fruw ist aber ertbibuug gewest. Itera die virde nacht umb drey hore ist abir ertbibung wurden. Item ara sontage noch mittagc umb des seigcrs zwe wart auch ertbibung. Item am selbigen tage nach der complet vor siben horen ist abir ertbibung wurden, also das byenen funff tagen siben raall ertbibung gescheen ist. Das mogci meyn guten vetern und frunden ouch anderen, wem ir wolt, verkundigen, wenn die ding sint allc warhafftig. ... Geben zu Regenssburg am mitwochen vor Lucie. 1 August 29. 3 902 1471 Dczembcr 16. Der Rat von Kronstadt entscheidet einen Hattertstreit der Gemeinden Brenndorf und Pelersberg. Orig. Perg. Arh. St. Bra^ov, Sammlung kirchlicher Urkunden, Evang. Kirchenge- meinde A. B. Bod Nr. 7. Siegcl war angehangt. Regest: Korrespondenzblatt 1, 1878, 121 Nr. 5. Nos iudices iuratique consules civitatis Brassouiensis districtusque Barcensis memoriae commendamus tenore praesentium significantes quorum expedit notitiae cunctorum, quod cum nos more nostro alias observato in praesenti nostra generali congregatione pariter pro tribunali consedissemus, nostrae se praesentiae ibidera exhibuerunt providi ac probi viri Johannes Kyrschin vil- licus cum suis senioribus videlicet Gehans Hannus, Sraits CIoz, Stolcz Jurg et Egidius, et de coraraunitate Closch, Steffes Jacob, Czwkysch et Steffanus bey der Kyrchin de Botfalwa in suis ac totius de coramunitate de eadera per- 517 sonis tamquam actor parte ab una, siquidem partibus ab altera Schobels Steffan villicus cum senioribus de Zentpeter, similiter in suis ac totius communitatis de eadem personis tamquam reus et in causam attractus. et per eosdem villicum cum suis senioribus de Bodfalwa declaratum expositumque est nobis sub spe- cie gravis querelae in liunc modum. Quod cum ipsi a dudum quandani plagam terrae zabulosae ac arundinosae pacifico quietoque dominio posscdissent, habita se adiacenter versus tenutam ac territorium illorum de Zentpeter, tamen idem eos minus debite impedire niterenlur impedirentque de praesenti ipsis expo- nentibus in dampnum et praeiudicium valde magnum, petentes ipsis remedio iuris subvenire. Ex adverso villicus et seniores de Zentpeter vendere cura- verunt, quod cum eadem pars terrae ob quam lis dinoscitur praesens fore mota, aequitate dictante ad eas de iure pertineat, tamen praefati villicus cum ceteris de memorata Bodfalwa usque nunc impedissent in ipsius usus fruitionem, postulantes ipsis ob iustitiae meiitum circa haec provideri. Nos vero auditis partium propositionibus et rcsponsionibus, uedum in eo contenti, verum etiam ex pollicitatione partium^ ambarum locum eorundem adivimus propter aus- cultari meram iustitiae aequitatem. Quo peracto nihil aliud quam deum et eius iustitiam amplexantes et prac oculis statucntes, talcm in hac causa diffi- nitivam sententiam duximus proferendam, ut suavitas amoenitasque amici- tiae inter partes conservetur et ne fomentum ulterioris controversiae excrescat, ipsis in id assentientibus, ut universi notabiliores de villis praemissis locum eundem accedere debeant, adiunctis ipsis tam de civitate antedicta quam dis- trictu Barcensi perspicuae sagacitatis hominibus, qui tandem iuxta deum et suarum conscientiarum evidentiam mcmoratam plagam terrae in funiculo distributam byparciantur, unicuiquc partium medietatem effective assignantes iuxta capacitatem loci eiusdem relinquentem cum perpetuum quoque silen- tium universis ipsis pro hac causa ulterius querulando imponentes, harum nostrarum literarum sigillo nostro provinciali consignatarum vigore et tes- timonio mediante. Datum in praemissa nostra congregationis celebratione secunda feria ante angariam natalis dominis, anno eiusdem millesimo qua- dringentesimo septuagesimo primo. Auf der Riickseite von einer Hand des 15. Jahrhunderts: Literae versus Zenthpe- ter, wulgo auf die Schedbach. ^ Ober der Zelle. 3 903 Gornejti 1471 Dezembcr 20. Der siebenbiirgische Vizewoiwode Johannes de Rede fordert den Rat von Bistrilz auf, mil dem Aufgebot sich an dem bdimmien Ort einzufinden und auch die Rumdnen des Rodnaer Talcs zum Heeresiug aufzubieten. Orig. Pap. Arh. Sl. Cluj-Napoca, Archiv der Stadt Bistri^a Nr. 113. Siegel, lund, Dm. 20 mm, war in griines Wachs auf der Riickseitc zum Verschluss aufgedriickt. Regest: Berger, Urkunden-Regesten 43 Nr. 244. Prudentes et circumspecti amici nobis honorandi. Harum serie requirimus vos, quatenus iuxta contenta literarum magnifici domini .Johannis Pongracz vaivodae et cetera ad terminum et locum in eisdem literis^ domini Pongracz vaivodae expressatos venire- more exercituantium vclitis, ubi et nos deo duce vobiscum constituemur. Ceterum inter Wolahos in Radnawelge promul- gari faciatis, ut tam cquestri quam etiam pedestri bene exercitualiter arniati 518 iina iidbiscum veniant ct quoclcnmque lucrum habere poterint tum dictus do- minus Pongracz vaivodn tumque nos eisdem promittimus dimittere. Credimus tamen quod absque niiiilo adventus eorum Volahorum minime fiet. Secus petimus non facturi. Ex Gernyezeg feria sexta proxima ante feslum beati Tho- mae apostoli, anno domini et cetera LXX"" primo. Johannes de Rede, vicevaivoda Transsilvanus et cetera. Auf der Riickscile Adrcssc: Prudentibus et circumspcctis iudici iuratisque civi- bus civitatis Bj^striciensis amicis nobis honorandis. ■ Hierauf gestrichen Ir. ^ Hierauf gestrichen velitis. 3Q04 Sehassburg 1471. Die Schlnsser- iind Sporerzunft in ScMssburg beschliessl mil Genehmigunq des Stadlratcs eiri Statut in 22 Artikeln. Kinpcschaltet und bestatigt vom Schassbiirger Magistrat ain 22. November 1643. Bc- glaubigte Abschrift aus 1755, Pap. Arh. St. Bra?ov, Archiv der Stadt Sighijoara. Zunfturkunden 1755-1793, Nr. 6362-P 66/1755, Beilage 1, S. 1-5. Regcst: Muzeul Brukenthal, Studii ^i coniunicari 14, 1969, S. 239. Im Nahmen des Vatters, des Sohns und dcs Heiligen Geistes .\men. Wir An- dreas Rab, Andreas Stocker, Chrestel Goldner, vStephan Fiirdenhammer. Georg Rab, Thomas Henning iMeister des Ehrlichen Handwercks der Schlosser und Sporer in der Koniglichen Stadt Schessburg mit Willen und Gunst der Weyser und Ftirsichtigen Herren Burger Meister, Richter und geschworne Burger hie zu Schessburg habeu wir angefangen zu Ehre und Behaltens unsers Handwercks der Schlosser eine Lobliche Zech-Ordnung zu machen dieselbe festiglich und stercklich zu behalten, von Articul zu Articul, alss hier in diesem Brieff behal- ten wird; alss Welcher Meister den andern in der Zechen wird Liigen straffen verbiist der Zechen denarios 8. Item. Welcher IMeister dem andern wird Schmahwort zu reden in der Zech, oder ausswerts der Zech, dcr soll sein poen oder Buss nicht wissen, die man ihm wird auflegen. Item. Wenn ein Meister dem andern wird greiffen in sein Haar, oder wird Gewehr iiber ihn ziehen, der soll der Zech erlegen flor. 1 . Item. Wenn ein meister dem andern sein Gesind wird abhandig machen, der soll geben flor. 1. Item. Wenn ein !\Ieister dem andern seine Arbeit wird schenden, so nicht zu schenden ist, der soll geben wie viel die Arbeit wehrt ist, die er geschendet hat, zur poen. Item. Welcher Meister seine .\rbeit falschen wird, und derselbe befunden wird, der soll in die Zech geben denarios 16. Item. Welcher Meister .\rbeit wird machen, so strafflich ware, die soll man ihm nehmen, und zum Zechmeister tragen, und ihn darum straffen. Item. Welcher Meister wiirde unaussgefeilte Schliissel auf den Marck tragen, der soll geben denarios 8. Item. Soll kein Meister noch Gesell auch keine IMeisterir; kein Schloss auff thorn schliessen, so er geiuffen wird von einem Knccht oder Magdt es sey dann sach, dass der Herr oder Frau gegenwartig ware, bey Straffe flor. 5. Item. SoII auch kein Meister einen Schliissel thorn machen, so abgedruckt ware in Wachs, bey straffe flor. 1. Item. Kein Meister soll mehr thorn halten alss einen Gesellen, und einen Lohn-Jungen und einen Lehr-jungen; Wenn aber ein Meister nicht will halten einen Lohnjungen, der ist frey zu hal- ten zwey Gesellen; Wenn es sich aber geben wiirde, dass viel Gesind kame, 519 und etlich Meister nicht wolten Gesind halten, so sollen die andern frey seyn zu halten so viel sie wollen. Item. Kein Meister soll arbeiten, er habe denn Lehrjahr darauf gedienet. Item. Wo irgen ein Meister befunden wird, der Arbeit macht so strafflich ware, soll in die Zech geben denarios 32. Item. Wann ein Meister oder Meisterin stirbt in unsrer Zech, so soUen die Meister alle zu der Leich kommen, wer das versiiumt, verfalt der Zech denarios 8. Item. Keinen Zecklischen Jungen soll man aufnehmen zu lchren unser Handwerck, welches unss allen vorbothen ist. Item. Wenn zu einem Meister alt Arbeit wird bracht, alss: Sporn, Stegreiff oder Schloss oder desgleichen, da auch an zu verneiien ist, der Lohn so daftir gegcben wird. soll nehmen der Meister und nicht das Gesind oder die Gesellen. Wenn aber alt Arbeit, da nichts an zu verneiien ist, nur dass man sie rechtfertiget, der Lohn so dafiir gegeben wird, der soll der Gesellen oder Lohnjungen Tranckgeld seyn, und nicht dem Meister. Item. Welcher Gesell unsers Handwercks sich will verandern allhier in unserer Mit- telung, der soll Brieff haben von seiner Geburth, dass er ehlig von frommen Leiiten von Vatter und Mutter gebohren sey, und auch dass er seinem Lehr- meister die Lehrjahr gar und vollkomlich hab aussgedienet, welcher solche Brieff nicht hat, den soll man nicht aufnehmen in unsre Zech; und ein Gesell, der sich also verandern will, der soll die Meister darumb begrussen, dass es geschehe mit der Meister Willen, wer das nicht thut, verfalt der Zech fl. 5. Darnach soll er die Meister bitten, dass sie ihn aufnehmen in die Zech, und derselbe soll machcn ein Meisterstiick, was ihm die Meister werden fiirgeben zu machen, dass er genugsam sey zum Handwerck, und soll er geben in die Zech fL 6 und den Mcistern ein Mahl und derselbe soll nicht frey seyn einen^ Lehrjungen oder Lohnjungen auch keinen Gesellen zu halten also lang biss er die flor. 6 gar und vollkommlich habe bezahlt der Zech, dernach soll er frey seyn alss die andere Meister in der Zech. Item. Welcher Meister sich nicht wird wollen in die Zech richten, der soll ein Verschmahter und ein Verworffener von allen unsern Meistern, und keiner soll mit ihm Gemeinschafft haben so lang er riclite sich denn in unsre Zech. Item. Welcher Jung will lernen unser Hand- werck, der soll niederlegen in die Zech fl. 4 und soll 4 Jahre dienen auffm Handwerck. Item. Welcher Gcsell oder Jung nicht hat Lehrjahr gedienet zu Schessburg, und sich verandern will, soll in die Zech geben flor. 2. Item. Eines Meisters Sohn, Tochter, oder Wittwe, sollen halbe Zech haben. Item. Am nachsten Sontag nach dem geschwornen Montag auf unserm Handwerck, soll man allweg erwehlen einen Zechmeister. Das wir eintrachtiglich gelobt und beschlossen haben starcklich und festlich zu halten von Articul zu Articul, alss dieser Brieff innehalt. Geben nach Cliristi Geburth 1471. ^ Vorlage: seynen. 3 905 Sueeava 1472 Januar 3. Stephan der Grosse, Woiwode der Moldau, erteilt den Kronstddier Kaufleuten cincn Geleitbricf betreffend den freien Handelsverkehr in dcr Moldau. Orig. Pap. Arh. St. Bra§ov, Stcnner II 444. Sicgel rund. Dm. 33 mm, papierbedeckt, vorne aufgedriickt. Umschrift (nach Bogdan): CTEOAHA BOEBOflt.1 II rHb Die Urkunde ist an mehreren Stellen beschadigt. Druck und rum. Ubersetzung: Bogdan, Doc. mold. 39 Nr. 14. Tocilescu, 543 Docu- mente 507 Nr. 487; Nicolaescu, Documente slavo-rom. 131 Nr. 52; Bogdan, Documen- tclc lui $tefan II, 315 Nr. 140. 520 (Uliersctziing): lo Slcfan Woiwode, von Gotles Gnaden Henschcr dcs s^anzcn Laudes Moldowlachien, meine Herrschaft erteilt diesen Bricf und dies Yer- sprechen, wie man es in der ganzen Welt macht und wie es aufrichtigen Ghris- ten gczienit, unsercn wahrcn Frcunden, den Schulthcissen und Biirgcrn und allen Stadtern und allcn Ivnufleutcn aus Kroustadt, vom griJsstcn bis zum klcinsten, damit sie kommcu und waudeln sollcu zu meiner Herrschaft und in das Land meincr Herrschaft, frci und nach ilirem Willen, ohne ein Hindernis oder Scha- den, mit all ihren Waren und Giitern, zu meiner Herrschaft mit ihrcn Giitern^. Und wenn wir uns beim Handcl einigen mit unsercn Freunden, wie es recht ist, dann einigen wir uns, und wcnn wir uns nicht einig werden, dann sollen sie frci sein bei uns und in unscrem Land sich Giiter zu kaufen, ...- jeder so viel cr will, in den .Marktflecken oder in den Dorfern unseres Landes^, ohne Hindernis und ohue Schadcn. Und ebenso sollen nirgend in unserem Lande (keine) Besclilagnahmungen (ihrer Giiter) geschehen, weder in Marktflecken, noch in Dorfern oder bei ZoUsteilen und wo sie sonst vorbeikommen werden. Uud wiederuni, wenn ihre Zeit kommt, dass sie an ihren Ort, nach Kronstadt, gehen, dann sollen ihre Hcrrschaften frei und ungehindert mit all ihren Waren und all ihrcn Giitern, soviel als sie haben, es sei viel odcr wenig, ohne Sorge und ohne Schaden, so wie ichweiter oben geschrieben habe und unseren Freun- on Kolo:siiwnostor, hei dcr Uniersiirhunii ron Klacjcn der Wiiwc und Kindcr dcs Michael Apafi von MaUnkroij iibcr Ausschrcitungen des friihcren Woiwoden Nikolaus Csupor n}H:iiwirken, dessen Familiaren ihre Besil- :un(j Hewallya in der Inners:oInokcr Gcspansrlwft gepliindert und ausgeraubt haben und drr glcich:cilig praedium iaindicloriini oxpoiu-nt iiiin Fothendorff appellalum in coinitatii Albeiisi existenlem habitum pro se ipso occiipasset et occupari fe- cisset, quo eliam de praeseiUi uteretur, wodurch dcn Klagfiihrenden ein Schaden von 1400 Goldgulden erwachsen sei. Datum in Cluswar die dominico proximo post festum Epiphaniarum domini' anno eiusdem millesimo qua[dringentesiin]oi septuagesimo tertio. Orig. Pap. Ungar. Landcsarchiv Budapest Dl. 62 900. Siegol. riind, Din. 22 nun war auf der Riickseite in gelbes Wachs zum Verschluss autgedriickt. ' Liicke 8 mm. 3 937 AVien 1473 Januar 16. Meister Heinrich Weger von Sankt Stephan :u Wien ge- lobt, dic Messe so frau Margreth, Simon Abels von Nosen in Sybenburgen, weil- and ihres mitburgers witib... gestift hat, und die ihm Bilrgermeister und Rat von Wien verlichen haben, ordnungsgemdss :u verwalten. Gegebenzu Wiennansambstag vor Anthoni, anno domini et cetera septuagesimo tertio. Orig. Pap. Archiv der Stadt Wien, Hauptarchivsurkunden Nr. 4462. Zwei Siegel, rund, Dm. 30 mm, in griines Wachs auf der Riickseite aufgedriickt, Reste. Regcst: Uhlirz, Regesten l\, 3, 179 Nr. 4462. 3 938 1473 Januar 17. Dcr siebcnbiirgische Woiwode Blasiiis Magyar beglaubigl auf das von Klara, dcr Witwe narh Michael Apafi iHm Malmkrog, in dcr Adelsversamm- lung vom 10. Januar in Klaiisenburg vorgcbiarhte Ansurhen die Urkunde Konigs Matthias von 14G7 Nr. 3 572 und triigt dem Konvent voii Kolo:smonostor auf, die Witwe und ihre SSlme gegen den Einspruch des friiheren Woiwoden Nikolaus Csu- por in den Besitz von Almakerek et Rwdal in Albensi necnon Handorff et Erney in de Kykellew ac Wyfalw ct Beden vocatarum in de Doboka, item medieta- tem possessionum Ench in eodem Doboka et Ebesfalwa in diclo de Kykellew comitatibus ein:ufiihren. Datum octavo die congregationis autedictae in loco memoiato, anno domini millesimo quadringentesimo septuagesimo tcrtio. Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. 17 898. Siegel, rund Dm. cca 50 mm, war in griines Wachs auf der Riickseite zum Verschluss aufgedriickt. Eingcschaltet von Blasius Magyar 1473, ebenda Dl. 17 899. 539 3939 liTS Januar 18. Der Konvenl von Kolozsmonostor beglauhujt iiber Ersuchen des vom siebenbiirgischen Adel, den S~eklern und den Sachsen der Sieben und Zwei Stiihle dazu beauflragten Ladislaus von Thorstadt (Hozywazo) die Urkunde Konig Malthias von lil2 Nr. 3 933 iiher die angeordnete Untersuchung der hierzulande vorgefallenen Gewaltdtigkeiten . Datum feria secunda videlicel in ieslo beatae Priscae virginis el niariyris, anno domini millesimo quadringentesimo septuagesimo tertio. Orig. Pap. Ungar. Landesarchiv Budapest Dl. Nr. 36 867, Iteinc Siegclspuren. Driicl<: Baiabas, Sz^k. oliloviltar 129 Xr. 76. 3940 Ofen l^iTS Januar 20. Konig Matthias tnigt allen Rechtsinliahcrn Sicbenbiirgens auf, dic Rumdnen der Moldau mit ihren Waren in Siebenbiirgen frei handeln zu lassen. Orig. Pap. Arh. St. Cluj-Napoca, Arcliiv der Stadt Bistri^a Nr. 252. Siegel, rund, Dm. 55 mm, in rotes Wachs vornc aufgedriiclit. Derselbe Stenipel wie Nr. 3 908. Druck: Ilurmuzaki, Documcntc XV, 1, 80 Nr. 138. Regest: Archiv. Zeitschritt 12,86. Berger, Urkunden-Regesten 44 Nr. 252. \'on der Kanzlei: De commissione propria domini regis. Nos Mathias dei gratia rex Hungariae, Bohemiae et cetera. Vos u[nivePersos et singulos Wolachos in partibus Moldauias- ubivis commorantes et existentes cum rebus et merc[ibus]i hinc inde proficiscentes praesentium serie assecuramus et hunc salvum conductum vobis in eo damus et concedimus, [u]H quicunque ex vobis seu aliquis vestrum cum rebus et mercibus suis partes regni nostri Transsilvanens[is]i intrare vellent seu intravcrint mercaturi libere pacifice et sine aliquali formidine rerum et personarum vestrarum venire seu intrare et omnia negotia vestra disponere et tandem iterum ad propria redire valeatis atque possitis sub nostra regia protectione et tutela speciali, immo assecuramus salvumque conductum damus et concedimus praesentium pervigorem. Quocirca vobis fidelibus nostris magnificis vaivodis dictarum partium Transsilvanarum vel vicevaivodis ac universis et singulis comi- tibus, castellanis, nobilibus ipsorumque officialibus necnon civitatibus, oppidis et villis earumque rectoribus, magistris civium, iudicibus et villicis necnon tributariis et theoloniatoribus cunctisque aliis cuiusvis status et conditionis hominibus in dictis partibus regni nostri Transsilvanensis ubivis existentibus praesentes visuris harum serie firmiter committentes man- damus, quatenus amodo deinceps praefatos Wolachos de dictis partibus Molda- uiae-, qui ut praefertur cum eorum rebus et mercibus dictas partes nostras Transsilvanas causa venditionis emptionisque intrare volentes libere et pacifice ac absque aliquali arestatione rerum et bonorum ipsorum seu^ excessibus alio- rum fiendis venire et tandem iterum ad propria redire permittatis et permitti facere debeatis et secus sub obtentu gratiae nostrae nullo modo facere praesu- matis. Praesentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Budac in festo beato- rum Fabiani et Sebastiani martirum, anno domini millesimo quadringentesimo septuagesimo tertio, regnorum nostrorum Hungariae quinto decimo, corona- tionis nono, Bohemiae vero quarto. I f manu propria. 540 Aiif der Rtickscile imn cjleichzeiliqer Hand: Salvicondiicfus mercatorum de Mol- daiiia. ' Lucke 5 nim. » Vorlage ps. - Auf Rasur. 3 941 1473 Januar 23. Der Konvenl von Kolozsmonostor bezeiiyt, dass honeslus Stephanus Grawz, notarius civitatis Coloswar in personis prudentum et circumspectorum iudicis et iuratorum ciusdem civitatis vorgesprochen liabe und bestiitigt die Ur- kunde Konig Matliias von 1410 Nr. 3 79i tiber die Verleiliung des Marktes Cojocna und der Hiilfte der Besitzung Feiurdeni an Klausenburg. Datum sabbato proximo post festum beati Vincencii martyris, anno domini niillesimo quadringentcsimo septuagesimo tertio. Orig. Perg. Arh. St. C.luj-Xapoca, Archiv der Stadt Cluj-Napoca D. 12. Siegel, rund, Dm. 52 mm, war in weisses Wachs auf der Huckseite aufgedriickt. 3 942 1473 Januar 29. Der Konvent von Kolozsmonostor beglaubigt die Urkunde des siebenbtirgischen Woiwoden Blasius von 1473 Nr. 3 f)3S und teilt mit, dass die Einfuhrung von Franz, Leonhard und Nikolaus, den Solmen des verstorbenen Mi- chael Apafi. in deni Besitz von Almaiierek et Rwdal in Albensi, necnon Handorff et Erney in de Kykcllcw ac Wyfalw et Beden vocatarum in de Doboka, item medietatem posesssionum Ench in eodem Doboka et Ebesfalwa in dicto de Kykellew coraitatibus fcria quarta videlicet in festo beatorum Fabiani et Se- bastiani martyrum^ slattgefunden hat. Gegen die Einftihrung hat der fruhere Woi- wode Nikolaus Chwpor Einsprache erhoben und fordert, dass in praedicta possessione Almakerek viginti vasa vinorum, duo vasa tritici de proventu molendinarum, unum de- vas de pisis-, duas mensas sexaginta sex cubulos tritici, medium de- cimam de granis canapi, duo dolia caulum, tres lardones, octo vaccas cum sex vitulis, porcos ducentos demptis porcellis, unum quartam de decimis epi.sco- palibus. item in praedicta Ebe.sfalwa quatuordecim boves, sex vaccas, duos equos equaciales, unum acervum seu cumulam de feno, centum et sedecim cu- bulos avenac ac quandam residuitatcm unius acervi ad viginti cubulos avenae aestimantem et iterum alium cumulum feni, item in Ernye praedicta unum vas vini et in antedicta Rwdal possessionibus unum horreum frugum et bladorum dc decimis auffercntibus easdem eadem consimiliter duabus vestris iudiciariis in lertio vero partibus praefatarum actorum partium scilicet adversarum ma- nibus aplicuissent et assignassent. Ceterum illis, qui praescripta iura possessio- naria in praedictis possessionibus Dewecher ct Zazsombor habita modo quo supra redimere vellent octavas festi beati Georgii martiris nunc venturas^ pro termino redemptionis eorundem coram vobis comparendi deputassent et assig- nassent... Datum decimo die diei executionis praemissorum, anno domini millesimo qua- dringentesimo septuages'imo tertio. 541 Orig. Pap. Ungar. Landesarcliiv Budapesl Dl. 17 419. Siegel, rund, Dm. 50 mm, auf der Ruckseitc aufgedruckt. Rcstf mit dcmselben Stempcl wic Nr. o29. Glcichzeitigc Ausfertigung, unbesiegelt, ebcnda Dl. 27 691. ICingeschaltet als 2. Insert vom Woi- woden Blasius Magyar 1473, ebenda Dl. 17 899. » Januar 20. » Mai 1. • So Vorlage. 3 943 Klausenburg li73 Jiinuar 30. Der Klausenburger Stadlrichler Johanrxcs Zegen ersucht Georg Eyben. den Stadlrichtcr von Bistritz, in der Ehesache des Andreas Kolhler und seiner Gatlin Veronika zu vermitteln. Orig. Pap. Arh. St. CIuj-Napoca, .Archiv der Stadt Bistri^a -Nr. 699. Siegel, rund, Dm. 23 mm, in gruncs Wachs auf der Rilckscite zum Verschluss aufgedrUckt. Im Kreis drei Zinnen. 1'mschrift. Regesl: Berger, Urkunden-Regesten 44 .Nr. 253. Salutem et votione prosperitatis gaudium. Amice et fautor mihi multum dili- gende. Quod qiiia relalibus fide dignorum multum displiconter percepi, quo- modo amicus ct consanguineus raeus dilectus .\ndreas Kothicr consocius meus cum sua consorte Veronica consanguinea mea carissima non in foedere coniugali prout debet cum ea vivens in maximum praeiudicium ipsius Veronicae, verum etiam in scandalum omnium amicorum et consanguineorum manifestum, prout vestrae prudenfiae clarius patet. Super quo per quendam secretarium ipsius dominae Veronicae instantissime requisitus sum, ut eidem Veronicae de oppor- tuno et condigno remedio occurrere pro pacis et reconcilialionis unione consilio, auxilio et quovis iuvamine omnium aliorum amicorum quorum interest in talibus illicitis opprcssionibus et mutuis contrarietatibus in alterutrum habiti pie consulere et favorabiliter laborare ct ad bonuni pacis reducere dignaret. Et quia propter loci distantiam praesentialiter it atteiitare et interest non valeo, idcirco' vestram prudentiam praesentibus miiltum confidenter rogo atque in- stantissimc peto. quatenus vestra prudentia nomine ct in persona mei omni- umque aliorum amicorum ct consanguineoruni dictae dominae Veronicae in huiusmodi causa prout relatum est erga ipsum .\ndream Kothler fideliter labo- rarc velitis, ne ex huiusmodi suggestione diabolorum in talibus inter Christia- nos laborantium et ne malum pravo accumuletur suboriri posset quoquomodo animadverterentes, ne ipsis et toti parenteiae seu geuealogiae dedecus et scan- dalum cveniri posset ipsosque ad reconciliationem fideliter inducere omni veslro auxilio et consilio mediante more coniugali cohabitaturos. Valete in Ihesu. Ex Coloswar sabato die proximo ante festo purificationis Mariae. anuo domini millcsimo CCCCLXX" tertio. Johannes Zegen, iudex civilalis Coloswar vester amicus in omnibus. Auf der RUckseile Adresse: Prudenti ct circumspecto Georgio Eyben iudici civi- tatis Bystriciensis, amico et fautori nobis sincere honorando . ' Vorlage idicirco. , 542 5 044 1473 Januar l\0. Der Konvenl von Kolozsmonoslor beglaubigl Uber Ersuchen Jo- liannes, des Sohnes Michaels von Suk die Urkunde Koniq Matthias von 146S Nr. 3 595. durch die allen siebenbiirgischen Teilnehnicrn am Aufstand des frilheren Woiwoden Johannes Anmestie tjewiihrt wird. Datum feria scxta proxima anU» festum beatae Brigidae virginis, anno millcsimo quadringentesimo septuagesimo terlio. Abschrift Arh. St. Sibiu. Maniiskript Zimmermann dcs Urkundenbuches XXV Nr. 13, nach eincm Mamiskriptcnband Szckcly IV, 315 friiher in dcr Bibliothck des refor- mierten Kollegiums C.luj-Napoca. 3 945 Ofcn \\~li Februar 8. Konig Matthias beauflragt die Sachsen Siebcnbiirgens, die demniichsl fuUige Halfle dcr ausgeschriebenen Abgabe, ndmlich 11 000 Goldgul- den sofort abzufiihren. Glcichzcitigc Abschrifl Pap. .\rh. St. Cluj-Napoca, .\rchiv der Stadt Bistrija Nr. 700. Regest: Beiger, Urkunden-Regesten 44 Nr. 254. Mathias dei gratia rex Hungariae, Bohemiae et cetera. Prudentes viri fideles nobis dilecti. Quamvis pridem fidelis noster magnificus Johannes Ernust, comes Zoliensis, vobiscum in Albaregali talem fecerit dispo- sitionem, ut mcdietatem praesentis taxae ad vos impositae videlicet undecim millia florenos auri in carnisprivio^ plenarie persolvere deberilis, tamen quia fideles dilecti nos in carnisprivio cum ipsa pecunia disponere habemus tam magna negotia nostra, quae iiullomodo praeteriri possunt. Neccssarium est ergo, ut vos quoque primum solutionem vobis praefixum antccipetis. Rogamus fide- litatem vestram diligenter vobisquc committimus firmiter, qualenus conside- rata praesentes negotii nostri magnitudine ostentatis nobis hac iure illam com- placentiam et tale servitium vestrum, ut adhuc ante carnisprivium ct stalim receptis praesentibus dictos undecim millia florenos auri assignetis et praesen- tetis sinc mora venerabili Dominico pracposito, comiti camerarum salium nos- trarum. Qui tandem valeat ipsam summam die nocteque celeriter maiestati nostrae mittere sciatis enim vcracitcr, quod meliori animo rccipiemus a vobis ipsam summain nunc, quam si postmodum paretis nobis dupjilum. Quia si ad cai- nisprivium illa summa huc non poitaretur male starent negotia nostra et cum magnis sumplibus et spensis postmodum vix reformari possent. Faciatis itaque boni fideles voluntatem nostram in hac necessitate nostra et nos vobis favora- biles et gratiosi erimus servitia quoque vestra non obliviscemur. Secus ergo non facturi. Datum Budae feria secunda proxima post feslum beatae Dorotheae virginis, anno domini milJesimo quadringentesimo septuagesimo tertio, regni nostri anno quintodecimo, coronationis vero nono. Darunter mil anderer Tinle: Prudentibus et circumspectis virisThomae magistro civium nec non ceteris civibus et Saxonibus septem et duarum sedium et aliis ubilibet in Transsilvania conslitutis fidelibus dilectis, 1 Februar 28. 543 3 946 Thorenburg 1473 Februar 9. Der siebenbiirqische Woiwode Blasiiis Magyar er- sucht den Ral von Bistrilz, seinem Gesandten an Stcfan, Woiwoden der Moldau, behilflich zu sein. Abschrifl Arh. St. Sibiu, lManiisl. 3 SSo njil (ler Befreiiinii des Markles Kulosch von der Klaasenbiirger Gerichts- barkeit. Datum Budae Tcria quinta proxima post festiim c.xallationis sanctac crucis, anno domini millesimo quadringentesimo septuagesimo tertio, regnorum no- strorum anno Hungariae et cetera sexto decimo, Bohcmiae vero quinto. .\rh. St. Sibiu, Manuskript Zimmermann des Urkundenbuchcs VI, 126 nach Einschal- tungcn .Johann Zapolyas aus 1532 und Ferdinands I. aus 1552. 3972 Ofen l-i/S Oktober 6. KiJnig Matthias teilt der Stadt Bistiit: mil, dass eine aiis- serordentliche Steiier ausgeschrieben und init deren Einwehrung in Siebenbiirgen Propst Dominik vom Stiihlweissenburg betraut wurde. Orig. Pap. Arh. St. Cluj-Napoca, Archiv der Stadt Bistrita Xr. 704. Siegcl. rund, Dm. 55 mm, in rotes Wachs, papierbedeckt, auf der Riickseite zum Verschluss auf- gedriickt. Derselbc Stempcl wie Nr. 3 879. Regcst: Bergcr, Urkundcn-Rcgestcn 46 Nr. 264. Von der Kanzlei: De commissione propria domini regis. Mathias dei gratia Hungariae, Bohemiac ct cetcra. Prudentes et circumspecti viri fideles nobis dilecti. Cum practeritis usquc modo temporibus regni nostri multa undique incumberent negotia necessario diri- genda fideles nostri praefati barones, nobiles et ceteri regnicolae universi con- siderantes rerum magnitudinem totius republicae eiusdcm regni nostri semel, bis et plurics nobis fccerunt subsidia et modo ultro faciunt. Flecordamur vos quoque fecisse tamquam f idcles dilectos, scd cum nunc post tanta bella et ductos labores tum pcr medium oratorum nostrorum specialium, quos ad Polonos et Bohemos missos habeamus, tum vero aliis ex signis cum dei auxilio rebus finem bonam speratam imponi vidcamus plusquam unquam aliasad perficiendas ipsas res et item non minus ad defensionembonumquaque statum sicut ceterorum itaomniiim vestrum prout aiiorum ita vestro subsidio indigemus, dc quo plenam facultatem et informalionem dedimus fideli nostro vencrabili Doininico pracposito eccle- siae sancti Nicolai de Alba, administratori proventuum nostrorum regalium partium regni nostri Transsiivanarum. Quam ob rcm fidelitatem vcstram roga- mus eidcmquc mandamus, quatenus visis pracscntibus omni sub mota illega- tione iUud subsidium, quod a vobis idem Doniinicus praepositus noniine nostro 559 postulaverit, eidem dare et assignare debeatis absque mora, ut sicuti res nostrae exigunt, ita celeriter idem Dominicus pracpositus huiusmodi subsidium nobis administrare valeat pro ista autem re ad nos vel ad fidelem nostrum magnificum Johannem Erust thesaurarium nostrum non mittatis neque ve- nialis. Quoniam si quos miseritis vel veneritis illi vacui revertentur ad vos sine aliqua relatione, nam plenam facultatem et informationem habet a nobis ipse Dominicus praepositus, quid in hac parte vobiscum faciat. Quoniam si veneritis vel aliquem miseritis commisimus eidem Dominico praeposito, ut vos at quem- libet vestrum iuxta facultates rerum et bonorum vestrorum dicare et dicari facere debeat et teneatur. Aliud ergo non facturi. Datum Budae feria quarta proxima post festum beati Francisci confessoris, anno domini millesimo qua- dringentesimo septuagesimo tertio, regnorum nostrorum anno Hungariae et cetera sexto decimo, Bohemiae vero quinto. Auf der Ruckseite Adresse: Prudentibus et circumspectis iudici, iuratis ceterisque civibus civitatis nostrae Bistricziensis et eius pertinentiis fidelibus nobis di- lectis. 3Q73 Gorne§ti 1473 Oktober 11. Panl Horwalh, Kaslellan von Gornesti, fordert den Bislritzer Laurentius Panczel auf, fur das dem Herrn Chwpor enfwendete Heu u.a. Schadenersatz zu leisten. Orig. Pap. .\rh. St. Cluj-Napoca, .\rchiv (ier Stadt Bistrita Nr. 121. Riiigsiegel war aut der Ruckseite zuin Verschluss aufgeilriiclit. Die nahere Zeitsetzung der Urivunde geht davon aus, dass die Iranslalio Stanislai episcopi in der Gianer Erzdiozese am 6. Olitober gefeiert wurde. Regest: Berger, Urlainden-Rcgesten 45 Nr. 259 zu Mai 10. Prudens et circumspecte vir nobis dilecte. Innotescor vestra amicitia quomodo percepimus et rescivimus ex veredictis aliquorum idoneorum, quare bona do- mini Chwpor videlicet fenum et aliaque alienassetis et vendi fecissetis. Ideo liarum serie committimus vobisfirmiter.quatenus de rebus per vos alienatis et venditis omnem meram satisfactionem impendere velitis, quia nos de damno domini Chwpor dctinere nolumus, quousque nobis redetur satisfactio. Ex Ger- nesegli feria secunda proxima post festum translationis Stanyslai. anno et ce- lera LXX lerlio. Paulus Horwath, castcllanus de Gernesegh. Auf der Riickseite Adresse: Provido et circumspecti Laurencio Panczel in Be- stiicie commoranti nobis dilecto. 3 974 (Vor li~3 Oktober 25). Internc Bcstininiungen der Klausenburger Goldschmic- dezunft. Ilandschrift des spatcren 15. Jhs., 7 Pergaiiientlilatter, geheftet, Arh. St. Cluj-Napoca, Zunfturkundcn Nr. 2. Das Schriftstiick gehort in den Zusainnienhang der in dor folgeiiden 1'rkunde Xr. ;i 975 vom 25. Oktober 1473 ausgestelltcn Satzungen der Klauscnburger tioldschniiedczunft. 560 Vormullich sind untor den doit (.Twahntcn ..rcgistei", die dem Stadtrat von Klausenburg vorgezcigt werden niussten, auch diese Beslimmungen gemeint. Druck: Jakab, Okleviltiir I, 244 Nr. 152. Bruchstiick: Jakb-Manolescu, Scrierea latinS. Album 20 Nr. 22 b. ... suum extunc tenetur idem magister ad czecham dare IIII florenos vel 1 mar- cam argenti. Quia hoc est contra cecham et contra ius civitatis. Do* magistris^ Item si aiiquis magister falsos florenos de uovo deauraret, tenetur ad czecham dare 1 nuircam argenti de quiiibet floreno et XII libras cerae. De^ magistris^ de^ labore^ Item de simplici labore de 1 peccario de 1 marca argenti datur pro pretio 1 flo- renum. Item de uno cingulo quae habet 1 marcam pro labore datur II florenos. Item de meliori cingulo de una marca datur pro labore III florenos. Item II florenos datur ad deaurandum. De^ magistris^ Item nullus magister debet plus iuvenes tenere ad discendum nisi duos in primo. De^ magistris^ Item si aliquis magister fecerit contra socium vel famulum sive in verbis aut in factis, tunc raagistri czechae debent eos concordare et pacem inter eis facere et concordiam si possunt, si autem non possunt concordare coram magistris, tunc vadant ad iudicem, non prius. De^ magistris^ Item- si aliqua causa esset inter nos, quem nos non potuerimus finire inter nos nec cognoscere ad finem, tunc cum voluntate dominorum civium simus liberi interrogationem facere in Cibinio coram magistris nostri artificii. Et in Cibinio causa non potest fiuiri, tunc simus liberi' interrogare ad Budam et non ultra. De^ magistris^ Item si unus socius vel famulus ab uno magistro recederet et veniret ad alium ad serviendum sibi, tunc ille magister debet interrogare illum magistrum a quo recessit an famulus sit liber ab eo vel non an venit cum honore ab eo interim non debet famulum tenere. De^ magistris^ Item qui labores deauratas depingeret weber goelt arbet ferbet in primo sit poena II lotos argenti et II libras cerae, secundo bis tantum, tertio 1 marca argenti et XII libras cerae ad pixidem. De^ magistris^ Item quando aliquis magister vult* intrare czecham, illum non debent acceptare nisi ista tria articula sciat prius laborare, scilicet insignia vel clenodia armatica wappengraben interius et exterius facere et formare et in cypho regali et solemp- ni. Item annulum aureum bene parare et lapidem pulcre* imponere pretiosum, ut videant magistri quot sit bene ornata et pulcre laborata quot magistri stant contenti in eo. De^ magistris^ Itera si aliquis magister emeret de alienis magistris novas labores [ Y ^* vellet e converso vendere, hoc non sit liber nec ausus facere talia. De^ magistris^ Item quando unus magister recipiat laboras super se et famulum, tunc' famu- lus tenetur manere apud magistrum usque ad finem huius laboris; et si famulus antequam recederet a magistro, tunc nullus magister debet eum tenere hic alibi. Item quando famulus vult* recedere a magistro, tunc famulus debet dicere ma- gistro quatuordecim dierum spatium in duorum ebdomadis et quando maglster famulo vult* dare licentiam, tunc debet sibi dare scire ante XIIII dies antequam det sibi licentiain. 561 De^ magistris^ Item nullus magister sit ausus dare libertatem famuli sui, ut laborarct sibimet pro pecunia in servitio domini sui interim quot est in servitio nisi sibimet aliqua clenodia ad unam joppulam ad corpus suum vel ad tunicam vel ad pallium et non ultra; et etiam debet emere argentum de magistro, ut videatur quot sit iusta labora et si magister dederit sibi libertatem laborandi, tunc magister te- netur dare ad pixidem poenam iii primo II lotos argenti et II libras cerae, se- cundo bis tantum, tertio II florenos et IIII libras cerae. De^ magistris^ Item si portarentur aliqua clenodia deaurata vel argentea ad vendendum aliquo magistro sive sit cingulus aut monile aut peccaria an coclearia vel crux aut ca- lix et cetera, extunc ille magister et magistri in ceha debent tenere illas res et ponere ad pixidem quousque isti homines veniunt, quibus illae res sint et resti- tuetur eis de iure iustitia mediante. De"^ magistris'^ Item si aliquis portaret aliquo magistro aurum vel argentum ad laboratorium ad vendendum et alter magister mitteret illum hominem cum argento deinde vocare et emeret argentum, ille tenetur dare pro poena ad pixidem I lotum argenti et I libram cerae. De^ magistris^ Item si unus magister inter nos confonderet uno alio magistro labores suas aut laborem suam et etiam vocaret unum in foro cum argento et emeret argentum sine voluntate magistri cui prius portavit, poena sua sit 1 lotum argenti ad pixi- dem et I libram cerae. De^ magistris^ Item si unus* aliquis magister teneret unum iuvenem ultra XII ebdomadas nisi unum diem ultra et non facit vel fecerit pactum cum inveni, tunc ille ma- gister tenetur dare ad pixidem 1 florenum et II libras cerae. De^ magistris^ Item nullus magister debet ab alio magistro accommodare aliqua instruraenta sine vadio nec magister debet alio concedere interim nisi prius ponat sibi va- dium. De^ magistris^ Item si portaretur aurum vel argentum ad vendendum ad laboratorium suum et magister non esset domi nec esset praesens, tunc idem socius debet interrogare magistrum si vult^ emere vel non et si magister non est domi, tunc dicat uxori suae^ et si etiam domina non esset donii et famulus tunc emeret sibi pro pecunia sua et denegaret domino et non diceret et famulus sibimet teneret, tunc' argen- tum recipiatur ad pixidem et etiam aurum. Incipitur^ de^ sociis^ Item a magistris sit omni probi socii laus ct honor sive scimus unde sit vel ne- scimus et quilibet probus socius se honorificet et laudet se cum sua probitate qui honorabiliter se tenet et probiter^" regat. Iterum^ de^ sociisi Item nullus inter sociis debet se nominare socium nisi sciat tria articula labo- rare bene: scilicet clipeum armateum formarc et bene facere wappengraben in- signia scutirisare interius et exterius vel in cypho regali; et annulum aureum de novo parare et lapidem pretiosum pulcre imponere, ut stat cum honore co- ram domino rege et iobagionibus, praelatibus, militibusi^, comitibus, baroni- bus, nobilibus ita ut nullus magister possit eum defraudare iste socius meritur habere praemium socialem et non alter, qui ista non scit laborare. De* sociis^ Item qualiscumque socius esset, qui faceret contra magistrum suum aut con- 562 tra magistros nullus probus magister debet illum socium tenere quousque con- cordat cum magistro aut cum magistris. De^ sociis^ Item si aliquissocius inveniretur iii aliquo dampno autfurtu, tunc isti duo electi magistri debent famulum captivare et tenere quousque magistri omnes erunt in una congregatione simul et famulum iudicare secundum culpam^^ suam et quilibet raagister debet advocare famulos^* suos, ut quilibet famulus tangat illum culpabilem tribus vicibus cum virgis bonis et prius denudatur reus ante omnibus magistris; et qualis famulus esset, qui non vellet culpabilem tangere, ille etiam sit reus sicut ille, qui habet culpam in se et talem famulum nullus raagister sit ausus tenere nec hic nec alibi et cetera. Iterum ^ de^ sociis^ Item si unus socius laboraret in laboratorio hic in civitate aut in aliquo secrete* loco furtive sine scitu magistri sui vel magistris sive sit socius vel iuvenis, tunc recipiatur sibi labora arbet ad pixidem et reiciatur a magistris usque concordat cum magistris et iustificat se et si autem se non potest iustificare, tunc manet in scandalo. De-"^ sociis^ Item si aliquis socius esset cui magister daret labores suas ad laborandum et magister recederet et non esset domi et ille socius laboraret sibimet sine scitu magistri, tunc isti duo electi magistri debent captivare illum socium et iudi- care cum virgis sicut superius scriptuni est et cetera. De^ sociis^ Item si aliquis inter sociis esset, qui luderet cum taxillis et etiam nunc in prae- senti esset lusor, poeiia sua sit II lothones argenti ad pixidem et II librae cerae in primo, secundo bis tantum, tertio deponatur sibi labor usque ponet fideius- sores^'* quos cesset de ludo; et ultra non ludat^* ita quot non faciat magistris scandalum et sibimet quia cum sanctis sanctus eris et cum perverso perverteris quia melius est nomen bonum quam ungentum pretiosum. Item^ de^ iuvenibus^ Item si aliquem iuvenem inveniremus in aliquo ludo ubicumque sit, tunc do- minus suus apprehendat iuvenem et portet^^ eum ad magistros omnes et coram omnibus magistris det iuveni novem plagas cum bonis virgis ut de cetero non ludet. De^ iuvenibus^ Item si aliquis socius aut iuvenis formam formaret, formet sibi vel alii in labo- ratorio sui magistri furtive sine scitu magistri, ille tangat cum virgis ut supra dictum est. In vergrosserter Schrift. Vorlage it. Vorlage libri. Vorlage wlt. So Vorlage. 40 mm Rasur. Hierauf noch einmal lunc. ' Ober der Zeile. • Vorlage sui. 1° Vorlage propbiter. 11 Vorlage milibus. 12 Hierauf nochmals culpam. 1' Vorlage famulus mit o Uber der us-Ktirzung. 1* Vorlage videiussores. i^ e iiber der Zeile. 1' portat gebessert in portet. 3Q75 Klansenburg 1473 Oktober 25. Richter und Rat von Klausenburg erteilen der Goldschmiedezunft ihrer Stadt Satzungen. 563 Gleichzeitige Ausfeitigung, vier Pergamcntblatter in Perganicntumsclilag, Arli. St. Cluj-Napoca Zunfturlviinden Nr. 7. Druck: Muller. Deutsche Sprachdenkmiiler 89 Nr. 37. Jakab, Okleveltar 1, 242 Nr. 152 zu Juli 12. Az Erdelyi Miizeumegylet ^vkonyve 1861/63, 1 f. Transilvania N.F. 2, 1862, 2 f. Regest: Szabo, Az erd^lyi muzeum 77 Nr. 370. Synt demmol der werlde saczung aber beslissung gantcz czustorlich ist. Vnd durch kwercze des leben dor menschen dy gcsacz vnd ordenung, dy yn ejmer czechin aber gemeyne beslossen vnd geordenirt werdin, komen gancz awsz dcn gedanken vnd vorgeslichkeit der menschen. Dorumb hat das dy vorsichtige zorgfeldikeit des menschlichin geslechts wol betracht vnd bedocht, das dy dyng vnd gesatcz, dy beslossin vnd geordint werden, czw eynem offenbarin niitz, off dy selben widirumb vndirdruckt abir czustoerit werden, abir mit hvndirlistigen wedirsperrigin worten abir werken czw ewigen geczeytin niclit wedirczogin noch wedirredit mogin werdin. Das dy selbigin gesacz vnd ordenungin mit pryffli- chin hantschrifften besorget, befestiget vnd beschribin sollen werdin. Dorumb wyr Johannes Zegin rychter, Ambrusz Dyag, Jocob Zetsch, Sabo Georg, Petir Broda, Czyssar Petir, Johannes Lampricht, Martinus Goltsmit, Miclossy Jacab, Cleyn Michil, Marcus Janusz, Michil Schoerel vnd Petir Sattler, gesworne pur- ger der Stat Clawsenpurg gcben czw ewigen gedechtnisz allen den, dy des in pryff sehen, horen abir lezin. Das vor vns komen seyn dy vorsichtigin vnd weyszin meyster des loblichin hantwerg der goltsmit mit nominen Andreas Hanvschel, Petir Zoemer, Micliil Goltsmit vnd Paul Goltsmit, vnszer obegenaten stat mitwoner vnd haben gelangt vnd gegeben etczliche register, dorin beschrc- bin worin dy gesatcz, artikel vnd ordenung der obgemeltin czechin vnd hant- wergs der goltsmit. AIs sy denne gehalden werden yn allen koniclichin steten desganczin koenigrech von Hungern vnd sunderlich yn dem lande yn Syben- biirgen gehalden werden czw eynem loblichen offymbarin niitz bys a-vff dy czeyth. Vnd nw und czw ewigin czukunftigen czeyten sullen vnczustoerlich ge- halden werden, welche saczung vnd ordenung, dj' meyster des obgenanten hant- wergs, czw eynem gemeynen niitcz vnd ere deszir stat eyntrechticlichin beslys- sende awff genommen haben czw sterken vnd behalden. Dorumb haben sy vns angelanget mit gar fleysslicher bethe, das wir dy selbigeu gesatcz, artikel vnd ordenung von wort czw wort yn eyn pryfflich hantfeste wolden lossen beschrey- ben, off das sy dy gesmeyde von pwrim golt vnd aws lawterim feiju zylber ge- walt haben czu machiu, gleycherweys als ander meyster yu allen koniclichen steten haben, alzo wir denne gesehen vnd vornummen haben, das er gebet bil- lich vnd beqweme ist. Awsz sunderlichir giinst, vornunfft vnd vndirweysung, haben wir sy ererbethe baczweyget, vnd habin yn ere gesatcz vnd artickel awsz eren registern dy sy vns haben gelangt, lossen beschreyben yn dy wort: Czw dem ersten, das keyn befleckter adir bekryschener adir mej'nediger yn dy ceche abir hantwerg der goltsmide nicht zal off genomen werden, zundir hcr zal haben eyn erlichs vnd loebelichs lob. AIzo das her sey geporn recht vnd redlich, von erlichin fromen eldern, beyde von vatir vnd mutter, vnd doroeberzal her brengin prj^fflich geczewgnis. Item her zal seyn befundin das her seyneni mey-. ster mit gehorzam fromlich vnd erberclich vnd allen andern meystern gedynet- habe von anfang seyner lere bys czw dem ende als denne der czechin recht vnd gewonheit awszweyszet. Item czwene meyster vnszers hantwergs sullen getrew- lich bey erer gewysset das golt vnd zylber vnd ouch dy gesmeyde, dy doraws gemacht werden, beschawen off das, das den meystern nicht eyn schade ader vngerechtikeyt, vnd dorczw der stat eyn smoheit ader schande nicht czwgeczo- gen ader angelegt werde. Item keyn meyster zal nicht gethorren falche gulden pessern ader vorgulden, ouch zal keyn meyster das golt kewffen, das von den gulden abgesnetin wirt. Item keyn meyster des hantwergs der goltsmit zal mit 564 nichle das hanlwerg obyr fyrczchen tage awszwcndig dcr czcchin arbitten. Bys her der czechin gerechtikeit irfocllet,alsdy saczung vnd ordcnung der czechin auszweyszin. Item kcyn meyster zal mit nichte kcyn golt adir zylber das gesto- len ader gerawbit ist wissiutlich kcwltyn, sunder was gesmcyd eyncm heymlich durch eyncn dyp odor rawber czwgetragcn wirt, das zal her durch warnung den meystcrn kiint thwn, off das das gesmcydc nicht vorbrawcht werde, ab ys man suchin w'oerde. Ouch wellen wir das dy obgenanten artickel mitsamt allen an- dern satczung nnd ordenung, dy dy vorgemeltcn mej^ster yn yren pwechern ha- ben bcschribcn, sterclich vnd fcsliclichin vnuorrucket als man sy yn andern koeniclichiiistctcn helt,glcychcr wcise ouch von unszern mcystern sullen gehal- den werden. Dorumb wir abgenanten richter vnd gesworen purger haben lossen noch folgen dy vorgenanten clauscln, artickel ordenung, saczung der vorgemelten czechen, vnd befestigin, sterken vnd bestetigin sy off das, das dy selben ouch nw fwerttanin vnszer stat Clawszempur sterclich sullen czu ewigen czeyten behalden werdcn vnd dorumb zal kcyn meyster ade gesclle dowider nlcht thwcrrin gereden noch thwcn. Ab den yrken meyster knech ader gcsellc, mit seyner oppikeyt adir aus seyncr gethuerstikeyt frefflich mit worteu adir mit werken wider unser saczung ader ordenung off leyneu adir widirsperrin wolt, so sullen dy czech- meyster dy sclben vorachter der gesatcz noch dem als den ere, gesetcz vnd orden- ung awszweyst, yn eyner bequemer busse strawffen vnd bwessen, mit vnszer crafft, gowald vnd macht, dy wir yn vorlawen haben vnd czw ewigen czeyten voleyen. Des czw eynem ewigen gedechtnis vnd sterker befestung haben wir unszern pryff mit dem anhangen grosten sygel vnszer stat den obgenanten czech- meystern der goltsmid lossen geben. Gegebin czw Claswzempurg am montag vor der heyligen czwelff boten Symonis vnd Judc tag, im dem jare als man schrey- bet noch Cristi vnszers herrin gepurt thawszent ffyrhundirt vndc drey vnd sebin- czig jar et cetera. 3Q76 1473 Dczember naeh 23. Dragoinir Maneva schreibt dem Richter und Ral von Kronsladt, dass sie einen Boten ziim Fursten der Walachei schicken sollen, damit die Ttirken den Verkehr nnd die guten Beziehungen zwischen Kronstadt und der Walachei schen, sonst wiirden bcide untergehen. Die Kronstadtcr soUcn nicht mehr zum Fursten Stefan halten. sondern eine Gesandtschaft in die Walachei schicken, der auch der Pfarrcr aus der Obcren Vorstadt Schei angehoren soll, da er der bcste Fursprechcr fur die Kronsiddter ist. Fur alle Boten wirdfreie Ruckkehr zugesichert. Das turkische Heer ist kriegsbereit. Auf der Ruckseite von der Hand des Kronstadter Notars: Littera Vdrista super pace seruanda. Da der Turkeneinfall in die Walachei zur Wiedereinsetzung von Radu III. im Dezember 1473 stattfand und dieser am 23. Dezember die Herrschaft wieder antrat (vgl. Constantin C. Giurescu, Istoria Romaniei in date, 1971, S. 104), glanben wir, die Urkunde fiir Dezember 1473 datieren zu sollen. Dragomir Maneva oder Udriste war damals nicht mehr „Dvornik" Radus III. ,sondern benutzte nur sein friiheres Siegel und gehorte dem fiJrstlichen Rat an. Uber ihn vgl. ausser Bogdan a.a.O. auch Stoicescu, Dictionar S. 20. Orig. Pap. Arh. .St. Brajov, Stenner II, 513. Sicgel rund, Dm. 25 min, papierbedeckt, in griines Wachs hinten zum Verschluss aufgedriickt. Im Siegelfeld (nach Bogdan) in der Mittc ein Strcitkolben, links ein zur Mitte offener sichelformiger Halbmond, 565 rechts ein Stern. Umschrift des Siegels (nach Bogdan): JKyilAH flPATOMHP ^tBOPHHK. Druck und rum. Cbersetzung: Bogdan, Documente 262 Nr. 217; Tocilescu, 534 Docu- mente 387 Nr. 387. Regest: Andronescu, Repertoriul 103 Nr. 357. Laut Bogdan, Documente, S. 264, ist die Urkunde anfangs 1474 anzusclzen. 3977 Schassburg 1473 Dezcmber 26. Der Schdssburgei Magistral hestaiigl das Statut der Drechslerzunft in sechs Artikeln. Abschrift Wilhelm Wenrich aus 1865 nach cincr Abschrift von Karl Fabritius aus 1858, der das 1865 schon abgangige Orig. Perg. in dcr Schassburgcr Drechslcrzunftlade zu- grundegelegt war, Arh. St. Sibiu, Handschriftensammlung dcs Brukenthalmuseums Z. 5. 110, Blatt 11 — 12. Eine weitere Abschrift dcs Mcdiaschcr Stadtnotars Michael SchuUer von Sonnenberg aus dem 18. Jh. cbenda N. 1 Nr. 160/1. Untcr Nr. 160/2 cinc dcut- sche Ubersetzung dcs 18. Jhs. In den Anmerkungen werden lediglich dic Abweichungcn von Schuller gegenuber Wenrich verzeichnet, der unserem Druck als zuverlassigere Oberlieferung zugrundegelegt ist. Nos Andreas Wal^ magister civium, magister Michael iudex regius, Nicolaus Aurifaber villicus, Lucas Pellifex, Nicolaus Doleator, Petrus Pellifex, Johan- nes Helvig-, Cleens Sartor, Franciscus Cerdo, Georgius Hennik, Hieronimus Sutor, Johannes Knochinhewer', Simon Rymner*, cives iurati civitatis Zeges- wariensis, praesentium pagina nostra publice fatemur universorumque volumus praesentium et futurorum in notitiam devenire, quod venientes nostri in prae- sentiam personalem providae circumspectionis viri Servatius Elyas^, Martinus Mager^, Johannes Czerrin' torneatores, suis omniumque et singulorum eiusdem artis nostrae civitatis magistrorum in personis, supplicantes nobis humili precum suarum instantia, ut nos eisdem reipublicae ac singulorum eiusdem artificii propter comodum amicabiliter et favorose annueremus, ut videlicet ipsi aliorum nostrae civitatis mechanicorum instar moreque et laudabili consuetudine obser- vat is inter se quandam cechae ordinationem inciperent et instaurarent. Nos vero auc/itis intellectisque talium magistrorum non aliud quam ratione consonum petere et affectare, id sibi plenimodo assensu et favorabiliter duximus unacum* nostri consulatus voto annuendum et consentiendum. I tem statuerunt primo: ut omnis, qui imposterum praesentem cecham intrare voluerit et eiusdem libertatibus gaudere fruique et uti desideraverit, obligatus sit cum florenis auri duobus, talentis cerae quatuor cechae exolvere et pagare, omni prorsus semota renitentia. Item secundo volunt et statuunt quod quilibet iuvenum volens studere idem artifciium astrictus debet esse per' annos^ doctri- nales tres magistro suo obedienter servire, nisi forte cum magistro ipsius fa- vorose dispensatum fuerit. Similiter pro cechae iure exolvere debet florenos auri duos, talenta cerae quatuor. Si vero postmodum matrimonium hic con- traxerit, componat cum magistris cechae quanto melius et salubrius poterit. Item forte quis fuerit, qui sua ex temeraria prcsumptuositate cecham cum ma- gistris servare nollet, non sit liber nisi quinta feria ad instar aliarum nostrae civitatis cecharum sui artificii necessaria emerc. Nichilominus tamen pro civi- tatis usibus custodiis et vigiliis nocturnalibus in turribus ut alius incola cecham servans sit astrictus non obstante etiam quacunque subterfugii excusatione. Item si quis magistrorum haberet filium aut iuvenem annis sub doctrinalibus non ultra quam unum tantum famulum pro pretio tenere sit liber. 566 Item pctunt siinilitcr proptcr Siculos, ut temporc cxposcciitc ipsis fiat sahibris protectio ne daiupna patianlur ex Siculorum propriis laboribus similitcr ne et Brassouienses saos labores vendere sint liberi particulatim^" sed verum polius ut alias fuit^' de more insimul. Item postremo statuunt etiam et volunt, quod nulhis inagistrorum artificii eiusdein ausus debct esse venditioni insimul exponere vascula et ciphos^-. sed uuuin cx illis tantuin, quod sibi commodosius^' ac utilius fore vidcbitur rcipublicae ct eorum proptcr comodum inanifestum. Haec omnia ct singula cuin audisseinus et sane intellexissemus unauimi voto talismodi artificii per inagistros fuisse institutum et ordinatum, maturoque nostro ct pracfatae cechae inagistrorum consilio conclusum ac^^ inviolabiliter temporum tractu fore observandum, praesentes litteras nostras patentcs sigilli nostri maioris autentici sub appensionc roboratas ct confirmatas praefatis atque suis posteris ciusdem cechac magistris suoruin iurium pro euiplenai* conserva- tione duximus favorabiliter concedendas. Datum in Zegeswar in die beati Ste- phani prothomartyris, anno domini millesimo quadringentesimo scptuagesimo tertio. ' Waal. ' Diese beidcn Worter niir in der Absclirift ' Hcluigh. von Schuller. ' Knochnbrcuer. ^" praetationis. * Rimner. '* fuerit. ' Elias. '^ scyphos. ' Alagjar. '^ commodiosus. ' Seuerini. ^* et. ' unanimi. i' omniplena. 3978 Kasehau 1473 Dezember 28. Konig Matlhias trdgt dcm siebenbiirgischen Woiwo- den Blasius Magyar aiif, Georg Thabijasi von Hetzeldorf und desscn Sohn Ladislaus die Besilzungen Rewken und Woldorf sowie Besitzanteile in Kewesd, die einst Johannes de Morgondal und dessen Sohn Michael zugehorig waren, zu iibereignen. Cassoviae in die sanctorum innocentum, anno domini millesimo quadrin- gentesimo septuagesimo tertio. Im Auszug enthalten in der Urkunde Konig Matthias' von 1486 Dezember 4, Orig. Perg. Arh. St. Sibiu U II 439. Regest: Archiv 30, 1901, 442. 3979 1473 Dezember 30. Konig Matthias tragt der Gesamlheit der Sachsen auf, sich wegen der ihnen von Mathias Gereb zugefiigten Unbilden (iniurias) an den sieben- biirgischen Woiwoden um Abhilfe zu wenden. feria quinta proxima post festum beati Thomae martyris.... Regest unter U II 348 im „Rcpertorium documcntorum literalium in Archivo Cibi- niensi... ab anno 1292 usquc ad annum 1600" aus dem Ende des 18. Jhs., Arh. St. Sibiu. Die Urkunde ist seither vcrschollcn. Sie ist schon W. Wenrich, der die Urkun- den bis zum Jahre 1500 nach 1871 geordnet hat, nicht mehr vorgelegcn. 567 Liferafurverzeichnis — Bibliografie Andronescu, Repertoriul = M. Androncscu, Hepertorhil documenle- lor Tarii RomdnesH piiblicafe pind azi, Bd. I, 1290—1508, Bukarest, 1937. A r c h i V = Archiv des Vereins fur siebenbilrgische Landeskunde, alte Folge Bd. 1—4, Hermannstadt, 1843-1851; neue Folge, Bd. 1 -50, Herraann- stadt, 1853-1941, Bistritz 1944. Archiv. Zeitschrift = Archivalische Zeitschrift, Bd. 1 ff., Miinchcn 1875 ff. Barabas, Codex dipl. Teleki =S. Barabas, Codex diploma- f ticus sacri Romani imperii comitum familiae Teleki de Szek, Bd. 1 —2, 1206-1526, Budapest, 1895. Barabas, Szek. okIev61tar=S. Barabas, Szekely oklevelfdr 1219-1776, Budapest, 1934. Batthj-an, Leges cccl. =Ig. dc Batthyan, Leges ccclesiaslicae rerjni Hungariae et provinciarum adiacentium, Bd. 1, Karlsburg, 1785; Bd. 2 u. 3, Klausenburg, 1827. Batthj^an, Series ep. Chanad.= Ig. de Batthyan, Sancti Gerar- di episcopi Chanadiensis scripta et acta, cum seric episcoporuin Chanadien- sium, Karlsburg, 1790. Beke, Az erdeljM kaptaIan=A. Bcke, Az erdelyi kdptalan le- veltdra Gyulafehervdrt, Budapest, 1889. Beke, A kolozsmonostori konvent=A. Beke, A kolozsmo- nostori konvent leveltdra, Budapest, 1898. BenkS, Milkovia=J. Benko, Milkovia sive antiqui episcopatus Mil- koviensis explanatio, Bd. 1—2, Wien, 1781. Berger, Urkunde n— R egesten = A. Berger, Urkunden-Rege- sten aus dem alten Bistritzer Archiv von 1203 — 1526, Bistritz, 1895. Bogdan, Documente=I. Bogdan, Docamente privitoare la rela- tiileTdrii Romdnesti cu Brasovulsi cu Tara Ungureasca in sec. XV si XVI, Bd. 1, 1413-1508, Bucure§ti, 1905. Bogdan, Documente §i regeste=I. Bogdan, Documente si regeste privitoare la relatiile Jdrii Romdnesti cu Brasovul si Ungaria in sec. XV si XVJ, Bucure§ti, 1902. Bogdan, Doc. mold. =1. Bogdan, Documente moldovenesti din sec. XV si XVI in arhiva Brasovuhii, Bucure§ti, 1905. Bogdan, Documentele lui Stefan=l. Bogdan, Documen- tele lui ^tefan cel Mare, Bd. 1 —2, Bu'cure§ti, 1913. Oberdasausschl. Burgerrecht = Uber das ausschliessende Btir- gerrecht der Sachsen in Siebenbiirgen auf ihren Griind und Boden, Wien, 1792. 569 Contributiuni istorice= Contribiiliuni isloricc priviloaic lairc- cutul romdnilor de pe pamintul craiesc, Hemiannstadt, 1913. Csallner, Quellenbuch=R. Csallner, Quellenbuch zur vaterldn- dischen Geschich te. l. Au(\. Hcrmannstadt, 1905; 2. .\ufl.. Hermannstadt, 1922. C s a ] I n e r. T a r l 1 a u = R. Csallner, Der konigliche Mnrkt Tartlnu, 1. Teil, Hcrmannstadt, 1930. D c n k \v ii r d i g k c i t e n a u s d e m a 1 t c n V a r o s = D. J. L(eon- hardt), Denkwiirdigkeiten aus dem alten Vdros und dem gegeniodrtigen Broos, Hermannsladt, 1852. D r a g o m i r, D o c u m e n t e n o u a = S. Dragomir, Documenle noua privitoare la relaliile Tdrii Romdnesli cu Sihiul in secolii XV ,si XVI, Bu- cure^ti, 1927. E d c r, D e i n i t i i s = I. C. Eder, De initiis, iuribusque primaevis Saxo- num Transsilvanorun^ commcntatin, Wien, 1792. E d c r, O b s 0 r V a t i o n e s = I. C. Edcr, Obscrvationes criticac et prag- maticae ad historian} Transsilvaniac sub regibus arpadianae et mi.rtae pro- paginis, Hermannstadt, 1803. Eder, Scriptore s= Scriptores rerum Transsilvanicarum, lom. I, vol. 1, Con^ple.vum Christiani Scliesaei ruinae Pannonicae. .\dcurante I. C. Eder, Hermannstadt, 1797. F a b r i I i u s , U r k u n d e n b u c h = K. Fabritius, Urkundenbuch zur Geschichte dcs Ki.<;der Kapitels vnr dcr Refnrmation und der auf dem Gebiet desselben befindlichen Oiden, Hemiannstadt, 1875. Fcjer, Codex=G. Fejer, Codex diplomaticus Hungariae ecclesiasti- cus ct civilis, Bd. 1 -12, 43 vol., Ofen, 1829-1844. Filitti, Din arhivele Vaticanului = I. C. Filitti, Din arhivele Vaticanului. Bd. 1—2, Bucurc^ti, 1913—14. Gal, Ertekezodes = L. Gal, Ertekezodes az erdelyi ns. szdsz nemzet eredcterdl es nemely torzsokos polgdri jogairdl, Enyed, 1846. Grundverfassungen = Die Grundverfassungen der Sachsen in Sie- benbiirgen und ihre Schicksalc, Offenbach, 1792. Haner, Sicbenburgen = G.J. Haner, Das konigliche SiebenbQr- gen, Erlangen, 1763. Hist. ep. Quinqueecclesiarum =J. Koller, Historia episco- patus Quinqueecclesiarum, Bd. 4, Pressburg, 1796. Hurmuzaki, Documente = Eud. Hurmuzaki, Documente privi- ioare la istoria romdnilor, Bd. 1 ff., Bucure$ti 1876 ff. Jakab, Okleveltar = E. Jakab, Oklevetdr Kolozsvdr tortcnete, Bd. 1, Ofen, 1870. Jak6 — Manolescu, Scrierea latina = S. Jako — R. Mano- lescu, Scrierea latinain evulmediu. Album, Bukarest, 1971. Kaprinai, Hung. dipl. = St. Kaprinai, Hungaria diplomalica temporibus Mathiae de Hunyad regis Hungariae, Bd. 1 —2, Wien, 1767 — 1771. Katona, Hist. crit. = St. Katona, Historia critica regum Hun- gariae, Bd. 1-42, Budapest, 1779—1817. Kemeny, Notitia = I.C. Kemeny, Notitia historico-diplomatica archivi et lileralium capituli Albensis Transsilvcuiiae, Bd. 1—2, Hemiann- stadt, 1836. 570 K o I o s V a r i u . 0 v a r i , C o r p u s S t a t . H u n g . M u n . = S. Kolosvari u. K. Ov^ri, Cnrpus Statiiloriim Hungariae Municipaliuin, Bd. 1, Budapest, 1885. Korrespondcnzblatt = Korrespondenzhlalt des Vereins ftir sie- benbargische Landeskunde, Jg. 1—53, Hermannstadt, 1878—1930. Kosa, Depublica Trans. adm.= S. K6sa, De publica par- tium Transsilvanarum adminislratione cirili alque mililari sub wayvodis, Wicn, 1836. K u r z , M a g a z i n = Magazin fiir Geschichte, Lilcratur und alle Denk- und Merkwiirdiqkeilen Siebenburgens. Herausgegebcn von A. Kurz, Bd. 1 —2. Kronstadt 1814 und 1846. ' M a r i e n b u r g , G e o g r a p Ii i c = L. J. Marienburg, Geographie des Grossfiirstentums Siebenbtirgen, Bd. 1 —2, Hermannstadt, 1813. Marienburg, Kleinc sieb. Geschichte = L..J. Maricn- burg, Kleine siebenhurgischc Geschirhle zur Unlerhallung und Belehrung, Pest, 180G. Miletic, Novi vlaclio - bulgarski gramoti = L. Miletic, Novi vlacho-bulgarski gramoti ot Brasov, Sofia, 1896. Moisuc, Industria textila = E. Moisuc, Induslria lcxlild din Brasov si Tara Birsei. Catalog dc documente 1413—1820, vol 1, Bucu- re§ti, 1960. M ii 1 1 e r , S p r a c h d e n k m a 1 e r = I<"r. Miillcr, Deutsche Sprachdenk- mdler aus Siebenhurgen, Hermannstadt, 1864. Nehring,MalthiasCorvinus =K. Nehring, Malthias Corvi- nus. Kaiscr Friedrich und das Reich. Zum hunyadisch-hahsburgischen Gegen- satz im Donauraum, Munchen, 1975. Nicolaescu, Documente slavo-romane = §t. Nicola- escu, Documente slavo-romdne cu privire la relafiile Tdrii Romanesti .ji Moldovei cn Ardealul in sec. XV si XVI, Bucure?ti, 1905. Nosner Gabe = Nosner Gabc. Eine Feslschrift anlasslich der 66. Haupl- versammlung des Vereins fiir siehenhilrgische Landeskunde, Bistritz, 1928. Pesty, A szorcnyi bansag = Fr. Pesty, A szorenyi hdnsdg es a Szoreny vdrmegye tdrtenele, Bd. 1—3, Budapest, 1877—1878. Pray, Annales = G. Pray, Annales regum Hungariae anno ab CMXCVII ad annum MDLXIV, Bd. 1 -5, Wien, 1764-1770. Sieb. Quartalschrift = Siebenbdrgische Quartalschrifl, Bd. 1 —7, Hermannstadt, 1790-1801. Recht des Eigentums =Das Recht des Eigenlums der sdchsischen Nation in Siebenbmgen auf den...Grund und Boden, Wien, 1791. Reissenberger, Die Kerzer Abtei = L. Reissenberger, Die Kerzer Ahlei, Hermannstadt, 1894. Salzer, Birthalm = I. M. Salzer, Der koniglich freie Marki Birt- hdlm in Siebenbiirgen, Wien, 1881. S c h 1 o z e r , K r i t . S a m m 1 u n g e n = A. L. Schlozer, Kritische Sammlungen zur Geschichle der Deulschen in Siehenhilrgen, Bd. 1—3, Got- lingen, 1795-1797. Schuler - Libloy, Municipal - Constitutionen = Fr. Schuler-Libloy, Merkwilrdige Municipal-Constitulionen der sieben- bUrger Sekler und Sachsen, Hermannstadt, 1862. 571 Schuler - I. ibloy, Sieb. Rechtsgeschichte = Fr. Schuler-Libloy, Siebenburgische Rechtsgeschichte, Bd. 1—3, 2. Aufl., Her- mannstadt, 1867-1868. S c h u 1 1 e r , U m r i s s e = J. K. Schuller, Unuissc iind kiitische Studien zur Geschichte von Siebenbilrgen. Bd. 1—3, Hermannstadt, 1840, 1851, 1872. S c i w e r t , A k t e n u n d D a t e n = G. Seiwert, Akten und Daten Ciber dic gesetzlichc Slellung und den Wirkungskreis der sdchsischen Nalions- Uninersilat, Hermannstadt, 1870. Stoicescu, Dictionar = N. Stoicescu, Dictionar al marilor drega- lori din Tara Romdneasca si Moldova, sec. XIV —XVII, Bucure§ti, 1971. S 1 u d i i = Studii, Revista de istorie, Bd. 1 ff, Bucure?ti, 1948 ff. seit 1974 unter dem Titel Revisla de islorie fortgefiihrt. Studii§imateriale = Studii si nmteriah dc istorie medie, Bd. 1 ff. Bucure-^ti, 1956 ff. Szab6, Az erdelyi muzcum = K. Szabo, .4r erdeliji miizeum eredeti okleveleinek kivonala (1230—1540), Budapest, 1889. Szabo, Szek. okleveltar = K. Szabo, Szekely okleveltdr, Bd. 1-1, Klausenburg, 1872-1895. S z a d e c z k y , S z e k . o k 1 e v c 1 t a r = L. Szadeczky, Szel(>: 3 503. .'Vdvlya. Gattin des Joliannes dc l.ossoncz HKI: 3 2m. .\yatlia Steplianus, Aiiotha. iiiratii.s. iiidcx sedis Cibiniensis 1458:3 130. 1459:3 103. I4G3: 3 323. 1468: 3 641, 3 6-16, 3 663. 1469: 3 688. 3 696. Vynita. Agnethclii. Kreis Sibiu. Szent '~, Zcnthagota 1460: 3 50G. 3 507. 1467: 3 548; Petnis Litcratiis, Michael Knoll. Gcorgius Senki. .\yrani, Zagreb (YU). Zagrabia 1465: 3 424; episcopiis Oswaldus. Agria s. Erlau. Ayban s. Kiben. .Aita Mare, Kreis Covasna. .\ytoii : V;ileiili- nus Nenies. .Aiud, Enved. Kreis Cluj. Engedinum 1460: 3 204." 1461: 3.272. 1462: 3 280, 3 283, 3 293. 1464: 3 399. 1465: 3 430, 3 442. 1466: 3 460. 3 489. 1467: 3 525. 1470: 3 827. 1471: 3 871; iiidex Johannes Lwesch ; iuratus Pctrus de Curia. Gaspar Hungarus, Andreas Pellifex, Marlinus Sutor; Thonias Fekcte, Georgius Helle- brand, Gaspar Herinan. Melchior Lite- ratus et consors Catherina. consors Marta, Oswaldus. Michael Sombor. Thonias Som- bor, Johannes Yazar. Stcphaniis Zewres. .Alamor, Mildenburg. Kreis Sibiu. Mel* demberg 1467:3 520. 1469:3 767; villicus Jacobus Gyrlach ; Johannes Fraucz, Ja- cobus Sartor, Symon Sartor, Stephanus Weys. Caspar Zacharias. .Alard Ladlslaus de Megyesfalwa 1467: 3 544. .\lb thesaurarius transalpinus 1460: 3 206» Alba, comitatus 1459: 3 157, 3 173, 3 19r 1460: 3 212, 3 228, 3 240. 1464: 3 361' 3 379, 3 392, 3 401, 3 409, 3 410. 1466: 3 448, 3 463, 3 477, 3 482. 1467: 3.527. 3 543, 3 560, 3 573. 1468: 3 595, 3 610. 1469: 3 719, 3 735, 3 766, 3 772. 1470: 3 776, 3 820, 3 827. 1471: 3 852, 3 856. 3 857, 3 864, 3 874. 1472: 3 929. 1473: 3 936, 3 938; Nicolaiis Piry. dicator con- tributionis. Alba lulia, Karlsburg, Weissenbiirg, Alba" gyula. Civitas 1458: 3 116. 1461: 3 258. 1464: 3 347. 1465: 3 413; 3 414, 3 431. 1466: 3 455, 3 457, 3 460, 3 473. 1468: 3 617, 3 624. 1469: 3 687, 3 760, 3 764, 3 771. 1470: 3 808. 1471: 3 874; iudex Urbanus; hospites Ladislaus Augustini. David Biro. Benedictus Bus. Gregorius Carnifex, Thomas Feycr, Michael Hara^'. Petrus Literatus, Laurentius Moldvay. Anthonius Reubler, Ladislaus Simonis. Andreas et Gregorius Soos, Laurenliiis Zay, Ladislaus Zekel, Andreas Zerechen ; Castellum 1464: 3 388. 1469: 3 745; cas- tellanus F.mericus Zolomy ; camerariiis Johannes Literatus; capitulurn 1458: 3 101, 3 110, 3 121. 1459: 3 157, 3 173, 3 181. 3 184, 3 198. 1460: 3 230, 3 231, 3 235, 3 240. 3 242. 1461 : 3 258, 3 259- 1462: 3 280, 3 281. 3 283, 3 293, 3 296' 3 311. 1463: 3 314. 3 315, 3 326. 1464: 3 347, 3 361. 3 374. 3 379, 3 393. 3 411. 1465: 3 433, 3 438. 1466: 3 463, 3 477, 3 485. 3 499. 1467: 3 511, 3 520. 3 527, 3 538, 3 540, 3 541, 3 549, 3 574. 1468: 3 591, 3 594, 3 610, 3 622. 3 624, 3 628. 3 642, 3 660, 3 661, 3 664. 1469: 3 680, 3 703. 3 710. 3 718—3 720; 3 745, 3 754. 3 766, 3 770, 3 773. 1470: 3 783, 3 795, 3 800, 3 801, 3 805, 3 806. 3 812. 1471: 3 852, 3 855, 3 857. 3 862—3 864, 3 872— 3 874, 3 893. 1472: 3 912, 3 917,3 924, 3 925,3 928.3 929, 1473: 3 948.3 960; canonici Aiithonius cantor, Dominicus, Petrus; custos Malheus. Michael; dccanus Andreas. Nicolaus Buda, Emericus. Jo- hannes, Micliael. Thomas; diocesis Tran- silvana, Albcnsis 1461: 3 244, 3 252. 1462: 3 322. 1465: 3 416, 3 420, 3 445. 1466: 3 450, 3 461, 3 467, 3 476. 1467: 3 526, 3 546. 1469: 3 688. 1472: 3 911, 3 924, 3 925; ecclesia 1461: 3 247. 1462: 3 281. 1466: 3 461, 3 488. 1469: 3 680. 1472: 3 911 ; cpiscopus 1458: 3 152, 3 153. 1461: 3 259. 1462: 3 281, 3 282. 1465: 3 445. 1466:3 465. 3 476. 1468: 3 590, 3 601. 1469: 3 673. 1471: 3 849, 3 881, Matheiis, Nicolaus; siiftraganeus .Johan- nes: praepositus Gothardus. Ladislaus; presbyterus Albertus, rector altaris, An- dreas, Gregorius, Slephanus; clericus Michael; administrator Nicolaus Buda; procurator Jereslaus de Ruzkowycz; archi- diaconiis Johannes de Dobocz; laicus Laurentius Literatus. Alba Regalis s. Stubhveissenbury. .Albertus magister 1471: 3 877 ; ~ castel- lanus castri Albensis 1464: 3 388; ~ episcopus Chanadiensis 1459: 3 193. 1462: 3 310. 1465: 3 424 ; ~ de Istenmezcze, vicecomes Sicnlorum 1462: 3 285; ~ no- tarius 1470: 3 821; ~ de Losoncz 1462: 3 302. 1463: 3 316;~de Nagwath, co- mes camerarum salium 1471: 3 876, 3 882. 3 896; ~ de Paazthoh notariiis 1465: 3 416; ~ rector altaris eccl. Trans- silvanae 1463: 3 314:~de Wach. col- lector proventuum 1471 : 3 869, 3 880, 3 883 ; ~ episcopus Wesprimiensis 1465: 3 424. 1468: 3 594, 3 648. 1471: 3 849. Alberti Nicolaus ct Stephanus cives Colus- warienses 1458: 3 131, 3 133; .-Mbesti. Weisskirch, Kreis Mures. Feyereghaz 1465: 3 432, 3 439. 1467: 3 560, 3 573. 1468: 3 602; .lohannes Hcnel. Albe!;tii Iti^slrilei, Weisskirch, Kreis BistrHa- Nasaud. Feyereghaz 1471: 3 877, 3 883; Thomas de ~. Albiiin Castrum s. Cetatea .Albii. Albus Johanuos, plebanus de Fogaras 1471: 3 864; ~ Stephanus de Prasmar 1460: 3 216. Alexander, Woiwode der Moldau 1458: 3 115. Alexius s. Uunyarus. 585 Alharth Martinus de Lwdas 1472: 3 929. Alybeg 1466: 3 490. 14G8: 3 627. 1469: 3 683. Almakereck s. Jldllncrav. Alma Vii, Almen, Kreis Sibiu. Alma 1465: 3 444; Barbara, relicta Georgi Grcb; mag. Ladislaus. Almasy Miehael 1468: 3 616. Alsobolya s. Buia. Alsolindwa s. Dolnja Lendava. Alsosebes s. Rujtior. Alt s. Olt. AUcmbcrger Thomas, iuratus, mag. civium Cibiniensis 1469: 3 767. 1470: 3 836. 1471: 3 866, 3 871. 1472: 3 916. 1473: 3 945, 3 965, 3 966. Altflaigen s. Fcleai). Alltna, Alzen, Krcis Sibiu. Olczua. Sedes 1469: 3 750; Zyftridus locumteneiis regii iudicatus; Joliannes Beer, iudex terres- tris; Hynricus. Alwyncz s. \'in)ul de Jos. Amlirosius sacerdos de I^Colozcmonostra 1464: 3 398; ~mag. de Walthudia 1461: 3 252; ~ de Zilvas 1473: 3 955. Amicus cardinalis I4S9: 3 693. Amnas, Hamlesch. Kreis Sibiu. Oinulus, Omlas 1464: 3 374, 3 400; districtus 1467: 3 576. 1468: 3 651. 3 652. 1469: 3 705, 3 757, 3 763, 3 768, 3 769. 1472: 3 927, 3 929; Dan dominus; Sebastianus Zalay. Ampol, Nebenfluss des Mieresch, Ompaicza 1461: 3 258. Andrcas presbyter Albensis 1466: 3 450; ~ de Arapathak; ~ s. Gereb ; — frater ordi- nis st. Benedicti 1460: 3 231 ; ~ plebanus de Castromariae 1464: 3 387. 1467: 3 562; — capellanus in Coloswar 1472: 3 935; — de Erdely-Zenthgewrg 1469: 3 736; ~ rex Hungariae 1467: 3 554. 1469: 3 709, 3 717. 1471: 3 851; ~ de Losoncz 1471: 3 875. 1472: 3 908; ~ fil. Valentini de Sard 1467: 3 573; ~ de Sarlo, archidia- conus Thordensis et decanus 1468: 3 642. 1469: 3 703; ~ de Sarpathak 1467: 3 573; ~fil. Margarethae Schleffer de Koloswar 1459: 3 180. Angalloni de Zenthpetherzeg, comes ca- mararum salium de Wyzakna 1459: 3 160. Anna filia de Karko 1459: 3 180; ~ von Klausenburg 1469: 3 717; ~ consors Nicolai de Gerend 1460: 3 212; ~ con- sors Dominici de Patlik 1470: 3 834; ~ s. Greb. Anthonius capellanus 1461: 3 263; — can- tor Albensis 1459; 3 198. 1463: 3315. 1466: 3 485. 1467: 3 511, 3 541. 1468: 3 642. 1469: 3 703. 1470: 3 800. 1471: 3 863, 3 864. 1472: 3 929; ~ de Belh 1462: 3 313; ~ notarius Brassoviensis 1463: 3 325, 3 333; ~ civis Brassovien- sis 1464: 3 390; ~ de Kend 1468: 3 585. — ^officialis 1467: 3 573; — de Pozna, registrarius Strigoniensis 1461: 3 247: ~ vicecamerarus de Wyzakna 1469: 3 765. Apaczya s. Apata. Apafi Clara, relicta Michaelis 1469: 3 736. 1473: 3 938, 3 954 ; ~ Franz 1473: 3 942, 3 954; ~ Leonhard 1473: 3 942, 3 954; ~ Michael de Almakerek 1467: 3 572. 1468: 3 608, 3 612, 3 620, 3 636. 1469: 3 736. 1473: 3 936, 3 938, 3 942, 3 954 ; ~ Nikolaus 1473: 3 942, 3 954. Apahida. Kreis Cluj, 1469: 3 722. Apa|a. Kreis Brajov. Apaczya 1460: 3 228. Apoldu de Jos, Kleinpold, Kreis Sibiu. Ap- poldia minor. ~ inferior 1462: 3 308; plebanus Stephanus; scholasticus Petrus; Petrus Wolff; Johannes Girbs. Apoldu de Sus, Grosspold, Kreis Sibiu. Apol- dia maior, — superior 1462: 3 308, vil- licus Mathias Krecker; seniores Clauss Henkil, Symon Ssehewer, Pelir Schuster, Johannes Knoer. .\postoI, mag. lectorum der Walachei 1460: 3 206. Aquisgranum s. Aachcn. Araci, Kreis Covasna. Arapathak 1471: 3 863; Andreas Gereb ; Demetrius Greb. Aranyos s. Aricj. Arcalia, Kallesdorf. Kreis Bistri[a-Nas3ud. Arokalya 1458: 3 111. 1463: 3 320. 1467: 3 575. Arcbiud, Kreis Bistrita-Nasaud. Erked 1464: 3 360, 3 406. 1465: 3 436. 1468: 3 616. -Ardan, Kreis Bistrita-Nasaud 1464: 3 360, 3 406. Ardel s. Transilvania. Argensis s. Curtca de Argcj. Arhe Peter, Brassoviensis 1458: 3 121 Arie?, Aranyos, sedes Siculorum 1463: 3 332. Arnold Johannes, iuratus de Dybser 1469: 3 369. .Arras (F) Harnasium 1471: 3 878. Alcl, Hetzeldorf, Kreis Sibiu, Etczel 1466: '3 504. 3 505. 1469: 3 691. 1471: 3 846. plebanus Sigismundus; Christannus; Gre- gorius Thabiasy; Ladislaus ~; Stephanns Gereb. Augustiner — Eremiten s. Cluj-Napoca. Augustini Ladislaus, hospes de Alba Gyula 1461: 3 258. Augustinus in Deesfalwa 1467: 3 518; ~ episcopus Jauriensis 1465: 3 424; ~ ca- pellanus de Widenbach 1470: 3 840. Aurana s. Vrana. Aurel Vlaicu, Kreis Hunedoara, Benzenz 1469: 3 735, 3 744. 1470: 3 776. Auricusor s. Guldcnmenczcr. .Aurlfaber Agnes de Cibinio 1469: 3 671 ; ~ Anthonius de CIusTvar 1465: 3 416, 3 420, 3 421. 1466: 3 467, 3 476 ; ~ Bartho- lomeus von Klausenburg 1460: 3 238. 1461: 3 257; ~ Johannes iuratus Bras- soviensis 1469: 3 753; ~ Laurencius iuratus de Megyes 1460: 3 239. 1470: 3 792; ~ Leonardus de Thorda 1465: 3 420 ; ~ Martinus de Coloswar 1471 : 3 878; ~ Melchior, Mcnharth, iuratus Cibiniensis, iudex regius sedis Rwes- 586 marg, camerarius cusionis nionefarum Cibiniensis 1459: 3 193. H«l : 3 260. 14G7: 3 563. 1468: 3 601, 3 621, 1469: 3 712, 3 767. 1470: 3 811; Nicolaus iuralus civis, mag, civium Cibinicnsis, viceiudex regalis. camcrarius cusiouis monetarum Cib. H59: 3 171. 1462: 3 2',lt. 1465: 3 AIA. 1466: 3 456, 3 488. I iGll; 3 605, 3 630, 3 644, 3 646, 3 651. 1469: 3 671, 3 684, 3 688, 3 698, 3 701, 3 711, 3 712, 3 718, 3 726, 3 747, 3 751, 3 757, 3 760, 3 765, 3 767. 1470: 3 811. 1473: 3 966; ~ Nicolaus villicus Zegeswarien- sis 1473: 3 977; — Petrus iudex terrestris. mag. civium Zegeswariensis 1465: 3 444. 3 638; ~ Tliomas civis Cibiniensis 1459: 3 193 ~ Ttiomas de Turda 1471: 3 899. .\uslria s. ftsterreich. Bachncn s. Bahnea. llaciu,Kreis Brajov.In Sacele.Backfalwa 1460: 3 228. Hacs (H). Bachya, ~ ia 1463: 3 320. 1461: 3 409. 3 410; archiepiscopus Stephanus; custos Johannes de Pankotha. canonicus Michael de Draghettis. sedcs 1466: 3 467. Ilader \'ieulaus de Coloswar 1461 : 3 248. Rads Hintz, Brassoviensis H58: 3 121. Bahnea, Bachnen. Kreis Mure?. 1464: 3 373. 1465: 3 431. 1468: 3 623; plebanus .Mar- tinus. Baia dc .\riej. Offenburg, Kreis .Mba. ()f- fonbanva 1458: 3 099. 1464: 3 383. 1468: 3 640. Baierdorf s. Craiuimat. Baia .Mare, Frauenbach, Kreis Maramuics. Rivulidominarum. Nova civitas. New- stett 1459: 3 172. 3 174. 1460: 3 202. 1463: 3 321. 1468: 3 621, 3 640, 3 665. 1469: 3 671. 1471: 3 881; iudex Thomas Gobel. comes camerae Christoforus de Florencia Italicus; camerarius Paulus fil. Christofori; pisetarius lacobus de Heltha ; plebanus Elyas; Udalricus. Bayon s. Buian. Bayor Georgius in Wewlch 1462: 3 313. Bayr Jacobus de Lwdas 1472: 3 929. Biiijoara, Kreis Chn. Vybania 1464: 3 383. Baiad Thomas de Kend 1464: 3 379. 1467: 3 513. Balasteleke s. Biajei. Balcaciu, Bulkcsch, Kreis Alba. Bolgach. Bulkus 1460: 3 208. 3 220, 3 221. 1469: 3 708. 1470: 3 807. 1471: 3 871; Cristan- nus Gereb. Balenez Gir, Brassoviensis 1458: 3 121. Balneator \icolaus. mag. 1467: 3 521. Baiog Tetrus de Coloswar 1459: 3 180. 1460: 3 222. Balthasar, capellaniis de Coloswar 1464: 3 947; ~ iu Lomperth 1463: 3 324 Balvanus s. Un(|Ura^. Barcza s. Tara Blrsei oder Hra^iov. Barbara inquilina in Coloswar 1472: 3 935. Barcani, Kreis Covasna. Barchan, (ieorgius. Biircut, Bekokten. Kreis Bra^ov. Barkut- hen ; plebanus Sigismundus. Bardijov s. Burtfeld. Barlabaseh mag. agazonum Bojare 1460: 3 206. Barlad s. Birla. Barnabas familiaris 1469: 3 732. Baromlaka s. Valea Viiior. Ilarlfcld. Bardijov (CS) 1460: 3 210. Ilartha de Hcthen 1470: 3 805; ~ Georgius iu Monostor 1467: 3 521. Burtholomeus cardiualis 1469: 3 714; ~ mag. 1464: 3 383; ~ capellanus de Koloswar 1459: 3 180. 1468: 3 611; ~ iudex de Koloswar 1459: 3 186. ~ gubernator de Coiosmonostra 1460: 3 222, 3 229, 3 230, 3 231. 1467: 3 540, 3 541. 1473: 3 970: — fil. Drag de Belthek, mag. pincerna- rum 1468:' 3 648. 1471: 3 849; ~ de lizthvcn 1469: 3 744; ~ plebanus de Helta 1471: 3 865; ~ plcbanus de villa st. Michaelis 1469: 3 717; ~ de Moch 1471: 3 875. Bartws 1469: 3 696; ~ s. Feier. Basarnb Laiota, Pratendent der Walachei 1472: 3 914. 3 915. Basel Basilea. Petrus Kempf. Batar, Kreis Bihor, Bathor. Ladislaus, Nico- laus, Stephanus. Balos, Botsch, Kreis Mure?. Bathos, — us 1461: 3 255. 1468: 3 623, 3 663. 3 669. 1473: 3 952; plebanus Thomas; Martinus Slecht. Raumann Leonardus, iuratus Bistriciensis 1467: 3 571. Bazana s. Petin. Bazarab waywoda Transalpinensis, Priiten- dent 1459: 3 168. Bazlhe. Adviga, consors Benedicti. Beehe, curia in Bistricia 1469: 3 682. Bekcs Mathias de Nyoythod 1462: 3 300. Bekokten s. Barcut. Beden s. Bidin. Becr .Tohannes, iudcx terrestris sedis Alczna 1469: 3 767. Ilela rex Hungariae 1458: 3 107, 3 119. 3 148. 1469: 3 712. 3 759. Ileljirad (YI^') Griechisch-Weissenburg. Nandoralba, Bredach 1458: 3 145, 3 146. 1469: 3 683. Bclin, Kreis Covasna. Belen. ~yn, Simon Forro; Nicolaus; ~ (YU) terra 1464: 3 409. Belleschdorf s. Idiciu. BcltiuH, Kreis Satu Mare. Belthek, Bartho- lomeus filius Drag; Nicolaus Dragfy. Beuediktiner — Orden 1460: 3 231: fratres .\udreas, Petrus. Benedictus 1468: 3 630 ; — praeposilu;: AI- bae regalis 1462; 3 300; ~ de Bazthe 587 14B6: 3 503; ~ de Boythor 1458: 3 128. 3 141 ; ~ episcopus Boznensis 1468: 3 618. 1471: 3 849; ~ Coluswariensis 1462: 3 309, 3 312 ; ~ de Ebesfalwa 1462: 3 313 ; ~ Petri de Rawas 1467: 3 527; ~ de Thurocz, mag. curia 1462: 3 298, 3 299. Benye s. Biia. Benzenz s. Aurel Alaicu. Berardiis cardinalis 1460: 3 243. Berlve s. Florejti. Berchez, Kreis Maraniure.s 1468: 3 585. Berektlie s. Ilretea Mure>>ans"i. Beregsau Mare, Kreis Timi?. Berekzo, Pelriis I.itcratus. Berinojih, Bojarc 11G0: 3 206. Ilornian .Vlhcrtus, capellaniis de (jbinio 1461: 3 217. Bernadea, Kreis Mures 1464: 3 373. lleriiolth* bei Salonta. .lohannes Zebeny. Bertlialan Gaspar de Coloswar 1471: 3 899; ~ s. Biertan. Berlrani, Byrt ~, Bcrthahui SlcphaMus. civis de Coloswar. quondani iudcx 1458: 3 102. 1459: 3 186. 1460: 3 202, 3 21)4. 1464: 3 398. 1469: 3 681. 3 770. 1470: 3 803, 3 835. 1471: 3 884. 1472: 3 921. Bescnew s. Vii^oara. Besterche, ~ ricze s. Bistrija. Beta, Kreis Harghita, Beth. Antonius. Mar- cus. Bethlen Antonius 1466: 3 509. 1467: 3 510, 3 536. 1468: 3 628; ~ Dominicus. vice- vaivoda Transilvanus 1468: 3 627. 1469 3 723, 3 756. 3 762, 3 768. 3 769. 1470 3 807, 3 816—3 818, 3 826, 3 835. 1471 3 843. 1473: 3 917; ~ Gregorius 1467 3 536; ~ Marcus 1467: 3 536; Gc- schlecht 1467: 3 538. 1471: 3 841. Beivdner Valentinus, mag. civium Zeges- wariensis 1464: 3 385. Bidiu, Kreis Bistrita-Nasaud. Bcden 1468: 3 610. 1473: 3 938. 3 942, 3 954. Bieler Anthoni von Suceava 1473: 3 958. Biertan, Birtlialm, Kreis Sibiu, Byrth — , Berthalom 1461: 3 252. 1468: 3 649; plebanus Michael, Martinus. Biia, Kreis Alba. Benye 1467: 3 520. Bilghez, Kreis Salaj, Bylgcz. Porkolab Andreas. Binfint s. Aurel Vlaicu. Byrbo s. Gbirbom. Blrk s. Petelea. Blrgiiu, Kreis Maraniures. Borgo, Michael Fekete. Birla, Kreis Bistrita Nasiiud. Barlad 1464: 3 360, 3 406. Birnbaum, s. Ghirlioni. Biro David, hospes von Weissenburg 1461: 3 258; ~ Georgius Brassoviensis s. Greb ; Johannes de Pochlelky 1465: 3 417; ~ Johannes. famulus 1460: 3 203; ~ Jo- hannes dictus Varga 1466: 3 473; ~ Martinus iuratus Bistriciensis 1465: 3 426. 1468: 3 580, 3 583, 3 616; ~ Mathias castellanus de Zazsebes 1469: 3 768. 1472: 3 922; ~ Petrus s. Wyroh. Byrthalain s. Bertraui. Bissarion cardinalis 1467: 3 526. Bistri{a, Bistritz. Bistricia. Bestriczc. Cas- trum IKS: 3 110, 3 118, 1459: 3 189, 3 192. 1461: 3 261. 1463: 3 319, 3 328. 1464: 3 378, 3 394, 3 398. 1465: 3 425. 1466: 3 509; castcllanus Michacl Zekel. Stephanus de Hederfa, Petrus de Zob ; clvitas 1458: 3 110, 3 118, 3 131, 3 133. 1459: 3 169, 3 185, 3 192. 1460: 3 201, 3 214. 1461: 3 254, 3 261, 3 262. 3 267, 1462: 3,306, 3 309, 3 312, 1463: 3,321, 3 323, 3 328. 1464; 3 369. 3,371, 3 377, 3 378, 3 382, 3 394. 3 395, 3 412. 1465: 3 425, 3 425, 3 431, 3 436, 3 441, 1466: 3 460, 3 468, 3 481. 1467: 3 512, 3 513, 3 516, 3 522, 3 .523, 3 534, 3 561, 3 571. 1468: 3 579, 3 580, 3 583. 3 584, 3 598, 3 609. 3 614-3 616, 3 656, 3 659. 1469: 3 672, 3 675. 3 682, 3 700, 3 702, 3 716, 3 723, 3 729, 3 732, 3 742, 3 743, 3 764, 1470: 3 785-3 789, 3 797, 3 804, 3 810, 3 813, 3 814, 3 821, 3 823, 3 828, 3 829. 1471: 3 841. 3 867. 3 868, 3 876, 3 877, 3 ,S80, 3 881. 3 883, 3 888, 3 890. 3 891, 3 894, 3 900, 3 901, 3 903. 1472: 3 919, 3 921, 3 922, 3 930, 3 931. 1473: 3 937, 3 9)6, 3 949, 3 951, 3 956-3 958, 3 963, 3 972, 3 973: comes Johannes de Hunyad, Ladislaus de Hunyad, Michael Szilagyi; vicecomites Stephanus de Hederfa, Ml- chael Zekel; iudex Georgius Eyben, Ladis- laus, Thomas Hawser; iuratus Leonardus Baumann Martinus Byro, DemetriusBu- zinger, Ladislaus Korlath, Demetrius Kurschner. Jacobus Krechmer. Michael Kwprer. Demetrius Kys. Cristannus Fa- ber. Petrus Heyfart, Johannes Lochner, Stephanus Masch, Michael Schmid, An- dreas Bothler, Petrus Turck, Gregorius L'yban; notarius Johannes; cives An- drcas Farkas, magister Paulus. Twmel, Demetrius Wasuary, Demetrius Zayczne- zeger; capitulum decanatus 1459: 3 200. 1461: 3 245. 1463: 3 322. 1465: 3 413, 3 414. 1468: 3 617. 1469: 3 680. 1471: 3 862; camera 1471: 3 877; confraternitas presbyterorum et laicorum 1467: 3 526; districtus 1458: 3 110. 1459: 3 169. 1464: 3 369, 3 371, 3 412. 1467: 3 524, 3 539; fluvius 1467: 3 571; rector hospitalis 1467: 3 571. Bytvar s. Ofen. Byuerhiittel Jaeobus, lanifex Cibiniensis 1468: 3 646. Byzcre* bei Caransebes 1459: 3 184; Ladis- laus. Byzo Symon de Byzofalwa 1463: 3 329. Blaj, Blasendorf, I^reis Alba. Nikolaus der Sohn Herbarts. Blajel. Kleinblasendorf, Kreis Sibiu. Ba- lasthclke 1459: 3 183. 1467: 3 518, 3 .520; .lohannes. Michael. Blasiiis 1460: 3 210 ; ~ monetarius Cibi- niensis 1468: 3 646 : ~ de Kisfahid 1467: 3 518: ~ plebanus in villa Neppouis 1471: 3 865; ~ de Selk lio8: 3 101. 388 Ilnardi, M icbelsdorl, Kreis Sibiti. Mitinl- falwa Ii»>7: 3 560. H 57:!. 1470: ;i8:!l. Uobuliiiliiiu, Kreis Miirc? 14(>!t: ;5 751. Uock .Aiitliouiiis in 1'intliek 14G2: 3 202 ; ~ Nicolaus, senior de Mukkcndorf I4G1 : 3 249. Bokorestli s. lluciiresti. Uod, Brenndorf. Krcis Brasov. Botfalwa, Bringdorff 1471: 3 ilU2 ; plcbanus .laco- bus, villiciis Johanncs Kyrscliin; senioies Hannus Geliaus, Cloz Smits, Iiirg Stolcz, Hgidius; coinnuinitas Closch. Czwkysch. Stcffanus bcy dcr Kyrchin, .lacob Stef- fes; Melchior. Nicolaus. Bodagazzonfalwa s. Sintiiiiiiirie. Uodo Gaspar de Gyeorgy. comes Tholnensis 14C2: 3 300 ; ~ Nicolaus praepositus Albensis 1462: 3 300. Hodoe, Kreis Covasna. Bodok. Thomas. canonicus .\lbensis. Bodola s. Budila. Bodon s. Wlddin. Boemia s. Bi^hnieu. Boi|achy .loliaunes, iuratus Cibiniensis 1450: 3 198. Uogatu Konian. Kreis Sibiu. Kereky, Bogath. Emmcrich, Johannes, Ladislaus. liogdan, Bojare der Walachei 14G0: 3 206. Uohmen (CS). Boeinia, Bohemi 14G0: 3 215. 1464: 3 409. 1469: 3 711. 1470: 3 830. 1471: 3 869. 1473: 3 972. Bolan, Bonnesdorf. Kreis Sibiu, Bayon 1462: 3 3i:t; .Martiuus Gereb, I.auren- cius. Boythor s. Buituri. Uoiu, Kreis Mures. Bwn 1467: 3 560, 3 573. Bolkus s. Ualeneiu. Bolger Mutheus. iuratiis de Salisfodio I4G9: 3 767. Bolya s. Iluia. Ilolojina, (I). Bononia 1471 : :! 881 ; canonicus Michacl de Draghettis. Uonyner retrus de Brassovia 14G4: 3 :!90. Uonifaeiiis papa VIII 1459: 3 19:i.-1405: 3 445. 1466: 3 460. Boniei Cristianiis, auditor generalis ordinis praedicatoriim 1461:3 246. Bonnesdorf s. Iloian. Bononia s. Bolocina. Bonjida, Kreis Cluj. Bonczida 1469: 3 732. Bord, Krcis Mure? 1470: 3 812. 1472: 3 917. Borgo s. Blrgdu. Borneniiza Benedictus 1467: 3 513; ~ .lo- hanncs castellanus de Kvkellew 1469: 3 769. Uoro^neu Mare, Kreis Covasna, Borosnyo. Petrus. Borsa, Kreis Cluj. Borsa 1469: 3 723. Borlh Johannes de Cibinio 1469: 3 671. Bosaiv Insula bei Intorsuru Buzaului, Kreis Covasna 1471: 3 848. Biising (CS). Bozin 1466: 3 451; comes .lohannes, Sigismundus. Bosnien. Boznia, ~na regnum 1458: 3 151. 14G4: 3 409. 1465: 3 424. 1468: 3 594; banus Damianus Horwath de Chabrad; episcopus Bencdictiis; gubcrnator Eme- ricus de Zapolya. Bothfalwa s. Bod. Botsch s. Batoj. Uradeui, Henndorf, Kreis Sibiu, Hegen 14GG: 3 470. Ilradu, Girelsau, Kreis Sibiii. Insula Ger- hardi. plebanus Syniou. Uran, Bojar der Walacliei. 1460: 3 206. Ilrau. Torzburg, Krcis Brasov. Tcrch, Thercz castrum 14.59: 3 179. 1460: 3 217. 1462: 3 :«13. 1467: 3 564, 3 565. 14G8: 3 618. 1471: 3 895; castellanus 1459: 3 182, 3 197. 1462: 3 285, 3 303. 1467: 3 519, 3 565, 3 569. 1468: 3 611. 1471: 3 895. 1472: 3 934. 1473: 3 961, 3 962; Kasimir, Caspar de Ilydcghet, Michael Masa, I.au- rencius Parvus, Paulus, Barnabas Terncy; vicecastellanus Stcphanus, Nicolaus Si- kesd de Theremi. Urandeis (CS) Brandis. Johannes Gyskra. Br^sa s. Tara Uirsei. Brassai, iobagio in Regen 1462: 3 202. Brassiuin s. Orajtie. Bra^ov, Kronstadt. Brassovia, -schovia, Co- rona, Cronen, Civitas 1458: 3 100, 3 103, 3 104, 3 106, 3 107, 3 114, 3 115, 3 117, 3 120, 3 123, 3 127- 3 129, 3 141—3 143, 3 146, 3 148. 3 150. 1459: 3 166, 3 168, 3 170, 3 175-3 179, 3 190, 14G0: 3 211, 3 215-3 218, 3 223, 3 224, 3 227, 3 236, 3 237. I4G1: 3 251, 3 252, 3 256, 3 268, 3 272. 14G2: 3 277, 3 278, 3 285, 3 286, 3 289, 3 295-3 298, 3 300-3 304, 1463: 3 314, 3 318, 3.325, 3.327, 3 332,3 333, 3 338, 3 341-3 343. 1464: 3 344, 3 349, 3 .350, 3 354, 3 356, 3 362, 3 363, 3 387, 3 390, 3 405, 3 407.1465: 3 418, 3 422, 3 424, 3 440. 1466: 3 447- 3 449, 3 452, 3 454, 3 475, 3 495, 3 499, 3 500. 1467: 3 534,3 535, 3 539, 3 559, 3 563-3 570, 3 575. 1468: 3 577- 3 584, 3 594, 3 629, 3 632, 3 633,3 641, 3 647, 3 648, 3 655, 3 658, 3 668.1469: 3 678, 3 686, 3 687, 3 702, 3 716, 3 721, 3 734, 3 753. 1470: 3 778, 3 789, 3 790, 3 804, 3 808, 3 822, 3 831, 1471: 3 847, 3 848. 3 855—3 857, 3 860, 3 863, 3 864, 3 869, 3 876, 3 896—3 898, 3 901, 3 902. 1472: 3 905, 3 906, 3 914, 3 915, 3 920, 1473: 3 949, 3 962, 3 965, 3 976, 3 977; iudex Cresta, Nicolaus Hozyw, Gaspar Lang, Laurentius Pereczswthew; villicus Gaspar, Jacobus, JohannesMwsch; notarius Anthou ius ; iurat us Johannes Auri- faber, Paulus Kewcr, .Tohannes Crispus, Bartholomeus V^asmi, Georgius de acie, Georgius Greb. Petrus Greb, Georgius Horwath, Petrus Wyroch, Malhias Wys; civis Anthonius. Christofcnis, Lauren- cius Kloinp, Symon Clomp, Michael Erdeg, Mathias Feyer, Johannes Fodor, Jacobus Folnagh, Conrad Lapicida, Nico- laus Loenc. Sigismundus Loene, Antho- nius Parvus, Paulus Pinguis, Pelrus Rewchyn, Cristannus Rod. Anthonius Sander, Gregorius Schwr, Symon, Petrus 589 Themyen, Antonius Zekel; Petrus Bong- ner, Georgius Kellierew, Bartholoineus Czonkabunck, Paulus Dick, Elisabeth vidua, Johannes Fryschysen, Nicolaus Fus, Jacobus Hon, Laurencius, Stcphanus Literatus, Anthonius Mensipar, Antho- nius Pellifex, Nicolaus Placht, Petrus Rabel, Pelrus Rewel, Thomas Rod, Lau- rencius Schmid, Smylyn, Georgius SchoeL Lucas Siculus, Steffanus Sutor und wei- tere 55 Namen im Anhang der Llrkunde Nr. 3 120 aus 1458; capitulum, decana- tus: 1461 : 3 256. 1463: 3 322. 1464: 3 350. 3 387, 3 390, 3 403, 3 407. 1466: 3 447 s. auch unter Jara Birsei; decanus Petrus; plebanus Johannes Rewdel ; vitricus Pe- trus; presbyter Jacobus; conventus prae- dictatorum 1462: 3 256. 3 295. 1463: 3 325. 1464: 3 344, 3 346, 3 356. 3 405. 1465: 3 428; prior Thomas Siculus, sub- prior L'dalricus; districtus 1462: 3 296. 1463: 3 314. 1467: 3 534, 3 539. 1471: 3 849, 3 855; fraternitas corporis Christi 1462: 3 303. 1466: 3 482. 3 495, 3 499, 3.500. 1467: 3 511. 1468: 3 594. Bru- derschaft der Kiirschner Johannes Tasch- ner, Petrus Retsch, Sigismundus von Midwisch, Leonhardus Schiitz. Chrestei Gautzler, Jacobus Meissner. Laurentius von der Langaw, Zegedini Balint, Lossga- ni Fabian, Crestel von Midwisch; Bru- derschaft der Schugknecht zu St. Peter Gregorius Blasii Piter, Jakop Kiren. Frantz, Pctrus Klos; Burghals, Gcspreng, porta Swarczgas, Schei; bulgari. Brathon Itenedictus de Cibiniom 1459: 3 193. Bratislava s. l'ressburg. Bredach s. Belgrad. Breiber, Prayfar Andreas de Naghdemetcr 1461: 3 261, 3 262. 1464: 3 369, 3 398. Breslau, Wroclaw (PI). Wratislawia 1469: 3 720. 1471: 3 865, diocesis 1460: 3 234. 1461:3 247. 3 252. Bretea Murejana, Kreis Hunedoara. Berekthe 1467: 3 536. Brewfar s. Breiber. Briccius in Kyralfalwa 1462: 3 313. Brincovenejti, Kreis Mure?, Castrura Wech 1473: 3 953 ; castellanus Mathias Literatus de Wuthi; Ladislaus. Bringis villa s. Bod. Brno s. Brilnn. Brod s. Ungarisch Brod. Broda Petir, gesworn purger von Klausenburg 1473: 3 975. Broos s. Orfijtie. Brostus Dragomir, Bojare der Walachei 1460: 3 206. Bruck a. L. (A). Prkw 1470: 3 781, 3 782. BrUnn, Brno (CS). Brunna 1469: 3 673, 3 675. 3 686. Buclita, castellanus de Kylya 1468: 3 629. Bucurejti, Bokoresth, Buk — castrum 1467: 3 537. 1469: 3 676, 3 753. 1470: 3 790. Buda IVicolaus de Zelend. archidiaconus de Kykellew, administrator eccl. Albensis 1459: 3 198. 1461: 3 252. 1468: 3 605, 3 657, 3 665. 1469: 3 692. 3 694, 3 695, 3 699. 3 700, 3 702, 3 706, 3 711, 3 715, 3 741, 3 742, 3 745, 3 752, 3 759, 3 760, 3 764, 3 771. 1470: 3 794, 3 796, 3 806, 3 808, 3 809, 3 814, 3 815, 3 837. 1471: 3 844; Petrus iuratus Coloswariensis 1468: 3 599; ~s. Ofen. Budacu de Sus, Kreis Bistrita NasSud. Olah- budak, Bwdak 1464: 3 360, 3 406. 1470: 3 824. Budapest s. Ofen, l'est. Bwdner .luhannes de Megyes 1470: 3 792. Budiia, Ivreis Brajov. Bodola 1466: 3 452, 3 496. 1470: 3 824; Anthonius Porkolab; Martinus; Anthonius Gereb ; Anthonius Nemes. Buia, Bell, Kreis Sibiu. Bolya, Felsebolva 1458: 3 134. 1467: 3 560, 3 573. 1470: 3 834. Barthus Gereb; Anna, Dorothea, Elizabeth, Georgius, Symon, Jacobus, Thomas. Buituri, eingemeindet in Hunedoara. Boy- thor, Benedictus. Bulgari 1469: 3 721. 1471: 3 848. Bulgarien. Bulgaria, Mathias rex. Bulkesch, ~kus s. Biiliacin. BwichlD Lcouardus de Coluwar 1460: 3 222. Bwn s. Boiu. Burchlanden Liucas, villicus in Pinthek 1462: 3 302. Burcia s. Brajov, 'fara Birsei. Biirgbcrg, Burchperg s. Vurpdr, Kreis Alba und Kreis Sibiu. Burger .Iuhanne!>, iuratus Cibiniensis 1472: 3 916. Burghalle s. Orheiu Bistri{ei. Bus Benedictus, Albensis 1471: 3 874. Busso s. BuzSu. Buza, Kjeis GIuj. Bwza 1460: 3 209. 1470: 3 829. Buzdu, Busso 1470: 3 822. Buzd, Bussd, Kreis Sibiu, Buz, comes Lau- rencius. Bivzer Cristannus de Meggyes 1464: 3 359. Buzinger Denietrius, iuratus Bistriciensis 1467: 3 571. Buznar Petrus, Cibiniensis 1459: 3 193. Buznarth Georgius, vitricus de Stolczmburg 1469: 3 767. K, C Kabesch s. Coves. Kakas s. Henlini. Kaffa, Krlm. Capha 1460: 3 214. 1471 : 3 901 . Kayantho s. Cbinteni. Cdianu, Kreis Cluj. Kalyan 1472: 3 907. Kal Peter Brassoviensis 1458: 3 121. 590 Callxt III., Papst 1460: 3 2-11. Kallesdorf s. .\rcalla. Kiill6(H). Callya 146G:3 -192. Kalmar Ladlslaus de Coloswar 1468: 3 599. Kal6i'sa (H). Colocensis archiepiscopus Gabriel. Stephanus. Kaltivasser. Frigidis aquis, Kapitel 1469: 3 G80. Cfilvas&r, Kaltwasser, Kreis Sibiu. Hydegw^'z ^ 1458: 3 134. 1467: 3 560. 3 573. 1470: • 3 834. caniiirasu, Krcis Muros 1464: 3 373. Kamenica s. Tarko. Candelum s. Cirla. Kanizsa (H). Kanissa, Ladislaus. Kapas Thomas in Monostor 1469: 3 722. capilna de Jos, Kreis Alba. Kapolna 1459: 3 184. 1467: 3 536. 3 538, 3 543. Karachontalwa s. CrSdunelu dc Sus. Karko 1459: 3 180. Karlsburg s. Alba lulia. Karmelitcrorden s. Cluj-Napora. Caruifex Bcnedictus, Fleischer, iuratus Cibi- niensis. iudex 1466: 3 456. 1469: 3 726, 3 767. 1472: 3 916. 1473: 3 965. ~ Gre- gorius von Weissenburg 1461: 3 258; ~ Johannes de Salisfodio 1469: 3 767; — ' Laurencius de Megjes 1460: 3 239; ~ Martinus, iuratus de Salisfodio 1469: 3 767; ~ Petrus 1460: 3 203. Karolus rex Hungariae 1458: 3 149. Carpener Sjmon 1462: 3 308. Carpentarlus, Conradus de Wydenbach 1464: 3 390. Kaschau, Cosice (CS). Cassovia 1462: 3 300. 1473: 3 978. Kasimir, Prinz von Polen 1472: 3 914; ~s. Masa Michael. Ca$ol}, Kastenholz, Kreis Sibiu. Kastin- holcz, plebanus Hupertus. Caspar, plebanus de villa Epponis 1461 : 3 247; ~ plebanus de Hanebal;o 1470: 3 801 ; ~ de Hydegheth, castellanus de Kykellewar et Thercz 1467; 3 519; ~ pro- visor curiae de Somkerek 1465: 3 427. Castrum ferreum s. Eiseuburg. Castrum sli M i(l.aelis, Kreis Alba. Zenthmy- halkewe. Claustrum b. Mariae v. 1459: 3 180; fratres heremitae b. Pauli 1469: 3 720, 3 773. 1470:3 806. Castrosches s. Sighi^oara. Kathana Georgius procurator 1466: 3 476. Katherina, consors Nicolai senior de Wyzakna 1459: 3 188; ~ consors Valentini Magni 1459: 3 191. Kathrein, Frau des Giligen Zeller aus Wien 1469:3 717. Kautosch Nicolaus, viceiudex de Coluswar 1466: 3 468. Keeskemit (H). Kechkemeth 1467: 3 545. Keczeth s. Prunenl. Ceclas Clemens iudex de Kolwsakna 1472: 3 907. Keementh s. Chlmlndia. Keh Johannes de Coloswar 1468: 3 626. Keisd s. Saschiz. Kelling, Kelnek s. Cilnic. Kemcu StcplianiLs de Gerewmonostra, vice- vaivoda Traussilvanus 1458: 3 134. 1460: 3 238. 1461: 3 257, 3 269. Kempf Petrus de Basilea 1466: 3 453. Ceuad. Tschanad, Kreis Timi?. Chanadinum 1460: 3 210. 1469: 3 679, 3 689, 3 697, 1470: 3 802; episcopus Albertus, Johan- nes; vicarius gcneralis Johanncs de Pan- kotha. Cenade, Scholten. Krcis Alba. Chanad 1462: 3 306, 3 310. 1470: 3 815. Kenched s. Chincius. Kcnd s. Corne^ti. Kendefy Ladislaus 1466: 3 491. Kenys s. Voivozi. Kenthelke s. Chintelnic. Centumcumulis s. Movile. Kerczin aus Kronstadt 1458: 3 121. Cerdo Franziscus, iuratus Zegeswariensis 1473: 3 977. Kerek s. Georgius de Hozywazo. Kerekes Lucas iudex de Coloswar 1462: 3 277. 1464:3 398. 1465:3 416. 3 420, 3 421. 1466: 3 467, 3 468, 3 476. 1468: 3 599; ~ Pclrus in Sorozthen 1469: 3 762. Kereki Balthasar von Tornen 1471 : 3 873; ~ Ladislaus 1471 : 3 873. Kerecky s. Kogatu Roman; ~ s. Johannes. Kereles s. Chlrale^. Keres, Fluss s. Cris. Kerczthwr s. Cril. Kerezthfalwa s. Teliu. Kermissar Alarliniis, iuratus de Coloswar 1465: 3 420. Cernatu, in Sacele. Kreis Brajov. Zenthmi- lialfalwa alias Tharnacktalwa 1460: 3 228. Kerz, Kertz s. Cirja. Keslcr .'Vndreas Cibiniensis 1468: 3 646. Kesmarker .Vchatius. sacerdos de Coloswar 1465: 3 420. Cetatea .Vlba, Akkermann (SU).AlbumCastrum Necter 1471: 3 902; Stanczul castcUanus. Cetatea de Balta, Kokelburg, Kreis Alba. Kykellewar, castrum 1462: 3 313. 1464: 3 372. 1466: 3 482. 1467: 3 519. 1468: 3 626. 1469: 3 734, 3 756, 3 768, 3769. 1470: 3 818. 1471: 3 853, 3 854, 3 900. 1472: 3 917, 3 920; castellanus Johannes Borncmisza, Christoforus, Caspar de Hydegheth; Nicolaus Sykesd de Therem; Kykellew civitas 1460: 3 208. 1470: 3 811 —3 813. 1471: 3 854. 1472: 3 912; iudex Ladislaus. Ketherevv Georglus de Prasniar in Brassovia 1469: 3 734. Kew s. Cheud. Keiver, Kiwir, Paulus, iuratus Brassoviensis 1463: 3 338. 1469: 3 753, in Thwjs 1469: 3 734. Kewesd s. Cove?. Kewhalom s. Rupea. Kewi s. RSczkeve. Kewthler Dorotbea; ~ Stephanus de Colos- war 1461: 3 248. K^zdi. Kyzdy sedes Siculorum 1462: 3 300. 1464: 3 363. 1466: 3 451 . s. Tirgu Secuiesc. Kezegew Georgius 1472: 3 920. 591 Kezi s. CliesSu. Charad s. Csabrad. Clianad, Chanadinum s. Cenade; decaniUus s. Scliulieii.. Chapor s. Csiipor. Cliaporcha s. Toplrcea. Chatar Jacobus, civis Waradiensis 14(i!l: 3 690. Chekerey Maryaretha in Coloswar 1472: 3 935. Cheeph s. Cib. Cheh Johannes, Chech, Scheg, iudcx oppidi Wyzakna 1464: 3 364, 3 365. 140.'.: 3 432. 1466: 3 478, 3 485. 1469: 3 767. Chernahora Jereslaus de 1471: 3 874. Chesau, Kreis Cluj, Kezi. Franziscus Litera- tus. Chestve s. Cistei. Chetnek s. Csetnek. Cheiid, Kreis Salaj. Kew 1465: 3 416. Chybinium s. Sibiii. Chyk s. Sliercurea Ciuc; -^ s. Csik. Chykisch s. Zekesch. Chicho s. Ciceu. Chyko ,'Vndreas dc Vercsmorth 1459: 3 198. Chiijer, Pradium bei Bistrilz 1459: 3 185. 1469: 3 682. 1472: 3 919. Chilia, Kylya. Castellanus Buchta. Chilieni, Kreis Covasna. Kylyeen. Anthonius Siculus; Michael. Chimindia, Kreis Hunedoara, Gregorius. Chinciu.s, Krcis Mure?. Kenched 1464: 3 361, 3 379. 1467: 3 543. Chintelnic. Kinteln, ICreis Bistritz, Kcnt- helke 1458: 3 111. 1463: 3 320 1467: 3 575. Chinteni, Kreis CIuj. Kayanto 1460: 3 229— 3 231. 3 235. 1467: 3 540, 3 541. 1468: 3 591. 1473: 3 960, 3 967, 3 970. Chirale?, Kvrieleis, Krcis Bistrita-Nasuud, Kereles 1458: 3 111. 1463: 3 320. 1467; 3 675. 1468: 3 623. Chiusi, (I) Clusia, Abbatia 1462: 3 282. Chyzar Petrus s. Czyssar. Chmvner Paulus, Cibinieusis li59: 3 193. Chotin s. Ilotin. Christannus plebanus in Etzel, decanus sedis Megiensis 1469: 3 680. Christiana insula s. Cristian. Christoforus 1458: 3 150; ~ Brassoviensis 1458: 3 103; ~ castellanus de Kykelle- war 1460: 3 208; ~ de Florencia s. Ita- licus. Chwpor s. Csupor. Cib, Kreis Alba. Cheeph. Georgius Magnus. Cibinium, Cy ~ s. Sibiu. Cibs s. Zips. Kykellewar s. Cetatea de Balta. KykcUew s, Tirnava; ~ decanatus s. Ko- kelburg. Ciceu, Kreis Harghita. Chicho castrum 1468: 3 656. 1471: 3 883. Cykh s. Ciuc. Cicilien s. Szekler (land). Cydinum s. Codlea. Kylyeen s. Chilieni. Cllnic, Kelling, Kreis Alba. Kelnek, ~ nynk 1464: 3 409. 3 410. 1465: 3 422. 1466: 3 491. 1469: 3 670. Clmpulung, Ivreis Arge?. Langau, Longo- campo, Hozzywmezew. Johannes; Lau- rentius. Cincu, Grosschenk, Kreis Brajov. Senk, Schenk. Sedes 1458: 3 144. 1466: 3 506. 1467: 3 548. 1468: 3 639, 3 651. 1471: 3 843. 1473: 3 959; iudex regius Johannes Greb, Georgius Thabyassy. Kinisy Paulus 1471: 3 886, 3 887. Kinteln s. Chlutelnlc. Kyrako 1469: 3 753. Kyralkew s. Konigsteln. Kyralfalwa s. Craiejtl. Kiralia, Ky ~, Ruralkapitel bei Bistritz. Decanatus 1461:3 245. 1463: 3 322. 1465: 3 414. 1468: 3 617. 1469: 3 680. 1471: 3 862; confraternitas presbyterorum et laicorum 1467: 3 526. Clrbs Johannes de Apoldia inferiori 1472: 3 929. Kyrka Wolahus 1468: 3 663. Kiren Jakop in Kronstadt 1463: 3 343. Kyrieleis s. Chlrale-i. Kyrschin Johannes, villicus de Botfalwa 1471: 3 902; ~ Tulcn Brassoviensis 1458: 3 121. Cirja, Kerz, Kreis Sibiu, Kerch, de Candelis 1464: 3 362. 1466: 3 464. 1468: 3 665. 1469: 3 701, 3 707, 3 714,3 717, 3 728, 3 746, 3 771 ; gubernator Johannes; Petrus; abbas Raymundus Perrenfuss. Kys I)enietriiis. iuratus Bistriciensis, exactor " vectigalis 1464: 3 369. 1470: 3 814; ~ Johannes 1473: 3 965. Kyskapws s. Cop«:a .Mica. Kisd, Kyzd capitulum, decanatus 1463:3 322, 1469: 3 680; — Elisabeth, relicta San- drini. Kysdalia 1464: 3 393. Kysderaeter s. Dumltrita. Kyzdy s. Kezdl. Kyserkemezew s. Tirnavioara. Kysfalud s. Satu Mic. Kysmesther Lucas de Coluswar 1460: 3 222. Cisnadioara, Michelsberg, Kreis Sibiu. Villa Sibiu. Villa s. Michaelis, Zcnthmyhal- hegye 1463: 3 339. 1468: 3 642, 3 665. 1469: 3 688, 3 709. 3 717, 3 718, 3 728. 1471 : 3 865 ; plebanus Bartholomeus. Nicolaus. Cisnadie, Heltau, Kreis Sibiu. Helta, Diss- noyo 1466: 3 481. 1468: 3 642. 1469: 3 709, 3 717, 3 728. 1471:3 865;plebanus Bartholomeus, Johannes; villicus Michael Zydel; iuratus scnior Lodovicus Lwtsch; Dominicus Literatus; Jacobus, piseta- rius in Rivulodominarum, Lodovicus, Michael. 592 1464: 1464: I4G9: 1469 : Cislel, Kreis Alba. Chestwe 1460: 3 215. Cistercieiisis s. Zisterzlensor. Cvtnek s. Csetnek. Ciuc, Szeklcrstuhl Cykh 1462: 3 300. 3 36;i. 1472: 3 914. Ciureii lUis Tirgoviste 1562: 3 288. Kiwer Paiil s. Kewer. Clara, relicla Petri de Weresmorth 3 358. 1467: 3 558. 1468: 3 624. 3 703. 1470: 3 801. Clare Johannes. iuratus de Rwppas 3 767. Kiarissiiinen 1460: 3 241. Klausenburg s. Cluj-\apoca. Clejn Michael, gesworu purger von Clawsen- purg 1473: 3 975. Kleinblasendorf s. Blajel. Kleinkopisch s. Copsa Mica. Kleiulasseln s. Liislau .Mic. Kleimncster, Kysmesther Lucas de Colus- war 14G0: 3 222. 1563: 3 323. Kleinmiihlbach s. Sebcsel. Kleinpold s. .Vpoldu de Jos. Kleinpropstdorf s. Tirnavloara. Kleinschcuern s. §ura Micii. Kleinschlatten s. Zlatua. Clemens V. papa 1465: 3 445. 14G6: 3 461 ; ~ mag. 1469: 3 765; ~ monetarius Cibi- niensis 1468: 3 646; ~ de Enyed 1459: 3 173; ~ Literatus 1468: 3 579 ; ~ pleba- nus in Reusmargt 14G2: 3 308; ~ de Ze- kelhyd. archidiaconus dc Hwynad, deca- nus cccl. Albensis Transsilvanae 1472: 3 929. Cleskes Hans, Brassoviensis 1458: 3 121. Clipifex Lucas, Coluswariensis 1461: 3 254. Cloajterf, Klosdorf, Kreis Mures. Miklosfal- wa 1469: 3 771. klomp Laurencius, Brassoviensis 1464: 3 350. — Symon, iuratus Brassoviensis 1464: 3 344, 3 354, 3 356, 3 405. CIos Matis, Brassoviensis 1458: 3 121. KIos Petrus in Kronstadt 1463: 3 343. Closch in Botfalwa 1471: 3 902. Klosdorf s. Cloasterf, s. Sinmiclauj, Closwar s. Cluj-Napoea. Cluj, comitalus Kolos 1458: 3 110. 3 302. 1463: 3 320. 1467: 3 552. 1468: 1470: 3 794, 3 795. 3 229. 1462: 1464: 3 373. 1469: 3 755. 3 953. 3 970. 1460: 3 324. 3 595. 1473: CIuj-Manii^tur. Kolozsmouostor, .Monosthor. Conventus monasterii 1458: 3 111, 3 113, 3 155. 1459: 3 169, 3 180, 3 184, 3 199. 1460: 3 204. 3 205. 3 207, 3 208, 3 212, 3 213, 3 222. 3 224, 3 226. 3 229—3 231, 3 233. 1461: 3 248,3 253, 3 255, 3257— 3 259, 3 209, 3 270, 3 273. 1462: 3 302, 3 313. 1463: 3 316, 3 324, 3 335, 3 337. 1464: 3 360, 3 372, 3 373, 3 398, 3 402, 3 406, 3 410, 3 412. 1465: 3 417, 3 422, 3 434, 3 435, 3 442. 1466: 3 449, 3 470, 3 493, 3 508. 1467: 3 510, 3 518, 3 521, 3 538. 3 540, 3 541, 3 544, 3 560, 3 573, 3 575. 14G8: 3 585, 3 591, 3 593, 3 597, 3 599, 3 608. .3 611, 3 623, 3 624, 3 626, 3 664. 1469: 3 681, 3 717, 3 735, 3 736, 3 744, 3 755. 1470: 3 776, 3 801, 3 803, 3 806, 3 830, 3 834. 1471: 3 874, 3 875, 3 878, 3 899. 1472: 3 935. 1473: 3 936, 3 938, 3 939, 3 941 , 3 942, 3 944, 3 952— 3 955, 3 959, 3 960, 3 967; abbas Petrus; gubernator Bartholomeus, Ladislaus; ca- nonicus Dominicus custos, Georgius cus- tos, Stanislaus custos, Gregorius de Lip- pa decanus; conventualis Ladislaus, Ni- colaus; — villa Monosthor 1460: 3 222, 3 226. 1461: 3 270. 1466: 3 449. 1467: 3 521. 1469: 3 721; plebanus Jacobus; presbyter Petrus Wegh; iudex Stephanus Hagmas; Georgius Bartha, Thomas Ka- pas. Georgius Koncz, Gregorius Koncz, Dcmetrius. Blasius Ezze, Johannes Ge- barth, Johannes Grywald, Michael Haw- selth, Andreas Hekel, Franciscus Jo, Johannes Magnus, Johannes Nag, Jo- hannes Nebleng, Dyonisius Pasman, Jaco- bus Mensaros, Valentinus Seczel, Lau- rencius Solar, Andreas Zekel; Ambrosius sacerdos . CIuj-Napoca, Klausenburg. Coloswar, Ko- lus-, Klws-, Cluswar, Clawsenpurg. Civi- tas 1458: 3 102, 3 106, 3 124—3 126, 3 131, 3 133, 3 154, 3 155. 3 190, 3 198, 3 229—3 231, 3 254, 3 255, 3 291, 3 335, 3 377, 3 420, 3 437, 3 471, 3 488. 3 514- -3 542, 3 186, 3 207, 3 250, 3 277. 3 318. 3 370, 3 416, 3 434, 3 467, 3 483, 3 502. 3 524, 3 585- 627, 694, 731, 803, 870, 885, 921, 943, 967- 3 285, 3 323. 3 376, 3 417, 3 435, 3 468, 3 484, 14G7: 3 540- -3 593, 3 599, 3 645. 1469: 3 695, 3 715 3 752. 1470: 3 821, 3 835. 3 874—3 876, 3 899. 1472: 3 199. 3 235, 3 267. 3 309, 3 340, 3 381, 3 421, 3 438. 3 472, 3 490. -3 516, 3 549—3 551 3 607, 3 611, 3 671, 3 673, 3 721, 3 723 3 794, 3 795, 1459: 1460: 1461: 1462: 3 312. 3 342. 3 398. 3 427, 1466: 3 476, 3 493, 3 518, 3 935. 3 955, 3 971, 1458: 3 180. 1471: 3 844. 3 878, 3 880, 3 908, 3 909, 1473: 3 936, 3 938, 3 959, 3 960, 3 962, 3 974, 3 975. Castrum ludex Bartholomeus, Ste 3 180, 3 204. 3 248, 3 276. 1463: 1464: 1465: 3 431, 3 460, 3 481, , 3494, 3 521, . 1468: 3 626, 3 692, , 3730. 3 800, 3867— 3 883 3 916, 3 941, 3 963, phanus Bertram, Lucas Kerekes, Jo- hannes de Longocampo, Nicolaus Zeech, Egidius Zabo, Johannes Zegen; viceiudex Nicolaus Kawtosch; notarius IHartinus de Birthalom, Petrus; notarius publicus Ste- phanus Mathiae Graws, Stephanus natus Gregorii, Joliannes Zaaz; iuratus civis Barthws, Petir Broda, Petrus Buda, Mar- tinus Kermissar, Cleyn Michil, Johannes Koch, Kron Johannes, Petrus Czyssar, Barthws Feyer, Martinus Goltsmit, La- dislaus Hwnyad , Nicolaus Jacob, Mar- cus Janusz, Johannes Lampricht, Ambro- sius Literatus, Miclossy Jacab, Michael Nemes, Georgius Sartor, Petir Sattler, Michil Schoerel, Johannes Sellipar, Jo- hannes Syweges, Valentinus Syweges; ci- 593 vis Nicolaus Alberti, Stephanus Alberti, Barlholoraeus Aurifal)er, Nicolaus Ba- der, Pelrus Balog, Gaspar Berthalan. Leonardus Bwlchyn, Ladislaus Kalmar, Keli Johannes, Stephan Kewthler, et con- sors Dorothea, Lucas Klejaimester, Ste- phanus Kolb, et uxor Ursula, Graws Balthasar, Kwrmasser Johannes, Eras- mus Engel, Mathias Faber, Unthonius Fabianus, Stephanus Feyr, Johannes Hal- zel, .\Iichael Hawenschylt, Anthonius Hencz, Valentinus Heneng, Johannes Herczeg, Caspar Herman et consors Ca- tharina, Johannes Herman, Stephanus Hon, Johanues Petri Mathiae, Franciscus Ilalicus, et coniux Barbara, Johannes Lach, Gregorius Layos, Johannes Lewth- weyn et consors Dorothea, Johannes Loli, Johannes Lukachy et filius Martmus, consors Katharma, Johannes Magnus, Johannes Marky, Petrus Mathiae, Jaco- bus Mehfli, et fil. Margaretha, Elias Nyrew, Nicolaus Pether, Nicolaus Petri- mathie, Jacobus Polkyscher, Prokoppus, Crislamius Rawas, Johannes Rawas, Sle- phanus Rawas, Leonardus Rewch, et cou- sors Veronica, Johannes Rywch, Johan- nes Schleffer, Jacobus SchleWnyug, et consors Dorothea, Skurgis Valentin, Johaimes Sygin, Laurencius Sygin, Sil- vester, Valentinus Syweges, Melchior Sleffer et consors Margaretha, Nicolaus Sompol, Thoinas Sutor, Paulus Swarcz, Georg Theges, Bartholomeus Wayz, Anthonius Veres, Laurencius Wermeser, et consors Agnes, Georgius Zaaz, Ste- plianus Zabo, Jacobus Zechy; plebanus Gregorius: capellanus Andreas, Bartho- louieus, Balthasar, Matheus, Michael, Joaimes; sacerdos Achatius Kesmar- ker, Petrus Grawn, Johanues Musura, Paulus, Steplianus; Kloster des Hl. Anthonius 1458: 3 155; Karmeliteror- den 14G5: 3 445. Augustiner-Ereraiten 1459: 3 180. 1465: 3 445; Dommi- kaner 1462: 3 276. 1464: 3 345. 1465: 3 432, 3 445. 3 460. 1466: 3 461.1467: 3 53U. 1471: 3 878, Prior Georgius Henricus; Franziskaner 1465: 3 445; lios- pitalis b. Elizabeth 1471: 3 S78, magister hospitalis Petrus; hospitalis s. Spiritus 1471: 3 878; calandus (frateriiitas) sar- torum cccl. parochialis 1463: 3 331. 1466: 3 493; fraternitas cerdonum 1465: 3438. Statuten der Klausenburger Schmiede 1467: 3 542, der Goldschmiede 1473: 3 974, o 975; Anthonius Aurifaber, Mar- tinus Aurifaber, mag. Nicolaus Bahieator, inquilina Barbara. Benedictus, Anna Kar- ko, Margaretha Chekerey, Lucas Clipifex, Andreas Kolhler, Veronica Kolliler, Ni- eolaus Czikker, Erasmus, Andreas et Fabian Faber, Symon Faber, Laurencius Fabiani, Nicolaus Feyer, Sigismund Fewr- lich. Johannes Forsth, Micliil Goltsmit, Paul Goltsmit, Gregorius, Hano Lauren- tius, Andreas Hanyschel, Hazunflesch, Johannes Herman in suburbio, et uxor Dorothea, Anna Hwnyady, Ladislaus Jakchy, Jeronimus, Johannes, Michael Irhagyartho et filla Agnes, Laurentius Lapicida, Leonardus, Laurencius Littera- tus et claustrum monalium b. Egidii extra civitatem 1459: 3 180;uxor Anna; Mathias Literatus; Meydel Johannes et fil. Erasmus; Paulus Niger; Petrus Ora- gyarto; Michael Otthe; Cristannus Sartor, Johannes Sartor, Margaretha Schleffer, Johannes Serator, Petrus Serator, Antho- nius Symon, Balthasar Sprenges,Stephanus Sutor, Michael Tanczmester, Blasius Thoth, Jacobus Wayda, Blasius Zaaz, Paulus Zekeres, Petrus Zoemer. Clusiensis diocesis s. Chiusi. Clwswar, CIus s. CIuj-AIapoca. Knin (YU) Thinin. Episcopus Marcus, Ni- colaus . Knisy s. Kinisy. Kuoehinhewer Johannes, iuratus Zegeswa- riensis 1473; 3 977. Kuoer Johannes de Apoldia superiori 1472: 3 929. ivuoll Miehael, civis oppidi Sz. Agotha 1467: 3 548. 1470: 3 833. Kokas s. Kakas. Koiielburg, Kapitel, decanatus Kikellw 1469: 3 680; archidiaconus Nicolaus Buda — s. Cetatea de Balta. Koch lohannes, iuratus de Koloswar 1466: 3 476. Kochard s. Cucerilea: ~ s. Lunca Murc.jului. Codlea, Zeiden. Kreis Brajov. Feketehalom, Cydinum 1463: 3 315. 1471: 3 863; Ni- colaus villicus; Valentinus Faber; Hyl, uxor Mathiae; Nicolaus Weres. Codor, Kreis CIuj. Kodor. Johannes fil. Petri ; Ladislaus fil. Nicolai. Cojocna, Kreis CIuj. Kolos, Colos, Kolwsak- na 1469: 3 755. 1470: 3 794, 3 795, 3800 1471: 3 885. 1472: 3 885. 1472: 3913. 1473: 3 941, 3 971 ; iudex Clemens Ceclas; iurati Marcus Wass, Barnabas Sartor. Jacobus Suky; plebanus Dominicus; ar- chidiaconus Gcorgius; Johannes Thobol. Coico aus der Walachei 1464: 3 351. Koeh Johannes, iuratus de Koloswar 1466: 3 274, 3 475, 3 493. Kolb Jlatbias, civis Cibmiensis 1462: 3 275; ~ Stephanus, civis de Coloswar 1467: 3 550 et Ursula consors. Koln (D), Colonia 1464: 339G. Coloca s. Kalocsa. Kolos s. Cluj und Cojocna. Colosmonoslra, Kolozs '- s. Cluj-Mana^tur Koloswar, Co ~, Colus -^ s. Cluj-Napoca. Kolosvvari Johannes de Cibinio 1458: 3 130. Kolwsakna s. Cojocna. Comana de Jos, Kreis Brajov 1469: 3 766. — de Sus 1469: 3 766. Comania, ~ ni s. Kumanien, -anen. Komlos s. Hopsylen. Komorn, Komarom (H) 1466: 3 495—3500. Compostela (Sp) ~ tella 1462: 3 281. Koncz Georgius in Monosthor 1461 : 3 270 . 594 KSuigstctu, Burg im Torzburger Pass. Kyralku .Kyrahk 1458: 3 100. 1459: 3 197. 1460: 3 217; castellanus Michacl Masa. Conrad s. Korlath. Conrudus, Clion- nionclarius Cibinicnsis. exactor vectigalis 1468: 3 G14, 3 64G. 146»: 3 70 j, 3 714. 1470: 3 804. Koustantinopel, C-polis 1462: 3 2S1. Oop^yu .Mare, Giosskopisch. Kreis Sibiu. inaior Kappusch I46I : 3 252 ; plebanus Johannes. capcllanus I.adizlaus. Cop$a .Mioa, Kleinkopisch, Kreis Sibiu. Kyskapws 1463: 3 340. Korialli LadisiaiLs, Conrad, Cunrad. iuralus Bistriciensis 1461: 3 2G1, 3 262. 1464: 3 378. 1465: 3 426. 1468: 3 580, 3 583, 3 598, 3 616. 1469: 3 G82. 1471: 3 871. Corniilei, Harwesdorf. Kreis Sibiu. Hortlio- bagh 1466: 3 463, 3 477, 3 485. 1467. 3 558, 3 558, 3 560, 3 573. 1468: 3 616. 1469:3 703. Corneui, Kreis CIuj. Zilkerek, BenedictGeb- liartti. Cornejti, Kreis Murc?. Sewenfalwa, Kcnd 1462: 3 313. 1464: 3 379; .\nthonius, Eli- sabeth, Petrus, Stephanus. Corona s. Brasov. Korrad Georgius, civis Cibiniensis 1469: 3 718. Korseon Claus de Uobircow 1462: 3 308. Corviuejti, Niederneudorf, Ivreis Bistrita- Xasaud. Wyfalw 1462: 3 202. 1468: 3 610. 1473:3 938,3 942, 3 954. Kosd, ~ zd, Ruralkapitel 1463: 3 222. 1469: 3 680; decanus Stephanus. Cojeiu, Kreis Salaj. Kusal, Petrus, Johannes Jakch. Kosice s. Kaschau. Costandiu gramatik 1464: 3 349. Kosztolamy, (H). Koztolan 1467: 3 513. Kothlcr .\ndreas et Veronica de Coloswar 1473: 3 943. Cotnieana, Kreis Arges. Kloster 1471: 3 8GG. Covej, Kabisch, Kreis Sibiu. Kewesd 1467: 3 549. 3 574. 1469: 3 748. 1470: 3 820. 3 834. 1472: 3 910. 1473: 3 978. Cozia, Kreis Vilcea. Kloster 1473: 3 961. Krakau, Ivrakow (Pl). Cracovia 1459: 3 199. 1472: 3 907. Crako s. Criciu. Craciuuelude Sus, Kreis Alba. Karachonlalwa 1462: 3 313. Craic^ti, Kreis Murc?. Kyralfalwa. Briccius; Simon fil. Sandrini. Crasua, comitatus 1473: 3 946. Craus liaitlias.ir, civis Coluswariensis 1461: 3 254. 3 267; ~ Niclos geschworener purger in Hermanstadt 1471 : 3 871 . Krelisbacii fluvium. Kryzpah 1467: 3 569. 1471: 3 895. Kreclier Matbias, villicus de Apoldia superiori 1472: 3 929. Krechmer, Krochmar Jacobus, iuratus Bis- tricicnsis 1458: 3 118. 1464: 3 369. 3 398. 1465:3 425. Creeta, iudex Brassoviensis 1459: 3 1G8. Crestel von Midwiscb 1468: 3 668. Kreuzburg s. Tellu. Kryalio 1469: 3 753. Cribari 1470: 3 793. Criciiu, Kreis Alba. Crako 1460: 3 213; plebanus Johanncs, Petrus. Cri.s, Kreisch, Fluss. Keres 1473: 3 965. Crlsptis Johannes, iuratus Brassoviensis 1462: 3 296. Cristannus dictus Gereb von Bulkesch 1460: 3 208; ~ doleator Cibiniensis 1468: 3 646; -^ plebanus in Insula Christiana 1471: 3 865; ~ ordinis praedicatorum Segeswariensis 1467: 3 573. Cristyan Transalpinensis 1460: 3 218. CrLstian, Grossau, Kreis Sibiu. Insula Chris- tiana 1461: 3 247, 3 252. 1464: 3 389. 1465: 3 430; plebanus Cristannus; Mi- chael; ~ Neustadt, Ivreis Bra?ov; ~ Nova Civitas 1464: 3 403. 1467: 3 511; iudex Jacobus; plebanus Ladislaus. Cristina, consors Nicolai senior de Wyzakna 1465: 3 432. 1466: 3 503. 1467: 3 517. Cryszbach. ~pali s. Krebsbach. CriJ, Deutschkrcuz, Ivreis Brasov. Villa st. Crucis, Kerezthwr 1466 : 3 450, 3 771 ; scolasticus Valentinus. Kroatien, Croacia ~ rex Mathias; banus Blasius Magyar; Emericus de Zapolya. Kroclmiar s. Kreehmer. Kron Johannes, iuratus de Coloswar 1471: 3 878. Crouer Nicolaus. iuratus Cibiniensis 1469: 3 767. 1472: 3 916, 3 921. Kronstadt. Cronen s. Brajov. Crucis, villa s. Crit. Crudner Andreas, iuratus de Salisfodio 1469: 3 767. Crush Hans, Brassoviensis 1458: 3 121. Csabr.id (H). Chabrad. Damianus Horwath. Csetnek (H). Chetnek 1466: 3 486. Csupor, Chw ~, Cha ~, Nicolaus de Monozlo. vaivoda Transilvanus, comes Siculorum 1468: 3 582, 3 610, 3 613, 3 648. 1469: 3 675, 3 714. 1470: 3 820. 1471: 3 849, 3 872, 3 879, 3 890. 1473: 3 936, 3 938, 3 942, 3 957, 3 973. Kwkellew s. Tirnava. Cueerdea, Kreis Mures. Kochard 1470: 3 812. 1473:3 955. Cueiulata, Kreis Brasov. Kwthkwlath 1469: 3 766. Cultellifaber Antlionius, capellanus in Czi- binio 1469 : 3 688 ; ~ Matheus de Gyalo 1466: 3 466. Kunrad s. Koriath. Kwman, ~ na s. Comana de Jos, ~ de Sus. Kumanen, Comani 1459: 3 158. Kumanien. Comania, rex Mathias. Cund, Reussdorf, Kreis Mure? 1465: 3 439. Kunrad Vallin, villicus de Dobircow 1462: 3 308. Cun{a, Zekeschdorf, ICreis Alba. Zekes 1467: 3 520. Kivprer Micliael, iuratus Bistritiensis 1464: 3 369. Curciu, Kirtsch, Kreis Sibiu. Kerews 1459: 3 191. 595 KureComan, Bojare der Walachei 1460:3 20C. Curia, Petrus. Kwrmasser Joliaiines, Martinus, cives de Co- loswar 1459: 3 199. Curriiex i^eouardus, 14U8: 3 616. KurscUuer Ueuivtrius, iuratus Bistritiensis 1458: 3 113. 14G7: 3 571. Curtea de Argej, Argensis civitas 146G: 3 462. 3 464; episcopus Jacobus, Rajniundus Perrenfuss. Kusal s. Cojeiu. Kuscli Frone Brassovieusis 1458: 3 121. Kutura Georyius de Prasmar 14«»: 3 673. Kwttiliwlatli s. Cuciulata. Czaczcze s. Suceava. Czecz i\ieolaus, iuratus Cibiniensis 14G9: 3 671. 147^:3 916. Czekelen s. Szcliler. Czeycz aiymed Brassoviensis 145U: 3 121. Czerriu Joliauies Zegeswaritnsis 1473: 3 977. CzetscU s. Sici. Czil)inium s. Sibiu. Czililier Nicolaus et Margarethe de Coloswar 1461 : 3 248. Czigler s. Zyylewer. Czilir familiaris 1473:3 957. Czyp lansch, Brassoviensis 1458: 3 121. Czyr AlatUe 1458: 3 121. Czyssar, Chjzar Petu-, iuratus de Cotoswar 1468: 3 o99. 1473: 3 975. Czoltuer Jotaaiiiies senior, iuratus de Muklcen- dorf 1461: 3 249. Czucze s. Suceava. Czonliabuncli Itartholomeus de Brassovia, exactor vectigalis 1470: 3 SU4. Czupperer Michel 1473: 3 953. Czvvliysch de Botfalwa 1431: 3 902. Daal s. Deal. Dablca, Kreis Mure?, Doboka, Michael, Ni- colaus, archidiaconus Dominicus; ~ co- mitatus 1458: 3 110, 3 111. 1463: 3 320, 3 324. 1464: 3 406. 1467: 3 575. 1468: 3 610. 1469: 3 723. 1470: 3 824. 1471: 3 841. 1472: 3 931. 1473: 3 938, 3 942. Daia, Thalheim, KreisSibiu, Dalya, Dalheyni 1466: 3 485; plebanus Michael; ^ Deun- dorf, Kreis Mure?. Szazdalya comes Va- lentiuus Gercb, Emericus, Johannes; ~ Kreis Murej, Dalyan 1473: 3 953. Dalmatien. Dahnacia, rex Mathias; banus Blasius Magyar; Emricus de Zapolya. Dan II. Woiwode der Walachei 1459: 3 170, 3 175, 3 176; ~ Pratendent 1459: 3 170, 3 175, 3 178. 14G0: 3 206, 3 210. Dauubium s. Duuarea. Daper Itlos Brassovieusis 1458: 3 121. Daraws s. Draujeni. Darcz Johannes, comes Siculorum. Darien episcopus Valeutinus. David, banus de Balvanos 1458: 3 139. Deaj, Kreis Mure?. Deeslalwa 1467: 3 518, Augustinus iobagio. Deal, Ivreis Alba. Daal 1464: 3 409, 3 410. 1465: 3 422. Debrete (H;. Debrete, Michael. Deginth Ladislaus, iuratus de Mukkendorf 1461: 3 249. Dej, Desch, Kreis Cluj. Dees, Des 1458:3 138, 3 139. 1465: 3 443. 1466: 3 473, 3 486, 3 498. 1467: 3 529, 3 555. 1468: 3 585, 3 597, 3 636, 3 667. 1471: 3 851, 3 870, 3 877, 3 891, 3 894; camara 1471:3 870. 1473: 3 950. 3 951, 3 904; comes camarac, camararius Eraericus Literatus de Zapulya, Angelloni Italicus de Plorencia, Johannes Gereb de Wyugarth, Emericus Zyndi, Laurencius de Bayon, Albertus Fodor, Stephanus Irk; iudex Stephanus Thoth; sigUlator Petrus Literatus. Deleuii, Kreis Mures, Scharos 1464: 3 400. Deraetherpathaka s. Dumitra. Demelrius, Erzbischof von Gran 1460:3 234; ~ episcopus lauriensis 1468: 3 594, 3 648. 1471 : 3 849 ; ~ de Monosthor 1461 : 3 270, ~ de Nyoythod 1462: 3 300; ~ keuezius de Theczlin 1472: 3 929; ~ s. Gereb. Dengeleg s. Livada. Dengil Georgius de Grozschwin 1469: 3 767. Der Antal Brassoviensis 1458: 3 121. Dersanovicz, Greyorius 1462: 3 300. Desew de Lossoncz 1458: 3 138, 3 140. 1460: 3 223. 1461 : 3 255 ; ~ Anthonius de Patha, comes comitatus Koloszs 1460: 3 229. 1464:3 398; ~s. Ladislaus. Oesevvli Johannes de Zenthmargitha 1467: 3 529. Dewecher s. Diviciorii Mari. Deutschkreuz s. Crij. Deutschpien s. rianu de Jos. Dyag s. Literatus. Dybser s. Dip$a. Dik Paulus Brassoviensis 1463: 3 325. Didrih s. Dridu. Dyenesy Johannes 1464 : 3 381 . Dilke Peter, Brassovicnsis 1458: 3 121. Dinibau, Kreis Mure?. Dombo 1462: 3 279. 1464: 3 361, 3 379, 1465: 3 417. 1467: 3 543. Dimbovi{a. Dombavichc, -ieza castrum 1460: 3 218, 3 227; — fluvius 1458:3 127. 1460: 3 236. Dynkclsp;l Micolaus magister 1461 : 3 256. Dyod s. Stremt. Dionysius de Hozuwazo 1458:3 105,3 112; ~ arcliiepiscopus Strigoniensis 1459: 3 193. 1461:3 247. 1462: 3 281. Diosgyor (H) 1460: 3 228, 3 264. Dip^a, Durbach, Kreis Bistrita-Nasaud. Dip- se, Dybser 1469: 3 672. 1472: 3 930; iura- tus Johannes Arnold. Dyuglo castrum 1468: 3 660. 596 Dlvirlorli ^lari, Kreis. CUij Dewechpr 1473: 3 9(2. Dyznoyo s. VSIeni de Sliire?. Dobcreczin Brassoviensis H^S: 3 121. Dnbircn. Dobring. Krcis Sibiu. Dobircov H(;2: 3 3aS: seniorcs Valtin Kiinr.Td, Clauss Korsenu, Valtin Svobin.; Lauren- ciiis. Doboka. Bojare der Walachei HfiO: 3 206: ~ s. Dabica. Dobocz s. Duboz. Dobricha Woyko, consiliarius Transalpinciisis 1460: 3 218. DoleatorMathias, iuralus de Baromlaka I4(>0: 3 239; ~- Nicolaus iuratus Zeseswariensis 1473: 3 977; — Petrus. iuratus de Barom- laka 14fi0: 3 239. Dolnya Lendava (YUV Alsolindwa. Nicolaus fil. bani; Petrus notarius. Domboviche. ~ icza s. Dfmbovila. Dombo s. Dlmbau. DoniinikaDcr. ordo praedicatorum 14G1 : 3 246. 3 268. 1464: 3 346. 146«: 3 449. 1468: 3 600: Gencralauditor Cristianus Bonlei; vicarius Thomas Siculus; provin- cialis Pctrus de Megyes; s. auch Brajov, Cluj-Napoca. Sighisoara. Dnniinicus plebanus de Colos. subsigilator in Zeck 1471 : 3 888. 1472: 3 907. 3 ols ; ~ custos inonasterii de Colosmonostra 1460: 3 235. 1467: 3 541; ~ archidiaconus de Doboka 1459: 3 198; ~ Plebanus de Felici loco 1461: 3 249; ~ Literatus de Heltha 1469: 3 718; ~ de Ikthar s. Beth- len; ~ de Nyothod 1462: 3 300: ~ de Pathk 1470: 3 834; ~ Propst von Stuhl- weissenburg, coines camerarum salium 1472: 3 933. 1473: 3 945, 3 960. 3 972 ; ~ plebanus de Wyzakna 1467: 3 573. Donau s. Dunaren. Donnersmarkt s. Jlanarade. Door, Dor Johannes de Megves 1464: 3 361, 3 378, 3 379. 1467: 3 543; ~ Katherina uxor Johannis ; Elysabeth fil. Johannis ; ~ Gaspar de Megyes 1464: 3 397. 1467: 3 544. Dorothea uxor Nicolai de Bringis 1464: 3 387; ~ consors Svmonis de Felsebolya IS.SS: 3 134. Do;tat, Thorstadt, Kreis Alba. Hozywthelek. Mclchior, Michael, Slephan. Draag s. Dragu. Draas s. Draujcni. Drag de Belthek 1468: 3 648. Dragfy Nicolaiis de Belthek 1473: 3 965. Draghettis Michael de. canonicus eccl. Bono- nensis et Bachiensis vicarius 1466: 3 466. Draginer Iwan, Brassoviensis 1458: 3 121. Dragoniir, Bojare der Walachei 1460: 3 206. 1463: 3 338. Dragu, Krcis Salaj, Draag, Oswald. Sigis- mundus. Dra?ov, Troschen. Kreis Alba 1468: 3 664. Drau«!eni, Drass. Kreis Brajov. Daraws. Lau- rencius Greb. Dresden (DDR). Dresdin. Wenczesslaus. Dridu. Kreis Ilfov. Didrih 1468: 3 631. Duboz, Kreis Timi?, Dobocz. Johannes. Uumbravcni, Eppeschdorf. Elisabethstadt. Kreis Sibiu. Ebesfalwa 1468: 3 610. 1473 3 938, 3 942, 3 954: Benedictus. Dumbravioara . Kreis Mure?. Sarombcrk 1464 3 402. 1470: 3 823. Dumbravita, Kreis Brasov. Swnyokzegh 1470 3 824. ' Dumitra, Mettersdorf, Kreis Bistrita-NasSud. Nagdemeter 1472: 3 930; iuratus Andreas Breiber (Prayfar). Dumitra, KreisAIba. Demetherpathaka 1466: 3 .508. 1469: 3 735, 3 744. 1470: 3 776. Duniitrita, Waltcrsdorf, Kreis Bistrita-N;'i- saud! Kvsdemeter 1461: 3 262. 1465: 3 436. 1467: 3 522. Dumitru aus Tirgoviste 1462: 3 288. Dunarea, Donau. Danubium 1466: 3 484. 1468: 3 606, 3 619, 3 627. 1470: 3 802, 3 826. Diirrbach s. Dip^a. Ebesfalwa s. Dumbraveni. EkenpergerBalthasar, camerarius 1466:3 469. Eger s. Erlau. Egidius s. Sabo. Egrcsch s. Igrij. Ehrgang s. Ernea. Eibesdorf s. Ighi;u \ou. Eiben Georgius, Ev-, Avben. iudex Bistricien- sis 1458: 3 118. 1460: 3 201—3 203. 1465: 3 425. 1467: 3 571. 1471: 3 871. 3 888, 3 890, 3 894. 1472: 3 918. 1473: 3 943. Eisenburg (A). Castrumferreum, Thomas praepositus. Elderbach Pertholdus de Monyorokerek, vai- voda Transilvanus, comes Siculorum 1464: :; 424. 1167: 3 544. Eldisch Stan, Bojare der Walachei 1460:3 2U6. Elias plebanus de Rivulidominarum 1467: 3 571; ~ Servatius Zcgeswariensis 1473: 3 977: ~ s. Parvus. Elyws de Thorozko 1467: 3 544. Elizabelh genitrix regis Mathiac 1458: 3 124, 3 125. 1459: 3 167, 3 193. 1463: 3 317, 3 319, 3 336; ~ Witwe nach Thomas Ba- lad 1464 : 3 361 , 3 379 ; ~ de Cibinio 1469 : 3 688 ; ~ de Corona 1470 : 3 840 ; ~ Elisa- beth von Drag 1469 : 3 744 ; ~ de Galto 1458: 3 134, 3 157. 1471 : 3 873 ; ~ relicta Sandrini de Kyzd 1466: 3 459. Elisabethstadt s. Dumbravcni. Em«rieus de Bogat 1469: 3 744 ; ~ de Czetsch 14.58: 3 107; ~ de Dalya 1470: 3 805 ; ~ de Palocz, mag. pincernarum 1465: 3 424. 1468: 3 594; ~ arcliidiaconus, plebanus de Thorda 1459: 3 198. 1465: 3 433 ; ~ literatus de Zapolya, comes camerarum 597 salium, gubemator Bozniae, banus Dal- raaciae, thesaurarius, comes Scepusiensis 1458: 3 139, 3 149, 3 150, 3 152, 3 153. 1459: 3 160. 1464: 3 388. 1465: 3 421. 1467: 3 544; ~ de Z\Tid camerarius de Dees et Zeck 1462: 3 306. 1464: 3 381 . Emerllch Johannes. iuratus de raapno Hor- reo 1469: 3 708. Enciu. Kreis Bistrita-Nasaud. Ench 1468: 3 610. 1473: 3 938, 3 942, 3 954. Engedinum, Engeten, Enyed s. Aiud. Engel Erasmus. civis de Coluswar 1 460 : 3 222 . Ennthaimer Mertt, Stadtrichter von Wien 1469: 3 716. Eppeschdorf s. Dumbraveni. Erasmi Bartholomeus, Brassovicnsis 1463: 3 333. Erasmus von Klaiisenburg und Frau Anna 1469: 3 716. Erked s. Archiud. Erdcli Ladislaus. Nicolaus. Stephanus ~ dc Sorakerek 1470: 3 776 ; ~ Steplianus de Somkerek, vicevaivoda Transilvanus 1450: 3 188. 1462: 3 283. 1463: 3 326. 1464: 3 377. 14S5: 3 423. 3 427, 3 431, 3 433. 1466: 3 455, 3 457, 3 459. 1467: 3 544. 1469: 3 735. Erdegh, ~ dewgh Michael, civis Brassoviensis 1468: 3 633, 3 647. 3 648. Erdely '~ Zenthgewrgs. SlngcorgiudePSdure* Erged s. Archiud. Erlau, Eger (H). Agria 1460: 3 215. 3 217. 1461: 3 266. 1468: 3 594. 3 598. 1469: 3 682; episcopus Johanncs, Ladislaus; praepositus Albert. Eremitarum ordo s. Cluj-Xapoca. Ernea, Ehrgang. Kreis Sibiu. Erney 1468: 3 610. 1473: 3 938, 3 942. 3 954. Ernci, Kreis Mure?. Ernye 1464:3 402; Geor- gius, Stephanus, Paulus Zekcl. Fhimamen Zazfeld, Zazpathaka. Ernsth, Ereusth. Erwsth Johannes, admini- strator vectigalis. thesaurarius, comes Zoliensis 1467: 3 534. 3 556. 3 558, 3 560, 3 573. 1468: 3 615, 3 640. 3 663, 3 666, 3 667. 1469: 3 674, 3 885, 3 714. 1470: 3 774, 3 783, 3 821, 3 830, 3 838. 1471 : 3 867—3 870. 3 879, 3 888, 3 889, 3 891, 3 896. 1472: 3 926. 1473: 3 945, 3 972 ; ~ Johannes fil. Joliannis 1467: 3 560, 3 .573 ; ~ Sigismundus til. 1467: 3 560, 3 573. Esztergora s. Gran. Etczel s. .\tel. Eufien IV, papa 1461 : 3 246. 1466: 3 449. Ewlthwen s. Heldenbury. Ewsy Ladislaus de Hydegkwth 1467: 3 573. Ezthyen s. Stoiana. EzzcBlasius de Monosthor 1461 : 3 270. Faber Andreas Coluswariensis 1461 : 3 254 ; ~ Caspar, iuratus de Baromlaka 1460:3 239; ~ Cristannus, iuratus Bistriciensis 1473: 3 950; ~ Fabian Coluswariensis 1461: 3 254 ; ~ Martinus de Prasraar. iuralus de Megys 1470: 3 792. 1471: 3 848; ~ Mathias, civis de Coloswar 1468: 3 593. 1470: 3 803 ; ~ Petrus, iuratus de Stolczni- burg 1469: 3 767 ; ~ Svraon de Coluswar 1466 : 3 468 ,3 481. 1467 : 3 51 4 ; ~ Valen- tinus in Feketehalora 1463: 3 315. Fablan von Igal, Ordensraeister der Franzis- kaner in Ungarn 1460: 3 241. Fabiani Laurencius de Coloswar 14S0: 3 225. Fabianus .Anthonius, civis de Coloswar I4B8: 3 593; ~ iudex de Thyws 1468: 3 604. Fdfiara^, Fogarasch, Kreis Brajov. Fogaras, Fugarisch. districtus. provincia, terra 1460: 3 224. 1462: 3 304. UGi: 3 392, 3 393. 1466: 3 463. 1467: 3 576. 1468: 3 577, 3 613, 3 651, 3 652. 1469 : 3 705. 3 730, 3 763, 3 766, 3 76S, 3 769. 1470: 3 827, 3 831. 1471: 3 886. 3 887. 1472: 3 927— 3 929; indices 1469: 3 701. 3 705, 3 757. 3 766. 1471: 3 864. 1473: 3 947; opidum 1464: 3 353; dominus terrae Dan ; offi- cialis Sebastianus Zalay; plebanus Johan- nes Albus; Johannes Ryraer. Fayes s. Fcisa. Farkas Andreas, civis Bystriciensis 1459: 3 192; ~ Johannes de Zerdahel, vicevai- voda Transilvanus 1459: 3 181, 3 184. 3 188. 1463:3 326; ~ Johannes, farailiaris 1465:3 436. Farkasthelke s. Lupu. Farkasthelky, ~ kyn s. Furkcsehdorl. Farnas s. Sfaraij. Fawl Geor()ius Cibiniensis 1468: 3 6 16. Fazokas Stcphanus in Wyfalw 1463: 3 315. Fekete Michael in Borgo 'I4K6 : 3 509 ; ~ Mar- garethe s. Sleyffer; ~ Thonias de Enycd 1462: 3 293. Feketehalom s. Codlea. Feketctho s. Negreni. Feder Johannes Cibiniensis 1459: 3 193. Feyer Barthos, iuratus de Coloswar 1458: 3 124—3 126; ~ Georgius de Pest, collcc- tor proventuum vectigalis. officialis de Wvzakna 1468: 3 618. 1469: 3 674, 3 684. 1470: 3 793. 3 798. 3 814. 3 832. 1473: 3 965; ~ Lorenz 1458: 3 121 ; ~ Mathias, civis Brassoviensis 1465: 3 424; ~ Ni- colaiis dc Koloswar 1469: 3 721 ; ~ Step- hanus. iuratus Koloswariensis 1466: 3 467, 3 476. 1468: 3 599; 1471: 3 875. 3 899; ~ Thomas von Weissenburg 1461: 3 258. Feyerd s. Fciurdeni. Feyereghaz S. .Albcsti s. .\lbe.stii Bistritci. Fcyr s. Feycr. IVisa, Krcis Alba. Faycs 1462: 3 313. Feiurdeni, Kreis CIuj. Feyerd, iudex Stepha- nus 1470:3 794. 3 795^3 800. 1471:3 844. Ii73: 3 911. Fcldioara. Marienburg, Kreis Brasov. Feld- war. Castromariac 1459: 3 163, 3 176. 598 1462: 3 275. 3 279. 1463: 3 315. 1467: 3 562. 3 569. 1471: 3 863. 3 895; iiidex Stephaniis; Stephanus Fazakas. Mafhias Literatus. Petrus Myskc. Benedictus Par- vus. Michael Wcusch; plcbanus Andreas. FoleacM, Kreis Cluj. Fclek 1468: 3 607. Fcleag, Altflaiscn. Krcis Mures. Feleky. Jo- hanncs. fil. Pauli. Felfalu s. Susenl. Felsebes s. Sebij. Fenes s. Florejtl. Felsebolya s. Buia. Ferwlieh Siflismund de Coluswar 14G0: 3 225. Fettendorf "boi Biertan. Fethendorf. pradium 1468:3 610. 1473:3 936. Fewldwar s. Razboienl-Cetate. Ffolyna" s. Folnagh. Flbes Petrus, Phibes. iuratus de Cibinio, exac- tor vectigalis 1458: 3 130. 1466: 3 456. 1469: 3 767. 1470: 3 793. Filpl^a Mare, Ungarisch-FIapsdorf. Kreis Mures. Filpis, Mag^arfvlpes 1458: 3 113. 1459: 3 189. 1461: 3 253. 3 264, 3 265. 1462: 3 305. 3 311. Filpi^u Mie, Sachsisch-Flapsdorf, Kreis Mu- res. Zaazphvlpes 1458: 3 113. 1459: 3 189. 1461: 3 253, 3 261. 3 265. 1462: 3 305, 3 311. Fylthews Johannes, iobagio 1467: 3 573. Flasbortt son, Brassoviensis 1458: 3 121. Fiaschner, -nar Johannes, iuratus Cibiniensis 1466: 3 456. 1471: 3 852. 3 872, 3 873. Fiasner Petrus, Cibinicnsis 1471: 3 873. Flazner Stephanus. Cibiniensis 1459: 3 193. Fleischer s. Carnifex. Fleseher.Mcles von Suceava 1473: 3 958. Florenz (1), Firenze. Florencia. Angelloni Italicus, Cristoporus Italicus. Florejti, Sachsisch-Fenisch. Kreis CIuj. Zaz- fenes 1466: 3 467. 3 476. 1470: 3 806; plc- banus Stephanus; capellanus .lohannes; vitricus Johannes Modrer. Flosawe villa s. Poiana Sibiuiiii, Fodor Aibertus, comes salium de Dees 1471: 3 877. Fodor Johannes, civis Brassoviensis 1458: 3 129. Fogaras, ^ asch s. Fagara.s. Foinagh, ~nyag Jacobns, civis Brassoviensis 1470: 3 800. 1473: 3 965. Folt, Kreis Hunedoara. Folfth Ladislaus. Forynthverew s. Guldenmunzer. Foro Philistorum s. lasil. Forro Ladislaus de Haporthon, dicator 1466: 3 4.52. 1468: 3 581. 1470: 3 824 ; ~ Mi- chael de Zenthgergh 1460: 3 228; ~ Ni- colaus dc Belen 1463: 3 314. 1472: 3 934; (~ Oswaldus de Haporthon 1466: 3 452. 3 496. 1470: 3 824; ~ Symon de Belen 1460: 3 228. 1463: 3 314." Forsth Joh.nnnes in Coloswar 1472: 3 935. Frank, siebenbiirgischer Woiwode 1465: 3 439. Franciscus tituli st. Eustachii cardinalis 1467: 3 526; ~ dc Rivulidominarum 1459:3 174; ~ de Zenthywan 1464:3 373. Francz Johannes de Meldembcrg 1469: 3 767, Franczvos Crlstannns, iuralus Cibiniensis 1472: 3 916. Franziskaner-Obscrvanz, ordo fratrum mino- rum de observantia 1460: 3 241. 1467: 3 533; vicarius generalis de Hungaria. Michacl Siculns; Fabian von Igal. Franziskaner, ordo fralrum st. Francisci s. Clui-Napoca. Frantzaus Kronstadt 1463: 3 343. Frauenbach s. Baia Mare. Friedrich 111., Kaiser 1462: 3 284, 3 .308. Frigidis aquis s. Kaltwasser. Frynner Johannes. iudex, terrestris de Mollen- bach 14G9: 3 698. Frys s. Luuca. Frysehysen Johannes Brassoviensis 14G3: 3 325. Frunzeni, Kreis Mure.? 1463: 3 319. Frincu, Diener Radus III. 1462: 3 289. Fivegendorler Martinus, iuratus senior dc Stolczenburg 1469: 3 708. 3 767. Fugarisch. -ras s. Fiigara?. •Fuhrmanns, Kronstiidter 1463: 3 343. Fiinfkirchen, Pfcs (H) Quinqueecclesiae 1458: 3 122. 1460: 3 219, 3 232. 3 233. 1466: 3 448. 1468: 3 600; episcopiis Johannes, Nicolaus; magister Gregorius; Symon, rector altaris; Symon Sartor civis. Furkesehdorf*, Kreis Sibiu. Farkasthelky 1464: 3 391. Fiirdenhammer Stephan in Schessburg 1471: 3 904, Fus Nicolaus, Brassoviensis 1464: 3 387. Futog (YU) Futak. Fwthag 14G3: 3 .327. Gabriel archiepiscopus Colocensis 1471 : 3 849. Galambfalva s. Porumbenii .Mari. Galaji eingemeindet in Fagara? 1464: 3 393; Johannes. Gala{ii — Bistritci, Kreis Bistrita-Nasaud. Galaz 1463: 3 324; Ladislaus Lomperthy. Johannes Mensaros, Laurencius fil. Pctri. Galfalwa s. Gflne?ti. Gaiizien. Galicia, Gallicia. Mathias rex; epi- scopus Macarius. Gallus.famuIusdeZythwe 1460:3 220,3 221. Galu s. Gilnu. Ganeijti, Kreis Mure?. Galfalwa 14G7: 3 518. Galtiu. Kreis Alba. Galthew, Galto 1459: 3 157, 3 173; Elias Parvus et Elizabeth; Petrus. Thomas. Gantzler Chrestel zu Cronen 1468: 3 668. Gaspar villicus Brassoviensis 1458: 3 120, ~ plcbanus de Lekenczc 1471 : 3 875 ; — de Therpcn 1-559: 3 169. Gassner Ilans in Beusmargt 14G2: 3 308. Gebarth Johannes in Monasthor 1460: 3 222. 599 Gebharth Benedikt de Zilkerek. Vizewoiwode von Siebenbiirpen 14G1 : 3 265, 3 273. Gehaiis Hannus, senior de Botfalwa 1471: 3 902. Gellen Son, Brassoviensis 1458: 3 121. Genc)eusy Petrus 1471: 3 890. Georgliis de Barchan 14fi9: 3 766; ~ de^cie. iuratus Brassoviensis 1463: 3 333;^ — fil. Johannis Kereki 1471: 3 872, 3 873; ~ Archidiacon von Kolozs 1460: 3 755; ~ Prior des Doininikanerkonvents in Klausenburg 1460: 3 225; ~ de Eriiye 1463: 3 324; ~ fil. Thomae de Felscbolya 1458: 3 134; ~ custos conventui de Co- losmonostra 1472: 3 925; ~ de Haran- glab 1465:3 419. 1466:3 459. 1467:3 544. 3 573; ~ fil. Dionisii de Hozzuazo, Graf von Reps 1458: 3 105, 3 112. 1470: 3 783; — fil. Stephani de Losoncz 1465: 3 435. 1468: 3 589. 14G9: 3 732. 1472: 3 908; — plebanus in monte Petri 1465: 3 418; ~ comes de Musna s. Gereb; ~ fil. bani de Nemethy 1458: 3 111; ~ Rycalph de Tharkew, vicevaivoda Transilvanus 1458: 3 134. 1460: 3 223; ~ praedicator in Rwppas 1466: 3 450 ; ~ de Saldorff 1470 : 3 834; ~ dc Sclielken, prior fralrum pra- edicatorum in Schegeswar 146G: 3 449. 1467: 3 573; ~ plebanus de Stolczenburg 1469: 3 708; ~ de Szentivan, siebcnbiJr- gischer Vizewoiwode 1461: 3 265, 3 273; ~ magister, lector Varadicnsis 3 752 ; ~ plebanus 3 455. 3 458, 3 450; 3 573; ~ s. Eiben. Geppel Laurencius de Musna 1460: Gerei) Andreas de Arapathak 1466: de Zazsebes officialis 1469: 1466 : 1467 ; 3 239. 3 499. 1471: 3 857, 3 863, 3 864; ~ Anthonius de Bodola 1466: 3 496; ~ Bartlius de* Felscbolya et Anna 1458: 3 134; ~ Geor- gius de Musna 1460: 3 239; 14G9: 3 747, 3 762; ~ Joliannes, filius Sigismundi 1472: 3 928; ~ Johannes de WTOgarth, Greb, vicegubcmator partium Transil- vanarum, vicecomes Bistricicnsis, co- mes cameraram saliuin, castellanus castri Hunyad, coniux Sophia 1458: 3 099, 3 111, 3 119, 3 121, 3 134, 3 136. 3 138. 3 166, 3 171, 3 182. 14G0: — 3 229 — 3 231, 3 235. 3 258. 1462: 3 284. 1463: 1459: 3 211, 3 239. 3 317. 3 432, 3 509. 3 541, 1469: 3 763, 3 833. 3 947, 1468: 3 773. tinus 3 159, 3 229 1461: 1464: 3 441. 1467: 3 547. 3 709, 3 766, 1471: 3 970. 3 664. 1470 3 392, 146G : 3 512, 14G8: 3 719, 3 773. 3 875, 3 393. 3 463, 3 513, 3 591 , 3 722, 1470: 3 886, 14G5: 3 473, 3 535, 3 664, 3 735, 3 776, 3 887. 3 415, 3 500, 3 540, 3 669. 3 744, 3 783, 1473: ; ~ Ladislaus de Wiiigard . 1469: 3 719. 3 735. 3 766, 3 776. 1471: 3 886; ~ Mar- de Bayon, magister 1470: 3 818; ~ Martinus familiaris 1469: 3 690; ~ Mathias de Vingard 1468: 3 664. 469: 3 719, 3 755, 3 766, 3 773. 1470: 3 776. 1471: 3 886, 3 897. 1473: 3 979; ~ Michael de Rawas 1459: 3 191; ~ Nicolaus iuratus de Megyes 1470 : 3 792 ; ~ Nicolaus de Marthonfalwa 14G2 3 313; ~ Nicolaus de Rethen 1461: 3 249; ~ Paulus von Sci- den 1460: 3 208; ~ Petrus de Vingard 1468: 3 664. 1469: 3 719, 3 735, 3 766, 3 773. 1470: 3 776. 1471: 3 88G. 3 897; ~ Sigismundus 1472: 3 928 ; ~ Stepha- nus de Vingard 14G7: 3 539; ~ Stepha- nus de Eczel 1472 : 3 928 ; ~ Valentinus de Szaz— Dalya 1470: 3 805. Gerebius s. Greb. Gerend s. Luncnni. Gercs domina de Coloswar 1471: 3 878. Gerewinonostra. -stor s. Manastireni. Gcrgelfaya, Gergeschdorf s. lJn(|urei. Gergen s. Gurghiu. Gerliard Georgiiis Cibiniensis 1459: 3 193. Gerhardi Insiila s. Bradu. Gernyzeg s. Gorne^ti. Gersensew 1464: 3 407. Gherghifa, Kreis Prahova. Gherghyche 14S8: 3 1120. Ghimbaw, Weidenbach, Kreis Bra^ov. Vy- dembach 1458: 3 156. 1463: 3 333. 1464: 3 403, 3 407. 1469: 3 686; plebanus Pe- trus; villicus Herbert lunck; capellanus Johannes, Augustinus; Conradus Carpen- tarius, Meychel Hoen. Ghirbom, Bimbaum, Kreis Alba. Byrbo 1466: 3 508. I4G7: 3 520. 1469: 3 735, 3 744. 1470: 3 776. Gyalu s. Gilau. Gyorgy s. Bodu. Gyergyo, Gyorgio. Szeklerstuhl 1462: 3 300. Giesshiibel. Gysswebl s. Gusu. Giliiu. Kreis Cluj. Gyalu, Galu, castrum 1459: 3 200. 1461: 3 245. 1464: 3 411. 1465: 3 416. 3 420, 3 421. 1466: 3 453, 3 476. 1467: 3 526. 1469: 3 760. 1470: 3 806. 3 837. 1471: 3 882. 1472: 3 909; rector scolae Laurencius Literatus; pres- byterus Gregorius; Matheus Cultellifaber, Melchior Sleyffer, Paulus Tompa. Ginda Thoina de Moldavia, nag komis 1468: 3 629. Gyod s. Stremt. Gyor s. Raab. Girelsau s. Bradu. Gyrger Nicolaiis de Ysopis 1460: 3 239. Gvrlach Jacobus, villicus de Meldemberg 1469: 3 767. Gyrlaeh Johannes de Grozchwrn 1469: 3 767. Giskra, Gyzkra Johanncs de Brandis 1464: 3 382. 3 395. 3 398. Glillermus s. Guillennus. Glodeni, Kreis Mures. Sarpathak, castellum 1458: 3 110. 1463: 3 319. 1469: 3 685, 3 722 ; Andreas. Gobcl Thomas, iudex de Nova civitate 1471: 3 881. Gogan, Kreis Murcs. Goganfalva 1473: 3 953. Giildner Chrestel in Schessburg 1471: 3 904. Goldschmidt s. .Vurifaber. Goltsmit Martinus, iuratus Coloswariensis 1473: 3 975; ~ Michil in Clawsenburg 600 1473: 3 975 ; ~ Paul in Clawscnburg 1473: ;i 975. GoMie^ti, Krcis Mure?. Gernyzeg 1471 : 3 903. 1472: 3 019. 1473: 3 973; caslcllanus Pau- lus Ilorwatli. Gotliardus de Rapolth, pracpositus eccl. Tran- silvanae 1459: 3 198. 14(!0 : 3 208. 1462: 3 313. 1463: 3 315. 1466: 3 485, 3 488, 3 489. 3 197. 3 501. 1467: 3 511, 3 511. 1468: 3 642, 3 665. 14G9: 3 703. Goznbfl Gaspar de Haschagcn 1469: 3 707; ~ Martmus, villicus dc Haschagcn 1469: 3 767. Gran, Esztcrgom (H). Strigonium civitas 1458: 3 103. 1465: 3 424; archiepiscopatus 1459: 3 174. 1460: 3 234. 1461: 3 2,52; 1462: 3 310. 1463: 3 322. 1466: 3 461. 1469: 3 714; archiepiscopus Demetrius, Dyonisius. Johannes; diocesis 1461: 3 247, 3 252. 1464: 3 346. 1466: 3 450. 3 462. 3 465. 1468: 3 648. 1469: 3 688. 1471: 3 865: vicarius eccl. Petrus; canonicus Thomas doctor; diaconus Alliertus Mi- chaelis; registrarius .\nthonius de Pozna; notarius Albertus de Paazthoh; capitu- lum 1458: 3 132. Graun Petrus, sacerdos de Coloswar 1465: 3 420. Graws Slcplianiis Matiae de Coloswar. pu- blicus imperialis notarius 1465: 3 420. 1466: 3 466, 3 475. 1473: 3 941. Greb .\ndreas de Arapathak 1466: 3 499. 1471: 3 857. 3 864; ~ Andreas de Hyd- weg 1462: 3 297. 1463: 3 314. Anua fil. Pauli Grcb de Wyfahi 1473: 3 973; Barbara, relicla Georgii Greb de Alnia 1465: 3 444; ~ Demetrius de .^rapathak 1466: 3 499. 1471: 3 855, 3 857 ; ~ Gas- par fil. Pauli de Wyfalu 1471: 3 873 ; ~ Georgius de Alma 14G5: 3 444; ~ Geor- gius. Bvro, Gereb, iuratus Brassoviensis 1462: 3 296, 3 297, 3 304. 1464: 3 353. 1468: 3 577. 1470: 3 831. 1471: 3 856, 3 857, 3 864; ~ Johannes de Mergendal, iudex regins scdis Schenk 1458: 3 144. 1464: 3 385. 1465: 3 444. 1467: 3 548. 1470: 3 820. 3 833. 1472: 3 910. 1473: 3 978; ~ Johannes de Prosdorft 1469: 3 767; — .Johannes de Pusthelke s. Johan- nes ; ~ Laurentius de Daraws 1465 : 3 444 ; ~ Leonard de Wyfalu 1471: 3 852, 3 873; ~ Michacl Cibiniensis 14G4: 3 396; ~ Pa- lus fil. Leonardi Greb de Wyfalu 1471: 3 852. 3 873; ~ Petrus de Rufiomonte, iudex regius de Rewzmarkt. Cibiniensis, mag. civium, comes 1459: 3 191. 14G0: 3 212. 3 239, 3 240, 3 242. 14G4: 3 385. 1465: 3 417, 3 432, 3 444. 14GG: 3 456, 3 457, 3 463. 3 464, 3 466, 3 467, 3 477, 3 482, 3 485 — 3 488. 1467: 3 515, 3 519. 3 527, 3 528, 3 533, 3 556 — 3 558. 14G«: 3 624, 3 663. 1469: 3 703. 3 801 : ~ Pe- Irus. iuratus Brassoviensis et uxor Katlic- rina Frvschvsen 1462: 3 296. 3 297. 1463: 3 325, 3 333. 1464: 3 353, 3 390. 1471: 3 849, 3 855; ~ Pctrus De SecUi maiori 1469: 3 758; ~ Simon 1468: 3 662; ~ Simon 1468: 3 662 ; ~ Stcphanus de Wyncz 1469: 3 726; ~ Thomas de Cibinio 1'.71 : 3 873; ~ s. Gcrcb. Greei s. Griechen. Grecilr, Brassoviensis 1458: 3 121. Greaorius XI, papa 1461: 3 216. 1466: 3 449; ~ capcllauus de Cibinio 1461: 3 252; de Coloswar 1461 : 3 252 ; — de Keemcnlh 1467: 3 519; ~ plebanus de Coloswar I4G0: 3 225. 14G2: 3 291. 1464: 3 347. 1465: 3 416, 3 433, 3 445. 14GG: 3 461, 3 466. 3 491. 1471: 3 899; ~ Dersano- vicz 1462: 3 300: ~ presbytcr in Gyalu 1472: 3 909; ~ de Lippa. dccanus con- ventui dc Colosmonostra 1467: 8 541 ; ~ mag., notarius vaivodae 14G9: 3 757; ~ de Quinqueecclesia, magister 1465: 3 416. Grend s. Luncani. Grid, Krcis Brasov. Grips 1469: 3 766. Gricchen. Grcci 1469: 3 753. Gricchisch-Weissenburg s. Bel(|rad. Grinari. Muckcndorf. Krcis Brasov. Mukken- dorf. Moha 14G1 : 3 249. 1470: 3 805; se- niores iurati Nicolaus Bock. Ladislaus Deginth, Johannes Solman. Johannes Czoltncr, Simon. Grj^vald .lohannes in Monostor 14G7 : 3 521 . Groff s. Joliaunes comes de St. Georgio. Grossau s. Cristian. Grosskopisch s. Copsa ,AIica. Grosslogdes s. Ludos. Grosspold s. Apoldu de Sus. Grosspropstdorf s. Tirnava. Grosschenk s. Ciucu. Grossschcuern s. §ura Jfare. Grossschlatten s. Abrud. Grossschogen s. §icu. Grosswardein s. Oradea. Gruen Zcwld Johannes iuratus Cibinicnsis, iudex terestris 1459: 3 198. 1462: 3 274, 3 275, 3 294. 1465: 3 444. 1468: 3 625, 3 634. Gudbyn Michel Brassoviensis 1458: 3 121. Guillermus, cardinalis, episcopus Ostiensis 1460: 3 213. 14G4: 3 346. 1469: 3 713. Guldenniiinzer, .^uricusor, Forynthverew Sy- mon deChvbinio 1458:3 099. 1459:3 172. 1464: 3 383. 1468: 3 611, 3 616. 1469: 3 726. 1470: 3 832. Giisu. Gicsshijbel. Kreis Sibiu. Gxsswlici 1465: 3 432. Gnryhiu, Kreis Mures. Gergen castrum 1460: 3 223. 1465: 3 423. Giisterlla, Hammersdorf. eingemeindct iu Sil)iu. Villa Humperthi, Humrncrsdorf l'.Gl:3 263. 1469:3 688; plcbanus Petrus. Gi'il (II), GuUiL .Micliael Orzag. Sebastiauus Orzag. 601 n Haan, Han s. Ilenlini. Hacczak s. IIatcr|. Iirufliig Kreis Covasna. Hydwea. .^ndreas Greb ; Laurenciiis Myko; Michael filiiis Valentinus Neincs; Nicolaus. IIa(|nias Stcphanus, iudex de Colosinonostra 'HGG: 3 449. Hahnbach s. Hanilia. Ilalchiu Heldsdorf. Kreis Brasov. Hyltwesth- dorff, Helthwen U62: 3 296, 3 297. H7I : 3 863. IIalniea(| Halmagen. Kxeis Brajov. Halmagy l'.7l': 3 864; villicus Stanislaus. Ilalzel •lohanne.s, eivis de Coloswar I4G8: 3 611. Ilamba Hahnbach. Kreis Sibiu, Hannebach HCS: 3 767; plebanus Caspar; Anthonius et Georgius Wolff. Hamlesch s. Amnaj. Hammersdorf s. Gu.?tcrila. Ilanko Andrcas de Moravia li71: 3 881. Handorf s. Viifoara. Hannebach s. Hamba. Ilannebccher Johannes de Grozschwm Hfi9: 3 767. Hano Laurentius de Coluswar 1458: 3 132. Hanvschel Andrcas goltsmit in Clawsenburg 1478: 3 975. Haporthon s. Hopirta. Hara;) Micliael in Weissenburg 14G1 : 3 258. Harftnylab, Kreis Mure?, Haranglab. Geor- gius. Hdrmau, Honigberg, Kreis Brajov, Herman 1458: 3 141. 14G2: 3 298, 3 299. 14G7: 3 568. Harnasium s. Arras. Hiirwesdorf s. Cornatcl. Ha^ag. Hascliagen, Kreis Sibiu. Hasag 1469: 3 691, 3 767; villicus Martinus Gozwbe!; Gaspar Gozwbel; Jacobus Pellifex. Ilalv)). Hatzeg, Kreis HuneUoara. Hathzag li«G: 3 490: Johannes. Ilauenschylt Michacl civis Coluswariensis 1458:3 131, 3 133. 1460: 3 202, 3 225. Hausclth Micliael in vico Jlonosthorwcza 1460:3 226. Hauser Anna Bistriciensis 1467: 3 571. Ilawscr Thomas, iudex Bistriciensis 1464: 3 369, 3 398, S 412. 1465: 3 426. 1467: 3 571 . Haz Johanncs iudex regius de Mollembacli 1469: 3 698, 3 767. Ilazunflcsch de Coloswar H71 : 3 878. Hekel .\ndreas in Monostor 1469: 3 728. Ilceht Geortjius, civis Cibiniensis 1472: 3 916. Hederfa, Hederfaya s. Idrlfaia. Hcdcrvar (H), Hedrehwara Nicolaus. Heesfalwa s. \ inatori. Hegen s. Kradeni. Hcidendorf s. Viijoara. Hcvfart Polrus. iuratus Bistriciensis 15(>7: "3 571 . Ilfldcnbury* Kreis Bra^ov. Hcllhun. Ilelt- win, liwlthwen. Castrum 1459: 3 182. 3 197. 1460: 3 217. 1462: 3 296. 3 297. 1467: 3 563. 1471: 3 895; castcUanus Mi" chael Masa. Heldsdorf s. Ilalehiu. HcIeneTochter OswaUls von Drag 1469:3 744. Helia. Heliasch 1468: 3 629. Hellebrand Georqius de Enyed 1462: 3 293. 14G5: 34 30.' Heltau. Helta s. CisnSdic. Helthwen, -win s. Heldenbury. Ilcltner Jnhannes iudex sedis Beusmargt 1462: 3 ,308. 1469: 3 767. Heltwin s. Halchiu. Helviy .loliannes, iuratus Zegewariensis 1473: 3 077. Ucnkil Claus, villicus de Appoldia maior 1462: 3 308. Ilencz Antlionius, civis dc Coloswar 1468: 3 61 1 . Ilenczmau Authoniiis, villicus de magno Hor- reo 1469: 3 708. 3 767. Hendorf s. Briidcni. Ilcncl Johanncs von Weisskirch 1465: 3 439. Ilencnc) Valentinus, civis de Coloswar 1468: 3 611. Ilenig, I-Ienningdorl, Kreis Alba. Heneng- falwa 14GG: 3 508; 1469: 3 735, 3 744. 3 776. Heuisch, Brassoviensis 1458: 3 121. Henlini Ladislaus. Haan, Hahn, Hendlin, Hoen, Kakas. luratus. magister civinm, iudex regius Cibiniensis 1458: 3 161, 3 164, 3 167, 3 193. 1462: 3 293. 146:i: 3 339. 1464: 3 376, 3 385, 3 388, 3 411. 1465: 3 432, 3 444. 1466: 3 456, 3 463, 3 474, 3 482, 3 488, 3 502. 1467: 3 563. 14G8: 3 603, 3 630, 3 651, 3 663. 1469: 3 711, 3 718. 3 747, 3 756, 3 757, 3 760, 5 762, 3 767. 1470: 3 811, 3 816, 3 827. 1471: 3 871. 1472: 3 916. Hcnnik Gcoryius, iuralus Zegeswariensis 1473: 3 977. Hcnning Thoraas in Schessburg 1471: 3 901. Hcnningsdorf s. Henig. Henriei Johannes, iuratus Cibiniensis 1472: 3 916. Hcnricus, prior ordinis praedicatorum dc Coluswar 1466: 3 460. Henzil Michael Cibiniensis 1468: 3 646. Herbart von Blasendorf 1460: 3 208. Hercz s. Hirseni. Herczeg .lohannes, civis de Colosvar 1459: 3 180. 1466: 3 493. Herina, Monchsdorf, Kreis Bistrita-Nasaud 1465: 3 431. Ilcrnian Caspar, civis de Kluswar et consors Catharina 1459: 3 180; ~ Gaspar de Enyedino 1460: 3 201; ~ Jolnannes et consors Dorothea de Koloswar 1459: 3 18U. 14G0: 3 207; ~ Johanues de Musna 1460: 3 239; ~ s. Ilaniian. Herniannstadt s. Sibin. Hemy s. Ernei. Hetiur, Marienburg, Kreis Mure?. Hethwr 1467:3 560, 3 073. Hetzcldorf s. -Vjel. 602 Ilewcsfalw.i s. VimHori. Ilydeglirlli. Caspar dc. Hydeshwtli s. \i(laciit. Hydeijwyz s. (;iilva.. 1470: 3 828. 1473: 3 952, 3 953; ~ fil. Stepani. bani de Lo- soncz 1465: 3-135. 14BU: 3 589. 1471: 3 875; ~ de Mar.widal s. Greb; ~ iudc.x de Megyes HGO: 3 239; ~ episcopus Mol- daviensis. suffraganeus cccl. All)eusis Transilvanac Ii«K: 3 446. 3 147. 3 470; ~ fidelis waywodae Transalpini 1471 3 914; ~ plebauus de Naag Sevleduck 1458: 3 147; ~ de Nadabor 145«: 3 130; ~ de Pankotha, ciistos ct canonicus cccl. Bachiensis. vicarius generalis cccl. C.haua- dieiisis. episcopus Chanadieusis 14G(>: 3 476. 1471: 3 849; ~ de Pethk 1471: 3 848; ~ fil. Ptlri .Mathiac, civis de Co- loswar 1459: 3 199: ~ de Poslhelke 14«!t: 3 754. 1470: 3 812; Prasniar, baccala- lius 1471: 3 863, 3 864; ~ presbyter 1458: 3 114; ~ episcopus Quinqueecclesiensis 1465: 3 424. 1467: 3 539. Ii68: 3 564. 3 648. 1471: 3 849; ~ de Rcde. vicevai- voda Transilvanus 1468: o 662. 146»: 3 685, 3 687, 3 689, 3 704, 3 722. 147(1: 3 807, 3 835. 1471: 3 875, 3 890, 3 903; ~ fil. Ladislai de Retlicn 1470: 3 805; ~, rector eccl. campi st. in Roma 1467 : 3 525 ; "^ dc Rozgon, mag. tavarnicorum, iudex cariae 1465: 3 424. 1468: 3 594. 3 048. 1471: 3 849; ~ fil. Pctri de lUiffomontc 1466: 3 403. 1467: 3 558. 146»: 3 703. 1470: 3 801 ; ~ von Saldortf s. Salfy; ~ fil. Petri de Souiogyon 1467: 3 573; ~ archiepiscopus Strigonieusis. primas Huu- gariae 1468: 3 048. 146'J: 3 688. 1471: 3 849; ~ Sohn Michaels de Suk 1473: 3 944 ; ~ de Themeskez, comes de Zenth- andras 1463: 3 336; ~ vicarius episcopi Transilvani 1466: 3 460; ~ cpiscopus Waradiensis. Agriensis 1463: 3 329. 1465: 3 424. 1467: 3 575. 1468: 3 594, 3 648. 1471: 3 849; ~ praepositus Waradiensis 1462: 3 310; ~ dc Waradino, vicevaivoda Trai;ssilvanus 1472: 3 919; ~ Sohn des Dionysius Weres de Fanias 1461: 3 253; ~ baccalaureus. archidecanus de Ugocha 14G3: 3 315. 1464: 3 347; ~ Chorgeist- licher des Weissenburger Kapitels 1464: 3 374; ~ capcllanus de Widcubach 1470: 3 840 ; ~ plebanus de Zazkysd 1459: 3 181 ; — capcUanus dc Zazfenes 1466: 3 476; — vilricus de Zazfencs 1466: 3 470; ~ de Zeredahel, vicevaivoda s. Farkas Johan- nes; ~ Siuiou rcctur parochialis eccl. de Zolna 1467: 3 540. .Johanuisberg. .lohamiis villa s. Niicet. .Johannisdorl s. Siiitlonna. loWca (1459): 3 178. Ypern, Belgien. Yprus 1464: 3 387. Ipulitiis de Kolosmonostra 1467; 3 518. Irli Stephanus, conies salium dc Dees 1471 : 3 877. Irraesch s. Ormeiii.*. Irliagyurtho .Michael et lil. Agncs de Coloswar 1461: 3 248. Issiiya Slojan, inarchio Moldaviae 1468:3 629. Isidorns Sabiuiensis episcopus. cardinalis 1460: 3 243. Ysopis viUa s. lyliifii Xou. Isteuniczcjc {!!), Istenmezeye. Albertus. Itulicus Angelloni de Florencia. camerarius salium de Dees et Zcck 1458: 3 139; ~ Barbara. coniux Francisci 1472: 3 916; ~ Caspar 1469: 3 753; ~ Christophorus de Florencia, cainerarius camerarum regali- um. coincs camerae Rivolidominarum 1458: 3 104, 3 100, 3 107. 1463: 3 321. 1464: 3 383. 1468: 3 021. 1469: 3 671. 1472: 3 916; ~ Frauciscus de Florencia et uxor Margareta 1469: 3 671 . 147« 3 800. 1472: 3 916; ~ Paulus. fil. Cristofori 1472: 3 910, camerarius et civis de Rivuli- dominarum. Italien, Italia 1471 : 3 881. Y«an iu oppido Rcpcz 1468: 3 030; ~ spatar, Bojare dcr Walachei 1460: 3 206. \wanfalwa s. lijUi^u \ echi. .Iucii, Kreis Cluj. SwK 1471: 3 890. Michael; .Johannes. .Iiijja .Andreas iobag 1467: 3 573. Jugy, thezaurarius Moldowiae 1468: 3 629. Jiiuck llerbeit, viUicus de W idenbach 1470: 3 840. Jung Leonhardus, iuratus Cibiniensis; 1466: 3 456; ~ Petrus s. Greb. IwstU M. Registrator der konigl. Kanzlei 1469: 3 705, 3 772. 1471: 3 849. 3 856. Laa in Mahren (CS). Lavo. Law 1468: 3 007, 3 608, 3 610, 3 612, 3 613, 3 615. Labatlan (H), Labatlilan. Johaunes; Ladis- laus. LacU Juhaniies, civis Coluswariensis 1463: 3 323. Laeu, Kreis Cluj. Laak. Johannes Thuz. Ladislaus, episcopus Agriensis 1465:3 424; ~ praepositus Albensis 1470: 3 800. 1471: 3 803, 3 864. 1472: 3 929; ~ de Alma. mag. 1465: 3 444; ~ de Bathor, mag. dapiferorum 1465: 3 424; ~ de Byzere 1458: 3 12S; ~ de Bogath, de Kereky 1;G0: 3 240. 1465: 3 432. 1466: 3 478. 1469: 3 744; ~ de Kanissa, mag. agazo- uuiu 1465: 3 424. 1468: 3 598; ~ capcl- lanus iu villa maiori Kappusch 14G1 : 3 252 : ~ dc Keczeth 1461 : 3 264 ; ~ iu- dex de Kykellewar 1460: 3 208; ~ fil. Nicolai de Kodor 1468: 3 585; ~ conven- tualis monasterii de Colosmonostra 1472: 3 035; ~ de Dyznoyo 1467: 3 529; ~ de Dombo. mag. camerae regiae 1462: 3 279; ~ de Ffolth 1459: 3 198: ~ de Hozywazo 1473: 3 939; ~ Ladislaux \. rex Hunga- rie 1458: 3 103, 3 124, 3 125, 3 135, 3 136. 605 1459: 3 193. H62: 3 298. 14G4: 3 378. 14C5: 3 315, 3 424. 14G7: 3 568. 1468: 3 642; ~ de Hwnyad, cemes Bystriciensis 1458: 3 116. 1463: 3 319. 1464: 3 392. 1465 : 3 415 ; ~ coines de villa Jsopis 1460 : 3 234; ~ de Labatlan, comes SiciiloruMi et supremus capitaneus 1459:3 194, 3 197; ~ Literatus 14G8: 3 579; ~ maior, fil. Desew de Losoncz, comes Siciilorum 1458: 3 138, 3 140. 1460: 3 223. 1464:3 373. 1465: 3 432. 1467: 3 544 ; ~ Desew iiiinor de Losoncz 1468: 3 669; ~ fil. Stepliani bani de Losoncz 1465: 3 435. 1471: 3 875; ~ capellanus in Magno Horreo 1461 : 3 252; ~ capellanus in villa maiori Kap- puss, presbyter in Megies 1461: 3 252; ~ de Nadasd vicevaivoda Transilvanus 1467: 3 518, 3 525; ~ plebanus de Nova villa 1464 : 3 403 ; ~ de Pakos, comes Siculorum 1458: 3 146, 3 148. 1459: 3 179; ~ dc Palocz, iudex curiae 1463: 3 320, 3 329. 1465: 3 424. 1466: 3 463. 1467: 3 533. 1468: 3 594, 3 648. 1469: 3 709, 3 717; ~ de Rethen 1470: 3 805 ; ~ de Syma 1469: 3 692; ~ plebanus de Synd 1465: 3 420; ~ de Thoroszko 1465: 3 439; ~ dc Weh 1467: 3 529; ~ iudex de Zazwaros 1467: 3 544. Layos Gregorius, civis Coluswariensis 1463: 3 323. Layota s. Basarab Laiotu. Lamberger Fricdricus, mag. ianitorum 1468: 3 594, 3 648. Lamkerek s. Lancram. Lamfalwa s. Lonian. Lamprickt Johannes, gesworn purgcr von Claussenpurg 1473: 3 975. Laniicndortf, Lautrendorf Mathias. Lancram, Kreis Alba. Lamkerek 1464: 3 409, 3 410. 1465: 3 422. Lang Caspar, iudex Brassoviensis 1462: 3 296. Langenthal s. Valea Lun(|a. Lapad s. Lopadea \ona. Liipicida Conrad, civis Brassoviensis et fil. Elizabet 1462: 3 298, 3 299. 1467: 3 568; ~ Laurentius de Koluswar. 1470: 3 803; ~ Martin, inag. de Austria 1462: 3 274, 3 275. Lasliiu l!ic, Ivleinlasseln, Kjeis Mure?. Zent- laslo 1465: 3 423. 1467: 3 535. 1468: 3 596. 1469: 3 724, 3 725. Lasseln. Zentlazlo, Kapitel, decanatus 1469: 3 680. Latcz Andreas de Musna 1460: 3 239. I.atinus, tituli sanctorum Johannis et Pauli, cardinalis 1460: 3 243. Laurencius de Bayon, vicetesaurarius, comcs cusionis monetarum Cibiniensis et tri- ccsiiuarum regalium, comes cameraruui salium de Dees et Zeck, Tliordensis et de Wyzakna 1462: 3 306. 1464: 3 368, 3 375, 3 376. 3 381, 3 384, 3 385, 3 399. 1465: 3 413. 1469: 3 765; ~ eruginator de Bras- sovia 1464: 3 387, 3 390; ~ comes de Buz 1460: 3 239; ~ de Dobrica. plebaniis in Reycha 1471: 3 865; ~ fiiius Petri de Galaz 1463: 3 324; ~ von der Langow zu Cronen 1468: 3 668; ~ s. Myko; ~ de Wdwahei 1464: 3 377; de Wezzewd 1458: 3 134. 1460: 3 240, 3 242. 1466: 3 477. 1470: 3 834. Lausitz, Lusacia 1469: 3 710. Lavo s. Laa. Lazel Jacob de Salisfodio 1469: 3 767. Lcblang s. Lovnic. Lechinla, Leclmitz. Kreis Bistrita-Nasaud. Lekencze, -jncze 1469:3 715. 1471:3 875. 1472: 3 930; plebanus Gaspar. Stephaiius Magnus Leder Enders, Brassoviensis 1458: 3 121. Ledercr Cir»es, Brassoviensis 1458: 3 121; ~ Cristannus, iuratus Cibiniensis 1472: 3 91G. Leys s. Lyz. Lengellierke s. Itinyelkirch. Lenbnek s. Lovnic. Leonardus de Coloswar li71: 3 878. Leunhard, geschworener von Winz 1461: 3 259. Lepcs Bernaldus de Wasaroskezy 1467 : 3 520 ; ~ Lorandus, vicevaivoda Transilvanus 1465:3 432. 1470:3 805; ~ Thomas 1467: 3 520. Leschkirch, Lweschkirch s. Nocrich. Lenkus Emericus de Hederfaya 1467: 3 518. Leuthener Lucas, offcntliclier Notar 1462: 3 208. Lcivthiveyu Johannes et consors Dorethea, civis de Coloswar 1472: 3 935. Link Ladislaus, comes regalis Baromlaka 1460: 3 239. Lindva s. Dolnja Lendava. Lipova, KxeisArad. Lyppa 1458:3 116,3 117. 1464: 3 389, 3 395, Gregorius. Litcratus Albertus;~Ambrosius Dyag, iuiatus de Koloswar, raag. civiura 1458:3 102. 14*7: 3 524. 1471: 3 875, 3 878. 1473: 3 967,3 975 ~Bartlioloraeus, civis Bjstriciensis 1471: 3 880; ~ Biasius, castellanus caslri Mw- kach 1466: 3 486; — Doiuinicus in Ileltlia 1469: 3 717; ~ Franciscus de Kezy, cas- tellanus de Hwnyad 1464 : 3 389 ; ~ Gre- gorius, servulus Stephani vaivodae 1471: 3 882; — lacobus, civis in Reglien 1460: 3 201 : ~ Johannes, camerarius Albensis 1468: 3 663. 1469: 3 751 ; ~ Johannes de Plethernyczezenthmiklos 1463: 3 327; ~ I.aurencius de Coloswar, laicus et uxor Anna 1468: 3 639; ~ Laurencius s. Lau- rencius de Bayon; ~ Laurencius, rector scolae in Gyalw 1466: 3 476; ~ Lodovi- cus, civis de Heltha 1469: 3 717; ~ Mar- tinus de Morlonfalwa 1471 : 3 893 ; — Mar- tinus de Zazsebes 1469: 3 688. 3 717; ~ Mathias de Koloswar 1466: 3 466; — Ma- thias de Kewldwar 1462: 3 279 ; ~ .Mathias de Wuthi, castellanus castri Wtch 1473: 3 953 Melchior, procurator decanatus Cy- biniensis et consors Catherina 1462: 3 293. 1465: 3 430; ~ Michael de Ilella 1460: 3 234 ; ~ Michael, notarius civilatis Seges- war 1468: 3 651 ; 1471 : 3 892. ~ Petrus 606 dc Bfrckzo. sigillator dc Dics H7I : 3 891 . 3 894. 1472: 3 913; ~ Hetrus von Wcis- senbiirg 14(»1: 3 258; ~ Steplianiis Bras- soviensis 14G9: 3 753: ~ Tliomas. castel- laiius castri Dyod 1-S71 : 3 S61 : ~ \alen- tinus, villicus dc opido Mcgyes ISGO: 3 239. 14G7: 3 543. Livadii, Kreis Cluj, Dengeleg, -legh. Andreas, Clara, Jolianncs. Ladislaus Pongracz. Lyz. Levs Jolianncs. villicus dc Salisfodio 14C9: 3 767. Llwdat s. Ludos. Locliner, Lohnar Johannes. civis Bistricicn- sis I J«4: 3 412. 14fi7 : 3 571. U«8: 3 616. LtKioiiiericu, Lodomeria, Malhias rex. Lutlovicus. Lu~, rex Hungarie 1458: 3 119. 1439: 3 181. 1463: 3 326. 14G8: 3 6U7. 1469: 3 717. Lodovicus de Norenburga s. Stioiner. Leoue .\icolaus, civis Brassovieniis 1151!: 3 122. 1460: 3 219; ~ Sigisinundus I451i: :; 122. 1460: 3 219. Loyiy, Ludwigsdorf, Kreis Mures. Lwdwcg 1462: 3 3U2. 1463: 3 316. 3 319. I.oh .Johaunes, civis dc Coloswar 1468: 3 626. Luiuau, Kreis Alba. Lamfalva 1467: 3 520. Lompert s. Zoreiii. Loniperthy Ladislaiis in CiaUHii-Bislri(ci 1463: 3 324. Longo Cainpo s. Ciui|iuluny. Lunyus Joliannes de Saiisfodio 1469: 3 767. Lopadea Xoua, Kreis Alba. Lapad 1464: 3 361, 3 379, 1467: 3 543. Lorandus s. Lepcs. Lorencz Mihal, Brassovicnsis 1458: 3 121. I.osoucz, Lucenec (CS). Losonch 1463: 3 320. 1468: 3 622, 3 623. 3 645. 1469: 3 723; Albertus, Dezso, Georgius, Johanncs fil. Descv et uxor .\dviga, Johannes lilius Johaniiis. I.adislaus maior et minor. Mi- chacl. Sigisirundus. Stephanus. Lossyauii Fnliiiin, zu Cronen 1468: 3 668. Lovuic, I.cblang. Krcis Bra.sov. Lciibnel< 1470: 3 805. Luea, stolnig Moldaviae 1468: 3 629. Ltiliachy .lohannes, civis de Coloswar I47I : 3 878; ~ Martinus, civis de Coloswar el consors Kalherina 1471: 3 878. Lucas dc l^isfalud 1467: 3 518; ~ plcbanus de Tarlaw 1460 : 3 232 ; ~ de Zewkefahva 1467: 3 518. I.ucas, corrigiator Cibinicnsis 1468: 3 646. Lucatseh .Alcrkel, Brassoviensis 1458: 3 121. Lutenec (CS) s. Losoncz. Liicina (I) Philippus. cardinalis. I.iidos. (irosslogdcs, Ivreis Sibiu. Lwdas 1468: 3 601 ; Jacobus BajT, Martiuus Alharth. Ludovicus s. Lodovicus. Lwdwcg, Ludwigsdorf s. Loyig. Ludureyh, inedicus Cibiniensis 1459: 3 193. I.uyeielli waywoda 1438: 3 117. Luuca, Kreis Bistrita-Nasaud. Trys 1464: 3 360, 3 406; ~ Kreis Mures 1463: 3 319. I.unca MiiresuUii. Kreis Alba. Kuchard, Koc- zard 1459: 3 196. 1463: 3332. Liiucani, Kreis Cluj. Gerend. Michael, Nico- laus init Kindern, Petrus Job undLrsula. Lunya, Kreis Covasna, Nyothod. Mathias Bekes, Dcinetrius. Uomiuicus. Lup^a, Kreis Alba. Lwpsa, possessio Wola- chalis 1459: 3 184. Lupu, Ivreis Alba. Farkastlielke 1467: 3 560. 3 573. 1468: 3 660, 3 661. Lusacia s. Lausitz. l.ucenec (CS) s. Losoncz. Lncsch Johannes iudex de Enyed 1467 : 3 525. LHtscli Lodovicus iuratus senior de Heltha 1468: 3 642; ~ Nicolaus de Heltha 1468: 3 642. M Makarius cpiscopus Gallicensis 1469: 3 737. M^cu, Kreis Fiunedoara. Maczo 1467: 3 536. Machov (YL) banus Nicolaus de Wylak, Ma- thias de Maroth. Mayar Antonius Cibiniensis 1459: 3 193. .Magdalena lil. Nicolai senior de Wyzakna 14«5: 3 432. Mager Maitiuu.s, torneator Zegeswariensis 1473: 3 977. Mdgheriis, Maniercsch, Kreis Mure?. Manyo- ros, Mon- 1467: 3 560. 3 573. 1468: 3 619, 3 620. Mnyyar, Anthonius, camerarius Thordensis 1463: 3 441; — Blasius baniis Dalmatiae et Croatiae 1471 : 3 849 ; way woda Tran- silvanus comes siculorum de Zolnok me- diocris et de Crasna comitatibus 1472: 3 933, 3 934, 3 936. 1473: 3 938, 3 942, 3 946. 3 947, 3 951, 3 954-3 956, 3 959, 3 960, 3 962. 3 965. 3 967. 3 970. 3 978. Magyarphylpes s. Filpisu .Mare. Magnum Horreum s. ijura Mare. Alayniis Georgius familiaris Nicolai Sikesd 1470: 3 777; — Georgius de Cheeph. sigil- lator saliuin in Wyzakna 1468: 3 605. 1469: 3 759, 3 760; ~ Johannes, civis de Cluswar 14G5: 3 421; ~ Johanncs in Monostor 1469: 1469: 3 721 ; ~ Johannes de Salisfodio 1469: 3 767; ~ Ladislaus, officialis de Erged. Kastcllaii von Stremt 1463: 3 329. 1468: 3 616. 1471:3 861: ~ Michael, castellanus castri Dyod 1469: 3 681, 3 704. 3 738, 3 77U. 1470: 3 835; ~ Syinon 1459: 3 1959: ~ Stcphanus in Lckencze 1464: 3 398. Mayurele, Kreis Bistrita-Nasaud. Scrling 1464: 3 360, 3 406. Miihrcn (CS). Moravia 1468: 3 608, 3 615. 1469: 3 71U; Andrcas Hanko. Maydcl s. Meydel. .Mayerii, Kreis Bistrita-Nasaud. Mayar 1473: 3 956. Maior Kappusch s. (^opja Mare. Mayor Nicolaus in Lomperth 1463: 3 324. 607 Maler s. Pictor. Malincs s. Slcclieln. Millncrav, Malmkrog, Krcis Sibiu. Alma- kerek 1468: 3 610, 3 620, 3 637, 3 662. m3: 3 938, 3 942, 3 954; Michael Apafy. Miinurade, Donnersmarkt, Kreis Alba. Mo- nora. Munera 1488: 3 660, 3 661. 1470: 3 815. .MdDdstirea, Kreis Cluj. Zenthbenedekreth 1458: 3 139. Miinastireni, Kreis Cluj, Gerewmonostor, Geremonostra. Stephan Kemen. Mancha niiles vaiwodae Transalpensis 14G7: 3 537. Maneva Dra(|oniir 1473: 3 97G. Manierscli s. Miighcruj. Mantua (I) 1439: 3 193. Manzea, Bojare der Walachei 1462: 3 286. .Marnuiure;. Maramoruz 1439: 3 174: caniera 146G: 3 486. -\Iarky Johannes, civis de Coloswar 1471: 3 899. Marktschelken s. Seiea Mare. Marciis de Beth 1462: 3 131; ~ episcopus Thininiensis 1465: 3 424. Margendal s. Mcrijhindeal. Marienburg s. leldloara; ^ s. Iletiur. Marijelu, Kreis Bistri(a-Nas3ud. Naghtalw 1465: 3 436. Maros s. Mure.s. Marotli s. Moroda. Martha nobila 1467: 3 517. Martin \. Papa 1461: 3 246. 1466: 3 449. Maitinu», plebanus von Bachnen 1463: 3 433; ~ de Byrthalom, uotarius civitatis Kolos- wariensis, procurator 1466: 3 467; ~ de Bodola 1466: 3 452; ~ de Iklod 1466: 3 508. 1467: 3 544. 1469: 3 681, 3 770. 1470: 3 835; ~ notarius Medgensis 1458: 3 121 ; ~ plebanus in Megyes 1470: 3 809; ~ de Nagylak 1459: 3 198. 1467: 3 544. Martinsdorf. Martonfalwa s. Meti^. Marwsy s. Miirej. Masa Micliael dc Kasiuiir, castelianus cas- trorum lercli. Heltwin, Kyralku, vice- comes Syculorum 1438: 3 100. .Mascli Stephanus, iuralus Bistriciensis 1467: 3 571. Mastita, Walachus 1464: 3 353. Mathei Pctrus de Homa, mag. praeceptor generalis ordinis st. spiritus 1466: 3 453. .Mathiae Petrus, civis de Coloswar 1459: 3 199. 1466: 3 468, 3 481. .Mutheus, episcopus Albensis Transilvanae 14.38: 3 147. 1439: 3 198, 3 200. 1460: 3 213. 1461: 3 245, 3 258. 1466: 3 494; ~ custos et canonicus eccl. Albensis, cantor et vicarius 1459: 3 198. 1463: 3 315. 1466: 3 485. 1467: 3 511, 3 541. 1468: 3 642. 1469: 3 670, 3 703. 1470: 3 800. 1471: 3 862, 3 864, 3 865. 1472: 3 929. 1573: 3 960; ~ capellanus eccl. b. Petri et Pauli in suburbio de Coloswar 1471: 3 884: ~ familiaris 1473: 3 965; ~ de llozwazo 1469: 3 717; ~ capellanus iu Schelk maiori 1461 : 3 263 ; ~ Magister, iudex regius sedis Zazwaras 1464: 3 386. 1469: 3 767. Mathias rex Hungariae, Eohemiae, Dalma- ciae, Croaciae etc. 1458: 3 102 — 3 105, 3 108, 3 110—3 114, 3 119, 3 123—3 126, 3 128, 3 129, 3 135—3 146, 3 148, 3 149, 3 151—3 153. 1459: 3 157—3 167, 3 169, 3 171-3 173, 3 176, 3 177, 3 179, 3 183. 3 185-3 187, 3 189, 3 190, 3 192. 1460: 3 206, 3 208, 3 210, 3 217, 3 228. 1461: 3 250, 3 251, 3 253, 3 260-3 262, 3 264- 3 266, 3 268, 3 271, 1462: 3 276, 3 278- 3 280 3 284, 3 290, 3 291, 3 295-3 307. 3 313. 1463: 3 314, 3 316, 3 317, 3 319, 3 321, 3 327, 3 330, 3 336, 3 337, 1464: 3 349, 3 353, 3 355. 3 358-3 366, 3 369- 3 372, 3 374, 3 375, 3 378, 3 382-3 384, 3 391-3 391, 3 397, 3 398, 3 401, 3 406, 3 408-3 410, 3 412. 1465: 3 415, 3 422, 3 424, 3 425, 3 428, 3 429, 3 434-3 441. 1466: 3 454, 3 469-3 472, 3 486, 3 495- 3 500, 3 503-3 507. 1467: 3 511, 3 513. 3 517, 3 520, 3 522-3 524, 3 529-3 532, 3 534, 3 544, 3 545, 3 548,-3 570, 3 572- 3 576. 1468: 3 577-3 592, 3 691, 3 595. 3 597, 3 598. 3 607, 3 608, 3 610, 3 612, 3 613, 3 615, 3 620, 3 622, 3 623, 3 632- 3 637, 3 610, 3 645, 3 647-3 659, 3 666, 3 667. 1469:3 673, 3 675, 3 677,3 682, 3 686, 3 699, 3 700, 3 703, 3 705-3 707, 3 709-3 712, 3 718, 3 720, 3 729, 3 740- 3 743, 3 716-3 750, 3 752, 3 754, 3 755, 3 761, 3 763, 3 764, 3 767, 3 772. 1470: 3 774, 3 778—3 780, 3 782, 3 783, 3 785,— 3 791, 3 794—3 797, 3 799, 3 800, 3 813, 3 820, 3 824, 3 830—3 834, 3 838, 3 839. 1471: 3 841, 3 842, 3 844, 3 846—3 860, 3 863, 3 864, 3 867—3 870. 3 872—3 874, 3 879, 3 885—3 887, 3 889, 3 892. 3 893, 3 895—3 898. 1472: 3 908—3 912. 3 915, 3 923, 3 924, 3 927—3 933. 1473: 3 938— 3 941, 3 944, 3 945, 3 947, 3 948, 3 954, 3 961, 3 964—3 966, 3 968—3 972. 3 978, 3 979; ~ dcCibiuio 1438: 3 130;~ma- gister de Cydino 1467: 3 387; ~ de Lan- keiidorlf. capellanus Cibinieusis 1460: 3 234. 1461: 3 247; ~ cie Marofli, banus Machoviensis 1468: 3 648. 1471: 3 849; ~decanus de Thekc 1468: 3 616;~mag. s. Matheus. Mathis Jacob, Brassoviensis 1438: 3 121. .Mathj-iis Petrus 1466: 3 473; ~ familiaris 1471: 3 890. 1472: 3 919. Mathus de Mislymicz capitaneus 1473: 3 957; ~ farailiaris 1472: 3 919. Matras Salc, Brassoviensis 1458i 3 121. Mecheln, (B) Malines. Mehly 1471 : 3 878. .Vledgisch Ueuedec, Brassoviensis 1458; 3 121. Media^ Mediascli, Kreis Sibiu. Megyes, Meggyes, oppidum 1459: 3 197, 3 198. 1462: 3 305. 1464: 3 391, 3 397; civitas 1466: 3 482. 1467: 3 518, 3 543, 3 559. 1468: 3 601, 3 603, 3 637. 1469: 3 758; sedes 1458: 3 145, 3 151. 1464: 3 359. 1465: 3 444. 1466: 3 505. 1-SG7: 3 536, 3 553. 1468: 3 050, 3 651. 1469: 3 695. 3 758. 1470: 3 792, 3 821, 3 839. 1471: 608 3 8^2. ;! S,-):!. 3 851: cnpituliim UfiM: 3 32:;. M(;!»: liGSO; iiuicx .lohanncs Hcwcl; nolariiis Martinus. villiciis \'alcn- tinus I.iteratus. iuralus I.aurcncius Auri- faber. Nicolaus Gercb. Martinus Tcba ; civcs .lohanncs Bwdncr. Crislanus Bwzer. Gaspar Ooor, Jolianncs Door; niagister l dalricus; Laurencius Carnifcx. Crcstel Sigisinundus. Nicolaus Sy.ulcr; decanus Christannus. Midiacl. plebanus in Bert- haloiii : plebanus Martinus; presbytcr La- dislaiis. Mcsjycsfalwa s. Miirpseni. .Meliffi Jncoliiis, ci\ is et fil. Margarctlia Colos- waricnsis H(i7: :! 550. Mchly s. Mecheln. .Meydel, May- ICrasmus und Joliannes ~ dc Coloswar 1472: 3 935. Meissen (DDR). Misnia, diocesis 1461: 3 :i52 ; prcsby ter Wenczcsslaus. Meissner Jacobiis zu Cronen 1468: 3 668. Melchior de Bringis 14G4: 3 387: — Sohii des Stephan von Thorstadt 14«8; 3 628; ~ s. .Aiirifaber. Mcldenibers» s. .Vlanior. ^leiisaros Jacolius ct vidua AppoUonia in Monosthor I4(>0: 3 226; ~ Joliannes in C.alatii-Bislrilci I4B4: 3 ;i2J. Merjihindeal. Mer.neln. Kreis Sibiu.Margendal, Morgondal 1470: 3 820. 1472: 3 910. 1473: 3 978; .lohanncs Greb. Michael. Mesarus Benedictus s. Carnifex. Meschen s. Mofnu. Mesendorf, Meschendorf. Kreis Bra^ov. Mes- sendort I46il: 3 727. 3 771. Melij. Martinsdorf. Krcis Sibiu. Martonfahva 146«: 3 608. 1471 : 3 892 ; plebanus Pctrus; Nicolaus Gereb, Martinus Literatus. Mcttersdorf s. Diiniitra. Mezaros rranciscus de Besenew 1470: 3 823. Mykesdorff s. Purau. Micesti, Kreis Clui. Mykes 1467: 3 560. 3 567. Miceslii de Ciinpie, Kreis Bistrita-Nasiiud. Keczctli. Ladislaus. -Michael clericus Albensis diocesis 1466: 3 450: ~ decretorum doctor. custos cccl. Albcnsis 1471: 3 863; ~ dc Balasthelkc 1467: 3 573; ~ baccalaureus. plebanus in Berthalom et decanus sedis Megies 1461: 3 252; ~ Brassoviensis 145«: 3 121 ; ~ abbas monasterii de Candclis 1469: 3 717; ~ auricusor Cibiniensis 146«: 3 644, 3 646; ~ carnifex Cibiniensis 146«: 3 644; ~ de Kylien. deeaniis eccl. Alben- sis 1466: 3 485." 1467: 3 511 : ~ capellanus de Clwswar 1465: 3 416: ~ plebanus de Dalheym 1470: 3 801. 1471: 3 865 : ~ de Debrete Notar 14G6: 3 458. 3 460; ~ de Doboka 1460: 3 212; ~ dc Gerend 1459: 3 159, 3 187. 1467: 3 544 ; ~ dc Heesfalwa 1467: 3 573; — plebanus de insula Chris- tiana. decanus Cibiniensis 1461: 3 247. 3 2.52. 1465: 3 430; ~ logofcth 145«: 3 128; ~ fil. Johannis Dezso de Losoncz 1473: 3 952, 3 953; — fil. Stephani. bani de Loso^ 1465: 3 435. 1468: 3 589. 1471 : 3 875. H72: 3 908; — castellanus s. Mag- niis; ~ dc Nadasd 146«: 3 664: ~ dc 1'aazlliok I4G5: :i 416; — notarius Seges- varicnsis 1469: 3 717; — niag., iudex regius Zegcswaricnsis 1473: 3 977; ~ dc Swk 1464: 3 398. 1465: 3 432. 1467: 3 544. 1473: 3 944; ~ von Thorstadt 1464: 3 393; ~ Waywoda lir,ii: 3 117; ~ de Zenthiwan s. Michael Zckel; ~ filiiis Pctri de Zob 14G4: 3 406. Miclinclis Albertus, Diakon der Grancr Kir- che 1465: 3 421. Miehellem, Mihai. Gesandter Radu III. 1469: 3 676. 3 677. Micliclsbcrg s. Cisniidioara. Michelsdorf s. lloartu, .Michirioarn, Kreis Covasna. Mikloswara 1459: 3 182. 3 194. ,\likIosfalva s. Cioaslcrf. -Mielossy Jncuh, iuratus Coloswariensis 1466: 3 494. 1473: 3 975. Myko Laurenciiis de Ilydweg 1471: 3 855, 3 857. Mykofalwa s. Parfin. .Mykola s. \icnla. Mikola Franz. Solin des Johannes de Zamos- falwa 1469: 3 681, 3 770. 1470: 3 835; ~ Johanncs de Zamosfalwa 1469: 3 691, 3 770. Midwisch s. Media^. Mlercnreu Cinc, Krcis Harghita. Schyk. Chyk 1463: 3 331. 1464: 3 363; sedes 14G2: 3 300. 1467: 3 544; fratres ordinis Fran- cisci 1463: 3 325. Micresch s. Miire»:. .Miercnrea-Sihiuiui, Reussmarkt, Kreis Sibiu, Rcusmargt. Zcrdahel 1462: 3 308; scdes 1463: :i 400. 1468: 3 638. 14G9: 3 750. 1471 : 3 845 ; iudex regius Melchior Auri- fabcr. Niclas Nasncr, Petrus de Ruf- fomonte; iudex terrestris Hanss Hcltner; plebanus Clemens; Hanuss Gassner. Mihai s. Michellen. .Mihnil. muntcnischcr Bojare 1462: 3 286. Mihnilciii, Sclialdorf. Kreis Sibiu. Saldorff, Saltalwa 1467: 3 560, 3 573; Johannes Salfy ct filius Johannes. Mihalfalwa s. Ilourla. .Mihnlt, Ivreis .Mba. Mihalczfalwa. Pctrus. Milcov diocesis 1469: 3 714. Mildcnburg s. -\lninor. Minnich Slephuniis brascator 1464: 3 366. Minliu, Krcis satu-Marc. Nimtii 1459:3 174. Minliu Gherlii, Kreis CIuj. Nemethi 1458: 3 111. 1463: 3 320. 1467: 3 575. Mircea, inunteniseher Bojare 1462: 3 286. Myscke Pctriis in Fcldwar 1463: 3 315. -\Iislymicz s. -Malhus. Misnia s. Mei-ssen. ^locin, Kreis CIuj. Moch Bartholomeus. Modrer Johnnnes, civis de Zazfenes 1466: 3 466. -Modrns (YU). Modrusia, episcopus Nicolaus. Moha s. Grlnari. .Moldner Jacubus Cibiniensis 1464: 3 396. 609 Moldova Moldaii. Moldavia 1458: 3 117. 14G0: 3 216, 3 237. 14«2: 3 300. 14ai, Szeklerstuhl 1462: 3 300. 1464: 3 363. 1466: 3 451. Orheiu Bistri)ei. Burghalle. Kreis Bistrila- Nasaud. Warhel 1464: 3 360, 3 406. Ormeniji, Irmesch. Kreis Mures 1464; 3 373. 1473: 3 952. Orrinth Kyidius. villicus de Stolczmburg 1469: 3 767. Orzaj) Johanncs 1459: 3 174; — Michael de (iwth. palatiuus 14.5« : 3 152. 1465: 3 424. 1468: 3 594, 3 648. 1471: 3 849; ~ Sebas- tianus de Guth 1466: 3 492. Osterreich, Austria 1462: 3 275. 1470: 3 781 ; Martinus Lapicida. Ostia (I). episcopus Guillermus. Osuaidus, mag. civium Cibiniensis 1459: 3 193. 1460: 3 234. 1472: 3 916; ~ von Drag 1469 : 3 744 ; ~ in Enyed 1467 : 3 525 ; ~ de Rcthen 1470: 3 805; ~ de Rozgon, comes Siculoruin 1458:3 103, 3 104, 3 114, 3 143. 1459: 3 107; ~ episcopus eccl. Zagrabiensis 1466: 3 501, 3 513. 1468: 3 594. 3 648. 1471: 3 849. Osz Michl, Brassoviensis 1458: 3 121. Otthe Miciiaei, Coluswariensis 1462: 3 309, 3 312. Paazthoh s. Paszto Pachia, Kreis Covasua. Pakos. Pachos. La- dislaus. Pagan s. Pojian. Paiocz (CS). Ladislaus, Etnericus. Pampos Peter von Suceava 1473: 3 958. Pan Mathias, uobilis 1464: 3 398. Panczer, ~1 Laurencius de Bessenew 1464: 3 369. 3 398; civis Bistriciensis 1468: 3 580. 3 583. 1472: 3 919. 1473: 3 973. Pangaracz s. Ponyracz. Papfalwa s. Poperjti. Papiaka* bei Muckendorf 1470: 3 805. Parau, Kreis Brasov, Forrwar, Mvkesdorlf, Wyfalw 1462: 3 304. 1468: 3 577. 1469: 3 766. 1470: 3 821. 1471: 3 856, 3 857. 3 864. 3 897. Parviim Horreuin, Parvum Schwer s. ^ura Mica. Parvus Anthonius, civis Brassoviensis 1465: 3 424. 1407. 3 544. 1468: 3 594 ; ~ Bene- dictus in Wyfalw 1463: 3 315; ~ Clemens de Zatnosfalwa 1469: 3 681 , 3 770; ~ De- metrius civis Bystriciensis 1471: 3 880; ~ Elias de Gallhew 1458: 3 134. 1459: 3 157. 1469: 3719; ~ Georgius de Zer dahel 1468: 3 597; ~ Johannes 1471 3 883; — Joliannes, fil. Georgii de Zerda" hel 1468: 3 597, 3 656; ~ Ladislaus s- Henlini; ~ Laurencius, castellanus castri Iherch 1472: 3 934; ~ Michael de Zer- dahel 1468: 3 597. Paschko, postelnig Moldoviae 1468: 3 629. Pasman Uyouisius, civis de Colosmonostra 1466: 3 449. Passbusch s. Posmus. Pasztd (H), Pastchoh Adviga, Albertus, Jacobus Michael. Pata, Kreis CIuj, Patlia. Anthonius Desew. Pathak s. SSrospatak. Pathk s. Petecu. Piiucea, Puschendorf. Kreis Sibiu. Pochtelky, Pusthelke 1465: 3 417, Johannes Greb, Biro. Piiuca, Tornen, Kreis Sibiu. Pokafalva 1468: 3 603. 1471: 3 852. 3 872, 3 873, 3 899. Balthasar, Georgius, Johannes. Ladislaus. Peter Kereki. Gi: Paulinerereniiten s. Iliinedoarn, s. Castnnn .Mtchaelis. Paulus II. papa 1463: 3 416, 3 420. 3 445. 1466: 3 450, 3 461. 3 462. 3 465, 3 467. 3 476. 1467: 3 546. H68: 3 600, 3 602. 3 639. 1471: 3 865: ~ de Kenys 1468: 3 656 ; ~ sacerdos. civis de Coloswar 1461 : 3 248; ~ dc Erdely /.eiUhgcwrg 1469: 3 736; ~ de I-dcky 1467: 3 575; ~s. Grcb; ~ dc Ilewcsfalwa 1467: 3 573 ; ~ mai,'. 1473:3 U56 ; ~ dc Hakos 1467:3 518; ~ episcopus Scgniensis 1471: 3 849; ~ caslellanus de Thercz 1467: 3 511. 1'aiviukyrher .Vndreas. comes Posonieiisis 1465: 3 424. Pazmus s. 1'osmus. Pecs s. Fuufkirchcn. Pecsvarad s. Pelrus dc ~. l*eer retrii!), iudcx lcrrcstris dc Lwcsclikirch 1463: 3 444. I*elliiex Andreas. iuratus de Enyed 1467: 3 525; ' — Anthonius. artium baccalaurcus de Braschofia 1460: 3 232; ~ Jacobus de Haschagen 1469: 3 767. ~s. Jung; ~ Jo- hannes de Zasscbes 1469: 3 688; — Leo- nardus. iuratus Cibinicnsis 1469: 3 767; ~ Lucas. mag. civium Segeswaricnsis 1469: 3 767. iuratus 1473: 3 977; ~ Pe- trus. iuratus Zegeswaricnsis 1473: 3 977; ~ Symon civis Cibiniensis 1473: 3 948; ~ Valentinus de Rcghcn 1460: 3 201. Psnthek, ~ ky s. Pintieu. PereczsHtheu Laurentiiig. iudex de Brasso- via 1467: 3 544. Peren s. Parau. Pernisium s. \'erona. Perrenfuss Raymundus de Wienna. episcopus Argensis ac abbas monastcrii in Kercz 1463: 3 339. 1464: 3 352, 3 404. 146S: 3 462, 3 465, 1469: 3 701, 3 746, 3 771. Peschetesch 1469: 3 714. Pest mit Ofen zu Budapest verschmolzen (H). Pesth, civitas 1458: 3 135, 3 142, 3 144. 1460: 3 210. 1470: 3 793,3 814;Georgius Ffeyer. Pesthyenii, Pcschtschiani Michacl 1470: 3 790. Petecu, Kreis Harghita, Pcthk. Dominicus. Johannes. Pelelea, Birk. Kreis Murcs. Pcthek 1463: 3 423, 3 431. 1466: 3 46(1. Peler, Brassoviensis 1438: 3 121. Peten\ardein, Pctrovaradin (YU). Waradinum Petri 1438: 3 144. Petersberg s. Sinpetru. Petersdorf s. Petis. Pcther \icolaus, civis de Coloswar 1471: 3 875. Pethcrfalva. Pctcrfalwa s. Pctij, s. Pelre^ti. Pelin. Krcis Satu Marc. Bazana: Prcsbytcrus Johanncs. Petis, Petersdorf. Krcis Sibiu. Pcterfalwa 1460: 3 212. 3 240. 3 242. 1468: 3 624. Petresti. Petersdorf. Kreis Alba. Peterfalwa 146-4: 3 409, 3 41(1. 1465: 3 422. Petri Cles odcr Cleyn Brassoviensis 14.58: 3 121 ; ~ Nicolaus presbiter, plebanus in Novacivitatc 1461: 3 244; ~ Irbanus de Stynuvia. publicus notarius. organista eccl. parochialis Cibiniensis. scriba con- sistorialis 1460:3 234. 1461:3 247, 3 252. 1469: 3 688. 1470: 3 81. 1471: 3 865; ~ luons s. Sinpetru. Pe(rilaca. Kreis Murc?. 1463: 3 423. Pctrimatliie Nicolaus s. \icolaiis. Petrus scholasticus in Appoldia minor 1462: 3 308: ~ fralcr ordinis sl. Bencdicti 1460 3 231 ; ~ dc Bros. capcUanus Cibiuiensis 1461 : 3 247 ; ~ dc Borosnyo dc sede Sepsy 1467: 3 544; ~ decanus Brassovicnsis, Strigoniensis eccl. vicarius 1458: 3 156; ~ luag. vitricus cccl. parochialis Brasso- vicnsis 1464: 3 387; ~ tituli st. Marci cardinalis 1460:3 243; ~ Sohn des Johan- nes Kercki von Torncii 1471: 3 873; ~ plebanus de Martonfalwa, gubcrnator abba- tiae de Kertz, capellanus regalis 1459: 3 157; 3 173. 1460: 3213; ~ currifcx Cibinicnsis 1468: 3 646; ~ Dominikaner- konventualc in Klausenburg 1460: 3 226; ~ magister hospitalis b. Elyzabeth in Coloswar, hospitaliensis 1463: 3 323. 1467: 3 521 ; ~ notarius, civis dc Colos- war 1460: 3 204; ~ de Kodor 1468: 3 585; ~ plebanus de Krako 1463: 3 326. 1469: 3 722; ~ dc Curia. iuratus de Enycd 1467: 3 525; ~ de Erdclv-Zenthgewrg 1469: 3 736 ; ~ de Galaz 1463 : 3 324 : ~ de Galto ct filia Margaretha 1439: 3 157. 1471: 3 852, 3 873. fil. Nicolai de Gerend 1460: 3 212; ~ de Hozywazo 1462: 3 313. 1467: 3 543. 3 544. 1469: 3 717; ~ ple- banus in villa Humperthi 1461: 3 263. 1470: 3 801 ; ~ de H^vnyad 1458: 3 107; ~ de Lindwa, notarius 1469: 3 688 ; ~ de Megyes. provincialis fratrum praedicato- rum'in Hungaria 1461: 3 268: ~ de Mi- halczfalwa H69: 3 722 ; ~ scolasticus de Papfalwa 1471: 3 884 ; ~ de Pecsvarad, abbas cccl. de Kolosmonostra 1463: 3 337. 1464: 3 398. 1463: 3 437. 1466: 3 449, 3 471. 1469: 3 721. 1471: 3 844, 3 875. 1473: 3 960. 3 967, 3 970 ; ~ plcbanus de parvo Schwer 1470: 3 801. 1471: 3 865; ~ plebanus in Purgpcrg 1471 : 3 865 ; ~ dc Rawas 1467: 3 527; — mag. rcctor sco- larum de Reghcn, civis Bystriciensis 1460 : 3 201 : ~ de Somogyen 1467: 3 543; ~ de Wczzewd 1460: 3 240. 1466: 3 477. 1470: 3 834; ~ plebanus de Wydenbach, decanus capituli Barcensis 1458: 3 156. 1463: 3 333, 3 343. 1464: 3 354, 3 356, 3 387. 3 390. 3 403, 3 407. 1470: 3 840; ~ Geschworencr von WMnz 1461: 3 259; ~ de Zakol. coines Themcsicnsis 1465: 3 424. 1467: 3 528. 1468: 3 594 ; ~ de Zob castellanus, capitaneus castri Bistricicn- sis 1464: 3 360. 3 371 . 3 394. 3 406. 14G5: 3 436; ~ mag. 1466: 3 474. Petsehenenen, Philistaei 1459: 3 158. Phibes s. Fibes. Philippus. presbyter in Lucina. cardinalis 1461: 3 244: ~ Dominikancrconventuale in Klauscnburg 1460: 3 226. 613 IMiinii clp Jos, Dcutschpien, Kreis Allia. Pyhen 1464: 3 409, 3 410, 3 422. Pianii de Siis, Kreis Alba. Claphycn HBi: 3 409, 3 410. HG5: 3 422. rictor Bartholomaus, Maler, de Cibinio 1459: 3 193; villicus HfiS : 3 456; iuratus 1472: 3 916; ~ Stephanus, Maler, Moler, iura- tus Cihiniensis 14««: 3 436. 1469: 3 767; villicus 1472: 3 916; ~ Valentinus. iura- tus Cibiniensis 14G9: 3 726. Pileator Ki|idiu.s, civis Cibiniensis 1462: 3 27,-3. IMncota, Krcis Arad. Pankotha, .Johanncs. Piii(|iiis Paiiliis. civis Brassoviensis 1469: 3 679. Pinticii, Kreis Bistrita-Nasaud. Penthek, Pin- 1462: 3 302. 1464: 3 360, 3 406; villicus Lucas Burchlandcn; Anthonius Bock . Piry \icolaus, exactor contributiouis conii- tatuni Albcnsis ct Kykcllew H70: 3 827. Piter Grejioriiis Blasii in Kronstadt 14G3: 3 343.' Pius 11. papa 1459: 3 193. I4fiO: 3 234. I4GI : 3 244. 3 246, 3 252. 1462: 3 281, 3 282, 3 308. 1463: 3 322. 3 334. Placht \icolaus. Brassovicnsis 1470: 3 822, Plcternica (YL ). Pethernyczezcnthmiklos. .lo- hanncs Litcratus. IMintcnhuri), Visegrad (H). Visscgrad, Castel- lanus Damianus Horwath. Plop, Kreis Hunedoara. Polob 1467: 3536. Poarta, Kreis Mures 1463: 3 319. Poka Michael 1465: 3 135. Pokafalwa s. Piiuca. Pochtelky s. Paucea. Podiebrad, Podobrath Georg von Bbhmcn 1469: 3 729. 1470: 3 813. '^1471: 3 869. Pogan Georgius, exactor vectigalis 1461!: 3 635. 1469: 3 674 ; ~ Nicolaus de Thor- da. camerarius et relicta frsula 1458: 3 104, 3 106, 3 107. 1464: 3 380. 1472: 3 907. 3 913; ~ Thomas, baccalaureus 1472; 3 907 Poiana .Sibiului, Kreis Sibiu. Villa Plosawe 14G2: 3 308. Polkyschcr Jacobus. civis Coluswariensis 1461: 3 254, 3 267. Polen, Polonia 1470: 3 813. 1473: 3 972. Polob ~ op s. Plop. Ponjiracz, Pan ~ de Dengeleg Andreas, comcs Trinchiniensis 1460:^3 205. 14G4: 3 372, 3 401, 3 409, 3 410. 1465:3 422; ~ .Johan- nes, vaivoda Transsilvaniae, comes Sicu- loruni, de Zolnok mediocris et Themesieu- sis, banus Zewerinensis 1460: 3 205. 1462: 3 284, 3 307. 14G3: 3 313, 3 314. 3 318. 3 335, 3 340, 3 342. 1464: 3 363, 3 370, 3 372, 3 401, 3 409, 3 410. 1465: 3 417, 3 419, 3 422, 3 423, 3 427, 3 432, 3 435, 3 442. 1466: 3 467. 1468: 3 582. 3 596, 3 601, 3 603, 3 604. 3 606, 3 609. 3 613, 3 614. 3 618, 3 619, 3 620, 3 625, 3 627, 3 641, 3 643, 3 644, 3 646, 3 648, 3 660, 3 661 ; ~ 1469: 3 675, 3 676, 3 679, 3 689, 3 724, 3 725, 3 728, 3 730, 3 731, 3 734, 3 737, 3 738, 3 739, 3 767. 3 769, 1470: 3 775, 3 799, 3 802, 3 807, 3 810, 3 811- 3 813, 3 819, 3 820, 3 823, 3 825, 3 826, 3 829. 1471 : 3 849, 3 872, 3 879, 3 889 , 3 900. 3 903. 1472: 3 912, 3 914, 3 922. 1473: 3 948, 3 965 ; ~ Ladislaus de- Den- geleg, gubcrnator al)batiac dc Clusnionos- tra 1460: 3 205. 1461 : 3 270. 1463: 3 335. 3 337; ~ Clara 1467: 3 573. Popejti, Kreis Cluj, Papfalwa. Scolasticus Petrus. Porkolab Andreas de Bylgcz 1468: 3 505; ~ Anthonius de Bodola 1466: 3 452. Porrwar s. Parau. Porumbacu dc Jos. Kreis Sibiu, Porumbok 1466: 3 463. Poruinhacu de Sus, Kreis Sibiu, Porunibok I4fifi: 3 463. Porunibenii Jlari, Kreis Ilargliita. Galanib- falva. Enicricus Zekel. Posisyn vadus. Donaufurt 14fi8: 3 609. Piismu^. Passbusch. Kreis Bistrita-Nasaud. Pazmus 1464: 3 360, 3 406. 1465: 3 431. 1466: 3 460. Posonium s. Pressburij. Postbclke s. Paucea. Potencia, consors Martini dc Iklod 146G: 3 508. Potenliana, fil. Nicolai scnior de Wyzakna 1465: 3 132. 1466: 3 477. Praydem s. Pryden. Prayfar s. Breibcr. Pranzdorf s. Suseui. Prasmar s. Prejmer. Preia Jupanitza, Frau des Bojaren Jupan Nan 14G3: 3 338. Prcimcr. Tartlau, Kreis Erasov. Prasmar 'l466: 3 451, 3 452, 3 496. 1471: 3 848; plebanus Lucas, Stephanus Albus. Grego- rius Ketherew. Georgius Kutura, Marti- nus Faber, Johannes, .Anthonius Mcnsi- par. Prcssburji, Bratislava (CS). Posonium, I lyst- ropolium 1466: 3 503, 3 504—3 507. 1468: 3 645. 3 647, 3 649—3 653, 3 655— 3 659. 1469: 3 685, 3 746. 3 747, 3 749; comes Nicolaus de Alsolyndwa; Andreas Pawmkyrcher. Prc«7, Martiuus et couiux Lucia in Zazwarus 1473: 3 956. Pryden Johanncs, Praydcm. iuratus Cibinien- 'sis 1470: 3 837. 1472: 3 916. Propstdorf. Prosdorff s. Slcjarisu. Prokopp, Prokoppus, Biirger von Klausen- burg 1469: 3 681 , 3 770. 1470: 3 835. Pruneui, Kreis Cluj, Keczeth. Ladislaus. Prwk s. Bruck. Pugul, Bojare dcr NValachei 14G0: 3 206. Pur.gperg s. Vurpar. Puschendorf, Pusthelkc s. Paucca. Piisncr Jacobiis de Chaporcha 1472: 3 929. G14 Quinqueecclesiae s. Fiinfkircben. Kaab, Gyor (H) Jaurinum 1472: 3 930. 3 931, 3 933; episcopus Augustinus. Dc- metrius. Raacz s. Racz. Rab Andreas und Georg in Schessburg 1471: 3 904. Rabel Petrus de Gorona et uxor Cristina 1468: 3 639. Raciani s. Serben. Rdehita. Kreis .\lba. Rehytlie 14G4: 3 109. 3 410. 14C5: 3 422. Racoj, Kreis Brajov. Rakosd. Paulus. Sixtus Siculus. Symon. Raeovifa, Kreis Sibiu. Rewken. Rakovycza 14G7: 3 549. 3 560. 3 573. 3 574. 1469: 3 748. 1470: 3 820. 1472: 3 910. 1473: 3 978. Racr. Raacz Nicolaus 1469: 3 724. 3 738. Raczkeve (H) Kewy 1473: 3 965. Rada Lucas in Themeswar 14G4: 3 383. Radeln, Radundal s. Roadej. Radla s. Ragla. Radna s. Rodna. Radnawelgye, s. Rodna. Radnoth s. lernut. Radu III, waywoda partium Transalpinaruni 1462: 3 285. 3 286—3 290. 1463: 3 318. 3 338. 1464: 3 349. 1467: 3 537. 1468: 3 631, 3 633. 1469: 3 676. 3 677, 3 753. 1470: 3 790, 3 791, 3 822. 1472: 3 914 3 915; — lugefet, Bojare der Walachei 1460: 3 206; ~ vistiernic der Walachei 1462: 3 287; ~ genitor vaivodae partium Transalpinarum, iudex de Repcz 1468: 3 630. Radundal s. Roandola. Ragla, Kreis BistrHa-Nasaud, Radla villa 1461: 3262. 1464: 3 406. 1467: 3 522. 1471: 3 841. Rahau. Reichau. Kreis Alba. Ryhamfahva. Reycha 1464: 3 409. 3 410. 1465: 3 422, plebanus Laurencius de Dobrica. Raymundus s. Perrenfuss. Ravnoldus, Rvnoldus de Bozgon. mag. ta- 'vernicorum" 1466: 3 503. 1467: 3 517. 1471: 3 849. Rania, Teil Bosniens, (YU) Mathia rex. Ranioeha de Serethwa, vicecomes Bistricien- sis und Bruder Ladislaus 1465: 3 426. Rapoltu Mare, Kreis Hunedoara, Rapolth. Gothardus. Rasciaiii s. Serben. Rdjinari, Kreis Sibiu. Roschonayr 1467: 3 556. Rasor Jobannes, civis Segeswaricnsis 1467 : 3 573. Ratrha (Yl ). vadum fluvii Sabae 1464: 3 401 . Rdvasel. Rosch. Kreis Sibiu. Rawas 1459: 3 191. 1467: 3 527; Michacl Gercb et fi- lia Katherina. Benedictus Petri. Ita»as Cristannus. civis Coluswariensis et filius Stephanus 14.58:3 131 , 3 133 ; ~ Jo- hannes, civis Coluswariensis 1458: 3 131. Rauthal s. Roandola. RSzboieni-Cetate, Kreis Alba. Fewldwar 1460: 3 209. Rckytha, Rekyscha s. Rachita. Rede* bei Patal. Kreis Bihor. Johannes. Reder Rlasius, iuratus senior de Stolczen- burg 1469: 3 708. Regensburi) 1471 : 3 901 . Reqhin, Siichsisch-Regen. Kreis Mures. Reg- 'hen. capitulum 1463: 3 322. 1469: 3 680; oppidum 1460: 3 201. 1466: 3 460. 1468: 3 606. 3 609; cives Valentinus. pel- lifex. Jacobus Literatus; rector scolarum magister Petrus ; iobagio Brassay. Reichau s. Rahau. Remser Martinus, Romser de Cibinio 1458: 3 130, iuratus 1462: 3 274, 3 275. 1462: 3 288, 3 310. 1463: 3 323. 1466: 3 456. 1472: 3 916. Renardus, locumtenens magistri civium Ci- biniensis 1462: 3 294. Rependc-rl' Repafalva bei Seica Mare. prae- dium 1460: 3 212, 3 240, 3 242. 14G8: 3 624. Reps s. Rupea. Repez s. Riniiiieu \ ilcea. Reteag, Kreis Bistrita-NSsaud, Retheg 14G8: 3 656. 14G9: 3 672; Johannes Volali. Retersdorf, Rethen s. Retij. Retheny \ieolaus 1467: 3 536. Retis, Retersdorf, Kreis Sibiu. Rethen, Ret- hel 1473: 3 959; Nicolaus Gereb, Michael, Johannes et Stephanus fil, Ladislai, Oswaldus et coniux Bartha. Retseh Petrus zu Cronen 1468: 3 668. Reubles .\ntonius de Alba 1471: 3 874. Rewallya*, Gespanschaft Inner-Szolnok 1473: 3 936. Rewken s. Racovi|a. Rewch Leonardus, civis Coluswariensis et coniux Veronica 14G0: 3 204. Reucbyn Petrus, civis Brassoviensis 14G4: 3 350. Rewdel Johannes, Rwedel. Rudel, magister, plebanus eccl. parochialis Brassoviensis 1460: 3 233. 1462: 3 296. 1464: 3 343, 3 350, 3 354, 3 387—3 390. 1465: 3 418. Rewel Johannes de Megyes 1460: 3 239 ; iudex 1470: 3 792. Reuel. Rew Petrus. Brassoviensis 1446: 3 350. 3 351, 3 387. Reuson Xieolaus, Cibiniensis 1459: 3 193. G15 Reussdorf s. (.'uiid. Reiissdbrfchen. RewdywTf s. Riisclori. Reusseii s. Ilusi; ~ s. Sarajel. Reussmarkt, Reusmargt s. \Iicrcurea-Slbi- ului. Rycalph de Tarkew Georgiiis 1458: 3 134. 146.5: 3 132. 1466: 3 503 ; ~ Ladislaus 1465: 3 431>;~Simon 1466: 3 503. Iticliardus tituli st. Eusebii, cardinalis 1464: 3 346. Ryhamfahva s. Itabau. nympr .lohannes aus der Czoczen 1472: 3 918. .Johanncs de Fogaras 1471: 3 864: ~ Simon.iuralusZcgeswariensis 1473:3 977 Riuietea, Kreis Alba, Thoroszko. Ladislaus li^lyws. Rininicu \ilcca, Repcz. oppidum 1468:3 430 iudex Radul; Ywan. Rinyelkirch"'. KreisAlba. Lengelkerkes 1466 3 508. 146'J: 3 744. 1470: 3 776. Ri^nov, Rosenau, Kreis Brasov. Rosno 1467 3 511 ; iudex Symon. Rivulidominarum, Rywu~ s. Raia Marc Hjwch Joliannes de Coloswar 1471: 3 878 Boade*;. Radeln, Kreis Braijov. Radundal 1469: 3 727. Roandola. Rauthal, Kreis Sibiu. Radundal, Rwdal 1468: 3 610. 1469: 3 727. 1473: 3 938, 3 942, 3 954. Rod Cristiannus. civis Coronensis 1464:3 344, 3 356. iuratus 1464: 3 405; ~ Francz, Hans, Peter Brassovienses 1458: 3 121 ; ~ Ruffus Thomas, civis Brassoviensis et relicta Katherina 1464: 3 350, 3 354. Roderbach s. Rotbav. Rodericus. Roderigus, tituli st. Xicolai in carcere, cardinalis 1460: 3 243. 1464: 3 346. Rodna, Kreis Bistrita-Nasaud, Radna. Civi- tas 1472: 3 921. 1473: 3 050, 3 958; cas- trum 1460: 3 205; districtus Rodna, Radnavelgve 1458: 3 110. 1467: 3 576. 1469: 3 743, 3 764, 1471: 3 903. 1472: 3 931. Roni. Roma 1460: 3 243. 1461: 3 244, 3 246. 1463: 3 322, 3 334. 1464: 3 346. 1465: 3 445. 1466: 3 461, 3 462, 3 465. 1467: 3 526, 3 546. 1468: 3 600, 3 602, 3 639, 1469: 3 713; curia Romana 1465: 3432. 1469: 3 710; pontifex Romanus 1462: 3 281. Romser s. Remscr. Ropcls Lorcncz, Brassoviensis 1458: 3 121. Rosch s. Ravajel. Rosenara s. Ri^<;inari. Rosenau s. RI?nov. Rosenpck Andreas de Wyenna 1462: 3 294. Ro.jia, Rothberg, Kreis Sibiu, Veresmarth. Ruffomons, Jacobus. Petrus (Greb); An- dreas Chyko. Rosia de Sccaj, Rothkirch, Kreis Alba. \Ve- reseghaz 1466: 3 508. 1469: 3 719, 3 735, 3 744, 3 773. 1470: 3 776. Rotbav, Rothbach, Kreis Brajov. Roder- bach, Weresmarth 1468: 3 582. 1472: 3 934 Jacobus. Rotcrturm s. Turnu Rosu. Rothberg s. Rosia. Rothkirdi s. Rosia dc Seca^. Rolhler Andreas, iuratus Bistriciensis 1467: 3 571. Rozfiony (H), Rozgon. Johannes, Oswaldus, Raynoldus, Sebastianus. Rubea turris s. Turnu Itosu. Rwdal s. Roandola. Rudel, Rwc~ s. Rcudci. Ruffo Ilcsan, Bojare der Walachei 1460: 3 206. Ruffomons s. Ro$ia. Ruffus s. Rod. Rulus Pctrus de Walkan 1467: 3 511. Runiiincn, Valachi, Wola~ 1458: 3 117, 3 121, 3 137. 1459: 3 157, 3 184.1460: 3 237. 1464: 3 386. 1467: 3 536, 3 556. 1468: 3 607, 3 651 , 3 652, 3 654, 3 655, 3 663. 1469: 3 701, 3 705. 3 737, 3 751. 1470: 3 782, 3 789. 1471: 3 848, 3 903. 3 927, 3 931. 1473: 3 940; Kyrka Wola- hus. Rupca, Reps, Kreis Bra^ov, Kewhalom. Rwppas. Oppidum, villa 1458: 3 105. 3 112. 1459: 3 171. 1466: 3 450. 1472: 3 920: capitulum 1463: 3 322; sedes 1468: 3 637, 3 639; iudex regius Jacobus de Ruffomonte; Graf Georgius de Hozu- wazo; villicus Michael Zallem ; iuratus Johannes Clare; clvis Wnvogel; praedi- cator Georgius. Rusciori, Reussdorfchen, Kreis Sibiu. Rews- dywrf 1469: 3 688. Ruiji, Reussen, Kreis Sibiu. Rewz, Rwsyn, Rws 1468: 3 665. 1469: 3 707, 3 767; villicus Michael Trasch : Nicolaus Trasch, .Michael Sartor. .Johannes Schwerner. Ituiitior, Kreis Bislrita-Nasaud, Alsosebes 1464: 3 360, 3 406. Ruthcncn. Rutheni 1459: 3 158. Ruzkowycz s. Jcrcslaus. Ruzmarth s. Miercurca Sihiului. Rus, Russe Nicolaus, mag. civium Cibinien- sis 1468: 3 631, 3 651, s. auch .\urifaber. Saba s. Save. Sabo s. Sartor. Sacliscn. Saxones 1458: 3 102, 3 117. 3 119, 3 134, 3 151. 1459: 3 159, 3 162—3 164, 3 166, 3 187, 3 194—3 198. 1460: 3 237. 1461: 3 271, 3 272. 1462: 3 283, 3 292. 1463: 3 317. 1464: 3 348. 3 359, 3 362, 3 363, 3 463, 1468: 3 705, 3 846. 3 921, 3 386, 3 487. 3 586. 3 710. 3 854, 3 926, 3 388 1467: 3 657, 3 7,50. 3 869, 3 927. 1465 3 536. 3 659. 1470: 3 879. 1473: ; 3 440. 1466 3 544, 3 567 3 665. 3 838. 1472: 3 349. 1469: 1471: 3 920, 3 950, 3 979; septem sedes Saxonicales 1458: 616 3 119, :l 135—3 137, 3 14j. 3 149—3 151. H59: 3 160, 3 16t. 3 1()5, 3171, 3 198. 1460: -i-m. 3 237. 14(il: 3 266. 14Ba: 3 281. 3 292. HB3: 3 317. 3 328, 3 329, 3 335, 3 310, 3 341. I4B4: 3 3.52, 3 3oo, 3 358, 3 367, 3 385. 3 389, 3 100. 3 104, 3 408. 146.->: 3 419. 3 432, 3 440, 3 444. 1466: 3 479, 3 483, 3 484, 3 488—3 400, 3 497. 3 501. 1467: 3 517, 3 531. 3 539, 3 544, 3 563, 3 567, 3 570. 14G«: 3 006, 3 613, 3 019, 3 627, 3 631. 3 631. 3 635. 3 637. 3 642, 3 650—3 654. 3 657, 3 602. 3 666. 1469: 3 679. 3 691. 3 692. 3 694, 3 699, 3 705 -3 709, 3 711, 3 714, 3 717, 3 725—3 728, 3 731. 3 740. 3 741. 3 746, 3 747, 3 749, 3 759, 3 763, 3 766—3 771. 1470: 3 774, 3 779. 3 781—3 783, 3 799, 3 815, 3 819, 3 826, 3 831. 1471: 3 845, 3 858—3 860, 3 887, 3 893. 1472: 3 923, 3 927—3 929, 3 932. 3 933, 1473: 3 939. 3 945, 3 947—3 950, 3 966, duac .secles Saxonkales l4oH: 3 135, 3 137. 3 145, 3 151. 1459: 3 164. 3 198. 1460: 3 237. 3 239. 1461: 3 266. 1462: 3 292. 1463: 3 310. 1464: 3 355, 3 357, 3 359, 3 397, 3 399, 3 408. 1465: 3 429. 3 444. 1466: 3 481. 3 483. 3 489, 3 497, 3 501, 3 505. 1467: 3 531, 3 534. 3 536, 3 538, 3 539, 3 553, 3 570. 1468: 3 638, 3 650—3 654, 3 657. 1469: 3 091, 3 099, 3 705, 3 714, 3 740, 3 747, 3 749. 1470: 3 780. 3 783. 3 792, 3 799. 3 839. 1471: 3 853, 3 854, 3 858, 3 860, 3 887. 3 893. 1472: 3 932. 3 933. 1473: 3 939. 3 945. 3 947. 3 949; iudex regius Gcorgius Tliabiasy. Sachsisch-1-lapsdorf s. lilpNi! Mlc. Sachsisch-Regen s. Kec|hin. Sacueni, Kreis Bihor, Zckelhyd. Clemens. Saffar .lohnnnes, civis Cibiniensis 1465: 3 432. Sayo, Sajo s. .^ieu. -Saicau, Kreis Sibiu. Salgo 1467: 3 560. 3 573. Saldorff. ~ falwa s. Mihiiileni. .Salfy .lohannes dc Salfalwa et fil. .loliannes 1467: 3 573. 1470: 3 834. Saly s. Soala. Salisfodium s. Ocnn Sibiuliii, Sali^lc, Kreis Cluj. Zeleslhyc 1467: 3 500, 3 573. Saloinon de Heesfalwa 1467: 3 573; — ke- nezius de Mercz 1471: 3 801. Salz bei Bislritz s. Sarala. Salzburg s. Ocna Sibiului. .Sankt-Geonjen (CS), Sanctum Clcorgium. Comes Johannes. Sigismundus. Sanctus Nicolaus s. Sinmielaus. Sander Anthonius. iuralus Brassoviensis 1462: 3 296. 3 297. 1463: 3 325. 1471: 3 849, 3 855; ~ Petrus s. (jreb. Sandrinus de Kyralfalwa 1462: 3 313. Sandule>^ti, Kreis Cluj, Zynd, Syud. Ple- banus Ladislaus; Emericus. Sarata. Salz. Kreis Bistrita-Nasaud. Sofalva 14.511: 3 111. 1463: 3 320. 1467: 3 575; ~ Kreis Sibiu 1466: 3 463. Sara]Fi, Beussen, Kreis Bistrila-Nasautl. Zereth 1458: 3 111. 1463: 3 320. 1467: 3 575 . Sarkan s. Sorcaia. ijard, Krcis .Mba. .Vndrci^s. Nalcnlinus. Sarlo .\iidreas 14611: 3 642. Sarombcrili. ~berk s. Dumbravioani. SiirospalaU (II). Palhak 1467: 3 533 ; claus- trum fratruni miuoriun obserbn vantiae st. l-rancisci. Sarpathak s. Glodcni. Sartor Andrcas. Schiicider, civis Cibiniensis 1466: 3 456; ~ Barnabas, iuralus de Kolwsakna 1472: 3 907; ~ Clemens, iu- ratus Segcswariensis 1473: 3 977; ~ Cristannus Coluswaricnsis 1461: 3 254; ~ Georgius. liirg Schueider. iiiratus Cibi- niensis 1465: 3 430. 1466: 3 456. 1469: 3 767. iudex scdis 1472: 3 916; ~ Geor- gius. Sabo, iuratus de Coloswar 1470: 3 803. 1473: 3 907, 3 975; ~ Jacobus von Broos : 1473: 3 950: ~ Jacobus, bacca- laureus de Cibinio 1460: 3 234; ~ Ja- cobus dc Meldeml)erg 1469: 3 707; ~ Jo- luinnes Coloswariensis 1460: 3 225; ~ Laurcucius, iuratus dc Mullembach 1469: 3 767; ~ Lucas. iudcx Waradiensis 1466: 3 448; ~Michael de Hwsyn 1469: 3 767; ~ Symon de Meldcmljcrg 1467: 3 767; ~ Symon de Prasmar, civis Quinqueecde- siensis 1466: 3 448. Sartvany, bei Komarom (H), Saarthwan .Si- gismund. Saschiz, Keisd, Kreis Mure?. Zazkyzd 1459: 3 182, 1467: 3 561. 1470: 3 825, 3 826; plebanus Johannes. Saseiori, Kreis Alba. Schek-. Scetschwr 1464: 3 409, 3 410. 1465: 3 422. Satller I'elir, gesworn purgcr von Clawsen- purg 1473: 3 975. Satuluny in Sacele, Kreis Bra$ov 1460: 3 288; ~ Kreis Cluj 1469: 3 681, 3 770. 1470: 3 835. Satu Mare, Sathmar, Krcis Maramure?. Zcotmar 1459: 3 174 ; camera salium 1471 : 3 870. Satu Mic, Kreis Harghita, Kysfalud. Blasius, Lucas. Salu \ou, Neudorf. Kreis Bra§ov. Nova villa, Wyfalw. Neuderff 1462: 3 296, 3 297. 1463: 3 314. 3 315. 1464; 3 403. 1468: 3 581. 1471: 3 849, 3 855, 3 863; plebanus Ladislaus; Slcphanus Fazekas, Benedic- tus Parvus; ~, Kreis Mure^, Wyfalw 1473: 3 953. Saule>;ti. eingemeindcl in Simeria, Salfalwa, Salfy Johanncs. Save, Saba, fluvius 14G4: 3 401. Saxones s. Saclisen. Sbcrra, castellanus Moklaviae H6ii : 3 629. Scclk s. Schclk. Scepusicnis terra s. Zi|is. Scetschor s. Sasciori. Schaal s. Sjoala. Schaldorf s. Miliailpni. Schalmen s. ^oinius. Sehaller Georj|iiis, iuralus scnior de Stolczm- burg l'.G9: 3 767. 617 Scharosch s. D«leiiii; ~ s. Soarj. Schassburg s. Sighijoara. Schekchwr s. Srisciori. ScheflbrastHannes, Brassoviensis H58:3 121. Scheg Johannes s. Cheh. Schelk, Selk, sedes H.58: 3 145, 3 151. 1464: 3 359. 1465: 3 444. 1466: 3 505. 1467: 3 536, 3 553. 1468: 3 650, 3 651. 146»: 3 695, 3 758. 1470: 3 839. 1471: 3 853. 3 851;capitulum 1463:3 322. 146» : 3 680; maior s. Seica Mare. Schcllenberg s. §elimljar. Schenk s. Cincu. Schyk s. Miercurea Ciuc. Schirhan Conslantin miles, Bojare der Walachei 1460: 3 206. Schirkauycn. Schyrkein s. Sereaia. Schlefier Johannes et relicta .Margarctha dc Koloswar 1459: 3 180. 1468: 3 611; ~ Johannes, sacerdos de Koloswar 1459; 3 180. Schleychth s. Slscht. Schlewnynji .lacobus, civis de Kluswar el consors Dorothea 1459: 3 180. Schlesien, Silesia 1469: 3 710. Schlick Mathias auf Elbogen 1471: 3 901. Schmid Laurencius de Corona et uxor Cecilia 1468: 3 639: ~ Michael, iuratus Bistri- ciensis 1467 : 3 571 . Schneider Capp 1473: 3 958; ~ Georg s. Sartor. Schobels Steffan, villicus de Zentpeter 1471: 3 902. Schoel Geor(|ius, Brassoviensis 1464: 3 390. Schoerel Michil, gesworn purger zu Clawsen- purg 1473: 3 975. Schoffer, ~ner Mathias, iudcx de Broz 1469: 3 767. Scholer Simon de villa Ysopis 1460: 3 239. Scholten, Surrogatie-Kapitel, decanatus Chanad 1469 : 3 680 : ~ s. Cenade. Schonau s. Sona. Schorbacii Martinus, Cibiniensis 1468: 3 646. Schorel Jacobus, iuratus de Koloswar 1466: 3 476. Schoresten s. Sorostin. Sclnverner Johannes dc Rwsyn 1469: 3 767. Schupor s. Csupor. Schuple Radul, Bojare der Walachei 1460: 3 206. SchuT Gregorius, civis Brassoviensis 1462: 3 298. 3 299. 1467: 3 568. Schuster Petir, senior de Appoldia maior 1462: 3 208. Schiitz Lconhardus zu Cronen 1468: 3 668. Scibinium s. Sihiu. Sclavi s. Slauen. Skurgis Valentinus de Cluswar 1465: 3 121. Sebastianus de Rozgony, voivoda Transsil- vanus et comes Siculorum 1461: 3 258, 3 259, 3 260, 3 264, 3 266, 3 272; ~ de Zala, olficialis de Fogaras 1468: 3 596. 1469: 3 730. Sebcj, Miihlbach, Kreis Alba. Zazsebes, Mwlcnbach. Civitas 1462: 3 284, 3 307. 1463: 3 341. 1464: 3 348, 3 409, 3 410. 1465: 3 419, 3 422, 3 442. 1467: 3 547. 1468: 3 644. 1469: 3 698. 1470: 3 840. 1471: 3 889. 1472: 3 912, 3 922. 1473: 3 948; sedes 1463: 3 341. 1468: 3 638. 1469: 3 098; districtus 1464: 3 318; iudex regius Johannes Haz; iudcx terreslris Johannes Frynner; iuratus Laurencius Sartor, Mathias Sutor; castellanus Mathias Biro; Martinus Literatus, Johannes Pel- lifex; capitulum decanatus 1463: 3.322. 1469: 3 680; plebanus Georgius. Scbcscl. Kleinmiihlbach, Kreis Alba. 1468: 3'66J. Sebis, Kreis Bistrija-Nasaud. Felsebes 1464: 3 360. 3 406. Sebsy s. Sepsi. Sekcl s. Zekel. Sccui s. Szekler. Seczel \ alentinus in Monostor 1467: 3 521. Segcdin, Szeged (H). Zegedinum 1458: 3 140, 3 141, 3 149, 3 151. 1459: 3 157—3 167. 1462: 3 284. 1464: 3 380. Segeswar s. Sigbijoara. Segleiver Xicolaus, iudex terrestris Czibi- niensis 1458: 3 134. Segnia s. Zengg. Scica Mare, Marktschelken, Krcis Sibiu. Schelk maior. Selk 1460: 3 242. 1464: 3 391, 3 393; iuratus Petrus Greb; capel- lanus Mathias, Blasius, Georgius Seiden s. Jidvei. ^clinibar, Schcllenberg, Kreis Sibiu, ple- banus Servacius. Seli«tat, Seligstadt. Kreis Brasov, I-elix locus 1461: 3 249. plebanus Dominicus. Scllator Gregorius de Buda et uxor Marga- rctha. mater Sophia, Jacobus, Stepha- nus 1464: 3 366. Sellipar Johannes iuratus de Coloswar 1468: 3 599; ~ Nicolaus de Cibinio 1459: 3 199. Scnk s. Cincu. Senki Georgius de Szent Agota 1470: 3 805. Senndorf s. Jelna. Senta (VU). Zenta 1458: 3 142, 3 143. Sepesy Benedictus, iudex de Wadkerth civi- tatis Waradiensis 1464: 3 345. Sepsi, Szeklcrstuhl. Scepsi 1459: 3 197. 1462: 3 278, 3 300. 1464: 3 363. 1466: 3 451. 1467: 3 544. 1470: 3 815. Serator Johannes et Petrus, incolae de Colos- war 1460: 3 225. 1462: 3 277. Serben, Raseiani 1464: 3 348. 1470: 3 791. 1473: 3 965. Serbien 1467: 3 531; Mathias rex. Sercaia, Schirkanven, Kreis Braijov. Sar- 'kan. Sclivrkeni 1462: 3 304. 1464: 3 353. 1468: 3 577. 1470: 3 831. 1471: 3 856, 3 857, 3 864, 3 897. Sereca, Kreis Hunedoara, Zarkad. Petrus Zekel. Serethva s. Raniocha. Serling s. Magurcle. Servacius, plebanus in Schellenberg 1471: 3 865. Servia s. Serbien. Sewenfalwa s. Cornejti. fihS Srurii. in GSnesli. Krcis Mnrc?, Zcwkefalwa. I.iicas. Scveriii. Banat U6.5: .T124. 1*68: 3 594, 3 609. 3 618. 1471: 3 849: banus Jolian- nes Pongracz de Dcngelc.s;. Sfarns. Kreis Salaj, Farnas. BencdicUis, Johanncs. Stcplianiis, Sohnc des Dionj- siiis Wercs dc Farnas. Sfinlu Gheorjihe. Krcis C.ovasna, Zenthegergh 14K0: 3 228. 1470: 3 81.'); Michacl (Forro), Nicolaiis. Sibin, Hermannsladt, Cibinium Chy~, Czi~. Zcben. Hermanstet. Civitas 14511: 3 099, 3 108. 3 109, 3 116, 3 117, 3 123, 3 130, 3 134, 3 144, 3 147. 1459: 3 159. 3 161, 3 164, 3 167. 3 188, 3 191, 3 198. 1460: 3 208—3 210, 3 220, 3 221, 3 237. 1461: 3 247. 3 252. 3 267. 1462: 3 274. 3 275, 3 277. 3 284. 3 287, 3 288, 3 290— 3 295, 3 307, 3 310. 1463: 3 317. 3 323, 3 328, 3 335, 3 336, 3 339—3 342. 1464: 3 345, 3 348, 3 351, 3 352, 3 357, 3 358. 3 362, 3 365, 3 366, 3 368, 3 375, 3 376, 3 380. 3 381, 3 384—3 386, 3 389, 3 396, 3 399, 3 411. 1463: 3 419, 3 430, 3 432, 3 444, 1466: 3 453, 3 456, 3 459, 3 464, 3 466, 3 469, 3 475, 3 477. 3 480, 3 482, 3 487—3 489, 3 491. 3 492, 3 503. 1467: 3 514, 3 516, 3 517, 3 521, 3 532, 3 533, 3 534, 3 537, 3 540, 3 545, 3 447, 3 551, 3 553—3 558, 3 563, 1468: 3 596, 3 601, 3 604—3 606, 3 618, 3 621, 3 625, 3 627, 3 634, 3 635, 3 637—3 640, 3 643, 3 646, 3 663, 3 665. 1469: 3 670; 3 674, 3 676, ■ • 3 677, 3 679, 3 683, 3 683—3 685, 3 687— 3 690, 3 693, 3 694, 3 696—3 698, 3 701, 3 703, 3 704, 3 706—3 708, 3 710, 3 711, 3 713, 3 714, 3 717, 3 718, 3 724—3 728, 3 730, 3 731, 3 733, 3737—3 740, 3 750— 3 753, 3 756—3 760, 3 762, 3 765, 3 767, 3 771. 1470: 3 775, 3 777, 3 784, 3 791, 3 793, 3 796, 3 798, 3 802, 3 804, 3 807, 3 811, 3 814, 3 816-3 819, 3 821, 3 826, 3 827, 3 832, 3 836, 3 837, 1471: 3 842, 3 843, 3 845, 3 858-3 860, 3 865, 3 866, 3 899. 1472: 3 916, 3 923, 3 926,-3 928. 1473: 3 948-3 950, 3 963, 3 965, 3 966, 3 974; iudex regius Petrus Greb, Ladislaus Henlini; vicegcrens in iiidicatu regio Nico- laus Z\ glewer : mag. civiuni Thomas Al- temberger, Nicolaus Aiiritaber, JacObus, Oswaldus Nicolaus Russc; locumtenens magistri civium Hcnardus; iudex sedis Slephanus Agatha, Bencdictus Carnifex, Johannes Grwen, Bartliolomeus Huttcr. Georgius Sartor; villicus .Johannes Hut- ter, Bartholomeus Pictor; notarius Nico- laus Mwen; comes Slephanus de Ileder- faya, Michael Zekcl; camerarius cusionis monelarum 1459: 3 174. 1466: 3 568. 1471 : 3 899 Laurcncius de Bayon Mel- chior Aurifaber, Stephanus de Mykola; iuratus civis Johannes Bogachy, Johanncs Burger, Conradus monctarius. Niclos Crans, Nicolaus Croner. Pctrus Fibes, Johannes Flaschner, Cristiannus Francz- yos, Johannes Henrici, Johannes de Longocampo, Lconardus .hing. Cris- tannus Ledercr, Pctrns Mulnar, Leo- nardus Pcllifex. Stcphanus Pictor, Va- Icntinus Pictor, Johanncs Pryden, Martinus Remser. Nicolaus Hcwson, Lu- doviciis Stromer. Laurencius ■Ihiiro. Jo- hanncs Zwlnd; civcs Nicolaus Aurifaber, Malhias Kolb, Johanncs Koloswari, Geor- gius Korrad. Synion Guldcnmunczer, Gcorgius Hccht. Nikolaus de Wiszakna, Symon Pellifex. Egidius Pilcator, Andreas Sartor, Georgius Vimber, Thomas Zegla- uer: Tliomas .\urifaber, Jacobus Byver- hiittel. Benedictus Brathon, Petrus Buz- nar, Paulus Chnwner. Cristannus dolea- lor, ,Iohanncs Feder, Gcorgius Fawl, Pe- trus Flasner, Stephanus ITazner. Cleor- gins Gerhard, .Michael Greb, Thomas Greb, Michael Hcnzil, Alexius Hunga- rus. .lohannes sellator, I.ucas corrigiator, I.iidurcgh medicus. Antonius Magar, Mathias. Michael auricusor, Michael car- nifex. .lacobus Moldner. Nicolaus auricu- sor, Barthomloeus Nyrew. Petrus curri- fex, Jacobus Sartor. IMartinus Schorbach, Nicolaus Sellipar. Simon dc Zcwch, Lau- rencius Turold; districtus 1469: 3 709, 3 717; sedes 1458: 3134. 1460: 3209, 3 212, 1464:3 388: 1468:3 638. 1469:3 750; NVeberzunft; plcbanus Johannes, Valen- tinus; capellaniis Albertus Berman, Gre- gorius, .lacobus, Mathias de Lankendorff, Petrus de Bros. Georgius Textor, \Venc- zesslaus de Drcsdin; inagistcr Symon; capitulum. decanatus 1461:3 247,3 252, 1462: 3 293. 1465: 3 430. 1466: 3 446. 1470: 3 801. 1471: 3 865: decanus 1463: 3 322, 1469: 3 767. .Michael, Sigismun- dus: fraternitas corporis Christi 1460: 3 234; hospitalis sancti Spiritus 1466: 3 453. 1469: 3 670 prior Nicolaus, Sic. Kreis CUij. Zeck, 1462: 3 276, 1465: 3 4.32. 1466: 3 473. 1467: 3 512. 1471: 3 888. comes camerae Laurcncius de Bayon, Johannes Gereb de Wyngarth; camerarius salium Angelloni Italicus de Florencia, F^mericus literatus dc Zapulya, I-jTiericus de Zynd; subsigillator Domi- nicus. Sykesd, Zi~ Nicolaus de Thercmi. vice- comes Syculoriim. castellanus castri Terch.castri Kykellew 1469: .3 757. 1470: 3 775. 3 777. 1442: 3 920: Slci, Kreis Salaj, Czetsch. Emericus. Siculi s, Szekler. Siruliis Anlhonius de Kylyeen 1462: 3 278; Lucas Brassoviensis 1466: 3 475; — Michael, vicarius generalis ord,mino- rum de observantia in Hungaria 1463: 3 331 ; ~ Thomas, vicarius ord, Prae- dicatorum in Transsilvania, prior con- ventus dc Corona 1461: 3 256, 3 268, 1464: 3 344, 3 356 ; ~ Sixtus de Rakosd 1459: 3 171. Siebenbiirgen s, Transilvania. ^icu, Grosschogen, Kreis Bislrita-NiiFaud, Sayo 1458: 3 110. 1461: 3 255. 1464: 619 3 360, 3 406. 1468: 3 622. 1473: 3 952, 3 953. Sygeler s. Zjglener. Sigyir Matheus 1469: 3 672. Siyliisuara, Scliassburg. Segeswar, Schess- burgk. Civitas 1459: 3 168. 1461: 3 252. 1462: 3 277. 3 284. 1465: 3 432. 1466: 3 459. 1467: 3 560, 3 573. 146«: 3 638. 3 651. 1469: 3 727, 3 752. 1471: 3 892, 3 904, 1473: 3 965, 3 977: sedcs 1464: 3 432. 1467: 3 536, 3 538. 1468: 3 637, 3 638; iudex rcgius Michael; mag. civiuni Petrus Aurifabcr, Valcntins Bcwdncr, Laurencius Mweschen, Lucas Pellifex, Andreas Wal; iudex terrestris Nicolaus; villicus Xicolaus .\urifal)cr; iuratus Fran- ciscus Cerdo, Nicolaus Doleator, .lohan- nes Melvig, Gcorgius flennik, Petrus I^ellifcx, Johannes Knochinhcwer, Sy- inon Itymner, Clemens Sartor, Hierony- mus Sutor; notarius Michael Literatus; cives Stephan I-urdcnliamer, Chrestel Goeldner, Thomas Ilenning, Andreas Rab, Georgius Rab, Joannes Rasor, .Andreas Stocker; torncatorcs Johannes Czcrrin, Servatius Elyas. Martinus Maycr; con- ventus pracdicatorum 146i: 3 432, 3 441. 1467: 3 573. n68: 3 602 Udalricus, Cris- tannus; prior Georgius de Schelken; ca- pellanus Ladizlaus. Sygin Johannes et Laurentius. cives Colus- warienses 1458: 3 131, 3 133. Siyismundus, rex Hungariae 1438: 3 140. 14.59: 3 167, 3 176, 3 181. 1462: 3 300. 14G3: 3 326, 3 330, 1464: 3 385, 3 397. 1468: 3 587, 3 589, 3 590, 3 592, 3 607; ~ plebanus de Barkuthen 1461: 3 249; ~ de Dyznovo 1467: 3 529; ~ de Dragh, Draag 1466: 3 o08. 1469: 3 744. 1471: 3 850; ~ rector parochialis de Etzel 1462: 3 282; — ^ comes de Sancto Georgio et Bozin, vaivoda Transilvanus et comes Siculo- rum 1467: 3 541; — fil. Desew de Losonch 1458: 3 138; ~ von Midwisch. zu Cronen 1468: 3 668; ~ de Sarthwan, viccvaivoda Transilvanus 1439: 3 181, 3 184, 3 188, 3 191. 1460: 3 240, 3 242. 1463: 3 326. 1470: 3 801; ~ dc Salisfodio plebanus et decanus capituli Cibiniensis 1466: 3 478. 1469: 3 688, 3 767. 1470: 3 801. 1471: 3 865. Sygler \icolaus de Megyes. Cibiniensis civis 1459: 3 193. 1462: 3 310. §ilea, l-Creis Alba, Syle. Valentinus. Silesia s. Schlesien. ^ilindru, Kreis Bihor, Zelend, Nicolaus Buda, Silva.su de Cim|iie, Kreis Bistrita-Nasaud, Zilvas. Ambrosius. Silvensis ,\., vicarius 1462: 3 282. Silvesler, civis de Koloswar 1459: 3 190; ~civis Thordensis 1465: 3 420, 3 421. ^iniand, Krcis ,\rad. Symand 1470: 3 819. .Symcon. filius Elizabethae de Kvzd 1466: 3 459. Simione(>: 3 4,")(1. §oala, Schaal. Kreis Sibiu. Saiy H^fO: 3 2 12. Soars, Scharosch. Kreis Brasov. Schars H«(;: 3 446. Sopolii de Cimpie, Kreis Mures. Zakol. .lo- hannes. episcopiis Chanadiensis, Petrus. Sofalva s. Siiratn. Sohl, Sol (C.S). Zoliuni. comitatus: comes Johanes Ernsth. $oimus. Kreis Bistrita-Nasaud. Ohnes, Oli- mus H(i4: 3 360. 3 406; ~Schahnen. Kreis Mures. Solmos H(>i: 3 373. Solar Laurpncius in Monastlior HeO; 3 222. Solmau Johanops, senior dc Mukkendorf 1461: 3 249. Solnop Interior. comitatus H58: 2 111.3 138. 1463: 3 :i20. H64 : 3 40G. 1467: 3 575. 1468: 3 585, 3 595, 3 597, 3 612, 3 036. 1473: 3 936; ~ mediocris, comitatus; comes .lohannes de St. Georgio. Blasius Magyar. .lohannes Pongracz. Sombor, Zombardii Michael in Knyed et consors Martha 1465: 3 419. 3 430. Sombori Johanaes 1466: 3 473. Somkerek s. .Sintereaj(. IjomeHtn Mip, Kreis Cluj. Sonikwlli 1458: 3 138. 1468: 3 585, 3 597. Somp>^, Zanuis fluvius 1458: 3 139. H6tl : 3 222. 1466: 3 472. 1468: 3 585, 3 597. 3 667. 1469: 3 681. 3 721. 1470: 3 835. Somespui, in Cluj-Napoca. Zamosfalwa 1469: 3 770. 1470: :i 835; Franz und Johannes Mykola. Clemens Parvus. Sommerburg s. Jimbor. Somogiom s. Smig. Som|>ol. Zom~ Nicolaus, iuratus de Colos- war 1460: 3 222. 1465: 3 416. 3 434. 1468: 3 599. 1469: 3 673. §ona, Schonau, Kreis Alba 1468:3 608. 1469: 3 736. Sorostin, Schoresten, Krcis Sibiu. Sorozthen 1469: 3 762. 1470: 3 815, 3 817. Soos Andreas, Gregorius, Albeuses 1461 : 3 258, 1471: 3 874. Sopron, Sopronium s. Odpuburg. Sor, Soor Jacobus. civis Cibiniensis 1464: 3 389; ~ Petrus 14.58: 3 127, Sovata, Krcis Mures. Zowath 1470:3 807. Spinplipl Costa 1469: 3 753. Spren<)ps IluKhasar in Coloswar 1472: 3 935. Spriny, Kreis Alba. 1468: 3 664, SsehpHpr .Sjnion, senior Appoldiac maioris 14(!2: 3 308. Stan, Bojarc dcr Walachei 1462: 3 286. Stanpznl, castellanus de Albocastro 1468: 3 629. Stanislaus fratcr 1466: 3 502; ~ custos con- vcnlus de Kolozsmonostra 1464: 3 :!98. ~ viUicus dc Halmagy 1471: 3 864; ~ de Strslak 1466: 3 503! Stejarii^u, Propstdorf. Kreis Sibiu. Pros- dorff. Johanncs Greb. Steinan in Schlesien. 1'rbanus Petri. SteJfps Jaeob in Botfalwa 1471: 3 902. Stephaniis. prcsbytcr cccl. Albcnsis 1466: :i450; ~ plebanus in Appoldia minor 1462: 3 308; ~ s. Bertram ; ~ de Batlior 1471: :! 844 ; ~ archicpiscopus Colocen- sis ct Baciensis. cancellarius. cardinalis, comes 1463: 3 320, 3 329. 1464: 3 369. 3 378, 3 397. 1465: 3 415, 3 424, 3 428, 3 434. 1466: 3 467. 3 476. 1468: 3 594. 3 648. 1470: 3 8:!0 ; ~ bey der Kyrchin dc Botfalwa 1471: 3 902 ;" ~ de Keling. doctor 1469: 3 670; ~ de Kend 1464: 3 379; ~ de Coloswar, publicus notarins 1466: 3 449, 3 494 ; ~ presbyter in Colos- war 1471: 3 878; ~ in Coloswar 1467: 3 542; ~ de Koloswar et filia Gertrud 1459: 3 180; ~ rector parochialis in Centumcumulis, decanus de Kosd 1461: 3 249;~fil. Georgii Ernye 14()3:3 324; ~ iudcx dc Feyerd 1466: 3 472. 1470: 3 794. 1471: :! 844 ; iudex de Feldwar 146:1: 3 315; ~ dc Hedcrfaya, comcs Bistriciensis ct Cibiniensis, capitancus, castcllanus Bistricicnsis 1458: 3 118. 1459: 3 183, 3 189, 3 192, 3 194—3 196. 1462: 3 302, 3 305, 3 307, 3 311. 1463: 3 316, 3 319. 1464: 3 374. 3 400. 1466: 3 509. 1467: 3 510, 3 518, ~ dc Hozyw- telk 1460: 3 240, 1470: 3 783; ~ fil. Descw. banns de Losonch 1458: 3 138. I4(i5: :! 435, 1458: 3 589. 1471: 3 875; ~ de Mykola, camcrarius cusionis mo- nclarum Cibiniensis 1461: 3 260; ~ vai- voda Moldaviac 14.58: 3 115. 1460: 3 210, 1469: 3 678. 1470: 3 822. 1471: 3 882, 1472: 3 905, 3 914. 1473: 3 946, 3 976; ~ de Peren, mag. dapiferorum 1465: 3 424. 1468: :! 648 ; ~ fil. Ladislai de Reten 1470: 3 805; ~ comes Scepusien- sis 14(i7: 3 544; ~ KastcUan von Strcmf 1462: 3 283; ~ von Thorstadt 1459: 3 173. 1468: 3 628; ~ Sohn des Diony- sius Weres de I'"arnas 1461 : 3 253 ; ~ de Wybuda 1466: 3 449; ~ praepositus mo- nastcrii st. Dorothcae in Wyenna 1461: 3 256; ~ vicecastellanus de Thcrch 1458: 3 100; ~ Richtcr von Winz 1461: 3 259; ~ s. Greb; plebanus de Zazfenes 1466: 3 467, 3 476; ~ iimior rcx Hungariae 1467: 3 594, Stynavia s. Steinau. Stocker Andrpas in Schessburg 1471: 3 904. .Stoyan IJragaseh, Brassoevinsis 1458: 3 121, Stoiana, Kreis Cluj. Ezthyen. Bartholo- meus. G21 Stoica, Bojare der Walachei 1462: 3 286; ~ a lui Laiola, moldaiiisclicr Gesaiidtcr 1469: 3 677. Stolcz, Egidius ct Jurg, seniores de Botfalwa 1471: 3 902. Stolzcnljiirg s. Slimnie. Streiiit. Krcis .Mba, Gvod, Dyod. Castriini 1460: 3 2U9. 1462:"3 283. 1468: 3 614, 3 618, 1469: 3 728. 3 737—3 739. 1471: 3 8G1 ; iudices 1460: 3 220; castellanus 1465: 3 412, Stephanus. Michael Magnus, Ladislaus Magnus, Thomas Literaliis; oppidum 1470: 3 811, 3 835. Strigoniuin s. Gran. Stromer Ludovieus, Norenbergcr, iuratus Cibinicnsis 1465: 3 456. 1472: 3 916. Stuliliveissenburg, Szckesfehervar (H). Alba regalis 1464: 3 383—3 360. 146G: 3 471, 3 472, 1468: 3 600. 1471: 3 819. 1473: 3 945; praepositus Benedictus, Domini- cus. Nicolaus Bodo. Stupini, Krcis Bistrita-Nasaud. Olahsolmus 1464: 3 360, 3 406. Suarcz l'aulus, civis de Coloswar 1461 : 3 248. Suceava. Soczavia, Czocz 1468: 3 629, 3 678. 1472: 3 905, 3 918. 1473: 3 958: Anlhoni Bieler. Nicles Flescher, Michael Hobdank, Peter Pampos, Johannes Rymer; Ilias. Swk s. Jueu de Sus. Suky Jacohiis, iuratus de Kolwsakna 1472: 3 907. Sulyok Georcjius. de Zanclial 1468: 3 628. Sumkerck s. ^intereay. Swnyokzegh s. Diinibravita. Suobiu Valtin, senior villae Dobircow 3 308. Suplac, Kreis Mures. Zeplaak 1464 3 379. 1467: 3 543. §ura -Mare, Grosscheuern, Ivreis Sibiu num Horreum, Naghschwr 1461 : 14(i4: 3 367, 3 385. 1469: 3 709, villicus Anthonius Hcnczman 1469: 3 767: ~ Marlinus, iiiratiis de Enycd 1467: 3 525; ~ Mathias. iuratus de Mullenpach 1469: 3 698; — Nicolaus, 1462: 3 361. Mag- 3 252 . 3 767; iuratus Georgius Dengel, Johannes Emerlich, Johannes Gyrlach, Johannes Hanne- becher, Paulus Zybeck; plebanus Jaco- bus. Jeronymus; capellanus Ladizlaus. §ura ilica, Kleinscheuern. Kreis Sibiii. Parvum Horreum. ~Schwer 1469: 3 688. plcbaniis Petrus. Siiseni, Pranzdorf, Kreis Mures. Fclfalii 1461: 3 255. 1465: 3 431. 1466: 3 460. 1468: 3 622. 1473: 3 952; Philippiis Zabo. Sutor Hieronymus, iuratus Zegeswariensis 1473: 3 977; ~ Johannes de Salisfodio iuratus senior de Baromlaka 1460: 3 239 ; ~ Ste iffanus. Brassovieiisis 1472: 3 906; ~Stei phanus de Coloswar 1468: 3 626; ~Thc imas. civis de Coloswar 1468: 3 628. Szalzelen, capitulum s. Sebej. Szaz-Daly a s. Daia. Szekesfehi ■rvar s . Stuhlueissen biirg. Szeged s. Seged in. Szcntemreh s. S: intimbru. Szekler. Siculi, ( ^zekelen 1458: 3 117, 3 137, 3 142, 3 143. 1459: 3 175. 3 194- -3 198. 1460: 3 237. 1461: 3 271, 3 273. 1462: 3 283, 3 300. 1463: 3 332. 1464: 3 363, 3 386. 1465: 3 445. 1466: 3 451, 3 454, 3 483. 1467: 3 544. 1468: 3 579, 3 582, 3 637. 1471: 3 848, 3 892, 3 897, 3 901, 3 904. 1472: 3 914, 3 933, 3 934. 1473: 3 939, 3 977; comes et vicccomes 1458 : 3 152. 1459: 3 179. 1460: 3 217. 1461: 3 271. 1462: 3 291, 3 298. 1464: 3 397. 1466 : 3 498. 1467: 3 523. 3 566, 3 570. 1468: 3 583, 3 633, 3 649, 3 653. 1471: 3 848, 3 860; comes Nicolaus de Bethlen, Nicolaus Csupor, Johannes de Darcz. Johannes de st. Georgio ct Bozin, .lohan- nes de Labathlan, Ladislaus de Lo.soncz, Blasiiis Magyar, Ladislaus de Pakws, Johannes Pongracz. Sebastianus de Roz- gony; vicecomes Albert de Istenmezeye, Michael Masa, Georgius Rycalff, Nico- laus de Vizakna, Nicolaus Zykesd; sedes 1471: 3 897; s. auch Siculus. Szentgyfirgy s. Sankt Georyen. Szentivany. Zenthywan. Gcorgius vicevai- voda, Franciscus. Szentpcterszeg (H), Zenthpetherzeg. Angal- loni. Szikszo (H). Zikzo 1461: 3 260—3 262. Szigetfo (H), Zegethfew 1458: 3 130. Szilaijyi (Zylagy) Michael de Horogzeg, gu- bernator Hungariae et Transilvaniae, comes Bistriciensis 3 109—3 112, 3 130, 3 143. 3 209— 3 323 . 1460: 1463: 1458: 3 102- -1 105, 3 116- ~3 118, 3 124. 3 145. 1459: 3 192, 3 211, 3 214. 3 215, 1464: 3 556. 1468: 3 107. 3 125. 3 193. 3 229. 3 586. Szobb (H). Zob. Johannes, Michael, Petrus. Szolnok (H). Camera salium 1471: 3 870. Tabiaschi s. Thablasy. Tabor (CS). Thabor 1472: 3 914. Talmaciu. Talmesch. Kreis Sibiu. Tholmach 1468: 3 650. Tanczmcstlier Micli.iel de Coloswar 1460: 3 225. fapu, Abtsdorf, Kreis Sibiu. Villa Abbatis, Hodwylag 1464: 3 404. 1470: 3 815, 3 816," 3 817. 'fara ra Birsei, Burzenland. Barcza. Burcia 1458: 3 107, 3 115, 3 129, 3 146, 3 148. 1459: 3 166, 3 175- -3 179. 1460: 3 206, 3 217, 3 223, 3 228. 3 236. 3 237. 14G1: 3 256. 1462: 3 278, 3 279, 3 303. 1464: 3 362, 3 363. 1465: 3 424, 3 440. 1466: 622 3 495. 3 196. 3 499. 3 .iOO. I<5fi7: 3 5G2. 3 564. 3 565. 3 568. lifili: 3 578. 3 581. 3 637. 3 647. 3 656. 3 658. M«9: 3 720. 1470: 3 808, 3 824. H71 : 3 847. 3 848. 3 869. 3 879. 3 902. 1'aru Roniaiieascu. WaUichci. Valacliia. par- tcs Transalpinae M58: 3 108. 3 109. 3 117 3 120. 3 127. 3 128. 3 141. H.l»: 3 167. 3 168. 3 176—3 179. 14S0: 3 206. 3 215. 3 227. 3 237. 1462: 3 285. 3 286. 14«3: 3 318. 14«4: 3 349. 3 351. 1466: 3 464. 3 506. 3 507. 1467: 3 534. 3 564. 3 565. 3 576. 1468: 3 606. 3 630. 3 631. 3 633, 3 641, 3 647. 3 655. 1469: 3 687, 3 689. 3 751. 1470: 3 782. 3 791. 1471: 3 843. 3 848. 3 860. 1472: 3 902. 1473: 3 966. 3 976: vaivoda Vlad Tppe?. Radii III.; PratcndeiU Dan ; Bojaren Alb, Apostol. Barlabasch, Berinogh, Bogdan Bran, Dra- gomir Brostus, Coman Kure, Woyko Dobricha, Doboka, Dragomir, Stan Eldisch, Iwan. Manzea. Mihail. JSIircea Nan. Nicula, Oprea. Pugul: Radul, Besan Ruffo, Constantin Schirban, Radul Schuple, Stan. Stoica, Nan Totka ; Boten Mihai. Christyan. Kyrka. TSrcaia. Kreis Bihor, Tharhan. Valentinus. Tarkci, Kamenica (CS), Tarkew, Tharku. Georgius: Ladislaus, Simon. TSrpiu, Treppen. Kreis Bistrita-Nasaud. Therpen 1465: 3 427; Gaspar. Tartlau. s. 1'rejmcr. Ta.fuad, Kreis Satu Mare. Thasiiad 1464: 3 388. Taschner Juhannes zu Cronen 1468: 3 668. Tatarpn 1459: 3 158 floreni Tartaricales 1462: 3 303. Tatirlaua. Taterloch. Kreis Alba. Thatharlaka 1462: 3 313. Tauti s. Castrum st. Michaelis. Teaca. Tekendorf. Kreis Bistrita-Nasiiud. Theke 1458: 3 110. 1464: 3 360, 3 406. 1465: 3 431. 1466: 3 460. 146: 3 616; decanus Mathias. Teel s. Theel. Teiuj, Kreis Alba. Thvws opidum 1438: 3 150. 1461: 3 258. 1464: 3 409. 1468: 3 604; iudex Ffabianus; civis Gaspar Hungarus. Jacobus. pellifex; iobagio Pau- lus Kewer. Teliu. Kreuzburg. Kreis Brasov. Nyen, Kerezthfalwa 1466: 3 452, 3 496; Tlieel, Georgius Theel, Nicolaus, ViUibaldus. Temesch s. Timi^. Temeschwar. Th- s. Tlmijoara. Terch. Th- s. Bran. Tergoviste s. Tirgovi^te. Terney Barnabas, castellanus de Therch 1472: 3 934. Terpeni s. Therpeni. Teti-ny (II). Theten 1465: 3 440, 3 441. Texlor Georgius de Cibinio, capellanus 1461: 3 247. Thabiasy, Thabyas de Eczel Georgius. iudex regius duarum sedium et de Senk 1458: 3 144. 3 148. 1460: 3 239, 3 242. 1462: 3 282. 1464: 3 359, 3 393. 1466: 3 482, 3,504—3.506. 1467: 3 543, 3 548, 3 549, 3 557, 3 574. 1468: 3 651. 1469: 3 685, 3 691, 3 695, 3 725, 3 747, 3 748, 3 754, 3 762, 3 767, 3 772. 1470: 3 792, 3 812, 3 820. 3 833. 1471: 3 848. 1472: 3 910, 3 917. 1473: 3 955. 3 978; l.adislaus inag. notarius cancellariae regalis 1466: 3 504 — 3 507. 1467: 3 548. 3549, 3 574. 1469: 3 748, 3 772, 1470: 3 781, 3 833. 1471: 3 846. 1472: 3 928. 1473: 3 955, 3 978; Thobias 1467: 3 548, 3 549, 3 574. 1469: 3 748. 3 772. 1473: 3 955: ~ Stephanus 1469: 3 772. 1473: 3 955. Thabor s. Talior. Thalhciin s. Daia. Tharkan s. Tarcaia. Thargovistia s. Tir!|ovi>ite. Tharnachfalwa s. Cernatu. Thasnad s. rii^uad. Thatharlaka s. Tatirlaua. Iheke s. Teaca. Theczlin s. Tilisca. Theel. Dctricus, Ladislaus, Petrus 1463: 3 .301 ; ~ Georgius de Kerezthfalwa 1462: 3 301. 1466: 3 496: — de Nyen 1466: 3 452; ~ Thel Vilibaldus fil. Nicoiai de Nvcn 1462: 3 301. Teges Emerieus. iuratus de Twere 1466: 3 468 ; -— Georg von Klausenburg 1461: 3 269. Tliemcskezy de — Johanncs. Thcmcs Hwzzywfalw s. Turclies. Theuryen Pelrus, civis Brassoviensis 1470: 3 808. Theodorus tituli st. Theodori cardinalis 1469: 3 713. Tehrkct s. Turches. Theremi s. Tlrimla. Therpcn s. Tiirpiu. Therpeni Franciscus et Laurencius 1466: 3 473. Tliewk s. Valea Gro^ilor. < Thcukc \alentinus de Thewk 1468: 3 585. Tlienrck l'elrus de Bystricia 1467: 3 544. Thyhoriz* bei Cluj 1467: 3 540. 1468: 3 591. Thiniar, Thy- Georgius, iudex Bistriciensis 1461: 3 261, 3 262. 1468: 3 580. 3 583. 1473: 3 951. Thinin s. Knin. Thywys s. Tciuj. Thobyasii s. Thabyasy. Tliobol Johannes de Kolos 1468: 3 585. Tholinach s. Tiilmaciu. Tholnawar. Tholna s. Tolna. Thoinas de Also et Felseboly, Bolya 1458: 3 134. 1460: 3 242 ; ~ s. Altemberger ~ prior Aurana 1462: 3 301 ; ~ plebanus de Barthus 1471: 3 875; ~ de Bodok, mag., decanus capituli Albensis 1469: 3 709. 1471 : 3 863, 3 864 ; ~ s. Hawser; ~ doc- tor, praepositus Castriferrei ac vicarius generalis Strigoniensis 1469: 3 688; — de Feyereghaz 1470: 3 814: ~ Sohn des Peter von Galthew 1471:3 852, 3873; — cancelarius Moldaviae 1468: 3 629'; ~ iudex de st. Nicolao 1460: 3 220; ~ epis- copus Nitriensis 1465: 3 424. 1468: 3 594. 3 648. 1471: 3 849; ~ custos eccl. Quin- queecclesieiisis 1458: 3 121 ; ~ Geschwo 623 rener voii Winz 11G1 : 3 259; ~ capella- nus Nicolai de Wyzakna. 14G5: 3 432. Thorda. To-. Thorenburg s. Turda. Thorya, Waserhel s. Turia. Thoroszko s. Rimetoii. Thorstadt s. Doslat. Thot Blasiiis cleColoswar Hfi«:3 026: ~ Ste- phanus. ludex de Dees 1468: 3 597.1471: 3 850. Thwhan, -ha s. Tohanu Vechi. Thwere s. Turea. Thiiro Laureneius, iuratus Czibiniensis H."»!!: 3 13 1. Thuroez, Benedietus de-. magislcr curiae H(>2 3 297. 3 298. Thuz Johannes de Lak, mag. ianitorum, banus Dalmaciae, Croaciae, Sclavoniac 1459: 3 174. 1465: 3 424, 3 441. 1468: 3 594, 3 G48. Tilis^ca. Kreis Sibiu. Theczlin. kenesius De- metrius. .Johannes Vonteslin. Tirai.s, Themes comitatus. Comcs Johannes de Labathlan. Johannes Pongracz de Den- geleg, Petrus de ZakoL Timisoara, Temeschwar. Themeswar 1458: 3 149 — 3 154. I.ucas Kada. Tirjjoviste, Kreis Dimbovita. Tergoviste, Thargovistia 145!t: 3 100. 1459: 3 178. 1462: 3 288. 1464: 3 351. 1469: 3 753, 3 790; Ciurca Duniitru. Tin)u Mures, Xeumarkt. Zekelwasarhel 1462: 3 283. 1468: 3 611. 1470: 3 810. Tiriniia, Krcis Mures. Thercmi Nicolans Si- kesd. Tlrnava, Kokelburg. Kvkellew comitatus 1459: 3 183. 146«: 3208. 1464: 3 361, 3 373. 3 379. 1467: 3 518, 3 520, 3 543, 3 500. 3 573. 1468: 3 595. 3 610. 3 628. 14(i9: 3 754. 1470: 3 827. 1472: 3 917. 147:1 : 3 938. 3 942, 3 953, 3 955 ; ~KwkeI- lcw fluvius 1460: 3 220. 1467: 3 573. 1468: 3 002. 3 028. 1469: 3 722: ~ Gross- propstdorf. Kreis Sibiu. Nagerkenezew , Eckcmezew 1469: 3 707, 3 712: plebanus Johannes. Tirnaveni. Kreis Mures. Zenthmarton 1460: 3 240; decanatus 1465: 3 433. Tirnaviuara, Klcinpropstdurt. Kreis Sibiu. Kyscrkcnezcw 1469: 3 707, 3 712. Thobiassi s. Thabiasy. Tohanul \eehi, eingemeindet in Zarnesli, Kreis Brasov. Tohan, Thwhan 1462:3 303 1466: 3 448. 3 495. 3 499, 3 500. 1467: 3 511, 3 535. 1468: 3 594. Tolna (H) Tholnawar 1463: 3 320, 3 321; ~ comitatus comes Gaspar Bodo de Gyeor- gy- Tompa Paultis castellanus castri Gyalo 1470: 3 837. Topjrcea, Tschapertsch. Krcis Sibiu. Cha- porrlia .lohannes Symonis. .lacobus Pus- ncr. Tornen s. Piiuea. Torzburg s. Hran. Tosn Lorenez, Brassoviensis 4458: 3 121. Totka .Van, Bojare der Walachei 1460: 3206. Toth Lueas, Cibiniensis 1468: 3 604. Transalpinae parles s. Jara Itomaneased. Trasch Michael villicus dc Bwsyn 1469:3 767 — Nicolaus de Bwsyn 14(i9: 3 767. TrenMn (CS). Trcntschin. Trinchinum 1464: 3 409. Treppen s. Tarpiii. Trevostrem, Tristrim Paulus. villicus de Stolczenburg 1469: 3 708, 3 767. Troschen s. Drasiov. Trotus (Moldau). Tatros 1467: 3 572. Tschanad s. Ceuad. Tschapertsch s. Toplrcea. Turck 1'elrus, iuratus Bistriciensis 1467; 3 571 . Tiirken, Turci 1459: 3 176, 3 178. 3 198. 1460: 3 211. 3 215, 3 234, 3 237.1462: 3 281. 3 288. 1463: 3 318. 3 334. 1464: 3 348, 3 349, 3 386, 3 409. 1466: 3 484, 3 490, 3 491, 3 498. 1467: 3 531, 3 532, 3 536. 1468: 3 606, 3 609, 3 619. 1469: 3 679, 3 683, 3 687, 3 706, 3 707, 3 750. 3 756. 1470: 3 802. 3 826, 3 840. 1471: 3 843, 3 879, 3 896. 1472: 3 915. 1473: 3 976. Turclies in Sacele. Kreis Brajov. Therkes, Themes Hwzywfalw 1460: 3 228. Tuchna s. Toliauu Vechi.. Tulianus diaconus cardinalis 1460: 3 243. THiiiel civis Bystriciensis 1458: 3 118. Turda, Thorenburg, Torda oppidum, civitas 1459: 3 181, 3188, 3 194, 3 195. 1460: 3 229, 3 239. 1462: 3 283, 1463: 3 326 3 332. 1464: 3 375, 3 380. 1465: 3 420, 3 431. 1466: 3 460, 3 461, 3 475, 3 479, 3 480, 3 483, 3 487, 3 490. 1467: 3 552. 1468: 3 590. 1469: 3 723 — 3 725. 1470: 3 819, 3 821, 3 835. 1471: 3 847, 3 901. 1472; 3 907, 3 913, 3 922. 1473: 3 946, 3 954; comes camerae Laurencius de Bay- on; camerarius Anthonius Magyar; cives Leonardus .\urifaber, Thomas Aurifaber, Sylvester, Nicolaus Pogan. Emericus Zyndi; archidiaconus Emericus, Andreas de Sarlc : plebanus Emericus; comitalus 1458: 3 110. 3 113. 1459: 3 184. 1467: 3 500. 3 573. 1468: 3 595, 3 069. Turea, Kreis Cluj. Thwere 1466: 3 408. 14(;7: :i516; Emcricus Teges. Turia. Krcis Covasna. Thorya Wasarhel 1462: 3 300. Turnisor, Neppendorf. Kreis Sibiu. Villa Epponis, plebanus Blasius, Caspar. Turnu Rosu, Boterturm. Bubea turris. cas- trum Weresthoron, 1466: 3 036. 1468: 3 635. 1469: 3 674, 3 677. 1473: 3 961. 3 966. Turold Laurentius Cibiniensis 1459: 3 193. Transilvania. Siebenbiirgen. Partes Trans- silvanae, Silvanien 1458: 3 099, 3 104, 3 117, 3 119. 3 134 — 3 137, 3 145, 3 149 — 3 154. 1459: 3 157. 3 159—3 162, 3 164. 3 166. 3 171, 3 175, 3 179, 3 194 — 3 198. 1460: 3 206, 3 209, 3 214, 3 220, 3 221, 3 228, 3 237. 3 239, 3 340. 1461: 3 251. 3 256. 3 260. 3 266, 3 268, 3 271 — 3 273. 1462:3 277. 3 280, 3 284, 3 292. 1463: 3 330, 3 332, g 340, 3 341. 1464: 624 3 3t2. 3 389. 3 419, 3 452, 3 484, 3 504 . 3 528. 3 355. 3 391. 3 432. 3 462. 3 487. 3 506. 3 531, 3 362, 3 400. 3 436. 3 463 . 3 490. 3 507. 3 534 . 3 363, 3 409, 3 440. 3 465. 3 495. 1467: 3 540. 3 366, 3 410. 3 444. 3 471, 3 499, 3 516. 3 544. 3 564. 3 385, 1465: 1466: 3 478, 3 500. 3 522 . 3 545 . 3 567. 3 553 — 3 558. 3 560. 3 561 3 570. 3 572. 1468: 3 578. 3 584. 3 587 — 3 590. 3 606 ^ 3 609. 3 613. 3 621 , 3 627, 3 633. 3 636. 3 643. 3 645, 3 649 — 3 656, 3 658. 1469: 3 673. 3 674. 3 679. 3 682. 3 683. 3 689, 3 705 — 3 708, 3 747. 3 755, 3 756, 3 759. 3 3 768. 1470: 3 778, 3 779. 3 792, 3 794, 3 798, 3 799, 3 819, 3 820. 3 825. 3 826. 3 836. 3 838, 3 839. 1471 3 846, 3 847, 3 853. 3 854. 3 3 869, 3 870, 3 879, 3 892, 1472: 3 933. 3 961. 3 972, 3 914. 1473: 3 963, 3 975; 3 921, 3 923, 3 937, 3 939, 3 965, 3 968, ~ vaivodae 3 720. 762. 3 3 782, 3 802. 3 831. 3 843. 857 - 3 897, 3 926, 3 940, 3 969, 3 742. 766^ 3 789. 3 807, 3 833. 3 844. 3 859. 3 901. 3 927. 3 9-15, 3 970, 1464: 1466: 1467: 3 570. 3 612. 1469: 1470: 3 831, 3 85 , 3 910, 3 362, 3 477, 3 553, 1468: 3 619. 3 679, 3 788, 3 833. 3 858, 3 915. 3 364, 3 374. 3 496, 3 498, 3 554, 3 557, 3 583, 3 584, 1465: 3 500, 3 558, 3 589, 3 632, 3 649, 3 651 - 3 682, 3 68', 3 705, 3 789, 3 794, 3 820, 1471: 3 841, 3 8!6, 3 860, 3 868, 3 879. 1473: 3 968, 3 969, 3 436. 3 507, 3 566, 3 590, 3 659. 3 707. 3 828, 3 850, 1472: 3 979; ct viccvaivo- dae 1461: 3 261, 1462: 3 298. 1463: 3 330. gubcmator Michael Szilagyi; viccguber- nator Johannes Gcreb de Vingarth: vai- voda Nicolaus Csupor, Pertholdus Elder- bach, Johannes de santo Georgio et Bo- zin, Blasius Magyar, Johannes Pon- gracz, Sebastian de Rozgony; vicevaivo- da Dominicus Bethlen, Anthonius de Kend, Stephanus Kenien, Stcphanus Er- dcli. Johanncs Farl:. Kreis Cluj. Balvanus. \Varall\a. "Caslrum 1458: 3 111. 3 139. 1463: 3 320. 1467: 3 575. banus David. Lngurei. Gergcschdorf, Kreis Alba. Gergel- "fava 1466: 3 508. 1469: 3 735, 3 744. 1470: 3 776. Unirea, Wallendorf, Kreis Bistri^a-Nasaud. Waldorff 1469: 3 715. l'nuka s. Onuca. Voivodeni. Krcis Siilaj. Waydahaza 1471: 3 850. \'olvo7.i. Krcis Bihor. Kenys Paulis. \iilali .lohannes in Hettegh 1469: 3 672. Wolachi. Volachi s. Itumiiiien. Wolkcudorf s. \ulean, Woldnrf s. \'iileni. Wolff .\ntlionius ct Georgius dc Hanncbach 1469: 3 767; ~ Petrus de Apoldia infe- riori 1472: 3 929. Wcilz s. \'ell. Wolalizenmyklos s. Sinmieiau^. \'ontcslin Johannes dc Thcczlin 1472: 3 929. Wortczlenderen s. Jara Birsei. \rana, Dalmatien. Aurana. Prior Thoinas. Wratislava s. Breslau. Urbanus. notarius s. Petri;~ episcopus Sir- miensis 1465: 3 424. 3 594; ~ Richter von Weissenburg 1461: 3 258. Wroclav s. Breslau. \'ulcan, Wolkendorf. Kreis Brasov. Walkan 1467: 3 511; Petrus Rufus. \ ulpas, Vizekanzler der Moldau 1458: 3 115. Wurmloch s. Valea \ iilor. \ urpiir, Burgberg, Kreis Sibiu. Hyhalom Purgperg 1458: 3 134; plebanus Petrus. \ urpar. Burgberg, Kxeis Alba. Burchperg 1469: 3 726. Wulhi s. Lilcratus \Iatblas. Zaaz Blasius in Coloswar 1472 : 3 935 ; ~ Georgius de Coloswar 1469: 3 681 , 3 770, 1470: 3 835: ~ Johannes fil. Laurenlii Hano. publicus notarius 1458: 3 132. Zaazkysd s. Saschiz. Zaazphylpes s. Filpiju Mic. Zaazwaras s. Ora^tie. Zdbala, Krcis Covasna. Zabola 1466: 3 451. Zabo Egidius, iudex Hungarorum civium de Koloswar 1458: 3 102. 3 124 — 3 126; iuratus 1461: 3 250. 1567: 3 514. 1471: 3 875. 1473: 3 967; ~ Johannes civis Bistriciensis 1468: 3 580. 3 583; ~ Nico- laus in Sythwe 1462: 3 313; ~ Philip- pus in Feifalu 1468: 3 623 ; ~ Stephanus 1467: 3 514. Zakal Emericus 1467: 3 518. Zacharias Caspar de Meldemberg 1469: 3767. Zakol s. Socolu dc Cimpie. Zagrab, Zagreb s. Agram. Zajcznezeger Demetrius, pellifex, civis Bis- triciensis 1458: 3 118. Zala (H). Zalay Sebastianus. Zallem \lichael, Zallm villicus de Rwppas 1469: 3 767. Zamosfalva s. Some$eni. Zamus s. Somej. Zanchal s. Sincel. Zandrinus de Kyzd 1466: 3 458. Zapolya, Zapulya s. Emericus, literatus. Zaratba s. S^ata. Zarkad s. Sereca. Zarkan s. Jjereaia. Zdrnesti, Kreis Brajov. Zernee 1462: 3 303. 1468: 3 448, 3 495, 3 499. 3 500. 1467, 3 511. 3 535. 1468: 3 594. Zathmar s. Salu \Iare. Zaz Laurcncius Albensis 1461: 3 258. 1471: 3 874; — Petrus. canonicus cccl. Tran- silvanae 1466: 3 477. Zazkyzd. -kezdy s. Sasehiz. Zazko familiaris 1489: 3 725. Zazdiznoyo s. \ alcnii de Murcj. Zazfenes s. Florejti. Zaznyrcs s. Xirej. Zazphilpes s. Filipisu Mie. Zazsebes s. Sebcs. Zazsombor s. Jimbor. Zazwaras s. Orajtie. Zazzenmyklos s. Sinmielaus, Zcotmar s. Satu Mare. Zeben s. Sibiu. Zebeny Johanncs in Bernolth 1464: 3 345, Zccky, Zetsch Jacobus de Coloswar, iuratus 1466: 3 493. 1472: 3 916. 1473: 3 967, 3 975. Zech s. Sic. Zekel, Se~Andreas in Monasthor 1460:3222 1466: 3 449. ~ Anthonius, civis civitatis Brassoviensis 1458: 3 129; ~ Eraericus de Galambfalwa 1468: 3 664; ~ Ladis- laus von Weissenburg 1461: 3 258; ~ 627 Matheus de sede Maros 1467: 3 544; ~ Michael et. Nicolaus de Zenthyewrgh 1470 3 824: ~N'icolaiis de Zarkaad 14G0: 3 718 ~ Paulus de Henry 1466: 3 454- ~ Mi- chael de Zenthivan. vicecomes, comes . castellaneus Bistricicnsis; comcs capi- tancus Cibinicnsis 1458: 3 118. 145!): 3 189, 3 102, 3 194 - 3 196. 1461 : 3 2.i8. 1462: 3 302, 3 307. 3 311, 3 315.1463: 3 316. 3 319, 3 327, 3 328. 1464: 3 374. 1465: 3 432. 1469: 3 719, 3 773. 1472: 3 919. Zekelhyd s. Sacucni. Zekchvasarhel s. Tirgu .Mure;;. Zolieres 1'aulus de Koloswar 1466: 3 466. Zckesch, Dekanat. Chykisch 1469: 3 680. Zekcschdorf. Zckes s. Cunja. Zedriek 1'etrus 1464: 3 396. Zcech, Zeesth Nicolaus fil. Petri. iudex dc Chvswar 1465: 3 416. 3 434, 3 438. 1466: 3 467, 3 480. 1467: 3 516, 3 524. 3 542. 1468: 3 599. Zeemcl s. Zarnesli. Zeeth s. \icolaus. Zegedini Balind zu Cronen 1468: 3 668. Zegcdinum s. Segediu. Zegel s. Zekel. Zegen, ~ in Johannes. iudex de Coloswar 1468: 3 599. 1471: 3 899. 1472: 3 935. 1473: 3 943, 3 967. 3 975. Zegethfew s. Szigetlo. Zcglaucr Thonias, civis Cibiniensis 1469: 3 688. Zeiden s. Codlea. Zelcnd s. ^ilindru. Zclene capitanus 1466: 3 466. Zclyndek, Zellcn s. Slimnic. Zelesthye s. Salistc. Zelyk s. Schclk. Zeller,Giligen und scine Frau Kathrcin 1469: 3 716. Zcmpol s. Sompol. Zengg (YU), Scgnia 146.5: 3 424. 1468: 3 594, 3 648. episcopus Paulus. Zenta s. Scnta. Zenthagotha s. Agnita. Zcnthandras s. Sintandrei. Zenthbenedekrcth s. ManSstirea. Zenthgergh s. Sfintu Gheorghe. ZenthgewTg s. Singeorgiu de l'adure. Zenthyakab s. Siniaeob. Zenthivan s. Sintioana. Zentlazlo s. Laslau ilic. Zenthmarton s. Tirnaveni. Zenthmargitlia s. Sinmarghita. Zenthmyhalkewe* s. Castnim, s. Michaelis. Zenlhmyhalheg s. Cisnadioara. Zenthmihalfahva s. Cernatu. Zenthpetherzeg s. Szentpf terszeg. Zentpeter s. Slnpetru. Zeplaak s. Suplac. Zcrechen Andreas hospes von Weissenburg 1461: 3 258. Zcrdahcl. Zercdahcl s. Miercurea Sihiului. Zcrdahcl. Zcredahel Gcorgius. Johannes Far- kas. Michael. Zcredahel s. Kys .lohannes dc~. Zcmpol s. Zompol. Zcreth s. Saralel. Zetsch s. Czecz, s. Zechy. Zcwkefalwa s. Seuca. Zewld s. GrAven. Zcwcrinum s. Severin. Zcwrcs Slephaniis de Enycd 1461: 3 272. Zybeck Paiilus de Grozschwrn 1469: 3 767. Zikesd s. Sykesd. Zikzo s. Szikszo. ZydelMichael, villicus de Heltha 1469:3 717. Zyllridus, Zyfridus lociimtcnens regii iudi- catus sedis Alczna 1469: 3 767. Zyglcwer Mcolaus, Syglawer. Czigler. Vice- gcrens in iudicatu regio Cibiniensis 1464: 3 385. 1465: 3 444. 1466: 3 456. 1468: 3 644, 3 646. 1469: 3 711, 3 767. Ziglagy s. Szilagyi. Zilkerck s. Corneni. Zilvas s. Silvaju de Clnipie. Zynd, Zyndi s. Sandulejti. Zips, terra Scepusicnsis, Cibss 1467: 3 551. comites Emericus et Stephanus 1471: 3 901. Zislcrzienscr. Cisterclcnses 1466: 3 464. Zythwa s. Jidveiu. Zlalna, Kleinschlatten, Krcis Alba. Zlathna. Nicolaus. Zlaw de Fogaras 1459: 3 168. Znaim, Znojmo (CS).lZnayma^l470: 3 820. Zoh Petrus. Zokol s. Socolu de Ompie. Zoenier Petrus goltsmit in Clawscnpurg 1473: 3 975. Zolium s. Sohl. Zolna s. Jelna. Zolnok comitatus s. Solnoc. Zoloniy Emericus, castellanus Albensis 1471 : 3 874. Zorabardii Thomas s. Sombor. Zombor s. Jimbor. Zompol s. Sompol. Zond 1464: 3 394. Zorcni, Kieis Bistrita-N.Tsaud. Lomperth 1463: 3 324 ; Nicolaus Mayor et Balthasar. Zowath s. Sovata. Zwaynik (Yl') castrum 1464: 3 406. Zwerdi \'alentinus de sede Maros 1467: 3 544. Zwuld s. Grvven. m& 5'l i^ i'? -'^i-^ I ' . ? ^ h -^'•Hvl^i > s? i|, np ^ Kl •^in^ %. rl5i ? e J 11* // '• • "N r Kl 1«. (■ ■ .- ! ! .J ^ . ....,.^. . .^ . -. r.rr.... .f ,.-.y V.-'lt"f« j T ..I 1 1 ; 1 .. (, , i >^ ■r-'." ■(?' 1 fc ■ f) . M ■..<*.*#• af^ ** ^^^ a t T-r I * ■ T V ..^ ^J^ " ^-V .-' • ,. 1 ,'!■— _j_ ,■; ^" 7 ,; j .t:- ' -•• ■ ' ^ " '■ .1 ■ ' "^ f ( "'-'ig::^ H ' ■"•■•»■*: 7 TAFEL III \-\ ^ ■<■£.- •*%.^ ^^^ TAFEL V — i^^ ^/^ TAFEL VI vojr TAFEL VII ^ [(/ ^:^- •-r' [4 -\3 ■> T-4F£L y;// Vvv: \